Nederl. kinderen uit Duitsland
naar ons land
Verbetering bestrating en riolering
De „Old Lady van Threadneedlestreet"
VRIJDAG 21 NOVEMBER 1947
DE LEIOSE COURANT
PAGINA 2
Maandag komt het
eerste contingent
Een medewerker van het A.N.P.
heeft een onderhoud gehad met de
heer B. Drost, beheerder van het
rijkswerkkamp te America (L.),
waarin deze mededeelde, dat op 24
November a.s. liet eerste contingent
van ruim 100 kinderen van Neder
landse ouders in Duitsland naar Ne
derland zal komen en wel naar de
kampen te America onder de ge
meente Horst (Limburg). Hier zul
len ze slechts twee dagen en twee
nachten verblijven. Tijdens dit ver
blijf worden zij medisch gekeurd ert
door gelicht. Is de keuring achter cle
rug, dan worden de kinderen weer op
transport gesteld en gebracht naar
verschillende delen van het land,
waar zij worden afgeleverd aan hun
pleegouders. Zij gaan in groepen naar
den Haag, Rotterdam, Amsterdam en
andere steden. De beheerder van het
kamp verwachtte regelmatig twee
transporten per week, van 200 tot 240
kinderen. Naar men ons officieus me
dedeelde staan er ongeveer 15.000
TWEEDE KAMER
De minister van Binnenlandse Za
ken, de heer Witteman heeft gisteren
zijn maidenspeech gehouden, waarin
hij vlot erg vlot! de verschillen
de sprekers hééft beantwoord. Ten
aanzien van de Zondagswet moeten
wij niet te veel van de centraien wei
gever verwachten. Niet te veel. Hier
mede zijn wij het eens. Wij komen
op dit belangrijk onderwerp nader
terug. Red. L.Crt.). Ditzelfde geldt
van de bestrijding der zedenverwil
dering (Natuurlijk ook hierniet te
veel. Red. L.Crt.)
Wat de classificatie betreft ver
klaart de minister zich bereid deze
zaak wetenschappelijk te doen onder
zoeken. Hij zal dit met spoed bevor
deren. Natuurlijk zal hij de resultaten
aan de Kamer mededelen.
Met zijn ambtgenoot van financiën
zal spr. overleggen over de nadere
specificatie van de personeelsforma
ties.
Vacantietoeslag voor overheidsper
soneel moet afstuiten op de deplora
ble toestand van 's rijks schatkist.
De kwestie van lage bezoldigingen
aan kleine secretariën zal spr. nader
onder het oog nemen. Wellicht is hier
iets te doen.
De minister licht vervolgens zijn
beleid ten aanzien van burgemees
tersbenoeming toe. Voor benoeming
zijn nodig bekwaamheid en geschikt
heid voor een bepaalde plaats. Bij
die geschiktheid komt ook de poli
tieke richting aan de orde en ook de
geloofsrichting. In het Noorden en
Zuiden is dat niet moeilijk. Wel ech
ter soms in het midden. Waarom moet
er in het midden der lands continui-
teit zijn? In Naaldwijk b.v. heeft spr.
een niet-katholiek benoemd, terwijl
de voorganger ter plaatse een katho
liek was. Overigens moet rekening
gehouden worden met de verdelende
reohtvaardgheid. Zowel de P. v. d. A.
als de katholieken hebben op het
punt van benoemingen een achter
stand in te halen. Een katholieke
burgemeester past z.i. in Haarlem
heel goed. (Deze benoeming was door
een lid van de P. v. d. A. becriti-
seerd).
De kwestie der Begrafeniswet is
uiterst delicaat. 'De zaak heeft 's mi
nisters aandacht. Hij acht zich er niet
bevoegd, eventuele bouw van cre
matoria tegen te houden.
Wa^ liet ster-men door de jongens
in Indië betreft, te dezer zake stem
men bij-volmacht ingaan.
De deernis, waaruit mevrouw For-
tanier sprak bestaat ook bij de re
gering, vandaar dat zij de gepension-
neerden een extra uitkering heeft ge
geven over 1945 en 1946. Een verho
ging der pensioenen is in voor berei
ding. Het ontwerp ligt klaar, maar
men moet niet denken, dat de uitke
ring dan aanstonds kan' geschieden.
De minister deelt mede, dat voor 1947
een voorschot van 25 pet. gegeven zal
worden op de wet van het volgend
jaar. Dit voorschot zal vóór Kerstmis
worden uitbetaald.
Aan verhoging bezoldiging Over
heidspersoneel kan echter volgens de
minister slechts in bepaalde gevallen
worden gedacht.
De Kamer aanvaardde de verho
ging van het bijzonder invoerrecht
op de benzine, welke neerkomt op
een verhoging van de benzineprijs
van 3 cent.
Minister Van Boetzelaar heeft gis
teravond in de Tweede Kamer mede
gedeeld, dat de rapporten over de
Buitenlandse Dienst en over de mi
litaire missie te Berlijn ter vertrou
welijke kennisneming aan de Kamer
zullen worden overgelegd.
Wat betreft liet rapport-Vorrink
over het Rode Kruis, deelde de mi
nister mede, dat het bestuur van hét
Rode Kruis dezer dagen aan de re
gering heeft gevraagd of zij tegen pu
blicatie bezwaren had. De regering is
bereid, zo zeide de minister, toestem
ming te verlenen tot publicatie van
het rapport. Voor zover er van schuld
sprake is zal de regering, niet aarze
len maatregelen te nemen.
PREMIE LANDBOUWFONDS.
De minister van Sociale Zaken, de
heer Drees, heeft in de memorie van
antwoord in de Tweede Kamer op de
begroting voor 1948 medegedeeld, dat
het in het voornemen ligt, de pre-
mieën voor de bij het Landbouwfonds
aangesloten werkgevers met ingang
van 1 Jan. 1948 met 10 pet. te verho
gen
kinderen op de lijsten om naar Ne
derland te komen. Er schijnt bij de
Nederlandse bevolking grote animo
te bestaan voor het opnemen van
deze kinderen. Steeds komen aanvra
gen hiervoor binnen.
Hoe is de „technische regeling" voor
het onderbrengen der kinderen.
Wat hen, bij wie deze oproep weer
klank vindt, het meest zal interesse
ren, is de „technische" regeling voor
het onderbrengen der kinderefi. Ka
tholieken, die aan het verzoek der
bisschoppen gehoor willen geven,
kunnen zich het beste melden, onder
opgave van nadere gegevens zoals sa
menstelling van het gezin, beroep enz.
Men krijgt dan voor de tijd van drie
maanden een pleegkind „toegewe
zen", voor welk kind het normale Ne
derlandse rantsoen ten beschikking
wordt gesteld. In het algemeen is het
de bedoeling, dat de kosten van het
verblijf voor rekening van de pleeg
ouders komen. Wanneer financiëel
minder draagkrachtigen niettemin
toch aan een kind uit Duitsland gast
vrijheid willen verlenen, dan hoopt
men hiervoor een oplossing te kun
nen vinden door de kosten van het
verblijf te bestrijden uit de giften,
welke ter beschikking zullen worden
gesteld door hen, die geen kind kun
nen opnemen, maar wel hun finan
ciële steun geven.
Wat de politieke zuiverheid der gas
ten betreft, voor zover men dan bij
kinderen daarvan kan spreken, be
hoeven de pleegouders zich geen zor
gen te maken. Aanbeveling verdient
het met de kinderen zoveel mogelijk
Nederlands te spreken.
De ervaringen, die tot op heden
met dit werk zijn opgedaan o.m. te
Amsterdam, zijn gunstig: het is een
dankbaar werk van barmhartigheid:
men maakt de jeugd, die toch geheel
onschuldig is aan alle oorlogsellende,
voor een korte tijd los uit die ramp
zalige sfeer van de ruïnes en voor de
kinderen zelf, die zich niet bewust
zijn van de maatschappelijk ontred
dering, temidden waarvan zij leven,
doch alleen maar honger hebben, is
er, naar de ervaring geleerd heeft,
geen blijder dag dan die, waarop zij
tegen hun kameraadjes zeggen kun
nen: „Ik ga eten in Holland...."
NIEUWE EISEN VOOR HET
EXAMEN HOOFDAKTE.
De minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, dr. Gielen,
deelde Woensdagmiddag in de Twee
de Kamer mee, dat de eisen voor het
hoofdakte-examen zodanig gewijzigd
zullen worden, dat de candidaten bij
het vak Geschiedenis ook zullen moe.
fen blijk geven kennis te bezitten van
de rechten en de plichten van de
staatsburger.
De nieuwe regeling voor
vorstverlet bouwbedrijf
Zoals bekend is 1 November een
regeling voor vorstverlet ingegaan.
De desbetreffende beschikkingen der
rijksbemiddelaars zijn nog niet afge
komen, doch zullen, naar wij verne
men, in werking treden met terug
werkende kracht op 1 November. In
middels hebben zich reeds gevallen
van vorstverlet in de bouwbedrijven
voorgedaan. In verband hiermede,
deelt het bestuur van het risicofonds
voor de bouwbedrijven ons mede, dat
dit fonds met ingang van 1 November
in werking is getreden. Vanaf die da
tum is iedere werkgever in het bouw
bedrijf, te weten burgerlijke en utili
teitsbouw, water-, spoor- en wegen
bouw, heiers, straatmakers, zwarte
corps, verplicht 90 pet. van het wette
lijk vastgestelde uurloon uit te be
talen aan zijn werknemers, wanneer
en voor zo lang zij (beide ter beoor
deling van de werkgever) als gevolg
van vorst of de gevolgen daarvan (be
nevens voor betonwerk bij sneeuwval
en de gevolgen daarvan) minder uren
werken dan de wettelijke arbeids
duur.
Deze uitkering geldt uitsluitend
voor die werknemers, die kunnen
aantonen,
dat zij in de 12 maanden, vooraf -
gaandé aan het tijdstip van de uitke
ring,
6 maanden in het bouwbedrijf
werkzaam zijn geweest.
De werkgevers kunnen het bedrag
der uitkering .alsmede het bedrag der
daarop vallende sociale lasten, decla
reren aan het risico-fonds voor de
bouwbedrijven in Nederland.
Nadere bijzonderheden omtrent de
ze uitkering, alsmede over de wijze
van declareren, zullen aan de werk-
De extra-rantsoenen vlees blijven niet
(van een speciale correspondent)
In verband met het tekort aan vee
voeder is de aanvoer van slachtvee
nog steeds bijzonder groot. Vermoed
wordt, dat de aanvoer de komende
maanden weinig of niet zal terug lo
pen. Of dit ook betekent, dat we mo
gen blijven rekenen op grote extra
rantsoenen vlees, zoals we de laatste
tijd gewend zijn geraakt moet mins
tens worden betwijfeld.
Informerend ter bevoegder plaatse,
deelde men ons mede, dat er vermoe
delijk nog wél extra-rantsoenen vlees
zullen komen, doch dat deze toe
stand niet blijvend is. De regering
zorgt n.l. voor een flinke winter
voorraad om op alle eventualiteiten
voorbedacht te zijn.
De aanvoer van slachtvee is mo
menteel zo groot, dat de capaciteit
der abatoirs tp gering blijkt te zijn.
De slachthuizen kunnen het grote
aantal runderen, dat ter slachtbank
worden geleid, niet snel genoeg ver
werken. Hierdoor komt het andere
slachtvee in de verdrukking. Een ge
volg er van is b.v., dat er op de markt
niet de minste belangstelling meer
bestaat voor slachtpaarden. Het aan
tal slachtpaarden loopt thans in de
duizenden. Ze worden van de ene
markt naar de andere vervoerd, zon
der nochtans afzet te vinden. Inmid
dels moeten ook deze slachtpaarden
éten hetgeen nog meer afbreuk doet
aan de veevoederposities. Vandaar dat
de Gelderse Maatschappij voor Land
bouw zich met een telegram tot de
Minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening heeft gewend en
de instanties in Den Haag op deze
ongewenste t&estand heeft gewezen.
Men stelt voor om paardenvlees bon-
vrij te laten verkopen, waardoor er
vanzelfsprekend afzet zou komen
voor de duizenden slachtpaarden.
Het komt ons evenwel voor, dat
deze oplossing niet uitvoerbaar zal
blijken te zijn. De abatoirs immers
zijn nu reeds overbelast met de aan
voer van runderen. Weliswaar 'zou er
zeker meer belangstelling komen
voor paardenvlees, indien dit zonder
bon zou kunnen worden verkocht,
doch in de abatoirs zou men dan geen
gelegenheid vinden zoveel runderen
te slachten als thans het geval is. zo
dat het slechts een verschuiving zou
betekenen van de moeilijkheden.
ONGELDIGVERKLARING VAN
TEXTIELKAARTEN VA t/jn VF 605.
Het Centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat de textielkaarten VA,
VB, VC, VD, VE en VF 605 met in
gang van 1 Januari 1948 komen te
vervallen. De van deze kaarten gel
dig verklaarde nummer- en letter
bonnen verliezen derhalve met ingang
van genoemde datum hun geldigheid.
De geldig verklaarde bonnen van de
thans in gebruik zijnde textielkaarten
VA 705 blijven tct nader aankondi
ging hun geldigheid behouden.
PRESIDENT TRUMAN EN DE
BOEREN.
Terwijl President Truman zijn
uiterste best doet om graan voor Eu
ropa los te krjjgen en om zoveel
mogelijk op het Amerikaanse ver
bruik te besparen houden de boeren
hun oogst in de graanstreken voor
een groot percentage vast. De laatste
jaren hebben ze zoveel verdiend, d.at
ze geen haast hebben met verkopen
en het is trouwens in deze streken
altijd een gewoonte geweest om in
goede jaren een deel van de oogst
op te slaan als een appeltje voor de
dorst voor het geval het volgend
jaar slecht mocht zijn. Wanneer ze
nu verkepen, moeten ze zoveel meer
inkomstenbelasting beitalen en dan
is het voordeliger eerst af te wach
ten of er volgend jaar misschien
veel minder inkomen te verwachten
is. De graansilo's en de kroenzol-
ders van de boerderijen van de staat
Kansas alleen bergen op het ogen
blik naar schatting de helft van de
oogst, ongeveer 150 millioen bshel,
wat een vierde is van de hoeveel
heid graan, die de Verenigde Staten
deze winter naar Europa willen stu
ren. De regering geeft het echter
niet op en dringt voortdurend aan
op het afstaan van een deel van de
oogst, waarmee langzamerhand meer
succes wordt behaald. Er mag dan
ook op V/orden vertrouwd, dat in de
loop van de "herfst en de winter
voldoende aanvoer los zal komen.
GEMEENTERAAD VAN NOORDWIJK
Donderdagavond kwam de gemeen
teraad van Noordwijk bijeen. Bij de
ingekomen stukken was een adres
van de heer Klein, waarin deze wees
cp het grote gebrek aan kampeerter
rein ter plaatse en B. en W. verzocht
over te gaan tot onteigening van een
terrein in het Langeveld, om dit hier
voor in te richten. B. en W. vonden
dit verzoek wel wat te vérgaand en
waar het college het gehele plan van
strand- en kampeerleven in studie
heeft zullen zij t.z.t. hierover de no
dige adviezen uitbrengen.
Bij de vaststelling der vergoeding
van de Bijz. scholen over 1946 werd
goedgekeurd en wel voor het L.O. op
13.40 en voor het U.L.O. op 20 per
leerling, verzocht de heer de Boer
de leveranties voor deze ^cholen zo
veel mogelijk aan ingezetenen van
Noordwijk te gunnen. De totale koe
ten van het Bijz. onderwijs irt 1946 be
droegen pl.m. ƒ30.000.voor 1823
leerlingen. Het punt betreffende toe
kenning van vergoeding ingevolge
art. 13 der lager-onderwijswet 1920,
werd verwezen naar de geheime zit
ting. De rekening voor de algemene
dienst en die der bedrijven over 1944
werd in handen gesteld-van een com
missie, bestaande uit de heren D. v.
Niet, A. C. Meijer en H. W. v. d.
Wilk. Deze commissie is tevens be
stemd voor het onderzoek van de re
keningen 1945 en 1946 en voor de be
groting 1948.
Voor verbetering van het voetpad
aan de N. Zeeweg tussen „Hyacin-
tha" en - het terrein van R. en M.
werd besloten een strook grond aan
te kopen ter lengte van 57 M., de kos
ten hiervoor, met inbegrip van aan
leg en afrastering, zijn begroot op
975.Op een vraag van de heer
Monije om deze verbreding van het
voetpad aan te brengen tot aan de Pr.
Hendrikstraat, deelde de voorz. me
de, dat dit in de toekomst zeker zal
ebeuren. Voor de verbreding van de
Binnenweg werd zonder h.s. een cre-
diet van f 1000 toegestaan.
Punt 13 der agenda, voorstel tot
verbetering van de riolering en be
strating van de Oude Zeeweg, bracht
de voorz. in bespreking, met de op
merking dat deze plannen reeds in
1940 bestonden, omdat deze weg toen
al slecht was. Men kan begrijpen, dat
na 7 jaren dit plan hoogst urgent is
geworden en voor het badseizoen
1948 opgelost dient te worden. De
kosten van dit plan worden geraamd
op 157.000.voor aankoop, bestra
ting, de hoekoDlossing aan de Beek
laan en bijkomende werken, en
127.700.voor rioleringswerken, in
totaal 284.700.Na enkele vragen,
waarbij de heer Meyer verzocht te
bewerkstelligen, dat, indien Noord-
wijkse werkkrachten beschikbaar
zouden zijn, deze hierbij in te doen
schakelen, werd dit voorstel goedge
keurd.
Vei-volgens werd door B. en W.
aangevraagd een crediet van 14200
voor herstelling van de duinreep en
het talud aan Kon. Astrid Boulevard
met inbegrip van de vier toegangswe
gen naar het strand. Ook dit werd
toegestaan, zodat in deze zitting voor
ruim 3 ton aan verbeteringen van
wegen en riolering werd toegestaan.
De verpachting van teelland in het
Langeveld en de Herenweg en in ge
bruik geving van grond achter het
Breloftpark werd zonder h.s. goedge
keurd.
In de commissie van advies der
Woonruimtewet 1947 werd wegens
bedanken van de heer A. B. Terhaar
gekozen mevr. J. v. d. Weijden-de
Groot. Bij het voorstel tot onteige
ning van gronden voor aanleg van
wegen en de bouw van woningen tus
sen de Gooweg en de v. Panhuysweg,
bleef de heer Meijer bij zijn bezwaar
tegen onteigening van het perceel
Geerling, terwijl de heer v. d. Meer
ernstige bezwaren maakte tegen het
verdwijnen van goede cultuur gron
den. Na enkele discussies werd ook
dit onteigeningsplan aangenomen on
der toezegging, dat zoveel mogelijk
rekening zal worden gehouden met
de geuite wensen. Vervolgens deelde
de voorz. mede, dat door de N.Z.H.T.
M. een plan is ontworpen voor de
bouw van garages op het terrein te
genover het Sportpark aan de Lage-
weg op de tuing genaamd „De Ooie
vaar". B. en W. zullen deze plannen
4 weken ter visie leggen en daarna
de Raad voorleggen ter verdere be
spreking.
Na een korte rondvraag, waarbij de
heer Krau aandrong om het bestaan
de uitbreidingsplan op de helling te
brengen, daar er zijn inziens nodig
hernieuwingen in aangebracht moe
ten worden, ging de Raad in comité-
generaal over.
LEGERBERICHT
Het Nederlands legercommuniqué
van heden meldt, dat de verliezen gis
teren bedroegen 1 gesneuveld, 5 ge
wonden en 1 vermist.
Op Java en Sumatra hadden de ge
bruikelijke beschietingen van Neder
landse posten en patrouilles plaats.
Op West-Java zijn in het grensgebied
van Bantam enige schermutselingen
met republikeinse strijdgroepen gaan
de geweest.
In die randgebieden van «Midden-
Java, ten Zuid-Oosten van Pekalon-
gan, nabij Demak, bij Goebceg en Sa-
latiga moest worden opgetreden tegpn
geïnfiltreerde TNI-afdelingen.
In het grensgebied van Midden-Su
matra werden republikeinse benden
nabij Loeboek Aloeng verdreven.
Wederom zijn in de omgeving
van Lochem wilde zwijnen gesigna
leerd. Een vijftal evers kwam van de
Lochemse berg, stak de weg over en
verdween in de richting Barchem. De
Barchemse jagers kwamen in actie
maar tot nog toe liet geen der zwij
nen zich verschalken.
WEERSVERWACHTING
AANHOUDEND ZACHT WEER 8
o Zwaar bewolkt met enkele op-
klaringen. Overwegend droog
weer. Matige, vooral aan de
g kust tijdelijk krachtige wind tus- 5
2 sen Zuid-West en Zuid Zeer o
2 zacht voor de tijd van het jaar. 8
oooooooooooooooooooooooooooooooooo
O'KELLY—VAN DEN BERG.
De eerste partij van deze match in
Noordwijk gespeeld eindigde in een
vrij snelle overwinning van de Bel
gische kampioen. In de welbekende
Nimzo-Indische verdediging paste
O'Kelly een goed doordacht systeem
toe, dat hem al spoedig niet alleen
gelijk spel maar zelfs openingsvoor
deel bezorgde. Van den Berg verloor
het initiatief en moest een voor hem
onvoordelige afruil toestaan, waarna
zwart een sterke koningsaanval over
hield, die snel besliste.
Wit: C. B. van den Berg.
Zwart: A. O'Kelly de Galway.
1 d.4, Pf6; 2. C4, e6; 3. Pc3, Lb4:
4 Dc2, 0—0; 5. Lg5, d6 (i.pl.v. d5);
6. e3, h6; 7. Lh4, e5! (blijkt zeer sterk
te zijn): 8. Ld3, Te8: 9. dxe5, Lxc3t;
10. Dxc3: dxe5; 11. Pe2, b6; 12. 00.
Lb7; 13. Tadl, De7; 14. Pg3, Pd7; 15
Lc2, De6; 16 Lf5, Dc6; 17 f3, g5. (Het
lijkt zo, of wit nu een stuk verlie
zen moet. Een tactische afwikkeling
voorkomt dit, maar, na de ruil blijft
er voor wit een slechte stelling over.
18. Ixd7!, gxh4; 19. Pe4. Pxd7; 20.
Lxd7, Dg6 (met Dxd7 wegens Pf6t);
21. Lxe8. Txe8: 22. Dd3, h3: 23. g3. f5;
24. Pf2, Lxf3; 25. Pxh3, Le4; 26. Dd7.
f4! begin van sterke slotaanval; 27.
exf4, Lc6!; 28. Dd2, De4; 29. f5 (er
is niets tegen Dhl) Dhlf; 30. Kf2,
Dxh2f: 31. Kei. Dxd2 (veel sterker
dan Dxh3(; 32. Kxd2, Lg2! wit geeft
op.
De 10-kamp.
Hier volgen de uitslagen van de le
icnde der 10-kamp, die door de
schaakclub „Daniël Noteboom", in
samenwerking met de Leidse Schaak
club,. in Noordwijk georganiseerd
wordt.
A. BarkemaE. H. van Galen 1—0
W F. SchüssA. Leenheer 10
J. KoetJ. A. Scheepmaker 1/21/2
Th. AdmiraalB Turk 10
D. PosthumaP. Bedijn 1/21/2
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Geslaagd: doctoraal examen rechts
geleerdheid: mej. S. Zwart te 's-Gra-
venhage en de heer P. P. C. H. v.
d. Voort te Oegstgeest.
voor het candidaatsexamen rechts
geleerdheid: de dames E. Crinee le
Roy te Enschede. N. P. C. Elenbaas
te Oegstgeest; F. J. Schuurman te
Dordrecht, W. J. den' Hertog te
's-Gravenhage, E. M. Boeje te
's-Gravenhage. en de heer L. Th.
Lohmann te Overschie.
Uit de PiiltoAie u-an. de ÏS-anJk. £ng.e£and"
Na twee en halve eeuw
genationaliseerd
Van een hardnekkige „young
lady" die een kwart eeuw
bleef posten en rond het eer
waardige gebouw spookt als
er een financiële crisis op til
is!
(Van een bijzondere medewerker)
Een eerbiedwaardige „old Lady",
meer dan twee en halve eeuw oud en
nog altijd springlevend: dat is de
„Bank of England", gevestigd in,
Threadneedlestreet stellig. Sinds de
stichting op koninklijk bevel
zijn meer dan 250 jaar vergleden en
heeft de „Bank of Engeland"-talloze
stormen en crisis getrotseerd. Maar
de instelling die op 6 Juni 1694 begon
met een kapitaal van 1,2 millioen
pond sterling, moge al eens op haar
grondvesten gewankeld hebben, voor
al in de eerste eeuw van het bestaan,
zij kon zich steeds handhaven.
16 Juni 1694Willem Paterson
JCasteC Jliuiek wrndt SWe&identJ!
99. De luitenant stond op. Wat was
er nu weer aan de hand. Als een dol
leman rende de rare speelkameraad
van hem in een kring om hem heen.
Het publiek loeide en tierde. „Leve
Mario Morto.. Hiep, hiep, hiep..!!"
Dat begreep de luitenant. Stralend
van plezier stak hij zijn lange arm in
de lucht. „Hoeraaaaaü" riep hij en
voor hij wist wat er gebeurde ging hij
■weer de planken over. Mario Morto
boven op hem. „Oewaaaai.gilde
ons luitenantje, „hij kietelt!!!" „Op
staan", hoorde hij weer roepen. Maar
meteen ging hij weer de laagte in.
Iemand had hem op zijn maag ge
stompt. Daar hield de luitenant niet
van. „Niet slaan", scheeuwde hij.
overeind krabbelend. „Pats". Iemand
sloeg hem schijnbaar op zijn hoofd.
De luitenant ging weer liggen. Dan
had hij. nergens last van, had hij ge
merkt. Maar nu stond hij ook niet
meer op. Beslist niet. Hij liet de
scheidsrechter kalm uittellen. „Ein
de eerste ronde", kondigde een luid
spreker aan. Het gejoel was niet meer
om te harden. Nu de luitenant van
zijn belager was verlost, kreeg hij
weer plezier in het leven. Hij juichte
dapper mee.
kreeg het koninklijke fiat op zijn plan I en zij bezocht allen die direct of
een bank te stichten waardoor de indirect bij de Bank betrokken, wa
ren, teneinde hulp voor haar broer
te verkrijgen. Toen succes voor het
meisje uitbleef is zij dag in, dag uit
bij de „old Lady" gaan posten: een
stom protest' tegen het lot van haar
broer. Meer dan een kwart eeuw
hield zij dit hardnekkig vol, ook na
de dood van haar broer in de ge
vangenis.
Bijgelovige zielen zien haar nog
steeds als spook rond de „old
Lady" waren in een tijd dat er een
financiële crisis dreigt. Dat dit in
1946 bij de nationalisatie van de
Bank niet het geval is geweest,
is verheugend verschijnsel, al is het
daarom niet minder waar dat Enge
land financieel zware tijden door
leeft.
Aan de Bank is daarvan overigens
weinig te mierken. Nog steeds zijn
er de zestien directeuren, die teza
men met de „governor" lord Cotta
werd door de regering benoemd als
opvolger van de beroemde Montagu
Norman de leiding in handen heb
ben.
En bij de ingang zwaait nog steeds
de bode de scepter, de bode met
een driekantige steek op het waar
dige hoofd en een lange staf als te
ken zijner waardiheid in de hand
Het is dezelfde staf waarmede in
vroeger eeuwen onwelkome bezoe
kers de deur „gewezen" werden...
Neen, uiterlijk heeft' de nationa
lisatie geen sporen achtergelaten.
En ook in de vele plichtplegingen
in de loop der jaren ontstaan in
het verkeer tussen bank en cliënt
is geen wijziging gekomen.
Alleen zijn er geen 17000 aan
deelhouders meer, die tezamen een
bedrag van 235 millioen pond ster
ling in de Engelse Bank hadden ge
stoken. En ook de geweldigen voor
raad goud in de gewelven is in
1947. vergeleken bij de topjaren,
aanzienlijk teruggelopen. Zo zelfs dat
menigeen zich afvraagt of het ge
zegde „zo safe als de Bank van
Engeland" nog wel met de waar
heid in overeenstemming is.
Maar het klinkt nu eenmaal niet
om daarvoor in de plaats te stel
len „Zo safe als Fort Knox". Neen,
dan houden wij het liever bij de
Bank, die stellig niet zo veel goud
bezit als vroeger, maar waarvan de
naam ons toch het prettige besef
geeft van iets, dat door de eeuwen
heen zijn tradionele betrouwbaar
heid ongeschonden heeft bewaard.
koning, wanneer hij geld behoefde,
niet langer bij particuliere geldschie
ters terecht moest komen, die als
onderpand dan de heffing of inning
van een belasting kregen. Neen, al
leen via -de Bank kon de koning geld
opnemen en de Bank kon dit alleen
geven na goedkeuring door het Par
lement.
Winst maken
Waar de Engelse Bank het recht
kreeg en daorvan onmiddellijk ge
bruik maakte om papiergeld in
omloop te brengen, zal het geen ver
bazing wekken dat de geldschieters
die hun lucratief bedrijf plotseling
getorpedeerd zagen, reeds in 1696 een
poging waagden de „old Lady" de
nek om te draaien. Zij organiseerde
een run op de Bank, na eerst op zo
veel mogelijk banknoten beslag ge
legd te hebben. En zo verschenen
zij voor de loketten, eisten onmiddel
lijke inwisseling van hun geld. Ge
lukkig lieten degenen die het begin
kapitaal bijeenbrachten de Bank niet
aan haar lot over, zodat de aanval
op de liquiditeit afgeslagen werd.
En zo kon de Engelse Bank het aan
vankelijk plan om kapitaal aan te
trekken en voordelig te beieggen,
doorzetten, daarmede de in deze da
gen heersende speculatiezucht aan
wakkerend.
Het spreekt vanzelf dat men in de
keuze der belegging niet altijd even
secuur was zoals bij enkele zwen-
dielaffaires Zuidzeeschandaal
bleek Het begin kapitaal was toen
echter al zo aangegroeid, dat deze
schokken behoorlijk werden opgevan
gen.
Noch de afval van de Noord-Ame
rikaanse koloniën, noch een bestor
ming door het gepeupel in 1780, kon
de „old Lady" van Threadneedlestreet
aan hét wankelen brengen.
En evenmin slaagde daarin een
merkwaardige en hardnekkige
„young lady", die omstreeks het mid
den van de vorige eeuw gedurende
25 jaren bij de ingang van het aan
tradities zo rijke gebouw postte.
De „Bank's nun" werd zij genoemd
de „non" en zij was de zus
ter van een employé die tot een
langdurige gevangenisstraf veroor
deeld werd wegens diefstal, hoewel
hij tot het laatst toe ontkende de da
der 'te zijn. Zijn zuster was de enige
die geloof sloeg aan. zijn ontkenning
