De bloembollenkweker bedreigd
met „parate executie''
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1947
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
De directie van de Meelfabriek Ce
res te Amsterdam, waar sedert acht
jveken door het fabriekspersoneel
wordt gestaakt, heeft haar arbeiders
Woensdagavond een schrijven doen
toekomen. Hierin wordt gewezen op
de verantwoording, die de stakers op
zich hebben genomen door de voed
selvoorziening in gevaar te brengen.
De arbeiders worden opgeroepen zich
uiterlijk voor Zaterdagochtend 12 uur
te komen melden en het werk op de
oude voorwaarden te hervatten.
Reeds hebben zich van de ongeveer
60 stakende personeelsleden enkelen
aangemeld. Bovendien hebben zich
op advertenties, die de directie in
schillende bladen had geplaatst, ztv
veel vrijwilligers opgegeven, dat men
verwacht met de thans beschikbare
krachten eon ploeg te kunnen vor
men. zodat evenals bij de „Holland"
de werkzaamheden binnenkort met
een dagploeg kan worden hervat.
De politie te Zwolle heeft dezer da
gen twee Zwollenaren, resp. 60 jaar
en 68 jaar. die werden verdacht van
handel in textielpunten, gearres
teerd.
Al spoedig bleek, dat hier een goe
de slag werd geslagen; beide gearres
teerden bekenden ruim tienduizend
punten te hebben gekocht en die met
'n behoorlijk winstje weer te h '%cn
verkocht. Later zijn nog vier m. ge
arresteerd.
De punten kwamen uit Amster
dam, waar ook drie personen wer
den gearresteerd. De politie heeft de
punten nauwkeurig laten onderzoe
ken en thans is gebleken, dat ze alle
vals zijn.
De Bussumse banketbaker J. V.
kwam bij controle niet minder dan
31.000 rantsoenen suiker tekort. Gis
termorgen verklaarde hij voor de
tuchtrechter voor de voedselvoor
ziening, die in Hilversum zitting
hield, dat hij 1105 kilo suiker toi
Paaseitjes had verwerkt, welke niet
verden afgenomen. Men heeft de
partij toen laten staan en deze is
bedorven en weggegooid.
De rechter noemde dit een schan
de en verhoogde de eis van duizend
tot drieduizend gulden boete. Hij
stelde sluiting van het bedrijf in uit
zicht.
Op vragen van het Tweede Kamer
lid Schmal betreffende onregelma
tigheden, welke zich zouden hebben
voorgedaan bij het laatste eind-exa
men aan het bijzonder gymnasium,
Kanaalstraat 8, te Eindhoven heeft
de minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschap geantwoord, dat bij
het laatste eind-examen ïan het bij
zonder gymnasium, Kanaalstraat 8, te
Eindhoven zich geen onregelmatig
heden hebben voorgedaan.
Maandag j.l. heeft Helmut Pröb-
sting, S.S.-Hauptsturmführer, kans
gezien uit zijn gevangenschap te ont
vluchten. Pröbsting was voor een
verhoor tijdelijk aan de P.R.A. te
Utrecht afgestaan. Daartoe was hij ge-
interneerd in het kamp Rhijnauwen
bij Utrecht. In de nacht heeft hij
kans gezien uit het gebouw, waarin
hij was ondergebracht, te ontsnap
pen en het kamp te verlaten. Hoewel
uitgebreide pogingen zijn gedaan om
hem weer te arresteren, is nog geen
spoor van hem gevonden. Pröbsting
spreekt tamelijk goed Nederlands, al-
cus „Trouw".
De Rotterdamse Kamer van het
Haagse bijzonder gerechtshof ver
oordeelde gistermiddag de 22-jarige
ex-SD'er M. Rosman, die op 19 Fe
bruari 1947 de 19-jarige student P.
J. M. Jungerhans in de Mathenesser-
laan met enige schoten uit zijn sten-
gun doodde, tot de doodstraf. Hij was
eveneens schuldig bevonden aan het
intensief deelnemen aan arrestaties
en huiszoekingen, hetgeen voor vel
schillende personen de dood tenge
volge had gehad.
Met welke postzegels wij voortaan
te maken hebben.
De dir.-gen. der P.T.T. heeft be
paald. dat in gebruik blijven of wor
den gesteld: postzegels in de waar
den van 1, 2, 21;, 4, 5, 6. 7 y, 10 12y,
15, 20 22H, 25, 30, 35, 40, 45, 50 en 60
cent, 1.—, f 2.50, S 5.— en f 10.—
postzegelboekjes met 24 zegels van
2 cent; met 24 zegels van 10 cent met
6 zegels van 2. 6 van 7 y en 12 van
10 cent., postbladen en briefomsla
gen, voorzien van een zegelafdruk
van 10 cent; enkele en dubbel brief
kaarten, elke kaart voorzien van een
zegelafdruk van 5, of 12 y. cent;
kaarten tot mededeling van adres
wijziging, voorzien van een zegelaf
druk van 2 of 4 cent; postbewijsfor-
mulieren, voorzien van een zegelaf
druk van ly cent.
Voor zover niet buiten gebruik ge
steld, mogen worden opgebruikt:
Postzegels van V,, iy. 3 en 17 K-
cent; briefkaarten, voorzien van een
zegelafdruk van resp. 2, 3 en 4 cent;
postbladen en briefomslagen, voor
zien van een zegelafdruk van 7y
cent: kaarten tot mededeling van
adreswijziging, voorzien van een ze
gelafdruk van resp. ly en 2j^ cent,
alsmede formulieren voor kennisge
ving telefoonnummer, voorzien van
een zegelafdruk van 1 y cent; post-
bewijsformulieren, voorzien van een
zegelafdruk van 5 cent.
Stukken en formulieren, voorzien
.ran zegclafdrukken. kunnen, indien
zij voor dc verzending voor het ge
bruik ongeschikt zijn geworden tegen
nieuwe stukken en formulieren van
dezelfde soort worden ingewisseld te-
GEWESTELIJK COMITé
VLIEGVELD ROTTERDAM.
Door de voorzitter van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor
Zuid-Holland, mr. K. P. van der
Mandele, is kortelings geinstalleerd
een Gewestelijk Comité Vliegveld
Rotterdam, dat zich ten doel steit
met alle daartoe geëigende midde
len de urgentie in het licht te stel
len van de spoedige totstandkoming
van een luchthaven bij Rotterdam,
zowel in het belang van de wereld
haven zelf als van het uitgebreide en
nijvere gewest, dat binnen de sfeer
van die luchthaven valt.
In het comité hebben zitting dc
volgende heren: C. Kolff, voorzitter,
J Brandse, Poeldijk, ir. A. F J. Beu
kers. Breda, dr. H. A. van Beuningen,
C. H. Buschmann, Schiedam, L. J. A.
van Doorn, mr. Jacq. Dutilh, D C.
Endert Jr., A. Goedewaagen, Gouda,
D. Hogendijk, ir. R. A. Jas, Dor
drecht, mr. Ph. A. J. Mees, W. H de
Monchy, J. van Randwijk, Ch. Re-
delé, Dordrecht, Th. A. W. Ruys, ir.
S. H. Stoffel, Delft, J. G. J. Verheij
van Wijk, Leiden, mr. H. Willemse
en mr Jac. G. Wjttkampf, secretaris.
BEURSOVERZICHT.
Evenals de laatste dagen had de ef
fectenbeurs te kampen met e^p groot
gebrek aan affaire. De stemming was
aanvankelijk prijshoudend en de
hoofdkoersen van de meeste indu
strie-aandelen van Koninklijke en de
Scheepvaartwaarden waren onge
veer gelijk aan de vorige slotkoersen
of iets hoger. De cultuurfondsen
daarentegen waren merendeels een
kleinigheid lager. Opvallend was de
plotselinge koersverbetering van Phi
lips. waarvoor een hoofdkoers tot
stand kwam van 378!^, bij een vorige
slotprijs van 371, hetgeen het gevolg
was van de vraag voor betrekkelijk
slechts weinig materiaal, waar te
genover echter zo goed als geen aan
bod stond. Voorts werd de aandacht
getrokken door de scheme reactie der
Fokkeraandelen, die 159 werden ge
noteerd, bij een vorige koers van 187.
Klaarblijkelijk hield deze inzinking
verband met de minder gunstige in
druk, door het jaarverslag gewekt.
Tijdens de vrije handel bleek onmid
dellijk dat er nog maar v/einig or
ders te verwerken waren. Prolonga
tie 2 1/4 procent.
r\E NOOD IN HET BLOEMBOLLE NVAK is tot zodanige hoogte geste-
gen dat het Bedrijfschap voor Sierteeltproducten het nodig geoordeeld
heeft de kwekers met parate executie te bedreigen om hun daardoor te
dwingen de achterstallige areaalhef fing te betalen. Wat die areaalheffing
eigenlijk betekent en hoe het komt dat men in kwekerskringen over dit
besluit zo ontstemd is, willen we trachten in het onderstaande uiteen te
zetten.
er en daar heeft het B.V.S. door
de ujtgifte van ongenummerde meet-
bonnen aanleiding toe gegeven dat
kweker én meter het met elkaar op
een accoordje gooiden. Wanneer er
dan minder Roeden gemeten werden
dan er stonden betekende dit in feite
dat er evenzoveel malen minder het
heffingsbedrag betaald zou worden.
Dat dit gebeurd is staat zonder enige
twijfel vast. Dan is er de gelegenheid
dat kwekers op A-vergunning (bloe-
mistèrij) hun oogst, welke in feite be
stemd ij voor hun eigen bedrijf, op
een of andere manier onder zien te
brengen bij de exporteur of het Sur-
plusfonds. Dat dit verboden is. neemt
niet weg dat het toch gebeurd is.
Witte en zwarte bollen.
Vervolgens zijn er nog de bollen
welke geteeld werden zonder ver
gunning, deze zwarte bollen. Voor
een deel werden deze en zulks op
aanwijzing van de juristen van Land
bouw, publiek verkocht. Ze kwamen
d_ardöor dus weer bij de expol't pf
het Surplusfonds terecht. Een ander
deel verreweg het grootste deel
is zonder meer aan de markt geko
men. Men heeft nog' getracht er „wit
te" bollen van te maken door ze te
laten inleveren, maar de normen wel
ke daarvoor werden aangelegd waren
gebaseerd op een normaal g°was, ter
wijl het B.V.S. steeds op het stand
punt stond en nóg staat dat er
een best gewas was. Maar deze opvat
ting was blijkbaar toch geen aanlei
ding de normen te herzien.
Verschillende malen is door het
B.V.S. verklaard, dat de boeten opge
legd d.oor de Tuchtrechters aan de te
lers van zwarte bollen voldoende wa
ren om de schade, aan de bonafide
kwfkers berokkend, te dekken Het
B.V.S. .nam als waarde-opbrengst aan
een bedrag van plm. 10.per Roe,
terwijl de werkelijke waarde onge
veer et dubbele bedroeg!
Bezwaren tegen areaal
heffing
In het Bloembollenvak bestaat een
regeling waarbij het vak door een
korting toe te passen op alle geëxpor
teerde bollen (leverbaar) een fonds
vormt (Surplusfonds) en met behulp
van de gelden uit dat fonds de op
koop van overschotten aan leverbaar,
welke 'e exporthandel niet kan ver
werken, financiert. De kortingen
worden aanvankelijk geschat, maar
later wanneer de omvang van het
Surplus bekend is, definitief vast
gesteld. Deze regeling heeft jaren
lang bestaan en hoewel er enkele ma
zen inzitten, over het algemeen be
vredigend gewerkt.
In 1946 voerde men echter inplaats
van een korting op leverbaar een hef
fing per beteelde Are in (Areaalhef
fing). Bij de korting op leverbaar, zo
werd geredeneerd, draagt de binnen
landse handel omdat deze niet ge
controleerd wordt, niet bij voor de
Surplusfinanciering. Deze binnen
landse handel was in de jaren in en
vlak na de oorlog nogal belangrijk.
Ook het z.g. Nieuwe Goed (de teelt
van nieuwe variëteiten), waarvan
slechts weinig als leverbaar aan de
markt kwam, droeg niet bij. De be
teelde oppervlakte van dit z.g. Nieu
we Goed, hoog in prijs door de grote
goederenspeculatie aan het eind van
de oorlog, schatte men als nogal aan
zienlijk. Wanneer dus, zo redeneerde
men verder, een heffing per Are
wordt ingevoerd, zullen de inkomsten
van het Surplus fonds stijgen, de hef
fingen kunnen daardoor verminderd
worden en de last van het Surplus
zou meur naar evenredigheid over al
le kwekers verdeeld worden.
Nu de practijk.
Nu de practijk. Allereerst was die
verdeling van de lasten een fictie. De
areaalheffing immers houdt geen re-
kéning met de aard van het gewas. Of
een kweker een goed of minder goed
gewas heeft, is van geen invloed op
grootte van de heffing. Kweker A met
een goed gewas en een Roe-opbrengst
van 20.en een heffing van 3.
houdt 12.over Kweker B met een
slecht gewas en een opbrengst van
12.-*j houdt 12 - - niin 8 -- is 4.over.
B. is dus zeer ernstig gedupeerd, eer
stens door een minder goed gewas en
vervolgens door deze vorm van hef
fing. Die man zijn bestaan raakt er
door in gevaar. Bij de Surplusheffing
is dit anders. Wanneer A 20.trekt
met een korting van 20% houdt hij
16.over. B. trekt 12.korting 2.40,
en houdt 9.60 over Zijn mindere trek
bezorgt hem ook een in verhouding
geringere korting. Deze regeling is
dus veel eerlijker.
Bij de invoering van de areaalhef
fing kwam het al spoedig tot protes
ten en voornamelijk werd daarbij ge
wezen op het principieel verkeerde
in deze maatregel.
Nu heeft men vaak gezegd dat het
vak deze vorm van heffing zelf ge
wild heeft. Maar wat men met „het
vak" bedoeld is niet altijd even dui
delijk. Feit is dat in de grootste or
ganisatie in het Bloembollen vak, de
Algemene Vereniging voor Bloem
bollencultuur, alleen door het Hoofd
bestuur en de Groepsbesturen is be
slist en dat de afdelingen (57 in ge
tal!) er nooit in gekend zijn. Dit ge
schiedde ondanks de uitdrukkelijke
toezegging van de voormalige voor
zitter dat de afdelingen gekend zou
den worden, wanneer belangrijke be
sluiten genomen zouden moeten wor
den. Wanneer men dus thans van be
paalde zijde herhaaldelijk verzekerd
dat het vak deze onbillijke maatregel
zelf gewild heeft, dient men di. met
een korreltje zout te nemen.
Waarom nog meer verwerpelijk?
Er waren nog andere, practische,
redenen waarom deze areaalheffing
verwerpelijk was. De prijzen van het
Nieuwe Goed daalden als gevolg van
toenemende geldschaarschte en te
leurstellende export in 1945. Ook de
binnenlandse handel liep door geld
schaarschte en verbetering van het
vervoer terug. De motieven, welke
men dus aanvankelijk voor de invoe
ring van een Areaalheffing aanvoer
de, vielen de een na de ander weg.
Daar kwam echter nog bij en dit
is het belangrijkste dat ontduiking
en knoeierij door deze maatregel wer
den uitgelokt. De moeeTiikheid was
Uit de hier aangehaalde voorbeel
den blijkt dat er nogal het een er. an
der mankeert aan de redenering en
de opvattingen van het B.V.S. Dit zou
niet zo tragisch zijn als de schade
lijke gevolgen niet neerkwamer. op
de ruggen van hen, die te goeder
trouw zich hielden aan de voorschrif
ten van de overheid. Diezelfde over
heid. die zo duidelijk gefaald heeft in
het nemen van maatregelen om deze
grote groep kwekers de massa!
te beschermen, bedreigt ze thans met
parate executie omdat ze, en dit vol
komen /erklaarbaar, geaarzeld heb
ben op het eerste sein hun verplich
tingen na te komen. Verplichtin
gen, welke moreel gezien zeer on
gunstig voor de overheid uitvallen.
Het Bloembollenvak heeft na de
oorlog reeds schitterende prestaties
geleverd. De Nederlandse Bloembol
verlièt als eerste product de vader
landse bodem om in de vreemde te
getuigen van onze onverzwakte ener
gie. Bijna 150 millioen aan vreemde
deviezen hèeft het vak in goed twee
jaren voor het herstel van het vader
land weten te verwerven. Voedsel,
grondstoffen, machines z.jn er voor
teruggpkeerd.
Niettegenstaande deze uitzonder
lijke prestaties echter wordt op me
nig bedrijf geworsteld met grote zor
gen om het hoofd boven water te hou
den. Eén daarvan is de hierboven ge
schetste areaalheffing, welke én om
zijn toepassing én om zijn onbillijk
heden veler) tot wanhoop drijft. Jaren
hebben de kwekers gevochten tegen
crises en oorlog en ze zijn niet ver
saagd. Maar wat crises en oorlog niet
klaar speelden dat dreigt thans Je
eigen overheid met de wet in de hand
af te dwingen. Hier is nood, grote
nood. Een belangrijke tak van ons
volksbestaan is in gevaar.
P. S. VAN LEEUWEN.
Wilt U iets weten 77
Vraag: Kortste weg van Boskoop
naar Ravestein? Welke ponten en
hoeveel Km.?
Antwoord: Boskoop, Waarder, Jut
faas, Vreeswijk, Everdingen Deil,
Geldcrmalsen. Tiel, Wamel, Alphen,
Oijen. Megen, Ravestein. Per pont-
veer van Alphen naar Oijen. Af
stand pl m 75 km.
Bioscopen
Trianon. De eerste opvallende
kwaliteit van de film „Maria Cande-
laria" is de prachtige fotografie, die
uitmunt door zuivere verdeling van
licht en schaduw. Er is geen onder
deel, dat niet de volle aandacht van
operateur en regisseur heeft. Mis
schien dat hierdoor de film niet de
vaart kreeg, die wij gewoon zijn van
andere, meer speciaal Amerikaanse
films. Men zou haar zelfs in zekere
zin „statisch" kunnen noemen, maar
wij voegen hier direct aan toe, dat
dit voor „Maria Candelaria" juist een
voordeel is. De plaats van handeling,
het verhaal, de dikwijls sombere
sfeer van de omgeving eisen die be
paalde rust. Dolores del Rio is weer
de geroutineerde actrice, expressief in
eenvoudig spel. De andere acteurs
zijn over het algemeen nog te weinig
vertrouwd met de camera om veel
indruk te rtfaken. Maar dit is niet
van belang in de schoonheid, die
deze film geeft. Wij kunnen het met
de keuring, die deze film voor, 14
jaar vrij gaf, helaas niet eens zijn.
De inhoud moet gereserveerd blijven
voor volwassenen.
Lido. „De wilde bloem" met Do
lores del Rio in de hoofdrol, is een
langdradige liefdesgeschiedenis, die
naar onze smaak een beetje te sen
timenteel is. De dochter van een
mijneigenaar wordt verliefd' op een
man met weinig aanzien en geld, ter
wijl zij een gevierde vrouw is bij de
jongemannen uit haar kringen Het
draait er op uit, dat haar geliefde
uit de stad wordt verbannen, maar
eer het zover is, beloven zij elkaar
trouw in de hoop op een gunstige
Verandering in de toekomst. Wan
neer deze uitblijft, treden zij toch in
het huwelijk, maar de vader ver
moordt de bruidegom en pleegt daar
na zelfmoord Het eind van de ge
schiedenis is. dat de jonge weduwe
haar leven verder in eenzaamheid
slijt met de herinnering aan haar ge
liefde Naast het bezwaar van een te
grote sentimentaliteit, vinden wij de
compositie van deze film niet mooi.
De verschillende gedeelten vloeien
te weinig in elkaar over, waardoor
vooral het begin wat onsamenhan
gend is. Het geheel heeft een erg zui
delijke tendenz en in verband met
de psychologische zijde blijft deze
film voorbehouden voor strikt vol
wassenen.
Casino presenteert deze week „De
witte wals" een product van de
Franse filmindustrie, die niet onge
slaagd genoemd mag worden, doch
in belangrijke 'mate mank gaat aan
het euvel van bijna alle Franse films,
n.l te sentimenteel. Zeker, het is
een sterk gespeelde film, die de
spanning tot aan het laatste ogenblik
vasthoudt, doch de sentimentele in
slag, doet voral an het einde, ver
velend aan. Het is het verhaal van
een jong rr/usicus, wiens verloofde
meer belangstelling heeft voor haar
ophanden zijnd examen als voor
hem, wat tot gevolg heeft dat hij
naar de Alpen vertrekt en daar een
aardig meisje ontmoet, met alle ge
volgen van dien. In deze tijd ont
staat zijn „La valse blanche", een
weemoedige wak geïnspireerd door
de eeuwige snee Later komt hij
tot de ontdekking dat zij een onge
neselijke ziekte heeft en niet lang
meer zal lever. Ondertussen komt
zijn verloofde, die inmiddels ge
slaagd is. ook naar de Alpen, waar
op hij de zaak uitlegt en zii beslui
ten het geluk van het zieke meisje
niet te verstoren. Tenslotte gaat hij
naar Rome. waar zijn wals met de
eerste prijs bekroond wordt en bij
zijn terugkomst vindt hij het meisje
dood. zodat hen nu niets meer in de
weg staat. Mooi orgelspel geeft aan
deze film een bijzonder cachet, waar
door ze, vooal voor muziekliefheb
bers, wel te genieten valt.
Luxor. Deze week draait hier de
eerste Zwitserse detectivefilm ..In
specteur Stoeder". n inderdaad
spannende film met voortreffelijk
spel, speciaal van Heinrich Gretler,
die een uitstekende hoofdrol vervult.
HAAGSE POLITIERECHTER.
Zwarte handel. Daar had de
ambtenaar T. Z. tc Bodegraven zich
dik mee ingelaten; hij bedreef volop
zwarte handel, waarvoor zelfs reis
jes naar België nodig waren. Daar
werden diverse goederen gekocht, die
dan in ons land verhandeld werden,
hetgeen verdachte een aardige winst
opleverde. De officier bij de Haagse
Politierechter vond het bedrijf dat
verdachte had uitgeoefend zo ernstig,
dat hij een jaar gevangenisstraf met
aftrek van preventief eiste. Het von
nis werd tien maanden gevangenis
straf met aftrek preventief.
MARKTBERICHTEN
ROELOFARENDSVEEN, 14 Nov.
Groente. Tomaten A f 1654, idem
B 2458 idem C 1032, idem
CC 1022 glassla I f 815, idem
II 27, andijvie 1429, bloem
kool 212, rode kool 612. witte
kool 4. kroten f 6, kassnijbonen
22.80, idem stek f 6.
Bloemen. Raycnanten 517 cefrt
Choco 312 cent, blanche 314 cent
Monument 1838 cent, Trosrayonan.
ten 832 cent. Goldfinder 816 cent
Rose choco 1432 cent, witte choco
1736 cent, Peter Pan 818 cent
Utopia 1127 cent, Cidonia 1429
cent. Maison 1732 cent, Herko 10
18 cent.
TER AAR. 14 Nov. Groente.
Bloemkool 146 cent en sla 58
cent per stuk: selderij 12 cent per
bos; andijvie 1533 cent, kroten 37
cent, waspeen I 78 cent, idem II
34 cent. tomaten 273 cent, rode
kool 49 cent, groene kool 313
cent, savoye kool 512 cent per kg,;
boerenkool 10—25 cent per bak, witte
kool 1—7 cent, uien 8—22 cent wit
lof 161 cent, spruiten 140 cent,
knolselderij 9—24 cent, spinazie 16
—45 cent, prei 12—15 cent. slavellen
7 cent, per kg, druiven 1-05 per
pond. Pot Chrysanten 28—60 cent
per stuk, bloemen 1116 cent per
bos.
Het scenario van deze film is niet
geheel en al onbekend, het thema is
al vele malen aangesneden en de uit
werking moge al verschillend zijn,
de verrassing, welke 'n film pleegt
te brengen, is ook hier niet vergeten.
De draai evenwel, die er aan de
grondslag voor de in dit verhaal be
dreven misdaad, gegeven wordt, zou
voor niemand, zelfs niet voor de bes
te speurder, vooraf te verklaren zijn.
En de ontwikkeling is gebaseerd op
enkele zeer onlogische toevallighe
den, maar die neemt men wel op de
koop toe. Het feit blijft, dat men een
aardig geheel heeft weten te maken,
het Zwitsers dialect tot een aantrek-
dat met de Zwitserse achtergrond en
kelijke kijkfilm is geworden, waar
van we de inhoud niet willen ver
klappen.
In Rex draait deze week de film
„Oproer in de gevangenis", een titel,
welke voldoende de inhoud van de
film weergeeft. Het gegeven :s min
der geschikt voor jonge ogen, zodat
de grens der toelaatbaarheid is ge
steld op 18 jaar.
STADSNIEUWS
Nachtmis
voor niet-katholieken
Daar er ieder
jaar vele niet-
kath. graag de
Nachtmis zou
den bijwonen
en daartoe we
gens plaatsgebr^
in de parochie
kerken vaak niet
in staat zijn, zal
er in de kaffDel van
het Lidwina-ge-
sticht. Zoeterw.
Singel 33, speciaal
voor hen een Nachtmis worden op
gedragen om 3.30.
Om hen in de gelegenheid te stel
len deelbetekenis en diepere "in der
H. Mis""in het algemeen en de Kerst
liturgie in het bijzonder, te leren ken
nen, zal inVerbum Dei, Plantage 16,
tel. 21988, een voorbereidende cursus
van 4 avonden worden gegeven en
wel op de Dinsdagen 2, 9. 16 en 23
Dec. van 20.0021.00 uur.
Een en ander zal door lichtbeelden
worden geïllustreerd.
Wilt u uw niet-katholieke kennis
sen- op deze gelegenheid attent ma
ken. Op^ve van deelname voor cur
sus en Nachtmis aan Plantage .16,
voor 20 November.
De Nachtmis is alleen toegankelijk
voor niet-katholieken, eventueel met
R.K. echtgenoot of verloofde, indien
ook deze de cursus gevolgd heeft.
AMBTSAANVAARDING VAN
PROF. DR. P. J. GAILLARD.
In het groot auditorium van de
Leidse Universiteit aanvaardde prof.
dr. P. J. Gaillard gisterenmiddag het
ambt van gewoon hoogleraar in de
experimentele 'histologie met het
uitspreken van een inaugurele ora
tie over „het experiment in de
weefsel'eer".
Prof. Gaillard ving zijn voordracht
aan met te schetsen, hoe de onder
zoekers van de fijnere bouw van
mens en dier bij hun studie tot steeds
kleinere details van het organisme
afdaalden, daartoe in de gelegen
heid gesteld door perfectionering
der technische hulpmiddelen. Deze
onderzoekingen maakten echterdui
delijk, dat in ons levend organisme
de functies niet tot in oneindig klei
ne delen versnipperd zijn, doch dat
eerst een weefsel, een bouwwerk
van de elementaire elementen een
functionele taak heeft. „Teamwork"
bleek in het organisme aan de orde
van de dag te zijn.
Dit teamwork werd voornamelijk
tengevolge van het experiment ont
dekt. In 1907 legde de Amerikaan
Ross Granville Harrison de grond
slag voor een methode, om een der
gelijke „complexe eenheid" van het
organisme, het weefsel, te kweken
buiten het oorspronkelijk lichaam,
waardoor nauwkeuriger studie mo
gelijk werd. In beginsel geschiedde
dit door afgesneden stukjes weefsel
te plaatsen in een schaaltje met een
voedingsbodem van bloedplasma en
perssap van jonge embryonen, wel
ke schaaltjes na afsluiting op lichaams
temperatuur werden gehouden. Na
enige uren ziet men het weefsel
groeien en zich ontwikkelen, welk
proces men met behulp van de mi-
chroscoop kan bestuderen. Door het
weefsel eens in enkele dagen op een
verse voedingsbodem te planten,
kan men het soms langer in leven
houden dan het dier, waarvan het
oorspronkelijk afkomstig was, ge
leefd zou hebben. Daarbij ontstaat
echter veelal een samenstelling, en
beeld, dat men in het normaal orga
nisme niet aantreft.
Deze experimenten zijn nigt van
practisch nut* ontbloot aangezien
door middel van dergelijke weefsels
vragen kunnen worden opgelost,
waarop men ten aanzien van het
levend organisme geen of moeilijk
antwoord kon krijgen. Zo scheppen
zij b.v. de mogelijkheid, om de werk
zaamheid of giftigheid van genees
middelen te onderzoeken.
Prof. Gaillard vergeleek voorts de
structuur van langdurig gekweekte
weefsels met die van de weefsels in
de levende wezens. De structuur
bleek sterk af te wijken van de na
tuurlijke, waarvoor twee doorslag
gevende oorzaken bestaan. De sa
menstelling van de voedingsbodem
blijft in de kweek voortdurend ge
lijk, en dit weefsel leeft dus in een
statisch milieu, terwijl de voedings
bodem in het lichaam voortdurend
aan wijzigingen onderhevig is. een
dynamisch milieu vormt. Voorts
werd in de weefselkweek de samen
werking met en beïnvloeding door
andere weefsels in de naaste omge
ving uitgeschakeld, terwijl lichaams
weefsels voortdureid door nabe
weefsels worden beïnvloed. In dit
opzicht zagen de onderzoekers met
grote duidelijkheid het reeds eerder
genoemde „teamwork" in het 1 e-
vt-nd organisme.
Tot slot besprak prof Gaillard de
WEERSVERWACHTING
BUIIG.
2 Guur weer met wisselende be- o
wolking en regen- of hagelbuien. 8
g Krachtige, langs de kust nu en
o dan stormachtige wind tussen
o West en Noord-West.
oooooooooooooooooooooooooooooooooo
betekenis der kweekmethode voor
de studie der weefselphysiologie.
waarna hij constateerde, dat het dank
zij de kweekmethode en bestudering
der gekweekte weefsels reeds moge- -
lijk is geworden bepaalde weefses
in te panten bij individuen, die deze
ontbreken, waardoor even of gezond
heid kan worden gespaard, welke
practische resultaten verwachtingen
wekken en tot verder onderzoek van
deze materie en methoden prikkelen.
De gebruikelijke toespraken be
sloten deze oratie, waarna een druk
bezochte receptie plaats vond.
KONINKL. ONDERSCHEIDINGEN
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot
Ridder in de Orde van Oranje-N^ssau
mevr. J. A. de Koster-Sijthoff, presi
dente van het bestuur der Vakschool
voor meisjes aan het Rapenburg, de
heer G. N. Meurs, voorzitter van de
Ned. Bond van leerkrachten bij het
Nijverheidsonderwijs en van het Ned.
Verbond van directies en leerkrach
ten bij het N.O. en mr. dr H. D. M.
Knol, oud-directeur van de Avond
school van het Genootschap „Kennis
is Macht", bekend accountant, lid
van de Leidse gemeenteraad.
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Geslaagd candidaats-examen Let
teren en Wijsbegeerte (Geschiedenis-:
de heer E. H. Kossmann te Rotter
dam: doctoraal examen Letteren en
Wijsbegeerte (Klassieke taal en let
terkunde): mej. G. L. Ellens te Al
melo; doctoraal examen Geneeskun
de: de heren P. A. Liqui Lung te Pa
ramaribo, A. C. M. Frangois te Ze-
venbergse Hoek; artsexamen 1ste ge
deelte: de dames B. J. v. d. Berg té
IJsselmonde, M. Molenaar te 's-Gra-
venhage; artsexamen 2de gedeelte:
de heren J. C. E. Helle te Leiden, E.
L. Noach te Leiden.
GESTOLEN WAAR.
Ambtenaren van de prijsbeheersing
troffen in een woning aan de
Kraaierstraat alhier wol aan, die daar
ten verkoop voorhanden was.
Uit het onderzoek kwam vast te
staan, dat deze wol afkomstig was uit
diefstal in een Leidse fabriek.
Na telefonisch ingeroepen assisten
tie konden twee bewoners naar het
bureau van de prijsbeheersing wor
den overgebracht, waar het afgeno
men verhoor leidde tot een bekente-
't Jubilate'koor en Mgr. Buis in
de dekenal? parochie. A.s. Maan
dag en Dinsdag 17 en 18 Nov. 8 uur
wordt de K.A.-zaal in de Maria Gij-
zensteeg gebruikt voor een gezelli
ge uitvoering. De zo goed geslaagde
avdnd een half jaar geleden, waar
voor Mgr. Buis gauw even f 50.
werd gecollecteerd, is er de aanlei
ding toe geweest. De jongedames-le
den der Maria-Congr., tezamen in "t
Jubilatekoor, ontpoppen zich ais
goede toneelspeelsters. Vanwaar een
nieuw plan, dat nu uitgevoerd
wordt. Geheel de avond komt ten
goede aan Mgr. Buis. Uw entrée-geld
is dus 'n schone gift en u ontvangt
als beloning: muziek en zang, toneel
en spel alle van de koor-leden. En-
trée: 50 cent, aanvang 8 uur, 'n vlot
programma, 'n pracht doel, einde
half 11.
Wie blijft er nog weg? Parochianen
steunt dit jeugdideaal; spoort elkaar
aan; u zult méér dan tevreden zijn.
Op naar Linkerjadje- Men
schrijft ons:
Linkerjadje. Op zoek naar een St.
Nicolaascadeau voor mijn jongste
spruit viel mijn oog op een leesboekje
bij één van onze Leidse boekhande
laren, getiteld: „Luilekkerland". Een
„zoekt u iets. mijnheer" deed mij uit
mijn „gepeins" opschrikken en ik
merkte eerst toen, dat ik reeds op de
laatste bladzijde van het sprookje
gekomen was! Ik schaamde me en
toch was het dan ook niet span
nend. Immers: „Bij elk huis stond
een pomp. Daaruit stroomde allerlei
soort limonade. Ik ging door een haag
van gebraden worsten. De sloten wa
ren gevuld met zoete melk, en nog
vreemder was, bomen met pannekoe
ken en gebraden hammetjes zelfs zag
ik er. De smid, de timmerman de
kortom in alle zaken kreeg je alles
bijna voor niets. Alle zorg voor de
toekomst was je kwijt na een be
zoek aan de waarzegster. Een cabaret
deed iedere sombere gedachten ver
dwijnen, muziek, vrolijkheid, ple
zier en vermaak. Zelfs in zeemans
kroeg heerste een opgewekte stem
ming, er was immers van rantsoene
ring geen sprake! Wie het allermeest
van plezier hield, werd koning over
het hele land.
Een kostelijk land. nietwaar? Ja,
ik zie het aan je ogen: ie zou er wel
eens graag naar toe willen. Maar hoe
de weg er heen te vinden?"
Ik mijmerde verder. Jammer, dat
dat niet bestaat! Wat? Niet beitaat?
Dwaasheid. Het bestaat wel! Het
komt, het gaat komen Linkerjadje
alias Luilekkerland. Een dorp vol jo
lijt, plezier, genoegen, ontspanning.
Maar de weg erheen? Helaas, ik weet
hem niet, maar wel weet ik de plaats,
waar Linkerjadje verrijzen gaat!
Straks zullen de muren van het Sint
Antoniusclubhuis op de Mare on
zichtbaar worden (Begin van het
sprookje) en staat u voor neen in het
Sprookjesdorp: Linkerjadje Nog één
raad voor u de reis aanvaarden gaat.
U weet nooit wat er thuis tijdens uw
afwezigheid gebeurt, neem daarom al
uw geld en waardevolle papieren
mee. In Linkerjadje kunt u het veilig
beleggen op de bank:
„Dokjekwartje in Linkerjadje''
