Lichte gevallen voor het Tribunaal
miii
KLEIN NEST
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1947
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Roofoverval Kootwijkerbroek opgelost
In samenwerking met de rijkspo
litie te Bameveld heeft de Rotter
damse politie een roofoverval opge
lost, welke in Juni 1945 dus vlak
na de bevrijding werd gepleegd
op een Boerderij in Kootwijkerbroek
onder de gemeente Barneveld. Vlak
na de bevrijding keerde te Rotterdam
éen onderduiker terug van de Veluwe
Hij vertelde in de Huiselijke kring,
dat hij bijna een jaar by een boer
in Kootwijkerbroek was geweest, die
verschillende onderduikers en eva-
cue's had geholpen en goedgedaan.
Als bijzonderheid vertelde hij, dat de
boer er warm bij moest zitten, want
in de buurt werd verteld, dat hij
wel een melkbus vol met zilvergeld
bezat.
Een broer van de onderduiker, de
33-jari^fe expeditiekneoht A. V.
boorde het verhaal en wist met een
handigheidje naam en adres van de
lboer in handen te krijgen, tezamen
s met een achttal andere zware jongens
de broer had reeds verschillende
vonnissen achter de rug trok hij
naar Kootwijkerbroek. Het was een
uitgelezen gezelschap, hetgeen daar
uit blijkt, dat onder hen zich bevond
de 39-jarige A. D. H. van K., die
ook bij de overval op het Rotter
damse hoofdpostkantoor betrokken
was geweest. De bewoners van de
boerderij werden met een stengun,
een defect pistool en een kinder
pistooltje in bedwang gehouden,
waaitoa een bedrag van 14.000,- werd
buitgemaakt. Toen zij vertrokken
liep de zoon des huises hen achterna,
waarna een van het negental een
schot loste, met het gevolg, dat de
voet van de jongeman doorboord
werd.
Bij het verhoren van acht daders,
die voor andere zaken in de gevan
genis vertoefden, kwam de Rotter
damse politie langzamerhand achter
het verloop van dit,, geval, waarna
de rijkspolitie in Barneveld werd in
geschakeld en de zaak tot oplossing
werd gebracht.
Twee van de overvallers hebben
een bekentenis afgelegd, maar de
anderen blijven hardnekkig ontken
nen.
7-JARIG KNAAPJE BESCHONKEN.
In een perceel in het steegje ach
ter de Kamp te Amersfoort werd
Maandag een 7-jarig knaapje binnen
gebracht, dat op straat door voorbij
gangers in beschonken toestand was
aangetroffen. Korte tijd later ge
raakte het jongetje bewusteloos. Hij
werd overgebracht naar 'het zieken
huis, maar is inmid-els weer ontsla
gen. De politie stelde een onderzoek
in en trof in het belendende perceel
drie jongens aan, waarvan de jongste
15 jaar, die zich te goed deden aan
bier, dat daar in overvloed in een
vat aanwezig was. Het vat bleek van
diefstal afkomstig te zijn. De jongste
van het drietal was er eveneens
slecht aan toe. De jongens bleken drie
broers te zijn, die het bier opdronken,
terwijl hun moeder afwezig was. De
ze had haar kinderen aan hun lot
overgelaten en keerde eerst 's avonds
om 11 uur naar haar woning terug.
RADIO
DONDERDAG.
HILVERSUM I, 301 M.
7.00 Nieuws. 7.30 Gram.platen. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram.platen. 8 45 Slo
waakse suite. 9.15 Morgenwijding.
9.45 Arbeidsvitaminen. 10.30 Voor
de vrouw. 10.35 Orgel. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Gram.platen. 1120
Mimi Arden sopraan en Jaap Brill,
piano. 11.50 Opera- en Operette-frag
menten. 12.38 George Gershwin con
cert. 13.00 Nieyws. 13.15 Les gars de
Paris. 13.45 Arthur Schnabel, piano.
14.00 Voor de vrouw. 14.20 De Kwin.
tetspelers. 15.00 Voor de zieken en
gezonden. 16.00 U kunt hei geloven
of niet. 17.00 Avro-kaleidoscocp.
18.30 Strijdkrachten. 19.15 Gerard v.
Krevelen, piano. 20.00 Nieuws. 20.15
Aansluiting met Groningen concert.
21.00 Prof. dr. K. Ph. Bernet Kem-
pers. 22.10 Gram.-platen. 22.15 Van
de lage landen. 22.45 „Aspecten van
het jeugdvraagstuk" door dr. P H.
Ritter Jr. 23.00 Nieuws. 23.15 Rhyth-
me en melodie. 23.45 Gram.platen.
HILVERSUM II 415 M.
7.00 Nieuws. 7.45 Tsjechische dan
sen. 8.00 Nieuws. 8.15 Pluk de dag.
9 00 Gram.platen. 9.35 Paul Robeson.
10.00 Leger des Heils. 10.15 Morgen
dienst. 10.45 Gram.platen. 11.00 „De
Zonnebloem". 11.45 Gram.platen,
12.03 Piano werken van Chopin en
Faure. 12.35 Orkes} Klaas van Beeck.
13.00 Nieuws. 13.45 Hors d'oevre.
14.00 Giaconda-ensemble. 14.40 Cause
rie voor de vrouw. 15.00 Populaire
orgelbespeling. 15.30 Zang met piano
16.00 Bijbellezing. 16.45 Het Lon-
dens Philharmonisch orkest. 17.00
Het Racio-jeugdjournal. 17.50 Het
rijk overzee. 18 00 Land- en tuin
bouw. 18.15 Klanken van Hawai.
18.30 Onze koren en korpsen. 19.00
Nieuws. 19.45 Gram.platen. 19.55 Het
Bach-koraal. 20.00 Nieuws. 20.15
Strijkorkest. 20.40 Piano-duo. 21.00
Cello recital 21.40 De vaart der vol
ken. 21.50 Met band en plaat voor U
paraat. 22.30 Nieuws. 22.45 Avond-
overdenking. 23.00 Zang met piano.
23.05 Werken van Claude Debussy,
•gramofoonplaten.
WEDEROM DRIE GESNEUVELDEN.
Van officiële zijde wordt medege
deeld, dat de Nederlandse verliezen
gisteren bedroegen 3 gesneuvelden en
3 gewonden. Op Java en Sumatra
moest tegen infiltrerende benden
worden opgetreden. Verder werden
verschillende Nederlandse posten en
patrouilles beschoten.
VRIJDAG KOFFIE EN THEE.
Naar wij vernemen vermeldt de
bonnenlijst, welke Donderdag as.
zal worden gepubliceerd voor de
kaarten KA, KB, KC 711 125 gram
koffie en 50 gram thee.
GEEN EXTRAATJES VOOR DE
KOMENDE FEESTDAGEN.
Reeds is bekend gemaakt, dat
zowel ter gelegenheid van St. Nico-
laas als van Kerstmis iedereen 200
gram suiker extra krijgt. Daartoe is
besloten, omdat de voedselvoorzie
ningsautoriteiten overtuigd zijn van
de betekenis van iets extra's voor de
viering van deze feesten en alleen
de suikerpositie deze bijzondere ver
strekking toelaat.
Maar daarmede zijn dan pok de
grenzen van het mogelijke bereikt.
Aan verzoeken om daarboven nog
een of andere extra toewijzing te
mogen ontvangen voor feestelijkhe
den van afzonderlijke groepen zal
niet voldaan kunnen worden. Cor
respondentie hierover dient reeds bij
voorbaat als nutteloos beschouwd te
worden en de betrokken instanties
zullen het daarom op prijs stellen,
wanneer ze ter voorkoming van veel
nodeloos werk achterwege blijft.
BURGEMEESTER VAN
HAARLEM BENOEMD.
Tot burgemeester van Haarlem is
benoemd mr. P. O. F. M. Cremers,
griffier bij de Prov. Staten van Zuid-
Holland, wonende te Voorburg.
Mr. Cremers werd te Arnhem op
6 Mei 1904 geboren. Hij bezocht het
Jezuïetencollege te Katwyk aan de
Rijn, waar hij het gymnasium-onder
wijs volgde. Na zijn eindexamen stu
deerde hij aan de gemeente-univer
siteit van Amsterdam en promoveer
de aldaar tot mr. in de rechten. Hij
vestigde een advocatenkantoor te
Arnhem, in welke stad hij tevens
waarn. griffier werd bij de Arrondis
sement rechtbank.
Vervolgens werd mr. Cremers be
noemd tot adjunct-secretaris in de
Commissie-Patijn voor de belegging
van gelden Rijksfondsen. In Maart
1934 ontving hij. de aanstelling tot
commies-griffier der Tweede Kamer.
Na de bevrijding heeft mr. Cre
mers zijn Tweede Kamer-functie en,
zijn taak bij de wederopbouw ge
combineerd, doch toen dit op de
duur onmogelijk werd, heeft hij be
dankt als Commies van de Tweede
Kamer. Zeven Nov. 1945 werd mr.
Cremers, die in Voorburg woonach
tig is, benoemd tot griffier bij de
Prov. Staten van Zuid-Holland.
Van officiële zijde wordt medege
deeld: „Zoals door de N.V. Philips'
Verkoop-Maatschappij voror Neder-
iand is aangekondigd', heeft zij be
sloten een belangrijke vrijwillige
prijsverlaging door te voeren van
de door Philips geproduceerde arti
kelen. Deze prijsverlaging geschiedt
in overleg met het directoraat-gene
raal van de prijzen. De overheid
hoopt, dat dit voorbeeld door ande
re ondernemers zal worden gevolgd
en dat zij eveneens vrijwillig, waar
dit maar enigszins mogelijk is, hun
prijzen verlagen. Zij tonen hiermee,
dat zij willen meewerken om een
inflatie te voorkomen door vermin
dering van de spanning tussen lo
nen en prijzen.
Indien de ondernemers aan deze
politiek actief hun steun geven, zul
len zij niet alleen het landsbelang
op voortreffelijke wijze dienen, maar
ook in hun eigen belang werken dat
uiteindelijk met een laag kostenni
veau in de toekomst ten zeerste ge
baat zal zijn.
Deze prijsverlaging van Philips'
artikelen gaat gepaard met een door
de directeur-generaal van de prijzen
voorgeschreven verlaging van de
handelsmarges.
Het gevolg van een en ander is,
dat de uiteindelijke prijsverlaging
voor de consument zal varieren van
10 tot 37 pet. hetgeen voor de_ Ne
derlandse bevolking een bezuiniging
van vele millioenen gulden per jaar
betekent".
HET BROOD IN AMSTERDAM.
De gezamenlijke meelfabrieken
hebben aan de plaatselij ke bakkerij-
commissies van Amsterdam en rand
gemeenten medegedeeld, dat zij na
overleg met de regering in verband
met het conflict bij de Holland en
Ceres tot hun spijt niet langer in
staat zijn aan de vraag naar gebuild
meel, dat is de gewone regerings-
bloem, ie voldoen. Vanaf heder le
veren de fabrikanten op de bestellin
gen voor de helft gebuild meel en
ongebuild meel af, zodat morgen de
bakkers hun klanten moeten bedie
nen met voor de helft witbrood en
voor de rest bruinbrood'.
BEURSOVERZICHT.
Aanvankelijk was de effectenbeurs
te Amsterdam gisteren goed prijs
houdend. Voor Koninklijke, voor
Scheepvaartaandelen en de meeste
Industriëlen bestond enige vraag en
de hoofdkoersen waren merendeels
iets hoger dan Maandag. Koninklij
ke waren vergeleken met het vorige
slot een goede drietal punten beter
en van de Industriëlen waren Unie-
levers met een hoofdkoers van 298
een vijftal punten hoger. De Scheep
vaartaandelen waren over het alge
meen op een lichtelijk verhoogd peil,
terwijl de diverse soorten Cultuur
fondsen, vergeleken met de slotprij-
zen van Maandag, zo goed als on
veranderd waren. Toch werd onmid
dellijk de indruk gewekt, dat het
publiek zich grotendeels afzijdig
hield. In de vrije handel was d'e af
faire van beperkte afmetingen en
daarbij bleek, dat de markt enigs
zins zwaar lag. In vrijwel alle ru
brieken openbaarde zich aanbod en,
hoewel dit aanbod niet veel te bete
kenen had, bestond er bitter weinig
animo om te kopen. Het resultaat
hiervan was dat de koersen een
benedenwaartse richting volgden.
Prolongatie 2 yK procent.
Geraffineerd complot ontmaskerd
De centrale recherche van de Haag
se politie heeft de 63-jarige 'H. van
R., directeur van een handelsinstituut,
en zijn beide assistenten, de 33-jarige
autohandelaar A. A. uit Rotterdam en
de 36-jarige auto-handelaar H. N. uit
Den Haag gearresteerd, die zich heb
ben schuldig gemaakt aan één der
grootste oplichtingspraktijken sedert
de oorlog.
Van R., wiens handelsinstituut
slechts op papier bestond, maakte
taxi-chauffeurs wijs, dat hij wel kans
zag een vergunning voor een nieuwe
wagen voor hen los te krijgen. Daar
voor was echter een bepaald bedrag
nodig, zogenaamd om een ambtenaar
bij de Rijksverkeersinspectie om te
kopen. Voor het verschuldigde be
drag stelde hij de chauffeur een kwi
tantie ter hand. Voorts stelde hij een
brief op aan de R.V.I., waarin hij de
verlangens van de taxi-ondernemer
naar voren bracht. Deze brief liet hij
door zijn slachtoffer ondertekenen,
zelf zette hij er eveneens zijn hand
tekening onder. Verscheidene slacht
offers hebben zo de weg gevonden
naar het „handelsinstituut'', waar zij
een flink bedrag armer en een illusie
rijker werden.
De zaken van Van R. marcheerden
zo goed, dat hij assistentie zocht en
vond bij de twee autohandelaars A.
A. en H. N., die op provisie-basis ge
heel West-Nederland tot operatieter
rein maakten. Werden de klanten las
tig, dan legde hij hun hun eigen brie
ven voor de neus, in welke hij een
wapen meende te hebben. Door deze
zaken kreeg Van R. 'n bedrag van on
geveer vijftigduizend gulden binnen.
Dit was hem niet genoeg. Hij breidde
zijn transacties uit tot tap-, slijt-, be-
drijfs- en huisvestingsvergunningen,
ging handelen in toewijzingen voor
alcohol, boter, metaalwaren en
schaarse artikelen en speelde ook nog
de belasting-consulent. Met laatstge
noemde praktijken, die hij over het
gehele land uitoefende, verdiende hij
er nog eens vijftig mille bij.
De beide reizigers zorgden steeds
voor het contact en staken daarvoor
zo ongeveer 22.000 gulden op.
Aanvankelijk ontkenden de heren
alles ten stelligste, maar daar de vol
ledige, keurig bijgehouden -imini-
stratie van Van R. de politie in han
den was gevallen, vielen zij tenslotte
door de mand.
Het bleek, dat zij hun cliëntèle met
grote voorkomendheid behandelden,
Wanneer iemand niet veel tijd had,
stuurden zij een taxi naar zijn wo-
ning om hem af te halen of zij brach
ten hem even per auto naar de bank
om het verschuldigde bedrag op te
nemen.
Door zyn optreden wierp Van R.
eer blaam op het ambtenarencorps,
dat hij op deze wijze als corrupt aan
merkte, terwijl hij in het geheel geen
relaties met ambtenaren had. Van R.
heeft verscheidene veroordelingen
terzake van oplichting, valsheid in
geschrifte en verduistering achter de
rug, zowel in België als in ons land.
Ook het strafblad der beide vertegen
woordigers bleek verre van schoon.
VAN MEEGEREN DOET OPGELD.
Niet alleen de persoon van Han van
Meegeren staat in het brandpunt van
de publieke belangstelling, ook zijn
werken zijn zeer gewild. Dit bleek
gisteren op de Najaarsveiling bij
Frederik Muller te Amsterdam waar
vier echte Van Meegeren onder de
hamer kwamen. E onbelangrijk
jeugdwerk, voorstellende de evange
list Johannes, bracht 5600 gulden op.
Twee andere schilderijen, geen van
beide grote kunstwerken, de Kersen
eters en Jong paar met roemer gin
gen voor respectievelijk 875 en 2500
in andere handen over. Voor een
aquarel met als titel Mist werd grif
vijfhonderd gulden neergeteld.
701 WEDEROPBOUWCIRCULAIRES
De residentele vroede vaderen (en
vrouwen) hebben negen uren lang,
d.w.z. tot middernacht hun wijze
hoofden gebroken over de wederop
bouw. Wethouder Feker kan in zijn
antwoord geen perspectieven openen.
Zijn toespraak was een lange, felle
aanklacht tegen de wederopbouw-
bureaucratie. Sedert de bevrijding
heeft Den Haag niet minder dan 701
wederopbouwciculaires ontvangen
(wie praat daar over papierschaars
te?), terwijl het aantal brieven niet
eens te tellen is. Ook Den Haag- heeft
het aantal commissies, instellingen,
voorschriften, en papieren onder
schat, aldus de wethouder. Het is een
ziekte, de commissionjtis.
In de gisteren gehouden zitting van
het Tribunaal werd- allereerst voort
gezet de aangehouden zaak tegen D.
C. Zaal uit Leiden voor het horen van
enige getuigen.
De getuige M. de Leeuwe gaf een
relaas van de omstandigheden, waar
onder hij Zaal had leren kennen.
Duidelijke gezichtspunten waaruit
kon blijken, dat Zaal verraad tegen
over de L. zou hebben gepleegd kwa
men uitdiens verklaringen niet tot
uiting. De tweede getuige, de rijwiel
handelaar v. Leeuwen, verklaarde ge
zien te hebben hoe Zaal op 29 Juni
1941 van twee jongens een witte
bloem van hun revers afhaalde. Ge
tuige had daartegen geprotesteerd,
waarop verd. uitdagend was opgetre
den, hetwelk tot een incident leidde.
.Tengevolge hiervan had verd, tegen
getuige een aanklacht ingediend,
doch wegens gebrek aan bewijs was
getuige enige maanden later voor de
Vrederechter te Den Haag vrijge
sproken. De derde getuige legde eni
ge verklaringen af over de positie die
verd. had in het bedrijf, waarvan hij
vertegenwoordiger was.
Daarna was het woord aan de eer
ste verdediger, mr. H. v. Duiken. In
een uitvoerig pleidooi behandelde
deze enige punten van de dagvaar
ding en meende dat de positie van z;jn
cliënt in het bedrijf, dat hij verte
genwoordigde niet een zodanige was,
dat hij verantwoordelijk gesteld kon
worden voor hetgeen daarin tijdens
de bezettingsjaren geschiedde. Ook
in het geval met M. de Leeuwe kon
niet met zekerheid worden gezegd,
dat verd. de L. verraden zou heb
ben. Inzake het indienen van een
aanklacht tegen v. Leeuwen zegt mr
v. Duiken, dat men het optreden van
Zaal moest zien als van iemand, die
zich beledigd gevoelde.
De tweede verdeiger mr. K. W. P.
Klaassen legde er de nadruk op dat
we hier te doen hebben met een
cliché N.S.B.'er, in elk geval met
iemand van een volkomen ander ge
halte dan met de meeste andere voor-
j malige leden van de N.S.B. het geval
M
helpen bij de meeste pijnen
DE C. M. C.
Te 's Gravenhage werd de jaar
vergadering van de Coop. Melkaf-
zet Centrale (C. M. C.) gehouden.
Deze grote coöperatie van melkvee
houders voorziet in normale tijden
voor de helft en thans voor een vier
de in de Nederlandse behoefte aan
consumptiemelk. Het ledental steeg
van 10.827 tot 11.350. Van de leden
werd ontvangen 337.277.600 kilogram
melk met gemiddeld 3.34 pet. vet.
Tweederde van de melk was van
eerste kwaliteit. De verkopen belie
pen in totaal 59.324.974,99. Afge
zien van bedrijfspremies, tuberculo-
sebestrijdingspremies e. d werd aan
de leden 54.940.049,65 aan melk-
geld uitgekeerd, hetgeen gemiddeld
16.29 cent per kilogram is. Boven
dien kon aan de leden nog worden
tegoedgeschreven een bedrag van
1.153.741,04 en v/el op basis van
21.per 1000.melkgeld, het
geen overeenkomt met gemiddeld
0.34 cent uer kilogram melk. In to
taal kwam dus aan de leden-melk
veehouders 16.63 cent per kilo melk
af boerderij ten goede.
Kaïe£
Kuütk
uf-o'idt
Theiident
86, Zo arriveerde de luitenant met
huis en al weer op de plaats waar
Signor Gabriël op hem gewacht had.
Met een zucht van voldoening zette
hij zijn vrachtje op de grond neer.
Hierop nam hij zijn hoed af en maak
te een beleefde buiging. Karei Kwiek
en Signor Gabriël lachten zich bijna
'n beroerte om de manier waarop de
luitenant zijn opdracht had uitge
voerd en gingen direct met revolvers
gewapend door een raam het huis
binnen, waar ze alle vrienden bevrij
den en de boeven met een groot touw
aan elkander bonden. Hierna plaatste
Signora Constanca een ketel water op
het vuur om koffie te zetten en ver
telde iedereen aan de anderen de
avonturen die hij of zij persoonlij^
had beleefd. Maar voor ze goed en
wel waren uitgepraat verscneen er
weer een ijlbode van Signor Antonio
aan de horizon. Hij werd groter en
groter en vijf minuten later viel hij
uitgeput voor de veranda op de grond
neer. Zijn brief had hij in de hand.
„Beste vrienden'', zo stond er in, „ik
weet alles van mijn spionnen en ik
ben jullie erg dankbaar voor het
prachtige werk dat je hebt gedaan,
Zelf ben ik echter gevangen genomen
door el capitano Mario Morto, die gis
teren met zijn schip hier de haven is
binnen gevaren. Hij is een broer van
president Manuelo Morto, onze tegen
stander. Ook hij is van alle gebeurte
nissen op de hdogte en verzocht mij,
een brief te schrijven".
is. Ten slotte legde spr. een aantal
verklaringen over van mensen, die
met verd. in het bedrijf hebben ge
werkt.
Ph. v. d. Heijden te Leiden was in
Mei 1942 lid geworden van de N.S.B.
er W.A. en diende later als militair
aan het Oostfront Dit laatste worat
door verd. ontkend. Wel is hij in be
gin 1945 toegetreden tot de S.S.,
maar kwam direct in een hospitaal
terecht.
De raadsman, mï. v. Duiken, wees
er op, dat het hier een geval betrof,
waarvan er 13 in een dozijn gaan. De
familie behoorde eveneens tot de N,
S.B., zodat de omstandigheden niet
bijzonder gunstig waren voor de jon
geman, die toen pas 20 jaar was. Hij
verzoekt het Tribunaal met deze om
standigheden wel rekening te willen
houden.
A. J. Deurloo, uit Zoetermeer, had
zich ook vrijwillig gemeld voor de
Waffen SS, na eerst in Duitsland bij
de O.T. te hebber, gewerkt. Als SS'er
is hij bij- de Viking-divisie inge
deeld en had aan het Oostfront ge
vochten. Verd. zegt een poging te heb
ben gedaan om onder te duiken toen
hij tijdelijk in Holland vertoefde, het
geen de voorz. in twijfel trekt. Door
het ontbreken van een verdediger is
deze zaak snel afgehandeld, waarna
H. W. Bilderbeek te Leiden zich
moest verantwoorden.
Deze was in Dec. 1940 lid van Je
N.S.B. geworden. Daarna vrijwillig
bij de hulppolitie gegaan en later in
gedeeld bij de landwacht. Op een
vraag van de pres., mr. de Duyter de
Wildt, waarom hij lid was geworden
van de N.S.B. zegt verd., dat hij door
de propaganda van deze beweging
daartoe was gekomen. Ten aanzien
van de houding door verd. ingeno
men wordt hij scherp door de pres.
aan de tand gevoeld. Als getuige
wordt gehoord zijn echtgenote J. G.
Vijlbrief. De raadsman, mr. W. M.
v. d. Wissel, stelt in het licht, dat het.
toetreden van B te wijten is ge
weest aan een foutief politiek in
zicht. Hoe heeft deze man zich ech
ter gedragen bij de vrijwillige hulp
politie en landwacht? Uitvoerig
schetst de verdediger de moeilijke
omstandigheden waarin B. is komen
te verkeren en dringt er ten slotte
op aan, dat bij het bepalen van de
straf hiermede rekening gehouden
zal worden.
J. Overöuin uit Hillegom behoorde
voor de oorlog reeds tot de N.S.B.,
Had bij de mobilisatie in 1939 daar
voor echter bedankt, om na de capi
tulatie opnieuw toe te treden. Daar
na kwam hij bij de N.S.K.K.
Op een vraag van de pres., waar
om hij opnieuw in 1940 was toege
treden, zegt verdachte van mening te
zijn geweest, dat de oorlogshandelin
gen na de capitulatie tussen Neder
land en Duitsland waren afgelopen.
Er wordt in deze zaak een getuige
gehoord, die zeer gunstige verkla
ringen aflegt voor O verduin.
Mr. J. v. d. Plas zegt in een kort
pleidooi, dat men zijn cliënt moet
zien als èen eerlijk mens die faalde.
Met het oog op het feit, dat O. inziet
aan de verkeerde kant te hebben ge
staan is het wenselijk, dat hij zo spoe
dig mogelijk aan zijn gezin wordt te
rug gegeven.
W. J. Straver uit Boskoop, had na
zijn toetreden als lid van de N.S.B.
vrijwillig dienst genomen bij de SS;
aan het Oostfront gevochten om ten
slotte weer in Nederland terecht te
komen en vervolgens bij de land
storm kwam.
De raadsman mr. C. M. Loef schil
dert in zijn pleidooi de vele weder
waardigheden die S. heeft moeten
meemaken. Weliswaar moet zijn
schuld worden toegegeven, doch daar
staat tegenover, dat hij is gedeser
teerd. Pleiter dringt aan op een voor
waardelijke straf teneinde hem nog
eens een kans te geven.
Als laatste had zich te verant
woorden N. Ravensbergen uit Lei
den, die in April 1944 zich aansloot
bij de S S. Op een vraag van de
pres. zegt R. er in getippeld- te zijn
door politieke domheid. Bovendien
had de armoede hem er eveneens toe
gedreven deze stap te doen.
Mr. H. Teekens wijst er op, dat in
derdaad de armoede de enige drijf
veer van deze man is geweest om
zich aan te sluiten. Door zijn be
perkte intelligentie overzag hij de
gevolgen niet. Zijn gezinsomstandig
heden waren zeer moeiliik door het
geringe loon dat hij verdiende. Plei
ter verzoekt het Tribunaal hiermede
rekening te willen houden en dringt
aan op een gedeeltelijke voorwaar
delijke straf
In alle zaken volgt de uitspraak
over veertien dagen.
ROMAN VAN CHARLES GARVICE
Geautoriseerde vertaling door
F. VAN VELSEN
45)
Langzaam klom Daan tegen de
berg op en toen hij dicht bij z'n hut
kwam hoorde hij een harde ruwe
stem, die uit z'n woning klonk. An
derson was teruggekomen in de toe
stand waarin 'hij gewoonlijk verkeer
de, wanneer hij naar het haven
plaatsje was geweest. Met andere
woorden: hij was -beschonken, want
Anderson dronk whisky wanneer hij
het kon bekomen en anders jenever.
Daan ging in de hut en zag Grey op
een pakkist zitten, terwijl Anderson
^met woest gelaat en geweldig aan
z'n baard plukkend het vertrek op
en neer stapte. Toen hij Daan hoorde
keerde hij zich om en keek hem met
vlammende ogen aan.
„Zo ben je daar!" snauwde hij. „Ik
had liever niet, dat je van 't werk
liep, terwijl ik weg ben. Ik werk me
daar aan die haven in 't zweet, om
een stuk of vijftig van die smerige
kerels aan te drijven en dat bij een
temperatuur om bij neer te vallen.
En daar kom ik me thuis en ont
moet je zo fris als een hoentje en je
kijkt, of er niets te doen is. Heb je
een prettige wandeling gehad?"
hoonde hij doch minder woest, want
zelfs in nuchtere toestand viel het
Anderson moeilijk de vastberaden
blik van Daan's grijze ogen te weer
staan.
„Ja, heel prettig," antwoordde
Daan. „Ik ben naar de bazar geweest;
't is heet in 't open veld, zoals u zegt
en u zult zware dagen gehad hebben,
denk ik."
„Hoe staat 't met die detail teke
ningen?" snauwde Anderson, „Ik
dacht, dat je ze zelf behoorde te ma
ken en dat werk niet op Grey zou
schuiven; hij -heeft aan z'n eigen werk
meer dan genoeg, als hy z'n plicht
doet!"
„De detailtekeningen zijn klaar,"
zei Daan en legde ze op de tafel.
„En Norton heeft ze gemaakt, niet
ik," bracht Grey in 't midden. De
toon waarop hij sprak, was heel an
ders, dan hij gewoonlijk tegen Daan
sprak.
„O. waarom heb je dat dan te vo
ren niet gezegd?" vroeg Anderson
twistziek
„U heeft er my niet toe in de gele
genheid gesteld," gaf Grey koel ten
antwoord, „U is tot op dit ogenblik
voortdurend aan 't woord geweest,
mijnheer Anderson. Norton heeft hier
al die tijd, terwijl u weg was, zitten
ploeteren als een koelie en hij zou
geen wandelingetje gemaakt hebben,
indien ik er niet sterk op aangedron
gen had. Toen u binnen kwam was
ik niet met de details bezig, dooh met
een specificatie, waarmede Norton
bezig was, om voor u uit te rekenen.
Ik zou u dat alles wel verteld héb
ben, als u mij maar kans had gege
ven een woord in 't midden te bren
gen."
„O ja, jij hebt n grote bek genoeg
als ie eenmaal open gaat," zei An
derson beledigend. „Ga nu maar lie
ver naar je eigen werk en kijk wat
die luie honden daar aan de brug
uitvoeren."
„Die werken hard genoeg," be
weerde Daan. „Ik heb er een kijkje
genomen toen ik uit het dorp terug
kwam. U behoeft er nu niet heen te
gaan," voegde hij er bij, want hij wist
hoe Anderson in een toestand als nu,
tegen de mensen kon uitvaren. „Als
ik u was, zou ik gaan rusten, u heeft
een hete dag gehad, na een zwaar
werk."
„Ik heb geen rust nodog," verklaar
de Anderson koppig; „i'k ben niet
iemand, die van zijn werkt loop; ben
ik nooit geweest."
„Dat is zo," zei Daan kalm, dat
weten wij allen zeer goed; maar toch
zou ik in uw plaats mijzelf sparen en
een weinig rust nemen. Is het cement
al onderweg?"
„Ik weèt 't niet en 't kan me niet
schelen ook," gromde Anderson,
„maar reken er op, dat 't hun duur
te staan zal komen als 't er morgen
ochtend niet is. Je kan van die troep
niets gedaan krijgen, als je ze niet
als vee voor je uitdrijft. Wat heb je
daar in die fles?" vroeg hij.
„Citroenlimonade," zei Grey. „Wilt
u een glas?" vroeg hij met een on
merkbaar glimlachje.
„Gootsteen water is mijn drank
niet," mopperde Anderson. „Heb je
geen whisky?"
„Ik geloof het niet," antwoordde
Daan, terwijl hij naar een ruwhou
ten buffetkast ging „Neen de fles is
leeg
„Mijnheer Anderson heeft er het
laatste glaasje uit gehad," bracht
Grey met kindelyk vriendelijke stem
in 't midden.
„Wat wil je daarmede zeggen?"
vroeg Anderson geraakt opstuivend.
„Wil je misschien zeggen, dat ik je
whisky heb gestolen?"
„Helemaal niet, mijnheer Ander
son," betoogde Grey vriendelijk sus
send. „Ik herinner me nog heel dui
delijk, dat ik u 't laatste glaasje heb
ingeschonken en dat ik toen nog zei,
dat mijnheer Norton en ik er zel
den gebruik van maakten. Voor dit
klimaat is het veel te koppig goedje
teminste wat ons betreft. Ik voor
imij prefereer helder bronwater."
„Och, houd je mond, je kletst als
een oud wijf!"
Daan, die vermoedde, dat Grey
hierop zou reageren en door z'n ant
woord ruzie zou uitlokken zei:
„Ga nu maar liever heen, Grey,"
waarop deze met een uitdrukking
van welwillendheid en achting in z'n
stem en houding „Best mijnheer,"
antwoordde en de hut verliet.
Anderson keek de vertrekkende
jongeman met van verachting vlam
mende ogen na.
„Die lummel heeft een verduivel
de grote bek," snauwde hij; de een
of andere morgen kan hij z'n ont
slagbriefje verwachten. Ik verdraag
van niemand een brutale bek: ver
sta je me, Norton ik zeg van nie
mand!"
„Ja, zeker heb ik u verstaan. U
heeft een buitengewoon heldere stem,
mijnheer Anderson. Maar er is niets
bijzonders aan de hand met Grey,"
zei Daan verzoenend. „Hij is jong
en opvliegend, maar hij is een uit
stekend en hard werker en zo be
trouwbaar als men maar kan wens-em.
Ik zou niet weten, hoe wij 't zon
der hem zouden stellen."
„Hij zal ondervinden, dat ik heel
genoeglijk buiten hem kgn," hoonde
Anderson. „Ik ben van niemand af
hankelijk: stérk genoeg om dit kar
wei alleen te leiden en het zal heel
nuttig zijn als Grey dat aan z'n ver
stand wordt gebracht en trou
wens iedereen."
„Er is niemand die uw bekwaam
heid in twijfel trekt" zei Daan min
of meer slepend, want hij begon het
gezelschap van die man beu te wor
den en verlangde er naar, dat hij
z'n eigen hut zou opzoeken, om z'n
roes uit te slapen.
„Neen, dat zal wel niet," zei An
derson met een gryns. Maar ik kan
hier niet de hele dag staan praten.
Ik heb werk en reken maar, dat ik
mij niet onbetuigd zal laten."
Hij zwaaide om en slenterde door
de uitgang, toen Daan hem heel
kalm zei;
„U heeft de détailtekeningen ver
geten,"
„Neen dat heb ik niet. Ik vergeet
nooit iets. Ik heb ze nu niet nodige
Met een. vloek keerde Anderson
zich om.
(Wordt vervolgd.)