Verkenners en padvinders
vertrekken
Haarlems hoogleraar wegbereider voor nieuwe muziek
VRJDAG 8 AUGUSTUS 1947
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 3
„De Stadraaden de
Bondsbuitendag
Zoals "wij deze week reeds in
„De Leidse Courant" berichtten,
is dan Zondag as. de lang ver
wachte Bondsbuitendag voor de
N. K. J. B. van het Diocees
Haarlem.
Hier volgen enige bijzonder
heden.
Om tien uur begint de H. Mis
en daarom verzoeken wij alle
jongeren^ dringend om uiterlijk
kwart vóór tien uur op de ter
reinen van de „Leidse Hout"
aanwezig te zijn.
Zij, die van buiten Leiden
komen, kunnen hun fietsen stal
len op het terrein.
Degenen die onder de H. Mis
communiceren, moeten zelf
voor ontbijt zorgen, en degenen,
die niet communiceren, doch de
gehele dag meemaken, raden wij
aan om brood mee te brengen.
Want met een hongerige maag
sporten valt niet mee!
Nu moeten wij nog even een
zaak in het reine brengen.
Wij schreven deze week dat
„de verloofden van de jonge
ren NA twaalf uur op het ter
rein konden komen". DIT IS
NATUURLIJK NIET WAAR!
Het was een foutieve bericht
geving, onzerzijds
Onze jongmannen, die verke
ring hebben, nemen vanzelf
sprekend hun meisje mee. Dus
ook voor de H. Mis.
Zij, die ons hebben getelefo
neerd of geschreven, zijn hier
mede gerustgesteld. Zij zijn
beide van harte welkom!
Zij, die nog geen toegangs
kaarten hebben, kunnen tot Za
terdagmiddag nog kaarten halen
bij de secr. van de „Stadsraad",
Da Costastraat 48, tel. 24557.
Werkt allen mede om deze
dag te doen slagen.
THEO DE WILDE,
Secr.-penningm. S. R.
HAAGSE POLITIERECHTER.
Het verhandelen van een grote par
tij distributiebonnen bracht N. A. G.
uit Alphen aan de Rijn voor de rech
ter. Het merkwaardige was echter,
dat de bonnen vals waren, hetgeen G.
had ontdekt en waarom hij die met
verder uitgegeven zou hebbey. Daar
om meende de raadsman, dat ver
dachte niet strafbaar kon worden ge
acht, welke opvatting de rechter
evenwel niet kon delen. De eis was
zes maanden gevangenisstraf. Het
vonnis werd vier maanden gevange
nisstraf met aftrek van preventief.
J. A. V. te Zwammerdam leverde
veevoeder af in strijd met de voor
schriften. Dit werd aanleiding voor
de Officier 100 boete of 50 dagen
hechtenis te eisen, doch de rechter
sloeg het geval ernstiger aan. Hij leg
de 200 boete of 10 dagen hechtenis
op.
Er was door J. V. uit Leiden
rundvlees vervoerd, dat van een clan
destiene slachterij afkomstig was.
Daarmee zou verdachte wel bekend
zijn geweest en de Officier vorderde
tegen hem vier maanden gevangenis
straf met aftrek van preventief. De
rechter veroordeelde tot vier maan
den gevangenisstraf waarvan twee
voorwaardelijk met proeftijd van drie
jaar, en aftrek van precentief.
(Berichten, opgenomen in een ge
deelte van ons vorig nummer).
REPUBLIKEINS ANTWOORD OP
AMERIKAANS AANBOD.
De Indonesische regering heeft in
antwoord op het Amerikaanse aanbod
om bemiddeling te verlenen in het
geschil met de Nederlanders Ameri
ka verzocht om zijn invloed aan te
wenden bij Nederland en de Veilig
heidsraad om te besluiten, onmiddel
lijk een internationale arbitragecom
missie naar Indonesië te zenden.
In de republikeinse verklaring
wordt ne mening uitgesproken, dat
de V.S., Engeland en Nederland het
er over eens zullen zijn, dat in arbi
trage door een commissie der V.N de
enige en laatste hooji is gelegen op
een vreedzame bijlegging van het
geschil
De republiek verzoekt de Ameri
kaanse regering een vertegenwoordi
ger naar Djogja te zenden, zodat zij
vollediger ingelicht kan worden over
het officiële Indonesische standpunt,
en vraagt per radio van zijn vermoe
delijke tijd van aankomst verwittigd
te worden.
SITUATIE IN TJILATJAP.
Het departement van Economische
Zaken meldt, dat de „Sipirok" van de
K.P.M. drijvende in de haven van
Tjilatjap werd aangetroffen en dat
het dé moeite loont het schip naar
Priok te slepen. De overige schepen
ir de havens zijn totaal verloren. 90
pet. van de werktuigen in de weik-
plaatsen is verdwenen. Van de ka-
vengoedangs is 70 pet. door brand
vernield.
OPTREDEN DER JAVAANSE
BENDEN.
Maandag is de loerah (dorpshoofd)
van Tjiandjoer door nog niet opge
ruimde Javaanse benden vermoord,
terwijl twee dessahoofden zijn ont
voerd.
MILITAIRE BERICHTEN VAN
REPUBL. ZIJDE.
Radio Djokja meldt, dat de Neder
landse troepen bij Gombong steeds
opmarcheren in Oostelijke richting
Een ander bericht meldt, dat de re
publikeinse chef van de staf een on
derzoek gelast heeft naar de situa
tie, waarin de beide legers zich be;
vonden, op het moment, dat de or
oer „staakt het vuren" werd gege
ven.
DE AUSTRALISCHE BOYCOT VAN
ONZE SCHEPEN.
De Australische ministerpresident,
Joseph Chifey, heeft heden ver
klaard, dat Peicy Jamer Clarey, pre
sident van de Australische raad van
vakverenigingen en Albert Edward
Monk, secretaris van deze raact,
morgen naar Canberra zullen komen
teneinde èen mogelijke' opheffing
van de boycot der vakvereniging op
de schepen, welke varen op de Hol-
land-Australië-lijn te bespreken. Naar
men verwachtte zou de boycot op Ne
derlandse schepen met bestemming
Indonesië niet worden besproken.
LEDEN VAN INTERNATIONALE
COMMISSIE GEMOLESTEERT.
Volgens het Italiaanse blad „Voce
Libera" zijn de leden van de grens-
commissie der vier mogendheden,
welke de grenzen van de vrijstaat
Triëst moet vastsiellen, gewond ge
raakt bjj een pro Slavische betoging
in de Joego-Slavische zóne van Ve-
nezia Julia.
AMERIKAANSE HOOGLERAREN
VAN NEDERLANDSE HERKOMST
ONDERSCHEIDEN.
Twee Amerikaanse hoogleraren
van Nederlandse afkomst, prof. J
Anton de Haas en prof. J. A. C. Fag-
genger Auer, beide van de Harvard
University zijn door de Nederlandse
regering onderscheiden voor het feit,
dat zij reeds gedurende de oorlog
voorbereidingen getroffen hadden om
de Nederlandse Universiteiten en ho
gescholen in de wederopbouw van
hun uitrusting bij te staan. Zowel
uit ruime geschenken van uitgevers,
als uit bijeengebrachte gelden, heb
ben zij omvangrijke boekenzendingen
samengesteld, die door bemiddeling
van het Nederlandse Economisch In
stituut te Rotterdam over de ver
schillende bibliotheken, laboratoria
en andere daarvoor in aanmerking
komende instellingen zijn verdeeld.
Tot dusverre zijn 7000 exemplaren
ontvangen. De doorzending zal da
delijk na de vacantie worden hervat.
Uit Amerika worden daarna nog
nieuwe zendingen verwacht.
Prof. Faggenger Auèr vertoeft
thans in ons land om verdere contac
ten tussen de Amerikaanse en Neder
landse instellingen van hoger onder
wijs tot stand te brengen, onder an
dere door het instellen van „ruil-
professoraten.r'
De grote betekenis van dit werk
heeft de regering erkend door prof.
ae Haas te bevorderen tot comman
deur in de Orde van Oranje Nassau
en prof. Faggenger Auer te benoe
men tot ridder in de Nederlandse
Leeuw.
WERELDVLUCHT VAN TWEE
SPORTVLIEGERS.
Twee Amerikaanse sportvliegers,
de heren Cliff Evans en George Tru
man, zijn heden met hun vliegtuigjes
gestart van Laguardia-field bij New-
York voor het maken van een reis
cm de wereld. De twee vliegers, die
gebruik maken van twee „Pipers su
per cruisers PA 12", zullen op hun
reis ook ons land aandoen. De toestel
len, die bij normaal gebruik ruimte
bieden aan drie personen, zijn voor
deze tocht om de wereld voorzien
van reservetanks, waardoor het mo
gelijk zal zijn lange afstanden in
eens af te leggen. In de namiddag
van 14 Aug. worden de vliegers op
het vliegveld Ypenburg by 's-Gra-
venhage verwacht, vanwaar zij naar
Farijs zullen vertrekken. Evans en
Tiuman hopen hun tocht, die over
22436 mijl gaat, in circa 220 vlieg
uren te volbrengen, terwijl zij in to
taal 30 tot 40 dagen onderweg zul
len zijn.
Gedurende het oponthoud in ons
land zal de heer Evans een bezoek
brengen aan Hedel, om er de door
hem geadopteerde familie van den
Bogaert, die gedurende de oorlog ha
ve en goed verloor, te bezoeken. Te
vens zal hij namens een Presbyte
riaanse kerk in Washington een ge
schenk aanbieden aan de Gerefor
meerde Gemeente in Hedel, waarvan
de kerk tijdens de gevechtshandelin
gen vernield werd.
Haai. de W^AelcL-jamAoAee 1947
WEERSVERWACHTING
VRIJ ZONNIG.
Koele nacht. Morgen overdag o
vrij zonnig, droog weer. Gelei- 0
<|elijk hogere temperaturen, g
Weinig wind.
oooooooooooooooooooooooooooooooooo
Het Centraalstation
in Amsterdam, dat
vooral in deze vacantie-
dagen duizenden reizi
gers ziet komen en
gaan, zag gisterenmid
dag wel een bijzonder
grote groep vertrekken-
den omler zijn kap ver
zameld.
Ongeveer zevenhon
derd verkenners en
padvinders maakten
zich klaar voor de reis
naar Moisson in Frank
rijk, waar de Wereld
jamboree 1947 zal ge
houden worden.
De vrolijke stemming
en de prettige geest on
derling gaven wel dui
delijk de hooggestemde
verwachtingen weer,
die onze „Scouts" koes
teren van het grote we
reldkamp in Frankrijk,
waar zij onze Neder
landse Verkenners en
Padvinders zullen ver
tegenwoordigen. Een
„oude rot", die ook de
Jamboree 1937 m Voge
lenzang had meege
maakt. verklaarde zeer
benieuwd te zijn, in
hoeverre deze komende
jamboree die van 1937
zou evenaren of over
treffen. Weliswaar wa
ren de omstandigheden
in de tussenliggende
tien jaren zeer veran
derd en moest men wel
degelijk rekening hou
den met de zeer moei
lijke omstandigheden,
waarin ook Frankrijk
verkeert, doch dat alles
deed toch geenszins af
breuk aan de verwach
ting, dat ook Frankrijk,
evenals Nederland in
1937, de gasten van
Moisson een „Joyeuse
Entrée" zou bereiden.
Had Nederland tien
jaar geleden nog de eer
de chief-scout en stich
ter van deze wereld
jeugdbeweging, Lord
Boden Powell, te mo
gen ontvangen, dit jaar
zal de wereldjamboree
het zonder hem moeten
stellen, ofschoon zijn
persoon en zijn stimu
lerende woorden nog
steeds leven, en ook
steeds zullen blijver, le
ven. En nog even gaf
deze enthousiaste ver
kennersleider 'n vluch
tige indruk van die
„old end great man",
zoals die daar tien jaar
geleden in Vogelenzang
stond, hoog boven de
duizenden verkenners
en padvinders uit, rus
tig sprekend en z'n
woorden duidelijk arti
culerend als een laatste
afscheidswoord, niet
wetend, dat het ook in
werkelijkheid een af
scheidswoord zou zijn.
Het sein tot vertrek
ken dwong deze ver-
kenner-in-merg-en-been
zijn relaas af te bre
ken. Het afscheid van
familieleden en beken
den was voor onze jon
gens tevens het begin
van hun tocht naar
Moisson.
In het Zuiden zou de
trein nog een enkele
maal stoppen om ande
re deelnemers op te ne
men.
Bij het vertrek uit
Amsterdam brak door
een sombere wolkenhe
mel een stralend zomer
zonnetje door en wij
kunnen slechts wensen,
dat de ontvangst en het
kamp voor onze jongens
in Frankrijk even stra
lend zal zijn.
Kwiejelmo.
POSITIE NED. PASSAGIERS
SCHEPEN.
Aardjjk, 6 Aug. van New York n.
Antwerpen en Rotterdam.
Aldabi, Buenos AiresRotterdam,
pass. 6 Aug. Fernando Noronha.
Amstelkerk, AmsterdamDuala, 5
Aug. van Dakar.
Duivendijk, Antwerpen-New York,
pass. 6 Aug. 8 uur v.m. Scilly.
Kota Inten, 7 Aug. van Batavia te
Rotterdam.
Nieuw-Holland, 7 Aug. van Am
sterdam te Batavia.
Utrecht, JavaRotterdam, pass. 7
Aug. Kaap Finisterre.
Valerius, 5 Aug van Rotterdam te
Batavia.
Zuiderkruis, BataviaRotterdam,
wordt 11 Aug. 6 uur v.m. aan de
Hoek van Holland verwacht.
LAATSTE BERICHTEN
LEGERBERICHT
Het Nederlandse legercommuniqué
No. 35 luidt als volgt:
In de bezette gebieden wordt over
al intensieve patrouillegang onder
houden- Op verschillende plaatsen
moest tegen gewapende benden op
getreden worden. Deze benden hou
den zich voornamelijk bezig met
roof en vernielingen. Voorts ook
met mishandeling en moord, voor
namelijk op leden van de Chinese
bevolkingsgroep, waarbij onmense
lijke wreedheden worden bedreven.
Ten Zuid-Westen van Madpalengka
en Koeningan konden 600 Chinezen
worden gered. Zevenhonderd Chine
zen, door de T.N.I. weggevoerd, kon
den bevrijd worden en naar Soem-
piah ten Zuid-Oosten van Banjoemas
teruggebracht.
Onze post te Randegankoelon ten
Westen van Soerabaja werd weder
om vanuit het bezette gebied met
mortieren en mitrailleurs beschoten.
Luchtverkenningen hebben uitgewe
zen, dat op de olievelden van Tjepoe
branden woeden, die echter tot dus
verre geen ernstige omvang hebben
aangenomen. Sedert het inwerking
treden van de order tot staking van
de vijandelijkheden zijn de verliezen
aan onze zijde: elf gesneuvelden, 27
gewonden en één vermiste.
Het Nederlandse legercommuniqué
No. 36 meldt o.a., dat de republi
keinse onder-gouverneur van Noord -
Sumatra te Siantar, die aanvankelijk
van de recomba toestemming had
gekregen in Siantar te verblijven,
naar Medan gebracht moest worden
wegens ongewenste activiteit. Dit ge
schiedde eveneens met de republi-
keinses procureur-generaal voor Su
matra, Mora, aangezien gebleken is,
dat hij bij de T-N.I. de rang van lui
tenant-kolonel bekleedde en als
auditeur-militair optrad.
Van Midden-Sumatra wordt ge
meld, dat het treinverkeer tussen
Doebdekboeaja en Padang spoedig zal
worden hervat.
MINISTER LIEFTINCK SPREEKT
VOOR RADIO.
De minister van financiën, prof.
mr. P. Lieftinck, heeft het voorne
men hedenavond te 20.05 uur over
beide zender^ het woord te voeren
naar aanleiding van het besluit van
de wereldbank om aan Nederland
een lening van 195.000.000 dollar te
verstrekken.
WIL DE GRIEKSE REGERING
TURKSE HULP?
Een telegram van het Sowjet-Rus-
sisch nieuwsbureau Tass, waarin het
Griekse blad'„Eelftheria" wordt aan
gehaald, meldt, dat de Griekse rege
ring besprekingen had gevoerd over
het eventueel uitnodigen van Turkse
tToepen naar Griekenland om hulp te
verlenen in de strijd tegen de gueril-
Ja-troepen.
DE „BOMBSHELL" OP ORLY.
De „Reynolds Bombshell", die met
kapitein Odom aan de stuurknuppel
Donderdagavond uit Chicago is ver
trokken voor een poging tot een re
cordvlucht om de wereld, is heden
morgen te negen uur op het Parijse
vliegveld Orly geland. Te 9.32 is het
vliegtuig weer vertrokken.
PASTOOR J. VISSER.
Naar wij vernemen is aan de zeer-
eerw. heer pastoor J. Visser te Wa
teringen op diens verzoek door Z. H.
Exc. de Bisschop van Haarlem eer
vol ontslag verleend. Pastoor Visser
zal zich vestigen in huize „St. Jan"
te Wateringen.
Pastoor Visser die 61 jaar oud is,
is professor geweest aan het Groot-
Seminarie te Warmond en daarna,
in 1933, benoemd tot pastoor te Wa
teringen.
MARKTBERICHTEN
LEIDEN, 8 Aug. Vee. Aanvoer: 9
fokstieren, 26 slachtstieren, 70 kalf-
en melkkoeien, 75 varekoeien e.a„ 130
vette koeien, 35 pinken, 7 vette kal
veren, 87 nuchtere kalveren, 323 wei-
deschapen, 16 lammeren, 2 zeugen,
139 mestvarkens, 403 biggen, 24
paarden, 5 veulens, 51 bokken en
geiten. Prijzen: kalf- en -melkkoeien
350575, varekoeien 250450 en
pinken 17020, allen handel matig;
weideschapen 6085 handel tame
lijk; mestvarkens 3050 en biggen
2030, handel matig; paarden 200
1000 handel tamelijk; bokken en
•geiten handel matig.
Kaas. Aanvoer 84 partijen Goud
se kaas en 8 partijen Leidse kaas,
•totaal 92 partijen. Prijzen; zware
Goudse kaas 1.46, 1ste soort 1.37
1.43, en 2e soort f 1.291.36 en le
soort Leidse kaas 1.331.38 per kg.
DELFT, 7 Aug. Vee. Aanvoer: 10
paarden, 151 runderen, 2 graskalve
ren, 49 nuchtere kalveren, 232 big
gen, 44 schapen of lammeren, 55
geiten of bokken. Prijzen: ikalf-
koeien 450550, varekoeien 350
450, biggen 18—24 en weidescha
pen 5560, Weinig handel.
TER AAR, 6 Aug. Groente. Snij
bonen 120-5.50, idem afw. 0.15
1.20, stokprincessen 1.603.75,
stampri noess en 0.502.30, w. pron
kers 0.401.25. spekbonen 1.40
2.30 per 10 kg.; bloemkool 536 cent
per stuk; peen 9 cent per bos; s\£
1.607.70 per 100 stuks; kom
kommers 14 cent per stük; kroten
46 cent per kg.; waspeen I 7.80
en idem II 5.40 per 100 kg.; toma
ten 1622 en rodekool 6—7 cent
per kg.; andyvie 6184 cent per
kist; bramen 3056 cent per pond;
peren 1246 cent per kg.; gladiolen
57 cent per bos; meloenen 82 cent
per stuk; peterselie 1 cent per bos;
uien 18 cent per kg. Augurken: fijn
I 86 cent, idem II 65 cent en fijn-
basterd 30 cent per kg; basterd 4 50
grof 3.5 stippel 1.25 en fijn
stippel 1.60 per 25 kg.
PROF. FOKKER PLEIT VOOR DE ZEVENDE BOVENTOON!
(Van onze speciale
verslaggever).
Ware het niet dat de
grote Bach op geniale wij
ze met zijn wereldberoemd
„Das wohltemperierte Kla
vier" zijn stempel had ge
drukt op de muziek van
zijn tijd en de onze en
daardoor de thans gangbare
stemming voor de piano
aan de alleenheerschappij/
had geholpen, dan zou prof.
dr. A. D. Fokker, curator
van het physische kabinet
oer Teylerstichting in
Haarlem, thans wellicht
niet in het spoor van onze
grote Huygens en de Ita
liaanse musicus Giuseppe
Tartini, zich behoeven in te
spannen om de zevende bo
ventoon in de muziek we
derom recht te doen we
dervaren.
Een man, die de traditie
van Pieter Teyler van der
Hulst, de Haarlemse koop
man en zijde-fabrikant, die
zich eeuwen geleden bij
zonder interesseerde voor
theologische vraagstukken
en voor kunsten en weten
schappen op onnavolgbare
wyze voortzet: ziedaar een
der persoonlijke indrukken
van de man-van-de-krant,
die in Stichting Teyler te
genover prof. Fokker zit.
Enkele ogenblikken daar
voor heeft de interviewer,
niet zonder ontzag, naar
zijn gastheer moeten óp
kijken. Een haast onge
woon lange gestalte, een
prettige stem, een man van
de wetenschap, die zich di
rect bereid verklaart voor
de enige toehoorder een
college te geven over zijn
streven om een eeuwen
lang begraven juweel in de
muziek op te graven en
te doen schitteren! Een
geleerde, die er zich volko
men van bewust is, d&t de
schoonste theorie moet fa
len, wanneer de aanhanger
daarvan zijn argumenten
niet klèm weet bij te zetten
door proefondervindelijk
bewijs.
Het geluid in de muziek.
In de Spaarnestad is de
ze strjjd van prof. Fokker
begonnen met een voor
dracht over het geluid in de
muziek. Daarna is deze
hoogleeraar zich voor de
zevende boventoon in de
muziek gaan interesseren,
cank zij de publicatie van
het werk van onze grote
Huygens, die in een van
zijn aan de muziek gewijde
studies, zich er zo uitdruk
kelijk over verbaast, dat de
musici in zijn tijd geen ge
bruik maakten van een
harmonie, die toch ook
consonant was (en is!). De
erkende consonanten wa
ren namelijk de bovento
nen van een snaar tot en
met de zesde. Verder gin
gen de musici niet. Waar
om?
Mét Chr. Huygens stelde
prof. Fokker deze vraag
aan diverse musici. Het ant
woord: „We weten niet hoe
deze te gebruiken!", be-
heeft men een oneindige
verscheidenheid van tonen
nodig. Een orgel of piano
heeft echter slechts twaalf
toetsen in een octaaf. Wie
dan toch onbeperkt wil
moduleren, zal iets van
de zuiverheid moeten of
feren. Dit compromis is in
de zestiende eeuw in Italië
tot stand gebracht en nie
mand minder dan. Simon
Stevin, de leermeester van
prins Maurits, heeft de
verdeling van het octaaf in
twaalf even grote stappen
rekenkundig gefundeerd.
Hij was veelzijdig; zijn be
tekenis gaat verre uit bo
ven die, waarvan alle ge
schiedenisboekjes in ons
land gewagen: uitvinder
van de zeilwagen
Velen vonden in die tijd,
dat het voordeel van mo
dulatie niet opwoog tegen
,de schade inzake de har-
Enige jaren geleden wist
hij een primitief proefor-
gei te laten maken, waar
door overtuigend gedemon
streerd werd wat er op dit
gebied mogelijk is. En de
Haarlemse geleerde stelt
ook nu de daad naast het
woord.
Hij beent met grote pas
sen naast zijn bezoeker door
het Teylermuseum totdat
hij het proeforgel, dat hem
zo na aan het hart moet
liggen, bereikt. Daar laat
hij, onverschillig voor en
kele ander bezoekers, met
vaardige hand horen, hoe
wij ook, dank zij Huygens,
exotische muziek aan onze
instrumenten kunnen ont
lokken. De oren van de aan
dachtige luisteraar van
gen inderdaad op wat voor
speld is: gamelanklanken.
Een proeforgel met g a m e I a n k I a n k e n
Bouw van een nieuw orgel voorbereid
vredigde niet, te meer om
dat de Haarlemmer een
Italiaans musicus op het
spoor was gekomen
Giuseppe Tartini. die in
het midden van de acht
tiende eeuw leefde en die
stellig Huygens' geschrift
niet kende die de zeven
de harmonische een plaats
in de toonladder had aan
gewezen en dat in zijn boek
„Tratati di Musica" had
beschreven, welk boek ech
ter onopgemerkt bleef.
Harmonie en modulatie.
„Het is in de muziek",
aldus prof. Fokker, „nu
eenmaal zo dat men niet
alleen van harmonieën ge
bruik maakt om een leven
dige afwisseling tot stand
te brengen en contrasten te
krijgen. Men past ook het
overgaan van de ene toon
soort in de andere toe.
Zangers en violisten kun
nen dat onbeperkt doen,
omdat men de intonatie
eigen hand heeft. Om ge
durig over te kunen gaan
monie. Maar halverwege
de achttiende eeuw groeide
het besef, dat men met mo
duleren moest doorgaan. En
juist Bach gaf toen het ge
niale en beroemde voor
beeld. Thans beheerst men
de modulatie zo volkomen,
dat vele musici zo langza
merhand de ingetreden pa
den willen verlaten en
naar iets nieuws verlan
gen!"
Daarom is prof. Fokke.r
een voorstander van het
aanknopen bij de oude ont
wikkeling, die naar zijn
overtuiging slechts tij
delijk is afgebroken. Te
rugkeer tot de stemming,
die Huygens heeft uitgere
kend, betekent dat men die
fijne onderscheiden in de
muziek, die verloren zijn
gegaan weer kan laten ho
ren en daarbij tevens de
tot dusverre ongebruikte
zevende harmonische.
Éen proeforgel.
.JJat is nu de moeilijk
heid voor onze Westerse
oren", zegt prof. Fokker
glimlachend. „Er komen
elementen in onze muziek,
die tot nu toe onbekend
v/aren. terwijl men zich die
op Java al sinds eeuwen
eigen heeft gemaakt. Zo-
dhet nieuwe orgel met
31 toetsen in een octaaf
bij een piano stuit dat
nog op practische bezwaren
gereed is, zal mijn rol
uitgespoeld zijn. Dan is
het woord aan de compo
nisten, die reeds eerder,
naar aanleiding van een
prijsvraag. uitgeschreven
door Stichting Teyler, ant
woord gaven op de vraag
of er nieuwe paden in de
muziek bewandeld kunnen
worden.
Wijlen Willem Pijper,
Willem Andriessen en
Eduard van Beinum vorm
den met twee muziekge
leerden, prof. Smijers uit
Utrecht en pater Smits van
Waesberge, de jury, die de
composities van M. J. Lür-
sen, hoofdleraar in de mu
ziektheorie aan het Ko
ninklijk Conservatorium in
Den Haag, bekroonde.
Vrienden van de winnaar
hebben deze reeds enkele
malen uitgevoerd op strijk
instrumenten: e£n belang
rijk feit, omdat zij zich
volkomen in de nieuwe mo
gelijkheden moesten inle
ven.
Het begin.
En dit is pas het begin.
Nu gaan we verder. Het
te bouwen proeforgel zal
het vele nieuwe, mogelyk
op muzikaal gebied, over
tuigend moeten demonstre
ren. Mét Huygens zijn we
wat dat betreft, stellig
voor enkele eeuwen onder
dak!" zo eindigt prof. Fok
ker.
Zeker: de Haarlemse
geleerde is op de hoogte
van de grote moeilijkhe
den, welke nog overwon
nen dienen te worden. Men
stampt een orgel maar niet
zo uit de grond. Gelukkig
heeft het Prins Bernhard-
Fonds door de toekenning
van een subsidie, wat de
financiën betreft, een stoot
in de goede richting gege
ven, Mede daarom is prof.
Fokker vol goede moed. is
hij er tevens van overtuigd
dat de weg, leidend naar
groter zuiverheid in de
muziek, ten slotte door
iedereen gevolgd zal wor
den.
Pieter Teyler van der
Hulst, de Haarlemse koop
man in zijde, die het groot
ste gedeelte van zijn ver
mogen bestemde voor de
naar hem genoemde stich
ting, zal in de achttiende
eeuw niet gedroomd heb
ben, dat een Nederlands
geleerde, bijna twee eeu
wen na zijn dood in 1778,
een dergelijk belangrijk
vraagstuk aan de orde zou
stellen. Of hij er mee zou
instemmen? Wie het schil
derij heeft gezien van deze.
verre voorvader dat hangt
in het gebouw aan de Dam
straat in Haarlem, dat met
zoveel piëteit tot museum
is ingericht, zal met een
volmondig ,.ja" antwoord
op deze vraag geven!
KATWIJK AAN DEN RIJN
Vergadering Boerenlenbank.
De volgende cijfers werden medege
deeld: Ontvangen spaargelden
260.000.Ontvangen in lopende
rekening 1.604.000. Ontvangen ren
te van vorschotten 780.ontvan
gen rente van Effecten f 2.652.68,
ontvangen rente van de Centrale
Bank 19.860.van rekeninghou
ders is te vorderen f 54.000.van
de Centr. Bank f 958.645.26. Bezit
tingen aan waardepapieren 110.000.
is schuldig aan spaarders
751.171 83, idem aan Rekeninghou
ders 361.244.49. Na reservering van
een voldoend bedrag voor te betalen
belastingen blijft er een winst over
van 2745.86. Het aantal spaarders
is 1005, rekeninghouders 142. Het
aantal Dagboekposten was 8870,
waarbij komen ongeveer 2000 vei
lingmandaten. Het omzetcijfer be
droeg 6.915.183,66. Bij de bestuurs
verkiezing werden de heren Jac. P.
Rietveld, voorz. van het Bestuur en
Hub. N. v. Paridon, voorz. van de
Raad van Toezicht herkozen. Hierna
deed de voorzitter mededeling dat
de bank door aankoop eigenaresse
was geworden van de panden Rijn
straat 40 en 42 met de bedoeling, om,
wanneer de tegenwoordige bewo
ners van een andere woning zijn
voorzien, hier een nieuw Bankge
bouw te vestigen.
Personalia. Voor het examen
Alg. Handelskennis (Midjdenst. di
ploma) slaagde de heer Piet Riet
veld..
LANGERAAR
.Personalia. De heer G. A. Otto
is bij de examens door de vereniging
tot Veredeling van het Ambacht ge
slaagd voor het diploma gezel in het
huisschilderen.
LEIDSCHENDAM
Bestuur A.V.V. Door de verkie
zing óp de jaarvergadering is het
bestuur als volgt geformeerd: le
voorzitter W. G. v. d. Meer, 2e voor
zitter M. B. Ruiterman, le secretaris
Th. v. d. Meer (Damlaan), 2e secre
taris P. W. v. Wiel, le penningmees
ter J. Coomans, 2e penningmeester
H. Hoenselaar, commissaris A. v. d.
Hulst.
„Langs het lijntje". De suppor
tersvereniging Quo Vadis gaat een
club-blaadje uitgeven. Ter verkrij
ging van de meest geschikte naam
van het blad was een prijsvraag uit
geschreven met' als resultaat dat tot
naam gekozen is „Langs het lijntje".
Het secretariaat van Quo Vadis is ge
vestigd ten huize van de heer E. Las-
sche, Veurse Straatwég 280.
NOORDWIJK
Oranjeveren. De O. V. te Noord
wij k-binnen zal dit jaar haar feesten
houden op 2 Sept. a.s. De eerste dag
is in hofdzaak bestemd voor de
schoolkinderen. Des middags zullen
echter in samenwerking met de O.V.
van Zee paardenrennen op het
strand plaats hebben. De tweede
dag is bestemd voor de Volksspelen,
welke op verschillende punten in
het dorp plaats zullen hebben.
Jonge hotel-rat. In een van de
hotels werd een knaap van 16 jaar
geknipt, die zich schuldig had ge
maakt aan diverse diefstallen, o. a.
gouden armband en dito armband
horloge, kousen en enig geld. De
verdenking viel op de knaap, waar
op de politie zijn kamer onderzocht
en de gestolen voorwerpen vond. Bij
verhoor bleek, dat hij, nog meer op
zyn kerfstok had, o.a. het stelen van
een radio-toestel.
Harddraverij. De harddraverij-
Vereniging Prinses Irene zal op
Vrijdag 15 Aug. as. wederom een
kortebaandraverij houden op de
hiervoor bij uitstek gunstige Noord-
Boulevard, 's namiddags te 2 uur.
STOMPWIJK
Personalia. Geslaagd voor cou
peuse: Bep Lexmond, Marie de Win
ter, Annie Hoogeveen, Dora Luk
Rieka v. di. Helm, Ali Verhagen,
leerlingen van Zuster Irma.
ZOETERMEER
Sportdag D.W.O. Woensdag j.l.
hield D.W.O. voor de junioren tot
15 jaar een sportdag, waaraan behal
ve D.W.O. ook Olives met 3 elftallen
deelnam. Olives veroverde slechts
een prijs.
De uitslagen luidde: doelschieten
Groep 1: (van 8 tot en met 10 jaar):
1. A de Boer (Olives) 19 punten, 2.
H. v. d. Goes 13 punten. Groep 2.:
(11 tot en met 14 jaar): 1. L. Rien-
tjes 25 punten, 2. L. Bolleboom 22
punten. De resultaten voor he»t ver
springen waren: Groep 1.: l.P. Schol-
ten 4.10 M„ 2. J. de Elzen 3.90 M.
Groep 2.: 1. J. Bolleboom 4.30 M., 2.
N. Rademaker 4.20.
