getuigenis tegen Saddam BUITENLAND Fameus Chinees terracottaleger aangetast door luchtvervuiling =1 Ook de SPD moet Schroder wegsturen Helft Russen vindt armoede het ergste Offensief van VS tegen bewapening in wereld nerika gaat opnieuw plutonium 238 produceren heiding tussen kerk en staat VS nu minder stringent Algemene staking legt Zuid-Afrika plat eq Aziz: 'Hussein gaf opdracht neerslaan opstand sjiieten' Japanse keizer bewijst slachtoffers Saipan laatste eer Bipmobiliste dinsdag 28 juni 2005 ze correspondenten - De Iraakse ex-minister :iz heeft een belastende ng afgelegd tegen zijn ige baas, president Sad- ssein. Dat bleek gisteren igeven beelden van een van Aziz door een spe- chtbank in Bagdad. ;ft eerder gezegd niet te ;etuigen in een proces iddam Hussein. Deson- leeft de bebrilde ex-be- an tijdens het verhoor zegd dat Saddam per opdracht heeft gegeven 991 een opstand van sji- is ministerie financiën wit politie De Franse politie heeft toren van het Franse mi- van financiën onder- het bureau van minister anciën Thierry Breton en bfdkantoor van het che- bedrijf Rhodia zijn rs%kingen gedaan. Breton n 11999 tot 2002 bestuurs- 'dh Rhodia. Hij was niet ig. want hij verblijft op iment in de Verenigde De persdienst van het jrie gaf geen reden voor Efczoekingen. Volgens een %i het Franse persbureau iu er verband zijn met rc<jderzoek naar de financi er Rhodia. ieten neer te slaan, zonder dat hij toestemming vroeg van de 'regering', de Revolutionaire Raad. Daarvan maakte Aziz destijds deel uit. Het neerslaan van de opstand kostte uiteinde lijk duizenden sjiieten het le ven. Aziz werd in april 2003 ge arresteerd. Hij was de enige christen in de regering van Sad dam Hussein. De Iraakse premier Ibrahim al- Jaafari verwacht dat het in twee jaar veilig is in zijn land. In Londen noemde hij een termijn van twee jaar 'meer dan ge noeg" om Irak veilig te maken. Al-Jaafari sprak na een ontmoe ting met de Britse premier Blair. Zijn optimisme staat in schril contrast met uitlatingen van de Amerikaanse minister van de fensie, Rumsfeld. Die zei een dag eerder dat het mogelijk nog twaalf jaar duurt voordat de op stand in Irak is beëindigd. Oorlogswinst Een coalitie van deskundigen en activisten, het symbolische Wereldtribunaal voor Irak, heeft in Istanbul onder meer opge roepen tot acties tegen bedrij ven die winst maken en hebben gemaakt met de oorlog in Irak. Het wereldtribunaal sloot een serie van bijeenkomsten op verscheidene plaatsen gisteren in Istanbul af. Het wil onder meer dat er diepgaand onder zoek naar de Amerikaanse pre sident Bush en de Britse pre mier Blair komt wegens de mis daad van agressie en misdaden tegen de menselijkheid in Irak. De groep juristen, ex-functio narissen van de VN en mensen rechtenactivisten heeft een lijst van Amerikaanse en Britse be drijven opgesteld die profiteren van de illegale oorlog tegen Irak. Het zijn onder meer het oliebedrijf Halliburton, de bouwgigant Bechtel en de be wapeningsfirma Caci-Interna- tional. Een Amerikaanse Apache-heli kopter is gisteren ten noord westen van de Iraakse hoofd stad Bagdad neergestort. Een Amerikaanse legerwoordvoer- der zei dat de twee inzittenden van het toestel zijn omgeko men. Bomaanslag Een bomaanslag op een drukke markt in de Iraakse hoofdstad Bagdad kostte gisteren aan ze ker vier mensen het leven. Meer dan dertig mensen raakten ge wond. In de noordelijke stad Kirkuk werd een hoge politiefunctio naris door onbekenden ver moord. 'iend euro e voor iten kip Wie illegaal kippen mag in België voortaan 1 op een boete die maxi- giuizend euro kan bedra- ek n( eft de Belgische dienst 21 welzijn gisteren per brief n reten aan de secretaria te 1 alle scouting- en ver- 01 sorganisaties. Het nieu- enge beleid wordt inge- 7'na klachten van boeren roners van het platteland outs die op zomerkam- ;elmatig kippen zouden Berlijn - De Duitse bondskan selier Schroder gaat vrijdag in het parlement de vertrouwens kwestie stellen. In een korte brief aan de voorzitter van de Bondsdag heeft hij dat voorne men gisteren aangekondigd. Schroder wil pas vrijdag toe lichten waarom hij tot deze stap besloot, melden Duitse media. De regeringsleider hoopt vervroegde verkiezingen te kunnen forceren, maar dan moeten ook parlementariërs uit de eigen rijen tegen de regering stemmen. Mocht Schroder vrijdag het ver trouwen kwijtraken, dan bekijkt de Duitse president Kohier of de gang van zaken niet in strijd is met de grondwet. Hiervoor heeft hij slechts drie weken de tijd. Uiterlijk op 21 juli maakt de president bekend of hij het parlement ontbindt. Daarna moeten binnen zestig dagen verkiezingen plaatsvinden. SPD-fractievoorzitter Müntefe- ring riep zijn fractie op zich vrijdag van stemming te ont houden, aldus het eerste Duitse net ARD. De oproep werd door de SPD'ers met grote bijval be groet. Müntefering zou het aan de oppositie willen overlaten om de kanselier weg te stem men. Juristen strijden over de vraag of de handelwijze van Schroder toelaatbaar is. De regeringslei der beschikt immers over een parlementaire meerderheid. De vertrouwenskwestie is niet be doeld om vervroegde verkiezin gen te regelen. Als Kohier niet akkoord gaat, kan kanselier Schroder altijd nog aftreden om op die manier zijn regering te laten vallen. De sociaal-democratische rege ringsleider verklaarde eerder al dat hij wil dat de bevolking zich uitspreekt over zijn hervor mingsbeleid. In opiniepeilingen staat zijn SPD op fors verlies. De leider van de Duitse chris ten-democraten (CDU), Angela Merkel, zou volgens de helft van de Duitsers een betere bondskanselier zijn dan de hui dige eerste minister. daad (tien procent) en de span ningen in Tsjetsjenië (vijf pro cent). Uit het onderzoek bleek dat bij na één op de vijf Russen een drugsgebruiker kent. VTSIOM schreef de houding van de be volking ten aanzien van drugs mede toe aan falende over heidsmaatregelen om drugs handel tegen te gaan, waardoor het probleem blijft bestaan en het aantal drugsgebruikers kan toenemen. Volgens VTSIOM vindt ruim 92 procent van de Russen drugsgebruik onaan vaardbaar. Meer dan de helft van de Russen (56 procent) noemde het drugsprobleem in eigen land groter dan elders. Van onze correspondent moskou - Bijna de helft van de Russen, 48 procent, vindt ar moede het grootste probleem van het land. Dit is uit onder zoek van het Russische bureau (VTSIOM) gebleken. Subjectie ve ambtenaren en corruptie werden door 38 procent als groot probleem genoemd, werkloosheid werd door 35 pro cent aangeduid als zaak die hen het meest dwars zit. Drugsgebruik werd door 21 procent van de ondervraagden genoemd. Daarmee overtrof dit probleem de slechte toestand van de gezondheidszorg (20 procent), georganiseerde mis- saipan - De Japanse keizer Akihito maakt een buiging naar Japanse oorlogsveteranen op het eiland Saipan. De keizer kwam zijn eer bewijzen aan de duizenden mensen die daar in de Tweede Wereldoorlog om het leven zijn gekomen. Bij de slag om Saipan kwamen 43.000 Japanse mli- tairen, 12.000 burgers en 3500 Amerikaanse soldaten om het leven- Bovendien stortten honderden Japanse militairen en burgers zich van twee steile rotsen, omdat ze zich niet aan de Amerikanen wilden overgeven. Kort voor zijn vertrek vanaf de luchthaven Haneda in Tokio zei Akihito dat hij niet alleen de oorlogsslachtoffers wil herdenken, maar ook voor vrede in de wereld wil bidden. Het eiland is tegenwoordig Ameeikaans grondbezit. Foto EPA/Toshiyuki Aizawa ze correspondenten drk - De Verenigde Sta- van plan om voor het inds het einde van de oorlog weer het zeer ra- eve plutonium 238 te roduceren. Dat meldde rikaanse krant The New nes gisteren Het nieuwe plutonium is vol gens functionarissen die bij het project betrokken zijn bedoeld voor geheime missies. In het verleden is plutonium gebruikt om spionageapparatuur aan te drijven en deskundigen ver wachten dat dit ook nu weer gebeurt, vooral voor onderwa termissies. Timothy Frazier van het minis terie van energie ontkent ten stelligste dat bij dergelijke mis sies gebruikt gemaakt zal wor den van kernwapens, satellie ten of ruimtewapens. „De echte reden dat we weer plutonium gaan produceren is de binnen landse veiligheid", aldus Frazier. Onder het nieuwe programma, dat op veel weerstand stuit bij milieuorganisaties, wordt in een laboratorium in Idaho in dertig jaar tijd 150 kilo plutoni um geproduceerd. Het pro gramma kost anderhalf miljard dollar en levert ruim 50.000 va ten radioactief afval op. De radioactiviteit van plutoni um 238 is honderd maal hoger dan die van plutonium 239, dat in kernwapens wordt gebruikt. Bij inademing van slechts een uiterst minieme hoeveelheid loopt iemand al grote kans longkanker te krijgen. Plutoni um 238 wordt vooral gebruikt vanwege z'n enorme gelijkmati ge hitte, die in elektriciteit kan worden omgezet. Van onze correspondenten Washington - De Amerikaanse regering heeft nieuwe, vergaan de plannen om de verspreiding van massavernietigingswapens in de wereld tegen te gaan. Washington is van zins om de Amerikaanse tegoeden van per sonen, bedrijven of instellingen onmiddellijk te blokkeren als blijkt dat er zaken worden ge daan met Iraanse, Syrische of Noord-Koreaanse functionaris sen of instellingen van wie de Verenigde Staten zeggen te we ten dat ze banden hebben met nationale wapenprogramma's. Volgens de krant The Washing ton Post van gisteren is het plan vergelijkbaar met de wijze waarop de VS omgaat met het terreurnetwerk Al-Qaeda van Osama b in Laden. Ook bij de bestrijding van deze groepering zijn er sancties ingesteld tegen bedrijven of personen die za ken doen met Al-Qaeda-finan- ciers. De huidige plannen hebben be trekking op vooralsnog acht Iraanse, Syrische of Noord-Ko- reaanse instellingen of perso nen die volgens Washington vooral betrokken zijn bij de ontwikkeling van raketten. Tegen geen van deze acht zijn momenteel enige internationa le sancties van kracht en ze kunnen vrij zaken doen in de hele wereld, ook binnen de Eu ropese Unie. ze correspondente igton - De worsteling in over de praktische uit- van de scheiding tus- k en staat heeft gisteren tot twee tegenstrijdige Ben van het federale rechtshof in Washing- en met de tien geboden logen niet in twee ge- ebouwen in Kentucky opgehangen, maar een lent met dezelfde joods- ijke tekst mag wel blij- an op het terrein van het estuur in Texas. „:nt schiet op ilalfjarige No - Een hulpsheriff in k heeft op een twaalfjari- De uitspraken van de Ameri kaanse opperrechters komen erop neer dat het etaleren van de tien geboden door een over heidsinstantie van zaak tot zaak bekeken moet worden. De ne gen leden van het federale Hooggerechtshof stemden zoals vaak in dit soort zaken ver deeld: vijf tegen vier. Alhoewel de overgrote meer derheid van de Amerikanen christen is, wordt in overheids bestuur een strikte scheiding tussen kerk en staat nageleefd. Dat is een gevolg van het stre ven naar godsdienstvrijheid, een recht dat expliciet in de Amerikaanse grondwet is vast gelegd. Promotie van één be paalde religie door de staat is uit den boze. Tegelijkertijd valt niet te ont kennen dat het christendom al eeuwenlang deel uitmaakt van de Amerikaanse cultuur en ge schiedenis. Dat maakt de scheidslijn tussen wat wel en niet in strijd is met de grondwet niet altijd even helder. Zo mo gen de tien geboden niet wor den opgehangen in publieke scholen, maar mogen school kinderen wel de eed afleggen aan de VS als 'één natie onder God'. K heeft o] selmobilisi nman grei obiliste geschoten. De in greep in omdat de larjngerend in zijn richting |dat de auto met getint stilstand was gekomen, te de agent dat de be- 3fer minderjarig was. Het '4 bleek niet te zijn ge- dbok haar zesjarige broer- Jjf ongedeerd. ^sheriff had met een col- e bestuurster klemgere- e!eldde de krant Washing- hst gisteren. Het meisje 1) autosleuteltjes van een «Van de familie gekregen. «Hjn poging tot moord en «stal ten laste gelegd. van onze correspondent Johannesburg - Een algemene staking in Zuid-Afrika heeft gis teren een aantal goudmijnen, autofabrieken en een deel van het openbaar vervoer platge legd. De actie is een protest te gen de grootschalige werkloos heid en armoede in het land. De federatie van vakbonden Cosatu, gelieerd aan regerings partij ANC, vindt dat regering en bedrijven meer banen moe ten creëren, de locale industrie ondersteunen en meer in Zuid- Afrika gemaakte spullen moe ten kopen in plaats van buiten landse producten. „We kunnen niet blijven vol houden dat het economisch goed gaat als we een werkloos heidspercentage van rond de veertig hebbenaldus Cosatu- woordvoerder Patrick Craven. „We eisen een heel andere in stelling van het bedrijfsleven, dat in plaats van banen te schrappen deze juist moet be houden, om op de lange ter mijn beter te kunnen preste ren." Met de staking, die minder om vangrijk was dan Cosatu had gehoopt, willen de vakbonden hun tanden laten zien aan de vooravond van een ANC-verga- dering waarop een nieuwe na tionale strategie wordt afge sproken. Critici menen dat sinds er in 1994 een eind kwam aan apartheid in Zuid-Afrika, er veel te weinig gedaan is om de positie de armen te verbeteren. door Erwin Tuil Peking - Wereldberoemd, ouder dan het christendom en be dreigd door luchtvervuiling: het Chinese terracottaleger. De 2.000 soldaten verbrokkelen door zure deeltjes in de lucht De levensgrote beelden, die in het museum in provinciehoofd stad Xian staan, zijn al zicht baar beschadigd.Als nu niets gebeurt, dan zijn de krijgers over een eeuw zo geërodeerd dat de collectie geen enkele es thetische waarde meer heeft", zegt Cao Junji, die verbonden is aan de Academie voor Weten schappen. Volgens hem zijn er slechts een paar honderd beel den die nog volledig intact zijn. Het terracottaleger werd in maart 1974 ontdekt door een paar boeren in de provincie Shaanxi. De ontdekking veroor zaakte indertijd een sensatie in de hele wereld. Elke levensgrote soldaat heeft een eigen gelaats uitdrukking. De beelden wer den gemaakt tijdens de Qin-dy- nastie (221 tot 207 voor Chris tus) om het graf van de Qin-kei- zer te beschermen. Cao Junji probeert samen met luchtvervuilingexpert Lee Shun-cheng van de Polytechni sche Universiteit van Hong Kong en een onderzoeksteam een oplossing te vinden om verdere aantasting van de beel den te voorkomen. In septem ber zullen de eerste metingen worden gedaan in het museum Een Chinese politieagent houdt de wacht bij het terracottaleger in Xian. Foto Reuters/Thierry Roge in Xian. Maar er is nog maar weinig kennis over de conser vering van het terracottaleger. Toen de beelden werden gevon den hadden ze kleur. Nu zijn ze grijs. Het gips dat is gebruikt om losse delen met elkaar te verbinden laat los en door de inwerking van zure lucht ver pulvert de opperlaag van de beelden. Niet alleen het terracottaleger wordt bedreigd. De economi sche groei van de afgelopen 25 jaar heeft zoveel vervuiling op geleverd dat de collecties van honderden musea in gevaar zijn. Ook de Verboden Stad in Pe king raakt beschadigd door luchtvervuiling. Veel musea hebben zelf nauwelijks benul van de impact, aldus Cao. Ver moed wordt dat er nog drie mogelijke vindplaatsen zijn waar nog zo'n 8000 soldaten kunnen staan. Cao vindt het prima dat deze archeologische kunstschatten niet worden op gegraven: „Het probleem van de luchtvervuiling is zo groot dat het maar beter is dat die onder de grond blijven." Militair Israël schuldig aan dood van Britse activist tel aviv - Een voormalige Isra ëlische militair is gisteren door een krijgsraad schuldig bevon den aan de dood van een 22-ja- rige Brit in de Gazastrook in 2003. De Britse vredesactivist en fotograaf, Tom Humdall, hielp Palestijnse kinderen dek king zoeken tegen een Israëli sche beschieting toen hij zelf werd geraakt. Het Israëlische leger ontkende aanvankelijk dat Humdall werd neergeschoten toen hij de kin deren hielp. Onder druk van de Britse regering en de familie van Humdall besloot het Isra ëlische leger toch tot een on derzoek. Dat leidde er toe dat oud-sergeant Wahid Taysir in staat van beschuldiging werd gesteld. Eigen onderzoek van Srebrenica athene - Een Griekse officier van justitie is gisteren begon nen met een onderzoek naar mogelijke betrokkenheid van Griekse vrijwilligers bij de mas samoord van Srebrenica, in middels bijna tien jaar geleden. Tijdens de Balkanoorlogen van de jaren '90 vocht een onbe kend aantal Grieken aan de kant van de Serviërs tegen ka tholieke Kroaten en Bosnische moslims. Griekse vrijwilligers hebben hierover de afgelopen jaren ook openlijk gesproken in de Griekse media. Deelname aan de volkenmoord van Sre brenica is daarbij echter nooit genoemd. Regering in de maak in Bulgarije sofia - De Bulgaarse Socialisti sche Partij, die zaterdag de par lementsverkiezingen won, is bereid een coalitie aan te gaan met de vorige regeringspartij, de Nationale Beweging. Een sa menwerking met de partij van premier Simeon Sakskoburg- gotski komt de stabiliteit van het land ten goede, zei een woordvoerder van de socialis ten. Sakskoburggotski is de voormalige koning. President heeft spijt, maar blijft manilla - De Filipijnse presi dent Arroyo heeft gisteren spijt betuigd over een laakbaar tele foontje vorig jaar, maar ze denkt niet aan aftreden. Arroyo belde na de presidentsverkie zingen van mei 2004 iemand van de onafhankelijke kiesraad op. Haar stem kwam op een bandje te staan dat de basis is voor tal van aantijgingen over manipulatie van de verkiezin gen. Seksueel geweld strafbaar in China peking - Seksuele intimidatie wordt strafbaar in China. Het Nationale Volkscongres zal hier deze week toe besluiten. Onbe kend is nog welke straffen op ongewenst seksueel gedrag worden gezet. De bestaande wet voor de Bescherming van Wouwen is niet toereikend om het probleem het hoofd te bie den. Wouwen die de afgelopen jaren voor de rechtbank hun wettelijke bescherming eisten, kregen steeds nul op het rekest. Rechters besloten dat er of geen zaak was of geen materiele schade. Gezondheidshulp Noord-Korea brussel - De Europese Com missie geeft Noord-Korea 10,7 miljoen euro aan gezondheids hulp. Het gaat om medicijnen, medische apparatuur en het herstel van ziekenhuizen, aldus Brussel gisteren. Noord-Korea is bijzonder arm en in het land dreigt een nieuwe hongers nood, zo waarschuwt het We reldvoedselprogramma van de Verenigde Naties eind mei. In de jaren 90 stierven naar schat ting al twee miljoen mensen door voedselgebrek. Eis levenslang na geweld Istanbul ankara - Tegen de vier hoofd verdachten van éh aanslagen in Istanbul in november 2003 is gisteren voor een Turkse recht bank levenslang geëist. In die terreuracties tegen twee syna gogen, de HSBC-bank en het Britse consulaat kwamen 62 mensen om het leven en vielen honderden gewonden. Burgemeester betaalt parade tel aviv - Een rechtbank in Je ruzalem heeft de burgemeester van die stad op de vingers ge tikt wegens het verbieden van de jaarlijkse homoparade. Voor straf moet burgemeester Uri Lupolianski, een orthodoxe jood, 30.000 shekel (5500 euro) uit eigen zak betalen aan de plaatselijke homobond, die het festijn organiseert.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2005 | | pagina 7