KUNST CULTUUR
Disco en dance binden strijd aan
F
'Ontzettend Leiden': veel lokaal talent op een cd
Zwelwerk
zonder
zwelgwerk
Bosnisch theater over Srebrenica
in Nederlandse schouwburgen
7***-
SU.
o Borsato
st gedraaid
21S!
>g«
ge
mt
ZATERDAG 25JUm 2005
der Ploeg.
ANP/Koen van Weel
itis concert
;it en Syb
- Birgit Schuurman en
Vi jn der Ploeg (ex De Kast)
I aanstaande dinsdag een
'q. concert in de Oude Har-
e, aan de Breestraat in Lei-
let optreden heeft plaats
kader van de Dommelsch
eis iel Dutch Pop-Up concer-
l05 issen 21 en 30 juni in
nelsch Café's in het hele
De concerten zijn gratis,
achterhalen waar een
is moet men de streep-
2 le van een Dommelsch
sje of blikje of de speciale
sel >p de viltjes in Café's in-
3g n op www.dommelsch.nl.
3.3 Schuurman (momenteel
- 1 in de musical De Jantjes)
T)van der Ploeg (die net
euwe cd heeft uitge-
t met zijn band Spanner)
N 1 dinsdag Engelstalige
M immers die in het Neder-
vertaald zijn. Het concert
om 10 uur.
door Herman Joustra
leiden - Poptalent genoeg in Leiden. Sterker nog,
het wemelt van de muzikale beloften. Zou het
dan niet aardig zijn om al dat fraais op een cd-tje
te zetten? Jazeker, is de stellige overtuiging van
Tim Griffioen, zelf muzikant en - dat spreekt
voor zich - enorm muziekliefhebber. Zijn idee
moet over een maandje of wat resulteren in 'Ont
zettend Leiden', met de beste nummers van de
beste bands.
Griffioen (27) is een net afgestudeerde bedrijfs
kundige en is sinds kort bezig met een eigen be
drijfje, Odessa Promotions, waarmee hij zijn
ideeën vorm wil geven. „Dat heeft niks met de
kroeg Odessa te maken, hoor. Het moet een pro
ductiemaatschappijtje worden, en misschien een
platenlabeltje. Op dit moment doe ik al wat free
lance werk voor TMF. Je hebt van die balken on
der in beeld, daar schrijf ik teksten voor. Laatst
heb ik ook wat pr gedaan voor het jaarlijkse mu
ziekfestival van Motel Mozaique in Nighttown en
de Rotterdamse schouwburg."
Maar 'Ontzettend Leiden' is dus een project dat
uit zijn eigen koker komt. „Ik heb er al een hele
tijd mee rondgelopen, met dat idee. Vroeg hier
en daar hoe het zat met fondsen en subsidies,
heel lastig allemaal. Toen dacht ik op een gege
ven moment: ik moet het gewoon doen, ik stop
mijn eigen geld er in en ik zie wel waar het schip
strandt. Dan moet je echt niet denken aan vele
duizenden euro's."
In elk geval heeft het LVC al toegezegd het 'Ont
zettend Leiden Festival' te gaan verzorgen, op 1
oktober, met de presentatie van de cd en optre
dens van verschillende bands die ook op dat
schijfje zijn te horen. Bovendien heeft de Stich
ting ConnAct aangeboden een jonge bands zon
der demo's en ervaring te begeleiden.
Maar ja, hoe kom je nou als bandje op die cd?
„Da's heel simpel. Wie wil meedoen kan muziek
opsturen. Er gelden wel een paar criteria: de
band of muzikant moet een duidelijke band met
Leiden hebben, er wonen, werken of studeren,
en de nummers moeten eigen composities zijn,
niet ouder dan twee jaar. Een jury van muziek
liefhebbers en -kenners bepaalt uiteindelijk wel
ke nummers er op de cd komen. Dat is het wel
zo'n beetje."
Nou ja, de geselecteerde bands en muzikanten
moeten zelf eerst tien cd's a vijf euro per stuk af
nemen. Die kunnen ze dan verkopen in eigen fa
milie- en vriendenkring. „Dat vergroot de betrok
kenheid bij de muzikanten, het is niet de bedoe
ling dat bands meteen achteroverleunen als ze
zijn uitgekozen. Bovendien moet zoiets als dit
natuurlijk zo breed mogelijk gedragen worden."
Het enthousiasme onder de Leidse muzikanten
is in elk geval groot, weet Griffioen al te melden.
„Er hebben al aardig wat bands interesse ge
toond. Bekende en mindere bekende. Dat moet
ook, het beste wat Leiden heeft te bieden moet
op de cd."
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert- Frédéric Blanc (van den
Heuvelorgel)Gehoord: 24/6, Nieuwe
Kerk. Katwijk aan Zee.
Op www.ontzettendleiden.nl is meer informa
tie te vinden. Belangstellenden kunnen zich op
geven tot 15 juli.
Leidenaar organiseert nieuw festival in recreatiegebied Vlietland
iUM - Marco Borsato is
Jest gedraaide artiest van
ik De Nederlandse zanger
ngt daarmee Blof van de
plaats. De Zeeuwse band
drie jaar lang de lijst
an de internationale ar-
1 waren de hits van Rob-
lliams het meest te ho-
if staat echter wel twee
de lijst, op nummer
samen met de
ing Crows op nummer
6t blijkt uit de jaarrappor-
an de Stichting ter Exploi-
an Naburige Rechten (SE-
an( (cda De Munnik en
n Earring volgen op de
tievelijk derde en vierde
Van de internationale
en staan Dido (twee), Phil
3nt is (drie) en Nelly Furtado
59 hoog.
an in oktober
e bioscoop
rdam - 'Johan' is vanaf 6
ir in de bioscoop te zien.
gaat over tien voetbal-
iroers, die allemaal ver-
'601 zijn naar bekende Ne-
dse voetballers. De elfde
;eboren. Hij wordt Johan
id, maar houdt niet van
L Hij zingt liever. De
g[ ollen zijn voor Michiel
1, Johnny de Mol en
;sen. Nicole van Kils-
s regisseur
door Theo de With
leiden/voorschoten - Boney M
die het opneemt tegen dj Roland
Molendijk. The Trammps die de
strijd aanbinden met dance-act
Rank 1. Het lijkt een oneerlijke
wedstrijd om vertegenwoordi
gers van de hedendaagse dance
te laten concurreren met disco-
ikonen uit de zeventigerjaren.
Toch vormt dat de basis van het
nieuwe festival Disco vs. Dance,
dat zaterdag 2 juli in recreatiege
bied Vlietland wordt gehouden.
Wijds gebarend loopt organisa
tor Jos Mitsunaga door het te
gen Leiden en Voorschoten
aangeplakte recreatiegebied.
„Daar komt het discopodium,
hier langs het water de markt
en aan de overkant de dance -
stage." De Leidenaar is lyrisch
over het festivalterrein. „Een
mooi natuurgebied, langs de
snelweg gesitueerd en centraal
gelegen tussen de steden Lei
den, Den Haag en Zoetermeer.
Het is eigenlijk frappant dat
hier nooit eerder een festival is
gehouden."
Nog bijzonderder is het con
cept dat Mitsunaga en zijn drie
compagnons van de Stichting
Legendary Events bedachten
voor Vlietland. Zij richten zich
niet op één doelgroep, maar op
twee. „De festivalmarkt is rede
lijk vol. Elke doelgroep heeft
zijn eigen festivals. Om iets
nieuws te bedenken, zijn wij
disco en dance gaan mengen.
Disco is geliefd bij een grote
groep dertigers en veertigers, de
mensen die ook naar de Disco
Classics Party in de Groenoord-
hallen komen. Het is voor het
eerst dat een discofeest in de
openlucht wordt gedaan."
„Het leek ons aardig disco te
combineren met de huidige
dance. Die stromingen zijn
toch met elkaar verbonden.
Dance komt voort uit de disco.
Het leuke is dat een jongen van
18 met zijn buurman van 38
naar dit festival kan en dan ko
men ze ook allebei nog aan hun
trekken. Bovendien denk ik dat
jongeren disco ook best leuk
vinden. Onder studenten zijn
hits uit de 70's en 80's nog altijd
razend populair. En voor de
dance laten we niet de keuze
Boney M neemt het op tegen vertegenwoordigers van de hedendaagse dance. Foto: EPA/Alessandro Delia Bella
vallen op techno of hardcore,
maar we laten toegankelijke,
groovy muziek horen die ook
ouderen te pruimen vinden."
Jos Mitsunaga haalt zijn schou
ders op. „Als je het ene genre
echt niets vindt, beperk je je
toch tot het andere podium. Er
zit een waterpartij tussen, dus
je hoeft geen last van elkaar te
hebben." Toch worden de be
zoekers aangemoedigd steeds
opnieuw een keuze te maken
tussen de twee podia. „We pro
grammeren telkens twee acts
tegenover elkaar die qua groot
te gelijkwaardig zijn. Naast de
podia wordt het enthousiasme
van het publiek door middel
van een meter zichtbaar ge
maakt. Dat is de battle, de ver
sus. Het moet vooral tot vrolijk
heid leiden. Maar dat lijkt me
geen probleem, want zeker het
discopubliek is een gezellig pu
bliek."
Als disco-artiesten zijn onder
meer Boney M, Rose Royce,
The Pasadenas, Ben Liebrand,
Forrest en The Trammps ge
boekt. Mitsunaga: „Uit een on
derzoek op de Disco Classics
Party blijkt dat The Trammps
onder het Leidse publiek het
populairst zijn."
De dancewereld wordt verte
genwoordigd door grootheden
als Rank 1, Ronald Molendijk,
Mark van Dale, Erick E en DJ
Jose. „Natuurlijk hebben we
ook geprobeerd om onze eigen
Armin van Buuren te strikken,
maar die was al voor een ander
festival geboekt. Veel dj's zitten
in de zomerperiode in het bui
tenland."
De organisator rekent op tien
tot vijftienduizend bezoekers
voor Disco vs. Dance. Omdat in
Vlietland slechts 550 parkeer
plaatsen zijn, rijden er pendel
bussen vanaf het parkeerterrein
van de Groenoordhallen en
vanaf NS-station Leiden Cen
traal. Jos Mitsunaga garandeert
dat het festivalterrein herme
tisch wordt afgesloten en dat
het zwemmers of surfers niet
zal lukken zonder betalen bin
nen te komen. „Voor de prijs
hoeven ze het niet te laten. Een
kaartje kost slechts 27,50 euro,
terwijl voor Mysteryland bij
voorbeeld 62,50 euro moet
worden betaald. Negen van de
tien festivals zijn veel te duur.
Wij willen hiermee het state
ment afgeven dat het ook an
ders kan."
Legendary Events is daarom
ook een stichting en heeft dus
geen winstoogmerk. Van elk
verkocht kaartje gaat 35 cent
naar de Stichting tegen Zinloos
Geweld. „Wij hoeven er niet
van te leven, want we hebben
allemaal een eigen bedrijf. Ik
hoef niet op vakantie naar een
warm land. Liever bied ik men
sen vermaak door middel van
een leuk festival. Daar zijn festi
vals namelijk voor en niet om
het publiek geld uit de zak te
kloppen."
Disco vs. Dance, zaterdag 2 ju
li, 11.00-23.00 uur, recreatie
gebied Vlietland, Leidschen-
dam. Meer info: www.disco-
vsdance.nl.
Frédéric Blanc (Parijs) is de eer
ste organist in de Internationale
Orgelserie, die bijna zijn hele
programma wijdt aan Maurice
Duruflé (1902-1986), een Fran
se componist uit de school van
Louis Vieme. Zijn Prélude et
Fugue, een hommage aan Je-
han Alain die op 29-jarige leef
tijd sneuvelde in de omgeving
van Saumur, is een in alle op
zichten bijzonder werk. Dit stuk
is opgebouwd op het thema
ALAIN (musicaal geïnterpre
teerd als a-d'-a-a-fen gecom
bineerd met een thema uit de
'Litanies' van Alain zelf. Zo jong
als hij was, werd zijn leven al
beheerst door de gedachte aan
dood en vergankelijkheid.
Blanc is een groot musicus. Zijn
spel is kunstzinnig, beschou
wend, toch buitengewoon evo
catief en stralend. Steeds in an
dere kleuren, van doordringend
hel tot zacht omfloerst, komen
de thema's door.
Ook vóórgangers en inspirators
van Duruflé als Toumemire en
Fauré komen aan bod. Toume
mire's idee van muziek maken
was geheel gericht op het hoge
re - 'de componist moet in zich
doden elk verlangen om te
schitteren, zelfs al zou hij hier
door de gunst van het publiek
verliezen'. Hij stelt het orgel in
dienst van de verering van God.
Gebruik makend van marcato,
staccato, non legato, ontstaat
een heldere frasering die hij
weer onderverdeelt in verras
sende kortere zinnen. Simpele
akkoorden en echo's, ongrijp
bare arabesken omwasemen de
melodie soms mysterieus. Don
derende unisono's staan daar
tegenover, gebonden aan com
plexe, wringende akkoorden.
Neem Te Deum, gereconstru
eerd door Duruflé, waarin God
overweldigend wordt geëerd.
De Prélude uit Suite opus 5
schreef Duruflé in memoriam
Paul Dukas. Met een naargees
tige aangehouden toon die
gaandeweg van kleur verandert
ontwikkelen zich zowel prachti
ge, kleurrijke omspelingen, als
klagelijke melodieën die klin
ken als een 'waarom', simpel en
eerlijk verbeeld.
Of Toumemire werkelijk zijn
verlangen om te schitteren vol
ledig beheerste, is de vraag. In
Choral-Improvisation sur le
'Victimae Paschali', in de re
constructie van Duruflé, is er
misschien geen sprake van
praalzucht, een hartverscheu
rende, ten hemel schreiende
passie barst wél uit al zijn har
monieën, registraties, melodiek
en adembenemend lang slotak
koord.
Blanc is een begenadigde inter
preet. In zijn laatste, eigen Im
provisatie gaat hij op de valreep
nog even heftig uit z'n dak,
ruimschoots gebruikmakend
van het zwelwerk zonder te ver
vallen in zwelgwerk, en een op
voerend aantal registers tot in
het lachwekkend absurde.
door Theo van de Zande
Amsterdam - Onder de titel 'Ver
schijningen uit het zilveren tijd
perk' brengen Bosnische acteurs
het trauma Srebrenica op de
planken in verschillende theaters
in ons land. Tien jaar na de val
van de Nederlandse enclave en
de dood van tenminste 8000
moslimmannen is het volgens
initiator Chris Keulemans de
hoogste tijd om eens de Bosni
sche kant van het verhaal te la
ten zien.
Ronduit triest is het volgens
Chris Keulemans dat het na
tien jaar lijkt alsof Srebrenica
vooral een Nederlands drama
is. „Nog elke dag worden er tus
sen Srebrenica en Tuzla her en
der ledematen teruggevonden
van vermoorde moslimman
nen." Hoezo een Nederlandse
drama?
Als voormalige directeur van de
Amsterdamse Balie heeft Keule
mans sinds begin jaren negen
tig contacten in Bosnië. Die
contacten zijn ook na de oorlog
blijven bestaan en op een van
zijn reizen zag hij de voorstel
ling van het Nationaal Theater
van Sarajevo. „Ik vreesde dat
het een lange treurige aan
klacht tegen de Dutch-batters
zou zijn. Dat kun je je ook hele
maal voorstellen maar dat le
vert niet automatisch mooi the
ater op."
Keulemans werd echter verrast
door het mooie verstilde spel
van met name hoofdrolspeel
ster Gordana Boban. Zij speelt
de moeder die zoekt naar een
antwoord op de vraag wat er
met haar man en zoon gebeurd
is, op hun vluchttocht naar
Tuzla. „Daar probeerden mos
limmannen door de Servische
linies te breken. Dat is maar
weinigen gelukt. Wat er precies
gebeurd is, blijft een raadsel. Er
gaan zelfs verhalen dat Servië
gifgas ingezet heeft, maar dat is
nooit geverifieerd", licht Keule
mans toe.
'Verschijningen uit het zilveren
tijdperk' is volgens hem een
licht absurdistisch, maar bitter
spel van droom eri werkelijk
heid. Eerder verwonderd dan
verwijtend maakt hoofdrol
speelster Boban als Fatima haar
gang langs Rode Kruis, feestvie
rende Dutchbatters en haar ou
de buren. Bij de première van
het theaterstuk in februari 2004
waren de eerste rijen bezet
door nabestaanden van de do
den en vermisten. Daama is het
stuk op verschillende plaatsen
in Bosnië te zien geweest, on
der meer in een oude hal in
Srebenica zelf. In Nederland is
het stuk te zien in Amersfoort
(29 juni), in 's Hertogenbosch
(3 juli) en Amsterdam (5 en 6
juli).
Nu er de komende weken op tal
van plaatsen activiteiten zijn
rondom het thema 'Tien jaar na
Srebrenica', hoopt Keulemans
met de voorstelling het Neder
landse publiek en de politiek
eraan te blijven hunneren dat
onze rol bij het herstel nog niet
uitgespeld is. Opmerkelijk is het
volgens Keulemans dat Srebre
nica in Nederland steeds be
sproken is in militair strategi
sche termen. „Met Voorhoeve,
Kok en Karremans hebben we
zo ingezoomd op onze eigen rol
dat we niet geconfronteerd
hoefden te worden met het wa
re drama: dat van de Bosniërs.
Het theaterproject kan daar een
prima eerste stap in zijn. „Om
het zo oorspronkelijk mogelijk
te houden zijn de voorstellin
gen in het Bosnisch. met Ne
derlandse boventitels. Maar
achteraf is er steeds een debat
tussen regisseur, acteurs en pu
bliek. Ik ben echt heel be
nieuwd naar het ontvangst in
de Nedelandse theaterzalen."
de ban van de ring'. Dat doe ik
dan vooral omdat mijn zoon
hier zo ontzettend van heeft
genoten. Maandenlang werden
thuis alle veldslagen nage
speeld. Hij ging en gaat er vol
ledig in op. Maar ik moet eer
lijk zijn: ik vond het zelf ook
geweldig hoe regisseur Peter
Jackson de magische fantasie
wereld van Tolkien heeft weer
gegeven. Een verhaal toch, dat
lange tijd als niet te verfilmen
werd beschouwd."
Beste muziek
„Qua muzikale smaak ben ik
een beetje blijven steken in de
periode van voor 1980. Nog
geen cd's toen, maar lp's. He
lemaal lyrisch was ik van de
platen van de Moody Blues.
Een nummer als 'Nights in
White Satin' kent iedereen na
tuurlijk, net als 'Question' en
'Go Now". Maar ik vond vooral
hun langspeelplaten met een
thematische aanpak geweldig.
Nog zie ik mij op een droevige
zondagmiddag op mijn kamer
zitten - ik had net vernomen
dat een Iers vriendinnetje, met
wie ik in Parijs nog had ge
danst op het nummer 'Go
Now' het niet meer zo zag zit
ten met deze Nederlandse
Welke film zou iedereen gezien
moeten hebben? Wat is het bes
te boek ooit geschreven? Welke
muziek weet telkens weer te
ontroeren? Vandaag de laatste
aflevering in deze reeks. Waar
mee is Henri Lenferink, burge
meester van Leiden, in de ze
vende hemel?
Beste boek
„Als historicus houd ik van
boeken die in het verleden
spelen. Non-fictie, maar ook
fictie. 'De Waanzinnige Veer
tiende Eeuw" van Barbara
Tuchman heeft veel indruk op
mij gemaakt. Prachtig hoe zij
aan de hand van een edelman
uit de Picardie een beeld
schetst van een tijd waarvan
feitelijk niet zo veel bronnen
bewaard zijn gebleven. De le
zer waant zich als het ware in
de Middeleeuwen. Helemaal
gaaf was dat ik het heb gelezen
tijdens een vakantie in Frank
rijk. Het vergrootte alleen het
effect nog maar."
Beste film
„Ik kies hier voor de trilogie 'In
connectie - en 'Lazy day, Sun
day afternoon' draaien. Ik krijg
er nog een brok van in mijn
keel als ik er aan denk. Voor
het overige draai ik veel klas
sieke muziek. Dat is lekker rus
tig tijdens het lezen."
Beste kunstwerk
„Moeilijk. Want er is zoveel
moois gemaakt. Maar op
nieuw: met het mes op de keel
kies ik voor het 'Het begin van
de Wereld' van Constantin
Brancusi, ook wel 'Het Ei' ge
noemd. Het is eigendom van
museum Kröller-Müller in Ot-
terlo. 'Het Ei' is een bronzen
sculptuur, in de vorm van een
ei, geëvolueerd uit een men
senhoofd. Op het eerste ge
zicht is het symmetrisch, maar
bij nader inzien is dat helemaal
niet het geval. Het past in een
reeks hoofden of eieren die
Brancusi gemaakt heeft, bij
voorbeeld het marmeren beeld
'De slapende Muze' dat in be
zit is van het Museum of Mo
dem Art in New York."
tekst: Ad van Kaam
foto: Henk Bouwman
