Boerderij-ijs stimuleert de smaakpapillen r> PI Êk REGIO 'Dat lijkt me geen vraag maar een vaststelling' 'Er zit nogal een verschil in welk soort werk men doet' Meestal kloppen ze aan t praktische problemen v WOENSDAG 22 juni 2005 VRAAG rschijnsel 'tienermoeder' komt in Nederland minder vaak voor n paar jaar geleden. In 2004 zijn 3004 kinderen geboren bij meisjes onder de twintig jaar, een jaar eerder t aantal nog 3311. De daling van het aantal nieuwe tienermoe- in 2002 ingezet en zet voort, meldt het CBS. INEKE HEESTER- yan de Stichting Ambulante FIOM, afdeling Leiden, ziet juist vaker tienermoeders met een hulpvraag. n jullie bij het FIOM iets van de daling bij het FIOM? Het aantal hulpvragen van moeders loopt bij ons juist it heeft waarschijnlijk te imet het feit dat we tie- jeders als specifieke doel- hebben genomen en dat iwege de hulp aan deze steeds meer bekendheid n gekregen bij andere jrleners. We zien overi- jet alle tienermoeders in 1, hoor. Deze groep klopt het moment dat er pro- nzijn." BS meldt ook dat de ver- n tussen allochtone en autochtone tienermoeders kleiner n. In 2004 was de kans van niet-ivesters meisjes om een krijgen 4,5 keer zo groot als die van autochtone meisjes, 16 keer. die daling te verklaren is, daar heb ik geen zicht op. Als wij )M een grove schatting moeten maken, dan zeg ik dat de rig bij ons op vijftig/vijftig ligt. De helft van alle tiener- die bij ons aankloppen, is allochtoon." hulp kunnen tienermoeders bij jullie venvachten? >ven individuele hulp maar we hebben ook groepen voor noeders die al bevallen zijn van een kind. In die groepen tn we er voor te zorgen dat de deelnemers hun leven zo logelijk op orde krijgen. We zijn onlangs ook begonnen met twerk van tienermoeders. Ze zijn net twee keer bij elkaar ge- problenten komen jullie tegen? tal kloppen deze meisjes aan met heel praktische proble- )p 1 staan huisvestingsproblemen. Zeker in Leiden is het Deilijk om goede huisvesting te krijgen. En ook zijn er vaak ële vragen." Annet van Aarsen archieffoto: Mark Lamers UIT DE ARCHIEVEN komt er een andere ijsco vrouw. Ik heb een aantal leu ke meiden in dienst, die het ook mooi werk vinden. En als ze dan nog tijd over heeft, maakt ze in opdracht prachti ge feest- en bruidstaarten soms van wel vijf verdiepin gen hoog. Nel had zes jaar geleden niet gedacht dat ze zo creatief met ijs zou worden. Bij toeval is ze in het ijs gerold, bekent ze. Ze vertelt hoe de melkprijs in de jaren negentig tot een diepte punt was gedaald. Een slim me verkoper zag zijn kans schoon en reisde de Zuid- Hollandse melkveehouderijen af om zijn ijsmachines te slij ten. „Ik ben daarin getrapt en dacht dat ik dat wel even zou doen. Mis. Na een paar maan den klungelen ben ik de offi ciële opleiding tot ambachte lijk ijsbereider in Wageningen gaan volgen. Hartstikke leuk. Heel veel geleerd. Nu volg ik elk jaar allerlei aanvullende cursussen. Nog steeds hart stikke leuk. Onlangs heb ik met collega's nog een ijsbeurs in Italië bezocht. Dat is ons mekka om op de hoogte te blijven van nieuwe smaken en ontwikkelingen. Ik merk dat ik steeds meer durf te experi menteren." Met vaste hand schenkt Nel het mengel van melk, room, suikers en bindmiddel in de pasteuriseerketel. Even later pakt ze de grote Malagabus van de plank. Allemaal Itali aanse producten. De keuken vult zich met een geur van mm en rozijnen. Zorgvuldig spatelt ze de rozijnen door het ijs. „Ijs maken is een arbeids intensief karwei. Ik heb eigen lijk geen dag meer mst. Je pri- vé-leven gaat er wel een beet je aan. Er valt nauwelijks iets te plannen. Als het mooi weer is, moet je gewoon aan de bak. Dat zijn immers mijn topdagen." Ze vult de ijzeren bakken in de vitrine. Ook moet de koel kast met fris worden bijge vuld. De koffie geurt. Een jong stel verlustigt zich aan de vele smaken. 'Weipoorts ijs smaakt onwijs', staat er bij het verlaten van het erf. De koei en loeien. De zwaluwen sche ren laag. Aan de hemel ver schijnen wolkjes. Zou het morgen weer gedaan zijn? Saskia Stoelinga KLANKBORD COLOFON Leidsch Dagblad ffctie: T. Klein en H de Wit «uil: directie.hdcuz@hdc nl iactie: Jan Geert Majoor. Adriaan Brandenburg "Wil: redactie.ld@hdc.nl 82, Leiden, tel 071-5 356 356 :bus 54,2300 AB Leiden van de receptie zijn: en met donderdag 16.30 uur 08 30 -12.30 u -f 071-5 356 415 fax 071-5 356 325 hten overlijden, geboorte, jubilea imilieberichten, desgewenst met fbeelding, via www.hdcmedia.nl of amilieberichten@nhd.hdc.nl. e-mail: fax 072-5196696, tel. 072- dttjlEVERKOOP n# im b.t.: >813661 023-5150543 re-68,3677 indel: 071-5 356 300 Iytókaus kunnen contact opnemen 3636 ICE - [gratis) f\ ITEI ftalii 'ling (acceptgiro) (alleen aut ine p/j €216,90 eons een machtiging verstrekken natisch afschrijven van het sgeld ontvangen €0,50 korting VERZENDING PER POST Voor abonnementen die per post (binnenland) worden verzonden geldt een toeslag van €0.50 aan portokosten per verschijndag. Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per zaterdag. GEEN KRANT ONTVANGEN? Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis). Mobiel. 072 - 5196800 ma t/m vr. 07.30-17.00 uur; za: 08.00-13.00 uur (als op zaterdag voor 12.00 uur wordt gebeld, wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie tussen 12.00 en 13 00 uur belt, ontvangt de krant op maandag.) OPZEGGEN Opzeggen van abonnementen uitsluitend schriftelijk, uiterlijk één maand voor afloop van de abonnementsperiode, ta v. afdeling lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar Voor leveringsvoorwaarden abonnementen zie www.leidschdagblad.nl of KvK-nummer 37014187. AUTEURSRECHTEN Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV c.q. de betreffende auteur. HDC Media BV, 2004 De publicatierechten van werken van beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting Beeldrecht te Amstelveen. HDC Media BV is belast met de verwerking van gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens worden gebruikt om gerichte informatie over voordeelaanbieding en te geven, zowel door onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar De stemmers op de website van het Leidsch Dagblad lieten aan duidelijk niets te wensen over. Tweederde van hen is het oneens met de stelling 'leder een moet doorwerken tot zijn 65ste'. Van de 114 uitgebrachte stemmen luidden er slechts 39 'eens', terwijl 75 mensen 'on eens' aanvinkten. Hun motiva ties zijn divers. Een selectie uit de reacties: Jan Slagter, Alphen aan den Rijn: „Laten we niet de Japanners nadoen, waar werken, werken en nog eens werken je leven is. Nee, ook graag nog genie ten van wat het leven nog meer brengt. Dit schrijft een werkloze, die vanwege zijn leeftijd (48 jaar) al afgeschre ven is door werkgevers." T. Van es: „Laten we het eerlijk delen, tot 25 jaar naar school, dan 40 jaar werken en dan nog min stens 15 jaar rust. Wat doet de huidige vutter? Klussen en wat al niet meer. Dan kan je toch ook gewoon blijven wer ken? Dan behoud je ook je so ciale contacten en bovendien je vakanties, want die heb je niet meer als je niet meer werkt." Hans Kroon, Voorhout: „Dat is beroepsafhankelijk en bovendien voor elk individu weer anders. Ik ken ook veel mensen die psychisch niet in staat zijn om een volledige baan aan te kunnen tot op hogere leeftijd." Jan Willem Faasse, War mond: „Werken is geen straf, mits je ook de tijd krijgt voor ont spanning. Een slim werkgever levert maatwerk. Hebben de ouderen moeite met acht uur dan maak je een rooster met zeven uur per dag." Fred Duindam, Noordwijker- hout: „Mensen met een zwaar be roep, zoals timmerman of stucadoor mogen van mij op hun 60ste jaar met pensioen." ledereen moet door werken tot z'n 65ste. Anton van Dijk, Hillegom: „Ik vind dat iemand die zoals ik op z'n 16de is begonnen met werken er met zijn 60ste mee moet kunnen en mogen stoppen." Arie Bus, Nieuw-Vennep: „Het mooiste zou zijn als ie dereen éérder zou kunnen stoppen, maar is het allemaal nog wel te betalen? Anderzijds hebben mensen die doorwer ken tot hun 65ste wel ruim 40 jaar gewerkt. Dat is toch wel een groot deel van hun leven! We moeten ook niet vergeten dat er veel jeugdige en jonge re werklozen zijn. Geef jonge ren een kans en laat ouderen stoppen als zij willen!" G. Hoek, Katwijk: „Helemaal niet mee eens, er zit nogal een verschil in welk soort werk men doet. Er zijn fysiek zware beroepen zoals visser, stratenmaker of land arbeider. Dat is iets anders dan een kantoorbaan. Mijn stelling is dat mensen met zware beroepen eerder met pensioen mogen en de ande ren later." W. Gijsen, Voorhout: „Met een vergrijzende bevol king en een steeds kleiner percentage van de bevolking dat nog werkt, is er denk ik geen andere uitweg. Echter, de overheid moet er dan wel voor zorgen dat het na pak weg je 62ste (met uitzonde ring van de zware beroepen) als parttimer - bijvoorbeeld bij een driedaagse wekweek - fiscaal aantrekkelijk blijft door te gaan. Van Leeuwen, Oegstgeest: „Leuk misschien voor men sen op een kantoor, die hou den het wel vol, maar bouw vakkers, loodgieters, mon teurs en stratenmakers moe ten met 55 met pensioen!" J. Ligtenberg, Leiden: „Op een gegeven moment moet je kunnen gaan genieten van het niet meer werken en het niet meer moeten; dan moet je niet zo uitgewerkt zijn, dat je nergens meer zin in hebt en alleen maar wilt uitrusten. Actieve ouderen hebben hun tijd vooraf hierin nodig." Henk Vellekoop, Hazerswou- de-Dorp: „Ik pleit voor een systeem, waar na een aantal dienstja ren met pensioen gegaan kan worden. Ik kom nogal wat mensen tegen, die zeer traag studeren, daarna een paar jaar gaan reizen en dan gaan werken. Op zich niets mis mee, maar laat ze dan ook langer werken om 'rende ment' op te brengen." Zes jaar gevangenisstraf en tbs. Zo luidt het vonnis van de Haagse rechtbank in de ge ruchtmakende zaak tegen de moeder van het Alphense meisje Savanna. De vrouw mis handelde haar dochtertje van af haar geboorte, wat uiteinde lijk leidde tot haar dood toen ze 3 jaar oud was. Volstaat de ze straf in zo'n ernstig geval of moeten er meer, verregaande mogelijkheden zijn, vooral ook om herhaling te voorkomen? De nieuwe stelling luidt: Mensen als de moeder van Savanna moeten verplicht worden gesteriliseerd. Reageren kan tot en met maandag via www.leidschdag- blad.nl of postbus 54, 2300 AB .Leiden. Hayat Essakati (18) uit Boskoop, studente bestuurskunde Derde Kamerlid: „Dat hangt ervan af. Ie mand die gedurende zijn/haar wer kende jaren zware lichamelijke taken heeft verricht, is niet gemotiveerd om dat tot zijn 65ste vol te houden. Daarentegen moeten de ouderen die wel graag door willen werken de kans krijgen om zich verder te ont plooien. Als het kabinet deze rege ling niet te streng doorvoert dan kan het een oppepper- tje worden voor zowel de oude- ren als de eco- H nomie." Joost Bleijie (27) uit Leiden, stu dent geschiedenis voorzitter CDJA Leiden: „Ik begrijp niet waarom ie dereen zo moeilijk doet over door werken tot de 65-jarige leeftijd. Van werken is nog nooit iemand doodge gaan' zei Willem van Hanegem ooit. Als je de gesteldheid hebt om te wer ken en als je tot die leeftijd geld kunt verdienen, is het toch logisch dat je dat doet! Bovendien is het voor de toekomst van Nederland belangrijk dat mensen blijven werken. Hoe meer mensen werken, hoe beter de soci ale voorzieningen betaald kunnen worden." iyi: won Renée Simons (36) uit Leiden, mar- ketingmedewerkster Universiteit Leiden: „Laat iedereen voor zich be palen tot welke leeftijd hjibf zij wil doorwerken. Als het finfflrcieel haal baar is, kan ik me goed voorstellen dat mensen al eerder met pensioen zouden willen. Of dat ze zoveel ple zier hebben in wat ze doen, dat ze tot hun 75ste willen doorwerken. De economie schommelt toch, en tien jaar geleden moesten 'ouderen' eer der stoppen om jongeren een baan te gunnen. Nu moe ten we ineens op ei gen kosten langer doorwerken en mogen we niet meer met ver vroegd pensioen. Ik hoop dat er, tegen de tijd dat ik 65 ben, nog pensi oen be staat.' 1980, maandag 23 juni DORP - De Leiderdorpse kern krijgt binnenkort een grote op- urt. Maar voor de woningen aan het Jaagpad is opknappen onmogelijk. De huizen moeten weg en ervoor in de plaats er vier andere woningen verrijzen. rchief Leidsch Dagblad In deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na g€2,50 (afdruk van 13 bij 18 ln zwart wit) over te maken op gironummer I n.v. HDC Media b.v., Postbus 2, 1800 AA Alkmaar, onder vermelding van - Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan t van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd. 1955, Woensdag 22 Juni Onder auspiciën van het Centraal Brouwerijkantoor werd ddag in de Leidse Stadsgehoorzaal een biertapwedstrijd ge- In totaal namen aan deze wedstrijd, waarvan het de bedoeling akmanschap op te voeren, 12 teams en negen eigenaars van szaken uit Leiden en omgeving deel. rtieve strijd in het tappen en serveren van bier, had tot resul- bij de teams Café Sport te Oegstgeest met 633 punten de irijs verwierf. De tweede prijs in deze afdeling ging naar de Jtationsrestauratie (631 punten), terwijl café 'De Kenneweg' te ipde derde prijs (581 punten) beslag wist te leggen. De heer van het C.B.K., die de prijzen en de herinneringsmedailles Ie, gaf tevens nog enkele cijfers van het wereldbierverbruik. In jnds was dit eind 1954 13,1 liter per jaar per hoofd der bevol- neemt met 120 liter per jaar de bovenste plaats op deze i*Si: Nel de Jong aan het werk in haar eigen ijssalon. Je verkoopt geen ijs uit chagrijn." Foto: Hielco Kuipers Haar man levert de melk. Zij bedenkt de receptuur voor het zelfgemaakte boer derij-ijs. Hun vier kinderen le veren hand- en spandiensten in drukke tijden. „Dit product van verse melk en natuurlijke ingrediënten komt dus met heel veel familieliefde tot stand." Nel de Jong (45) wijst op een dampende bak verse straciatelli. De chocolade die in een pannetje -au bain-ma- rie- wordt warm gemaakt, is nodig voor de tweede bak. „Met dit mooie weer gaat de ze smaak er snel doorheen. Dus ik moet even een voor raadje hebben." Ze lijkt eerder op een dokter dan op een ijsbereider. In ste riel wit staat Nel de Jong in haar kraakheldere ontsmette ijskeuken, ooit een stal voor de pony en de kippen. Het authentieke stalraam geeft bij de bereiding zicht op de Wei- poortseweg in Zoeterwoude. „Ijs maken heeft alles met hy giëne te maken. Je kunt niet schoon genoeg op die ijsma chines zijn", zegt ze gedeci deerd. De tegels glimmen en van de vloer is te eten. Een jaar geleden besloot zij defini tief met het ijs door te gaan. Niet meer in haar woonhuis, maar in een aparte ijssalon, naast de boerderij, die een dikke 125 jaar door de groot vader van haar man werd ge bouwd. Peter de Jong, Nels man, runt de melkveehoude rij met 50 koeien. „Tegen woordig moet een boeren echtpaar om te kunnen over leven, meer banen hebben", zegt Nel. De beurt was aan haar om iets moois voor zich zelf te hebben. Ze zocht het niet in de traditionele kaas makerij. „Die zitten hier ge noeg in de buurt." Ze zocht het ook niet in haar oude vak van gezinsverzorgster Nee, het werd ijs, boerderij-ijs. Als de hete chocoladebrij een klein beetje pruttelt, stort ze het over het koude ijs. De bruine saus stolt onmiddel lijk. Nel pakt een grote spaan der en gaat krachtig roeren. De splinters chocolade vlie gen door het ijs. „Proef." Ze haalt er een bolletje af. Som mige mensen mixen de cho colade erdoor. Ik kies voor dit procédé. De chocolade blijft zo wat korrelig, waardoor de smaakpapillen op de tong be ter worden bediend." Na de ruige straciatelli begint ze aan het appeltaartijs. Ook een toppertje. „Dat is mijn ge heim, een eigen creatie. Men sen komen er speciaal voor langs. Je proeft er echt appel taart in, kaneel met stukjes appel. Hij is uitstekend te combineren met vanille of koffie." Nel spreekt geen onzin. Tegen elven staat de eerste dagjes- fietser in de salon om deze specialiteit tot zich te nemen. „Een hoorntje, een bakje of een heel groot kuipje?" Ze praat gezellig met haar klan ten. Niet alleen over ijs, maar ook over de omgeving en de toeristische routes. Ze mogen aan het water zitten, maar ook aan de tafel buiten en wie het ijsje niet in de zon wil la ten smelten, zoekt een stoeltje binnen in de salon. „In het weekeinde komen de meeste mensen het erf op. Op hoog tijdagen in de zomer zijn de bolletjes nauwelijks aan te slepen. Ook de driekwart liter bakken met ijs vinden dan gretig aftrek als toetje voor thuis. Een geroutineerde snelle schepper haalt zo'n 18 bolle tjes uit een liter", rekent ze snel. Haar dochters Marloes en Yvonne zijn inmiddels goed opgeleid, maar ook de zonen Johan en Robin ken nen de klappen van de zweep. Toch staat Nel vaak alleen. Ze vindt dat niet erg, omdat ze van haar werk houdt. Er ont staat ook geen file op de doodlopende weg drie kilo meter buiten de dorpskern. De mensen eten rustig een ijsje en gaan dan weer verder. Het is leuk om ijs te verkopen. Je hebt altijd met blije gezich ten te maken. Je koopt geen ijs uit chagrijn." De Jong verkoopt niet alleen aan huis. De meeste liters gaan naar restaurants in de omgeving. En met ijscokarre tjes staat ze op feesten, partij en en braderieën. Het foto boek dat in de salon ligt, toont drie kleurrijke ouderwetse ijs cokarretjes. Als ik een op dracht heb, gaat die kar zo de auto in. De grote staat op een aanhangwagen. Ter plekke komt er een dakje op en scheppen maar. De ene keer doe Uc het zelf, de andere keer f.N. ZA K E N Naam: Boerderij-Ijs van Nel de Jong M01279 WeiP°orts™"* 98 in loeterwoude, lel. 071- ™&trooeuufHa)f maart tot "ober roo^€Ó,50.i0akP|s|sO50tie' D'P,e korrelt)es «0.10, slag- worden ingezet op taten n J°°T 6 ''scokar Speciale bestellingen op het 'JhhS 6n evenem««en. fetten of ijstaarten P g ed van Patisserie: ijsbuf- Toekomstverwachtingen: Geleidelijk doorgroeien. Reinier Verbeek (40) uit Leiden, ar chitect: „Dat lijkt me voor mijn ge neratie geen vraag maar een vast stelling. Iedereen wordt steeds ouder en moet dus ook langer doorwerken. In zijn algemeenheid worden we ook steeds gezonder. Men zeg; van wer ken word je niet ziek. Ik voel me er in ieder geval prima bij. Het enige probleem is dat de politiek niet ver der dan vier jaar kijkt en herkozen wil worden dus van een gelijdelijke invoering naar langer werken zal het wel niet komen, en van het be trekken bij de arbeidsmarkt van mensen die het moeilijk heb ben al helemaal niet, men heeft "bere kend" dat het is goed koper die thuis te la ten zitten. Cees van Duijn (43) uit Warmond, vastgoedconsultant: „Niet iedereen kan of wil tot zijn 65ste werken. Sommige willen misschien wel lan ger doorwerken. Stoppen met wer ken omdat je cijfermatig een leeftijd hebt gehaald mist elke grondslag. Als je je vijfig jaar voelt maar cijfermatig 65 bent, moet je dan willen stoppen? Nederland, Europa vergrijst, deze 65 jarige leeftijd is in het verleden eens als ijkpunt gekozen, (toen de levens verwachting wellicht lager lag) Mid deleeuws zouden linkse groepe ringen in koor -roepen. Geen maximale leeftijd, wer ken tot je niet meer kan of wil. Vrij heid voor het indi vidu, weg met de regel zucht."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2005 | | pagina 13