De koning van Hilversum
John de Mol denkt altijd een stap verder dan de rest
John de Mol staat de pers te woord na de toewijzing van de voetbalrechten. Foto: GPD/Jean-Pierre Jans
geniet van een week of drie vakantie on
der de Portugese zon. Terwijl in Neder
land zijn bedrijf op volle toeren draait om
in augustus de televisiezender Talpa te
lanceren, probeert hij afstand te nemen.
Net vijftig jaar geworden doet De Mol het
wat rustiger aan. Hij probeert zich niet
meer met elke beslissing te bemoeien,
maar delegeert. Makkelijk gaat hem dat
niet af. Drie weken vakantie. Waarom niet
drie maanden of drie jaar?
John de Mol zou dat makkelijk kunnen
doen. Geld genoeg. Zijn vermogen, ge
schat op tweeënhalf tot drie miljard euro,
wordt beheerd door zijn eigen bedrijf Tal
pa Capital. Elke ochtend ontvangt hij van
directeur Frank Botman een overzichtje
van de handel van de vorige dag en de
plannen voor de komende 24 uur, en elke
dag blijkt dat er weer kapitalen verdiend
zijn.
Vorig jaar diende zich een mooie aanlei
ding aan om zorgeloos te gaan rentenie
ren. Na een knallende ruzie met eigenaar
Telefónica over de koers van televisiepro
ducent Endemol stapte De Mol op als
hoofd van de creatieve afdeling. In plaats
van te genieten van zijn rijkdom, richtte
hij vorig najaar echter een nieuw media
bedrijf op. Driekwart jaar verder werken
er honderden mensen.
In een van de spaarzame interviews die
de mediatycoon geeft, is De Mol tegen
over Paul Rosenmöller duidelijk over zijn
beweegredenen. „Simpel antwoord: om
dat ik het leuk vind. Na Endemol heb ik
een klein half jaar niets gedaan. Dat is me
beter bevallen dan ik dacht, maar het
moest niet te lang duren."
Waarom dan meteen weer zo hard wer
ken? „Televisie maken kun je niet half
doen. Het net als bij politiek en sport. Dat
moetje tweehonderd procent doen," zegt
hij tegen de oud-politicus.
Spelletjes
Als hij dan terugkeert, wil hij ook zegevie
ren. Zelf zegt De Mol daarover in het boek
Het Miljardenspel:Als je me midden in
de nacht belt en vraagt of ik een spelletje
wil doen, dan zeg ik: prima. Ik ga even
douchen en ben er over een uur. Ik meet
me graag met anderen. Ik vind het heer
lijk om te winnen."
Anderen zien daarin de verklaring voor
zijn terugkeer in de mediawereld. Hij is
als zakenman gewoonweg nog niet klaar.
Hij heeft nog niet gewonnen. Er staan
nog een paar rekeningen uit het verleden
open.
„Het debacle met de televisiezender
Sport7 in 1996 is hij echt nog niet verge
ten. Hij wil laten zien, dat hij wel een tv-
zender kan beginnen", aldus een ingewij
de. „Waar hij ook genoeg van heeft, is
programmavoorstellen doen aan tv-ba-
zen die vervolgens niet durven of allerlei
aanmerkingen maken. Met een eigen
zender heeft hij daar geen last meer van.
John heeft maar één reden om dit te
doen: hij wil de koning van Hilversum
worden."
Het strijdperk dat De Mol kiest voor zijn
nieuwe aanval heet nieuwe media. Hij ge
looft er heilig in dat door de huidige tech
nische ontwikkelingen het aanbod aan tv-
programma's, computerspelletjes en al
lerlei mobiele diensten explodeert, dat
het verschil tussen radio, televisie en in
ternet verdwijnt en dat de mobiele tele
foon een steeds belangrijker apparaat
wordt in die keten.
In de nieuwe wereld, die in zijn visie
hooguit nog twee jaar van ons vandaan is,
ziet hij als mediaondememer twee kan
sen: de consument blijkt bereid voor al
lerlei nieuwe diensten fors te betalen. Te
gelijk krijgen adverteerders een enorm
probleem hun klanten te bereiken van
wege het enorme aanbod aan diensten.
Wie in die nieuwe wereld veel mensen
aan zich weet te binden, verdient niet al
leen aan de consument, maar ook aan de
adverteerder. Dat is precies wat De Mol
wil: een sleutelpositie verwerven.
Pioniers
Twee jaar geleden wist hij bij Endemol al
hoe: een tv-zender aanschaffen en vervol
gens razendsnel een groot aantal pioniers
in die sector opkopen. Haast was gebo
den, want die bedrijfjes waren toen nog
niet zo succesvol en dus goedkoop. Eige
naar Telefónica kreeg echter koudwater
vrees. De strategie werd wel onderschre
ven, het benodigde geld bleef uit. De
Spaanse telecomgigant was door schade
en schande wijs geworden. Wie te snel
koopt, vindt ook wel eens lijken in de kast
en daar had Telefónica te veel voorbeel
den van in eigen huis.
De Mol zit anders in elkaar. „Onderne
men is risico nemen", zei hij in een inter
view bij de tv-rubriek Nova. Dus vertrok
hij. Wat Telefónica niet durfde, gaat hij de
komende jaren gewoon zelf doen. Inmid
dels heeft hij nog meer haast dan twee
jaar geleden, want in zijn visie loopt hij
achter op het schema. „John zit nu in de
ideale positie. Hij weet wat hij wil, heeft
het geld om het te doen en hoeft aan nie
mand verantwoording af te leggen", zegt
een voormalige omroepbaas.
Bij Telefónica begrootte De Mol de aan-
vangsinvesteringen op zo'n half miljard
euro. Deze keer gaat de rekening zeker
hoger uitvallen. Hij heeft nu al meer uit
gegeven en is nog lang niet klaar. De tele
visieplannen met Talpa kosten hem min
stens 150 miljoen euro. In Talpa Radio
(Radio 538, Radio 10 Gold en stations in
België en Denemarken) is zeker driehon
derd miljoen geïnvesteerd. Ook heeft hij
nog een muziekuitgeverij overgenomen
en een groot belang opgebouwd in tele-
combedrijf Versatel.
Daarmee tekenen de contouren van zijn
nieuwe mediabedrijf zich af. Na driekwart
jaar heeft De Mol in Nederland een televi
siezender, twee radiostations, een mu
ziekuitgeverij en een bedrijfje dat televi
sieprogramma's bedenkt. Verder zijn er
concrete plannen om een tweede televi
siezender te beginnen en digitale thema
kanalen. Het wachten is op de eerste
overname van een multimediabedrijf, bij
voorbeeld een verkoper van ringtones.
Hij groeit in een tempo en met een ge
weld waar anderen niet aan kunnen tip
pen. Hoofdschuddend kijken branchege
noten toe. „Het geld dat hij investeert, is
niet terug te verdienen. In Nederland
wordt 750 miljoen euro per jaar uitgege
ven aan televisiereclame. Stel datje daar
tien procent van weet te pakken, dan
rechtvaardigt dat niet een investering van
150 miljoen euro in een televisiezender",
rekent een tv-baas voor. Maar ja, het doet
geen pijn bij de mediatycoon. Zijn inves
teringsmaatschappij verdient dat soort
aanloopverliezen in korte tijd weer terug
op de aandelenbeurzen.
Stap verder
De Mol denkt vaak een stap verder dan
de rest. Ziet combinaties die anderen
missen of niet durven maken. De voor
beelden zijn bekend. Als Jack Spijkerman
onderhandelt met de Vara over Kopspij
kers, gaat het over de vraag of de presen
tator een procentje meer of minder gaat
verdienen. In de boerderij in Naarden,
waar De Mol op de eerste verdieping kan
toor houdt, gaat het over een achtjarig
contract en een waaier aan programma's
die Spijkerman mag gaan maken.
Toen De Mol eind vorig jaar het program
ma Expeditie Robinson bij Net 5 weg
kaapte, deed hij hetzelfde. De producent
(Strix) en de eigenaar (Castaway) onder
handelden elk jaar met Net 5 over een
eenjarig contract en een paar procent
prijsverhoging. De Mol bood meteen een
driejarig contract,
meer geld en stelde Strix extra werk in het
vooruitzicht. Bij het binnenhalen van het
eredivisievoetbal ging het net zo. De NOS
had het maar over de miljoenen, terwijl
De Mol de voetbalvoorzitters inpakte met
een prachtig verhaal over andere moge
lijkheden van zijn media-imperium. Zo
hengelt De Mol de ene na de andere deal
binnen. Je komt voor een tweedehands
auto en je gaat met een gloednieuwe Ja
guar naar buiten, en je bent nog tevreden
ook.
Dat beeld heeft ook een keerzijde. Alles
staat in het teken van snel en hard groei
en en daarbij neemt De Mol keiharde be
slissingen. Het marktaandeel van Radio
Noordzee 100.7 FM groeide niet hard ge
noeg. Jammer van de investering van
meer dan honderd miljoen euro, maar hij
verkocht het station met verlies aan de
Vlaamse Persgroep en kocht vorige
maand marktleider Radio 538 op voor
naar verluidt tweehonderd miljoen euro.
Dat Net 5 bij de rechter gaat klagen dat
Expeditie Robinson is weggekaapt, is voor
De Mol ook geen probleem. „Net 5 heeft
gewoon de slag verloren. Niet zitten op
letten. Dan moeten ze niet bij u komen
uithuilen. Ik hoop dat u daar doorheen
kijkt", hield de advocaat van Talpa de
rechter deze week nog voor.
Mislukking
Tegen Paul Rosenmöller zegt De Mol over
zijn televisieplannen: „Het doel is binnen
drie jaar in de top-3 van bestbekeken
zenders van Nederland te staan. Als het
niet zover komt, beschouw ik dat als een
mislukking en daar kan ik moeilijk mee
omgaan."
In drie jaar de top bereiken. De doelstel
ling ligt ongetwijfeld onder het totale plan
van zijn mediaonderneming. Over drie
jaar kijken we in de auto naar tv-pro-
gramma's van Talpa, downloaden we een
ringtone van een hit die hij op Radio 538
promoot en gaan we naar een concert
waarvoor hij op zijn eigen televisie- en ra
diostations adverteert. Bij al die contac
ten krijgen we ook nog een paar reclame
boodschappen. Zijn volgende stap is dat
hij hetzelfde trucje in andere landen toe
gaat passen.
Zakendoen heeft voor De Mol veel weg
van zijn favoriete spel Risk. Zijn oud-col
lega Peter Bazalgette schreef daarover:
„De clou daarbij is dat je over de wereld
gaat heersen. Dat idee leek hem wel aan
te spreken. Hij blonk vooral uit in het af
sluiten van deals. Een speler sluit, als zijn
positie zwak is, een niet-aanvalsverdrag
af met een andere speler. Als zijn legers
vervolgens weer op volle sterkte zijn, ver
plettert hij zich voormalige bondgenoot."
Het interview is vanavond te zien bij de
Ikon (Nederland I, 20.30 uur).
door Eric de Bie en Dolf Rogmans
Hollandse
zorgen aan
Spaanse costa
TV-miljardair John de Mol
bouwt opnieuw een eigen
mediabedrijf van de grond af
aan op. Waarom? Hij kan toch
ook genieten van zijn geld
onder de Portugese zon? Het
dwangmatige jagen op het
volgende succes kan hij nu
eenmaal niet laten, zeggen
mensen in zijn omgeving. Hij
heeft ook nog een paar
persoonlijke rekeningen in
Hilversum open staan, zeggen
anderen.
In het zuiden van Portugal, twintig
minuten buiten Faro, ligt het vakan
tiepark Vale do Lobo. Het is een soort
Centerparcs, maar dan voor miljonairs.
Vijf kilometer strand, twee golfbanen, du
re winkels en restaurants, prachtige ap
partementen en villa's en dat alles in een
parkachtige omgeving.
Op de golfbanen is dezer dagen ook de
Nederlandse mediatycoon John de Mol te
vinden. Hij heeft een villa op het park en
Schoonhoven, John de Mol, Ronald Goes (CEO Talpa Media), Tony Berk, Peter Rademaker (CFP Talpa Media) en Pieter
egraven na de overname van een muziekuitgeverij eerder dit jaar. Foto: GPD