Moeder en stiefvader Savanna dromen
REGIO rb
van knus gezin
lange wietteler
jeeft namen
ïrijs van bazen
Kritiek uit Tweede
Kamer op Teylingen
'Ik laat mijn leven niet verpesten en denk alleen aan positieve dingen'
tentenregen
de Nil
Groenlinks doorbreekt
het 'front' Voorschoten
1
lijkschouw
Joor Leyhof
Voorspelbaar
Nieuwe busroute gevolg van 'vruchtbare samenwerking'
'Ik heb Sonja nooit iets geweigerd'
door Nancy Ubert
vervolg van voorpagina
den haag - Sonja en Mario,
moeder en stiefvader van de
overleden Alphense peuter Sa
vanna, dromen van een nieuw
leven met elkaar en met hun
dochtertje Rowena. „Ik doe alles
om haar terug te krijgen", zei
Sonja gistermiddag bij de Haag
se rechtbank.
Dat Sonja na de dood van de
driejarige Savanna uit de ou
derlijke macht is ontzet, vergeet
ze voor het gemak. In het Pieter
Baan Centrum (PBC), waar
Sonja en Mario samen ruim een
maand samen verbleven,
maakte het stel plannen voor
'straks, als we weer met zijn
drietjes zijn'. Volgens deskundi
gen van de psychiatrische ob
servatiekliniek zijn beiden sterk
verminderd toerekeningsvat
baar en lijden ze alle twee aan
een ernstige persoonlijkheids
stoornis. Voor beiden wordt
TBS met dwangverpleging ge
adviseerd.
In de psychiatrische observatie
kliniek ontstond niet de indruk
dat Sonja veel verdriet had over
wat er met haar dochtertje is
gebeurd. „Ik ga niet rouwen om
Savanna", heeft ze daar gezegd,
„Ik heb "al tien jaar gerouwd om
mijn vader en dat doe ik niet
nog eens." De rechter vroeg
haar gistermiddag nog maar
eens hoe dat met het rouwen
zit. „Ik laat mijn leven niet ver
pesten. Ik heb van Dr. Phil op
de televisie geleerd dat je ook
alleen aan de positieve dingen
kunt denken."
De staf van het PBC typeerde
Sonja als naïef en onrealistisch.
De psycholoog oordeelde dat
de moeder weinig oog had voor
Savanna. Ze zag de driejarige
niet als een kind maar als een
volwassene. In het psychologi
sche en psychiatrische rapport
staat onder meer te lezen dat
Sonja een borderline-patiënt
pur sang is: impulsief, woedend
en vol wantrouwen. Vrijwel alle
kenmerken zijn bij haar aanwe
zig. Verder is haar geweten
slecht ontwikkeld, is ze extreem
prikkelbaar en kan ze zich niet
in een ander verplaatsen. Sonja
wordt ervan verdacht dat zij
haar kind heeft verwaarloosd
en mishandeld tot de dood
daarop volgde. Volgens het PBC
heeft zij niet uit sadisme gehan
deld, maar was haar gedrag
'een rare manier van controle
uitoefenen'.
Met Mario ontwikkelde zij een
verslavende relatie. De twee
Zelf werd hij als kind nooit ge
slagen, onder de koude dou
che gezet, opgesloten of vast
gebonden. Toch deed Mario
dat allemaal wel zijn stief
dochtertje Savanna aan.
„Hebt u nooit eens gedacht
'waar ben ik mee bezig?"
vroeg de rechter gisteren toen
Mario's aandeel in de Haagse
rechtbank onder de loep werd
genomen. „Denken en doen,
is een groot verschil", was het
antwoord.
Mario is 27 jaar oud maar
wekt met zijn blotebillenge
zicht de indruk dat hij veel
jonger is. Uiterst timide is de
Alphenaar. Het eerste half uur
is hij amper te verstaan. Nadat
hem gevraagd is ergens an
ders te zitten zodat de micro
foon dichterbij kan staan, is
wel te horen wat hij zegt. Niet
dat hij veel vertelt. Zijn ant
woorden zijn afgemeten; hij
beperkt zich tot de woorden ja
of nee zodra dat mogelijk is.
Regelmatig zwijgt hij een paar
seconden om er dan uit te
persen dat hij het niet meer zo
goed weet.
Zijn ouders zijn goed voor
hem geweest. Moeder was een
tikje dominant, maar Mario
was stapel op haar. Op school
werd hij gepest. Dat heeft zijn
zelfbeeld geen goed gedaan.
Vanaf het moment dat hij zijn
eerste baantje had, lag hij niet
meer onder vuur bij anderen.
Toen werd hij steeds meer ge
waardeerd, al kon hij de com
plimenten niet plaatsen.
'Papa Bus', noemde Savanna
de stiefvader die twee jaar ge
leden in haar leven kwam. „Ze
zag me met een bus komen
aanrijden, vandaar." Mario
wist niet wat hij met het meis
je aanmoest. Hij had geen er
varing met kleine kinderen.
„Maar ik vond het wel wat
hebben."
Vanaf de eerste dag deed Ma
rio alles wat Sonja hem op
droeg. Hij vertimmerde een
kast tot strafhok voor Savan
na. Het kleine meisje moet
daarin meerdere keren zijn
opgesloten. Hij zette Savanna
onder de ijskoude douche als
Sonja daartoe bevel gaf, bond
haar vast in bed of propte een
washandje in de mond zodat
het kind geen geluid kon ma
ken. Stukje bij beetje komt dat
verhaal aan het licht tijdens de
tweede zittingsdag in het pa
leis van justitie.
Dat Mario ook door Sonja
mishandeld werd, wordt ook
duidelijk. Niet dat hij dit durft
toe te geven. Zijn loyaliteit in
de richting van Sonja is onbe-
om zich nog enigszins 'levend'
te voelen. Ook was zij de sur
rogaatmama, nadat zijn eigen
moeder, van wie hij veel hield,
hadden elkaar nodig om te
overleven. Zij overheerste hem,
zorgde voor hem en daarmee
werd haar behoefte om contro
le te houden over de mensen en
de dingen om haar heen, ge
voed. Hij - extreem onderdanig
en volgzaam - had haar nodig
door Roza van der Veer
voorhout/sassenheim - Het
CDA in de Tweede Kamer voelt
weinig voor een onvrijwillige
fusie. Dat staat in het verslag
van de vaste commissie voor
binnenlandse zaken. De chris
ten-democraten willen weten
waarom niet is besloten om de
fusie tussen Warmond en
Oegstgeest door te zetten. Met
name Voorhout voelt immers
niets voor een fusie.
Niet alleen het CDA is kritisch
over de voorgenomen fusie.
Ook D66, ChristenUnie en SGP
zijn sceptisch over de vorming
van Teylingen. De WD houdt
haar méning nog voor zich,
PvdA wil wel, maar wil gelijk de
buitengrenzen van Teylingen
aanpassen.
Een van de aandachtspunten
van de kamerfracties is het
voortdurend verzet tegen de fu
sie. D66 constateert dat twee
van de drie gemeenteraden
(Sassenheim en Voorhout) niet
voor de fusie kiezen. Daarbij
zijn er referenda en enquêtes
geweest waarbij de meerder
heid van de stemmers niet voor
een fusie bleek te zijn.
De democraten constateren dat
er ook andere manieren dan
herindeling zijn om problemen
van gemeenten als Warmond
op te lossen. Het CDA, dat zegt
gemengde gevoelens te hebben
over de herindeling, vraagt zich
af of de fusie voldoet aan het
criterium van voldoende draag
vlak. En dat betekent onder
meer een positief besluit van de
betrokken gemeenteraden en
de provinciale staten.
De christen-democraten vra
gen de regering te komen met
een oplossing zonder dat er
sprake is met een onvrijwillige
fusie. Daarnaast vragen zij aan
dacht voor de positie van
Noordwijk dat straks alleen
overblijft na de verschillende
gemeentelijke fusies in de Bol
lenstreek. Ook de ChristenUnie
vraagt zich af waarom de fusie
wordt doorgezet ondanks het
beperkte draagvlak onder de
bevolking. De SGP vraagt zich
af waarom niet is doorgegaan
met de fusie tussen alleen Sas
senheim en Warmond.
In navolging van de Raad van
State leveren de fracties kritiek
op het ontbreken van vastge
stelde buitengrenzen van Tey
lingen. De regering wil welis
waar de Klinkenbergerpias aan
Oegstgeest toebedelen, maar de
grenzen met Alkemade, Lisse
en Rijnsburg pas in een later
stadium door de provincie la
ten bekijken. Daarbij zetten de
fracties vraagtekens. Zo wil de
PvdA dat het gebied rond de
Derde Poellaan naar Teylingen
overgaat. Ook d|WD vindt dat
deze grenscoWctie geregeld
moet worden. De liberalen vin
den dat de regering het stand
punt om de grenzen niet nu ge
lijk aan te passen beter moet
toelichten of heroverwegen.
Ook de SGP en het CDA vinden
dat er gelijk knopen moeten
worden doorgehakt. De rege
ring moet zorgen dat de provin
cie daar snel met voorstellen
over komt.
Volgens de PvdA moet de Bo-
terhuispolder aan de oostkant
van Warmond naar Alkemade.
Belangrijkste argument is dat
dit deel van het toekomstige
Teylingen alleen bereikt kan
worden via het grondgebied
van twee andere gemeenten.
Ook de liberalen willen over dit
punt weten waarom hier geen
beslissing over is genomen.
m woensdag 1 juni 2005
grensd. Ze heeft hem op het
balkon opgesloten, een keer
met een mes bewerkt en eens
gedreigd zijn geslachtsdeel af
te snijden. Het maakt allemaal
niets uit; zijn liefde voor haar
is mogelijk nog groter dan
voorheen.
Dat ze in mei 2004 samen een
dochter kregen, vond hij ge
weldig. Een foto van Rowena
hangt in zijn cel. De naam. die
ook het meisje droeg dat ooit
vermoord werd gevonden bij
Nulde, had Sonja uitgekozen.
„Om te laten zien dat je ook
een gelukkige Rowena kunt
opvoeden", had ze haar keuze
destijds aan de verloskundige
verklaard. Mario ging mee in
de naamskeuze. „Ik heb Sonja
nooit iets geweigerd. Waarom
niet? Weet ik niet."
Maandag is de derde zitting
bij de Haagse rechtbank.
was overleden. Mario leerde
Sonja kennen in de periode dat
zijn moeder op sterven lag.
„Sonja was een godsgeschenk",
heeft Mario tijdens een van de
sessies in het PBC verklaard. Ze
sprak hem zomaar aan in een
kroeg, dat was hem nog nooit
overkomen. Nog nooit had een
meisje belangstelling in hem
gehad.
De 27-jarige man, zo oordelen
de deskundigen van het PBC.
leeft met de gedachte dat hij
niets waard is. Zijn negatieve
zelfbeeld slokt hem helemaal
op. Hij heeft onvoldoende emo
tionele en sociale vaardigheden
ontwikkeld en van een gevoels
leven begrijpt hij niets. Hij is
sociaal teruggetrokken en kan
geen echte relatie aangaan. Hij
is introvert. „Een schizoïde per
soonlijkheidsstoornis". aldus
de psychiater. Deze aandoe
ning komen de deskundigen in
de praktijk niet vaak tegen. Ma
rio is bang. Bang om alleen ge
laten te worden, bang om het
niet goed te doen en bang voor
de buitenwereld. Om Sonja niet
te verliezen, deed hij mee aan
de mishandelingen van Savan
na.
Door zijn verwrongen persoon
lijkheid is er heel wat voor no
dig om Mario te helpen. Het
PBC geeft aan dat een jarenlan
ge therapie onvermijdelijk is en
adviseert daarom TBS met
dwangverpleging. Datzelfde ad
vies geldt voor Sonja.
Door Loman Leefmans
voorschoten - Als het ging om
de nieuwe verbinding tussen de
rijkswegen A4 en A44 was Voor
schoten eensgezind. De plaat
selijke politiek schaarde zich ja
renlang van links tot rechts en
van raad tot college tegen het
plan om die nieuwe weg door
Voorschoten te voeren. Dat
front wordt nu doorbroken
door Groenlinks. Die partij wil
helemaal geen weg, niet door
Valkenburg, niet door Leiden
en zeker niet door Voorschoten.
Aanleiding voor de breuk vormt
de huidige opvatting van de ge
meente Voorschoten die wel de
noodzaak inziet van de zogehe
ten Rijnlandroute als die voor
Voorschoten maar zo min mo
gelijk overlast veroorzaakt.
'Groenlinks wil helemaal geen
weg door, langs of onder Voor
schoten. Er is namelijk hele
maal geen verkeer van beteke
nis dat van west naar oost wil
rijden zonder Leiden aan te
doen. De zwaar belaste Chur-
chilllaan zal er niet door ontlast
worden. Wij lijken hier eerder
te maken te hebben met een
prestigeproject dan met een
daadwerkelijke oplossing van
een bestaand probleem', zo
staat in een brief van Groen
links te lezen.
Het plan om een verbinding
tussen de genoemde rijkswegen
te maken aan de zuidkant van
Leiden is al jaren oud. Net zo
oud is het verzet van Voorscho
ten. Mede daardoor worden de
laatste tijd allerlei varianten op
het thema Rijnlandroute be
dacht en bekeken. Zo onder
zoeken de gemeenten Katwijk,
Valkenburg en Rijnsburg de
mogelijkheid van een verdiepte
of ondergrondse weg ten zui
den van Valkenburg. Die kan
mogelijk aansluiten op een tun
nel onder Voorschoten door of
op een eveneens verbrede of
ondertunnelde Churchilllaan in
Leiden.
Volgens de Voorschotense af
deling van Groenlinks gaan alle
betrokken gemeenten ervan uit
dat het noodzakelijk is om de
Rijnlandroute aan te leggen.
Daarmee is die partij het niet
eens. 'De lobby van wegenbou
wers schijnt zeer sterk te zijn',
zo valt verder te lezen in de
brief die wordt besloten met:
'Eerst de noodzaak van de
nieuwe weg aantonen. Dit deel
van het onderzoek wordt over
geslagen en Voorschoten ac
cepteert dit door 'slechts in te
gaan op varianten. Wij vinden
dat ons dorp daarmee niet ge
diend is, nog los van de financi
ële consequenties die een nieu
we weg met zich mee zal bren
gen.'
1
n haag/leiderdorp - Tot nog
had een 46-jarige Leidenaar
verantwoordelijkheid op
n genomen met betrekking
een op 4 maart vorig jaar
gerolde hennepkwekerij (een
one 2000 planten) in Leider-
tp Voor een celstraf was hij
bang. Maar de Haagse
uitbankpresident C. Hensen
!g de man gisteren wel de
lipen op het lijf te jagen door
m in te prenten dat de offi-
;r van justitie hem 'tot aan
ti dood zou blijven achtervol-
fi' met een Pluk-ze boete van
ton als hij niet gauw de na-
ïn van de bazen van de kwe-
tij zou prijsgeven.
voorzitter van de Haagse
;htbank - waar de Leidenaar
'ïgens hennepteelt terecht-
W - gelastte een korte on-
ibreking van de zitting om de
^denaar bedenktijd te geven,
'aar ook daarna durfde de ver-
tchte nog steeds geen namen
.noemen in de zittingzaal. Hij
peg aan de rechter om de
tafzaak uit te stellen, zodat hij
f namen aan de politie kon
iven. Anders komen de na-
'en in de krant", zo beefde de
'rdachte van angst voor dege-
-n van wie die namen waren.
De rechter haalde hem niette
min over de namen op een
briefje te schrijven. Het zou
gaan om 'kampers' uit Voor
burg en Wassenaar, zo had de
verdachte wel hardop ver
klaard.
Door de namen te geven, is hij
voorlopig van de enorme Pluk-
ze boete af. Want de politie gaat
eerst onderzoeken wie de ver
moedelijke 'grote mannen' ach
ter de professionele kwekerij
zijn, waar in twee jaar zo vaak
zou zijn geoogst dat er tonnen
winst zou zijn gemaakt. Justitie
vermoedt dat de Leidenaar - op
wiens naam de voormalige ta
pijtenopslagplaats was gehuurd
waarin de kwekerij zich bevond
- eigenlijk een soort katvanger
annex plantenverzorger is. Als
dat zo is, heeft dat grote invloed
op de hoogte van een eventuele
Pluk-ze vordering jegens hem.
Het is dan immers duidelijk dat
de Leidenaar maar een klein
van de deel van de winst heeft
getoucheerd. De officier van
justitie eiste wel alvast een cel
straf van vier maanden plus vijf
maanden voorwaardelijk.
De kwekerij kon worden opge
rold na een anonieme tip op de
kliklijn van de politie.
erwoude/hazerswoude -
litspalen langs de Nil zijn
week in gebruik en hebben
uim 1400 overtredingen
»elegd. „Behoorlijk veel",
politiewoordvoerster E.
ithof. „Maar er gaat ook
verkeer over de N11
flitspalen staan er al een
e, maar waren tot 25 mei
niet operationeel. Nu flit-
ze om de haverklap op de
sing met de Leidse Schouw
lphen aan den Rijn en op
mising met de Ommedijk-
:g en Burgemeester
etsweg ter hoogte van Zoe-
oude-Rijndijk. De palen
roleren daar behalve op
heid ook op automobilisten
door rood licht rijden. Er
ook een flitspaal in de
we bocht ter hoogte van de
ïeneweg in Hazerswoude.
Regionaal Verkeershandha-
steam van de politie hoopt
de apparaten de veiligheid
de Nil te vergroten. Het
controleerde al sinds fe-
iri 2002 regelmatig op de
inciale weg, maar een
ïp automobilisten, vracht
enchauffeurs en motorrij-
bleek hardleers,
en rond de kruising met de
Pse Schouw telde de politie
saf 2000 tot en met 2003 51
{evallen, waarvan zeven met
Tonden. Bij de Burgemeester
eetsweg in Zoeterwoude
5 het in die periode 44 keer
waarbij zich tien ongeluk-
voordeden met gewonden,
in de flauwe bocht bij Ha-
reden in die tijd der-
iutomobilisten van de weg.
t
1
ar Loman Leefmans
derdorp - Het idee is even
als doeltreffend en een
trader voor andere wijken. Je
igt als buurtvereniging het
itselijke gemeentebestuur uit
>r een rondleiding door de
je voert ze langs enkele
Ipunten en zie: problemen
fdwijnen als sneeuw voor de
1. Dat was althans gistermid-
het geval in de Leiderdorpse
fhof waar als toppunt van de
istvreugde burgemeester Zon-
de nieuwe website van
Ibuurtclub www.Leyhof.org
ficieel in gang zette.
i kampt de tien jaar oude
ik bepaald niet met groot-
fialige of grootstedelijke pro-
jmen waardoor radeloze
(urtbewoners de bestuurders
rien smeken om een oplos-
Een rondgang leert dat
Vhof aardig groen begint te
irden en zowel stedenbouw-
bdig als architectonisch
sekt de buurt sowieso al be-
lorlijk positief af tegenover
rgelijkbare nieuwbouwwijken
de Leidse regio,
it centrale plein mist een
Sktra-aansluiting voor activi-
jten, enkele brandpoorten
ti vies, de boomschorsbedek-
fig van de kinderspeelplaat-
n verstopt soms de afvoer
Burgemeester Zonnevylle, derde van rechts, maakt deel uit van de kopgroep tijdens de wijkschouw in Leyhof. Foto: Mark Lamers
putten en er zit een kuil in het
fietspad. Vervelend, maar het
zijn bepaald geen punten die
de leefbaarheid van de wijk
aantasten.
Dan waren er nog drie zaken
die ter plekke werden opgelost.
De angst voor de komst van een
gsm-mast aan de rand van de
wijk bij de Bloemerd werd door
wethouder Molkenboer snel
weggenomen. „Het is geen
halszaak of speerpunt voor de
gemeente. Als de buurt die
mast niet wil, komt hij er niet,
maar dan wordt het bereik van
telefoons in enkele delen van
de wijk minder." Ook de wens
van de buurtvereniging voor
een eigen clubhuis was snel
verworpen. „Gezien de financi
ële positie van de gemeente zit
dat er niet in", meldde burge
meester Zonnevylle. En sluip-
verkeerwerende en snelheid-
remmende maatregelen in de
buurt, die heeft de gemeente in
een eerder stadium al toege
zegd.
Wat overbleef was een gezelli
ge, zonovergoten extra etappe
van de plaatselijke avondvier
daagse die in Leiderdorp
plaatsheeft. Ambtenaren,
buurtbewoners en gemeente
bestuurders keuvelden de Ley
hof rond. Het enige punt van
discussie vormde de uitgestrek
te groenstrook pal onder de
hoogspanningsmasten die de
wijk aan de noordelijke kant
doorklieft. Het is nu nog een
hoog begroeid en onbestemd
stuk niemandsland.
Enige bewoners van de lacoba
van Beierenlaan hebben stuk
ken grasland gemaaid en daar
van een kindertrapveldje annex
barbecueplaats gemaakt. Of dit
illegale gebruik niet door de ge
meente kon worden gestructu
reerd, zo luidde de vraag van de
wijkvereniging. „Wat denk je
ervan Kees?", vroeg een buurt
bewoner aan Kees Kulk, de
wijkbeheerder die elke gras
spriet in de buurt bleek te ken
nen. De aanwezige wethouders
bleken zo verrast door wat ze
op de groenstrook aantroffen
dat ook zij met een vraag ble
ven zitten. Die vraag stelde wet
houder MacGillavry als volgt:
„Tsja, wat vinden wij hiervan
Kees?"
zoeterwoude/leiden - Honder
den ballonnen kregen gister
middag de vrijheid op de brug
over de Meerburgerwatering,
tussen het Zoeterwoudse indu
strieterrein Grote Polder en
Roomburg in Leiden. Even
daarvoor was een stadsbus
dwars door een piepschuimen
huisje gereden. De nieuwe ver
binding tussen Leiden en Zoe
terwoude werd hiermee voor
geopend verklaard. De bouw
van de brug, die behalve als
bus- ook als fietsverbinding
gaat fungeren, heeft zeven
maanden geduurd.
„Een vruchtbare samenwer
king", zo noemde wethouder
Hessing van Leiden de nieuwe
brug tijdens de feestelijke ope
ning. „Dit dossier heeft vier
wethouders gekost, ik ben op
recht blij dat er geen vijfde no
dig was." Er is een aantal jaar
overheen gegaan voordat aan
de bouw van de nieuwe brug
begonnen kon worden.
Volgens collega Van der Kooi
van Zoeterwoude smaakt de sa
menwerking naar meer. „Er
staan nog meer zaken op de rol
voor dit gebied. Dan is het goed
om te constateren dat samen
werken met Leiden goed lukt."
Van der Kooi vindt de aanleg
van de nieuwe brug noodzake
lijk. „De bewoners van de na
bijgelegen Oranjelaan waren
het zat. Zes keer per dag reed er
een bus door hun straat, ze
vonden dat veel te gevaarlijk. Ik
ben blij dat ik dit voor die men
sen heb kunnen doen."
De brug over de Meerburgerwatering doorstaat de eerste test glansrijk. Foto: Henk Bouwman
