ECONOMIE
'Verzekeraar stelt
veel te veel vragen'
Vakantiedagen omsmelten tot vroegpensioen
Verliezen luchtvaart
lopen nog verder op
Werknemer mag
met vakantie op
tijdstip dat hij wil
Helft werknemers neemt niet alle vrije dagen op
Consumentenbond: Klant betaalt te hoge premie
Verlofsparen: liever voor
reis dan voor zorg
Banken op overnamepad
100
:a en Sprite
in het schap
In de supermarkten die
loten zijn bij de inkoop-
iatie Superunie is de ko-
weken geen Fanta en
neer te krijgen. De boy-
jt uit het vastlopen van
andelingemtussen Co-
en de collectieve in-
ganisatie van zestien re-
supermarkten als Net-
Vomar en Spar. De in-
mbinatie wilde een la-
ijs bedingen bij Coca-
Wij kunnen ons dat niet
:eren", aldus Coca-Cola.
«el: boetes
ïrij te laag
- Vissers die in de fout
rijgen te lage boetes,
uropees commissaris
ïsserij). De gemiddeld
jde boete voor piasserij-
dingen was 4664 euro in
Te laag om echt een af
bekkend effect te kunnen
stelde Borg gisteren,
tes komen overeen met
rent van de waarde van
jevoerde vis. De com-
s wil dat landen vaker de
ning van een visser
grotere
tsupers
ag - Spar ontwikkelt een
buurtsuper. De keten
iet grotere winkels,
ie ze in het gat springt
idelgrote supermarkten
onder gaan in de prij-
og die sinds anderhalf
edt. De nieuwe Spar is al
fd in Ierland en Finland,
t nu de eerste vestigin-
ipend in Wageningen en
(Noord-Holland).
a en EU
in over textiel
- De Europese Unie
ze haar klachten over
op Chinees textiel kan
met cijfers. Dat is de re
steren van een woord-
r van eurocommissaris
lson (Handel) op Chine-
dngen dat Europa's
n dat de lokale textielin-
hevig lijdt onder de Chi-
ïport, niet hard te ma-
,We hebben ons ver-
ïderbouwd met gege-
laruit duidelijk blijkt dat
:norme toevloed uit Chi-
dat de textielindustrie
pa onherstelbaar be
id kan worden."
nse rederij
Amsterdam
>am - De Japanse rederij
eft gisteren bevestigd
samenwerkingsverband
itainerrederijen Grand
met twee diensten naar
terdamse Ceres Para-
minal gaat. Hèt gaat om
heten A-service van de
die door NYK wordt
ieerd en die nu in Rot-
bij stuwadoor ECT
>ehandeld, en om de
zevende dienst tussen
re Oosten en Noord-
ïropa, die deze zomer
rt gaat. NYK is voor de
*enaar van de Amster-
terminal.
I in ban van
ijfsspionage
em - Twintig personen,
vie topmanagers uit het
leven, zijn gearresteerd
'oorlopig het grootste
spionageschandaal van
jkt te zijn. De affaire is
angrijk dat de zaak
aan de economie kan
ïgen. Tot dusver zijn vijf-
Irijven, waaronder de
e van Israël, betrokken
onderzoek sinds het be-
ovember. Maar de poli-
listeren weten dat het
:an oplopen tot zestig.
s E-Plus
it prijsvechter
dam - E-Plus, de Duitse
tak van KPN, gaat de
:htersmarkt op. Onder
n 'simyo' biedt E-Plus
tge kosten goedkope
telefoniediensten aan.
ift KPN gisteren bekend-
Simyo is bedoeld
mten die grote waarde
aan mobiele telefonie
allerlei fratsen", aldus
zijn voor simyo maai'
iltarieven. Voor gesprek-
nen Duitsland wordt 19
r minuut in rekening ge
en het versturen van een
>t 14 cent per bericht.
gekozen als
voorzitter
- De Groningse wet-
René Paas is gisteren
als nieuwe voorzitter
CNV tijdens de zogehe-
imene Vergadering van
entrale. Paas treedt in
sporen van Doekle
a, die op 1 mei voorzit-
de HBO-Raad is gewor-
nieuwe CNV-voorman
)p 15 augustus bij de
ijke vakcentrale.
dinsdag 31 mei 2005
den haag/gpd - Veel verzeke
raars stellen klanten die een le
vensverzekering of arbeidsonge
schiktheidsverzekering afsluiten
meer vragen over de gezondheid
dan toegestaan. Hierdoor ge
beurt het dat consumenten meer
premie betalen op basis van in
formatie die niet verstrekt had
hoeven worden. Dat blijkt uit
een onderzoek van de Consu
mentenbond.
Op basis van de Wet Medische
Keuringen van 2004 is het ver
zekeraars niet toegestaan te
vragen naar gevallen van erfelij
ke aandoeningen als kanker in
de familie van de verzekerde.
Bij erfelijke aandoeningen waar
wel naar gevraagd mag worden,
bijvoorbeeld suikerziekte, mo
gen de vragen alleen over direc
te familieleden gaan.
Om een goede uitvoering van
deze regels te garanderen, heb
ben het Verbond van Verzeke
raars en het Breed Platform
Verzekerden en Werk (BPV&W)
een modelgezondheidsverkla
ring opgesteld. De helft van de
door de Consumentenbond on
derzochte verzekeringsmaat
schappijen blijkt dit standaard
formulier niet te gebruiken. Ze
stellen nog altijd vragen over de
gezondheidstoestand van de
opa en oma van de verzekerde.
Het BPV&W, een samenwer
kingsorganisatie van patiënten-
vereningen, is teleurgesteld
over het resultaat van het on
derzoek. Volgens directeur
Kerst Zwart is de gemiddelde
consument niet op de hoogte
van zijn rechten en plichten. De
in 2004 ontwikkelde gezond
heidsverklaring waarborgt het
recht op privacy van de verze
kerde. Het BPV&W wil dat het
Verbond van Verzekeraars zich
'meer inspant om zijn leden er
toe te bewegen het standaard
vragenformulier in te voeren.
Het Verbond van Verzekaars
zegt niet veel te kunnen met de
amsterdam/gpd - Mag de chef
een medewerker weigeren met
vakantie te gaan? Op menige
werkvloer levert het opnemen
van vrije dagen spanning op. Is
het de baas niet, die in drukke
perioden liever niemand ziet
relaxen, dan zijn het de colle
ga's wel, die elkaar verwijten
dat zij harder moeten werken
als er collega's met vakantie
gaan.
Dat laatste speelt vooral bij klei
ne bedrijven. Toch moet de
werkgever zijn mensen in staat
stellen met vakantie te gaan op
het tijdstip dat zij wensen.
In de wet is sinds 2001 vastge
legd dat de baas vakantiever-
zoeken niet kan afwijzen. De
werknemer heeft recht op mini
maal twee aaneengesloten we
ken vrij, of twee keer een losse
week. Wanneer zijn baas niet
binnen veertien dagen reageert
op een vakantieverzoek, dan is
de vakantie vastgesteld. De on
dernemer heeft wel een ont
snappingsmogelijkheid: hij mag
aanvoeren dat er 'zwaarwegen
de bedrijfsbelangen' in het ge
ding zijn, die hem dwingen de
werknemer in een bepaalde pe
riode aan het werk te houden.
De onderneming kan voor zijn
inkomsten immers afhankelijk
zijn van een bepaald seizoen,
bijvoorbeeld vanwege de asper
ge-oogst. Ook het strandsei-
zoen in de horeca zou een va
kantieverbod kunnen recht
vaardigen. Verder kan de werk
gever zich er op beroepen, dat
hij op punt staat een een be
langrijke order in de wacht te
slepen.
Ander voorbeeld: als in een sla
gerij drie van de vier perso
neelsleden plotseling ziek uit
vallen, kan de winkelier zijn
enig overgebleven medewerker
een al geplande vakantie ont
zeggen. Hij moet dan wel de ge
maakte reiskosten vergoeden.
Het inhuren van een uitzend
kracht is dan al gauw goedko
per. Iedereen moet zijn vakan
tiedagen kunnen opnemen.
Wie verlof dreigt over te hou
den, mag dat altijd opmaken.
Daar helpt voor de baas zelfs
een beroep op bedrijfsbelangen
niet meer. De wet regelt ook het
minimum aantal vrije dagen.
Iedere werknemer die vijf da
gen per week in dienst is, heeft
recht op twintig doorbetaalde
vakantiedagen. Deeltijdwerkers
krijgen vrije dagen naar rato
van het aantal uren dat zij wer
ken. Wie bijvoorbeeld 25 uur in
dienst is, en vier dagen werkt,
krijgt vier keer vijfentwintig uur
vakantie, ofwel honderd uur.
Sinds 2001 verjaren ongeb mik
te vakantiedagen pas na vijf
jaar. Vroeger was dat twee jaar,
maar het kabinet moedigt
werknemers aan dagen te spa
ren voor allerlei vormen van
zorg- en studieverlof. Sinds de
wetswijziging van 2001 is het
ook mogelijk overtollige dagen
te verkopen aan het bedrijf.
Omgekeerd kan de werknemer
ook dagen bijkopen, bijvoor
beeld om een sabbatical te
houden. De fiscus maakt tijd
sparen fiscaal aantrekkelijk. De
basisvakantie van twintig dagen
mag nooit worden verkocht,
om te voorkomen dat werkne
mers hun gezondheid schaden
door nooit vrij te nemen.
amsterdam/gpd - Vakantieda
gen sparen voor een wereldr eis
is populair aan het worden. Dit
signaleert Richard Giele,
woordvoerder van vakcentrale
FNV. Harde cijfers heeft de FN-
V'er niet. „Maar wij zien dat
veel jongeren helemaal niet in
de drukke augustusmaand weg
willen. Zij sparen liever voor
een reis door Zuid-Amerika van
drie maanden."
Sam Groen, arbeidstijdenspeci
alist bij FNV Bondgenoten, ziet
conclusies van het onderzoek.
Volgens een woordvoerder
deugt het onderzoek niet. „Het
rapport is niet representatief en
tendentieus. Als we vragen wel
ke verzekaars verkeerde formu
lieren gebruiken, krijgen we
geen antwoord. Daarom gaan
we de zaak zelf maar onderzoe
ken. Uit een eerste inventarisa
tie is ons gebleken dat zeker
tachtig procent van de levens
verzekeraars correct informatie
opvraagt bij de klanten."
De ondernemers beloven beter
schap voor de twintig procent
van de gevallen dat er iets mis
gaat. Daarnaast roept algemeen
directeur E. Fischer van het ver
bond van Verzekeraars consu
menten op om melding te ma
ken van klachten. „Mocht een
klant ten onrechte afgewezen
zijn, dan wordt zijn behande
ling opnieuw beoordeeld." Het
is volgens de verzekeraars de
enige kritiek in het rapport die
enigszins hout snijdt.
münchen - Europese banken staan door concurrentie van grote ban
ken in de VS en Azië onder toenemende druk om hun krachten te
bundelen. ABN Amro en Banca Popolare di Lodi vechten om het Itali
aanse Antonveneta. De Duitse HypoVereinsbank (foto) voert ge
sprekken met UniCredito Italiano over een mogelijke fusie. Dat heb
ben beide banken bevestigd, maar een akkoord is nog niet bereikt.
Foto: Reuters
tokvo/anp - De verliezen in de
luchtvaart lopen steeds hoger
op. De luchtvaartmaatschappij
en boekten afgelopen jaar een
verlies van 4,8 miljard dollar,
dit jaar stijgt dat waarschijnlijk
tot 6 miljard dollar. „De crisis
in de wereldwijde luchtvaart
sector houdt aan", zei Giovanni
Bisignani, directeur-generaal
van de internationale organisa
tie voor de luchtvaart IATA, gis
teren tijdens de jaarvergadering
in Tokyo.
Werd de branche eerder getrof
fen door de terroristische aan
slagen in de Verenigde Staten,
de oorlog in Irak en de uitbraak
van de dodelijke longziekte
SARS, nu is dure brandstof de
boosdoener. De gezamenlijke
luchtvaartmaatschappijen zijn
dit jaar naar verwachting 83
miljard dollar kwijt aan kerosi
ne, ongeveer 39 miljard dollar
meer dan in 2003. „De buiten
gewone prijs van brandstof ver
nietigt onze winstgevendheid",
aldus Bisignani, „urgente actie
is gewenst".
De enorme verliezen komen
vooral uit de Verenigde Staten,
waar de maatschappijen het
jaar hebben afgesloten met een
verlies van 9 miljard dollar afge
sloten. Europese vervoerders
waren juist winstgevend. Vol
gens topman Jean-Cyril Spinet-
ta van Air France-KLM hebben
Amerikaanse maatschappijen
veel meer last van concurrentie
van prijsvechters, omdat ze
vooral aan binnenlands vervoer
doen.
Ondanks de onheilspellende
woorden van Bisignani bleef
KLM-topman Leo van Wijk op
timistisch. „De sector komt
slanker en sterker dan ooit uit
de crisis." Hij voegde daaraan
toe dat het weliswaar geen cri
sis is voor Air France-KLM,
maar wel voor veel andere
maatschappijen.
Het is volgens Van Wijk nood
zakelijk om efficiënter te wer
ken. KLM heeft bijvoorbeeld
enige tijd geleden een proef uit
gevoerd met chips op koffers,
zodat deze makkelijker te vol
gen waren. „Er blijven minder
koffers achter." Dit najaar krijgt
de proef een vervolg, dit keer
op vluchten tussen Amsterdam
en Parijs en tussen Schiphol en
Tokyo. Een definitieve invoe
ring laat nog op zich wachten.
De IATA haalde gisteren flink
uit naai' Frankrijk en Duitsland,
die met een extra belasting op
kerosine geld willen opbrengen
voor ontwikkelingshulp.
amsterdam/gpd - Bijna de helft van de
Nederlandse werknemers neemt zijn va
kantiedagen niet allemaal op. Gemid
deld verspelen we er twee per jaar. Ver
geleken met andere landen telt Neder
land opvallend veel 'vakantieweige
raars'. In loon uitgedrukt staat in Neder
land voor 2,1 miljard euro aan overtolli
ge dagen op de lat.
Dit blijkt uit een grootscheeps onder
zoek dat het Amerikaanse intemetreis-
bureau Expedia uitvoerde naar de va
kantiegewoonten in zes landen. Uit stu
die kwamen deze week opvallende ver
schillen aan het licht. Zo loopt het aan
tal vakantiedagen in de onderzochte
landen flink uiteen. De Fransen zijn va
kantiekampioen. Zij krijgen er jaarlijks
39 toebedeeld, en maken die bij voor-
keur ook op. Daar moet bij bedacht wor
den dat de Franse werkweek ook al niet
overdreven lang is: 35 uur, al wordt dat
binnenkort wat langer. In Duitsland
wordt sinds vorig jaar gesteggeld over de
27 vakantiedagen waarop de Duitsers
recht hebben. De regering vindt dat veel
te veel. De Britten zitten met 23 dagen
onder het Nederlandse gemiddelde van
25 dagen, net als de Canadezen, die 21
dagen per jaar mogen opnemen.
In Amerika is vakantie een onbeduidend
verschijnsel. Slechts twaalf dagen zijn de
werknemer er toebedeeld. En daarvan
blijven er gemiddeld drie nog onge
bruikt ook, blijkt uit het onderzoek van
Expedia. De lengte van de vakantietrips
verschilt ook flink. De Amerikanen ne
men doorgaans een 'power' week van
zeven dagen en nemen de rest van hun
dagen verspreid op. Vanwege hun wel
heel korte vakanties komen de Amerika
nen bijna niet in het buitenland. De
Fransen en Duitsers gaan bij voorkeur
drie tot vier weken weg. Daarentegen
trekken twee op de drie Nederlanders er
dit jaar slechts twee weekjes op uit. De
rest van het vakantiesaldo gaat op aan
snipperdagen, klusweken of korte uit
stapjes.
Lang niet iedereen 'vergeet' dagen op te
maken. De ongebruikte dagen in de VS
komen voor rekening van een minder
heid: twee op de drie Amerikanen ma
ken hun dagen wél op. Dat is heel wat
meer dan in Nederland, waar 42 procent
van de werknemers vorig jaar niet door
zijn vakantiedagen heen kwam.
Hoe sterk het Nederlandse vakantiege
drag afwijkt, blijkt wel uit de cijfers van
Duitsland en Frankrijk.
Van de Duitsers laat slechts achttien
procent vakantiedagen ongebruikt. De
Fransen laten zich hun ruim bemeten
vrije tijd niet vaak afnemen: slechts ze
ventien procent houdt wel eens vakan
tiedagen over. In Groot-Brittannië laat
slechts één op de vijf werknemers dagen
schieten; in Canada iets meer: één op de
vier. Vakantiedagen zijn geld waard. De
boekhoudregels schrijven voor dat een
onderneming geld op de balans moet
reserveren voor openstaande dagen; er
bestaat een mogelijkheid dat ze moeten
worden uitbetaald. Bij een gemiddeld
uurloon in Nederland van 17,80 euro
staat voor de 7,4 miljoen werknemers
2,12 miljard euro aan ongebruikte va
kantiedagen te verstoffen op de bedrijfs-
balans. Omgerekend naar een gemiddel
de werknemer ziet het er minder specta
culair uit: bij uitbetaling leveren de twee
ongebruikte vakantiedagen 284 euro op.
Bruto, want er gaat nog inkomstenbelas
ting van af.
de ti end ook. „Er komen steeds
meer keuzesystemen in bedrij
ven, waarbij werknemers a la
carte kiezen wat zij met vrije
dagen doen. Zij kunnen bij
voorbeeld overtollige dagen
verkopen aan het bedrijf. Uit
onderzoek door onze bond
blijkt iets opmerkelijks: er wor
den meer dagen bij gekocht dan
verkocht. Kennelijk kopen
werknemers liever extra vakan
tiedagen dan dat ze structureel
korter werken."
Werknemers die kunnen kiezen wat zij met vrije dagen doen, kopen liever dagen bij voor een wereldreis dan dat ze dagen aan het bedrijf verkopen. Foto: AP
amsterdam/gpd - De particuliere verzekeraars staan al in
de startblokken om polissen op de markt te brengen waar
bij werknemers hun overtollige vakantiedagen fiscaal voor
delig kunnen omsmelten tot vervroegd pensioen. Probleem
is evenwel dat de precieze regels rond deelname aan een
prepensioenregeling nog steeds niet op papier staan.
Het is de vraag of de ministeries van sociale zaken en dat
van financiën genoeg opschieten om vanaf 2006 de nieu
we prepensioenregels en de nieuwe levensloopregeling te
kunnen laten ingaan. Het idee opgehoopte vakantiedagen
te sparen voor later verlof, is niet onomstreden. Aanvan
kelijk was het de bedoeling van het parlement zowel in
geld als in tijd te sparen voor prepensioen, bijvoorbeeld
door opgehoopte vakantiedagen in te leveren. Om admi
nistratieve rompslomp te voorkomen werd later weer af
gezien van het sparen in tijd.
Toch kan in beginsel iedereen zijn overtollige vakantieda
gen belastingvrij omzetten in geld voor zijn prepensioen.
De werknemer kan zijn baas immers vragen de vakantie
dagen uit te betalen via de loonstrook. Normaal gespro
ken heft de fiscus daar loonbelasting over. Maar wanneer
de werkgever dit bedrag direct overboekt naar de levens
loopspaarrekening van zijn werknemer, zou het geld ge
woon vallen onder de nieuwe regel dat iemand in loon
dienst maximaal twaalf procent van zijn jaarsalaris belas
tingvrij mag sparen voor prepensioen.
Het opgepotte saldo van vakantiedagen is één van de in
strumenten waarmee vroeger stoppen met werken op
kosten van de fiscus haalbaar blijft. Met behendig puzze
len kunnen veel werknemers op hun 62ste jaar met pre
pensioen net als voor de kabinetsingrepen, die tot doel
hebben mensen tot hun 65ste te laten doorwerken.
Met fiscaal trapezewerk is zelfs stoppen voor 62 jaar haal
baar. Het prijskaartje voor vroegpensioen is wel fiks duur
der geworden. Pensioenadviseurs, banken en verzeke
raars zijn al maanden druk in de weer met het uitstippe
len van nieuwe routes naar een fiscaal voordelig prepen
sioen. We zullen vast moeten wennen aan een nieuwe
spaarrekening: de levensloopspaarrekening. Het saldo
daarvan kan worden gebruikt voor allerlei soorten verlof
en prepensioen. Er blijkt een grabbelton vol kleine sluip
routes richting prepensioen te bestaan. Eenmaal aan el
kaar gesmeed, leveren zij drie tot vijf jaar eerder stoppen
met werken op.
De uitkomst is echter sterk afhankelijk van toevallige indi
viduele situaties. Het essentiële verschil met de vroegere
vut is, dat verlofsparen straks een strikt individuele aange
legenheid wordt. Zo speelt leeftijd een cruciale rol, maar
ook het soort cao waar de werknemer onder valt.
De ingrepen waarmee het kabinet langer doorwerken wil
stimuleren, zijn overzichtelijk. Premies voor prepensioen
kunnen vanaf 1 januari 2006 niet meer worden afgetrok
ken van de belasting. Verder wordt de officiële pensioen
datum vastgepind op 65 jaar. In veel CAO's is dat tot nog
toe 62 jaar. Voor hen die op 31 december 2004 ouder wa
ren dan 55 jaar, verandert niets. Zij behouden al hun fis
cale aftrekposten en gaan gewoon door met sparen voor
prepensioen. Tegenover het schrappen van de vut- en
prepensioenroutes staat een nieuwe route naar vroeger
stoppen met werken: de levensloopregeling. Die was ei
genlijk bedoeld voor gestreste werkende ouders die be
hoefte hebben aan af en toe een sabbatical of zorgverlof.
Zij kunnen daarvoor individueel sparen en dagen opne
men als het hen - en de baas - uitkomt. Het kabinet stem
de er na de stakingen vorig najaar evenwel mee in dat
werknemers de gespaarde verlofdagen niet alleen tussen
tijds kunnen opnemen, maar ook in de vorm van prepen
sioen. Iedere werkgever is verplicht zijn personeel een le
vensloopregeling aan te bieden. Maar de baas is niet ver
plicht mee te betalen.
Hoewel de nieuwe regeling nog lang niet is uitgewerkt,
geven de contouren toch aan wat straks nog mogdijk is.
Iedereen in loondienst mag vanaf 1 januari 2006 jaarlijks
twaalf procent van zijn brutosalaris belastingvrij inleggen
in zijn individuele levensloopspaarpot. De werkgever
houdt het spaarbedrag straks maandelijks in op het bru
toloon, dus zonder belastingheffing. Het geld kan worden
vastgezet op een geblokkeerde rekening, die rente ople
vert. Het geld mag ook gestoken worden in een levens
looppolis, bijvoorbeeld zoals verzekeraars die aanbieden.
Zodra de werknemer gespaarde dagen opneemt, slaat de
fiscus wel toe: dan wordt het verlof gewoon belast met in
komstenbelasting.
Er zit wel een grens aan het sparen. De jaarlijkse twaalf
procent mag oplopen tot maximaal 210 procent van het
laatste bruto jaarsalaris. In gewoon Nederlands komt dit
neer op maximaal drie jaar eerder stoppen met werken,
tegen een uitkering van zeventig procent van het laatst
verdiende loon (210 gedeeld door zeventig is drie jaar).
Wie maximaal spaart, is overigens 17,5 jaar bezig zijn
spaarpotje vol te storten. Niet iedereen is nog in staat zo
lang te werken aan zijn prepensioen. Daarom mogen
werknemers van 50 tot 55 jaar meer inleggen dan twaalf
procent per jaar. Zij bouwen dus sneller hun vroegpensi
oen op, maar het wordt nooit meer dan 210 procent van
het laatste brutosalaris.
