Noodklok
over gevaar
vogelgriep
BUITENLAND
Steve 'Stunt' Stevaert stapt uit landspolitiek
Frankrijk hoe langer hoe harder naar 'Non'
'In Andijan zijn 7000
moslims afgeslacht'
Gewonden in Madrid door aanslag van ETA
Abbas wil van Bush harde
Finnen hamsteren toiletpapier
Wereldwijde uitbraak mogelijk
Honger
helsinki/anp-rtr -Finnen zijn massaal toiletpapier aan het
hamsteren door een arbeidsconflict in de papierindustrie. De
grote verpakkingen vliegen het eerst de deur uit, aldus een ma
nager van een winkel in Helsinki. In de zaak was gisteren al het
wc-papier uitverkocht. Het jongste overleg tussen werknemers
en werkgevers gisteren liep op niets uit. De volgende ronde
staat voor maandag op de agenda. De industrie wil onder meer
dat er op sommige feestdagen wordt doorgewerkt.
ds meer
in Indonesië
Het aantal kinderen
i in Indonesië blijft
/olgens de jongste ge-
ran de wereldgezond-
V\ ;anisatie WHO zijn er
ien gevallen. Polio of
•rlamming kwam tien
den voor het laatst voor
aesië. De WHO gaat er-
iat het virus afkomstig
10( ist-Afrika en via Saudi -
waarschijnlijk door
Js - is geïmporteerd.
schort
*eair plan op
De Europese Unie en
iben elkaar gisteren
gegeven om een ak-
bereiken over het nu-
irogramma van de isla-
\3 republiek. Daarmee is
12& ien dat de zaak wordt
5 ivezen naar de Veilig-
jd van de Verenigde Na-
et conflict verder zou
n. Voor Europa is het
9.2 leste resultaat van de
7 een dat Iran het opwer-
uranium blijft opschor-
21.5 is de Britse minister
3 enlandse zaken Straw.
!a
'oden genmaïs
se haven
In een niet nader ge-
mierse haven is dinsdag
7^ P aangemeerd met aan
2o'a jnetisch veranderde
21 het in Europa verbo-
22j ;BT-10. De Ieren heb-
23^6 loden het schip te los-
1 ading zou afkomstig
o Ie Verenigde Staten.
■10 van de Zwitserse
5 at Syngenta vond eer-
20,5 lar een grote discussie
^•2 nnen de Europese
6i'6 sie. Na een negatief ad-
experts uit de 25 EU-
is het product niet
;n tot de EU.
ve bloemen
vermisten
Om alle vermiste kin-
r wereld te herdenken,
69 2 e-voorzitter Frattini
19,9 uropese Commissie al-
ïbtenaren gisteren op-
een blauw vergeet-
e te dragen. Aan zijn
ook door minstens
ndonderden 'eurocraten'
71 -8 egeven. Frattini, tevens
132,9s commissaris voor
n asiel, wil dat de hele
ei gaat uitroepen tot
liefde vermiste kinderen.
al het geval in veertien
21 gf! landen, waaronder
77ie id.
114,7
il vloot
;ingsschepen
Om grote rampen met
3 irs en zeevervuiling be
strijden, moet er een
loot komen van reini-
epen. Die is volgens
204,sis transportcommissaris
odig om extra hulp te
in lidstaten met een be-
logelijkheid om grote
en op te vangen,
ad daar bijvoorbeeld in
oefte aan na de ramp
lietanker Prestige voor
d-Spaanse kust.
>oten soms
ide doodskist
- Een deel van de
n op de Middellandse
veilig. Ook de veer-
tussen sommige Ca-
eilanden voldoen niet
aan de standaardei-
steeds zijn er drijven-
'f42 asten onderweg. Dat is
|usie van de ADAC, de
isterorganisatie van de
)e ADAC testte dertig
rsschepen. De veerbo-
Oostzee kregen alle-
jeoordeling goed.
nië klaagt
immunist aan
3,80
0,36
5,69
4,86
6,13
2,18
3,30
0,85
6.04
4.00
7.05
4.72
2,84
6,45
3,56
2,62
6.48
5.79
7,38
7.06
0,96
4.01
2,97
l/~
2.25
9.27
0.50
1,50
0.47 r
4,50
l'Mb
8,95
5,56
1.49 II
4,37
4.90
2,34 I
0,06
2.18 a De Sloveense justi-
gisteren een Sloveense
iïstenleider aange
legens genocide in de
de Tweede Wereld-
Je 86-jarige Mitja Ri
als hoofd van de ge-
enst opdracht hebben
234 personen te ver-
a. Na jaren zoeken tus-
liljoenen documenten
A30 atsarchieven is belas-
0'65 ormatie bovengeko-
8,oo us de politie. Na de
Wereldoorlog ver
in communisten circa
ndgenoten.
rdvangst
etten
- De Duitse douane
recordvangst van 216
iigaretten gedaan. Een
voor de Nederlandse
-stemd. Een woord-
prak gisteren over de
Europese inbeslagna-
igaretten ooit. De par
iten van vervalste mer-
n uit China. De rook-
vertegenwoordigden
arte markt een waarde
Ijoen euro.
londen/anp - Wetenschappers
van over de hele wereld luiden
in een speciale editie van het
wetenschapsblad Nature, dat
vandaag verschijnt, de noodklok
over de gevaren van vogelgriep.
Zij stellen dat de wereld onvol
doende is voorbereid op een
mogelijke wereldwijde pande-
mie bij mensen, die in een van
de gunstigste scenario's eenvijf
de van de wereldbevolking ziek
zou kunnen maken.
De vogelgriepvariant H5N1 stak
in 1997 voor het eerst de kop op
in Hongkong en het zuiden van
China. Zes mensen overleden.
Sinds eind 2003 heeft het vims
aan meer dan vijftig mensen in
Vietnam, Cambodja en Thai
land het leven gekost.
H5N1 kan zich nog niet ver
spreiden van mens tot mens,
maar een gemuteerde variant
zou dat wellicht wel kunnen. In
dat geval kan het nieuwe vims,
waarvoor nog niemand im
muun is, zich in enkele maan
den over de hele wereld ver
spreiden en miljoenen mensen
levens eisen, aldus onderzoe
kers. Vooral ontwikkelingslan
den zouden daar de dramati
sche gevolgen van ondervin
den. Zij vrezen een herhaling
van de Spaanse griepepidemie,
die in 1918 tussen de 20 en 40
miljoen slachtoffers maakte.
Volgens een team onder leiding
van viroloog Ab Osterhaus, van
het Erasmus Medisch Centrum
in Rotterdam, moet het onder
zoek naar de vogelgriep veel ge-
stmetureerder worden aange
pakt. Het onderzoek naar de
vogelgriepvariant die sinds
1997 in Azië rondwaart, is veel
te versnipperd, menen de Ne
derlandse onderzoekers.
In Nature pleiten zij voor de
oprichting van een taakgroep
waarin de relevante internatio
nale organisaties gaan samen
werken met toonaangevende
onderzoeksteams uit verschil
lende wetenschappelijke disci
plines. Zij denken dat zo'n
taakgroep, met onder meer
specialisten op het gebied van
ziektes bij mensen en dieren,
niet meer hoeft te kosten dan
1,5 miljoen dollar per jaar.
Volgens Anthony Fauci, van het
Amerikaans Nationaal Instituut
voor Volksgezondheid in Be-
thesda, is het van groot belang
dat de wetenschap meer inzicht
krijgt in hoe griepvirussen zich
ontwikkelen. Alleen dan kun
nen tijdig nieuwe vaccins en
medicijnen worden ontwikkeld.
Ook moet de productiecapaci
teit van vaccins drastisch om
hoog, aldus Anthony Fauci in
Nature.
londen/gpd - Volgens het isla
mitisch verzet zijn bij het neer
slaan van een volksopstand in
de Oezbeekse stad Andijan
7000 moslims afgeslacht. De is
lamitische Vrijheidspartij Hizb
ut-Tahrir spreekt in een in Lon
den uitgegeven verklaring van
'volkerenmoord'. 'President Ka-
rimov heeft bewust getracht le
den van Hizb ut-Tahrir uit te
roeien. De genocide is uitge
voerd met steun van westerse
regeringen en Rusland wier
haat tegen de islam en moslims
geen grenzen kent', aldus de
verklaring.
De partij beroept zich op ge
loofwaardige bronnen en getui
gen. Karimov heeft Hizb ut-
Tahrir eerder verantwoordelijk
gesteld voor de onlusten in An
dijan. Officieel zijn daarbij 169
mensen omgekomen. Andere
bronnen spreken van 500 tot
1500 slachtoffers.
Volgens Hizb ut-Tahrir is de ge-
vangenisuitbraak die de onlus
ten in Andijan tot gevolg had, in
scène gezet door de veiligheids
troepen van Karimov, gesteund
door Russische eenheden. De
meeste van de bevrijde gevan
genen zijn meteen afgemaakt,
stelt Hizb ut-Tahrir. Gevange
nen die getuige waren mogen
nog steeds geen bezoek ontvan
gen. Hizb ut-Tahrir stelt dat
Russische speciale eenheden
het vuur openden op circa
50.000 demonstranten die op
het plein voor het provinciehuis
aanwezig waren. De stad is tot
de dag van vandaag afgesloten
voor buitenstaanders.
Hizb ut-Tahrir staat een islami
tische leefwijze voor, inclusief
islamitische wetgeving (sharia)
en gewapende strijd (jihad).
Men wil dat bereiken door een
wereldrevolutie. De organisatie
is in 40 landen actief. In cen-
traal-Azië heeft men naar
schatting 10.000 militante le
den, waarvan minstens 500 in
Oezbekistan.
paliang, sudan - Dit Sudanese kind wacht in een
opvangcentrum van Artsen Zonder Grenzen in het
zuiden van Sudan op voedsel. De VN heeft ge
waarschuwd dat een nieuwe ramp dreigt omdat
vanwege geldgebrek niet voldoende hulp en
voedsel kan worden gebracht naar het zuiden en
oosten van Sudan. Voor liefst 3,2 miljoen mensen
ligt honger in het verschiet. Ook in zuidelijk Afri
ka is de situatie penibel. Zeker zeven miljoen
mensen daar zijn het komende jaar aangewezen
op voedselhulp, en dat is meer dan vorig jaar,
meldt het Wereldvoedselprogramma van de VN
(WFP). Belangrijkste oorzaak is aanhoudende
droogte. Naast droogte wordt de voedselcrisis
ook veroorzaakt door de HlV/aids epidemie.
Foto: Reuters
madrid/anp-rtr-dpa - In de
Spaanse hoofdstad Madrid
heeft de Baskische afschei
dingsbeweging ETA met een
autobom meer dan vijftig per
sonen verwond. Vier mensen
moesten volgens hulperleners
in een ziekenhuis worden be
handeld. Ruim vijftig anderen
liepen snijwonden op door
rondvliegende glas- en me
taalsplinters of klaagden over
gehoorschade.
De auto met explosieven ont
plofte in een industriegebied in
het noordoosten van Madrid.
Ruim een halfuur voor de bom
aanslag had de Baskische krant
Gara volgens de politie een
waarschuwing gekregen uit
naam van de ETA. Door de
waarschuwing had de politie
nog de mogelijkheid het gebied
af te zetten. Toch vielen door
de kracht van de explosie veel
gewonden, vooral door rond
vliegend glas van gesprongen
ruiten uit nabijgelegen gebou
wen. De aanslag, de eerste
sinds februari, is een forse te
genvaller voor de linkse rege
ring. Vorige week kreeg het ka
binet toestemming vredesbe
sprekingen te beginnen met de
ETA, als die belooft de wapens
neer te leggen.
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - Voor het eerst sinds lange tijd
betreedt vandaag weer een Palestijnse pre
sident het Witte Huis. De rode loper die
Yasser Arafat jarenlang is onthouden,
wordt nu uitgerold voor zijn opvolger. Pre
sident George Bush zal Machmoud Abbas
hartelijk welkom heten, maar een schou
derklopje en een warme handdruk zullen
die laatste niet uit de zorgen helpen.
De Palestijnse leider wil harde politieke
toezeggingen, die zijn positie thuis verster
ken. De belangrijkste is een eenduidige
Amerikaanse verklaring dat Israëls terug
trekking uit de Gazastrook onmiddellijk
zal worden gevolgd door een totale uitvoe
ring van de routekaart, het internationale
vredesplan. Dus inclusief een Israëlische
bouwstop in de nederzettingen. En meer
in het algemeen willen de Palestijnen dat
Bush kiest voor een wat evenwichtiger be
nadering van hun conflict met Israël. Dat
Abbas op en top tevreden uit Washington
zal terugkeren, lijkt onwaarschijnlijk. Bush
heeft Ariel Sharon beloofd geen plotselin
ge politieke bewegingen te maken voordat
de Israëlische terugtrekking uit Gaza een
feit is. De Israëlische premier op zijn beurt
weet niet goed raad met Abbas. Hij wekt
de indruk dat hij veel liever te maken had
met Yasser Arafat. Die zat veilig opgeslo
ten in Ramallah en werd de laatste jaren
van zijn leven door vrijwel niemand meer
serieus genomen. Sharon kon daarom
doen wat hij wilde. Zijn besluit tot een
eenzijdige Israëlische terugtrekking Uit de
Gazastrook - dat wil zeggen zonder enige
coördinatie met het Palestijnse bestuur -
is typerend voor die periode. Maar nu zit
hij opgescheept met een Palestijnse presi
dent die, als we de verklaringen mogen ge
loven, het vertrouwen geniet van de Ver
enigde Staten en de rest van de internatio
nale gemeenschap.
Over Abbas spreekt Sharon met twee ton
gen. In een toespraak, eerder deze week
tot de pro-Israël lobby in Washington
vroeg hij de Palestijnse president de terug
trekking uit Gaza met hem te coördineren.
„We zullen er alles aan doen Abbas te hel
pen", zei hij ook. Maar tegelijk adviseerde
Israël de Amerikaanse regering geen enke
le toezegging te doen aan Abbas zolang
deze niet harder optreedt tegen de gewa
pende milities.
Omgekeerd weet Abbas ook niet goed raad
met Sharon. Als hij na zijn eclatante ver
kiezingszege en alle internationale lof re
kende op een Israëlisch steuntje in de rug,
dan is hij van een koude kermis thuisgeko
men. Er is voor Sharon altijd wel een ex
cuus voorhanden om toezeggingen aan de
Palestijnen slechts gedeeltelijk of in het
geheel niet uit te voeren.
Dat alles zal president Bush in het achter
hoofd moeten houden als hij na afloop
van het onderhoud een persconferentie
geeft met zijn Palestijnse gast. Ooit heeft
hij premier Sharon een brief met politieke
garanties gegeven, als waardering voor
diens besluit tot terugtrekking uit de Gaza
strook. De Palestijnen verwachten zo'n
document niet, maar wel duidelijke taal.
door onze correspondent Pascale Thewissen
brussel - Steve Stevaert, de leider van de Vlaamse soci
alisten en lange tijd onbetwist de populairste politicus
van Vlaanderen, zorgt alwéér voor een verrassing: hij
keert de landelijke politiek de rug toe en wordt gouver
neur van Belgisch-Limburg, vergelijkbaar met een
commissaris van de koningin in Nederland.
Het nieuwtje over zijn benoeming sloeg gisteravond in
als een bom. Eén dag na het afscheidsfeestje van de
christen-democratische provinciegouverneur Hilde
Houben-Bertrand, doet Stevaert zijn bijnaam - Steve
Stunt - alle eer aan.
„Ik heb altijd gezegd dat ik niet lang aan toppolitiek
zou doen", zei hij in een eerste reactie op zijn benoe
ming. De uitdaging was, beweerde hij, te groot. Het is
voor het eerst dat een socialist het ambt van gouver
neur in Limburg aanvaardt.
Het afscheid is opmerkelijk. Stevaert was het gezicht
van een nieuwe generatie. Hij leidde zijn partij bij de
parlementsverkiezingen in 2003 naar een klinkende
overwinning. Maar het Stevaert-effect boette snel aan
kracht in. Bij de Vlaamse deelstaatverkiezingen, vorig
jaar, moest de partij een fiks verlies incasseren. Zijn
'gratis-verhaal' - van gratis bussen tot een gratis burge
meester - was aan slijtage onderhevig. Zijn bekende
-
Steve Stevaert. Foto: GPD/Luc Daelema
oneliners, 'het socialisme zal gezellig zijn of het zal niet
zijn'klonken afgezaagd.
Nee, hij verwacht niet dat een leemte ontstaat na zijn
vertrek. Er staan genoeg talentvolle opvolgers klaar,
zegt Stevaert. De SPJV (Socialistische Partij-Anders)
werd toch te veel met hem verpersoonlijkt.
De successtory van Steve Stevaert begint in 1994. Zijn
politieke peetvader Willy Claes neemt hem onder zijn
hoede. (Claes komt later in opspraak vanwege zijn rol
in de smeergeldaffaire rond de Italiaanse helikopter
bouwer Augusta). Bij de gemeenteraadsverkiezingen in
Hasselt, weet de voormalige kroegbaas de christen-de
mocraten van de troon te stoten en de eerste socialisti
sche burgemeester van de Limburgse hoofdstad te
worden. Onder leiding van Stevaert groeit Hasselt uit
tot een trendsetter. Hij introduceert gratis busvervoer
in Hasselt. „Vroeger vervoerden onze bussen lucht, nu
vervoeren ze mensen", is één van zijn gevleugelde uit
spraken.
In 1998 gaat hij deel uitmaken van de Vlaamse rege
ring, en als minister van openbare werken doet hij op
nieuw van zich spreken door de strijd aan te binden
met de ruimtelijke wanorde. Hij stuurt bulldozers erop
uit te om illegaal gebouwde villa's te slopen.
In 2003 volgt hij Patrick Janssens op als partijvoorzitter.
Hij wordt met 97,6 procent van de stemmen geko
zen.
Na twee jaar houdt Steve Stunt, of het 'schijnheilig pa-
terke', zoals zijn andere door zijn tegenstanders be
dachte bijnaam luidt, het alweer voor gezien. Op 51-ja
rige leeftijd keert hij terug naar zijn geliefde Limburg
waar hij een gouverneur wil zijn ie 'boven de partij
politiek en tussen de mensen staat'. Hij legt op 30 mei
de eed af.
Een Franse wijnboer demonstreert in Nimes, in Zuid-Frankrijk, tegen de almaar dalende prijzen en verkoop van de Franse wijn. Op zijn T-shirt zijn opvatting over het Europese
grondwettelijke verdrag: 'Non'. Foto: Reuters
parijs/anp - Zelden heeft een
politiek onderwerp de Fransen
zo opgewonden als het Verdrag
voor een Europese grondwet,
waarover komende zondag een
referendum wordt gehouden.
Alle Fransen hebben de tekst in
hun brievenbus gehad. Ruim
drie maanden lang leidde dat
tot hooglopende discussies in
kranten, voor radio en televisie.
Bruiloften zijn zelfs uitgemond
in verhitte „verkiezingsbijeen
komsten" tussen voor- en te
genstanders. Blijkens de laatste
opiniepeilingen is 54 procent
van de Fransen tegen die
grondwet. Zij beschouwen die
als de kers op de taart van het
liberalisme, het principe van
vrije concurrentie zonder enig
vangnet en afbraak van sociale
verworvenheden.
Franse arbeidsinspecteurs heb
ben - anoniem - begin deze
week nog olie op dat vuur ge
gooid. „Niemand begrijpt er
nog iets van. Wij voorzien ein
deloze procedures en vrijwel
onoplosbare problemen omdat
iedereen de grondwet leest zo
als hem dat uitkomt", klinkt het
uit die hoek. Zij doelden vooral
op goedkope arbeidscontracten
in Frankrijk voor mensen uit de
voormalige oostblok-landen.
Ook vrezen zij dat Franse be
drijven daarheen uitwijken om
dat arbeid er goedkoper is, so
ciale lasten lager zijn en ar
beidsvoorwaarden zachter.
Voorstanders van de Europese
grondwet waarschuwen voor
koudwatervrees. President Chi
rac is bang dat een 'non' Frank
rijk én Europa verzwakt, en dat
de Fransen zich voor heel lange
tijd buitenspel zetten. Maar hij
peinst er niet over op te stap
pen als de grondwet in het refe
rendum wordt afgestemd. Eu
ropa en de Franse binnenland
se politiek hebben volgens Chi
rac niets met elkaar te maken.
Toch zit daar een groot deel
van het probleem. „Wat je de
Fransen op het ogenblik ook
vraagt, het antwoord is neen",
meent een vroegere adviseur
van de socialistische president
Mitterrand. Zo'n antwoord is in
de eerste plaats een 'neen' in de
richting van Chirac. Veel Fran
sen vinden dat Chirac gouden
bergen belooft, zonder zijn be
loften waar te kunnen maken.
De laatste zet om de Fransen
over de streep te trekken is de
aankondiging van een verho
ging van het minimumloon met
5 procent per 1 juli. „We zijn
niet te koop", klonk het boos in
Frankrijk, en 'neen' won op
nieuw een punt in de opinie
peilingen. „Er is maar één op
lossing om uit het slop te ko
men", heeft de Groene voor
man Cohn-Bendit gezegd, „en
dat is dat Chirac nu opstapt.
Dan wint 'ja' met 65 procent."
