Pieter de la Courtgebouw
langdurig op de schop
Wijkgebouw Staalwijk was
eeuw geleden proeflokaal
LEIDEN 81 REGIO
'Stedenbanders' bezoeken Lei1
ÏDeste. "brecte/ »L.
YV\erqt*\ doe je. Iaoajs
ejt.<cw\ev\ KV\cUrta^eMewt"
5ucuS
Hastens
Tweede verdachte moord Orlov in augustus voor rechter
U slaapt al in een echte Hastens
voor maar 14 cent
per nacht!
'Ovidius leuk? Latijn is gewoon
leiden - Behalve een delegatie
uit het Zuid-Afrikaanse Buffalo
City zijn er dezer dagen ook
mensen uit de Poolse stad To-
run in Leiden. Met beide steden
heeft Leiden een stedenband.
De delegatie uit Polen bestaat
behalve uit ambtenaren ook uit
leden van muziekgroepen en
drie leerling-koks. De Poolse
ambtenaren laten zich in Lei
den vooral informeren over het
'commercieel beheer v
nen en de aanleg en he
van groenvoorziening!
mensen uit Buffalo Ci
vooral informatie op oiC(
en aidsprojecten. De b
logeren bij gastgezinn<K
daag wordt ook een bo3
presenteerd over de ste3
den: 'Leidens verre vr'
Ook met Oxford, Krefeli11
galpa heeft Leiden een 1 6
(advertentie)
LS'* y\t
werker
Hogeschool IHH«LLAND
Staalwijk biedt onderdak aan tal van organisaties en instellingen. Foto: Gemeentearchief Leiden
kenfondsen bestonden, werd
op deze wijze naast de zorg
voor het geestelijk heil ook
aandacht besteed aan het li
chamelijk welzijn. Vanaf de ja
ren dertig tot zo'n vijftien,
twintig jaar geleden gaf elke in
de wijk geboren baby zich in
gebouw Staalwijk bloot voor
onderzoek. Want in Staalwijk
was ook het consultatiebureau
voor baby- en kleuterzorg. Ge
durende de crisisjaren van
1930 tot 1936 achtte de wijk-
vereniging het haar taak de fi
nanciële noden van de aan
haar toevertrouwde lidmaten
zoveel mogelijk te verlichten.
Tijdens de oorlogsjaren 1940-
1945 probeerde de Nationaal
Socialistische Winterhulp te
vergeefs een vinger in de cha
ritatieve pap te krijgen.
In de zomer van 1957 is de zij
gevel langs de Drie October-
straat gewijzigd. Daarna ver
anderde het interieur van het
gebouw nog twee keer. Dat
kwam door de brand in febru
ari 1984, waarbij de bovenver
diepingen zware schade oplie
pen en in april 1986, toen de
grote benedenzaal vlam vatte.
Verenigingen vergaderen nog
steeds in Staalwijk en de soos
voor 60-plussers is springle
vend. Gesprekskringen en
werkgroepen hebben er een
thuis. Maar ook de activiteiten
van andere instellingen heb
ben in het gebouw een plek
gevonden. De Stichting
Dienstverlening Leiden, de
Ouderen Aktiviteiten Commis
sie en het Buurtcomité Tuin-
stadstaalwijk, verdreven uit
hun buurthuis De Linde aan
de Herenstraat 64 hebben on
derdak in Staalwijk.
Bronnen: Ir. G.L. Driessen,
Vereniging Oud Leiden, Ge
meentearchief, S. Platteel, Dr.
J. Riemens, Herman Kleibrink
en Ruud Spruit.
Eric-Jan Berendsen
Wijkgebouw Staalwijk uit 1905
is niet gebouwd met het doel
waartoe het al negentig jaar
dient. Het is in het begin een
uitspanning geweest, waar de
boeren uit Zoeterwoude en
omgeving hun paarden stal
den voordat de agrariërs de
stad in gingen naar de markt.
Het te verkopen vee werd dóór
knechts of los werkvolk langs
de invalswegen, zoals de He
renstraat, naar de markt ge
dreven.
Nam de boer zijn vrouw en
huwbare dochters mee naar de
grote stad, dan wandelden zij
naar het centrum om inkopen
te doen of zich bij een van de
naaisters een nieuwe zondagse
jurk of mogelijk een bruidsja
pon te laten aanmeten. Na af
loop ging het gezin naar een
proeflokaal of uitspanning.
Ook het huidige café De Treg-
ter (voorheen Aniba, nog eer
der Ruimzicht) vervulde zo'n
functie.
Na tien jaar kreeg Staalwijk
een andere functie. Op 16 fe
bruari 1915 werd het pand in
gebruik genomen als wijkge
bouw van de gelijknamige
christelijke wijkvereniging. Het
was toen één van de ongeveer
tien wijkgebouwen van her
vormde signatuur in Leiden.
Soortgelijke wijkgebouwen
waren bijvoorbeeld Pniël aan
de Middelstegracht, Rehobot
aan het Rapenburg en Leven
daal aan de gelijknamige
gracht, thans een weg.
Onder leiding van godsdienst
onderwijzers of -onderwijze
ressen hielden hier vrouwen
en mannenverenigingen, moe
derkransen, knapen-, jonge-
lings- en jonge-dochtersver-
enigingen hun bijeenkomsten
en werd er op zondag de kin
derkerkdienst en zondag
school gehouden. Ook de cate
chisaties werden in zo'n cen
trum gegeven. Daarnaast orga
niseerden allerlei clubs op
christelijke grondslag binnen
de muren van deze gebouwen
hun samenkomsten. Het lever
de veel huwelijkspartners op.
Maar in een wijkgebouw hield
dikwijls ook een arts zijn
spreekuur. Een wijkzuster van
een van de kruisverenigingen
kon men hier gratis consulte
ren. In de tijd dat er geen zie
Onder redactie van
Tjmoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
De Blauwe Steen, die aJ 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
www.hastens.nl since 1852
Hastens Store Den Haag
Plaats 24 - Den Haag - tel. 070 3631600
Hastens Store Heemstede
Binnenweg 41 - Heemstede - tel. 023 5473333
Hastens Store Noordwijk aan Zee
Hoofdstraat 12 - Noordwijk aan Zee - tel. 071 3614120
p —l m A P6 SP» 0"» I
donderdag 26 mei 200C
Internetten
op terrasje
leiden - Met laptops die zijn
aangesloten op het gratis
draadloze netwerk Wifi kunnen
bezoekers sinds kort internet
ten bij verschillende cafés. Die
zijn aangesloten bij het T-Mo-
büe netwerk. Niet-abonnees
moeten wel betalen om het in
ternet op te kunnen gaan, met
een creditcard of een voucher.
De nieuwe 'T-Mobile HotSpots
zijn City Hall, stadscafé Van der
Werff en De Filosoof aan De
Grent in Noordwijk.
leiden - Een 25-jarige man uit
Litouwen staat medio augustus
voor de Haagse rechtbank te
recht voor medeplichtigheid
aan de moord op Richard Or
lov. Hij was in januari dit jaar in
Polen opgepakt, een maand la
ter naar Nederland overge
bracht en zit sindsdien in voor
arrest.
De Litouwer stond afgelopen
maandag al voor de rechter.
Toen is de zaak niet inhoudelijk
behandeld maar werd zijn
voorlopige hechtenis verlengd.
De 23-jarige Richard Orlov,
alias Ricardas Romeris, werd in
de nacht van 30 september op 1
oktober 2003 op gruwelijke wij
ze vermoord op het parkeerter
rein langs polderpark Cro-
nesteyn bij het Boerenpad te
genover de Vrouwenweg. Hij
werd geschopt, geslagen, in het
water gegooid, gewurgd en er
werd met een auto over hem
heengereden. Een Litouwer (22)
is vorig jaar juli voor de moord
tot 15 jaar cel veroordeeld maar
politie en justitie zijn er door
getuigenverklaringen altijd van
uitgegaan dat er minimaal vier
daders waren. De andere twee
zitten vast in Litouwen in af
wachting van hun proces.
Orlov was als minderjarige
asielzoeker onder een valse
naam naai- Nederland gekomen
en woonde in Leiden aan de
Haarlemmerstraat. Vanaf au
gustus 1999 runde hij daar een
eenmanszaak in consumenten
goederen, maar ging failliet.
Daarnaast verhuurde hij zich
als monteur in de installatie
techniek. De verdachte heeft al
tijd beweerd dat hij Orlov heeft
vermoord tijdens een dronke
mansruzie. Volgens justitie ging
het om een afrekening in het
Litouwse criminele circuit in
Nederland.
Achter de Rijnsburgerweg staat een noodgebouw voor universitair onderwijs tijdens de verbouwing van
het Pieter de la Courtgebouw. Omwonenden waren boos dat er zonder vergunning bomen werden ge
kapt voor het gebouw, dat er hooguit vijfjaar staat. Foto: Hielco Kuipers
EINDEXAMEN 2005
CDA opent
'wenswand'
leiden - De Leidse fractie van
het CDA wil de stem van het
volk laten doorklinken in het
verkiezingsprogram waarmee
de partij de komende gemeen
teraadsverkiezingen in 2006 in
gaat. Daarom hebben de chris
ten-democraten een 'wens
wand' geopend op de website
www.cda.nl/leiden. Op de
wenswand is alles welkom:
wensen, ideeën en plannen
voor de stad Leiden voor de ko
mende jaren.
leiden - Na vijftien jaar intensief
gebruik door de Faculteit der So
ciale Wetenschappen gaat het
Pieter de la Courtgebouw op de
schop. Binnen- en buitenkant
van het gebouw aan de Wasse-
naarseweg in Leiden worden in
twee fasen aangepakt.
(advertentie)
Hastens staat voor natuurlijke topkwaliteit. Soxsprings die hun comfort en rustgevende
eigenschappen danken aan de handmatige verwerking van wol, katoen, linnen en
paardenhaar. En dan te bedenken dat u al voor 14 cent per nacjht' van dit ultieme
slaapcomfort kunt genieten...
Ëèn echte Hastens. Voor iedereen bereikbaar.
Het breekwerk voor de ingrij
pende interne verbouwing is al
begonnen in het universiteits-
pand, dat wordt gebruikt door
5000 studenten en 800 perso
neelsleden. De klus moet tegen
Kerstmis klaar zijn.
Het architectenechtpaar Hoek
en De Wit, ook verantwoorde
lijk voor Plexus en de vernieu
wing van het Lipsius (het LAK-
gebouw), is in de aim genomen
voor de verbouwing. Behalve de
bibliotheek, die blijft waar ze is,
gaat alles op de begane grond
dit jaar naar een andere plek.
Het restaurant wordt verplaatst
naar de voorzijde en gaat daar
over in een buitenplein met ter
ras. De enorme centrale trap,
de achterliggende toiletgroep
en de bouwschacht verdwijnen.
De oude trap maakt op de be
gane grond plaats voor twee
nieuwe, minder prominent
aanwezige trappen aan de zij
kanten. De zes dichtgemaakte
lichtkoepels in het dak worden
weer opengemaakt. Op die ma
nier ontstaat een oase van
ruimte en licht, die de nieuwe
centrale ontmoetingsplek moet
worden. Het restaurant krijgt er
een uitloper, in de vorm van
een koffiecafé. Wie via de nieu
we hoofdingang de voormalige
polikliniek interne geneeskun
de binnenkomt, staat meteen in
de royale lichte hal. Daar komt
het hoge waterkunstwerk terug,
waarop de gebruikers van het
gebouw zo gesteld zijn.
Ook het aanzicht van het pand
verandert. Om de massieve
voorgevel speelser te maken en
kleiner te laten lijken, wordt
voor een gedeelte ervan een ex
tra vliesgevel geplaatst. Aan de
ze zijde komt ook de hoofdin
gang, die wordt gerealiseerd op
het plein dat de vorm krijgt van
een tafel. Onder de tafel komt
een fietsenstalling met een ex
tra ingang, van waaruit de grote
collegezalen bereikbaar zijn.
In de tweede fase worden bui
ten veranderingen aangebracht.
Deze maken deel uit van de
ontwikkeling van het gebied
tussen het Poortgebouw en het
faculteitsgebouw. Daar verrijst
een forse uitbreiding van het
Rijnvestegebouw, die oprukt tot
30 meter van het Pieter de la
Courtgebouw en even hoog
wordt. Daardoor verdwijnen
het parkeerterrein en het vrije
uitzicht richting station.
Om de gevolgen op te vangen
van de werkzaamheden, is voor
het gebouw tijdelijk een houten
gebouw neergezet. De tijdelijke
behuizing bevat onder meer
onderwijsruimtes en blijft
maximaal vijf jaar staan.
Van rechts naar links: leraar Dé Steures, Eva Spierenbug, Joyce Lustberg, Laurien Montagne, Jaspe n
Meeuwissen, Sebastian Arrachart, Maartje Meijer, Patricia Kuperij en Sabine Akerboom. Op
breken Roos van der Poel en Astrid Osinga. Foto: Dick Hogewoning
lisse - Met gemengde gevoelens
verlaten de 6vwo'ers van het
Fioretti College in Lisse de aula,
waar ze het examen Latijn heb
ben afgelegd. De een vond de
vertaling te doen, de ander beet
zijn tanden stuk op de tekst van
Ovidius. Idem voor de bijbeho
rende tekstverklaring. Op één
punt zijn ze eensgezind: geen
van hen is van plan na het exa
men nog 'iets met Latijn' te
doen. Ze hebben zich dus voor
het laatst gebogen over de taal
van Vergilius, Ovidius en Cice
ro. Om maar wat oude Romei
nen te noemen.
Hoe ging het examen?
Eva: „Ik was snel klaar, maar
toch heb ik er meer tijd aan be
steed dan normaal." Sebastian:
„Ik had net drie regels vertaling
af, toen jij wegging. Daar werd
ik nogal nerveus van." Eva:
„Sorry."
Roos: „Ik word altijd zo moe
van examens. Ik moet bijko
men. Bij vraag 7 heb ik niets in
gevuld en bij vraag 21 heb ik
een hele pagina volgeschre
ven." Leraar Dé Steures: „Maar
die vraag had je in één woord
kunnen beantwoorden. Als ik
gelijk heb tenminste." Jasper:
„Ik had gelukkig mijn Boeddha
beeldje bij me. Voor de steun.
Ik vond het zwaar." Joyce: „Dat
weten we, je zat de hele tijd te
zuchten."
Dit was jullie laatste Latijnver
taling ooit. Wat vind je daar
van?
Astrid: „O ja, dat is waar. Nooit
meer Latijn. Voor mij was het
toch al langer dan ik ooit van
plan was. Ik wilde niet verder
dan de derde, maar toen was er
in klas vier een reis naar Rome.
Die wilde ik wel meemaken.
Daarna vond ik het zonde om
Latijn te laten vallen." Eva: „Ik
zal het bij kunstgeschiedenis
nog wel tegenkomen. Op kerk
gebouwen of zo. Misschien heb
ik er later nog wat aan, als ik
Spaans of Italiaans wil leren."
Hoe beviel het om met zijn
twaalven in een klein klasje te
zitten?
Patricia: „Erg goed. We hadden
een hecht groepje. We hadden
het gezellig en rustig, er was
geen chaos. In zo'n sfeer durf je
meer. Antwoord geven zonder
dat je het zeker weet, bijvoor
beeld. Door eikaars fouten leer
je beter." Maartje: „De leraar en
het kleine groepje zorgden er
voor dat het onwijs gezellig
was. Leraar: „Dank je, goed
antwoord."
Wat was het mooie van Latijn?
Roos: „Ik vond Ovidius, het on
derwerp van het examen, leuk.
Hij is niet zo zwaar op de hand
en heeft een leuke schrijfstijl,
best grappig af en toe." Eva:
„Zijn vergelijkingen zijn boei
end. Zoals hij een moeder in
gewetensnood vergelijkt met
een schip dat alle kanten op
wórdt geslingerd, vond ik mooi
gevonden." Astrid: „Ovidius
leuk? Latijn is gewoon Latijn.
Het is wel mooi dat het nog
steeds wordt gebruikt. In dier
geneeskunde bijvoorbeeld. Dat
wil ik studeren."
Is er een stuk tekst of een ci
taat dat je je altijd kunt herin
neren?
De opgave
Het examen Latijn bes
uit de vertaling van eei
tekst van Ovidius (Met
morphosen I, 607-631) 1
vragen naar aanleidinj
teksten van Ovidius (IV >1
737-796), Vergilius (Ae x
IV, 259-295) en naar a; 5"
ding van de roman Dit re
Welt van C. Ransmaye r
Over die laatste tekst g 'f
vraag 22: Ransmayer nw
een andere reden waai i:
Augustus zich aan de 1
morphosen stoorde da 1
reden die men algeme e
aanneemt. Leg dit uit. k
Antwoord: Volgens
Ransmayer was de tite r
het werk ('verandering i'
alleen al een beledigin u
Augustus die elke vera b
ring zag als bedreiging 1
zijn macht. De gangba t
vatting gaat ervan uit e
gustus viel over het gein
aan decorum dat gode 1
helden in de Metamoi
sen vertonen. I
f
Patricia: „Het eerste
dat ik als
vertalen: 'Amor omnia
liefde overwint alles
„In wijn zit de waarheid ,j
num Veritas'." Leraar:
veritas, Jasper. Foei."
„Een citaat van
bekend was om zijn
dichten, zal ik nooit verj
'pedicabo ego vos et
Laat de vertaling maar
Gerard Baas
