Oezbekistan:
Geen burgers
onder doden
BUITENLAND
Getuigenissen van gruweldaden in Oezbekistan
Delphine: Albert wilde scheiden van Paola r
Oppostie: honderden burgerdoden
Italiaanse hulpverlener
ontvoerd door criminelen
Spanning
VS en Cuba
over terrorist
Proces tegen 'onwetende'
terrorist Beslan begonnen door onze correspondent
j. Een 31-jarige Noor is
iet leven gekomen door
mislukte parachutesprong
a ifiEiffeltoren in Parijs. Hij
eerde van het tweede ni-
naar beneden te springen,
sloeg tegen de metalen
tuur van de eerste etage en
leed op slag. Het incident
ach maandagavond na
ugstijd van de toren voor.
iet onderzoek, dat nog
de is, is gebleken dat de
en twee andere Noren zich
et tweede niveau verbor-
hadden, kennelijk met het
jierk de sluitingstijd te om-
n, Terwijl de 31-jarige man
ng, zouden de anderen aan
jlmen zijn geweest. De po-
leeft de twee andere Noren
verhoor meegenomen.
ierteur mag
ir VS reizen
0 - De Amerikaanse deser-
Charles Jenkins mag naar
renigde Staten reizen om
ll-jarige moeder te bezoe-
De Amerikaanse ambassa-
iTokyo heeft hem een pas-
tgegeven. Oud-sergeant
ins deserteerde in 1965 en
t meer dan veertig jaar in
d-Korea. Hij gaf zich vorig
over aan het Amerikaanse
en bracht na een proces
aal 25 dagen door in een
indsdien leeft hij samen
tijn vrouw.
tland geeft
itse dossiers vrij
tou - Rusland gaat de dos-
over twee miljoen Duitse
gevangenen en andere
ie gedetineerden vrijgeven,
ocumenten worden over-
agen aan het Duitse Rode
Met de papieren hoopt
ode Kruis meer duidelijk-
le krijgen over het lot van
ïiljoen Duitsers die nog
Is als vermist gelden,
zij documenten die de
organisatie eerder kreeg,
ilhet lot van 200.000 Duit-
rorden vastgesteld.In het
jste jaar na de Tweede We-
orlog kreeg het Rode Kruis
!000 verzoeken voor infor-
binnen van nabestaan-
an vermisten.
rtelpraktijken
na aangepakt
g - China gaat met harde
optreden tegen de politie-
ijk om bekentenissen door
ing af te dwingen. Aankla-
noeten verdachten voort
ragen of die tijdens onder-
)nt| igen zijn gedwongen hun
il te bekennen. Justitie
ook politiedossiers gaan
oleren, meldden Chinese
media gisteren. Peking
in na de onthulling dat
ïan elf jaar onschuldig in
rangenis zat wegens de
eende moord op zijn
v. Agenten zouden door
ding een schuldbekente-
ebben afgedwongen. De
iv van She Xianglin bleek
rgewoon te leven. Ze
onlangs op. Zij had She
1 len, omdat ze dacht dat hij
ïinnares had.
xltoestand op
th opgeheven
i-Regering en parlement
ndonesië hebben besloten
t noodtoestand in de woe-
rovincie Atjeh op te hef-
let door gevechten toch al
itige gebied werd op 26
mber getroffen door de
imi. Er kwamen 130.000
sen om. Volgens president
öBambang Yodhoyono
de volksvertegenwoordi-
besloten de noodtoestand
heffen nadat de regering
raluatie had gegeven. Hu-
taire en militaire operaties
gebied gaan overigens
bor.
iatië beëindigt
nstplicht 2010
'b Kroatië schaft in 2010
[nstplicht af. Dat maakte
ninisterie van defensie gis-
ibekend. In plaats van de
'ge 16.000 dienstplichtigen
len de strijdkrachten, naast
staande beroepsleger van
*lman, met 2000 vrijwilli-
«orden aangevuld. Ook
«en zouden als vrijwilliger
en dienen. De stap maakt
'deel uit van de modemi-
?van het leger. Kroatië wil
orden van de NAVO.
len bij geweld
'oosten Turkije
en - Twee Koerdische
«i en vier Turkse militai-
ijn omgekomen in het
1 «sten van Turkije. De
tingen in de Koerdische
j 'open steeds verder op
|de Koerdische Arbeiders-
'KK) vorig jaar een een-
stand beëindigde. In de
ie Siirt verloren twee
jders het leven tijdens
op de residentie van
imeur. In de bergen
kwamen vier militairen
hun voertuig op een
reed.
Vrouwen en mannen in Andizhan, wachten bij het lijkenhuis op nieuws over vermiste familieleden. Foto: EPA/ Yuri Kochetkov
'Opeens kwamen er pantserwagens het plein op. Die begonnen doelloos op de mensen te schieten'
andijan/gpd - Hij ligt met een schot
wond in zijn heup in het ziekenhuis van
Susak in Kirgizië, net over de grens van
Oezbekistan: Nabidjan Yunusov. Als in
woner van Tasjkent had hij het ongeluk
op 13 mei in Andijan te zijn.
Andijan, de Oezbeekse stad waar het le
ger afgelopen vrijdag een bloedbad aan
richtte, is verboden gebied voor journa
listen. Toch zijn er ooggetuigen die ver
tellen over de gruweldaden van de sol
daten. Hun verhalen worden via lokale
vertegenwoordigers van IWPR (het insti
tuut voor verslaggeving van oorlog en
vrede) verspreid.
Het verhaal van Nabidjan Yunusov. „Ik
ben een zakenman en handel tussen
Tasjkent en Andijan. Op 13 mei ging ik
naar Andijan. Ik zag dat grote groepen
mensen bij elkaar kwamen voor het ge
meentehuis. Er waren veel vrouwen, ou
dere mensen en kinderen. Sommige
vrouwen droegen baby's.
Ik vroeg aan de mensen wat er aan de
hand was. Ze protesteerden tegen een
vonnis over een aantal zakenlieden. Ze
vonden het vonnis oneerlijk. Ze wilden
dat de mannen vrij werden gelaten, wil
den een einde aan staatsgeweld en rie
pen om democratie en vrijheid.
We luisterden naar sprekers. Niemand
wilde weg. Er was geen politie te zien.
Rond vier uur 's middags veranderde al
les. Opeens kwamen er pantserwagens
het plein op. Die begonnen doelloos op
de mensen te schieten Er waren veel
kinderen en jongeren bij de demon
stranten. Die werden het eerst geraakt.
Er brak paniek uit. Mensen renden alle
kanten uit om aan de kogelregen te ont
komen.
Ik rende ook weg. Mensen werden ge
raakt. Wij probeerden de gewonden in
onze armen weg te dragen. Ik draaide
me om en zag een man van middelbare
leeftijd op de grond vallen, zijn gezicht
vol bloed. Ik bleef in leven door in deur
openingen te schuilen. Later in de
avond was ik met anderen in staat de
stad te verlaten en richting de grens met
Kirgizië te gaan. We liepen de hele nacht
in zware regen. Er waren veel vrouwen
en kinderen bij. We hadden honger en
waren moe.
Bij Teshiktash overviel het leger ons.
Twe vrouwen en drie mannen vielen op
de grond. We konden niets voor ze
doen. Sommigen raakten gewond. Ik
probeerde de vrouwen en kinderen te
beschermen toen ik in mijn heup werd
geraakt. Ik viel op de grond. Anderen
grepen me vast en wisten bij de grens te
komen. Eenmaal in Kirgizië kon ik niet
geloven dat ik het overleefd had.
Naast Yunusov ligt Muhamat Mavlanov.
Hij is in zijn arm geschoten. „Rond vier
uur 's middags startte het schieten van
alle kanten. Wij beseften helemaal niet
wat er gebeurde. De eersten die gedood
werden, waren de kinderen. Daarna de
vrouwen. Ik rende met anderen een zij
straat in.
Ik heb zelf gezien dat kinderen dood
gingen door schoten in hun hoofd. Ik
zag vrouwen vallen, oude gewonde
mannen schreeuwen. Ik zal nooit in
staat zijn dit bloedbad te vergeten. Er
waren mensen die met witte vlaggen
zwaaiden en riepen dat ze geen wapens
hadden maar zij (het leger) gingen door
met schieten. Wij wisten de grens over
te komen en ons leven te redden. Nu
ben ik thuis."
De gebeurtenissen vonden plaats op het
Babur plein. Volgens medewerkers van
IPWR zijn lichaamsdelen van gedode
demonstranten tot op drie kilometer
van het plein gevonden. In Andijan
wordt er door de inwoners van uit ge
gaan dat er mogelijk 1500 doden zijn ge
vallen bij de actie van het leger. Op het
Baburplein zouden 10.000 tot 15.000
mensen bijeen zijn geweest. De pantser
wagens boden ook bescherming aan le
gereenheden die te voet aan de schiet
partij deelnamen. Nadat de mensen ge
vlucht waren, zouden soldaten op de
grond liggende gewonden alsnog dood
geschoten hebben.
„Ik zag dat bij de soldaten, voordat de
aanval begon, een vrachtwagen vol fles
sen wodka arriveerde. Iedereen werd
dronken. In die toestand schoten ze op
alles en iedereen", aldus een inwoonster
van de stad. Het schieten duurde een
kleine vier uur. Later werden de lijken in
drie vrachtwagens en een bus afgevoerd
naar enkele scholen. Vrouwen en kinde
ren werden op een geheime plaats in
een massagraf gedumpt. „Zo begraaf je
niet eens honden", aldus een inwoner
van Andijan.
andizjan-tasjkent/anp-afp -
Het volksoproer in Oezbekistan
heeft volgens de autoriteiten in
de voormalige sovjetrepubliek
aan 169 opstandelingen en leden
van de ordetroepen het leven
gekost.
Onder de doden zijn geen bur
gers, zei procureur-generaal
Rashid Kadyrov gisteren. Oog
getuigen en oppositiegroepe
ringen houden echter vol dat
bij de opstand sinds vrijdag
honderden doden zijn gevallen,
onder wie juist veel burgers.
Uit de oostelijke stad Andizjan,
waar veiligheidstroepen vrijdag
hardhandig optraden tegen een
massademonstratie, komen
nog altijd zeer tegenstrijdige
berichten. Veiligheidsdiensten
hebben de stad hermetisch af
gesloten. De weinige verslagge
vers die zich toegang hebben
weten te verschaffen tot de be
legerde stad, worden wegge
houden bij ziekenhuizen en
mortuaria. Daardoor is nog al
tijd volstrekt onduidelijk hoe
veel doden er in de stad zijn ge
vallen.
Een Oezbeekse oppositiegroep
zei gisteren dat zeker 745 men
sen het bloedbad niet hebben
overleefd, van wie er velen in
massagraven zouden zijn be
land.
Rond Andizjan werd gisteren
opnieuw geschoten. Militairen
namen bij de grens met Kirgizië
vluchtelingen onder vuur die
een goed heenkomen zochten
na het bloedbad van het afgelo
pen weekeinde. Daarbij zijn
volgens Oezbeekse media op
nieuw doden gevallen.
Na de Verenigde Staten en de
Europese Unie heeft gisteren
ook Rusland gezegd te betreu
ren dat bij de ongeregeldheden
in Oezbekistan kennelijk hon
derden burgers zijn omgeko
men. Minister van Buitenland
se Zaken Sergei Lavrov legde de
schuld echter volledig bij isla
mitische rebellen.
Lavrov benadrukte dat in Oez
bekistan geen sprake is van een
vreedzame, democratische re
volutie, zoals eerder in Kirgizië,
Oekraïne en Georgië. Daarmee
steunt Moskou de lezing van
Tasjkent, dat islamitische fun
damentalisten de schuld geeft
van het bloedvergieten.
Mensenrechtenorganisatie Am
nesty International wil een on
afhankelijke onderzoek naar
het bloedbad in Andizjan.
kabul/anp-afp) - De ontvoering
van de Italiaanse hulpverleen
ster Clementine Cantoni in Af
ghanistan heeft geen politieke
achtergrond.Een criminele
bende heeft de ontvoering op
geëist.
In ruil voor de vrijlating van de
32-jarige vrouw eist de bende
de vrijlating van haar leiders en
andere bendeleden uit de ge
vangenis.
Dat heeft de Afghaanse politie
gisteren bekendgemaakt.
Cantoni werd ontvoerd toen zij
maandagavond in een auto in
de Afghaanse hoofdstad reed.
Haar voertuig werd klemgere
den door een auto met gewa
pende mannen, die haar mee
namen. De Italiaanse is in
dienst van de internationale
hulporganisatie Care Interna
tional. Zij verblijft sinds drie
jaar in Afghanistan.
De criminele organisatie die de
ontvoering heeft opgeëist is die
van de onlangs gearresteerde
Tela Mohammed, deelde het
hoofd van de recherche van de
politie van Kabul, Abdul Jamil,
mee. Na de aanhouding van
Tela Mohammed en een aantal
andere leden, hebben bendele
den aanvallen uitgevoerd op
politieposten en het ministerie
van binnenlandse zaken, waar
door een aantal politiemensen
om het leven is gekomen.
Anderhalve week geleden heb
ben onbekenden in de Af
ghaanse hoofdstad geprobeerd
drie medewerkers van de We
reldbank te ontvoeren.
In oktober werden drie mede
werkers van de VN in Kabul
ontvoerd. Zij kwamen na 27 da
gen ongedeerd vrij. Zij zouden
zijn vastgehouden door een
bende criminelen die in op
dracht van een splintergroepe
ring van de Taliban werkte.
havana/gpd-reuters - Ameri
kaanse federale agenten heb
ben gisteren in Miami de Cu
baanse vluchteling Luis Posada
Carriles (77) gearresteerd.
Hij wordt verdacht van een
bomaanslag op een Cubaans
passagiersvliegtuig in 1976. Dat
heeft het ministerie van Bin
nenlandse Veiligheid bekend
gemaakt.
Venezuela, het land waar Posa
da is geboren, heeft de Verenig
de Staten om diens uitlevering
gevraagd in verband met de
aanslag, waardoor 73 mensen
omkwamen. Posada vluchtte
onlangs naar de VS, waar hij
politiek asiel heeft aangevraagd.
Hij is een fervent tegenstander
van de Cubaanse dictator Fidel
Castro.
Posada werd voorjaar 2004 in
Panama veroordeeld tot acht
jaar gevangenisstraf wegens het
beramen van een aanslag op
Castro, eind 2000. Enkele
maanden later kre^ hij echter
amnestie van de vertrekkende
Panamese president Mireya
Moscoso.
In Havana gingen gisteren een
miljoen Cubanen de straat op,
onder aanvoering van Castro
zelf, om de arrestatie en uitleve
ring van Posada te eisen. Vol
gens de Cubaanse leider steunt
Washington het terrorisme als
het Posada politiek asiel ver
leent.
De zaak rond Luis Posada Caril-
les heeft geleid tot toenemende
spanningen tussen de VS en
Cuba. Posada zou bescherming
genieten van de VS. omdat hij
in het verleden op de loonlijst
van de geheime dienst CIA zou
hebben gestaan.
Hij is een fel anti-communist
en tegenstander van de Cu
baanse dictator Fidel Castro.
Harald Doornbos
moskou/anp-dpa -
Acht maanden na het gij-
zeldrama in de Noord-Osseti-
sche stad Beslan is gisteren
dinsdag het proces tegen de
enige opgepakte gijzelnemer
begonnen. Het gaat om de 24-
jarige Tsjetsjeen Noerpasji Koe-
lajev. De Tsjetsjeen zou de eni
ge van meer dan dertig andere
Tsjetsjeense terroristen zijn die
het bloedige einde van de gijze
ling heeft overleefd. Hem wordt
onder meer moord, terrorisme
en gijzeling ten laste gelegd.
Koelajev zou volgens berichten
in de Russische media hebben
tegengesproken dat hij mensen
heeft gedood. Hij zou alleen in
de lucht hebben geschoten en
van te voren ook niet hebben
geweten dat hij ingezet zou
worden bij de gijzeling van
vrouwen en kinderen. Bij de
beëindiging van de gijzeling
kwamen 330 gijzelnemers en
tien militairen om het leven. De
omgeving van het gerechtsge
bouw in de stad Vladikavkaz is
afgezet en zwaar beveiligd.
Voor de rechtbank demon
streerden enkele nabestaanden
van de slachtoffers van Beslan.
De betogers eisten opheldering
over de gebeurtenissen in Be
slan. Zij willen dat ook de Rus
sische autoriteiten verantwoor
ding afleggen over de toedracht
van het drama. Het is tot nu toe
onduidelijk gebleven waarom
de gijzeling na drie dagen in
een enorm bloedbad eindigde.
Beiroet - Stemrecht voor vrou
wen is in het grootste gedeelte
van de wereld geen onderwerp
van discussie meer. Maar in
Koeweit weigerde het door con
servatieve moslims gedomi
neerde parlement jarenlang om
een besluit van de emir om
vrouwen stemrecht te geven uit
te voeren. Nu eindelijk dan, na
zes jaar van afwijzingen, ging
het parlement akkoord.
Het was dan ook de emir, Sjeik
Jabar al-Ahmed al-Sabah, die
reuzeblij was met de uitkomst
van de stemming. Ook de pre
mier van Koeweit slaakte een
zucht van opluchting. „Einde
lijk hebben we dit onderwerp
achter de rug", zei hij.
Vrouwen in Koeweit hebben ja
ren gepleit voor stemrecht in
dit zeer conservatieve Arabi
sche moslimland. Zeker ook
omdat 77 procent van de ge
slaagde middelbare scholieren
meisjes zijn. En bijna alle uni
versiteiten in het land worden
voor 75 procent bevolkt door
vrouwen. Maar de beweging
werd pas serieus genomen toen
ook de emir zich in 1999 uit
sprak voor vrouwenstemrecht.
Dat leidde tot woedende reac
ties van conservatieve- en triba
le parlementsleden die beweren
dat vrouwen volgens de koran
niet mee mogen doen met ver
kiezingen noch gekozen kun
nen worden.
„Totale onzin", roept Rula
Dashti, een Koeweitse activiste.
„Vrouwen kunnen net zo veel
of net zo weinig als mannen.
De wet is aangenomen, we mo
gen stemmen. Eindelijk zijn we
volwaardige leden van deze sa
menleving."
Dasthi, die verbonden is aan de
Koeweitse Sociale Culturele Or
ganisatie, noemt de beslissing
van het parlement historisch.
„Dit is de overwinning van vrij
heid tegen achterlijkheid, het
zegevieren van vooruitgang te
gen religieus getinte terreur.
Koeweit gaat een nieuwe fase
in." Koeweits buurlanden Qa
tar, Oman, Bahrein en de Ver
enigde Arabische Emiraten in
troduceerden vrouwenstem-
recht vorig jaar. In Syrië en Li
banon kregen vrouwen stem
recht in de jaren vijftig, Jemen
in 1967 en Jordanië in 1974. In
het niet-Arabische gedeelte van
de moslimwereld zijn stem
mende vrouwen volstrekt geen
probleem. Zelfs in Afghanistan
mogen vrouwen deelnemen
aan verkiezingen. Het zeer isla
mitische Bangladesh heeft een
vrouwelijke premier. En in Pa
kistan is Benazir Bhutto jaren
lang aan de macht geweest
Turkije had al een vrouwelijke
premier in 1993, dit in tegen
stelling tot bijvoorbeeld Neder
land, Duitsland of Frankrijk
waar vrouwen het nog nooit
hebben geschopt tot premier.
Nu ook in Koeweit vrouwen
mogen stemmen, is er nog
slechts een land ter wereld over
waar vrouwen geen stemrecht
hebben: Saoedie-Arabië. Enige
troost is dat de mannen ook
pas in februari dit jaar voor het
eerst mochten stemmen.
Buitenechtelijke dochter Belgische koning doet nieuwe onthullingen
door onze correspondente
Pascale Thewissen
brussel - Delphine Boël, de in 1968 geboren bui
tenechtelijke dochter van de Belgische koning Al-
bert II, hangt opnieuw de vuile was buiten. In
een interview met de Franse televisie beweert ze
dat de toenmalige prins Albert destijds wilde
scheiden van zijn vrouw prinses Paola en met
zijn minnares in Engeland in ballingschap wilde
gaan leven.
„Ik ben niet geboren zonder vader. Ik ben gebo
ren na een 'liaison' van twee jaar. Mijn moeder
en de koning waren heel erg verliefd. Hij woonde
quasi bij ons. Hij spendeerde elk weekend bij ons
tot ik negen jaar was. Hij had iets geheimzinnigs:
hij kwam altijd langs de garage binnen", zei Del
phine op de Franse televisiezender France 3.
Volgens Delphine wilde haar moeder, barones
Sybille de Sélys Longchamp (Delphine draagt de
achternaam van haar stiefvader), Albert en de
monarchie ten koste van alles beschermen en
besloot ze daarom naar Engeland te verhuizen.
„Ze vertelde het aan Albert. Hij antwoordde dat
hij zou scheiden van Paola. Alle papieren lagen
klaar. Het paleis en de regering waren akkoord."
Dat het toch niet tot een breuk kwam was te dan
ken aan wijlen koning Boudewijn, die niet wilde
dat het imago van de Belgische koninklijke fami
lie zou worden besmeurd. Boudewijn dreigde Al-
bert, toen de Prins van Luik, de rechten op de
troon te ontnemen, en de geldkraan dicht te
draaien, beweert Delphine. Ook zou hij zijn drie
andere kinderen niet meer mogen zien.
Met haar 'onthullingen' wil Delphine haar vader
dwingen om haar te erkennen als zijn dochter.
„Wat ik verwacht, is dat hij zegt dat ik besta. Ik
ben niet uit op geld of een titel maar ik wil dat hij
erkent dat ik zijn dochter ben. Je kunt niemand
zijn identiteit afnemen", zei ze geëmotioneerd.
Delphine's uitspraken werden gisteren breed uit
gemeten in de Belgische pers. Het paleis verwees
in een reactie naar de kersttoespraak van de ko
ning uit 1999. Daarin had Albert het uitdrukkelijk
over de eerdere problemen in zijn huwelijk.
Koningin Paola met haar klein- Koning Albert bij de bijzetting van prins Bernhard in Delft,
dochter prinses Elizabeth. Foto: EPA/Toussant Kluiters
Foto: EPA/Olivier Hoslet
