Zuster Lara in 'rollator- city m REGIO WOT ut tO ^OK ITlOt CIO z'n Spaans uitge- '"\nercie in het voetbalZt" J Oluut niet. Schoenmaker blijf bij >nd iu ik willen zeggen. Film is iets 5th I mindustrie. Bij Real gaat het ,elijk toch om voetbal? Natuur - ze er over nagedacht en zijn inclusie gekomen dat het goe- is. Dat er geld mee valt te ver- ik vind dat het tegenwoor- gek wordt met de commercie tbal. Ik vind dat Real dit niet Mijn ogen doen het niet meer VRAAG movie' is de naam van een film waarvoor op dit moment is Ge n a/d k Zo bo. 5, Vrijdag 13 Mei K - Het badseizoen is nog lang niet begonnen, maar toch termiddag op de Koningin Wilhelminaboulevard te Noord dat het wel hartje zomer leek. Het was geen wonder dat ir Noordwijk waren gekomen, immers het Concours d'Ele- ijd een aantrekkelijk schouwspel. Daar zijn dan in de eerste uringcars, waar het bij dit concours eigenlijk om gaat, g q6 aast had de F.N.O.P. (Federatie van Nederlandse Organ isa- 30 t Personenvervoer) weer gezorgd, dat een aantal groepen in he klederdracht optraden. >•30 i i middag vol kleur en fleur en gratie. Dit geldt dus aller- e touringcars, 65 in getal. Er waren bijzonder mooie exem- lussen, waarin men graag een flinke reis zou gaan maken. Rijn issen met en zonder gordijntjes, met en zonder schemer- kucb irelke zitplaats, met en zonder koffieketel. dinsdag 13 mei - Een groot ongeluk in Voorschoten? Dat valt gelukkig 'slachtoffers' deden gisteren mee aan een grote ram- Nieuw Voordorp in Voorschoten. In samenwerking met brandweer, de EHBO en het Rode Kruis werd een grote Foto: archief Leidsch Dagblad cunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer i.v., Postbus 2, 1800 AA Alkmaar, onder vermelding van (datum van plaatsing) of door contante betaling aan Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd. me wordt gemaakt op het prestigieuze filmfestival van Can- j 1 j nes. Met 'Real' op van de film is voetbalclub Real Madrid. Het filmvakblad Va- de indruk dat het 't begin is van een trend. Steeds meer rij- r|ubs, met spelers die de status van superster hebben, zullen Gt|nier hun kas proberen te spekken, zo denkt het blad. DIRK bestuurslid van het Katwijkse Quick Boys, ziet dat met le ef een mooi initiatief van Real Jhofl Bur| ys doet zelf aan merchandising. Tooerkoopt van alles, van sjaals en t aanstekers. Is dat voor de u extra geld binnen te halen? is echt voor de sfeer rond de n. Verder niet. Als we iets inko- >en euro per stuk, dan verkopen it niet voor drie euro. Natuurlijk I wel een rekensommetje. We ke a product in op basis van de ge- rkoop. Zo bepalen we een prijs, s moet er natuurlijk wel uit. Er is in elk geval veel vraag artikelen. Dat heeft ook met onze successen van de laat- e maken." wer Quick Boys hoeven we niet te venvachten? niet? Vorig jaar hebben we samen met TV West een dvd aan. Met onze kampioenswedstrijden. Die dvd is best aar- tit. Maar er is denk ik geen winst uit gehaald. De juiste De'j malen daarvoor hebben we niet, het afzetgebied is natuur - Schi groot en er wordt vandaag de dag het nodige gekopieerd. Tipwe gewoon een mooi collector's item. Leuk voor de fans." er zaterdagkampioen Dzelfc SWH. Dat is een echte sluipmoordenaar. Excelsior '31 is Euc er. Maar ik hoop zelf op IJsselmeervogels. Die trekken het mn bliek. Net als bij Quick Boys komen daar ook duizenden lanJoustra foto: EPA/Emilio Morenatti arten mp, nei ZOOI alenl T. Klein en H. de Wit directie.hdcuz@hdc.nl Jan Geert Majoor, ian Brandenburg II: redactie.ld@hdc.nl an Br vrou» iet L i off, 5.W.L M. va ioor, ren, jew n Er jaar, H. vai /rouw C. geh o' bus 54, 82, Leiden, tel. 071-5 356 356 2300 AB Lelden, en van de receptie zijn: met donderdag 12.30 uur COLOFON Leidsch Dagblad •5356415 0715356 325 k overlijden, geboorte, jubilea j eberkhten, desgewenst met Ming, via www hdcmedia.nl of ;^eberichten@nhd.hdcnl ui fax 072-5196696, tel. 072- ERK00P de t,. g 3661 1023-5150543 58i 3677 "del: 071-5 356 300 kunnen contact opnemen "E (acceptgiro) ■*"aut ine) 6216,90 15 een machtiging verstrekken A afschrijven van het ontvangen €0.50 korting VERZENDING PER POST Voor abonnementen die per post (binnenland) worden verzonden geldt een toeslag van €0,50 aan portokosten per verschijndag. Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per zaterdag. GEEN KRANT ONTVANGEN? Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis). Mobiel: 072 - 5196800. ma t/m vr 07.30-17 00 uur; za: 08.00-13.00 uur (als op zaterdag voor 12.00 uur wordt gebeld, wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie tussen 12.00 en 13 00 uur belt. ontvangt de krant op maandag.) OPZEGGEN Opzeggen van abonnementen uitsluitend schriftelijk, uiterlijk één maand voor afloop van de abonnementsperiode, ia v. afdeling lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar Voor leveringsvoorwaarden abonnementen zie www.leidschdagblad.nl of KvK-nummer 37014187. AUTEURSRECHTEN Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV cq. de betreffende auteur. HDC Media BV, 2004 De publicatierechten van werken van beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting Beeldrecht te Amstelveen HDC Media BV is belast met de verwerking van gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens worden gebruikt om gerichte informatie over voordeelaanbieding en te geven, zowel door onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar Mijn leven is niet saai. Vijf kinderen (Fré, Marc, Sam, Fleur, Olivier) in de leeftijd van 13 tot 24 jaar en mijn man (Theo) zorgen voor veel leven in de brouwerij. Vier dagen in de week ga ik naar de redactie van deze krant. Of ik trek op zoek naar nieuws en achtergrondverhalen de regio in. Een ingewikkeld bestaan? In 'Tussen pen en pan' bericht ik er wekelijks over. Mijn armen worden te kort. Ik bedoel eigenlijk: mijn ogen doen het niet meer op de afstand van mijn armen. Tot vorige week kon ik met een krant in mijn handen en gestrekte armen nog wat berichten ontwaren. Maandag is het over, he lemaal over. Ik zie niets meer tussen 0 en 100 centimeter. Een vreemde gewaarwording. Ik ont dek het op het toilet. Wat ik ook doe, het lukt mij niet om nog maar iets te lezen in de ochtendkrant. Zelfs koppensnellen gaat moeizaam. Eerst dacht ik nog aan oververmoeid heid, een lichte oogont steking of naweeën van een griep, want in de loop van de ochtend kreeg ik toch de indruk dat het weer ietsje beter ging. De definitieve ont dekking, de nekslag, komt pas de volgende dag. Het lukt weer niet op het toilet. Daarna oe fen ik de hele dag kramp achtig. Elke tekst die ik op mijn werk onder ogen krijg, onderwerp ik aan mijn eigen ogentest. Tekst in handen, armen recht vooruit. De truc lukt niet meer. Ik blijf voor eeuwig niets zien. Gelukkig neemt mijn hoofd onmiddellijk een aantal functies over. Het menselijk lichaam zit toch zo prachtig in el kaar. Mijn hoofd kan nog zien. In mijn hoofd doemt het natuurkunde boek van vroeger op. Te keningetjes van ver zien en dichtbij zien. Manne tjes die met streepjes uit hun ogen naar een kerk kijken of naar een boek voor de brandpuntsaf stand. Zelfs de ondertite ling staat me nog bij. Bij het ouder worden ver slappen de oogspieren die voor het scherpstel- len (accommoderen) zorgen. Raar dat juist die informatie, die op jeugdi ge leeftijd met moeite is opgeslagen, op mijn 49ste moeiteloos naar boven komt. Ik snap het proces nu in één klap. En dat is weer meegeno- men; kan ik Olivier die stof straks zonder pro blemen uitleggen, denk ik optimistisch. Mijn sterke kant: van de nood een deugd maken. Dat lukt niet helemaal bij een interview. Ik begin zelfs moeite te krijgen om normaal te schrijven. Ik zie niet goed meer wat ik doe. Op mijn gevoel schrijf ik zinnen op, die ik later niet meer kan te ruglezen. Met heel veel accommoderen kan ik een dag en tijdstip ontcij feren, waarop ik de foto graaf moet laten komen. Dat blijkt later heel erg fout te zijn. Volgens Theo, die al lang een bril heeft, heb ik de kritische grens bereikt om maar te doen alsof. „Dit kun je niet bagatelli seren. Je zult nu een ech te bril moeten aanschaf fen." Natuurlijk heb ik al enige tijd een design He- ma-brilletje. Mijn ogen gingen al wat achteruit, dat had ik heus wel ont dekt. Alleen ik kon er via mijn armen nog wat mee marchanderen. Dat is nu over. Helemaal over. Ik moet mijn hulpmiddel de bril overal mee naar toe sjouwen. En aan één hulpmiddel heb ik abso luut niet genoeg, want ik heb nog een vervelende kwaal. Mijn geheugen gaat ook wat achteruit. De zes brillen die ik bij de grootgrutter heb aan geschaft ben ik steeds kwijt. Prachtig dat je daarvoor niet meer naar een oogarts hoeft. Ik heb wat verschillende mon turen genomen, die ook wat variëren in sterkte omdat ik het gevoel heb dat ik ergens tussen 2,5 en 3,5 zit. Theo wordt heel erg moe van dat ge voel van mij en nog meer van die ongecoördineer de paniekaanvallen: waar is mijn bril, waar is mijn bril? Van mijn eerste bevin dingen word ik zelf ook moe. De telefoon kan ik niet meer zonder bril op nemen, omdat ik vooraf in de display wil zien, wie er belt. Dus dat ding blijft rinkelen, omdat ik mijn bril niet zie. Ik ben woensdag noodgedwon gen naar een benzinesta tion gereden om de weg te vragen, omdat ik geen kaart meer kan lezen zonder bril. Boodschap pen doen zonder bril is een crime geworden. Ik zie geen prijs en kan geen productinformatie meer tot mij nemen. Dus ik neem maar wat. Mijn nieuwe digitale fototoe stel kan ik niet bedienen zonder bril. Nog erger: in het schermpje zie ik de symbolen niet en als ik de bril op mijn neus heb, zie ik niets dorade zoe ker. In bed kariït niet meer knus op mijn zij le zen, want dan gaat mijn bril scheef hangen en gaan de letters op een vreemde manier bollen. De kinderen gaan heel hard lachen als ik mijn bril nog op heb bij het zoenen. Ook lachwek kend is het als ik pogin gen doe om over mijn bril heen te kijken, want in de verte zie ik nog fan tastisch. Fleur roept dat er drie brillen zijn gevon den in het fonteintje in het toilet. Wat een ellen de. Mijn beeldscherm zet ik gewoon op 150%. Niets aan de hand. Saskia Stoelinga Reageren? s.c. m.stoelinga@hdc. nl vrijdag 13 mei 2005 mee naar het ziekenhuis. Met haar scootertje sjeest ze van de ene pa tiënt naar de volgende. Sinds ze na een politiecontrole weet dat ook in Spanje een bromfietscertificaat ver plicht is, doet ze alles op de fiets. „Ja, blijkbaar was ik nog niet helemaal geïntegreerd", lacht ze. De cliënten vallen uiteen in drie groepen: vakantiegangers, overwin teraars en permanente bewoners van de Costa Blanca. „Sommige mensen wonen hier al meer dan tien jaar, maar toch vallen ze voor hulp graag terug op Nederlanders. Dat is het bestaansrecht van onze thuis zorginstelling. Er zijn veel ouderen die nauwelijks een woord Spaans spreken, omdat ze dat nooit hebben geleerd of omdat de taal op latere leeftijd weer wegzakt. Mensen ko men hier vaak na hun pensioen wo nen en hebben geen zin meer om intensief een taalstudie te doen. Als gevolg daarvan blijven ze dikwijls in Nederlandse kringen ronddraaien. De Hollandse Club leidt hier een bloeiend bestaan met vergaderin gen, bingo's en toneeluitvoeringen. Pas werd zelfs het toneelstuk 'Ja zus ter, nee zuster' opgevoerd." Ze zegt het op een toon die duidelijk maakt dat ze haar op die bijeenkomsten niet zullen treffen. Ze schenkt nog een beetje sinaasap pelsap bij, dat ze dagelijks perst uit de vruchten die in haar eigen tuin groeien. „Nee, da's niets voor mij. Ik heb geen schotel op mijn huis. Ik wil geen Nederlandse tv zien. Ik kijk consequent naar Spaanse zenders. Op die manier begrijp ik steeds meer van de cultuur en politiek hier. Ik had na drie jaar wel meer geïnte greerd willen zijn. Zo heb ik nog nauwelijks Spaanse vrienden, in middels wel wat kennissen. Span jaarden zijn open en vriendelijk, maar thuis houden ze graag privé. Diep in mijn hart had ik liever met Spaanse collega's gewerkt. Maar ja, het voordeel van een Nederlands be drijf zijn toch wel het salaris en de werktijden." Haar mobiele telefoon onderbreekt het gesprek. Een cliënte informeert ongeduldig waar haar rollator blijft. Lara de Wit wijst haar er in alle rust op dat afgesproken is dat zij dit hulpmiddel morgen ontvangt. „Ze ker in de wintermaanden lijkt het hier wel Tollator-city'. Je ziet dan al leen maar van die grijze koppies over de boulevard wandelen. Dan snak ik wel eens naar wat meer jon geren die leven in de brouwerij brengen. Aan de andere kant ben ik aan het einde van de zomer ook weer blij dat ze vertrekken en de rust weerkeert." Theo de With Met haar mobieltje belt zus ter Lara met een van haar cliënten. „Sommige mensen wonen hier al meer dan tien jaar, maar toch vallen ze voor hulp graag terug op Nederlanders." Foto's: Theo de With Het afgelopen jaar vertrokken er meer mensen uit Nederland dan er binnen kwamen. Sinds de jaren vijftig is vol gens het Centraal Bureau voor de Sta tistiek (CBS) het vertrekoverschot niet meer zo hoog geweest. Asielzoekers en voormalige gastarbeiders keren te rug naar hun land van herkomst. Ne derlanders wippen de grens over om in België of Duitsland te gaan wonen. Ouderen kiezen juist voor het 'warme wonen' in Spanje of Frankrijk. Lara de Wit uit Leiden emigreerde driejaar geleden ook naar Spanje, hoewel ze toen pas 33 jaar was. Die grijze golf in het zuiden betekent voor haar juist werk aan de winkel. Zuster Lara werkt in de thuiszorg. Ze helpt hulpbehoe vende Nederlanders aan de Costa Blanca met hun steunkousen, hun medicijnen en hun rollators. In vloeiend Spaans babbelt Lara de Wit ongedwongen met een collec- tante die bij terrastafeltjes geld pro beert in te zamelen voor gehandi capte kinderen. Even later maakt ze met de ober grapjes over het menu van de dag. Zo nu en dan zwaait ze naar een bekende. Het is duidelijk: zuster Lara is ingeburgerd. „Nee, ik zie mezelf niet meer teruggaan naar Nederland. Mijn toekomst ligt in Spanje. Ik voel me hier lekker. In het begin bedoelde ik Nederland als ik het over thuis had, maar tegenwoor dig is Spanje thuis. Alleen heb ik soms nog wel heimwee naar Lei den." De 3G-jarige Lara de Wit emigreerde in 2002 samen met haar moeder. Haar vader was kort daarvoor onver wacht overleden in het Leids Univer sitair Medisch Centrum (LUMC), het ziekenhuis waar ze zelf als verpleeg kundige werkte. „Mijn moeder wilde nog iets leuks doen met haar leven. Op een dag belde ze me op en zei dat ze het plan had naar Spanje te verhuizen. Ik gilde meteen: ik ga met je mee. Drie dagen later begon ik te rug te krabbelen. Mijn moeder en ik hadden nogal wat beesten; dus het leek me onmogelijk. Toch was het in mijn hoofd gaan rommelen. Na drie weken zaten we al huisjes te kijken op internet en na driekwart jaar wa ren we verhuisd." Helemaal uit de lucht komt de keuze voor Spanje niet vallen. Haar groot ouders hadden vroeger een huisje in Altea. Lara woonde toen nog met haar ouders in Alphen aan den Rijn, maar het was vaste prik om elke zo mer daar een aantal weken door te brengen. „Toen is de basis gelegd", analyseert ze zelf. „Sindsdien hou ik van Spaans eten en Spaanse mu ziek." Na het eindexamen op het Al- banianae (tegenwoordig Scala Colle ge) in Alphen deed ze een opleiding tot directiesecretaresse, studeerde psychologie aan de Leidse universi teit, maar vond uiteindelijk haar be stemming in de verpleging. Toch besluit ze alles op te geven in Leiden. Haar vaste baan, haar ap partement in de Professorenwijk, haar vriendenkring. „Het ging op eens ongelooflijk snel. Mijn flat stond te koop en na een weekendje weg hing het bord 'verkocht' achter de ramen. Ik schrok me te pletter. Daarmee was het wel heel erg defini tief geworden. Mijn moeder en ik zijn als een gek gaan zoeken in Spanje. Ik ben twee keer heen en weer gevlogen. Na verschillende re gio's te hebben bekeken, vielen we toch terug op de omgeving van Al tea. Het is hier groen, er zijn bergen en het is bekend terrein. Voor mijn moeder was het wel confronterend om in dit gebied terug te komen." Lara de Wit begint de dag met een glaasje sap van de sinaasappels die in haar eigen tuin groeien. Uiteindelijk vinden ze een huis in Al- faz del Pi. Het is een 18.000 inwoners tellende gemeente, die ingeklemd ligt tussen het volkse Benidorm en het chiquere Altea. Op een uur rij den van Alicante en twee uur van Valencia. Het huis splitsen ze in tweeën. „Ik woonde al zo lang op mezelf dat ik niet meer alles met haar wilde delen. We hebben allebei een eigen woon gedeelte. Zij gebruikt de voortuin en Uc de achtertuin." Met drie katten en twee honden heeft Lara de Wit die ruimte ook wel nodig. De katten zijn bij het definitieve vertrek uit Neder land meegereisd in het vliegtuig. Haar moeder ging met de auto en nam de honden mee. „Het regende pijpenstelen toen ik in Spanje arri veerde. Het huis had ik nog nooit ge zien. Mijn moeder en tante hadden het gekocht. Ik kwam aan met een sleutelbos en stapte een vreemd huis binnen. Dat was een heel onwezen lijke ervaring." De Leidse neemt zich voor om het eerste halfjaar niet te werken. „Ik moest de taal leren, allerlei prakti sche zaken regelen, mijn diploma's laten registreren en gewoon wennen aan wonen in een ander land." Het Spaans leren blijkt heel snel te gaan. Zo snel zelfs dat ze sinds vorige maand zelf Spaanse les geeft aan be ginnende Nederlanders. Op dat vlak gaat de integratie snel. Het vinden van een baan blijkt moeilijker. Bij het ziekenhuis in Be nidorm springen ze een gat in de lucht als Lara de Wit zich meldt. „Ze zitten te springen om verpleegkun digen die Engels, Duits of Neder lands spreken. Er wonen in de regio nu eenmaal veel buitenlanders. Het was echter te hoog gegrepen na een half jaar Spaans. Ik droeg wél verant woordelijkheid voor patiënten. Ik moest communiceren met Spaanse artsen en verpleegkundigen. Voor mijn gevoel schoot ik enorm tekort. Je werkt wel met mensen en medicij nen." Na een maand neemt ze ontslag. „Ik voelde me opgelucht. Voor deze baan moest ik me eerst zekerder voelen." Ze werkt tijdelijk als assis tente bij een Nederlandse dierenarts en bij een Duitse oogarts. En dan ontdekt ze de thuiszorg. Ze krijgt een baan bij een Nederlands bedrijf: Thuiszorg Costa Blanca. Zuster Lara helpt cliënten bij het douchen, geeft injecties, doet wondverzorging, trekt steunkousen aan en gaat eventueel «Ik Leidse verpleegkundige bouwt nieuw bestaan op in Spanje

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2005 | | pagina 17