T
an der Holst wil het
netje eraf knippen
k
Broodfabriek 3
Noordwijkse basketballer in Nijmeegse dienst
SPORT
zaterdag 7 mei 2005
SI
adi
Dij
ofh
at.
lieti
n e4n van Geen
ukg
Waar Sander van der Holst als bas-
^l/am, liet hij altijd een goede indruk
^"w-jarige Noordwijker werkt hard en
ijkt^m beter spelen. Als aanvoerder van
ooijrs uit Nijmegen is het een droom om
c ylde van de play-offs als kampioen het
1 al5 ^n'PPen- Maar zo wisselvallig als
Tal verliep, zo onvoorspelbaar verlopen
opidseries om de Nederlandse titel. Met
enlerd gereageerd op de uitschakeling
)orqer Croningen 'n kwartfinale te-
j eir acht Bergen op Zoom. Het ver-
Kansen van Eiffel Towers, meer niet.
(jmegen dachten ze meteen dat wij
tien", zegt Van der Holst.
I oude club MSV twee weken gele-
■%en worden van de promotiedivisie
d op weg om met Eiffel Towers dat-
1 op het hoogste Nederlandse ni-
insen zijn nog niet verkeken, maar
3 finale tegen Amsterdam Astronauts
ine overwinningen. In de best-of-fi-
;on de Nijmeegse ploeg met een ze
ipen dinsdag in Amsterdam was de
g procent van de wedstrijd beter.
:rlenging kreeg Eiffel Towers klop
ens op Hemelvaartsdag na twee
in te buigen. Morgenmiddag vecht
»t voor een laatste kans op de fina-
in hels karwei worden en meer dan
:elling zijn als het niet zo ver komt.
:heen gekomen om kampioen te
;gt Van der Holst, die met Amster-
keer de titel won. „Er zijn meer v
ie wilden hebben. Niets ten nadele
ieeld Weert, maar mijn ambitie ligt
Europa Cup spelen."
•n maakte hij de overstap. In Am-
1 de combinatie studie/basketbal
ns. Hij miste te veel colleges. Nij-
d meer perspectief. Het enige na-
'i t hij meer dan de helft van zijn stu-
noest inleveren. De verschillende
:hologie sloten niet op elkaar aan.
1st zit er niet echt mee. „Ik wil niet
ik een luizenleventje heb. Ik heb
sport concessies moeten doen en
cht studentenleven gehad. Van bas-
nooit rijk worden, maar het biedt
ïrs mogelijkheid om te studeren. Mijn
5e heb ik altijd terug moeten beta-
ik te veel verdiende. Ik ben geen
normale student. Die is niet al acht jaar bezig
en 'knoeit' nog steeds in zijn tweede studie
jaar."
Nu de leeftijd vordert, is het besef gekomen dat
de studie ook eens afgemaakt moet worden.
„Knagen doet het nog niet, maar ik ben wel
aan het nadenken over later. Ik ben geen dom
me jongen, zal altijd wel ergens terecht komen.
Ik heb altijd gezegd dat sport leuker is om te
doen dan erin rond te lopen. Misschien wil ik
later wel gaan coachen. Daar komt ook een
hoop psychologie bij kijken. Ik denk niet dat ik
kan blijven basketballen naast een fulltime
baan. Als ik iets doe, wil ik het goed doen. Als
ik op halve kracht ga basketballen, word ik echt
slecht."
Het is zijn negende jaar in de eredivisie. Van
der Holst begon in Amsterdam, speelde twee
jaar voor Zwolle, kwam terug voor nog vier sei
zoenen in de hoofdstad en heeft er nu bijna
twee jaar Nijmegen opzitten. In Amsterdam
werkte de Noordwijker drie seizoenen onder
kampioenenmaker Ton Boot als coach. Boot
veranderde zijn manier van denken. „In het
eerste jaar speelde ik niet veel, heb ik alleen
maar geleerd. Mentaal is het zwaarder dan fy
siek. Iedereen kan rennen en springen, maar
bij hem moet je blijven doorgaan. Hij kijkt naar
de intrinsieke motivatie. Wie geeft er eerder op
dan de ander. Wie is bereid zijn pijngrens te
blijven verleggen. Op de trainingen was er
honderd procent concentratie van de eerste tot
de laatste minuut. Het is zo moeilijk om elke
dag op je tenen te moeten lopen. Voor mij was
dat makkelijker dan voor iemand die 'luiig' is
aangelegd. Ik heb altijd hard gewerkt. Ik moest
wel, want ik ben niet iemand die zo maar twin
tig punten per wedstrijd maakt en tien assists
geeft. Ik doe kleine dingetjes om het team be
ter te laten spelen."
Het maakte dat Boot in hem de ideale team
speler zag. Ook na een lange enkelblessure, die
hem in het seizoen 2001/2003 acht maanden
aan de kant hield, kreeg Van der Holst al snel
weer het vertrouwen. „Het harde werken be
taalde zich uit. In de finale kreeg ik na onze
sterspeler de meeste minuten speeltijd."
Zo lastig als het was om een coach als Boot te
krijgen, zo moeilijk werd het toen hij ineens
niet meer met hem te maken kreeg. In Nijme
gen is de aanpak losser. Van der Holst: „Ik
speelde heel ander basketbal dan de rest van
het team. In Amsterdam verdedigden we alleen
maar. Hier is het losser. Wij spelen niet het
spelletje dat voor mij ideaal is. Ik moet meer
initiatief nemen, me in minder minuten meer
bewijzen, maar ik heb er moeite mee om voor
mezelf te spelen. Ik ben te sociaal. Onder Boot
heb ik geleerd dat basketbal werk is. Hoe har
der en professioneler je werkt, hoe meer je ver
dient. Ik heb bepaalde normen gecreëerd, te
graag hang ik zijn filosofie aan. In dat opzicht
mis ik Boot. Ik ben er anders door naar het le
ven gaan kijken. Veel dingen die in de sport
gelden, kom je ook in het gewone leven tegen.
Als je iets heel graag wilt en bereid bent hard
daarvoor te werken, behaal je je doelstellin
gen."
Basketbal heeft altijd op de eerste plaats ge
staan. Al vroeg wist hij dat hij de eredivisie zou
halen. Winst of verlies hebben invloed op zijn
studieprestaties. Omgekeerd geldt niet hetzelf
de. Als we winnen, kan ik me de volgende dag
beter concentreren. Als we verliezen, speel ik
de wedstrijd 's nachts nog drie keer over en
heb ik moeite met studeren. Zeker nu ik cap
tain ben, houd ik me er meer bezig."
Hij kreeg de rol als aanvoerder niet omdat hij
de grote leider is in het veld. Het was eerder
het gevolg van het feit dat hij een van de weini
ge Nederlanders in het team is. „Ik heb het
idee dat het bestuur het graag wilde. Ik loop
ook al een tijdje mee in de eredivisie." Niet al
leen Eiffel Towers heeft een buitenlanderpro -
bleem'. Het aantal spelers met een Nederlands
paspoort wordt steeds kleiner. „Dat er zo wei
nig Nederlanders zijn, is een probleem", aldus
Van der Holst. „Er zijn uitzonderingen, maar
als je basis Nederlands is, functioneer je als
team beter. Het is beter voor de sport. In Span
je geldt de regel dat er vijf spelers uit het eigen
land in het team moeten zitten. Dat kan hier
ook ingevoerd worden. Ik geloof niet dat er
geen talent rondloopt hier. We hebben gemid
deld de langste mensen van de wereld. Maar je
moet ze wel laten spelen. De basketbalbond
heeft de taak dat te stimuleren. Er moet meer
voor de jeugd gedaan worden, want dat is toch
de toekomst." Tegelijkertijd twijfelt hij aan de
motivatie bij jonge sporters. „We hebben het
hier allemaal goed. Sport is hier geen uitweg
uit de armoede, zoals in Oost-Europa. In Ame
rika zie je ook relatief weinig blanke sporters.
Ze hoeven niet, want ze hebben een maat
schappelijke toekomst."
Hij heeft na dit jaar een contract voor nog een
seizoen. Even leek het erop, dat hij het niet
mocht uitdienen. Sponsor Eiffel twijfelde on
langs openlijk of het nog verder wilde met bas
ketbal. Het vergroten van de naamsbekend
heid was bereikt. Inmiddels is de overeen
komst met de club met drie jaar verlengd. Voor
Van der Holst betekent het een langer verblijf
in Nijmegen en hoeft hij zich geen zorgen te
maken weer te moeten verhuizen met alle ge
volgen voor zijn studie van dien. „Even heb ik
gedacht: wat nu? Nu ga ik ervan uit dat ik hier
nog een tijdje speel. Ook als mijn contract is
afgelopen. Er is nog geen club geweest die me
niet terug wilde hebben."
VOOR MEKAAR
Sander van der Holst:
dingetjes om het team
Ik ben niet iemand die
beter te laten spelen."
zo maar twintig punten
Foto: United Photos De
per wedstrijd maakt en tien assists geeft. Ik doe kleine
Boer/Frans Vanderlinde
»rd;
n Roessen
1:77 jaar
lkmania
[hei s; Oude Wetering
aanl
ijbelallemaal voor Alk-
e; 9
rtmasseur van de
ir iedereen van de
an bij me terecht,
it ik in de onder-
jljnissie en de schoon-
lissie. Zo houden we
tetjes. Ook maak ik
den. Verder ben ik
bij het Rode Kruis
aar EHBO'er. Bij de
marathons in Leiden en Rotter
dam en bij de Vierdaagse ver
zorg ik de lopers."
Wat betekent vrijwilligerswerk
voor u?
„Ik ben vrijwilliger van huis uit.
Als mensen hulp nodig hebben,
dan help ik. Het is een soort
tweede natuur. Bovendien, als
je eenmaal bekend bent als vrij
williger, dan word je overal
voor gevraagd. En ik kan geen
nee zeggen, daarvoor vind ik
het veel te leuk."
Hoeveel tijd kost dit alles u?
„Ik ben er zowat de hele week
mee bezig. Vandaag is het toe
vallig een rustige dag, maar ik
ben toch zo'n twintig tot dertig
uur per week in de weer. Er is
zeker waardering voor. Ik ben
lid van verdienste en erelid van
de club."
Hoe bent u bij Alkmania be
trokken geraakt?
„Begin jaren '80 zochten ze een
verzorger voor het dameselftal.
Ze vroegen mij omdat ik een
EHBO-diploma had. In het be
gin vond ik het lastig, want hoe
behandel je dames? Toen heb
ik een cursus sportmasseur ge
daan en daarna ging het een
stuk beter. De dames waren in
die tijd heel goed, ze werden
kampioen van Nederland.
Sindsdien ben ik verzorger bij
de club gebleven. Heel vroeger
heb ik zelf ook bij de club ge
voetbald. Toen heette het hier
nog Weteringse Boys. Maar de
dames werden zo goed, dat de
club natuurlijk geen 'Boys'
meer kon heten.
Zijn er tegenwoordig nog wel
voldoende vrijwilligers?
„Er zijn er steeds minder en dat
is een zorgelijke situatie. Bij
Alkmania zijn er dit jaar geluk
kig voldoende jeugdleiders,
maar die zijn met hangen en
wurgen bij elkaar gehaald. Dus
al zou ik het willen, ik kan er
niet mee stoppen. Met de ge
zondheid gaat het gelukkig
goed. Ik heb vier bypasses ge
had, maar de rest doet het nog
prima."
"Voor Mekaar' is een serie over vrij
willigers in de sport. Kandidaten
voor deze rubriek kunt u aanmelden
via sportredactic.ld@hdc.nl of per
post: Sportredactie Leidsch Dagblad,
postbus 54, 2300 AB Leiden.
Drie - drie staat het. Makar
Gonscharenko van de thuis
club passeert de vijandelijke
keeper en loopt met de bal mee
tot op de doellijn, maar speelt
deze dan terug in handen van
de al lang en breed gepasseerde
keeper. Even later maakt een
verdediger van de thuisclub zo
te zien bewust hands en schenkt
aan de bezoekers een penalty.
Je vraagt je af, wanneer dit ge
beurt. of de thuisclub wel goed
bij zijn hoofd is. Antivoord op
deze vraag is ja.
Het is 1942.
Grote delen van Rusland zijn in
Duitse handen. Ook boven Kiev,
de tegenwoordige hoofdstad van
Oekraïne, wappert het haken
kruis.
Een jaar eerder heeft Adolf Hit-
Ier zijn blik op het oosten ge
richt. Operatie Barbarossa over
valt de Russen, maar wordt in
het derde oorlogsjaar een halt
toegeroepen voor Stalingrad. In
Kiev is Duits dan al de voertaal.
Oekraïners staan voor de keuze
voor de bezetters te werken of
zich te laten executeren. Optie
drie is het verzet.
Op dat moment is Kiev voor de
Wehrrtiacht een etappeplaats in
de Ronde van Rusland en niet
meer dan dat.
De Oekraïense bevolking wordt
stelselmatig uitgeroeid, daar
niet van, maar tegelijk vindt het
normale leven zoveel als moge
lijk doorgang. Er wordt gevoet
bald.
In het stadion van Zenit, door
de bezetters omgedoopt tot
Start, vinden 9 wedstrijden
plaats. De eerste zeven duels zijn
voor de Duitsers. Vreemd is dat
niet. De soldaten zijn doorvoed,
hun opponenten willekeurig sa
mengestelde teams van onder
voede krijgsgevangenen.
Maar op 6 augustus 1942 ver-
liesteen team van de Luftwaffe -
met 4-3. De bezetters namen het
die dag op tegen een team van
tewerkgestelde Oekraïense ge
vangenen van Broodfabriek 3.
Deze fabriek bakte brood, Duits
brood vooral.
Maar Broodfabriek 3 was ook dé
verzetshaard van Kiev en onder
de hier te werk gestelden bevon
den zich negen voetballers van
De wedstrijd
was een
erekwestie,
dat ten eerste.
Ten tweede
was er aan de
toeschouwers
in de rust
'kostenlos
Essenausgabe
durch die
Deutsche
Wehrmacht'
in het
vooruitzicht
gesteld
Dinamo Kiev, kampioen van
Rusland in 1938.
De Duitse autoriteiten waren in
hun wiek geschoten door de ne
derlaag, die (niet alleen op het
voetbalveld) voor nieuwe hoop
zorgde onder de verdrukten en
die het Oekraïens verzet nieuw
leven inblies en drongen aan op
een revanchewedstrijd. Die
kwam er.
Claus Bredenbroch maakte voor
de ARD hierover een documen
taire en beriep zich hien'oor op
beelden van de Russische speel
film De derde helft' (1962), die
dezelfde voetbalwedstrijd al tot
een legende maakte, zonder dat
dit tot ons deel van de wereld
doordrong.
De zogenaamde Luftwaffen SV
trad drie dagen later in versterk
te samenstelling aan en nam
schoppend, slaand en spuwend
snel een 2-0 voorsprong, maar
halverwege had het met twee
spelers van Lokomotiv Kiev 'ver
sterkte' Dinamo, dat voetbalde
onder de naam 'Broodfabriek 3',
de achterstand weggewerkt (3-3)
Het stadion was bomvol. De
wedstrijd was een erekwestie,
dat ten eerste. Ten tweede was er
aan de toeschouwers in de rust
kostenlos Essenausgabe durch
die Deutsche Wehrmacht" in het
vooruitzicht gesteld. Maar tus
sen eerste en tweede helft ge
beurde nóg iets - waarvan het
publiek onwetend was.
De Duitsers moesten winnen -
de broodbakkers verliezen. In
naam van de Rijkscommissaris
Koch van Oekraïne beval een
Duitse majoor de spelers van
Dinamo van een zeeeaf te zien,
op straffe van de dodÊ
Herlees nu, voor een goed be
grip, de eerste alinea. Het pu
bliek schreeuwde de voetballers
toe de Duitsers te verslaan (en
hierbij werd natuurlijk niet al
leen op de voetbalwedstrijd ge
doeld) en hoewel de spelers van
Broodfabriek 3 er alles aan de
den om te verliezen, wonnen zij
de prestigestrijd toch: 5-3 voor
Dinamo Kiev.
Wat de toeschouwers kortston
dige vreugde bezorgde, maar de
helden slechts ellende (en een
standbeeld).
De Russische kampioenen wer
den overgeleverd aan Sturm-
bahnfiihrer Paul van Radomski,
commandant van concentratie
kamp Sirets, dat bekend stond
om zijn sadistische praktijken
en massa-executies.
Sirets werd daadwerkelijk het
eindstation voor Broodfabriek 3.
Frank Snoeks
