Kilometerheffing
beste remedie files
BINNENLAND 2
Een vleugje Marokko door de oorlogsles
Van Aartsen wil twee kandidaat-premiers
Doodstil mooiste plaatsnaam van Nederland
Huizen onvoldoende verzekerd tegen brand
Planbureau: Bedrijven besparen miljarden
Dochtertje Balkenende in rol gastvrouw
Uitspraak Hoge Raad niet goed voor patiënt'
idslid weg na
f luchtschandaal
hond - Een Roermonde-
lie van seksueel misbruik
j^n minderjarige wordt
:ht, heeft gisteren ontslag
ien als raadslid van de
•nte Roermond. Dat heeft
oerder A. Peters van de
ondse WD-fractie be-
|emaakt. De man bekende
isbruik tijdens een ge-
met de Roermondse WD.
isbruik vond plaats voor
in 1998 raadslid werd, al-
iters, die spreekt over een
voor alle betrokkenen,
intslag was onvermijde-
orden", aldus Peters. De
:eft zijn medeleven be
an het slachtoffer en de
imond stuurt
'je bij ramp
mdam - Inwoners van 22
Hnten in de Rijnmond
MÉn zich sinds gisteren aan-
Hi voor sms-alarmering
Hipen. De dienst is een ex-
Mjrmatievoorziening bo-
Vde sirenes. De overheid
Ut voor waarschuwingsbe-
Pli op de mobiele telefoon,
U veel mensen de loeiende
niet horen. Mensen die
^ftbben aangemeld voor
■s-alarm, krijgen bij een
^it bij hen in de omgeving
iricht. Daarin staat dat ze
Ien deuren dicht moeten
n en de tv en radio die-
n te zetten.
lerzoek naar
ide parochie
!M - Het bisdom Haarlem
nderzoek naar de verzelf-
*ing van de begraafplaats
Sint Vincentiusparochie
indam. Volgens sommige
lianen is er geld verdwe-
t een begrafenisfonds.
ieveel geld het gaat, is
kend. De begraafplaats
lint Vincentiuskerk in
lam werd in 1998 zelf-
5. De parochianen die de
hebben aangekaart,
1 hun beschuldigende
vooral naar de voorzitter
t begrafenisfonds. Die
h schuldig hebben ge-
aan belangenverstrenge-
ire meting
tkwaliteit
- Luchtvervuiling kan
èciezer in kaart worden
bt. Verbeterde metingen
uwkeurig genoeg om bij
j En aan een nieuw soort
Iricht: een dagelijkse ver-
ig van de luchtkwaliteit,
medewerker F. Boersma
;n nieuwe techniek ont-
1 om metingen via satel-
B verbeteren. Tot nu
1 de belangrijkste vervui-
toffen vooral lokaal van-
ond gemeten. Met be-
in satellietinstrumenten
r betrouwbare informa-
stikstofoxiden, de be-
I iste 'voeders' van smog.
dinsdag 3 mei 2005
genavond
tke spits
dai
IVfor
ht
dam - Het wordt mor-
id zeer druk op de Ne-
Ise snelwegen. De Ver-
formatieDienst (VID)
it dat veel mensen He
rtsdag en de dagen erna
;ebruiken voor een korte
e. In totaal verwacht de
Br dan 300 kilometer
De drukte begint rond
ur, met een piek aan het
^■1 de middag. Ook op
^Haartsdag zelf kan het,
Klussen 10.00 en 14.00
link zijn op de weg.
^we directeur
i 50-plussers
É- De ANBO, debelan-
voor 50-plussers, heeft
nei de 37-jarige L.
-den Haan als nieuwe
r. De organisatie heeft
vjlopen jaar een reorgani-
orgemaakt en een
"pestuur gekregen. Wub-
n Haan was eerder di
van Consiglio Organisa-
Mu en daarvoor werkte
Nederland. De AN-
r 50-plussers heeft
leden, vijftien gewesten
^Wfdelingen. De belan-
■■Bnisatie zet zich in voor
EjUSjie van senioren onder
^^t betreft inkomen,
uurl>genzorg.
aling.
"te drank in
leenk a
shuis mag
rden - De bejaarden die
matiebipshuis van het Friese
rijk komen biljarten en
een borreltje willen
mogen gerust hun
jven gaan. Dat blijkt uit
praak van de bestuurs-
in Leeuwarden, die de
tik gisteren heeft gepu-
De gemeente Ooststel-
wilde dat in dorpshuis
k alleen nog licht alco-
,gls/ 5 dranken worden ver
let bestuur van het
n een lis vocht die beslissing
3203het succes aan bij de
ïft narechter.
amsterdam/anp - Veel huisei
genaren zijn onvoldoende ver
zekerd tegen brandschade. De
verplichte opstalverzekering,
waaruit schade door brand
moet worden vergoed, is in
veel gevallen te laag berekend.
Dat hebben het Verbond van
Verzekeraars en Vereniging Ei
gen Huis gisteren gezegd.
Huiseigenaren zijn zelf verant
woordelijk voor de opstalver
zekering. Vaak hebben ze de
fors gestegen bouwkosten niet
in hun premie meegenomen.
„Het is de verantwoordelijk
heid van de eigenaar om de
marktwaarde van het huis bij
te houden", zei een woord
voerder van het Verbond van
Verzekeraars.
In geval van onderverzekering
krijgen de woningbezitters ge
middeld twintig procent van
de reparatiekosten niet ver
goed, aldus de Vereniging Ei
gen Huis. Vooral bewoners
van appartementen lopen het
risico dat zij bij brand voor een
groot deel van de schade zelf
op moeten opdraaien. Zij krij
gen vaak maar de helft van het
totale schadebedrag terug. J
Volgens het Verbond van Ver
zekeraars kiezen veel huiseige
naren ervoor hun premie zo
laag mogelijk te houden.
„Goedkoop is echter in dit ge-;
val duurkoop", aldus de
woordvoerder. Het Verbond
van Verzekeraars en de Vereni
ging Eigen Huis raden de be
zitters aan hun woning zo snel
mogelijk opnieuw te laten
taxeren.
den haag - Dochtertje Amelie van premier Balkenende schudt John
Ralston Saul, de echtgenoot van Adrienne Clarkson, de gouverneur-
generaal van Canada de hand. Zij staat aan het hoofd van een grote
delegatie uit Canada die tot en met 8 mei in Nederland is voor her
denkingen en vieringen rondom 60 jaar bevrijding. Zij vervangt pre
mier Paul Martin die in verband met politieke ontwikkelingen in Ca
nada moest blijven. De gouverneur-generaal had gisteren ook een
ontmoeting met koning Beatrix. Foto: ANP/Les van Lieshout
Idee voorman WD vrijwel meteen afgeschoten
den haag/anp - Jozias van
Aartsen, fractievoorzitter van de
WD, vindt dat de burger bij de
volgende verkiezingen de keuze
moet hebben tussen twee kan
didaten voor het premierschap.
Dit zegt Van Aartsen in een in
terview met het dagblad Trouw.
Hij wil een voortzetting yan de
huidige regeringscoalitie van
CDA, WD en D66 en vindt dat
deze partijen voor de verkiezin
gen een kandidaat-premier
moeten voordragen. De andere
kandidaat-premier zou uit het
kamp van de 'linkse' oppositie
moeten komen. Twee duidelijk
verschillende blokken maken
het de burger makkelijker om te
kiezen, denkt van Aartsen.
Van Aartsen wil de naam van
zijn favoriete kandidaat voor de
functie van minister-president
nog niet bekendmaken. De
WD-fractievoorzitter wil eerst
weten of hij op steun kan reke
nen van zijn achterban. Deze
maand is er een WD-congres.
Van Aartsen wil eerst een geko
zen formateur invoeren. Daar
voor heeft hij de steun van de
WD-partijcommissie onder lei
ding van burgemeester Dales
uit Leeuwarden. Prominente
WD'ers als Tweede-Kamer
voorzitter Weisglas, minister
Kamp (Defensie) en staatsse
cretaris Schultz (Verkeer en
Waterstaat) en ook oud-WD-
leider Dijkstal reageerden afwij
zend op de plannen voor een
gekozen formateur. Ook pre
mier Balkenende toonde zich
daarover in februari niet en
thousiast.
Het CDA ziet weinig in het
voorstel van Van Aartsen. „Het
is prettig te constateren dat Van
Aarsten zich zo senang voelt in
de coalitie, maar wij houden
vast aan het principe dat onze
lijsttrekker ook onze premiers
kandidaat is. Dat zijn we aan
onze stand verplicht."
D66-fractievoorzitter Dittrich
noemt het voorstel van Van
Aartsen „interessant, maar nog
onvoldoende doordacht". Dit
trich wil „op eigen kracht" de
verkiezingen in en zich niet „bij
voorbaat scharen achter één
persoon". Volgens Dittrich is
een hervorming wel mogelijk
bij het uitbrengen van twee
stemmen: 1 voor „de macht"
(kandidaat-premier) en één
voor de controleurs (de ver
schillende partijen).
PvdA-fractievoorzitter Bos
spreekt van een plan dat „on
doordacht en onwerkbaar"
lijkt. „Het lijkt er op dat Van
Aartsen nu al de handdoek in
de ring gooit bij zijn pogingen
om van de WD de grootste
partij te worden."
den haag/anp - Een kilometer
heffing op drukke snelwegen
kan ervoor zorgen dat er op
werkdagen 35 tot 55 procent
minder files staan. Het verkeer
dat weinig moeite heeft met uit
wijken naar andere tijdstippen,
zal dat door zo'n heffing ook
doen. Daardoor besparen bedrij
ven en huishoudens jaarlijks
meer dan 20 miljard euro.
Dat blijkt uit gisteren gepubli
ceerd onderzoek van het Cen
traal Planbureau (CPB). Vol
gens het CPB kunnen files het
beste worden aangepakt door
een heffing op drukke snelwe
gen en door de aanleg van
nieuwe wegen op plekken waar
dat niet te duur is.
Een door de overheid ingestel
de werkgroep is het afgelopen
vrijdag eens geworden over een
kilometerheffing waarvan de
hoogte zal afhangen van tijd,
plaats en hoe schoon en zuinig
het voertuig is. De invoering
van het rekeningrijden zou vol
gens de commissie moeten be
ginnen op dertig knelpunten
waar het fileleed en de milieu
vervuiling het grootst zijn. Pas
in 2012 of 2014 kan de heffing
landelijk van kracht worden.
Volgens het CPB heeft vooral
het bedrijfsleven baat bij een
heffing op drukke snelwegen.
Voor een doorsnee onderne
ming gaat het om een winst van
125 tot 150 euro per werknemer
per jaar. Voor transport- en
bouwbedrijven kan dit bedrag
oplopen tot 500 tot 1000 euro.
De gevolgen voor huishoudens
lopen uiteen. Een forens die 's
ochtends en 's avonds enkele
'heffingspunten' passeert, moet
het meest betalen. Het gaat in
sommige gevallen om enkele
honderden euro's per jaar, al
dus het CPB. Maar een dergelij
ke forens bespaart volgens het
planbureau wel veel tijd.
Tolheffingen dragen volgens
het CPB nauwelijks bij aan het
verminderen van het aantal fi
les. Om geld op te brengen voor
de financiering van nieuwe we
gen scoort tol niet beter dan de
motorrijtuigenbelasting. Het
CPB ziet bovendien weinig in
zogenoemde vlakke heffingen
ofwel het betalen van een vast
bedrag per kilometer. Het weg
verkeer neemt wel 20 procent
af, omdat veel mensen niet lan
ger de auto pakken om bijvoor
beeld kennissen te bezoeken.
Dat is een maatschappelijk ver
lies, meent het CPB. Als boven
dien de hoeveelheid verkeer af
neemt, dalen de opbrengsten,
uit de heffing.
Pieper: Niet in fasen
Invoering van een kilometer
heffing moet direct op lan
delijke schaal gebeuren en
niet eerst bij dertig knelpun
ten, zoals de commissie-
No uwen heeft voorgesteld.
Oud-Philips-topman R. Pie
per waarschuwde gisteren
voor versnippering als het
plan van de werkgroep door
gaat. „Een landelijke oplos
sing wordt dan onmogelijk.
Ie krijgt die dertig regio's
nooit onder een noemer",
zei hij in het radioprogram
ma De Ochtenden. Nouwen
heeft voorgesteld in eerste
instantie dertig knelpunten
aan te pakken omdat daar
het fileleed en de milieuver
vuiling het ergst zijn.
doodstil/anp - Doodstil is verkozen tot
mooiste plaatsnaam van Nederland. Het
dorpje in de Groningse gemeente Eems-
mond liet bij een internetverkiezing op
www.mooieplaatsnaam.tk het Zeeuws-
Vlaamse Waterlandkerkje, het Overijsselse
Muggenbeet en de Brabantse hoofdstad 's-
Hertogenbosch glansrijk achter zich.
Doodstil kreeg 49 procent van de stemmen.
Bezoekers van de website en lezers van het
blad Taalpost van het Genootschap Onze
Taal hadden de vier plaatsnamen eerder
genomineerd. Waterlandkerkje haalde met
34 procent van de stemmen de tweede
plaats. 11 Procent van de respondenten
stemde op Muggenbeet, de overige 6 pro
cent vond dat 's-Hertogenbosch de mooi
ste naam had.
De betekenis van de plaatsnaam heeft ove
rigens niets van doen met de rust in het
Groningse gehucht. Doodstil ligt aan het
Boterdiep, een kanaal tussen Groningen
naar Uithuizen. De naam staat voor de
brug over het water aldaar: de brug (til) was
namelijk oorspronkelijk eigendom van de
boerenfamilie Dode of Doede, meldt de ge
meente Eemsmond.
Er doet ook een tweede verklaring de ron
de. Volgens de overlevering voer er oor
spronkelijk een pontje op dezelfde plaats
over het Boterdiep. Toen bij het overbren
gen van een lijkkist het pontje door een on
verwachte en onverklaarbare golf werd ver
zwolgen, besloot men tot de bouw van een
'dodenbrug.'
De verkiezing van de mooiste Vlaamse
plaatsnaam loopt overigens nog. Daar strij
den tot zondag 8 mei de plaatsen Sint-Job-
in-'t-Goor en Schellebelle om de eer.
utrecht/anp - Psychiatrische
patiënten zijn niet gebaat bij
een uitspraak van de Hoge
Raad van afgelopen vrijdag. Dat
stelde de Nederlandse Vereni
ging voor Psychiatrie (NVvP)
gisteren.
De Hoge Raad bepaalde dat er
veel strictere eisen gelden voor
het buiten een kliniek gedwon
gen behandelen van patiënten
die zelf niet beseffen dat ze ziek
zijn. De NVvP vreest dat door
die uitspraak meer psychiatri
sche patiënten zullen 'verkom
meren', omdat ze niet meer ge
holpen worden en geen medi
cijnen meer krijgen.
Anderzijds leidt de uitspraak tot
mogelijk tientallen extra ge
dwongen opnames. Bij geen
van beide situaties is de patiënt
gebaat, aldus de NVvP.
Psychiater en NVvP-woord-
voerder J.R. van Veldhuizen
schat dat het om tientallen ex
tra gedwongen opnames zal
gaan. „In het ergste geval gaat
het om honderden, terwijl de
inrichtingen al behoorlijk vol
zitten."
Tot vorig jaar konden patiënten
met een speciale machtiging
onder enige drang buiten het
ziekenhuis worden verplicht
mee te werken aan hun behan
deling. Vanaf 2004 gold dat de
patiënt daar vantevoren mee
moest instemmen. De Hoge
Raad voegt daar nu aan toe dat
de patiënt moet instemmen
met de behandeling en in staat
moet zijn de gevolgen te over
zien.
Omdat veel patiënten behande
ling zullen weigeren, vreest de
NVvP voor meer gedwongen
opnames. Psychiaters zullen
daartoe adviseren omdat de pa
tiënten anders dreigen „af te
haken en te verkommeren", al
dus Van Veldhuizen.
Volgens psychiater Van Veld
huizen is verplichte behande
ling van psychiatrische patiën
ten in veel Europese buurlan
den beter geregeld. Minister
Hoogervorst (Volksgezondheid)
zegde onlangs toe dat een com
missie de Wet Bijzondere Op
nemingen in Psychiatrische
Ziekenhuizen (BPOZ) gaat eva
lueren.
den haag/gpd - Een gemiddelde
schoolklas is tegenwoordig een
mengelmoes van nationaliteiten.
Maar hoe breng je de Tweede
Wereldoorlog aan de man bij al
lochtone leerlingen? Uitgeverijen
passen hun lesboeken nog maar
mondjesmaat aan de huidige,
gemengde generatie aan.
Peri Aydin kent ze wel, de leef
tijdgenoten die stoer roepen
'dat joden dood moeten'. De
15-jarige vmbo-scholier met
Turkse roots moet van zulke
opmerkingen niets hebben. Ge
schiedenis is zijn lievelingsvak.
Peri is zelfs helemaal vol van
het belang van goede lessen
over de Tweede Wereldoorlog.
„Die oorlog is een belangrijk
hoofdstuk. Het ging om discri
minatie. Daar hebben wij nu
ook mee te maken."
Vol vuur vertelt hij wat hij in ge
schiedenisboeken mist om die
boodschap ook bij zijn ongenu
anceerde leeftijdgenoten over
te brengen. „Leg niet uit dat het
slecht ging met de Duitse eco
nomie waardoor Hitier aan de
macht kwam. Vertel dat er kin
deren werden vermoord, dat
ouders van elkaar gescheiden
werden. Dan pas raakt het on
derwerp je diep en denk je: 'Dat
is erg'." Scholieren, allochtone
én autochtone, weten weinig af
van de Tweede Wereldoorlog,
bleek in 2001 uit landelijk on
derzoek. Een complicerende
factor in het geschiedenison-
Marokkaanse Nederlanders bekijken de 102.000 stenen op de vroegere appèlplaats bij hun bezoek aan
kamp Westerbork. Elke steen staat voor een omgekomen man, vrouw of kind. Foto: ANP/Vincent Jannink
derwijs is dat dit hoofdstuk van
de Nederlandse historie voor
sommige allochtone leerlingen
niet 'hun' oorlog is. Zij hebben
geen opa's en oma's die die tijd
zelf in Nederland of Europa
meemaakten. Sommige leerlin
gen met een moslimachter
grond kijken anders tegen de
jodenvervolging aan. En alloch-
toiR scholieren die nu zelf een
minderheid vormen, betrekken
de underdogpositie van de jo
den snel op zichzelf.
Als je de boodschap van de
Tweede Wereldoorlog toch over
wilt brengen, moet je daar reke
ning mee houden, vinden Edu-
desk en Parel, twee bureaus die
zijn gespecialiseerd in intercul
turele leermiddelen.Vorig jaar
constateerden ze na bestude
ring van geschiedenisboeken
voor het basis- en voortgezet
onderwijs dat er niet altijd vol
doende rekening wordt gehou
den met de toenemende diver
siteit onder de jeugd.
Maar passen uitgeverijen hun
nieuwste lesboeken aan aan de
huidige generatie scholieren?
Zo om de vijf jaar zijn de boe
ken toe aan een actualisering, is
de norm bij de vijf educatieve
uitgeverijen die de geschiede
nislesboeken maken. „We gaan
niet opeens een hoofdstuk op
nemen over de Marokkanen die
in Zeeland zijn gevallen", laat
Ivo Sicking van uitgeverij
Malmberg weten. „Wij schrij
ven met de gemiddelde leerling
in ons achterhoofd, niet met de
allochtone leerling."
Bij Thieme-Meulenhoff wordt
de geschiedenismethode net
weer tegen het licht gehouden,
meldt uitgever Toos de Zeeuw.
„Daarbij houden we absoluut
rekening met de nieuwe gene
ratie leerlingen. We nemen bij
voorbeeld op hoe de oorlog in
Nederlands-Indië is beleefd,
maar willen ook aandacht be
steden aan het feit dat de sultan
in Marokko de joodse gemeen
schap juist in bescherming
nam. Zo zijn er misschien meer
voorbeelden te bedenken over
wat zich in die periode in de
landen van herkomst van al
lochtone jongeren afspeelde.
Maar het is niet zo dat we de
historie ingrijpend herschrij
ven. De Nederlandse geschie
denis blijft zoals die is."
Ook bij Wolters Noordhoff
wordt het voorbeeld van de
Marokkaanse sultan genoemd
als voorbeeld dat een plaatsje
krijgt in de nieuwe boeken. „Uit
de signalen die we uit het on
derwijsveld krijgen, merken we
dat de jodenvervolging echt het
heikele punt is," aldus uitgever
Bert Hukema.
Maat; de ruimte is beperkt en de
Wat scholieren moeten weten
Wat moeten Nederlandse scholieren eigenlijk weten van de
Tweede Wereldoorlog? Dat is vastgelegd in de zogeheten kern
doelen van het ministerie van onderwijs. Uitgeverijen en scho
len moeten zich bij het samenstellen van lessen aan de kern
doelen houden. Voor basisscholieren geldt alleen dat ze 'in gro
te lijnen' kennis moeten hebben van de Tweede Wereldoorlog.
Voor scholieren in het voortgezet onderwijs is vastgelegd dat ze
moeten kunnen weergeven hoe verschillende oorzaken tot de
Tweede Wereldoorlog hebben geleid. Ze moeten verder een
verband kunnen leggen tussen de Eerste eji Tweede Wereldoor
log, de relatie kunnen leggen tussen de economische crisis en
de opkomst van het nationaal-socialisme in Duitsland en weet
hebben van de rol en positie van verschillende mogendheden.
Ook moeten leerlingen in het voortgezet onderwijs enkele ge
volgen van de Duitse bezetting van Nederland kunnen beschrij
ven en dan met name de 'gelijkschakeling' (het pro-Duits ma
ken van media, bestuur en onderwijs) en de jodenvervolging.
Verder moeten ze verschillende reacties van de Nederlandse
bevolking op de Duitse bezetting herkennen, verschillende ver
klaringen kunnen geven voor het belang van herderen en
daarbij de beeldvorming in Nederland over DuitslaiWbetrek-
ken.
Tweede Wereldoorlog is een
weliswaar belangrijk maar toch
relatief kort deel van de ge
schiedenis, zo klinkt het bij de
meeste uitgeverijen. „Je moet
keuzen maken en dan leg je de
nadruk toch 'eurocentrisch'. De
oorlog is in dit land gebeurd en
vanuit die blik wordt het onder
werp behandeld", verwoordt
Maurice Aarts van educatieve
uitgeverij EPN.
Schoolboekenschrijvers moe
ten zich bij de historische feiten
houden, oordelen de uitgevers.
Het is vooral aan de docenten
om discussies aan te gaan, te
begeleiden en in te spelen op
vragen of gevoeligheden onder
allochtone leerlingen, vinden
zij. Daarvoor geven de samen
stellers van de boeken wel aan
wijzingen, maar dan vooral via
opdrachten en lessuggesties.
Uitgever Marcel Jansen van
NijghVersluys: „Je begint met
het aanleveren van objectieve
informatie. Daarmee moet de
docent vervolgens de lessen
aankleden."
Voor de 16-jarige vwo-scholiere
Nadja El Yousoufi maakt het'al
lemaal niet zo veel uit. Ze vond
het leuk om te horen dat er Ma
rokkaanse legioenen in Frank- -
rijk vochten - „Dat was meer
van mij" - maar ze verwacht
niet dat ze zulke informatie in
haar lesboek terugvindt. „Je
moet je niet bij een oortög be -
trokken voelen als Marokkaan,1
maar als mens."