Rooms-katholicisme voor dummies
Hswèn REGIO
Uitbundig
d pi 11 ZUUJj
Directie: T. Klein en H. de Wit
E-mail: directie@hdcmedia.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor,
Adriaan Brandenburg
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
De openingstijden van de receptie zijn:
Maandag tot en met donderdag
van 08.30-16.30 uur
Vrijdag van 08.30 -12.30 uur
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten: overlijden, geboorte, jubilea
en andere familieberichten, desgewenst met
foto en/of afbeelding, via www.hdcmedia.nl of
per e-mail: familieberichten@nhd.hdc.nl.
Indien geen e-mail: fax 072-5196696, tel. 072-
5196699
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b t
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-515° 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800-1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bil
worden verzonden geldt een toeslag
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt f
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072-5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur
(als op zaterdag voor 12.00 uur wordi
wordt de krant dezelfde dag nabezoi
tussen i2.oo en 13.00 uur belt, ontval
krant op maandag.)
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen: uitsln
schriftelijk, uiterlijk één maand voor V,
de abonnementsperiode, t.a.v. afdeli
lezersservice, postbus 2,1800 AA Alk'
Voor leveringsvoorwaarden abonnee One
www.leidschdagblad.nl of KvK-numr er(j
37014187.
ol k
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrecllar
aanzien van (de inhoud van) deze uil »ot
worden uitdrukkelijk voorbehouden,
rechten berusten bij HDC Uitgeverijl
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten
CISAC-organisatie zijn geregeld met
Beeldrecht te Amstelveen. 'Z0(
dit
HDC Media BV is belast met de verw
gegevens van abonnees van dit dagt
gegevens kunnen tevens worden gel ei
gerichte informatie over voordeelaar VOO
en te geven, zowel door onszelf als d ilin^
derden. Heeft u hier bezwaar tegen,
u dat laten weten aan HDC Media BV
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Al
/an
de
Nederland moet meer bewegen en gezonder eten, vindt de over
heid die fors investeert in de strijd tegen vervetting. Het Natio
naal Gezondheidsplan, waarbij meer dan 250 sportcentra zijn
aangesloten, helpt een handje en leert dikkerds in dertien weken
een nieuwe leefstijl opbouwen. Journaliste Nancy Ubert wil haar
leven ook beteren en doet in de rubriek 'Vét cool' wekelijks ver
slag van haar gevecht
Nog een week en het pro
gramma dat mijn leefstijl
heeft veranderd, is ten einde.
Over een paar dagen heb ik
een afspraak met mijn coach
Edwin Staal van de sport
school. Dan knijpt hij voor de
laatste keer met een tang in
mijn vetrollen om te meten of
mijn vetpercentage soms
weer een paar procent is ge
daald.
Ik vrees het ergste. De afgelo
pen vier weken ben ik niet zo
fanatiek geweest als in het be
gin. Een onverwachte reis,
topdrukte op de redactie en in
huis, een ernstig zieke vrien
din en het sociale leven eisten
zoveel van me dat ik minder
fanatiek ging sporten.
Terwijl mijn sporttas altijd
grijpklaar staat. Als ik bewe-
gingsdrang voel opkomen,
kan ik direct naar de sport
school vertrekken. Moet ik die
tas nog helemaal inpakken,
loop ik dikke kans dat er weer
iemand onaangekondigd op
de stoep staat, of dat ik een
telefoontje krijg van een van
mijn vriendinnen met wie ik
vervolgens niet raak uitge
praat. Het advies 'zet je sport
tas op een zichtbare plaats en
zorg dat hij al ingepakt is',
bleek een gouden tip.
Toch ben ik de afgelopen tijd
te weinig in het sportcentrum
geweest. Dat probeerde ik wel
te compenseren met een an
dere flashmethode (fietsen,
lopen) maar er zijn te veel da
gen voorbijgegaan dat ik niet
aan de 30 flashminuten ben
toegekomen.
Raar eigenlijk. Dankzij de the
oretische lessen (soms met
herhalingsmodules) die ik via
www.mijnleefstijl.nl kreeg,
ben ik er helemaal van door
drongen geraakt datje energie
alleen verbruikt, wanneer je je
'motor' hebt gestart en die
flink laat lopen. Waarom
dwong ik mezelf dan niet tot
dat halfuurtje flashen per dag?
Tot overmaat van ramp was ik
ook nog jarig. Ik ben bang dat
ik hierdoor drie kilo vet heb
bijgekweekt. Terwijl ik mijn
verjaardag helemaal niet wil
de vieren! Ik weigerde op ge
bak te trakteren op de redac
tie. (Geloof me: daarmee val je
direct in ongenade. Vooral bij
de eindredactie. Dus er was
moed voor die beslissing no
dig. Ik heb nog even aan een
worteltaart gedacht, maar uit
eindelijk besloot ik de kont te
gen de krib te gooien.)
Aan het einde van de werkdag
bezorgden dochter, zoon en
lief me echter een verrassing.
Via sms'jes kreeg ik opdrach
ten binnen. Zo gebeurde het
dat ik op laarzen met enorme
stilettohakken over de keien
van de Leidse binnenstad
liep. (Had ik geweten van die
tocht, had ik mijn gympen
's ochtends wel aangetrok
ken.) Af en toe moest ik me bij
een winkel melden met de
mededeling: 'Ik ben Nancy
Ubert, de jarige Job'. Dan
kreeg ik een cadeautje mee,
dat ik nog niet mocht uitpak
ken.
De tocht eindigde in een res
taurant waar de drie op me
zaten te wachten. „Jij wilde
jouw verjaardag niet vieren,
maar wij wilden dat wel." Aan
tafel mocht ik de cadeautjes
uitpakken. Een zinnenstre
lend parfum, een adembene
mende ring en een paar wan
delsokken om te benadrukken
dat ik echt goed op weg ben.
Ik was zo ontroerd dat ik alle
remmen losgooide. Ik dronk
vier glazen wijn (droge witte
met ijs, dat scheelde weer) en
nam ik een hemels nagerecht.
De volgende dag probeerde ik
weer wat extra's voor mijn ge
zondheid te doen, maar dat
mislukte jammerlijk. Mijn
moeder nam me ter ere van
mijn verjaardag mee naar
Amersfoort om te shoppen.
Om het winkelen vol te hou
den, hebben we twee terrasjes
aangedaan, 's Avonds hebben
we schandelijk gepimpeld. Ik
schat dat er zeker twee flessen
rode wijn doorheen zijn ge
gaan. Gelukkig kookt mijn
moeder vleesloos. Het is goed
om vlees en verzadigde vetten
in de voeding te beperken.
Dan slibben je aderen minder
snel dicht. Daarmee troostte
ik mezelf. Toch nog een klein
beetje gezond geleefd, van
daag.
Over een paar dagen heb ik
dus mijn laatste gesprek met
mijn coach. Stiekem knijp ik
'm toch een beetje. Zeker om
dat ik de afgelopen dagen zo
uitbundig heb genoten.
Nancy Ubert
Reageren? n.ubert@hdc.nl
Kennis van religie is weer nodig om
mee te kunnen praten. Zo zijn we
sinds een tijd allemaal een beetje is
lamkenner. En ook al is de witte rook
inmiddels opgetrokken, kennis van de
Rooms-Katholieke Kerk blijft onver
minderd nuttig om over de nieuwe
paus te kunnen meepraten. Daarom
een stoomcursus RKK voor ongelovi
gen.
Bijbel: de katholieke bijbel is beter
gevuld dan de protestantse. De 'deu-
terocanonieke boeken' die in de rk-
Willibrordvertaling staan, ontbreken
in de meeste protestantse versies.
Die moeten het dus stellen zonder
wonderlijke werkjes als 'Makkabee-
en', 'Tobit' en 'De wijsheid van Jezus
Sirach'.
Camerlengo: bekend bij lezers van
Dan Brown's Het Bernini Mysterie.
Kamerheer van de paus, die tijdelijk
als waarnemer optreedt in de dagen
dat er geen paus is, zoals de afgelo
pen weken.
Curie: Binnen het Vaticaan is de cu
rie het bestuursapparaat, waarin
kardinalen zitting hebben. Onder
deel van de curie zijn de verschillen
de congregaties, een soort ministe
ries, geleid door prefecten. Zoals de
congregatie van de geloofsleer,
waarvan Ratzinger prefect was.
VÉT COOL
Dogma: officieel leerstuk, geloofs
waarheid vastgesteld door een on
feilbare uitspraak van bijvoorbeeld
een paus. Dat pauselijke uitspraken
onfeilbaar zijn, is op zichzelf ook
weer een dogma.
Doodzonde: een zeer ernstige over
treding van de wet van God. De Kerk
kent ook nog zeven hoofdzonden,
bekend van de ijsjes en de thriller
Seven: trots, woede, vraatzucht, wel
lust, nijd, jaloezie, luiheid.
Encycliek: een gewichtig pauselijk
document over leerstellingen. De
laatste dateert van 2003. Het wach
ten is op de eerste van Benedictus
XVI.
Excommunicatie: gebeurt als je het
te bont maakt in de kerk. Excommu
nicatie betekent niet dat anderen
niet meer met je mogen praten,
maar wel dat je wordt uitgesloten
van de sacramenten. Tegenwoordig
nauwelijks nog toegepast.
Habemus Papam: Voor veel mensen
de enige twee woorden Latijn die ze
kennen, sinds vorige week. Anderen
kenden al urbi et orbi (stad en land).
Hiërarchie: in tegenstelling tot de
protestantse kerk, waar iedereen zijn
eigen priester is, kent de RK-Kerk
talloze rangen en standen. Overzich
telijk is anders.
Paus: de plaatsvervanger van
Christus op aarde: de baas dus en
bovendien onfeilbaar. Jezus stelde
met de woorden 'Jij bent Petrus; op
die steenrots zal Ik mijn kerk bou
wen' zijn discipel aan als eerste
paus.
Kardinalen staan een treetje lager.
Er zijn er een kleine 140 van. Ze zijn
hoofd van een 'kerkprovincie'. Kar
dinaal Simonis staat aan het hoofd
van de Nederlandse kerkprovincie.
Bisschoppen: zijn er zeven van in
Nederland, die aan het hoofd van
evenzoveel bisdommen staan. Lei
den valt onder Van Luyn, bisschop
van Rotterdam. Vicarissen zijn hel
pers van een bisschop.
Dekens: Een bisdom valt uiteen in
dekenaten, geleid door een deken.
Deze regio vormt het dekenaat Lei
duinen.
Parochies: Een dekenaat bestaat
uit parochies, met (meestal) een
pastoor aan het hoofd. Diakens
(niet te verwarren met dekens) hou
den zich bezig met het lenigen van
noden onder de gelovigen. Een dia
ken moet man zijn, maar mag wel
De RK-Kerk vertoont een wonderlijke mengeling van orthodoxie en modernisme. Hier onthult bisschop Punt van Haarlem een racewagen op het Zandvoorts cir
cuit. De auto met het opschrift 'Pinksteren' moest toeschouwers tot bezinning brengen over de Heilige Geest. Archieffoto: Marco de Swart
Jezuïeten: een kloosterorde uit de
zestiende eeuw. Bekend vanwege de
uitspraak van stichter Ignatius van
Loyola: 'Ik zal geloven dat het wit dat
ik zie zwart is, als de kerkelijke hië
rarchie dat wil.'
Jurken: heten geen jurken maar ka
zuifels. Het misgewaad is er in ver
schillende kleuren: groen voor ge
wone dagen, rood voor pinksteren
en de dagen dat martelaren worden
herdacht, wit en goud voor hoog
feesten (zoals Kerstmis en Pasen)
paars tijdens de veertigdagentijd
voor Pasen, zwart of grijs bij begrafe
nissen.
Kathedraal: kerk waar een bisschop
zetelt. In Rotterdam en Haarlem
staan de dichtstbijzijnde.
Leuke dingen: voor wie in het calvi
nisme is opgegroeid, gaat er in het
katholicisme een wereld open. Bloed
huilende Mariabeelden, wierook,
kerken waar de grot van Lourdes is
nagebouwd in papier-maché, pro
cessies die ingeslapen dorpjes op
fleuren. Zelfs van een sombere do-
denviering als Allerzielen maken ka
tholieken een feest. Wonderen zijn
niet abstract maar lekker tastbaar.
Huisdieren, auto's, alles wat belang
rijk is in het leven kan door priesters
worden gezegend met wijwaterkwast
en wierookvat.
Mariaverschijningen: duizenden
zijn er gerapporteerd door de eeu
wen heen. Het kan tientallen jaren
duren voor het Vaticaan een ver
schijning erkent. Na de beroemde
Mariaverschijning in Lourdes kwa
men meteen 150 mensen op de
proppen met soortgelijke ervarin
gen: de kerk bestempelde ze alle
maal als vals. Laatste erkende ver
schijning: Banneux (België), 1933.
'Moderne' standpunten: voor bui
tenstaanders lijkt de RK-Kerk mis
schien een ouderwets instituut.
Toch heeft het Vaticaan 'moderne'
trekjes. Rome staat niet afkerig te
genover de oerknal en de evolutie
leer, waar menig protestant van
gruwt. De directeur van de Vaticaan-
sterrenwacht (een jezuïet) heeft ver
klaard dat het bestaan van buiten
aards leven niet indruist tegen het
christelijk geloof. En sinds zijn reha
bilitatie in 1992 weten katholieken
dat Galilei gelijk had én dat de aarde
niet het centrum van het heelal is.
Opus Dei: niet onomstreden rk-or-
ganisatie. Beschuldigd van geheim
zinnig gemanipuleer achter de
schermen. Heeft veel gedaan om dat
imago te verbeteren, maar mag weer
bij nul beginnen sinds Het Bernini
Mysterie, een bestseller van Dan
Brown, waar de slechterik een wil
loos instrument was in handen van
Opus Dei.
Paapse stoutigheden: alle misstan
den waar protestanten hun wenk
brauwen over fronsen als ze naar
hun katholieke broeders kijken. Ma
riaverering, sentimentele beelden,
vingerkootjes van heiligen op het al
taar, bladgoud, pracht en praal zijn
een doorn is het oog van behouden
de protestanten, voor wie het sobere
Woord centraal staat. Zie 'leuke din
gen'.
Pastoor/pastor: vaak met elkaar ver
ward. Een pastor is een herder, dus
iemand die zich om de gelovigen be
kommert. Een pastoor staat aan het
hoofd van een parochie en is altijd
tot priester gewijd. Pastors zijn dat
niet altijd. Dan heb je nog de pasto
raal werkers: die helpen in de paro
chie, maar mogen (officieel) geen sa
cramenten toedienen. Dat dat in
sommige parochies wel gebemt (on
der druk van het priestertekort) is
behoudende bisschoppen een doom
in het oog. Een pater is weer wat an
ders: een monnik die een priester
wijding heeft gehad.
Pontifex: 'bruggenbouwer'. Een van
de officiële namen voor het paus
schap. Het pontificaat is zowel het
ambt als de ambtsperiode van een
paus.
Priester: een geestelijke die door een
bisschop is gewijd. Alleen mannen
.komen in aanmerking. Priesters mo
gen niet trouwen (of er een vriendin
netje op nahouden). Alleen priesters
mogen het geloof verkondigen of sa
cramenten toedienen.
Sacramenten: zoals de mens schrijft
met een pen, zo dient God het heil
toe via de sacramenten. De RK-Kerk
kent zeven van deze 'tekenen van
zegen' met bijbehorende rituelen:
het doopsel (na de geboorte), de eu
charistie (het uitdelen van brood en
wijn ter herinnering aan Jezus' laat
ste avondmaal), het vormsel (voor
kinderen), de biecht, priesterwijding,
huwelijk en het oliesel (zalving van
ernstig zieken en stervenden). Alleen
priesters mogen de sacramenten
toedienen. Het toedienen van vorm
sel en priesterwijding is aan bis
schoppen voorbehouden. Protestan
ten kennen maar twee sacramenten:
doop en avondmaal, bij katholieken
zijn dit de twee 'grote' sacramenten.
Vagevuur: plaats waar overledenen
de straf van hun laatste zonden uit
zitten. Pas daarna kunnen ze naar de
hemel.
Voorgeborchte: voorportaal van de
hel. Hier gaat iedereen heen die niet
direct naar de hemel kan, maar daar
niets aan kan doen. Voorbeeld: on
gedoopte kindertjes, mensen die
voor Jezus leefden en dus ook niet in
hem konden geloven.
Vrouwen: mogen veel niet in de RK-
Kerk, maar zijn niet ook weer niet
helemaal machteloos. Ze kunnen
bestuursfuncties krijgen of een 'zen
ding': bijvoorbeeld het geven van
godsdienstonderwijs. Vrouwen kun
nen geen diaken of priester worden
(laat staan bisschop of paus) en geen
sacramenten toedienen.
Zalig en heilig: om heilig te worden,
moet je eerst zalig zijn verklaard. De
paus bepaalt wie zalig wordt: daar
voor moet je een vroom leven in
dienst van de kerk hebben geleefd.
Het proces van heiligverklaring kan
zich jaren voortslepen. Een heilige
moet in verband zijn te brengen met
ten minste drie wonderen. Tijdens
het kerkelijk proces treedt een advo
caat van de duivel op die probeert
de de heilige zwart te maken.
Silvan Schoonhoven
trouwen. Hij mag twee van de zeven
sacramenten toedienen: de doop en
het huwelijk.
Hostie: stukje brood, waarvan ka
tholieken geloven dat het tijdens de
eucharistie daadwerkelijk verandert
in het lichaam van Jezus. Dat is het
verschil met protestanten: die gelo
ven alleen in een figuurlijke veran
dering. Communie is het eten van
een hostie.
Index: de lijst van verboden boeken
die de RK-Kerk door de eeuwen
heen heeft opgesteld. Is afgeschaft in
1966. Veel schokkends stond er trou
wens niet op: Emile Zola, Jean-Paul
Sartre, veel liefdesverhalen.
Bisschop Van Luyn, die aan het hoofd
staat van het bisdom Rotterdam waar
ook de Leidse regio binnen valt. Ar
chieffoto: Mark Lamers
VRAAG
Stekers, figuranten, trekkerchauffeurs; honderden vrijwilligers
gen elk jaar hun steentje bij aan het Bloemencorso van de Boll;
streek. Eén van
hen, de Hdie- '/fc moest vooral letten
gomse kweker 71
nol van der mensen die niet oplettt
LINDEN, nam za
terdag voor het eerst plaats op een tractor om een praalwagen
Noordwijk naar Haarlem te loodsen. Navraag bij een debutant
ANNO 1980, vrijdag 25 april
LISSE - Tijdens het corso-feest in Lisse gaan de
het 33ste bloemencorso gewoon door. In totaal
ren hielpen gisteren nog mee aan het opsteken van de
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien c
plaatsing 2,50 (afdruk van 13 bii 18 in zwart wit) over te maken op
8406 t.n.v. HDC Media b.v., Postbus 2,1800 AA Alkmaar, onder verm
Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante
de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U
binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Hoe kwam u in de stoet terecht?
„Bij het corso is het de gewoonte dat kwekers een tractor bes 'i
baar stellen. Toen de vaste bestuurder afviel, moest er een ve 1
ger komen to
Het lijkt m
lastige klu Jj
dag oppen,
zo'n praal C
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1955, Maandag 25 April
gen.
„In technn
zin valt hei P|
mee. Je nu iC
niet vergelrl
ik door mij I
werk gewend ben om met de tractor te manoeuvreren. Maai
zo'n corsodag gaat het om heel andere zaken. Ik moest letteis,
mensen die niet opletten."
Hoe bleef 11 al die lange uren geconcentreerd?
„Gelukkig had ik heel wat afleiding. De hoofdzakelijk positiet
acties van het publiek en het optreden van de Sassenheimse
ranten Erica en Lia. Zij imiteerden op mijn praalwagen motote
dellen, want ik mag ze geen pitspoezen noemen. De stichtinj 'a
Standhouders Mechanisatie Bollenstreek beeldde namelijk
van Assen uit. Van de bijbehorende herrie had ik gelukkig wetL
last, want het geronk van motoren was op het publiek gerich[lli
Wat waren uw 'werktijden'?
„Zaterdag meldde ik mij om zeven uur in Noordwijk en kwai P
avonds om half elf in Haarlem aan. Maar ook op woensdag ele
dag was ik al met de voorbereidingen bezig. Nu zit ik met au:
chauffeurs in de auto voor nog wat afrondende werkzaamhi
en morgen (maandag) moet de tractor weer op zijn normale
staan." r
J
Wat doet u volgend jaar met het corso?
.Alleen al om het corso van de andere kant te bekijken zou il f
nog wel eens willen doen. Voor verveling ben ik niet bang, w
het thema is toch elk jaar weer anders."
tekst: Tim Brouwer de Koning foto: Marco
LEIDEN - De padvinderij vierde Zaterdag wederom de feestdag
haar schutspatroon St. Joris. Het werd een dag van herhaling va Z
belofte, van hernieuwing van goede voornemens en van bezinnii
het leven en het voorbeeld van St. Joris. In de vroege ochtendur:
werd deze dag voor de Leidse padvinders op „Den Burcht" geo
Nadat de vlag gehesen was, wees commissaris J. W. Cornelissei jj-
betekenis van deze dag. Het is zo gemakkelijk, aldus de -
belofte af te leggen, doch elke dag wordt een dergelijk
spoedig overtreden. Daarom is deze jaarlijkse terugkerende
goed. Het verhaal van St. Joris en de draak behoef je niet
maar wel dat er vroeger een ridder was, die 'ja' durfde te
zijn woord hield. „Zulke ridders moeten jullie allemaal
