erg laks met
fout gedrag
BINNENLAND 2
Zoeken naar bewijs voor straling umts-antennes
Tjeenk Willink hekelt geldverspilling overheid Ministeries
'Geleverde pacemaker
vaak verouderd model'
Marokkaanse buurtvaders op de fiets
Terpstra wil naam van
Willem Aantjes zuiveren
'Versterk positie migrantenvrouwen'
meldingen
thanasie
- Het aantal meldin-
ïthanasie en hulp bij
is toegenomen. De
toetsingscommissies,
leien of artsen zorg-
idelen, kregen vorig
zaken voorgelegd. In
en dat er 1815. Dat
het jaarverslag van de
icommissies. In 1714
ging het om euthana-
eer was er sprake van
jelfdoding en 31 keer
«n combinatie van
e meeste mensen die
den leden aan kanker.
oudingen
wenhandel
- Het prostitutie-
de Friese politie heeft
A, vincie dertien mannen
ren aangehouden voor
de vrouwenhandel en
in geschrifte. Dat
Ie politie gisteren be
ider de aanhoudingen
le vrouwen van Hon-
komst.
mensen
medicijnen
- Het aantal Neder-
it medicijnen gebruikt
toegenomen. Het
de anticonceptiepil
lederlanders hadden
ts minder vaak con-
1 /|de huisarts dan in
Ik blijkt uit gisteren ge-
de cijfers van het Cen-
:au voor de Statistiek,
•lfmedicatie nam toe.
I verplichte
jroor paarden
Paarden hoeven
icht een chip te heb-
lentificatiemiddel
ieren wil minister
van Landbouw ook
irofiel accepteren, zei
lsman gisteren. Sinds
ten paarden, pony's
ie vervoerd worden of
en krijgen, een eigen
paspoort' hebben. Ge-
aan dat paspoort wilde
dat de dieren voor
den worden van een
verplichting stuit op
eigenaren van paar-
:n meerderheid in de
moskee
lint vandalen
je Zwolse Ulu Mos-
le laatste twee maan-
aaldelijk mikpunt van
Al vijf keer zijn ruiten
;ld, aldus een woord-
I'an de moskee giste-
aders slaan 's och-
>r vijven toe, als de
fd iog verlaten is. De rui
mt, en ingegooid met ste
lt v ssen. Volgens het be
en. pt de schade al in de
na in euro's.
hoi
lacht: 6 keer
ig tot moord
aae' - De enige meerderja-
achte van een serie
tijen in Alkmaar die
ig jaar en begin 2005
iden, wordt zes keer
at moord ten laste ge-
heeft het openbaar
ier ie in Alkmaar gisteren
kir* n totaal werden in ver-
jjjjj t de zaak zes verdach-
,h ehouden. Het OM be-
tde 18-jarige Alkmaar
van poging tot dood
ling en openlijk ge-
openbare weg.
vrijdag 22 april 2005
grilliger is
ndkracht
den haag/gpd - De hele publieke sector,
van justitie tot volksgezondheid, lijdt
ernstig aan bureaucratische geldverspil
ling. Rechters, onderwijzers, politie
agenten, dokters en anderen die in de
frontlinie staan, zijn door alle regelzucht
steeds meer tijd kwijt aan vergaderingen
en papierwerk. Ze komen daardoor veel
te weinig toe aan het werk waarvoor ze
zijn ingehuurd. Herman Tjeenk Willink,
vice-president van de Raad van State, zei
dat gisteren in een toelichting op het
jaarverslag van de raad. De Raad van
State is het belangrijkste adviescollege
van het Rijk.
Achtereenvolgende kabinetten hebben
controle op controle gestapeld, zei hij.
„We meten ons suf en brengen alles in
kaart, omdat de politiek geen echte keu
zen durft te maken. 'Den Haag' decen
traliseert taken van het Rijk naar ge
meenten, maar wil er greep op houden.
We introduceren de vrije marktwerking
in de zorg, maar wel zoals wij dat willen.
Daardoor neemt de tussenlaag van con
troleurs almaar toe", zei Tjeenk Willink.
Hij verwees daarbij naar een eerder on
derzoek in het onderwijs. Ondanks de
belofte van het kabinet om regels af te
schaffen werd een steeds groter deel van
de 'onderwijseuro' besteed aan manage
ment, controle, Haagse ambtenaren en
administratie. Volgens een rapport van
de Onderwijsraad slorpen deze kosten
in het volwassenenberoepsonderwijs al
39 procent van het budget op. Tjeenk
Willink noemde die cijfers 'onthullend'
en vermoedt dat het er in andere secto
ren niet veel beter aan toegaat.
Tjeenk Willink vindt het merkwaardig
dat het kabinet veel aandacht besteedt
aan het terugdringen van de lastendruk
voor het bedrijfsleven, maar amper ge
ïnteresseerd is in de efficiency van de
publieke sector. „Hoewel ongeveer alles
wordt gemeten, blijft dit ongeweten."
Hij zou graag zien dat daarin verande
ring wordt gebracht.
Tjeenk Willink waarschuwt ook voor het
doorschieten van de Europese regel
zucht. „De druk om Europees meer te
regelen dan minimaal nodig is, is
groot". De Tweede Kamer moet volgens
hem vaker aan de rem trekken. Zo zou
het parlement Nederlandse ministers
vaker de opdracht kunnen meegeven
om niet in te stemmen met Europese
richtlijnen. Maar is het wel zaak om er
op tijd bij te zijn. Het Franse parlement
is op dat punt veel alerter, vindt hij. „Eu
ropa raakt steeds meer binnenlandse
kwesties. De Kamer moet in het geweer
komen. Niets weerhoudt haar ervan om
Europese richtlijnen op de agenda te
zetten voor inhoudelijke discussie. Maar
het gebeurt niet. De Kamer weet niet
goed raad met Europa", aldus Tjeenk
Willink.
Rekenkamer: Controle rammelt
den haag/gpd - De dertien mi
nisteries en tien andere publieke
instellingen doen nog te weinig
om misdragingen van medewer
kers te voorkomen. Ze hebben
bijna allemaal gedragscodes
over het aannemen van ge
schenken, geheimhouding van
gevoelige stukken, omgang met
eigendommen van de baas en
internetten op het werk. Maar
de controle rammelt.
Dat concludeert de Algemene
Rekenkamer in het vandaag
verschenen rapport 'Zorg voor
Integriteit'. Op papier doen de
ministeries het door de bank
genomen beter dan de tien zo
geheten rechtspersonen met
een publieke taak (RWT's). Dat
zijn onder meer het Centraal
Bureau Rijvaardigheidsbewij
zen (CBR), het Centraal Orgaan
Opvang Asielzoekers (COA) en
uitkeringsinstantie UWV. Van
deze RWT's doen er vier niets
aan integriteitszorg, aldus de
Rekenkamer.
Het rapport zegt niets over het
aantal misdragingen van mede
werkers bij de 23 onderzochte
instanties. Daarvoor is de regi
stratie veel te onvolledig. Bij de
ministeries wordt fout gedrag
maar in vijftien procent van de
gevallen geregistreerd. Bij de
RWT's is dat amper beter: twin
tig procent van de integriteits-
schendingen wordt hier geregi
streerd. Volgens de onderzoe
kers bepalen de onderzochte
instanties onvoldoende waar de
risico's liggen.
Slechts twee ministeries blijken
de kwetsbaarheden goed in
kaart te hebben gebracht. Vijf
ministeries en zes RWT's ma
ken helemaal geen risico-analy
ses op het gebied van integri
teitszorg. „In vergelijking tot
eerder onderzoeken in 1996 en
1998 hebben de ministeries op
dit punt weinig vooruitgang ge
boekt", aldus de Rekenkamer.
Vaak weten medewerkers niet
eens wat ze nou wel en niet
mogen. En als er al concrete re
gels zijn over het maken van
kopietjes op het werk, bellen
naar het buitenland en het mel
den van fout gedrag van colle
ga's, dan is vaak helemaal niet
duidelijk welke sanctie daar op
staat.
Bestraffingen, van schorsingen
en ontslag tot strafrechtelijke
vervolging, worden ook amper
geregistreerd. De onderzoekers
vinden dat verontrustend. Ge
brekkig toezicht op integriteit
van mensen die omgaan met
publieke gegevens en middelen
schaadt het vertrouwen in het
openbaar bestuur", aldus de
Rekenkamer.
utrecht - De Marokkaanse buurtvaders in de Utrechtse wijk Zuilen hebben gisteren
van de gemeente tien dienstfietsen gekregen. De buurtvaders lopen drie avonden per
week in de wijk rond en spreken jongeren, als dat nodig is, aan op hun gedrag. Hun
aanwezigheid is zo'n succes dat ook andere wijken gebruik willen maken van de sur
veillerende buurtvaders. Omdat dit verder van huis is, hebben ze een fiets gekregen
om snel van de ene naar de andere plek te komen. De vaders krijgen de fietsen in
bruikleen.
Foto: ANP/David van Dam
de eind gehad en hem is daar
door onrecht aangedaan. We
moeten zeggen dat het ons
spijt", aldus Terpstra.
De politieke carrière van Aan
tjes kwam in 1978 abrupt tot
een einde toen de historicus
Loe de Jong hem beschuldigde
tijdens de oorlog lid te zijn ge
weest van de Waffen SS. Later
bleek hij alleen lid van de Ger
maanse SS geweest te zijn, om
dat hij op die manier tewerk
stelling in Duitsland wilde ont
lopen.
den haag/gpd - Het is de hoog
ste tijd voor eerherstel van Wil
lem Aantjes, vindt Doekle Terp
stra, scheidend voorzitter van
de vakbond CNV. Terpstra wil
dat het CDA, Aantjes' partij,
hem bij de viering van het 25
jarig bestaan in mei excuses
aanbiedt voor wat hem is aan
gedaan.
Terpstra doet zijn oproep in
een interview met dagblad
Trouw. Aantjes was voor Terp
stra een bron van inspiratie.
„We hebben het bij het verkeer-
den haag/gpd - Migrantenvrouwen moeten een
sterkere rechtspositie krijgen. Alleen zo kan wor
den voorkomen dat deze vrouwen in hun land
van herkomst worden achtergelaten. Jaarlijks
worden tientallen vrouwen tijdens vakanties
door hun echtgenoten gedumpt.
Dat concludeert de Adviescommissie voor
Vreemdelingenzaken in het rapport 'Tegen de wil
achtergebleven', dat gisteren verscheen. De com
missie noemt achterlating van vrouwen en kin
deren 'een verwerpelijk verschijnsel'. Het rapport
is gemaakt op verzoek van minister Verdonk
(Vreemdelingenzaken)
De commissie erkent dat na vakanties bij familie
veel vrouwen niet naar Nederland terugkeren,
maar achterblijven. Dat gebeurt vooral in Turkije
en Marokko. De commissie heeft indicaties dat
het fenomeen zich ook voordoet in landen als
Egypte, Pakistan, Afghanistan en Iran. Mannen
laten hun vrouw of kinderen achter omdat ze
vinden dat ze zich in Nederland 'te- westers' ge
dragen of kleden.
De vrouwen hebben meestal te weinig kennis
over de rechten die ze hebben. Volgens de com
missie moet voorlichting dat gebrek aan kennis
opheffen. Ze moeten onder meer leren hoe ze
hun verblijfsvergunning kunnen verlengen. De
vrouwen hebben vervolgens geen idee wat hun
status is. Ook zou de norm voor consulaire bij
stand moeten worden aangepast, zodat de vrou
wen in hun penibele situatie makkelijker hulp
kunnen krijgen.
delft/anp - Leveranciers van
medische hulpmiddelen als pa
cemakers, kunstarmen en spe
ciale schoenen kunnen patiën
ten niet het beste of nieuwste
product aanbieden. Zorgverze
keraars drukken de vergoeding,
die zij willen hiervoor betalen,
aldus ondernemersorganisatie
MKB-Nederland.
„De leverancier zit zo klem dat
hij de klant niet meer kan voor
leggen wat er op de markt te
koop is", stelt L. de Putter, se
cretaris gezondheidszorg bij
MKB Nederland. De organisatie
overhandigde het rapport
'Kwaliteitsbeleid hulpmiddelen'
gisteren aan minister Hooger-
vorst (Volksgezondheid).
Sinds 2001 bepalen de zorgver
zekeraars in belangrijke mate
de gang van zaken rond de ver
strekking van de hulpmiddelen.
Sinds deze deregulering is de
kwaliteit flink achteruit gegaan,
vindt het MKB.
„Niet de cliënt met de functie
beperking staat langer centraal,
maar de uitgavenbeheersing
van de zorgverzekeraar",
schrijft de organisatie in een
brandbrief aan de minister. „De
verzekeraar stuurt daarom aan
op een standaardproduct bij de
leverancier, terwijl hulpmidde
lenverstrekking per definitie
maatwerk moet zijn."
Het MKB wil voorkomen dat
Nederland de weg van Duits
land opgaat. Daar krijgen pa
tiënten soms tien jaar oude pa
cemakers uit China omdat die
aanzienlijk goedkoper zijn dan
de eigentijdse modellen. Klan
ten kunnen beter krijgen, maar
daar hangt een prijskaartje aap
dat de verzekeraars niet willen
betalen.
Zorgverzekeraars Nederland, de
koepel van de ziektekostenve-
zekeraars, wilde nog niet reage
ren op het rapport.
Zowel het Rijk als de zorgverze
keraars moeten volgens De Put
ter maatregelen nemen. De
overheid moet ervoor zorgen
dat de leveranciers verkoop-
combinaties mogen aangaan.
Zo kunnen zij in de ogen van
MKB wel een vuist maken tegen
de verzekeraars. De NMa ver
biedt dergelijke verkoopcombi
naties nu.
Daarnaast moet de minister er
bij de zorgverzekeraars op aan
dringen dat zij voor de hulp
middelen een bepaalde stan
daardkwaliteit afspreken. Wil
een patiënt een hogere kwali
teit, dan moet hij extra kosten
bijbetalen.
door Luuk Kortekaas
[Verenigingen en orga-
iet vrijwilligers moe-
isprakelijkheidspolis
ijken. Voortaan heb-
Igers soortgelijke
uitzendkrachten. De
wordt voor hen aan-
Dat blijkt uit een gis-
eend geworden vonnis
erechtshof in Arnhem,
üligster van een die-
Almelo was door een
Beten. Ze kreeg spier
en belandde in een
laar advocaat deed
la ep op de Flexwet en
ordeelde vervolgens
ier irhouding tussen een
tie en vrijwilligers juri-
,n ereenkomt met die tus-
jfj gever en werknemer.
ar voor
ensmokkel
Het openbaar mi-
OM) heeft gisteren
echtbank in Gronin-
raffen van drie tot zes
61st tegen zes Chinese
die worden verdacht
0} sensmokkel. Het OM
"I estal tevens als crimi-
:d inisatie en verwijt hen
"4 nheid bij een gijzeling.
tussen de 18 en
id, smokkelden vol-
itie tientallen en mo
meer landgenoten
leland en Spanje. Voor
[kenden de smokke-
)0 euro.
I
den haag - De zorg over schade
lijke gevolgen voor de gezond
heid van de mens door straling
van antennes voor mobiele tele
fonie neemt toe. De overheid
probeert de onrust te dempen
door de plaats van de masten
openbaar te maken. De weten
schap zoekt nog vergeefs naar
hard bewijs. „Men gaat eraan
voorbij dat we elke dag zijn
blootgesteld aan een straling die
nooit in de natuur voorkwam."
Informaticastudent Etwald
Goes had wel het idee dat er
iets niet goed zat. Maar wat?
Thuis, in zijn flat in Utrecht,
kreeg hij last van hartkloppin
gen, vermoeidheid, dufheid en
slaapproblemen. Was hij bij
zijn ouders of op vakantie, dan
verdwenen de Wachten. Hij las
over elektromagnetische vel
den, kocht meetapparatuur en
volgens hem wist hij de oor
zaak: de antenne op het zieken
huis aan de overkant van de
flat.
Goes is inmiddels afgestudeerd
en hij heeft Utrecht de rug toe
gekeerd. Met zijn actiegroep
stopumts.nl is hij de belangrijk
ste tegenstander van zendmas
ten in Nederland. Hij heeft zelfs
overwogen te verhuizen naar
umts-vrije gebieden in Frank
rijk, maar hij vond het bij nader
inzien belangrijker de strijd aan
te gaan.
Goes weet heel zeker dat er een
verband is tussen ziekte en
zendmasten: „Deze effecten
worden niet van de ene op de
andere dag zichtbaar, maar na
jaren van blootstelling worden
mensen in de buurt van zend
masten veel vaker ziek dan
mensen die verder weg wonen.
Bloeddrukverhoging, depres
sies, hartklachten en concen
tratieproblemen zijn de meest
voorkomende klachten."
Goes haalt daarvoor onderzoe
ken uit Frankrijk, Spanje en Po
len aan. Maar zo stellig als Goes
is, zo ver is de wetenschap nog
niet, nog lang niet zelfs. Harde
feiten over de gevaren van stra
ling zijn er niet of nauwelijks. Er
is een onderzoek van TNO on
der 72 proefpersonen geweest,
waarvan de conclusie luidde
dat mensen in de omgeving van
een umts-antenne last kunnen
krijgen van hoofdpijn, duizelin
gen en tintelingen.
Maar de Gezondheidsraad, het
adviesorgaan van de regering,
bestrijdt de TNO-resultaten en
pleit voor nader onderzoek. Op
grond van het TNO-onderzoek
kan volgens de Gezondheids
raad 'niet worden vastgesteld of
er een oorzakelijk verband be
staat tussen blootstelling aan
elektromagnetische velden
enerzijds en vermindering van
welbevinden of schade voor de
gezondheid anderzijds'.
De samenwerkende mobiele
netwerkoperators, verzameld in
Straling van mobile telefonie baart menig burger zorgen. Voor gezondheidsproblemen is echter weinig
bewijs. Foto: GPD/Phil Nijhuis
de organisatie Monet, halen
weer hun eigen onderzoeken
aan. Zij zijn kort gezegd de be
drijven die de antennes plaat
sen. Monet noemt weer het eer
dergenoemde rapport van de
Gezondheidsraad, Europees
onderzoek en onderzoek van de
Wereldgezondheidsorganisatie
WHO.
Die laatste organisatie meldt:
'Geen van de recente onderzoe
ken heeft aangetoond dat
blootstelling aan de radiofre
quente velden van mobiele te
lefoons of hun basisstations na
delige effecten veroorzaken
voor de gezondheid.' Goes weet
ook dat er onderzoeken zijn die
geen effecten lijken aan te to
nen, maar die deugen volgens
hem niet. „Deze onderzoeken
voldoen nagenoeg nooit aan
enkele belangrijke criteria voor
gedegen onderzoek naar ge
zondheidseffecten van elektro
magnetische straling. Men gaat
eraan voorbij dat mensen 24
uur per dag blootgesteld wor
den aan een soort van straling
die nog nooit in de natuur
voorkwam. Dit soort straling
wordt pas tien jaar op enige
schaal en pas de laatste paar
jaar op grote schaal gebruikt, en
de paar studies die gedaan zijn,
tonen allemaal een negatief ef
fect op de gezondheid aan."
Andere tegenstanders van
zendmasten voeren nog een ex
tra vraag aan: is een 'cocktail'
van verschillende soorten stra
ling niet gevaarlijk? Hugo
Schooneveld van de Werkgroep
Elektrische Overgevoeligheid
wijst vooral op dat gevaar: „Als
mensen bij ons komen met een
klacht over een zendmast, is
onze eerste waag altijd: Wat
heeft u verder nog aan elektro
nische apparatuur in huis?
Want dat is even goed van in
vloed. Eigenlijk kom je er maar
heel moeilijk uit: sommige
mensen hebben nu eenmaal
een heel andere soort van over
gevoeligheid voor straling dan
anderen, en andere mensen
hebben er weer helemaal geen
last van. Dat maakt het ook zo
moeilijk er beleid op te zetten."
Dat het lastig is, erkent ook mi
nister Brinkhorst van Economi
sche Zaken. Juist deze week in
formeerde hij de Tweede Ka
mer over wat hij met antennes
aan wil, mede naar aanleiding
van de campagnes van tegen
standers. Brinkhorst: „De rege
ring zou deze problematiek niet
serieus nemen en burgers zou
den buitenspel staan bij de
plaatsing van antennes. Maar
wij gaan serieus en nuchter om
met deze problematiek. Ons
beleid is in eerste instantie ge
baseerd op wetenschappelijke
feiten, waarbij wij ons echter
realiseren dat sommige mensen
hun gezondheidsklachten in
verband brengen met de aan
wezigheid van antennes of met
het gebruik van mobiele tele
foons."
Maar, zegt ook de minister in
zijn brief aan de Tweede Ka
mer, dit verband is niet aange
toond: „Er kan echter niet wor
den uitgesloten dat een derge
lijk verband in de toekomst
alnsog wordt gevonden. Dat
wegen wij mee in de bdeids-
vorming." Daarom zegrde re
gering 'uit voorzorg' te kiezen
voor meer onderzoek, en meer
openbaarheid. De openbaar
heid bevordert de minister bij
voorbeeld met het antennere-
gister, dat nu voor iedereen in
te zien is op internet - en dat
helpt volgens hem om onrust
onder de bevolking in te dam
men. Het nadere onderzoek
komt er in samenwerking met
staatssecretaris Van Geel van
het ministerie van VROM. De
bewindslieden beginnen samen
een onderzoeksprogramma om
de waarheid over stralingsge
vaar te achterhalen.
Voor Etwald Goes is dat niet
meer nodig. Hij verwijt de over
heid informatie achter te hou
den: „Ik vind het heel duidelijk
dat de overheid deze argumen
ten wenst te negeren omdat er
een te groot economisch belang
