Voor geluid kun je niet vluchten
GESPREK VAN DE DAG
NK kleipijproken wijkt
uit vanwege rookverbod
I
Kroonprins bij inauguratie
van paus Benedictus XVI
Beatrix krijgt afdankertje
van Christina en Jorge
Hunebedmuseum
gaat over de
landsgrenzen
Verkeerslawaai grootste irritatiebron
Met voorbedachten rade
VRIJDAG 22 april 2005
Het Dordtsche Pyproockers Gilde
organiseert al jaren het Nederlands
Kampioenschap kleipijproken. Om de
twee jaar heeft dit NK plaats in Dordrecht.
Dit jaar wijkt het gilde uit naai- Rotterdam, want
de gemeente Dordrecht kan geen subsidie geven
voor een openbaar evenement waar wordt gerookt.
Een gemeentelijke jurist wees er op dat de gemeente
geen subsidie mag geven voor een openbaar evene
ment als er geen rookvrije ruimte is. Het moet immers
voor iedereen toegankelijk 2ijn. Maar de kunst van het
pijproken is dat de pijp zo lang mogelijk blijft branden en
dus roken. Bijkomend probleem was dat de plek waar
het gilde de kampioenschappen hield, hotel Bellevue, fail
liet ging. „We hebben daarom maar besloten om Dordrecht te verlaten
en het NK in café De Tijdgeest in Rotterdam te houden", aldus be
stuurslid jan Heuzeveldt. Het heeft zondagmiddag plaats.
MENSELIJK
Een veiling van creaties van kunste
naars en bekende Nederlanders ten
bate van de hulporganisatie CHIL-
DRIGHT heeft 75.000 euro opge
bracht. Kunstwerken van onder an
deren zanger GERARD JOLING, za
kenman ERIK DE VLIEGER en mo
deontwerper FRANS MOLENAAR
gingen in Odeon in Amsterdam on
der de hamer. De Vlieger maakte
voor het goede doel een collage van
negatieve nieuwsberichten die de
afgelopen tijd over hem in de media
zijn verschenen. Een bieder telde
hier 3500 euro voor neer. Het
kunstwerk dat het minst opleverde,
namelijk 150 euro, was het schilde
rij met tulpen van Joling. ChildRight
gebruikt de opbrengst om in Kenia
een opvanghuis en een school op te
zetten voor uitgehuwelijkte meisjes.
Foto: ANP
Een Vietnam-veteraan heeft pruimta
bak in het gezicht van de Amerikaan
se actrice JANE FONDA gespuugd.
De politie sprak over een grote hoe
veelheid tabak. Met zijn daad uitte
de 54-jarige Michael Smith zijn on
vrede over de pacifistische, anti-
Amerikaanse houding van Fonda tij
dens de VIETNAM-OORLOG. Hij be
laagde de 67-jarige Fonda toen zij
haar autobiografie signeerde in een
boekwinkel in Kansas City. Smith
moest negentig minuten in de rij
wachten voordat hij bij Fonda was.
In een interview met de krant Kansas
City Star had hij de Oscar-winnares
een verraadster genoemd. Foto: EPA
Amsterdamse HORECA-ondernemers vrezen een chaos tijdens KONINGINNEN
ACHT als burgemeester JOB COHEN vasthoudt aan het beperkte aantal buiten-
taps. De uitbaters hadden vergunningen voor in totaal 47 tappunten aange
vraagd, maar er zijn er 'slechts 27 toegewezen. ,,Dat wordt dringen voor die
tienduizenden feestgangers," zegt John Schraven van de Amsterdamse afdeling
van Koninklijke Horeca Nederland. „We hebben het over barretjes van 2.20
meter, waar acht mensen omheen kunnen staan. Je kunt er maar twee biertjes
tegelijk op tappen. Wij vrezen dat het te druk wordt rond die taps om het nog
leuk te hebben. Het wordt een chaos." De ondernemers vrezen dat een tekort
aan tappunten agressie in de hand werkt. Een half uur dringen om dan met een
stel doodgeslagen biertjes terug te keren, daar worden mensen chagrijnig van.
Een politiewoordvoerder stelt juist dat een overdaad aan bars een risico voor de
openbare orde oplevert.
Ondernemer ADAM CURRY moet
ruim 1,8 miljoen dollar terugboeken
aan de curator van zijn FAILLIETE
helikopterbedrijf Rotorjet. Curry
sluisde een groot deel van de op
brengst van een verkochte helikop
ter door naar zijn privérekening. De
aangestelde curator ontdekte dit tij
dens de afwikkeling van het faillis
sement en spande een rechtszaak
aan. De rechtbank in Amsterdam
stelde deze week dat dit onrechtma
tig is ten opzichte van overige
schuldeisers. De rechtbank stelt dat
Curry andere schuldeisers benadeel
de met zijn overboeking. Weliswaar
waren die er niet op dat moment,
maar volgens de rechtbank zouden
uitkeringsinstantie UWV en de Be
lastingdienst nog wel aankloppen.
Foto: ANP
Kroonprins Willem-Alexander zal
zondag samen met minister-presi
dent Balkenende in Rome aanwezig
zijn bij de inhuldiging van de nieuwe
paus Benedictus XVI. Dat heeft de
Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) giste
ren laten weten.
Volgens de RVD heeft de aanwezig
heid van de Prins van Oranje niets te
maken met de kritiek die alom is ge
uit op het ontbreken van het Neder
landse koningshuis bij de begrafenis
van paus Johannes Paulus II. Een
woordvoerder van de RVD stelt dat
het sinds 1978, toen paus Paulus VI
overleed, steeds zo is geweest dat
Nederland een hogere vertegen
woordiging stuurde naar de introni-
satie van de nieuwe paus dan naar
de begrafénis van de overleden kerk
vorst. „De regering vindt nog steeds
dat er een goed besluit is genomen
omtrent de begrafenis van Johannes
Paulus II", aldus de woordvoerder.
„Ditmaal is de minister-president
Jaap van de Merwe
Cabaret: sociale
chirurgie onder narcose
van de humor
naar de begrafenis geweest. Het past
in de sinds 1978 gevolgde lijn dat nu
de Prins van Oranje bij de inhuldi
ging is. Prinses Maxima gaat niet
mee", zegt de woordvoerder van de
RVD.
„De koningin, die zich ook in haar
werk gesteund weet door het geloof,
respecteert ieders godsdienst en le
vensovertuiging. Ze heeft uiteraard
waardering voor de belangrijke rol
die de overleden paus heeft ge
speeld", meldt de RVD op haar web
site. De RVD betreurt de suggestie
die is ontstaan dat de koningin geen
respect zou hebben betoond voor de
overleden paus en de katholieken in
Nederland.
Op het ontbreken van de koninklijke
familie bij de uitvaart van Johannes
Paulus II is zeer veel kritiek geleverd.
Oud-premier Van Agt noemde het
wegblijven zelfs een „affront" voor
het katholieke volksdeel in Neder
land, hoewel onder zijn premier
schap ook geen Oranjes naar de be
grafenissen en intronisaties in Rome
afreisden. Alle andere vorstenhuizen
ter wereld stuurden wel een verte
genwoordiging. De Britse kroonprins
Charles schoof zijn huwelijk met Ca
milla Parker-Bowles er een dag voor
op. Maar de Nederlandse regering
vond het land adequaat vertegen
woordigd in de persoon van minis
ter-president Balkenende en blijft
volgens de RVD bij die mening.
"Vivat Oraenge', het schilderij van
Jan Davidsz. de Heem dat de Ver
eniging Rembrandt wil kopen als
jubileumcadeau voor koningin
Beatrix, blijkt al eerder in konink
lijk bezit te zijn geweest. Haar
zwager, Jorge Guillermo, heeft het
schilderij na zijn scheiding van
prinses Christina in 1994, via een
kunsthandel in Londen verkocht.
De toenmalige koper heeft het
doek, dat sinds gisteren te zien is
in het Rijksmuseum in Amster
dam, weer doorverkocht aan een
Zwitser, die het nu op zijn beurt
voor 800.000 euro aanbiedt. De
Vereniging Rembrandt probeert
bij bedrijfsleven en bevolking geld
los te peuteren om het schilderij
te kopen.
De club vindt dat het werk van De
Heem 'vanwege de kwaliteit en de
historische betekenis' moet wor
den aangekocht voor het Neder
lands openbaar kunstbezit. De
koningin krijgt het schilderij, dat
tien jaar geleden dus al bij haar
jongste zus in villa Eikenhorst in
Wassenaar aan de muur hing, dan
ook niet privé: het moet op paleis
Het Loo komen te hangen.
Het bijzondere werk, rond 1670
gemaakt als solidariteitsverklaring
met de Oranjes, is door Jorge
Guillermo niet met de inboedel
van hun woning in Wassenaar bij
Sotheby's in Amsterdam aange
boden, maar in Londen. Het is
ook bij een Londense kunsthan
delaar, Johnny van Haeften, waar
de Vereniging Rembrandt het
schilderij vorig jaar heeft gevon
den.
'Vivat Oraenge' blijft tot 16 mei in
het Rijksmuseum te zien.
GPD
Vivat Oraenge. Foto: GPD
Het nieuwe Hunebedcentrum in Borger,
dat op 28 april de deuren opent voor pu
bliek, wil het museum gebniiken om Di
the te promoten. Het museum laat niet
leen de bezoekers kennis maken met he
fenomeen hunebedden, ook wil het een
trum de overige archeologische vondste
in Drenthe onder de aandacht brengen.
Sterker nog, het museum kijkt over de
grenzen en gaat een samenwerking met
onze oosterburen aan, die 52 hunebedd
op de Hündsrück koesteren. Het nieuwi
ruim zeven miljoen euro kostende, mus
um bestaat uit twee gebouwen. Het is 01
worpen door het architectenbureau Aid 1
en Hennie Van Eyck. Het oorspronkelijk
museumgebouwtje ondergaat een renoi
tie. De bezoekers die in het nieuwe mus
um komen, beleven hoe de Drenthen 551
jaar geleden leefden.
Met het aantal evenementen in
Nederland stijgt ook het aantal
klachten over geluidshinder. Ge
meenten proberen klachten te be
perken door omwonenden bijtijds
te waarschuwen. Maar een echte
oplossing is het niet. „Geluid is ter
reur."
Jan Kramer van de Nederlandse
Stichting Geluidshinder weet het
nog goed. Vroeger, mijmert hij.
Vroeger, toen hij als kind rond-
banjerde bij de Vlaardingse vlag
getjesdagen, stond in een hoek op
een zeepkistje een vrouw te zin
gen. Het publiek kroop dicht op
een om haar te kunnen verstaan,
zo zacht was het. „Nu wedijveren
bands bij evenementen om aan
dacht", zegt Kramer. „De een
produceert nog meer geluid dan
de ander." Niet iedereen is daar
blij mee.
Gemeenten bepalen zelf hun eve-
nementenbeleid. Ze moeten zelf
beslissen wat het maximale ge
luidsniveau wordt en hoe klach
ten zijn te voorkomen. Dat is niet
eenvoudig, weten ze bij de NSG.
Een belangrijk onderwerp, want
het aantal evenementen neemt
toe. Gemeenten hebben ze nodig.
Ze trekken bezoekers en de kassa
rinkelt en de gemeente wordt op
de kaart gezet. Met talloze maat
regelen, zoals een eindtijd voor
een feest en een rem op het ge
luidsniveau, proberen gemeenten
overlast te voorkomen. Vaak te
vergeefs: het aantal klachten over
geluidshinder lijkt toe té nemen.
De NSG rept zelfs van twee mil
joen Nederlanders die er last van
hebben.
Je kunt een klachtenlijn in het le
ven roepen, zoals in Amsterdam.
Het voorkomt rechtszaken, is daar
de ervaring. „Maar het neemt het
lawaai niet weg", zegt een woord
voerster van de Stichting Bestrij
ding Akoestische Milieuvervuiling
(BAM). Wie klaagt, vindt zij, heeft
gelijk: „Er wordt nog wel eens ba
dinerend gereageerd op klachten
over het lawaai. Maar dat is onte
recht. Harde muziek is niet zo on
schuldig als het lijkt."
Ze vertelt hoe lawaai aantoonbaar
kan leiden tot klaplongen. Dat bo
vendien in Nederland jaarlijks
30.000 jongeren gehoorproble
men krijgen als gevolg van harde
muziek. En hoe twee miljoen Ne
derlanders sowieso al slechtho
rend zijn geworden. Soms leidt de
muziek tot een piep in het oor.
Eentje die zo gekmakend kan zijn,
dat er mensen zijn die er zelf
moord voor pleegden, weten ze
bij BAM. „Geluid is dus niet on
schuldig. Niet voor niets gebrui-
Foto: Ton Kastermans
ken landen als de Verenigde Sta
ten harde muziek als martelme
thode."
BAM vindt: demp het volume. Iets
dat technisch goed kan, weten ze
bij Q-audio, een bedrijf uit 's-Her-
togenbosch dat geluid verzorgt bij
evenementen. „Met technische
middelen is het geluid zo te rich
ten dat bezoekers van eên evene
ment uit hun bol kunnen gaan,
terwijl de buren er veel minder
last van hebben." Pas dat toe, ver
zucht BAM: „Want geluid is ter
reur. Je kunt er niet voor vluch
ten."
Edine Wijnands
Nederlanders ervaren verkeerslawaai als de groot
ste geluidshinder. In 2003 hadden 3,7 miljoen
mensen daar last van, blijkt uit onderzoek van het
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
(RIVM.) Vliegtuiglawaai staat op de tweede plaats,
direct gevolgd door herrie van de buren. Ook la
waai van bedrijven vormt een flinke bron van er
gernis. Een goede nummer vijf is de lawaaiover
last van recreatie. Zo'n twee miljoen Nederlanders
ondervinden daar flink wat last van. Kermissen,
horeca, popfestivals, braderieën, Koninginnen
acht of andere grootschalige evenementen kun
nen voor omwonenden een gek makende bron
zijn van irritatie. Een optreden van een popgroep
veroorzaakt al gauw 110 decibel (dBA), evenv 'gj
als een flinke cirkelzaag. Een middelgroot eve rar
ment levert al snel 80 tot 85 dBA lawaai tegen
gevels van woonhuizen'. Wie drie kwartier of 1
ger geluid van 90 dBA ervaart, loopt al kans 0
blijvende gehoorschade. Dat is bijvoorbeeld 1
geval bij het geluid van een zeer zware vracht
gen. Erger is het gesteld bij het geluid van eer
laaghangende helikopter (100 dBA) of pneum
sche boor (120 dBA). Dergelijke lawaaibronnt
bevinden zich in het gevaarlijke gebied van k Br
op gehoorschade. De absolute pijngrens ligt v
140 dBA en is vergelijkbaar met het geluid vai
straalmotor op 25 meter afstand.
Er zijn heel wat boeken in omloop die van dienst kun
nen zijn bij het overleven in de grote boze wereld. Een
willekeurige dwarsdoorsnede: 'Onthaasten in dertig
stappen', 'Ontwikkel uw zesde zintuig', 'De huis-, tuin
en keukenwijzer voor niet giftige paddestoelen', 'Het
leef voor jezelf basisboek werkboek' en'Hoe te winke
len als je rood staat'. Fantastisch! Voor slechts 9,95 euro
haal je meer uit je werk, voor 4,90 wordt je elke dag een
beetje brutaler en voor een luttele 17,95 kun je denken
en voelen wat je wil.
Ik kan alleen geen fitting monteren aan de losse draad
jes die al een jaar in mijn halletje bungelen, waardoor
iedere bezoeker verwoedt met de lichtschakelaar zit te
scratchen. Ik heb geen verstand van verzekeren, ik ben
niet bij machte een broek eigenhandig in te korten, ik
weet niet hoe je een doorgeslagen stop moet vervangen
of hoe ik een back-up van mijn computerbestanden op
deserver moet zetten. Ik zou het allemaal wel willen
kunnen, maar dat blijft bij een gedachte. Die van 17,95
is dus alvast weggegooid geld.
24. Het eerste etmaal van mijn leven heeft het laatste
uur geslagen. En wat heeft de spelende vrouw geleerd?
Veel dingen die ik alweer ben vergeten. Ik kon ooit
punniken en breien, ik had technica-tien les en heb
heel wat gefiguurzaagd. Ik heb leren zwemmen, fiet
sen, zeilen, paardrijden, skiën en autorijden. Ddt na
alle praktische basisdingen, als lezen, schrijven, veters
strikken en klok kijken.
Maar het is nóóit genoeg. Iedere dag kom ik tot de ont
dekking dat ik iets niet kan, wat ik misschien wel zou
moeten kunnen, of waarvan de noodzaak zich plots
klaps aandient. Het lijkt heel tegenstrijdigI
weet, hoe meer ik besef dat ik heel veel niet 1
hoe meer ik
niet weet. Een
achterstand die groter wordt, naarmate ik mijn best
doe hem in te halen.
Tijd is een factor. Eens te meer blijkt dat ook in dit ge
val keuzes je leven bepalen. Alle keuzes. Boeken, hob
by's, vrienden, studie. Iedere stap die je zet, bepaalt de
vorm van kennis die je opdoet en begrenst tegelijkertijd
je mogelijkheid om andere kennis op te doen. Op zich
is dat geen ramp, prioriteiten stellen is ook iets wat je
moet leren. Noodzaak is ook een goede leerschool.
Daarom kan ik wel, tot op zekere hoogte, mijn fiets re
pareren, maar bleek pas sinds kort dat ik geen stoppen
kan vervangen. Simpelweg omdat ik het nooit heb hoe
ven doen. Geen prioriteit. Totdat ik in het donker zat,
ineens ook niet meer kon koken en bedacht dat ik er
verdraaid weinig aan had dat ik wel weet hoe het taal-
verwervings-mechanisme bij kinderen tot zeven jaar
verloopt. Het idee dat het grootste deel van mijn studie
hoogstivaarschijnlijk overbodige kennis bevat, is gezien
de onderwerpen en complexiteit van de stof, in zekere
zin een opluchtingen aan de andere kanteen ondrage
lijk frustrerend gevoel van tijdverspilling.
En niet alleen op die manier. Behalve de keuze voor be
paalde kennis, heeft kiezen voor kennis in het alge
meen als gevolg dat andere dingen onbenut blijven.
Een zonnige dag, bijvoorbeeld, die er vanachter het
raam in de universiteitsbibliotheek kwaadaardig onbe
zorgd bij ligt. De verleidelijke lichtval van een zonne
straal op een opengeslagen boek is moeilijk te weer
staan. Ze dringt zich in al haar schaamteloze vrijblij
vendheid aan me op en zet het nut van kennis in de
schaduw. Ook op sociaal niveau is kennis een vriend
en een vijand. Mee kunnen praten, op de hoogte zijn
en iets zinnigs te melden hebben, is geen
overbodige luxe voor een goed gesprek. De
vraag is: wanneer diént dat gesprek
plaats te vinden? Colleges volgen, stu
deren en werken vreten tijd, dus
voor gezellig eten met vrienden is in
mijn agenda weinig plaats. Dat is
vol te houden, omdat ik weet dat
dit het moment is om kennis op te
doen. En ik ben ervan overtuigd
dat het mij gelukkig maakt.
Maar zou ik niet net zo gelukkig
zijn als ik zeker wist dat ik alle
huis-tuin-en-keukenproblemen
eigenhandig zou kunnen oplos- f
sen? Misschien. Voor 9,95 euro
heb ik 'Geluk in eigen hand'. Heb ik
daarmee dan ook antwoord op al
mijn vragen? Nee, want kennis is
bij uitstek het antivoord op een
vraag die nog niet gesteld is. Wat
betreft mijn gebrek aan kennis,
kennen en kunnen, heb ik me in
middels bij één ding neergelegd: ik
kan niét in de toekomst kijken.
Reageren? reacties_op_column@hotmail-
*W<
»-I
op
wor
ven
ief e
fm<
in{
rad
\d\
in
HG -
•chij
nisti
!ake
eno
ren
ijke
riesl
oste
arnt
'erta
an e
it Fr
heb
rersi
