REGIO
De paus, het vagevuur en de hemel
ier
boven
Onzekerheid over waar de paus nu precies is
Jaloers
vét cool
colofon
uit de archieven!"
heid zich gedragen weet. Maar er
wordt niet gebeden om Gods han
den te binden."
- Zit er niet het risico aan vast dat
mensen te veel gewicht aan hun ge
beden toekennen?
„Ja, dat risico loop je: als ik niet
gauw begin, dan gaat het mis. Maar
ik denk juist dat het de bedoeling
was deze mogelijkheid als troost te
bieden: hij is niet uit jouw gezichts
veld en handen verdwenen. Iets van
dit gevoelen zie je ook buiten de ka
tholieke kerk terug in de overvloed
van bloemen die op de baar gelegd
worden, postume onderscheidingen
en lovende toespraken. Er spreekt
een besef uit dat, ondanks het ster
ven, een allerlaatste woord, een al
lerlaatst eerbewijs gewenst wordt,
om de overledene alsnog recht te
doen. Het vagevuur is Gods wijze
om deze wens te vervullen. Onze ge
beden bevelen de overledene bij
God aan."
- Bidprentjes moeten helpen bij het
bidden voor iémands zielenheil?
„Ja, maar er is ook het verlangen
naar een heel tastbare herinnering
aan een dierbaar persoon die je is
ontvallen. Je kunt op het bidprentje
voor de paus trouwens goed zien dat
de suggestie vermeden is dat gebed
nodig is, yvrant anders... En er staat
nadrukkelijk ook geen tekst van: nou
ja, je kunt wel stoppen met bidden,
want hij is er toch al wel."
„Als je als paus sterft, dan heet je
niet Johannes Paulus II meer, maar
Karol Woityla. 'U kunt daar uw mij
ter neerleggen, uw staf daar en uw
dogma's daar.' Je kon het zien aan
het ritueel van de uitvaart, dat was
precies hetzelfde als voor iedere pa
rochiaan, omdat een paus uiteinde
lijk ook 'gewoon' een gedoopte
christen is, onderhevig aan dezelfde
bekoringen en genade als ieder an
der."
- Nog even over het conclaaf dat
maandag begint: er wordt gezegd dat
de Heilige Geest de pausverkiezing
leidt. Maar hoe is diens rol eigenlijk?
De kardinalen zitten daar immers
met hun eigen voorkeuren en zijn er
een aantal stemmingsronden.
„Het conclaaf is, hoe menselijk ook
samengesteld, een coproductie - van
God en mens. Met onze kromme
pennen schrijft God rustig recht. Het
is niet zo dat je het werk van de Hei
lige Geest er met een pincetje uit
kunt en mag vissen, maar ook niet
dat de stemming van de kardinalen
eruit gevist mag worden. Bij paus
verkiezingen gaat het toch vaak an
ders dan vooraf was vermoed."
Van Ulden herinnert zich hoe hij als
tiener samen met andere gelovigen
op tv zag hoe een nieuwe paus op
het balkon van het Vaticaan werd
voorgesteld. „Vol verwachting klopte
ons hart en daar verscheen een klod-
derig, dikkig dorpspastoortje. Dét
was een afgang na de statige, rijzige
figuur van paus Pius XII. Er ging een
kreet van afkeuring door de zaal,
waarvan later werd gezegd dat het
een kreet van verbazing was. Welke
klungel had zoiets bedacht?"
„De volgende dag waren de com
mentaren in de laanten beleefd: na
zo'n enorm licht als Pius XII moest
men even ademhalen, men was er
niet uitgekomen en had het paus
schap voorlopig even geparkeerd bij
deze brave dorpspastoor. Maar het
bleek deze man te zijn die het Twee
de Vaticaanse Concilie is begon
nen."
„Dus ook de bewering dat de paus
door de samenstelling van het kardi
nalencollege zijn eigen opvolging ge
regeld heeft, is niet waar. En iemand
die het wordt, wordt toch een ander,
zelfs anders dan hij zelf dacht te zijn.
Je merkt toch dat in het hele spel van
krachten Gods Geest waait."
Wim Schrijver
Nederland moet meer bewegen en gezonder eten, vindt de over
heid die fors investeert in de strijd tegen vervetting. Het Natio
naal Gezondheidsplan, waarbij meer dan 250 sportcentra zijn
aangesloten, helpt een handje en leert dikkerds in dertien weken
een nieuwe leefstijl opbouwen. Journaliste Nancy Ubert wil haar
leven ook beteren en doet in de rubriek 'Vét cool' wekelijks ver
slag van haar gevecht.
'Spieren zijn de motor van
ons functioneren. Geef je mo
tor regelmatig een onder
houdsbeurt'. Ik krijg deze me
dedeling - één van de pep
praatjes die om de dag auto
matisch naar mijn mailbox
worden verstuurd - precies
op tijd binnen. Ik dreig name-
I lijk af te glijden naar mijn ou
de, verfoeilijke gewoonte: te
weinig bewegen. De bood
schap van www.mijnleefstijl is
het laatste zetje dat ik nodig
heb. Ik pak mijn sporttas en
fiets naar de sportschool.
Begin vorige week mailde ik
nog naar een lezeres (die
schat stuurt me elke maandag
een reactie op mijn column)
dat mijn nieuwe leefstijl al zo
in mijn systeem zit, dat ik niet
meer anders kan dan flink be
wegen en gezond eten. Een
grove leugen! Want ik presteer
het om de rest van de week
het tegendeel te bewijzen. Ik
dwaalde af naar een flash-
loos bestaan.
Smoesjes genoeg, dat wel.
Mijn darmen rommelden af
grijselijk na mijn avonturen in
El Salvador. Ik had verschrik
kelijk veel werk in te hellen.
Mijn kinderen hadden extra
aandacht nodig. En vrienden
liepen de deur plat om de vi
deo te zien die ik samen met
mijn lief had gemaakt.
Ik geef toe: voor je het weet
sluipen rituelen binnen die je
liever buiten de deur houdt.
Coby, een kennis van me, kan
daarover meepraten. Met
haar vriend Leo geniet ze al
een paar jaar van een niet on
aanzienlijke erfenis in Nice. In
mum van tijd hadden de twee
de Franse geneugten in hun
Hollandse patroon opgeno
men. Om elf uur 's ochtends
stond de anijslikeur op tafel,
's Middags maakte Coby
sangria en bij het avondeten
vloeide de wijn. De pot met
knoflookmayonaise stond bij
elke maaltijd op tafel en we
kelijks gingen er kilo's brie
doorheen. Coby - net als ik
klein van stuk - werd even
breed als ze lang is.
Onlangs was ze voor verjaar -
dagsbezoek in Nederland. Ik
herkende haar niet meer.
Moeke had het figuur van een
jong meisje gekregen. Coby
was 25 kilo lichter. Mijn meta
morfose viel in het niet bij die
van haar. Hoewel iemand be
nadrukte dat het echt aan me
te zien was dat mijn leefpa
troon was veranderd, ging alle
aandacht uit naar de 'extreme
makeover' van Coby. Ieder
een wilde weten hoe zij dat
voor elkaar had gekregen.
„Nance, ga zitten. Pak pen en
papier en ik dicteer je mijn di
eet." Gretig schreef ik op wat
ze te zeggen had. „Is dat alles?
Die zes crackers, anderhalve
liter vetvrije yoghurttwee
grapefruits („Denk erom:
geen ander fruit.") en een on
beperkte hoeveelheid groen
ten was inderdaad haar dage
lijkse voeding. Wijn dronk ze
nog wel. „Maar niet meer dan
vier glazen per dag en uitslui
tend superdroge."
Coby schoof dicht tegen me
aan. „Het is een heel geheim
dieet", vertrouwde ze me toe.
„Ik heb moeten beloven dat ik
het aan niemand zou door
vertellen. Ik heb het namelijk
gekregen van iemand die sa
men met leden van de ko
ninklijke familie heeft gelijnd.
Dit dieet werkt altijd."
Ja, logisch dat het werkt. Je
krijgt amper nog wat binnen!
Uitvoerig begon ik Coby uit te
leggen wat ik de afgelopen
weken dankzij mijn e-learning
programma en coach van de
sportschool heb geleerd. Co
by had er geen oren naar. „Ik
kan nu weer alles eten." „Co
by, straks ben je weer even
zwaar, misschien nog wel dik
ker", probeerde ik nog. De
Franse diva had dovemanso
ren gekregen. „Je bent alleen
maar jaloers", snibde ze.
Gisteren werd de verleiding te
groot. Ik besloot het koninklij
ke dieet van Coby te probe
ren. Ik filosofeerde dat ik dan
wat sneller gewicht zou verlie
zen. Ik heb het tien uur weten
vol te houden, 's Avonds
kreeg ik een onbedwingbare
vreetaanval. Al die weken was
me dat niet overkomen. (Op
die ene dag na dat ik een zak
yoghurt gums had leeg gevre
ten.) Het was een goede les.
Vanmorgen ben ik dus weer
naar de sportschool gegaan.
Een uur nadat ik gewoon -
goed, gezond en lekker - had
ontbeten. Vanmiddag heb ik
alle columns van de afgelopen
weken naar Coby gestuurd.
Kan ze wat van leren. Deze
zend ik er straks achteraan. Ik
mag dan langzaam afslanken,
ik blijf wel gezond bezig. En
nee, ik ben niet jaloers, Coby.
Het gaat eigenlijk prima zo.
Nancy Ubert
Reageren? n.ubert@hdc.nl
Leidsch Dagblad
Directie: T. Klein en H. de Wit
E-mail: directie@hdcmedia.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor,
Adriaan Brandenburg
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
De openingstijden van de receptie zijn:
Maandag tot en met donderdag
van 08.30 -16.30 uur
Vrijdag van 08.30 -12.30 uur
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten: overlijden, geboorte, jubilea
en andere familieberichten, desgewenst met
foto en/of afbeelding, via www.hdcmedia.nl of
per e-mail: familieberichten@nhd.hdc.nl.
indien geen e-mail: fax 072-5196696, tel. 072-
5196699
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-515° 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met; 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800 -1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
16
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post
worden verzonden geldt een toes
aan portokosten per verschijnda
Voor zaterdagabonnementen gf'
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gil
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za: 0!
(als op zaterdag voor 12.00 uurw
wordt de krant dezelfde dag nabi
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, or w a
krant op maandag.)
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen
schriftelijk, uiterlijk één maand
de abonnementsperiode, t a v. a
lezersservice, postbus 2,1800 M
Voor leveringsvoorwaarden abon
www.leidschdagblad.nl of KvK-m
37014187 unt
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databank
aanzien van (de inhoud van) den
worden uitdrukkelijk voorbehoud
rechten berusten bij HDC Uitgev
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werkei
beeldende kunstenaars aangesM
CISAC-organisatie zijn geregeld 1
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de«
gegevens van abonnees
gegevens kunnen tevens words
gerichte informatie over voorde
en te geven, zowel door onszelf:
derden. Heeft u hier bezwaar teg "0
u dat laten weten aan HDC Med
Lezersservice, postbus 2,1800 A! oist
spe
MT
Tot in de hoogste kringen van het Va
ticaan wordt gezegd dat Johannes
Paulus II in de hemel is. Maar intussen
wordt ook gébeden voor zijn zielen
heil. Dat roept de vraag op: waar is
Karol Woityla nu precies, al in de he
mel of nog in het vagevuur?
Kardinaal Joseph Ratzinger zei het
tijdens de uitvaartmis van Johannes
Paulus II voor de Sint Pieter, heel
fraai: „Wij geloven dat onze geliefde
paus vandaag voor het raam van zijn
Vaders huis staat, dat hij ons ziet en
dat hij ons zegent." En de Neder
landse bisschoppen schreven dat
'hij was binnengetreden in Gods Ko
ninkrijk van licht en vrede'.
De paus is, simpel gezegd, in de he
mel. En toch zijn in Nederland bij
voorbeeld 550.000 bidprentjes ge
drukt - en nog eens 100.000 extra
wegens de grote belangstelling - om
de oproep kracht bij te zetten te bid
den voor diens zielenheil. Oftewel,
de paus is in wat de katholieken het
vagevuur noemen.
- Is Karol Woityla nu in de hemel of
toch nog in het vagevuur?
„Het is een paradox", beaamt Leo
van Ulden, pastoor in Sneek en vica
ris van het bisdom Groningen.
„Waar hij is, daar heeft niemand aan
deze kant van het graf weet van, wij
kunnen daar slechts stotterend over
spreken. Wat wij wel uit de heilige
Schrift weten, is dat niemand ons
kan scheiden van Gods liefde."
„Ik weet niet of je kunt zeggen dat
hij in de hemel is. Wij zijn God niet.
Het zou me, eerlijk gezegd, niet ver
bazen als hij daar is. Maar wij weten
niet wat er in een leven aan verbor
genheden kan zijn. In de dood is de
paus ook niets meer en ook niets
minder dan iedere andere sterve-
ling."
Van Ulden memoreert het overlijden
van Pius XII in 1958. „Daar hing de
zelfde sfeer van complete verering
omheen. Pas vele jaren later was er
de, in mijn ogen onterecht overdre-
ven, verguizing over zijn rol in de
Tweede Wereldoorlog. Je moet dus
uitkijken om iemand te offeren aan
het beeld dat tijdgenoten van hem
hebben. We weten allemaal dat het
niet waar is dat het ene leven hele
maal heilig en een ander leven hele
maal slecht is."
Hij begrijpt overigens wel waarom
Ratzinger tijdens de uitvaart de paus
in de hemel plaatste. „Je maakt het
sterfbed mee, er staan honderddui
zenden mensen op het plein, de hele
entourage werkt mee aan een sfeer
van verering en dan ga je natuurlijk
niet zeggen: dames en heren, ik ben
er nog lang niet zeker van, als dit
maai' goed afloopt."
- Wat is dat vagevuur eigenlijk?
„Het vagevuur is een voorstelling
van hieruit. Het ogenblik van over
gang naar de hemel kunnen we niet
vaststellen. We weten wel dat ieders
leven in onvoltooidheid eindigt. Het
kan zijn omdat de dood iemand de
kans ontnam om plannen uit te voe
ren, maar er kan ook zonde of falen
meespelen waardoor men is blijven
hangen in bepaalde voornemens.
Het vagevuur wordt geacht, ik zou
Op de vooravond van het conclaaf hielden gelovigen gisteravond een gebedswake in de Leidse Herensingelkerk. Ze zongen en lazen teksten van Johannes Paulus
II. Foto's: Erik Taal
Uit 'De schoolkatechismus' (1948):
- Wie gaan naar de hemel?
Naar de hemel gaan zij, die ster
ven in staat van genade, en niets
meer te boeten hebben.
- Wat is het vagevuur?
Het vagevuur is de plaats, waar de
zielen van de rechtvaardigen door
het lijden haar zondestraffen
moeten uitboeten.
- Wie gaan naar het vagevuur?
Naar het vagevuur gaan zij, die
sterven in staat van genade, maar
nog niet zijn bevrijd van alle zon
den.
- Hoelang blijven de zielen in het
vagevuur?
De zielen blijven in het vagevuur,
totdat zij door het lijden haar
zondestraffen hebben uitgeboet,
of door de hulp van anderen ver
lost worden.
bijna zeggen, de laatste herkansing
van Gods barmhartigheid te zijn."
- 'Vagevuur' klinkt niet prettig.
„Taalkundig hangt het samen met
een oud Nederlands woord: veeg,
dat wij nog kennen in de uitdrukking
'het vege lijf redden'. Bij vuur moet
je niet denken dat iemand boven
een komfoor wordt gehouden, of
boven gloeiende kolen - het is een
vuur van wroeging, van spijt. Het is
een vuur dat je als het ware schoon
brandt tot je werkelijk tot zelfkennis
bent gekomen. Het is niet zozeer dat
God jou straft door je daarin te gooi
en, maar dat je zelf zegt: ik zou toch
graag, voordat ik werkelijk voor God
verschijn, orde op zaken willen stel
len en schoon schip maken."
- Kun je door gebed iemands lot in
het vagevuur veranderen?
„Nee, het gebed voor het zielenheil
heeft nooit de bedoeling gehad Gods
oordeel te veranderen. Het is niet zo
dat God tegen iemand zegt: jij boft
niet, het was anders uitgepakt als de
parochie in Sneek maar wat harder
voor je had gebeden, maar de suk
kels zijn het vergeten of doen het
niet. Dat is niet het punt. Wel dat je
in alle gebrokenheid door het gebed
van anderen wordt gedragen. En ook
door dat van Christus en door de
voorspraak van de heiligen. Je staat
niet moederziel alleen met je sores."
Van Ulden ziet een overeenkomst
met de bij protestanten gebruikelijke
'voorbede'. „Ik weet het, dat gebed
gaat nooit over de grens van de dood
heen. Maar het is wel een bede dat
Gods Geest iemand verlichting of
vrede mag geven. Daar wordt niet
mee bedoeld dat iemand zelf niets
meer hoeft te doen - de gemeente
bidt immers voor hem - maar de be
doeling is dat iedereen in zijn zwak-
V VIA AG
ANNO 1955, Maandag 18 April
LEIDEN - Het dodelijk ongeval, dat Zaterdag voor Pasen in dt
lemmerstraat plaats vond, heeft weer eens opnieuw aangetooi
deze drukste en smalste algemene verkeersader bij lange na
doet aan de eisen, die hier door het verkeer worden gesteld. V,
deze enorme problematiek, vragen wij ons nu af of het niet m
dat de Haarlemmerstraat op Zaterdagmiddag, bijvoorbeeld va
tot zes uur, voor autoverkeer wordt afgesloten. Wat in drukke
straten als in Den I
Amsterdam en Utri
gelijk is, moet toch
Leiden kunnen? W
Zaterdag enkele wi
gesproken en zij z<
stuk voor stuk van
juichen, gezien d«
regel het 'rustig wil
zou bevorderen.
ANNO 1980,
vrijdag 18 april
LEIDEN - Weer ten
binnenstadsbeeld;
kleinste vuilnisaut
rige was al een tiji
gebruik, tot op d
versleten. Dit nieu
gelse model teltw
technische snufjes
wat vlotter mee
kan worden, en v
ren te zien in de P
wijk. Het is de nie
techniek om e
sloppen en stegen
te houden.
Foto: archief
Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien
plaatsing 2,50 (afdruk van 13 bii 18 in zwart wit) over te maker
8406 t.n.v. HDC Media b.v., Postbus 2,1800 AA Alkmaar, onder
Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante I
de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U kri
binnen drie weken thuisgestuurd.
Drinken is doorgaans goed voor hardlopers. Maar onderzoek)
Boston beweren dat te veel vocht op de marathon levens kan
In de Amerikaanse
stad overleed in 'Jjn' //gf hardlopen t
2002 een deelne- 7*7 7 7
mer aan hypona- drinken Om Het dm
tremie. Door een
teveel aan vocht daalt dan het zoutgehalte zo, dat gevaar vo£,
zondheid ontstaat. Navraag bij de Leiderdorpse sportarts JAA u:
DER LEDEN.
or
Wat vindt u van de conclusie van het team onderzoekers d'
Children 's Hospital in Boston dat veel drinken riskant is!
„Ik ken het bericht niet, maar het klinkt een beetje opgeklq A
weet ik dat hyponatremie onder extreme omstandigheden |C
ontstaan. Ik twijfel er ook niet aan dat die deelnemer indener
overleden, maar meestal is er dan meer aan de hand. Warn W
dat je door te veel water en thee drinken in levensgevaar ve;e
krijg je al andere klachts'
misselijkheid. Bovendii,0
vatten de veelgebruikte da
ne dorstlessers natriuriO1
dat gebruikt, loopt geei
vaar. Het gaat er name
dat de verhouding voc!
natrium in het lichaam!
lans is." I
Dus kunnen we volop
voor de volgende mart
„Je moet niet drinkeni Ij
drinken, maar het latei
gen van de omstandig!
Bijvoorbeeld tijdens ee
winterwedstrijd elke 5
ter een klein slokje en tijdens een marathon onder zomers
standigheden elke 5 kilometer juist uitgebreid drinken."
Wat adviseert u deelnemers aan de Singelloop van aansh
vrijdag op drankgebied?
„Niets bijzonders. Zeker geen halve liter vlak voor de start, fS
dat gaat maar klotsen. Enkele slokken water kan geen kwai
Wat drinkt een sportieve dokter voor de wedstrijd?
„Toen ik nog hardliep, deed ik tijdens de wedstrijd alles vo
het boekje. Toch ging dat de eerste keer fout, omdat ik tijd;
training ik geen druppel had gedronken. Een beginnersfou 0j.
lichaam was daardoor niet ingesteld op al die op zich heel r(j
woorde drankj ese
Wat drinkt een sportieve dokter na de wedstrijd?
„Ik zou dan zo graag een biertje drinken, maar dat is me vl ee
zo'n inspanning nooit goed bekomen. Dus vlak na de finis!
maar wat sportdranken en dan 's avonds pas een biertje 11
koelkast."
tekst: Tim Brouwer de Koning foto: Henk B jj
>t