m
DENKSPORT
Anand laat iedereen achter zich
Koffiehuisomsingeling loont
Reizen paus postaal gemarkeerd
Elke slag belangrijk
u
HDC 965
ZATERDAG l6 APRIL 2OO5
BRIDGE
PUZZEL
SCHAKEN
Marijke van der Pas
ervDe wedstrijdvorm 'board a match' is in
Amerika erg populair. Ook in Nederland
kennen we sinds kort zo'n toernooi. Sinds
het plotselinge overlijden van bridgecory-
fee Henk Schippers, twee jaar geleden, or
ganiseert zijn weduwe, Elly Schippers,
jaarlijks een toernooi ter nagedachtenis
aan haar man. Ze wilde een bijzonder
toernooi en koos voor 'board a match'.
Het is een viertallentoernooi maar dan
zonder de bijzondere telling die veel club
spelers afschrikt. Bij het uitslaan geldt al
leen winst of verlies. Of de winst bestaat
uit een enkel overslagje of een dikke
slemswing doet niet ter zake, de uitslag op
het spel is dan 2-0. Alleen als de score
precies gelijk is, is de uitslag 1-1. Het is
dus zaak secuur af te spelen en heel pre
cies te verdedigen want een enkel slagje
kan belangrijk zijn.
Voor het tweede Henk Schippers toernooi
heeft de computer een aantal aardige
spellen verzonnen. In het eerste spel redt
een moedige actie een belangrijke slag.
Spel 1
W/Allen
V
*H85
A H V 3 2
*H 1052-
*AB865 N 4 H 7 3 2
VB97 642 t 10 3
- w4"*° 4 6 10 7 5 4
*98 Z V 6
*10 9 4
*AV
986
A B 7 4 3
West begint met een pas, hij denkt zijn
hand later beter te kunnen omschrijven.
Na 14 van noord en 2* van zuid brengt
west zijn tweekleurenspel voor het voet
licht met 2SA: minstens 5-5 in de ongebo
den kleuren. Noord steunt zijn partner
met 4*. Zuid geeft met 4* een controle
bod en zuid doet met 4* hetzelfde. Oost
doubleert dat bod om aan te geven dat
een uitkomst in die kleur wel snor zit. NZ
bieden onverstoord door naar 6*. Dat is
een prima contract dat aan veel tafels ge
maakt is. Een dappere west legt echter
een kleine schoppen op tafel, onder het
aas uit. Tegen een willekeurig troefcon-
tract is dat volgens de boekjes al een
doodzonde maar tegen een slem is dat
helemaal riskant. Als zijn partner de slag
mag maken met de heer begrijpt de man
dat west het aas moet hebben en dat er
iets bijzonders aan de hand is. Met al tien
ruitens in het vizier is de oplossing van
het raadsel niet zo moeilijk. Oost speelt
ruiten temg en de introever doet het
mooie slem sneuvelen.
In het tweede spel is er weer een slem uit
te bieden maar zit de moeilijkheid in het
afspel.
Spel 2
O/Allen
V 6
*V64
A B 8 3
*7632
B 4 3 2 N *105
VH 10 3 T *98752
7 W+° 4652
A B 10 5 4 Z H V 8
A H 9 8 7
A B
H V 10 9 4
*9
Zuid start het bieden met 1*. Met een sterk
tweekleurenspel is het vaak handiger laag
te beginnen. Na een 2*-opening is het las
tig om beide kleuren nog in beeld te bren
gen, vooral als de tegenstanders mee gaan
bieden omdat ze ook een leuke distributie
hebben. Na ISA van noord maakt zuid het
bieden mancheforcing met 34. Noord kan
dus met 44 aangeven dat er een geweldige
fit is en dat slem tot de mogelijkheden be
hoort.
Als NZ in 54 eindigen, zal west met *A uit
komen. De leider troeft de volgende klave
ren en trekt de troeven. Omdat de troeven
3-1 zitten en de schoppenkleur 4-2 is een
overslag niet mogelijk. Zuid kan wel twee
hartens wegwerken op de schoppenkleur
maar dan liggen er geen troeven meer in de
dummy om *B te troeven. De leider zal dus
de snit op *H nemen en die zit mis. Met
deze speelwijze wordt 54 precies gemaakt.
Zit zuid in slem dan zal hij even langer na
denken. Kan hij zijn kans op een twaalfde
slag nog verbeteren? Alleen een zeer gerou
tineerde leider zal de speelwijze vinden die
twaalf slagen oplevert. Na *A en een inge-
troefde klaveren moet zuid spelen volgens
een dummy reversal. Dat betekent dat hij
niet zijn hand maar de dummy hoog moet
spelen. Hij neemt 49 over met de boer en
troeft nogmaals een klaveren in de hand.
Hij gebruikt *V als entree in de dummy om
ook de laatste klaveren van noord te troe
ven.
Zuid heeft dan nog 4H sec in handen. Hij
trekt nu de troeven. Hij neemt 4H over met
het aas en trekt met 4B de laatste troef. Op
die troefslag gooit zuid in de hand ¥B af.
Dan speelt de leider *AH. Op die laatste
kaart verdwijnt de eerste harten van de
dummy. Dan troeft zuid een schoppen met
de laatste troef van de dummy. Hij steekt
over naar *A en maakt met de vijfde hoge
schoppen de laatste slag. Erg mooi ge
speeld en goed voor 2-0.
Henk Schippers was als oud-international
en trainer van de open selectie vooral be
kend bij de topspelers. Zowel het open
team als het vrouwenteam gaven daarom
acte de présence. Het open team (Muller-
-De Wijs en Brink-Van Prooijen) wint het
toernooi. De vrouwen, Arnolds-Vriend en
Pasman-Simons, eindigen als tweede.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
co
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
62
63
Oplossing
nummer 14
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
APPARTEMENT en GERADBRAAKT
Kruiswoordraadsel
nummer 15
HORIZONTAAL:
1. Dierlijk; 5. soort vis; 10. eenheid van
elektrische weerstand; 11. gereedschap;
12. met teer bestrijken; 14. broodbeleg
sel; 16. van een; 18. naast 20. Engelse
adellijke titel; 22. loophek voor kleine
kinderen; 23. opening; 24. eucharistie
viering; 25. loven; 27. maatbuis; 29.
struisvogel; 30. kruiderij; 32 uitspraken
van Christus; 34. zangstem; 35. heide -
meertje; 37. boekformaat 39. breedvoe
rig; 42 lob; 44. honende opmerking; 46.
selderie; 48. visie; 49. etc.; 50. mager; 51.
Goudland; 53. ernstiger; 55. tijdperk; 56.
Jamaïcaanse stroming; 58 naast; 60.
voorzetsel; 61. dochter van Cadmus; 62.
hevig verlangen; 63. blokje suiker.
VERTICAAL:
1. Beide; 2. veengrond; 3. zijrivier van de
Rijn; 4. slotwoord; 6. bakplaats; 7. rivier
in Afrika; 8. dunne gesleten plek in kle
ding; 9. systeem; 12. Waddeneiland; 13.
warme wijn met suiker en specerijen; 14.
slingerplant; 15. Griekse letter; 17.
gevangenis: 19. jonge stier; 21. rivier
(Sp.); 26. inheems vorst 27. grondslag;
28. magie; 29. afloop; 31. ondergang; 33.
scheepstouw; 36. overeenkomst 37.
bedelmonnik; 38 bezwaren; 39. roof-
diertje; 40. steekwapen; 41. bijzondere
betrekking tot iemand; 43. vrouwsper
soon; 45. griezelig; 47. door; 52 solda-
tenkost 53. naarling; 54. spoorstaaf; 55.
wedstrijd; 57. filmdecor; 59. windrich
ting.
Wfelke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de volgende vakjes:
11-53-21-57-6-49-47-46-5-45-7 en 19-29-
41-60-52-25-42-44-16-61-13?
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 12,5 euro verloot. Oplossingen kunt u ook zenden naar ons e-mailadres: credac-
tie.ld@hdc.nl>
w
a
g
e
n
p
a
r
k
s
e
m
l
o
g
a
l
s
k
o
k
o
s
v
k
n
o
t
s
t
1
b
e
r
w
1
g
d
e
e
l
s
e
k
e
n
h
o
e
r
a
k
r
a
m
a
r
m
n
t
o
m
e
e
m
n
n
a
a
d
f
r
e
t
r
e
s
e
d
e
r
t
a
l
w
a
a
r
p
t
k
o
e
n
e
l
1
a
n
p
om
r
t
o
b
1
gl
k
r
a
a
k
s
t
a
r
t
a
l
o
e
t
a
b
a
k
a
s
e h
1
l
1
a
s
l
a
b
a
n
a
m
e
l
e
e
t
a
m
a
l
p
m
1
r
s
p
t
t
e
r
e
n
Winnaars
Dicky Selier, Het Wedde 89,
Voorschoten (cryptogram).
Dhr. G. van der Plas, Nachtegaallaan 10,
Katwijk (kruiswoord).
Cryptogram nummer 15
HORIZONTAAL:
3. Geen zinkend schip? (9); 7. Aanhanger van een
vroegere dictator? (10); 9. Afkeer heeft opnieuw bete
kenis (7); 10. Afgaan met hout (5); 13. Gokt hij met
het geld van een studietoelage? (14); 16. Bijwoord
met meerwaarde (5); 17. Devies in lichaamstaal (9);
18. Voor onderhoud moetje oppassen! (10); 19.
Verwant aan een gummiknuppel (7); 21. Als schilder
was het (g)een sukkel (4); 22. Veldtocht voor cou
reurs (10).
VERTICAAL:
1. Het eerste optreden van een hoogleraar? (10); 2.
Europeaan van de afscheiding (5); 4. Ze zijn nog niet
rijp voor deze borrels (7); 5. Kuren van de glascul
tuur? (15); 6. Wégen die over de weg glijdt (4); 8. Die
zwierbol maakt schoon schip (7); 11. Meteen (de
juiste tijd) plaatsen (11); 12. Hefvermogen om te
zuchten? (9); 14. Koeien (letter) (7); 15. Geestig
gescfièrik (10); 20. Gemeentehuis (4).
Oplossing
nummer 14
HORIZONTAAL:
5. Groene zeep; 6. denkpro
ces; 7. offerfeest; 12. transfer;
13. Huizen; 14. familiestuk
ken; 16. runderhaas; 17. taks;
19. een twee drie; 20. werk
ezel.
VERTICAAL:
1. Brieffragment; 2. verkeers
vlieger; 3. getroffene; 4 zege;
8. schouwspelen; 9. speen; 10.
stofvrij; 11. kickstarter; 15,
slagwerk; 18. kwek.
juiictii nui
Nu Gari Kasparov, die nog
steeds eerste staat op de we
reldranglijst, de schaakarena
heeft verlaten, rijst de vraag wie
nu de sterkste actieve schaker
ter wereld is. De wereldkampi
oen van de FIDE, Rustam
Kasimdzjanov, wordt door nie
mand als sterkste gezien. De
'klassieke wereldkampioen',
Vladimir Kramnik, is na zijn
match tegen Peter Leko in een
crisis geraakt. Die match ein
digde gelijk, waarmee Kramnik
zijn wereldtitel behield, maar
Leko zou dus ook als sterkste
kunnen worden gezien, zeker
nadat hij vervolgens in Wijk aan
Zee het Corus-toernooi won.
Maar in Linares stelde hij daar
na diep teleur door al zijn par
tijen remise te spelen. Daar in
Spanje werd Veselin Topalov
tot ieders verrassing samen met
Kasparov gedeeld winnaar. Sa
men met zijn derde plaats in
Wijk aan Zee leverde dat Topal
ov per 1 april een stevige derde
plek op de wereldranglijst op.
Slechts zeven Elo-puntjes staat
hij nog achter op de nummer
twee Viswanathan Anand, maar
toch is het Anand die na de
troonafstand van Kasparov vrij
wel unaniem als de sterkste
schaker ter wereld wordt ge
zien. Dat gevoel kreeg deze
week een min of meer concrete
status, toen de Indiër door het
Russische schaaktijdschrift 64
de Oscar 2004 kreeg toegewe
zen. Dit gebeurde na een stem
ming onder schaakjournalisten
uit de hele wereld, die Anand
5205 punten gaven. Dat aantal
zegt natuurlijk alleen iets als je
ook de anderen ziet: Kasparov
3664, Leko 3485, Kramnik 3344,
Kasimdzjanov 2088, Topalov
1858.
De Oscar, een soort 'schaker
Diagram 1:
Stelling na 25...Lxa3
van het jaar', kan op allerlei
gronden worden verkregen. In
het geval van Anand is het ge
woon op basis van meetbare
cijfers. Zijn prestatielijst in 2004
was bijna ongelofelijk. Hij be
gon in januari met het winnen
van Wijk aan Zee, dat samen
met Linares en Dortmund tot
de elitetoernooien behoort. In
Linares speelde hij niet mee,
maar Dortmund won hij ook!
Op de Olympiade leidde hij In
dia persoonlijk naai" een zesde
plaats, met een geweldige score
van 8 uit 11 op het eerste bord.
Tussendoor won hij diverse ra-
pidtoernooien op het aller
hoogste niveau, waaronder het
Amber-toernooi in Monaco,
waar bijna de hele toptien aan
wezig was. Anand toonde zich
de ongekroonde wereldkampi
oen rapidschaak, maar heeft
ook recht van spreken als hij
zich in serieuze partijen de
sterkste noemt.
Het jaar 2005 begon iets min
der. Maar wat heet minder, met
een tweede plaats in Wijk aan
Zee en een derde in Linares. Per
saldo scoorde hij er net zo hoog
als Leko en Topalov. In het Am
ber-toernooi, dat op 1 april ein
digde, liet hij werkelijk iedereen
zijn hielen zien. Het door mil
jardair Joop van Oosterom ge
sponsorde toernooi bestaat uit
een rapidtoemooi en een toer
nooi met blindpartijen. Zoals
gezegd won Anand vorig jaar
het rapidgedeelte, maar deze
keer ook het blindtoernooi en
daarmee uiteraard het overall
klassement. Met rapid bleef hij
de nummer twee Morozevitsj
na elf ronden een half punt
voor, blind bleef hij de nummer
twee Ivantsjoek zelfs twee volle
punten voor. In het totaalklas
sement (22 partijen) werd
Morozevitsj tweede, eerbiedig
op tweeënhalf punt. In beide
WK-cycli stond Anand de afge
lopen jaren buitenspel, al dan
niet vrijwillig. Op dit moment
mag echter niemand anders
dan hij zich de sterkste schaker
ter wereld noemen.
Leko-Anand
Monaco 2005 (rapid)
l.e4 e5 2.Pf3 Pf6 3.Pxe5 d6
4.Pf3 Pxe4 5.d4 d5 6.Ld3 Pc6
7.0-0 Le7 8.c4 Pb4 9.Le2 0-0
10.Pc3 Lf5 11.a3 Pxc3 12.bxc3
Pc6 13.Tel
De agressieve methode is
13.cxd5 Dxd5 14.c4, maai
lijkt na het door hem gew
Corus-toernooi de strijdb
weer te hebben begraven
13...dxc4 14.Lxc4 Ld6 15,
Dd7 16.Pg5 Pa5 17.Ld3T
18.Tae2 Txe2 19.Dxe2 b6
20.DÜ3 Lg6 21.Lxg6 fxg6
22.De2 h6 23.Pe6
Toch moedig gespeeld, m
het pakt verkeerd uit.
23...Te8 24.C4 Pb3 25.Lbi
Zie diagram 1. Een verras
zet. Wit kan namelijk zijn
geven voor voldoende nis
aal, maar Anand heeft de
tengewone kracht van ziji
pionnen goed ingeschat,
26.Lxa3 Pxd4 27.Pxd4 Tx
28.Pxe2 Dd3
Toren, loper en paard ziji
drieën over het algemeen
ker dan een dame, maari
geval zijn de drie zwarte
nen moordend.
29.Lb2 Dxc4 30.h3 c5 31,
Db3 32.Le5 a5 33.h4a43
Zie diagram 2. Het openb
van de zwarte koningsste
het enige waarop wit kan
pen. Op de damevleugell
hij het geweld niet tegen.
34...Kh7 35.hxg6+ Kxg6!
a3 37.f5+ Kf7 38.Pe4 a23
Dd3 40.f6gxf6 41.Pxf6D
42.Kfl b5 43.Pe4 Dd5 44
b4 45.Ke3 c4 46.Tfl+ Kd
47.Tf6+ Ke7 48.Td6
Dit gaat mis, maai" wit isi
hopig. 48.Txh6 Dd3+ 49.1
kost hem de loper, naai
het andere vreselijks.
48...Dxe4+ 49.Kxe4 Kxdl
Na 50.Kd4 c3 moet wit oo
spelen, waarna ongeveer
partijvoortzetting ontsta;
50...C3 51.Kd3 Kd5
Wit geeft het op. Hij moe
koningszet spelen, waam
te erg is.
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
Diagram nr. 1
Vandaag eindigt de finale om
het Nederlands kampioenschap
in het Groningse sportcomplex
Kardinge.
Het was een strijd die een stroef
begin kende en die eigenlijk pas
na de derde ronde boeiend
werd. Gemiste kansen deden
zich over en weer voor. Een
voorbeeld zien we in een partij
tussen twee jeugdige spelers.
Zwart: J. Lemmen - Wit: B.
Messemaker
Diagram 1.
25. 33-28!,
30-24 (19x30) 35x24 voldoet
niet wegens (14-19) 33-28
(19x30) 28x8 (18-22) etc. en het
blijft gelijk.
25 14-20;
Het lijkt of zwart ver kan komen
met het offer (18-22) 27x20
(15x44) 49x40 (12-18) maar er
volgt dan 30-24 (19x30) 39x30!
26. 30-24!, 19x30; 27. 28x8,1-
6; 28. 35x24, 18-22; 29. 27x18,
12x23; 30. 29x18, 3x23;
Na (20x40) wint wit fraai door
49-44 (40x27) 37-32! en wit
plakt naar dam.
31. 34-30! 20x29 32. 42-38?,
Vermoedelijk verzuimt wit hier
een winnend plan: 32-27!
(25x34) 39x30 met het idee 37-
32, 27-21 en 42x24 en wit
brengt schijven naar 25 en 34
waarna doorbraak onvermijde
lijk is. Na (17-22) 27x18 (23x12)
lijkt de zwarte lange vleugel te
zwak te worden, bijv. 43-39 etc.
In de partij werd het remise.
32 25x34; 33. 39x30, 17-22;
34. 30-25, 7-12; 35. 43-39, 12-
18; 36. 48-42, 22-28; 37. 25-20,
15x24; 38. 32-27,18-22; 39.
27x18, 23x12; 40. 38-33, 29x38;
41. 42x22, 11-17; 42. 22x11,
6x17; en na enkele zetten 1-1.
Zwart: R. Clerc - Wit: A. Schol-
ma
In de stand van diagram 2 heeft
de witspeler, de Nederlands
kampioen van 1995, een leuke
koffiehuisomsingeling op het
bord gebracht, maar bij nor
maal spel lijkt zwart toch de
Diagram nr. 3
beste kansen te hebben. Na 33
13-18? kreeg Auke Scholma
echter loon naar werken en
moest Rob Clerc een zeldzame
nederlaag incasseren.
34. 34-29, 23x32; 35. 44-39,
35x33; 36. 31-27, 22x31; 37.
36x9 en de zwartspeler hield
het voor gezien.
Zwart: D. de Voogd - Wit: S.
Winkel
In de stand van diagram 3 werd
een wel heel simpele schijf
winst geniist. Er werd gespeeld
48. 38-32, 27x38; 49. 43x32, 3-
9? en remise. In plaats van (3-9)
had debutant Dik de Voogd,
speler uit het befaamde Culem-
borg-nest, de volgende eenvou
dige mogelijkheid:
(3-8!) en er is geen verweer te
gen het simpele (8-12) en (22-
28) eventueel voorafgegaan
door (14-20).
Zwart: K. Thijssen - Wit: A.
Scholma
In dit duel kwam titelverdediger
Kees Thijssen pas goed op
stoom. Hij leek een gestroom-
Diagram nr. 4
lijnde overwinning te ga;
ken, totdat de computer!
bij enkele Internet-watc!
luid gingen rinkelen. Ooi
zwartspeler zag de comfc
toen hij de zet (24-30) ha
gelaten.
Diagram 4
25. ..,24-30??; Zwart ze
pansie via veld 35, maai
zet kan absoluut niet doi
beugel.
26. 38-33??,... Winst w
17! (11x33) 38x18 (13x22)
geweest met totale verni
Indien de combinatie
gelijk was, dan was 40-31
prima zet geweest. 38-3J
eigenlijk dubbel fout.
26 30-35; 27. 42-38,
28. 47-42, 12-18; 29. 37
26x37; 30. 42x31, 18x27
31x22, 11-17; 32. 22x11
33. 48-43, 8-12; 34. 36-3
18; 35.31-27, 2-8; 36.41
12; 37.41-36, 9-14; 38.
18x27; 39. 33-29, 17-22 n«
29x20, 22x42; 41. 36-31
42.31-26,25x14,43.26
38,44.34-30, 35x24,46
38-21; en wit gaf het op
FILATELIE
Aan weinig mensen zijn zo veel
zegels gewijd als aan de overle
den paus Johannes Paulus II.
Tijdens zijn ruim 26 jaar du
rend pontificaat zijn enkele
honderden zegels uitgegeven,
met daarop zijn portret, of een
aan hem gerelateerd motief.
Het waren vooral de meer dan
honderd reizen van de paus,
die aanleiding waren voor de
uitgifte van al deze zegels. Zo
kwam niet alleen Vaticaanstad
jaarlijks met een serie waarop
de reizen werden gemarkeerd,
maar ook de landen die hij bezocht.
Nog geen vijf maanden nadat Johannes
Paulus II Johannes Paulus I had opgevolgd
gaf Vaticaanstad de eerste serie uit. Op 22
maart 1979 verschenen drie zegels met
daarop het wapen van de nieuwe paus (170
lire), een portret (2501.) en een fragment
van het monument waarop Christus de
Sleutel aan Petrus overhandigt (4001.). Nog
datzelfde jaar (11 oktober) werd het 50-ja-
rig bestaan van Vaticaanstad herdacht met
zeven zegels waarop hij een plaats kreeg.
Op de eerste een gezicht op Vaticaanstad,
op de overige zes de wapens en portretten
van Pius XI (1922-1939),
PiusXII (1939-1958), Johan
nes XXIII (1958-1963), Pau
lus VI (1973-1978), Johannes
Paulus I (26 augustus - 28
september 1978) en Johan
nes Paulus II.
De paus heeft veel gereisd.
Al op 25 januari 1979 vloog
hij naar de Dominicaanse
Republiek en een dag later
kwam hij in Mexico aan.
Verder bezocht hij dat jaar
Polen (2 juni), Ierland (29
september), de VS (1 oktober), de VN (2 ok
tober) en Turkije (28 november) waar hij
patriarch Dimitrios I ontmoette. Aan al de
ze reizen werden tussen 24 juni en 18 sep
tember 1980 zeven zegels gewijd.
Sindsdien heeft Vaticaanstad, met uitzon
dering van 1982 en 1983, jaarlijks zegels ge
wijd aan de reizen van de paus. In 1981 be
stond de serie uit elf zegels en verder: 1984
(12), 1986 (8), 1987 (8), 1988 (5), 1989 (5),
1990 (4), 1991 (5), 1992 (4), 1993 (3), 1994
(5), 1995 (2), 1996 (6), 1997 (6), 1998 (6),
1999 (5), 2000 (5), 2001 (5), 2002 (3), 2003
(3), 2004 (4) en ongetwijfeld volgt ook 2005.
Daar tussendoor verschenen nog o
lijke zegels: honderd jaar radio (199
driedelige reeks pausen van 1300 to
(het Heilige Jaar) met zijn portret o| IZ
laatste zegel, zijn 80e verjaardag, Wi
jeugddag in Rome (2000), 300 jaarP
ke Accademia Ecclesiastica (2002),
met 25 zegels ter gelegenheid van
jarig Pontificaat (2003) en vorig jaar
meenschappelijke uitgifte met Polei
Veel landen (o.a. Ierland en Oosten
hebben ook vanwege het bezoek va
paus zegels uitgegeven. Polen spani
de kroon. Daar verschenen de afgel
jaar meer dan zestig zegels en daar
waarschijnlijk niet bij blijven. De ef
werd al op 2 juni 1979 uitgegeven n
leiding van zijn eerste bezoek. Een:
van 1,50 zl. met op de achtergrond
.Mariakerk in Krakau, de paus bij hi
nument van het concentratiekamp
witz-Birkenau (8,40 zl.) en een veile
een portretzegel van 50 zloty. Omn
paar emissies te noemen: ook in 191
1987 werden pauselijke bezoeken fl
gels gemarkeerd, daarnaast zijn 70s
jaardag in 1990 en zijn 15-jarig Pon
in 1993. Kortom de Polen hebben g
legenheid voorbij laten gaan.