lastpakken uit
de gevangenis
BINNENLAND
San Marcoplein
Voodoo en blauwe plekken in het verpleeghuis Kabinet wil
Steeds vaker opstand
tegen ongewenste buren
van tilWEJïGïn
Kartell en kunststof
Nieuwbakken Gele Rijders
Vermissing tweede klap voor school Geen royaal pardon
26 Miljoen voor probleemjongeren
Hoofdrolspeler programma
SBS6 pleegt zelfmoord in cel
Met het Meubelplein naar het
Meubelplein
Leiderdorp
bij Van Til
'0S!=
C02-limiet
Schiphol
Ook Schiphol zal
pten houden aan een
ior de uitstoot van
|ide (C02), het belang-
isgas. Staatssecre-
|Geel (Milieu) kondig-
jen aan dat hij een
jcatieplan' maakt, dat
eveel C02 grote bedrij-
fcn uitstoten. Schiphol
kele andere bedrijven,
n meegenomen.
airen Weert
t met politie
•n groot aantal mili-
de nacht van don-
vrijdag op de vuist
iet de politie en de
ussee voor het politie-
i Weert. De politie
Noord moest verster-
iepen uit Oost Brabant
i imburg om de gemoe-
ii bedaren te brengen,
chaussee arresteerde
irige militair uit Nieuw-
tijdens een afewaai-
„4gs raakte met een bur
nt
ichten van
p indeling vast
?ft M - De twee vrouwen
nc an die worden ver-
het toebrengen van
cfcamelijk letsel en ge-
seksuele handelingen
u 20-jarige vrouw, blij-
jrlopige hechtenis,
verschenen twee van
jdens een derde pro
ting bij de rechtbank
dam. Het drietal zit al
i jaar in voorarrest. Het
nder wie de stiefzuster
lachtoffer, hebben het
ider meer tot seks met
1 gedwongen.
ac 16 april 2005
we CAO
welzijn
door Thea van Beek
De kaalheid van het leven. Dat was het
eerste wat Anne-Mei The opviel toen ze
haar onderzoek in een verpleeghuis be
gon. „Bewoners zijn er ontzettend af
hankelijk. Dingen die we zelf doen zon
der erbij na te denken, zoals wassen,
aankleden of eten, beheersen in het ver
pleeghuis de dag. Door de werkdruk ko
men de verzorgers zelfs aan die heel ba
sale dingen niet toe. Dat kan gemakke
lijk omslaan naar een machtssituatie."
Anne-Mei The, juriste en antropologe,
legde haai' bevindingen vast in het boek
'In de wachtkamer van de dood'. Het
niet nader genoemde randstedelijke ver
pleeghuis waar ze werkte, heet daarin
'Het huis aan het park'. Om te weten
wat zich achter de muren afspeelt, ver
bleef ze twee jaar op een afdeling voor
dementerenden.
Aanleiding was de commotie in 1997
rond het Groningse verpleeghuis 't
Blauwbörgje. Familie van een demente
man beschuldigde het verpleeghuis van
poging tot moord omdat dat hem liet
'versterven'. Na opname in een zieken
huis knapte de man op en leefde nog
vier jaar. Uiteindelijk bepaalde het Ge
rechtshof dat geen sprake van was van
doodslag of zware mishandeling. Antro
pologe The: „Ik vroeg me af wat er dan
wél precies aan de hand was. De enige
manier om daar achter te komen is een
tijdje mee te lopen. Dan zie je de dingen
in een context."
Wat ze aantrof noemt ze 'schokkend'. In
vijftien jaar tijd was het aantal verzor
gers aan het bed gehalveerd. Tweederde
van het personeel bleek niet of nauwe
lijks geschoold; de werkdruk is hoog en
het ziekteverzuim is 15 procent.
Als het 's avonds en 's nachts niet lukt
een afdeling te bemannen, draaien de
verzorgers dubbele diensten. Doordat
personeel moeilijk is te vinden, worden
op grote schaal onervaren uitzendkrach
ten ingezet. „Even praten, een witte jurk
lenen en je bent zuster", vertelde een
verzorgster aan The.
Het werk is moeilijk en lichamelijk
zwaar. De bewoners hebben vergroeiin
gen of zijn incontinent. The: „Sommi
gen smeren zichzelf en hun hele kamer
onder de poep. Ga dat maar eens oprui
men, dat is gewoon vies." Ze ervoer het
zelf hoe een kamer naar een kapot riool
stonk. Bijna kotsend probeerde ze met
een flesje shampoo de zaak schoon te
krijgen.
Een bijkomend, vooral randstedelijk
probleem is dat overwegend zwart per
soneel zorgt voor witte bewoners. En dat
levert problemen en irritaties op door de
cultuurverschillen. Surinaamse verzorg
sters die onderling luid Surinaams pra
ten, waaraan witte bewoners, familie en
personeel zich ergeren. Zwart personeel
voelt zich genegeerd en gediscrimineerd
en vormt onderling één front, zeker bij
conflicten.
Als een zwarte verzorgster een spugende
bewoner terugspuugt en een collega
daarover een opmerking maakt, luidt
het antwoord: „Je gaat het toch niet op
nemen voor een witte?" Het conflict
loopt zo hoog op, dat een groepje ver
zorgsters in het geheim voodoo-rituelen
uitvoert tegen een witte leidinggevende
die de spuugster met ontslag dreigt.
Er gebeuren meer vreemde dingen. Be
woners die 's morgens in bed worden
aangetroffen met blauwe plekken. Was
het ingehuurd nachtpersoneel dat zich
niet kon beheersen of was de bewoner
misschien gevallen? The: „Het gebeurde
niet alleen in dit verpleeghuis. Ik hoorde
het ook elders."
De zorg is 'verkleurd' door de status van
het werk, zegt ze. „EerSt zag je dat in de
schoonmaakbranche en nu heeft het
zich verplaatst naar de zorg. Vaak zijn
het alleenstaande Surinaamse moeders,
die ook nog voor andere familie zorgen.
Om het hoofd boven water te houden,
hebben ze vaak twee banen in de zorg.
Ze zijn oververmoeid en moeten dan
ook nog het geduld opbrengen om voor
onze demente ouderen te zorgen."
In haar onderzoek dat zich ook tot 't
Blauwbörgje uitstrekte, stelt The vast dat
versterving in verpleeghuizen een geac
cepteerde praktijk is. Bij diep demente
renden worden geen ingrijpende medi
sche handelingen meer verricht. Bij ern
stige verzwakking wordt bewoners de
kans gegeven op een rustige manier te
sterven. „Dat moet dan wel in goed
overleg met de familie gaan."
De oorzaak dat zo roekeloos met de
menterenden wordt omgesprongen, ligt
volgens The niet alleen bij slecht ge
schoold personeel. Ook leidinggevenden
die zich achter een bureau verschansen
falen. „Daarmee laten ze niet alleen be
woners in de steek, ook de verzorgers.
De problemen in het verpleeghuis zou
den minder zijn als we dit werk hoger
waarderen. Dit zegt wel iets over de be
schaving van een land."
Anne-Mei The, 'In de wachtkamer van de
dood'; uitgeverij Thoeris; prijs 19,90 euro.
|De 70.000 werkne-
je sector welzijn en
Ippelijke dienstverle-
n per 1 januari een
iging van 0,75 pro-
ecember krijgen zij
ilige uitkering van 0,5
|Dat hebben de bon-
iMOgroep (Maat-
jke Ondernemers
Besproken in de nieu-
Jaarover zij gisteren
lemming hebben be-
AO geldt voor dit
nbeul bekent
iteken man
|- De 49-jarige Ensche-
frorige week vrijdag
■gehouden op verden-
prnstige dierenmis-
fe, heeft tegenover de
Ikend dat hij 28 juni
land om het leven heeft
■Een 50-jarige zwerver
71 in Enschede met
p gedood. Verder
prdachte bekend dat
chede enkele mensen
pes heeft gestoken in
Je van juli tot en met
|r2002. Twee mannen
puw werden destijds
pige aanleiding ver-
■tal van
mi naar 32
- Het aantal Neder-
chtoffers van de zee-
a jf nd vorig jaar in Azië,
,o0 n naar 32. Het gaat
■lu achtoffer met een
de lationaliteit, waaron-
1derlandse, dat eind
?r(j ir een buitenlands
entificatieteam in
en is geïdentificeerd. Cir-
nei nsen worden nog ver
ier.
/el
in voor
<T enzorg'
- Het moet fiscaal
lijk worden om te
tsi or niet strikt medisch
ist lijke ouderenzorg en
rzieningen. Daarnaast
Ugemene Wet Bijzon-
tekosten niet worden
I. maar moeten men-
ikomensafhankelijke
Irage betalen voor ex
il zaken als een rolla-
een van de voorstel-
n rapport van de PvdA
leze maand verschijnt.
af na rellen
afsewijk
1 Wegens stenen
mielen van meubilair
huis hebben van vier
icktails is een 19-jari-
it Den Bosch gisteren
Jd tot een gevange-
in acht maanden
ier maanden voor-
2L De jongeman die
de rechtszaal verliet,
2 &en bij de rellen die
in de Graafsewijk in
0 1 uitbraken. Dat ge-
jj de uitzending van
gramma Probleem-
arin een buurtbewo-
tucht te hebben ge-
ïtzijn 8-jarige stief-
1
Apeldoorn - Op Paleis Het Loo werden gisteren 21 militairen van het Korps Rijdende
Artillerie beëdigd. Het korps, beter bekend als de Gele Rijders, is het oudste korps van
de Koninklijke Landmacht. Het werd in 1793 op initiatief van prins Willem V opgericht.
Foto: GPD/Cees Baars
zoetermeer/gpd - De vermissing van Claudia
Harteveld en haar dochtertjes Marieke (5) en
Charlotte (3) is hard aangekomen op basisschool
De Spelevaert in Zoetermeer. Marieke zit in de
gecombineerde groep l/2c. Haar verdwijning
komt voor deze school bovenop het nog maar
nauwelijks verwerkte verlies van een ander leer-
lingetje: de 6-jarige Esmée die in groep 2/3 zat.
Esmée werd op de avond van 6 januari met haar
3-jarige broertje Ivan thuis in een bovenwoning
in Zoetermeer door haar moeder om het leven
gebracht. De 38-jarige, gescheiden vrouw pleeg
de daarna zelfmoord door zich voor een trein te
werpen.
Evenals voor buren en familieleden van het gezin
en voor collega's van Claudia Harteveld, is de
verdwijning ook voor schooldirecteur Van der
Aar een raadsel.
„We hebben echt geen idee wat er achter zit. We
kennen deze mensen als een normaal gezin.'
Claudia Harteveld, onderwijzeres van een groep
1/2 op een basisschool in Leidschendam, en haar
dochtertjes zijn maandagmorgen voor het laatst
door echtgenoot en vader Richard gezien in hun
woning. De politie stelde de school dinsdag op
de hoogte. Dat Marieke maandag niet op school
werd gemist, kwam doordat ze de voorgaande
week ziek thuis was geweest en nog niet beter
was gemeld.
Veel praten, is volgens Van der Aar de enige ma
nier om met de schok om te gaan. „Ook de leer
krachten schrokken natuurlijk, gelet op wat er
eerder dit jaar is gebeurd. Zolang er onzekerheid
is, kunnen we hier niet veel méér doen dan pra
ten." Van der Aar put een beetje hoop uit het ver
moeden van de politie dat de moeder en haar
kinderen maandag zijn gezien op het Zoeter-
meerse station Palenstein.
den haag/gpd - Er komt geen
generaal pardon voor de 26.000
uitgeprocedeerde asielzoekers
ter ere van het 25-jarig rege
ringsjubileum van koningin
Beatrix. Ook gevangenen hoe
ven er niet op te rekenen dat zij
gratie krijgen, zei premier Bal
kenende gisteren.
In andere landen is het gebrui
kelijk dat op bijzondere dagen
het staatshoofd gevangenen in
de feestvreugde laat delen door
hen strafvermindering te geven.
Het comité Royaal Gebaar heeft
de koningin, en dus de rege
ring, gevraagd uitgeproceerde
asielzoekers een pardon te
schenken. De regering heeft al
besloten asielzoekers die door
traagheid van de overheid ja
renlang in de procedure zitten
een verblijfsvergunning te ge
ven.
Het gaat daarbij om 2300 men
sen. Daarnaast mogen nog eens
3000 asielzoekers blijven die
uitgeproceerd zijn, maar in een
schrijnende omstandigheden
leven.
„Een generaal pardon is niet
goed denkbaar als je ziet hoe
zorvuldig we te werk gaan," al
dus Balkenende. En voor ge
vangenen geldt: „Zij zitten niet
voor niets in de gevangenis."
(advertenties)
Zelfstandig ondernemer en niet tot uw
65ste tegen arbeidsongeschiktheid verzekerd?
door Dick Hofland
den haag - Buurten komen massaal in opstand
zodra er sociaal zwakkeren in aantocht zijn. Vaak
omdat de bewoners bang zijn dat hun huis in
waarde daalt. „Vooral in villawijken is de toleran
tie gering."
Bij hem om de hoek wonen drie verstandelijk ge
handicapte jongens. Hij ziet ze wel eens voorbij
slenteren. „Rustige, beetje slome knullen van wie
je geen centje last hebt." Toch wil Piet Schuer-
man niet te fel van leer trekken tegen de mensen
die in een Sittardse villawijk de komst van ver
standelijk gehandicapten willen tegenhouden.
„Want ze zijn niet alleen maar lief en leuk en niet
iedere gehandicapte past in een woonwijk."
Maar angst voor deze mensen slaat nergens op,
vindt Schuerman, die secretaris is van het lande
lijk netwerk kritische ouders van verstandelijk ge
handicapten. „Die kopers van de luxe woningen
in Sittard zijn vooral bang dat hun huis minder
waard wordt. Waarmee je gehandicapten indirect
natuurlijk ook diskwalificeert."
Of het nou gaat om de komst van van verstande
lijk gehandicapten, psychiatrisch patiënten,
asielzoekers, verslaafden of daklozen, het leidt
steevast tot buurtprotesten. Net als bij de bouw
van moskeeën, blijf-van-mijn-lijf-huizen en hos
pices, waar ernstig zieken in een huiselijke omge
ving kunnen sterven, zijn alleen al de plannen
voor huisvesting reden voor het oprichten van
actiecomités.
„Er is sprake van afnemende tolerantie tegenover
buitenstaanders en dat holt onze samenleving
uit", concludeert Kees Fortuin, onderzoeker bij
het Verwey-Jonker Instituut, dat is gespeciali
seerd in sociale vraagstukken. „Als je dergelijke
mensen uitsluit, wat voor samenleving houd je
dan over? Dan wordt het los zand, waarin ieder
een zich terugtrekt in zijn eigen, vertrouwde om
geving en anderen niet meer welkom zijn."
Luister naar een bewoner van de Rotterdamse
villawijk De Bruggen, waar de gemeente een on
derkomen voor acht verstandelijk gehandicapten
wilde vestigen: „De wijk is bedoeld voor gezin
nen en met de komst van gehandicapten veran
dert het karakter". De aankoop ging niet door.
Of denk aan de riante villa in Vught, die door een
aantal welgestelde omwonenden voor bijna 1,7
miljoen euro werd gekocht. Ze voorkwamen
daarmee dat de gemeente er driehonderd asiel
zoekers in zou onderbrengen, waardoor volgens
de buurtbewoners de waarde van hun huizen
zou dalen.
Afgezien van de morele kant, is het nog maar de
vraag of ze gelijk krijgen. Uit een onderzoek van
financieel-econoom Marcel Theebe, waarmee hij
promoveerde aan de Universiteit van Amster
dam, blijkt dat de komst van een asielzoekers
centrum geen invloed heeft op de waarde van de
omringende woningen. Die huizen staan even
min langer te koop dan gemiddeld. Andere stu
dies hebben aangetoond dat woningen in de
buurt van bijvoorbeeld een kerncentrale, vuilnis
belt of hoogspanningsmast wel in waarde dalen.
Fortuins ervaring is niettemin 'dat vooral villawij
ken moeilijk doen tegenover nieuwkomers'. In
volkswijken komt hij veel minder problemen te
gen. „We moeten ook oppassen niet iedereen
over één kam te scheren. Elke situatie is weer an
ders. Soms zijn klachten terecht of in elk geval
begijpelijk en moet je er serieus naar kijken."
Een voorbeeld daarvan is de woede van bewo
ners van een Venlose straat over de komst van
tbs'ers, die daar in een gewoon huis worden
voorbereid op terugkeer in de maatschappij. „We
zitten niet te wachten op verkrachters, moorde
naars, pedofielen of andere zware criminelen",
zegt woordvoerder Jansen van het buurtcomité.
Daarom, zegt onderzoeker Fortuin, moet je je al
tijd afvragen wat de werkelijke motieven zijn om
nieuwe buren te weren. „Is het angst voor het
vreemde, het onbekende of is er toch al weinig of
geen sociale samenhang in een wijk? Want hoe
hechter een wijk, hoe meer sociaal besef, des te
eerder zeggen de bewoners: kom d'r maar bij."
den haag/gpd - Probleemjonge
ren die nergens anders terecht
kunnen, moeten niet langer op
gevangen worden in jeugdge
vangenissen. Zij kunnen in de
toekomst terecht in speciale,
soms gesloten, inrichtingen die
niet onder justitie maar onder de
gewone gezondheidszorg vallen.
Dat staat in een plan van minis
ter Donner (Justitie) en staatsse
cretaris Ross (Volksgezondheid),
dat het kabinet gisteren goed
keurde.
Op dit moment zitten ongeveer
tweeduizend probleemjonge
ren, die wegens een crisissitua
tie tijdelijk elders opgevangen
moeten worden, in jeugdgevan
genissen. Zij kunnen niet in de
gewone jeugdinstellingen te
recht.
De gezamenlijke opvang van
jonge gevangenen en jongeren
die door de rechter onder toe
zicht zijn gesteld, is veel fracties
in de Tweede Kamer al lange
tijd een doom in het oog.
De jongeren worden op dit mo
ment ondergebracht in jeugd
gevangenissen omdat in de ge
wone opvang te weinig plaat
sen zijn en er voor hen geen ge
sloten instellingen zijn. Donner
en Ross gaan de wet nu aanpas
sen zodat ook in de gewone
zorg gesloten opvang mogelijk
wordt. Honderden plaatsen in
de jeugdgevangenissen worden
vervolgens overgeheveld wor
den naar de gewone zorg. Dat
betekent dat er nieuwe instel
lingen worden gebouwd, maar
ook dat oude instituten worden
aangepast.
De nieuwe wet zal waarschijn
lijk pas in 2007 ingaan. Tot die
tijd willen de bewindslieden in
ieder geval dat de probleemjon
geren goede therapie krijgen.
Op dit moment krijgen van de
tweeduizend jongeren die
noodgedwongen in jeugdge
vangenissen zitten zevenhon
derd jongeren geen enkele
vorm van behandeling.
Het Kabinet trekt dit jaar twaalf
miljoen euro uit en volgend jaar
nog eens veertien miljoen euro
om te verzekeren dat zij een
therapie krijgen.
groningen/gpd - Een 31-jarige
man uit de Oosterparkwijk in
Groningen, die een hoofdrol
speelde in het SBS6-program-
ma Probleemwijken, heeft zich
in de gevangenis van het leven
beroofd. Gevangenispersoneel
van De Marwei in Leeuwarden
vond hem gistermorgen. In een
brief aan zijn familie meldde de
man dat hij diepe spijt had van
zijn optreden in het program
ma, waarin hij luidruchtig en
dronken te zien was. De man
zat een straf van zes weken uit
vanwege een aantal parkeer
boetes. SBS6 ontkent elke ver
antwoordelijkheid voor de zelf
moord.
De 31-jarige man heeft het pro
gramma in de gevangenis moe
ten zien. Volgens een woord
voerster van het ministerie van
justitie waren er geen aanwij
zingen dat de uitzending hem
zo had aangegrepen, dat hij een
verhoogd risico op zelfdoding
liep. De Rijksrecherche stelt een
onderzoek in.
Zijn familieleden en buren ver
telden al voor de uitzending dat
ze er ingeluisd waren door
SBS6. De programmamakers
hadden het gezin en hun buren
opgehitst, vertelden ze. Hen
was voorgespiegeld dat ze mee
werkten aan een programma
over het dagelijks leven in een
volkswijk. Hoewel SBS6 dat in
alle toonaarden ontkent, vertel
de zijn partner dat er tijdens de
opnamen in februari kratten
bier werden aangedragen. Zij
was bang dat ze werden afge
schilderd als een soort Tokkies.
Hoewel de beelden uit de Oos
terparkwijk meevielen vergele
ken met andere afleveringen
van 'Probleemwijken', was het
een ontluisterend portret van
de familie van de man en zijn
partner. Dat hij tijdens een op
gefokt feestje door een buur
man tegen de vlakte werd ge
slagen, vond SBS6 kennelijk een
hoogtepunt waarmee al dagen
vooraf reclame werd gemaakt
voor de uitzending. De uitzen
ding veroorzaakte in de wijk
opmerkelijk weinig onrust.
De omroep schrijft in een gis
teravond uitgegeven verklaring
dat het nieuws hard is aangeko
men dat 'een van de uitzendin
gen van SBS6 van de serie Pro
bleemwijken waarin hij heeft
gefigureerd, een rol heeft ge
speeld bij zijn beslissing tot suï
cide'. De programmamakers
hebben zich de vraag gesteld of
zij verantwoordelijkheid dra
gen. „We kunnen naar eer en
geweten stellen dat we zorgvul
dig en integer hebben gehan
deld", luidt de conclusie. SBS
houdt vol dat de man niet ne
gatief werd geportretteerd. Hij
deed bovendien vrijwillig mee.
(advertenties)
Win een reis met Meubelplein Leiderdorp
naar andere beroemde pleinen van Europa!
A4, afslag 6. Gratis parkeren
Info (071) 541 65 85 of
wwwmeubelplein-leiderdorp.nl
Opzienbarende toepassingen met kunststof vormen de signatuur |an het
Italiaanse designhuis Kartell. Verwonder u over het model Ero|S| van de
spraakmakende ontwerper Philippe Starck. De organische eivorm lijkt het licht
te willen omhelzen. Licht en comfortabel op een voet met vloerbasis, pootjes
of zwenkwielen.
Ons adres: Openingstijden:
Noorderkade 1038 Ma-Di-Wo 9 30-17 30 u
1823CJ Alkmaar Do-Vr 9 30-21 00 uur
Telefoon (072) 5112760 Za: 9 30-17 30 uur
Volg de borden Zondags gestolen
QEigen parkeerterrein www vanlil nl
DESIGNCENTRUM
