WEG WIEL
Nul-foutensysteem van Toyota
is nog steeds onnavolgbaar
DaimlerChrysler haalt bezem door Snf
Stoptronic leert je remro
Poolse diesels
Toyota Avensis
Nieuwe Jeeps op
show New York
KALENDER
FORMULE 1
raamsdonksveer - De Toyota
Avensis komt in juni met twee
nieuwe 2.2 liter D-4D common
rail dieselmotoren (150 of 177
pk). De 2.2 D-4D D-CAT Clean
Power kost 33.100 euro. De
aangekondigde subsidie van
600 euro wegens roetfiltertech-
niek is er dan al af. De Avensis
blijft ook leverbaar met 2.0 D-
4D (26.750 euro). De 2.2 is uit
aluminium opgetrokken en
aanzienlijk lichter dan de 2.0,
veel stiller en aanzienlijk scho-
vrijdag 8 APRIL 2
new york - De autotentoon
stelling van New York was het
podium voor de 415 pk sterke
Jeep Grand Cherokee SRT8.
SRT staat voor Street And Ra
cing Technology-afdeling van
Chrysler, die eerder verant
woordelijk was voor bijvoor
beeld de Viper, de Crossfire
SRT6 en de 300C SRT8. De
Grand Cherokee SRT8 heeft een
6.1 liter V8-motor met een ver
mogen van 415 pk. Dat hij ooit
naar Nederland komt is hoogst
onwaarschijnlijk. Wel naar Eu
ropa komt de Commander, een
Jeep met plaats voor zeven. De
ontwerpers hebben zich laten
inspir eren door de Willys Sta
tion Wagons (1946-1962), de
Wagoneer (1963-1991) en de
Cherokee (1984-2001). De
Commander staat op hetzelfde
platform als de Grand Cherokee
en wordt medio 2006 in Neder
land verwacht.
APRIL 2005
t/m 10 Techno Classica Essen
2005, Messe, Essen.
www.siha.de
10 King Cruise, meeting Ameri
kaanse oldtimers, lowriders,
dragracers, custom cars, hot
Rods. Winkelcentrum Maxis,
Muiden. 062 9246 853.
www.kingcruise.nl
10 Mini clubdag, Veemarkt,
Utrecht. 034 6575 250.
www.minisevenclub.nl
16-17 Lotus Open Dagen
bij Lotus-importeur Van der
Kooi in Lochem.
www.lotuscars.nl
16-17 Tamiya Euro Cup, Velp.
www.tamiya.nl
16-17 Internationale Lente
Oldtimerbeurs Automobielen,
Autotron Rosmalen.
073 6293 262. www.expodia.nl
17 DTM-races Hockenheim.
Tips naar: redactie Weg Wiel,
Postbus 507,2003 PA Haarlem,
of via e-mail: hdwegenwiel@hdc.nl
Aankondiging onder verantwoording
van de betreffende organisatie. De uit
gever is niet verantwoordelijk voor af
gelastingen of gewijzigde data.
Voor de laatste informatie: bel het ver
melde telefoonnummer of ga naar het
betreffende internetadres.
Stand WK 2005:
1. Alonso - Renault - 26 pt
2. Trulli - Toyota -16 pt
3. Fisichella - Renault - 10 pt
GP Australië - 6 maart 2005
1. Fisichella (Ita) Renault
2. Barrichello (Bra) Ferrari
3. Alonso (Spa) Renault
GP Maleisië - 20 maart 2005
1. Alonso (Spa) Renault
2. Trulli (Ita) Toyota
3. Heidfeld (Dui) Williams
GP Bahrein - 3 april 2005
1. Alonso (Spa) Renault
2. Trulli (Ita) Toyota
3. Raikkonen (Fin) McLaren
Verdere F1-programma:
24 april - Grand Prix
San Marino (Imola)
8 mei - Grand Prix Spanje
(Barcelona)
22 mei - Grand Prix Monaco
(Monte Carlo)
29 mei - Grand Prix Europa
(Nürburgring)
12 juni - Grand Prix Canada
(Montreal)
19 juni - Grand Prix Verenigde
Staten (Indianapolis)
3 juli - Grand Prix Frankrijk
(Magny-Cours)
10 juli - Grand Prix Engeland
(Silverstone)
24 juli - Grand Prix Duitsland
(Hockenheim)
31 juli - Grand Prix Hongarije
(Hungaroring)
21 augustus - Grand Prix
Turkije (Istanbul)
4 september - Grand Prix Italië
(Monza)
11 september - Grand Prix
België (Spa-Francorchamps)
25 september - Grand Prix
Brazilië (Interlagos)
9 oktober - Grand Prix Japan
(Suzuka)
16 oktober - Grand Prix China
(Shanghai)
www.firacing.nl
www.formulai.com
De vier Nederlandse Smart-torens blijven gewoon bestaan. Foto: EPA
door Rien van der Steen
Tilburg - DaimlerChrysler AG
heeft besloten eind dit jaar te
stoppen met de productie van de
Smart Roadster. Er komt een her
structureringsprogramma voor
Smart en dat betekent in elk ge
val dat er geen Smart suv komt.
Die was voor 2006 gepland. De
komende twee jaar moet Smart
de kosten met 30 procent verla
gen en bovendien moet de pro
ductiviteit omhoog. In 2007
moeten de bezuinigingen 600
miljoen euro opleveren, zodat de
onderneming quitte speelt. De
ontwikkeling en verkoop van de
Smarts wordt geheel geïnte
greerd in de organisatie van
Mercedes-Benz.
Smart moet van moederbedrijf
DaimlerChrysler sneller met
een opvolger van de originele
Smart, de 2-persoons Fortwo,
komen. Die was pas gepland
voor 2008. De samenwerking
met Mitsubishi -Smart bouwt
in Bom de 4-persoons Forfour,
terwijl Mitsubishi op hetzelfde
onderstel dé Colt fabriceert-
wordt voorlopig voortgezet.
Mitsubishi blijft overigens de
enige eigenaar van de NedCar-
fabriek in Bom, waar de pro
ductieaantallen danig naar be
neden zijn bijgesteld.
De herstructurering gaat dit
jaar 1,2 miljard euro kosten.
Binnen DaimlerChrysler krijgt
Smart de status van fabrikant
van compacte auto's, en het
moet zich meer gaan richten op
de Amerikaanse markt. De on
afhankelijkheid die het merk
binnen Daimler had wordt op
geheven.
En het had zo mooi moeten
worden met Smart. De Zwitser
Hayek (bedenker van Swatch
horloges) bedacht in de jaren
negentig, dat een slim tweeper
soons karretje veel moderne
mobiliteitsproblemen zou kun
nen oplossen. Hij probeerde
genéve/gpd - Het stoppen van
de lopende band is in autofabrie-
ken een doodzonde. De produc
tie moet doordraaien, fouten
worden achteraf wel hersteld.
Maar Toyota doet het precies an
dersom: het resultaat is een nul-
foutensysteem. Waarom kan al
leen Toyota dat?
Bij een bezoek aan een wille
keurige autofabriek valt op dat
langs de lopende band om de
paar honderd meter een kleine
werkplaats is. Met enige regel
maat worden auto's van de lijn
gehaald voor reparatie. Ook aan
het einde van de lopende band
worden spliksplintemieuwe au
to's gerepareerd voor ze de fa
briek verlaten.
„Bij ons gaat het anders," zegt
Didier Leroy tijdens een ge
sprek op de recente autoshow
van Genève. Hij is de baas van
Toyota Frankrijk. In het Noord-
Franse Onnaing wordt de Yaris
gebouwd. Dat gebeurt volgens
het TPS, het Toyota Production
System, dat al decennia de
nimmer geëvenaarde industrie
standaard is. „Wij hebben de fi
losofie dat iedereen op elk mo
ment in het proces, 'ho!' kan
roepen als hij een fout ziet." De
band mag dus stop worden ge
zet, maar dat gebeurt zelden.
Toyota heeft al decennia een
nulfoutensysteem voor de pro
ductie van auto's, dat nog het
best kan worden vergeleken
met een supermarkt. De klant
pakt wat hij wil, op het moment
dat hij dat wil, in de hoeveel
heid die hij wil. De winkel zorgt
ervoor dat de schappen steeds
op tijd weer worden aangevuld.
„De meeste industriëlen wer
ken volgens een aanbiedsys-
teem. Wat de ene afdeling pro
duceert, heeft de andere maar
te accepteren. Het product
wordt als het ware door de ke
ten heen geduwd." Leroy legt
uit dat Toyota de auto's juist
door het systeem 'trekt'. „Dat
heeft gevolgen voor de kwali
teit. Als een productie-afdeling
iets wil hebben, accepteert die
geen onderdelen waar iets mis
mee is. Die worden dus niet ge
monteerd, maar blijven liggen.
Vervolgens ziet de aanbiedende
afdeling dat dat onderdeel
moet worden gerepareerd, of
weggegooid. Maar zo komt er
geen ingebouwde fout in de au
to terecht."
Het TPS lijkt simpel en dat is
het in wezen ook. Maar probeer
het maar eens dag in, dag uit,
vol te houden. Alle andere au
tofabrikanten proberen al tien
tallen jaren het systeem te kopi
ëren, maar dat is nog nooit ge
lukt. Toyota staat met zijn nul-
foutensysteem op eenzame
hoogte. 'Typisch Japans' werd
tot voor kort gezegd.
Maar dat is allang niet meer zo.
Toyota is van een exporterend
Japans bedrijf een wereldbedrijf
geworden, met fabrieken in de
Verenigde Staten, Europa en
Afrika. En overal wordt het TPS
met succes toegepast.
Hoe kan het dat iets dat niet te
kopiëren is, wel kan worden ge
ëxporteerd? „Mensen zijn best
bereid te verandêren, op een
andere manier na te denken,
als het systeem ze maar goed
uit wordt gelegd," zegt Leroy.
Misschien is Toyota nog het.
best te vergelijken met de prijs
vechters in de luchtvaart. 'Het'
moet in de genen zitten. Wat
Ryan air en Easyjet kunnen,
kunnen gevestigde maatschap
pijen als KLM en British Air
ways niet: consequent, altijd,
op kosten besparen. Toyota is
ooit beginnen als fabriek met
automatische weefgetouwen,
waar in 1902 een systeem werd
ontwikkeld dat de apparaten
stilzette bij een breuk van een
draadje.
Tot dan denderden de weefge
touwen gewoon door, tot een
werknemer zag dat er iets mis
was. Maar dan was er vaak al
wel heel wat fout geweven stof
doorheen gegaan, die moest
worden weggegooid. Ditzelfde
idee wordt nu in de Toyota-fa-
briek in de hele wereld toege
past: foutjes herkennen terwijl
ze ontstaan, liefst vlak daar
voor. Meteen herstellen, of lie
ver nog voorkomen, is beter
dan achteraf herstellen.
„Dan zie je ook meteen waar
precies iets is misgegaan en
kun je het dus voor de toe
komst voorkomen. Als dit pro
ces goed wordt volgehouden, in
alle stadia, maak je niet alleen
een kwaliteitsslag, je kunt ook
met minder werknemers toe,"
zegt Leroy. Kwaliteit en produc
tiviteit gaan op deze wijze bij
Toyota hand in hand.
Het TPS lijkt simpel en is dat in wezen ook. Maar probeer het maar eens dag in, dag uit, vol te houden. Andere autofabrikanten proberen al
vele jaren het systeem te kopiëren, maar dat is nog nooit gelukt. Toyota staat met zijn nulfoutensysteem op eenzame hoogte. Foto: EPA
'Met je remgedrag kun je ook communiceren
door Olger Koopman
Langzaam optrekken en op tijd
schakelen. Dat is de boodschap
van de overheidscampagne
'Het nieuwe rijden'. Volgens
verkeersgedragtherapeut Sjaak
De Coninck is dat mooi, maar
niet voldoende. Volgens hem
moet ook het remgedrag dras
tisch beter. Hij ontwikkelde
daarvoor een apparaatje.
„Je moet het vergelijken met
een tennisbal aan een touwtje.
Hang je dat aan je spiegel en je
remt, dan schiet de tennisbal
naar voren. Geef je gas, dan
vliegt het ding naar achteren."
Met deze metafoor probeert
verkeersgedragstherapeut en
traumabegeleider Sjaak de Co
ninck de werking van zijn
nieuwe uitvinding uit te leg
gen: de Stoptronic. „Het zwar
te apparaatje is niet veel groter
een pakje sigaretten en kan
simpel worden aangesloten op
de sigarettenaansteker", prijst
De Coninck zijn product aan.
Het ding, dat in eerste instan
tie is bedoeld voor rijschool
houders, meet als een soort
waterpas, hoe hard je remt en
hoe hard je optrekt.
Volgens De Coninck, die BN-
er is geworden sinds zijn op
tredens in tv-programma's als
'Blij dat ik rij', is het apparaatje
van vitaal belang voor de ver
keersveiligheid. Net zo belang
rijk misschien wel als abs of de
airbag. „Negentig procent van
de weggebruikers remt ge
woon niet goed. Remmen op
een gedoseerde manier is voor
velen erg lastig:-Veel mensen
remmen schokkerig, anderen
te laat en te hard. Dan zie je
bijvoorbeeld de hoofdjes van
kinderen op de achterbank
naar voren klappen. In het
verkeer gaat het bovendien
om communicatie. Met je
remgedrag kun je ook com
municeren. Sommige automo
bilisten gaan heel hard op een
kruising af en remmen op het
allerlaatste moment. Dat kan
schrikreacties veroorzaken bij
anderen. Bij een normale ver
traging geef je duidelijk aan
wat je wilt. Verkeerd remge
drag zorgt daarnaast voor veel
kop-staart-botsingen.
Het apparaatje dat De Co
ninck liet ontwikkelen maakt
het remgedrag van automobi
listen inzichtelijk. „De Stop
tronic meet de vertraging van
de auto in meters per seconde
kwadraat. In de ideale situatie
komt die waarde in de be
bouwde kom niet boven de
twee uit, daarbuiten niet meer
dan vier."
Volgens de Lelystedeling is de
Stoptronic zeer geschikt voor
rijscholen. Tot nog toe ver
kocht hij er ruim dertig en de
afnemers zijn volgens hem
stuk voor stuk enthousiast. „Je
kunt een leerling wel zeggen
dat hij rustig moet remmen,
maar getalletjes en waarden
zeggen meer. Denk je maar
een auto in zonder snelheids
meter. Hoe weet je dan, hoe
hard je gaat?"
Tot zover de theorie, nu de
praktijk. Een rondje door de
wijk maakt duidelijk dat het
over het algemeen best goed is
gesteld, totdat De Coninck
vraagt om een noodstop te
maken. „Bij het voP1
bordje probeer je z
gelijk te remmen",1
streng. Met een vai u
zestig in het uur vriH
slaggever het bevel'
kend springt de abjg
en na een paar sece t
de auto stil. Min 7,f4'
de Stoptronic. „Nifc
zegt De Coninck. ,|u
een noodstop bij dj a
moet je makkelijk pa
kunnen halen." 3'
De journalist ff onskk|
blijkt gewoon dat a'n
ten bij een noodsttj h
niet krachtig genode
pen. Probeer het nf0
eens en nu echt m| u
kracht." En inderdlte
tweede poging snë>u
tronie naar min 9,/etJ
manier kun je mering
trainen om goed te
Zitten er dan helend
nadelen aan het aj?tr
Toch wel, want hefjj
schijnlijk simpele <jn
285 euro kosten. „I
die prijs verdien ike,
aan", aldus De Co#
daarbij, het is een fe
tering in je eigen v^r
Als je ziet wat somri:
sen investeren in bria
een radardetector,^
er ook wel af." ne
De Coninck hoopte
Stoptronic, net als!3
vinding: de dodehq0:
voor vrachtwagensan
duur een standaar<|r
van auto's wordt. IT
volgens hem niet q
is. „Het CBR (Centts
voor Rijvaardigheid
in elk geval erg ent)
zijn idee aan Volkswagen te slij
ten, maar dat zag er tot zijn er
gernis weinig heü in. Waarop
Hayek met Mercedes-Benz'
topman Helmuth Werner in zee
ging-
In het Franse Hambach, nét
niet in Duitsland, werd een
nieuwe fabriek gebouwd die in
1997 met veel politieke ophef
over de nieuwe Duits-Franse
industriële as door president
Chirac en kanselier Helmuth
Kohl geopend werd. Er werden
verrassende marketingconcep
ten en fantastische modulaire
productiemethodes met alter
natieve materialen gelanceerd
en samen met de gretige poli
tiek werden mobiliteitsconcep
ten ontwikkeld.
In veel landen zijn sindsdien
bijvoorbeeld specifieke par
keerplaatsen voor Smarts aan
gelegd. In een stad als Rome rij
den vele duizenden Smarts
rond als enige opvolger van de
dwerg-Vespa's en Fiats 500.
Daar werd het kleine, achter-
wielaangedreven autootje wel
een doorslaand succes. In de
rest van de wereld nauwelijks.
Hoewel er sinds 1998 in totaal
650.000 Smarts verkocht wer
den. In Nederland zijn er onge
veer 16.000 geregistreerd.
Smart leed in 2004 een verlies
van circa 400 miljoen euro en
dat zwengelde de discussie over
de toekomst van de onderne
ming flink aan. In 1997/1998
gingen de zaken al heel strope
rig en het toenmalige Daimler-
Benz liet weten Smart de nek
om te zullen draaien als een
jaarlijks aantal van minimaal
80.000 Smarts (in plaats van de
dat jaar verkochte 20.000) niet
gehaald werd. Dat hielp. Even
tjes tenminste. Er kwam ruimte
voor de ontwikkeling van een
open 2-zitter, een kleine 4-per-
soons met voorwielaandrijving
en zelfs een plan voor een
Smart Formore, een compacte
suv. Maar daar komt het dus
niet meer van. De 4-persoons is
in vergelijking met een Mitsubi
shi Colt veel te duur. Want per
kilo kost een Colt -in wezen dus
dezelfde auto- heel wat minder.
Verkeersgoeroe De Coninck zweert bij de nieuwe remmeter. Foto: GPD
Terwijl donkere wolken zich samenpakten, stofte een S T
mer het logo nog maar eens af op de autoshow van Lei^er
Het Swatch-design van de
Smart met de kleine 3-cilinder
Mercedes-motor met robotau
tomaat rijdt vooral zakelijk
rond, beschilderd en bestic -
kerd. Het stadsautootje wordt
op de autoweg vaak tot het ui
terste gedreven, wat onlangs
nog tot vragen over kwaliteit
leidde, aangezien veel kleine
Smarts met olieverbruik schij
nen te kampen. Met de komst
van de Forfour kwamen vorig
jaar de marketingproblemen.
Smart werd klassenloos en nor
maal, want 4-persoons. En te
gelijk daarmee verdween een
groot stuk van de I S
Üng.
Huub Dubbelman^
der van DaimlerQ.
erop dat het conciP.
nog altijd erg integ]
„Maar andere fabij 3
als Renault, Toyot H
men na al die jarei
soortgelijke auto's^
We gaan Smart da) p
cedes-Benz integn V|
veel meer verkoop^
De vier torens, waL
Smarts in Nederlan 'n
gesteld staan, blijVre
bestaan." en
en
rel
