Massale toeloop in Vaticaan
PAUS JOHANNES PAULUS II
'Groot voorganger heeft ons verlaten'
Poolse jeugdliefde
treurt om Karol
it.:
rus*
Gemengde verwachtingen
over opvolger
Honderdduizenden nemen afscheid van Johannes Paulus II
i ende
tvaart
dinsdag s april 2005
'remier Balkenende
2 uitvaart van paus
ulus II bijwonen.
Rijksvoorlichtings-
bekendgemaakt.
■ertegenwoordigt
rt de Nederlandse
jk twist
•aggen
jankrijk is gisteren
I twist ontstaan
fuit van premier
Maggen van rege-
ren halfstok te han-
overleden paus.
jat het een goed
it te doen wanneer
iofd met nauwe
ikkingen overlijdt,
les Paulus was vol-
5 staatshoofd van
1 bevriend met
Sgenstanders noe-
an.
S vlaggen
■Unstad
1 fel kerken willen
rdag overleden
hijsen, maar heb-
^vylicaanse drapier.
ns: mer Vlaggen Cen-
aaristeren al veel be-
ze In parochies binnen
,as% bisschoppen heb-
latfes een brief ge-
nstructies. Het
jndoek met de
nnbolen mag, voor-
irte wimpel, vol
fcsen.
obelprijs
ïbelprijs voor de
niet postuum toe
paus Johannes Pau-
?en woordvoerder
el Instituut in Oslo.
jdens zijn 26-jarige
'aak genoemd als
innaar van de prijs.
^Jiij zich in 2003 ne-
Hik over de oorlog in
"erover gespecu-
rsstaking
itgesteld
nationale vervoers-
ftlië is uitgesteld,
ar vervoer zou vrij-
ag platgaan, maar
en hebben daar
inaf gezien. Ze wil-
irt van de paus vrij-
itoren en boven-
ize pelgrims goed
Joeren. De stad Ro-
railt de komende da
lwee miljoen pel-
rd(
na
swndt
wit paus uit
lee
2eiDe KRO zendt vrij-
e ^art van de paus
;njj uit. De Eurovisie-
n ^vordt van commen-
,rcjp door Stijn Fens en
er;ip. De zendercoör-
uri nog niet op welk
3pelden te zien zullen
le.
St'
oont
■ht
t paus bij
- De Amerikaanse
zaush en zijn vrouw
vrijdag in Vati-
er| uitvaart bij van
ggpes Paulus II. Bush
qj' de Amerikaanse
yf vertrekt mogelijk
ujiaar Italië.
'je editie
krant
.nleke I
J Het Katholiek
jni brengt vandaag
icj^ editie over de
jgiaus. Van de krant
op00 exemplaren ge-
naal is de oplage van
ïk Nieuwsblad
special bevat inter-
portages uit Rome.
mn hekelt priester
dar het 'onderkoel-
jnd tijdens de dagen
•erlijden van de
»aus doet
and weinig
De dood van paus
aulus II doet acht
Nederlanders niets,
ooral door zijn
Dver seksualiteit in
en en met name zijn
ig van het condoom-
t blijkt uit een en-
let NIPO in opdracht
euws.
choien
gesloten
scholen in de Ierse
jn vrijdag gesloten,
'rlingen kunnen kij-
bijzetting van paus
'aulus II. Ierland is
meest katholieke
iuropa. Bijna 92 pro-
bevolking hangt het
geloof aan.
ruswijk/anp - Paus Johannes
Paulus II was niet bij iedereen
even geliefd. Veel Nederlanders
staan lijnrecht tegenover de
mening van de Heilige Vader.
Vooral zij die ijveren voor zaken
als euthanasie, homoseksuali
teit en abortus, vonden in de
paus eerder een tegenstander
dan een vriend. Velen verwach
ten dat de opvolger de lijn van
Johannes Paulus II volgt.
R. Jonquière, directeur Neder
landse Vereniging voor Vrij
willige Euthanasie:
,,De kans is groot dat we een
zelfde soort paus krijgen. We
hopen dat hij liberaler is op het
gebied van levensbeëindiging,
maar we verwachten het niet.
We hebben respect voor de vi
sie van de paus. Maar we be
grijpen niet waarom hij zijn
mening oplegt aan anderen en
hij andersdenkenden niet res
pecteert. De invloed van de
paus in Nederland op euthana-
siebeslissingen is niet groot,
maar wel degelijk aanwezig."
R. van Soeren, woordvoerder
van het COC, de Nederlandse
vereniging tot integratie van
homoseksualiteit:
„De katholieke kerk beschouwt
homoseksualiteit als een ex
pressie van het kwaad. Als je in
een officieel document laat we
ten dat het opvoeden van een
kind door twee homoseksuelen
tegen de rechten van het kind
is, dan is er geen sprake van
respect voor de medemens. De
nieuwe paus wordt van het zelf
de laken een pak als Johannes
Paulus II. Hij heeft de tijd ge
had om volgelingen van hem
op sleutelposities neer te zet
ten, dus de geest van de overle
den paus zal nog wel even door
de kerk waren."
K. van Bunningen, voorzitter
van het Nederlands Genoot
schap van Abortusartsen:
„Het ontbrak de paus in elk ge
val op het gebied van abortus
sen aan mededogen. Het Vati-
caan heeft een hard en rigide
standpunt over abortus en daar
zijn veel vrouwen het slachtof
fer van. In katholieke landen in
bijvoorbeeld Zuid-Amerika
houdt de paus wetgeving tegen
en is hij verantwoordelijk voor
vele illegale abortussen. Er zijn
goede gronden om het Vaticaan
aan te klagen voor misdaden
tegen de menselijkheid."
R. Witlox, directeur van de
HIV Vereniging Nederland:
„In Nederland heeft men zich
op het gebied van condoomge
bruik niet veel aangetrokken
van de paus. Er werd hooguit
verwonderd gereageerd omdat
die maatregel niets bijdraagt
aan de oplossing van het HIV-
probleem in de wereld. De paus
stelt dat infectie te voorkomen
is door een monogaam huwe
lijk en geen seks voor het huwe
lijk. Maar de wereld zit nu een
maal anders in elkaar. Als men
sen die regels daadwerkelijk op
gevolgd hadden, zouden er heel
wat minder HIV-besmettingen
zijn."
door onze correspondent
Hans Geleijnse
Vaticaanstad - Meer dan hon
derdduizend mensen, velen
wenend, zagen gisteren op het
Sint Pietersplein voor het laatst
Johannes Paulus II in de open
lucht. De kerkvorst wordt vrijdag
in de Sint Pieter begraven.
Gisteren werd zijn stoffelijk
overschot door twaalf dragers
over het plein naar de kathe
draal gebracht. Voor de ingang
van de Sint Pieters draaiden zij
de baar naar het plein en lieten
de paus een minuut lang aan
het applaudisserende publiek
zien.
In de Via della Conciliazione
die op het plein uitkomt had
zich op dat moment al een bre
de en meer dan een kilometer
lange rij van meer dan hon
derdduizend mensen opge
steld. Zij wilden 's avonds een
gang langs de bij het hoofdal
taar van de Sint Pieter opge
baarde paus maken.
Velen waren er al van 's mor
gens vroeg. De toeloop was zo
groot dat besloten werd de
kerkdeuren al om acht uur 's
avonds te openen in plaats van
negen uur zoals eerst was aan
gekondigd.
De met rood zijde afgedekte
baar werd voorafgegaan door
monniken, aan de zijkanten be
geleid door leden van de Zwit-
Over de hele wereld wordt gerouwd om de dood van de paus, zoals door Indiase nonnen in New Dehli.
Foto: EPA/Money Sharma
serse Garde en gevolgd door
kardinalen en bisschoppen. De
processie trok van de Sala Cle
mentina in de pauselijke zij
vleugel van de Sint Pieter in een
bocht naar de hoofdingang, een
tocht die in totaal ongeveer een
half uur duurde.
Johannes Paulus heeft volgens
Italiaanse media injecties met
formaldeide gekregen om zijn
stoffelijk overschot te conserve
ren. Ook zou een ingreep zijn
gedaan om zijn van pijn ver
trokken gezicht een wat rustiger
uitdrukking te geven. In de och
tenduren had de Congregatie
van kardinalen - er waren er 86
aanwezig - besloten dat de be
grafenis vrijdag om tien uur zal
plaatsvinden.
De paus wordt begraven in de
crypte onder de Sint Pieter,
waar meer dan honderd pausen
een laatste rustplaats hebben.
Hij komt op de plaats waar tot
vier jaar geleden zijn voorgan
ger waar tot vier jaar geleden
zijn voorganger Johannes XXIII
lag. Die werd toen heilig ver
klaard en naar de basiliek zelf
verplaatst.
De bekendmaking van de laat
ste rustplaats maakte meteen
een eind aan speculaties dat de
paus naar zijn geboorteland
Polen zou worden overge
bracht. Joaquin Navarro-Valls,
woordvoerder van het Vaticaan,
had eerder op de dag verklaard
dat er nog geen datum is vast
gesteld voor het conclaaf van
kardinalen dat een nieuwe paus
moet kiezen.
Volgens de door Johannes Pau
lus II acht jaar geleden zelf op
gestelde richtlijnen - die een
einde maakten aan verschillen
de eeuwenoude gebruiken -
moet het conclaaf uiterlijk
twintig dagen na het pauselijk
overlijden plaatsvinden.
Ruim tweehonderd staatshoof
den, regeringsleiders, ministers,
vorsten en prinsen hebben hun
komst naar de begrafenis al
aangekondigd.
Onder hen zijn de Amerikaanse
president Bush, de Britse pre
mier Blair en de Duitse bonds
kanselier Schroder. De Russi
sche president Poetin komt
niet; Moskou wordt vertegen
woordigd door premier Frad-
kov.
Halina ingestort na dood paus
warschau/anp - De Poolse
jeugdliefde van Karol Wojtyla
treurt om de dood van de
paus. Toen de 83-jarige Halina
Kwiatkowska hoorde dat haar
vroegere vriendje was overle
den, stortte zij in.
„De paus en ik, wij kenden el
kaar 71 jaar. We speelden to
neel, het liefst liefdesparen",
vertelt de Poolse in een don
kere, stille kamer in een sana
torium aan de rand van War
schau. Ze wil alleen nog maar
rust. Televisie en radio kan ze
op dit moment niet verdra
gen.
Halina was twaalf toen ze de
13-jarige Karol met andere
jongens zag voetballen. Hij
stond in het doel: groot, met
brede schouders, knap, haren
tot op de schouders. „Wij
noemden hem Lolek", herin
nert de Poolse zich.
Ze ontmoetten elkaar voor de
eerste keer in het theater van
hun school in Wadowice bij
Krakow. Halina speelde Antig
one, Lolek haar geliefde Hae-
mon. Ze waren dolenthousiast
en vormden voortaan een duo
op het toneel.
De tieners planden een ge
meenschappelijke toekomst
als acteurs. Ze meldden zich
samen aan op de universiteit.
„Wie weet, wat daaruit nog
had kunnen worden", zegt
Halina nu.
Op een dag zei Karol echter
dat hij priester wilde worden.
De Poolse was met stomheid
geslagen. Ze huilde. Een
droom spatte uit elkaar. Kort
daarna gingen ze ieder hun ei
gen weg.
Halina werd een beroemd ac
trice. Ze trouwde met een col
lega. De jonge priester Wojtyla
doopte Halinas dochter Moni-
ka.
Ze was aan het afwassen, toen
ze hoorde dat Karol tot paus
was gekozen. Ze vertrok naar
het Vaticaan, waar de kersver
se kerkvorst haar bij het ont
bijt ontving. Vanaf dat mo
ment zagen ze elkaar weer re
gelmatig. De paus kwam naar
schoolreünies in Krakow, hij
nodigde zijn klas uit naar zijn
zomerverblijf Castell
Gandolfo. Steeds zat Halina
naast de paus.
Nog tot op de dag van van
daag doen er geruchten de
ronde, dat er meer was tussen
de latere paus en zijn jeugd
vriendin dan een platonische
liefde. Vragen over lichaams
kenmerken van Karol, zoals
zijn voetballerskuiten, beant
woordt Kwiatkowska steeds
afwijzend: „Weet ik niet. Ken
ik niet. Hij heeft ze me nooit
getoond." Ze voltooide zojuist
een boek, dat ze aan Karol
heeft opgedragen. Ze noemt
hem De Grote Vriend.
Geringe belangstelling tekenen condoleanceregister
(advertentie)
den haag/anp - Een klein aan
tal mensen heeft gisteren het
condoleanceregister voor paus
Johannes Paulus II getekend in
de ambassade van het Vaticaan,
de nuntiatuur, in Den Haag. De
meeste mensen zetten niet al
leen hun handtekening, maar
schreven er ook iets bij.
Ook premier Balkenende deed
dat. De minister-president
kwam klokslag 12.00 uur aan bij
de nuntiatuur. Hij tekende het
register namens de regering en
sprak kort met apostolisch
nuntius mgr. F. Bacqué. Ook
begroette hij de ambassadeur
van Polen die korte tijd voor
hem was gearriveerd. Balke
nende bleef een kleine tien mi
nuten binnen.
Balkenende zei gevoelens van
dankbaarheid te hebben ten
aanzien van de paus, voor wat
hij heeft gedaan. „Hij heeft veel
betekend. Hij bemoedigde en
gaf de stimulans om met ande
ren in dialoog te gaan, hij
streed tegen armoede en on
derdrukking. Hij handelde
soms tegen de stroom in, stak
zijn nek uit. voor verandering.
Dat kunnen wij ook zien in de
reactie in Polen op zijn overlij
den."
De premier vindt het belangrijk
dat de dialoog verder gaat. „Het
Premier Balkenende tekende gisteren het condoleanceregister voor
paus Johannes Paulus II. Foto: ANP/Koen Suyk
gesprek met de ander moet ver
der gaan. Het gaat over waar
den." Hij hoopt dat de nieuwe
paus 'de mensen ook kan be
moedigen en stimuleren'. Bal
kenende zei nog niet te weten
of hij de bijzetting van de paus
in Rome kan bijwonen.
Toen de nuntiatuur om 10.00
haar deuren opende stonden
drie mensen te wachten om het
register te tekenen. Tot elf uur
druppelden er steeds belang
stellenden binnen, daarna
kwam er nog een enkeling. Ook
maakte een aantal ambassa
deurs hun opwachting. Zo te
kenden onder anderen de am
bassadeurs van Bangladesh,
Cuba, Nicaragua, Letland, Li-
tauwen en Italië het register.
Voornamelijk vrouwen namen
de moeite naar de ambassade
te gaan. Een vrouw schreef:
Rust zacht. Denk aan ons van
uit de hemel. Ze sprak vervol
gens: „Want hij zal zeker naar
de hemel gaan." Op de vraag
hoe zij de paus ziet, zei een 75-
jarige vrouw: ,Als een heilige!"
Zij heeft de kerkvader meerdere
malen ontmoet in Rome. In het
register schreef zij: Grazie Santo
Padre (Bedankt Heilige Vader).
Een man van middelbare leef
tijd vindt: „Een groot voorgan
ger heeft ons verlaten. Heel
misschien helpt hij ons van bo
ven. We blijven voor hem bid
den." Hij hoopt wel dat de
nieuwe paus „iets meer warmte
uitstraalt en niet alleen de leer
verkondigt en de waarheid zo
als hij die ziet".
Mgr. Bacqué ziet dat anders.
Hij omschrijft de paus juist als
een warm iemand. Als verte
genwoordiger van de kerkvorst
ontmoette Bacqué hem een tot
twee keer per jaar in particulie
re audiëntie om hem te vertel
len over Nederland en de Ne
derlanders.
Doe het elektronisch én uiterlijk 30 april.
Als ondernemer weet u inmiddels dat u vanaf 2005 verplicht
bent om elektronisch aangifte te doen.
Gaat u aangifte doen via het aangiftedeel van de site van de
Belastingdienst, dan heeft u een gebruikersnaam en wachtwoord
nodig. Deze heeft u eind vorig jaar van de Belastingdienst
ontvangen.
Wanneer u uw gebruikersnaam en wachtwoord niet meer
heeft, vraag ze dan vóór 25 april opnieuw aan via: 0800-0568.
U moet uw kwartaalaangifte omzetbelasting uiterlijk 30 april
elektronisch indienen. Wacht niet tot het laatste moment.
Kijk voor meer informatie op www.belastinadienst.nl/zakelijk.
Belastingdienst
Leuker kunnen we 't niet maken.
Wel makkelijker.
