Alles is toevallig bij Henk Hofstede Doek valt
voor CBKj
in Alphenl
KUNST CULTUUR
Diamant schittert bedenkelijk voor camera Van Lohuizen
Reisopera
moet snijden
in eigen vlee
Kunst mag, maar zonder wape
Cd-presentatie
van Piet Maas
leiden - De Leidse tenor Piet
Maas presenteert zondag een
nieuwe cd met Italiaanse liede
ren: 'La Serenata'. Hij doet dat
met een concert in het Room-
burghtheater, Hof van Room-
burgh 46 in Leiden. Tijdens het
concert wordt de tenor begeleid
door pianiste Willeke Mojet, die
ook op de cd meespeelt. Maas
heeft reeds vele concerten ge
geven in binnen- en buiten
land. De aanvang van het op
treden in Leiden is 14.30 uur.
CS&N op
Arrow Rock
lichtenvoorde - Het beroemde
Amerikaanse drietal Crosby,
Stills Nash (CS&N), bekend
van sixties-hits als 'Almost cut
my hair', 'Teach your children'
en 'Woodstock', maakt het pro
gramma van het Arrow Rock
Festival dit jaar compleet. Begin
februari gaven David Crosby en
Graham Nash nog een concert
in Paradiso. In totaal tien groe
pen en artiesten treden zater
dag 11 juni op in Lichtenvoor
de: CS&N, Meat Loaf, Dream
Theater, Styx, Kansas, Little Ri
ver Band, Lou Gramm (The
Voice of Foreigner), Survivor,
Glenn Hughes en Thunder.
Applaus en Rozen
speelt Assepoes
leiden - Toneelgroep Applaus
en Rozen speelt woensdag het
stuk Assepoes, geschreven door
Heieen Verburg. De regie is in
handen van Petra de Haan. De
toneelgroep bestaat uit ouders
en leerlingen van de Vrije
School. De opvoering begint
om 20.00 uur, in de Vrije
School, Surinamestraat 1 in Lei
den.
Eerbetoon Hazes
bevrijdingsfestival
Amsterdam - André Hazes
wordt tijdens het Amsterdamse
bevrijdingsfestival op 5 mei ge-
eerd. Verschillende zangers en
zangeressen zingen nummers
van de volkszanger, in hun ei
gen muziekstijl. Hazes in een
jasje van fado, tango, Suri
naams of Afrikaans op het Am
sterdamse Museumplein. Op
het Museumplein zijn verder
onder meer The Sheer, Relax,
Thé Lau en DJ Roog te bewon
deren. Ook de ska-band Roy
Paci Aretuska en het zigeuner
fanfareorkest Unza Unza Or-
kestar spelen op 5 mei in Am
sterdam. Het project 'Hazes:
Wereldmuziek!' is behalve in
Amsterdam ook te zien op het
bevrijdingsfestival van Almere.
Werken Brood en
Corneille gestolen
Amsterdam - Uit een galerie
aan de Koninginneweg in Am
sterdam zijn gisterochtend vijf
kunstwerken van Herman
Brood en een onbekend aantal
van Corneille gestolen. Volgens
de eigenaar zijn de kunstwer
ken samen ongeveer 50.000 eu
ro waard. Rond half zes in de
ochtend ging het inbraakalarm
van Gallery LL Worldwide af.
Direct werden de politie en de
eigenaar ingelicht, maar toen
zij ter plaatse kwamen, waren
de daders al met de buit ver
dwenen.
Brieven van Jan
Cremer gebundeld
Amsterdam - Jan Cremer blijkt
een hartstochtelijk brie
venschrijver. Aan de vooravond
van de 65ste verjaardag van de
auteur verschijnt 'Brieven 1956-
1996'. Cremer onderhield cor
respondentie met de schrijvers
Willem Frederik Hermans, Ge
rard Reve en Simon Vinkenoog
en zijn uitgever Geert Lubber
huizen en journalist Ischa Meij
er. Maar, zoals de uitgever gis
teren liet weten, Cremer richt
zijn 'hartekreten, smeekbedes
en dreigende brieven' ook aan
zijn vele vriendinnen, vrouwen
advocaten, waar met wie hij
vaak botste. Het boek, dat op 19
april verschijnt, telt liefst 1011
pagina's.
Museum Utrecht
kampt met tekort
utrecht - Het Centraal Muse
um in Utrecht kampt met een
tekort van 1.371.000 euro.
Daarvan is 640.000 euro te wij
ten aan achterstallig onder
houd. Het tekort komt deels
omdat er het afgelopen jaar -
sinds het vertrek van directeur
Sjarel Ex - nauwelijks sponsor
geld is binnengekomen en de
tekorten hard opliepen. Daar
naast springt de museumlei
ding al jaren nogal losjes en
slordig om met de budgetten.
Dat blijkt uit een financiële
analyse die op verzoek van de
Utrechtse cultuurwethouder T.
Gispen werd gemaakt. Ondanks
de financiële malaise hoopt de
wethouder eind volgende week
met een kandidaat te kunnen
komen voor het directeurs
schap.
vrijdag 25 maart 2005
l
Kadir van Lohuizen: „Veel mijnwerkers krijgen niets betaald voor hun werk, ze krijgen alleen te eten", Foto: Kadir van Lohuizen
Amsterdam - In ruim een jaar tijd leg
de fotograaf Kadir van Lohuizen de
weg van de diamant vast. Van de mij
nen in zuidelijk Afrika tot de decolletés
van de 'happy few' op een jetsetfeest
in Londen. Van de duizenden euro's
die de dragers voor de diamanten be
talen, zien de mijnwerkers niets of
nauwelijks iets terug. Diamond Mat
ters is vanaf gisteren ruim twee weken
te zien in Fotografiemuseum Amster
dam (FOAM).
„In de jaren negentig fotografeerde ik
de conflicten in Afrika", zegt Kadir van
Lohuizen. Hij was bij burgeroorlogen
in Angola, Congo en Sierra Leone. „Ik
ontdekte dat de diamantindustrie voor
een belangrijk deel de financiers van
de deze conflicten was. De oorlogen
zijn nu officieel afgelopen en daarom
ben ik teruggegaan."
De diamantindustrie is ondertussen
flink onder druk gezet. „Eind 2002 zijn
certificaten ingevoerd voor conflict-
vrije diamanten. De industrie is daar
mee transparanter geworden, maar
nog altijd niet makkelijk om in door te
dringen", aldus Van Lohuizen.
De certificering is ook geen garantie
voor goede arbeidsomstandigheden.
„Veel mijnwerkers krijgen niets be
taald voor hun werk, ze krijgen alleen
te eten", weet Van Lohuizen, „Wij
noemen dat slavernij." Het maakt de
verleiding groot een gevonden dia
mant in eigen zak te steken, maar vol
gens de fotograaf gebeurt dat weinig.
„De sociale controle in de mijnen is
enorm. De opbrengst van de gevonden
diamanten komt alle mijnwerkers ten
goede. Wie iets in eigen stak steekt,
wordt bijkans gelyncht. De sfeer in de
mijnen is vijandig. Iedereen let op ie
dereen."
Overigens zijn de meest waardevolle
diamantmijnen, de zogeheten kimber-
liet, volledig geïndustrialiseerd. De
mijnwerkers die Van Lohuizen vastleg
de zoeken in een uitgestrekter gebied
rondom een vulkaan. Van de mijnge-
bieden gaan de diamanten naar de
hoofdstad. Vervolgens moeten de dia
manten geslepen. Dat gebeurt vooral
in India.
„In India werkt een miljoen mensen in
de diamantindustrie", zegt Van Lohui
zen. Van de diamantindustrie in Am
sterdam en Antwerpen is niet veel
over, maar er wordt nog wel gehan
deld. De diamantsteden blijven toeris
ten trekken. Diamanten zijn lang niet
voor iedereen weggelegd. Van Lohui
zen legde de steenrijke dragers van de
diamanten vast op een jetsetfeest in
Londen van een puisant rijke Chinese
zakenman. „Het was zo over-the-top.
Een groter contrast met de mijnwer
kers in Afrika is nauwelijks mogelijk",
stelt de fotograaf.
Dit contrast wakkerde de fascinatie
voor diamanten bij Van Lohuizen aan.
„Ook olie speelt een rol in conflicten.
Maar olie komt tenminste nog ten goe
de aan een groot deel van de bevol
king. Diamanten zijn veel exclusiever.
Evenwel net als bij olie heeft de indu
strie er baat bij de schaarste in stand te
houden."
De fotograaf meent dat alleen druk
van de internationale gemeenschap
iets kan verbeteren aan de arbeidsom
standigheden in de diamantindustrie.
De tentoonstelling 'Diamond Matters'
zal na Amsterdam ook in India en Afri
ka te zien zijn. Werkers uit de industrie
kunnen zo zelf iets zien van de eigen
lijke waarde van de diamanten.
Van Lohuizen wilde talloze keren de
moed opgeven, erkent hij vlak voor de
opening van de tentoonstelling. Maar
als hij de eerste foto's ziet in FOAM,
blijkt zijn doorzetten de moeite waard
te zijn geweest. Trots toont hij het fo
toboek 'Diamond Matters', een bijzon
der kleinood voorzien van een 'dia
mant'. Het papier in het boekje loopt
op van ruw tot hoogglans. Het maakt
de reis van armoede en uitbuiting naar
rijkdom en schone schijn niet alleen
zichtbaar, maar ook voelbaar.
den haag - De Nationf
Reisopera ziet zich om
nanciële redenen geno
zaakt het aantal produci
volgend seizoen terug
brengen van zes - in het
dige seizoen - naar vijf.
die vijf wordt er één, 'Le
van Puccini, niet scèni f
uitgevoerd maar in conc
vorm.
Het enkele jaren geleden 7g
onrustbarende tekort bij f|
Nationale Reisopera is w<
waar ingelopen, maar he
Enschede gevestigde
tuut ziet de ontwückelinjL
de komende jaren in fina v
eel opzicht somber in,
confronteerd als het wA^
met stijgende kosten ove .a
héle linie en een subsii
korting van drie proc
Vanwege de in de afgelo l0
jaren al doorgevoerde be [j(
nigingen binnen de org e|
satie kan de Reisopera all
nog geld weghalen bij
budget voor programmei jg
Een probleem is volg
Guus Mostart, intendant
de Nationale Reisopera,
sommige Nederlandse tl
ters wel operavoorstellin
willen hebben, maar nie
nauwelijks de noodzakel
uitkoopsommen kunnen
talen. Den Bosch heeft a )a
gehaakt.
Goed nieuws is er daare
gen uit Enschede, de th
haven van de Reisop
Daar komt nu definitief
theater, met dit gezelsc
als belangrijkste besp
Behalve in Enschede ve
zen nog in enkele an<
steden in Nederland the;
die ruimte scheppen voo j.
Reisopera, namelijk H
lem, Zwolle en Almere
'Het is een enorme kick iets vast te leggen waar je normaal gesproken aan voorbij zult lopen'
door Sandra Put
den haag - Eigenlijk gaat het
heel zijn leven al zo. Zanger, gi
tarist, tekstschrijver en kunste
naar Henk Hofstede (53) rolt van
het ene in het andere project. Al
is de rode draad in zijn leven al
tijd de Nits gebleven - de pop
groep die middenjaren tachtig
nationaal en internationaal suc
cessen behaalde met onder meer
de hit 'In the dutch mountains'.
Vorig jaar ging hij solo langs de
theaters met het programma
'Het draagbare huis'. Dat was
ontstaan als gevolg van het eer
ste gelijknamige Nederlandsta
lige soloalbum van de 53-jarige
zanger. En dat was op zijn
beurt weer ontstaan nadat Hof
stede in 2001 door een Franse
museumdirecteur - die hem
weer kende als de zanger en de
maker van de videoclips van de
Nits - was gevraagd een audio
visuele installatie te maken
voor de Biënnale in Lyon.
Zelf noemt hij de aaneenscha
keling van projecten 'toevallig
heden', maar het is uiteindelijk
wel steeds een gevolg van hoe
Hofstede er zelf mee om is ge
gaan. Zo buitte hij op eigen ini
tiatief de audiovisuele installa
tie van de Biënnale in Lyon uit.
Onder de titel 'The portable
house' werden in het Musée
d'Art Contemporain op vier
grote schermen beelden ver
toond die hij thuis had vastge
legd met een videocamera.
De nummers die hij daarbij had
gebruikt, nam hij opnieuw op.
De teksten herschreef hij in het
Nederlands. Het solo-debuut
'Het draagbare huis' was gebo
ren en leek in het geheel niet op
de Nits. Hofstede klonk intie
mer, poëtischer en ook minder
makkelijk. Aan dat repertoire
voegde hij niet veel later onbe
kender Nits-materiaal toe, als
'Giant normal dwarf en 'Three
sisters'. Wat weer resulteerde in
het theaterprogramma 'Het
draagbare huis'.
Die muzikale solovoorstelling
deed hij tussen de optredens
met de Nits in onder andere
Frankrijk, Zwitserland en Fin
land door. In mei sluit hij zijn
tournee officieel af in Amster
dam. Maar deze zomer brengt
hij de voorstelling nog een keer
op een festival in Frankrijk en
er schijnt meer belangstelling
in het buitenland voor 'Het
draagbare huis' te zijn. Dat op
treden in Frankrijk is overigens
ook weer 'toevallig' en 'via via'
geregeld.
Net zoals een museum in Düs-
seldorf interesse heeft voor zijn
audiovisuele installatie van de
door Nancy Ubert
alphen aan den rijn - Het CBK
in Alphen aan den Rijn bestaat
niet meer. Het gelijknamige ge
bouw in het Alphense stadshart
staat er nog wel, maar de orga
nisatie is ter ziele, nu de coalitie
partijen in de Alphense gemeen
teraad de bezuinigingsplannen
van wethouder Van Wersch heb
ben goedgekeurd. „Geen exposi
ties van hoog niveau meer in de
stadsgalerie. De beeldende kunst
in Alphen aan den Rijn verliest
zijn glans", treurden de liefheb
bers.
Met het bezuinigingsplan van
Van Wersch kan het CBK naar
eigen zeggen niet overleven. De
organisatie heeft 130.000 euro
per jaar nodig om te kunnen
bestaan en haar taken netjes uit
te voeren. Van Wersch heeft
een constructie bedacht waar
mee hij nog maar 50.000 euro
besteedt aan beeldende kunst.
Voor het bestuur van het CBK
zit er daarom niets anders op
dan 'de stekker eruit te trek
ken'.
Aan het besluit ging gisteren
een ruim twee uur durend de
bat vooraf. D66-fractievoorzit-
ter Ed de Leest probeerde de
coalitie ervan te overtuigen dat
er niets klopt van het verhaal
van Van Wersch. De Leest heeft
zelf cultuur in zijn portefeuille
gehad toen hij een paar jaar ge
leden nog wethouder was.
Peke Hofman, directeur van het
CBK, verliet geëmotioneerd de
raadszaal nadat de klap was ge
vallen. „Tien jaar is gewerkt om
het CBK op te bouwen. Tijd,
geld en energie is erin gestopt.
Wat een vernietiging. Van
19
Wersch heeft van alles,
geen visie", klonk het
terd. Hofman en twee
medewerkers krijgen bi
kort van het bestuur eei
slagbrief thuisbezorgd,
andere medewerkers krij|
horen dat ze de uren
inleveren die ze voor hi
volmaakten.
De voltallige oppositie
gisteravond voor het
van het CBK. „Maar bij
litiepartijen ontbreekt
gewoon", zuchtte ffactii
zitter Ank de Groot van A
Een (Al). Haar collejGEI
Schriek van de SP had
een motie van afkeuring
deeld aan Van Wersch.
die wordt toch niet aan n 'i
men, dus ik bespaar mez
moeite."
Hoewel de collegepartije tn.\
bezuinigingsplan van N
Wersch hebben geslikt, st
nog veel vragen open. Zo
duidelijk wie het wachtge
de medewerkers moet ga!
talen. Is dat toch de gem
zoals De Leest benadruk
kost dat ook veel geld.
nog niet duidelijk hoe het
gaat lopen wanneer am hreci
ren weer taken krijgen
deeld die eerst waren o,fdr(
dragen aan het CBK.
De oppositie vindt het
grijpelijk dat de collegep
het allemaal 'voor zoete ntc>
slikken' terwijl het volge tr<-
partijen 'zo klaar als een 1Pos1
is' dat Van Wersch geen 1
euro bezuinigt zoals in h ,l6e.
legevoorstel staat. Schrie i08
even snel uitgerekend
met een beetje geluk
wordt bespaard. „Meer
niet."
Henk Hofstede: „Ik ben officieel kunstenaar van beroep." Foto: GPD/Thomas Schlijper
Biënnale. Het feit dat hij zich
zowel op het gebied van mu
ziek als beeldende kunst kan ui
ten, maakt van hem een blij
man. „Ik ben officieel kunste
naar van beroep", verklaart hij
zijn gemoedstoestand.
Hofstede studeerde af aan het
Rietveld en de Rijksacademie
voor Beeldende Kunst in Am
sterdam maar besloot, toen het
met de Nits goed begon te lo
pen, te kiezen voor een muzika
le carrière. „Vooral het sociale
gebeuren van de muziekwereld
sprak me aan. Als kunstenaar
ben je best eenzaam, zit je maar
in je eentje in een atelier."
Maar voor de Nits maakte hij
videoclips en ook privé vond hij
met filmen zijn oude vak terug.
Duizenden filmpjes moet hij
sinds 1980 hebben gemaakt, op
8-millimeterfilm, vhs-banden
en later digitaal. „Het geeft mij
een enorme kick dat ik iets
vastleg waar je normaal gespro
ken zomaar aan voorbij zult lo
pen." Zo zag hij onlangs in Hel
sinki vanuit zijn hotelkamer een
dansschool. Tien minuten heeft
hij voor hem onbekende dan
sende paren gefilmd. In Bern
kwam hij, noem het toevallig,
weer een dansschool tegen. Het
leverde minutenlang beeld op
van dansende schimmen achter
een raam. „Zulke opnamen zijn
voor mij cadeautjes."
Tijdens zijn theatertournee was
hij ook al weer bezig met iets
nieuws. Zo maakte hij de mu
ziek voor de film 'De mysterie
Vein de Sardine' van Erik van
Zuylen die in april uitkomt: hij
werkte samen met de Finse
groep Varttina en hij is bezig
met een theaterprogramma
met andere Nederlandse muzi
kanten. „En mijn tweede solo
plaat ligt eigenlijk ook klaar."
Maar die plaat moet nog even
wachten, vindt hij, want eerst
moet hij nog met de Nits in Pa
rijs een dvd'tje opnemen - en
het is tijd voor een Nits-album.
Tilburg - De Tilburgse politie
heeft deze week een neppistool
in beslag genomen op een ex
positie van Punct in Tilburg.
Het pistool was onderdeel van
een installatie van kunstenaar
Edward Erasmus uit het Bra
bantse Schijndel.
Erasmus had het wapen, een
kunststof replica van een com
bat commander.45, in België
gekocht. De kunstenaar krijgt
zijn imitatiewapen waarschijn
lijk niet terug. „We voeren een
strikt beleid tegen nepwapens.
Mensen kunnen
mensen mee bedreigen 0
vallen mee plegen", ze|
politiewoordvoerder.
De politie trad op na kif
van voorbijgangers. Het jtei 36
werd vastgehouden dot /|CE
pop die met een muts w,|
tooid en in de etalage stol i
Punct, een centrum voor
kunstenaars in Tilburg.
Erasmus heeft zijn install i(aii
vaker getoond. Maar noo f
eerder heeft de politie ac )ie 0I
dernomen. amat
ItSgf
075-
tailh
reau
