Leiders EU Tegenslag voor ouders Terri, maar gevecht gaat door
akkoord met
regels tekort
BUITENLAND
Servische leger in Kosovo
Dramaserie geeft kijkje achter de schermen van Duitse macht
Schutter op school in
VS 'Engel des doods'
Prins Reinier (81) op intensive care Generaal ontkent zuivering
Een bad in de rivier
ten op 5 mei
ar de stembus
De Britse premier To-
lair zal waarschijnlijk alge
verkiezingen uitschrijven
5 mei. Blair zou koningin
;th op 4 of 5 april vragen
it parlement aan het ein-
diezelfde week te ont-
•n. De Labour-premier
tot nu toe geweigerd te
;en wanneer hij verkiezin-
uitschrijft, maar de Britse
1 dei gokken al lange tijd op 5
.Hemelvaartsdag.
nstreden imam
litsland uit
]2 [UN - Een rechtbank in Ber-
heeft in hoger beroep be-
8 ld dat de omstreden Turkse
4 m Y.T. het land moet veria-
De 59-jarige geestelijke, die
ids 1971 in de bondsrepu-
2 ;woont, wordt verweten
o hij haat zaait door zijn lo-
5 ie opmerkingen over mos-
stremisten die terreuraan-
:n plegen. Duitsland kent
1 januari strengere wetten
i7 ïitzetting van radicale reÜ-
- ze figuren zoals deze Turk-
iam eenvoudiger maakt.
is tasis van dezelfde wet wer-
vorige maand twee Egypti-
5 imams geweerd.
'7
tiaar cel
'3 fL»l
,0 ior afbijten oor
isEL- De rechtbank van het
Ise Charleroi heeft een in-
er van die stad veroordeeld
'0 es jaar celstraf voor het af-
22 i n van het oor van een vroe-
54 jeugdvriend. Ook moet de
het slachtoffer een scha-
rgoeding van 30.000 euro
- len. Het slachtoffer heeft
59 ddels een prothese gekre-
79 i/oor het afgebeten oor.
30
igsbende in
ui opgepakt
85
85 Ibruck - De politie in het
00 :nrijkse Tirol heeft 55
25 ien opgepakt op verden
os van betrokkenheid bij de
nationale smokkel van he-
95 ien cocaïne. Onder de ver-
- ten zijn verscheidene
7(j Europeanen en Afrikanen.
67 ?ns het Oostenrijkse pers-
- au APA was de bende on-
70 ïeer actief in Amsterdam.
- iderlanders onder de ar-
7® nten zitten, is niet bekend
akt.
,55
os Us hoeft niet
pr ziekenhuis
^85
- - Paus Johannes Paulus II
27 opnieuw ademhalings-
'10 emen gehad en zijn ge-
,25 heidstoestand is aan het
ichteren, aldus Italiaanse
'49 en dinsdag. Volgens zijn
■00 i hoeft de kerkvorst echter
0] ipnieuw behandeld te
,70 en in het ziekenhuis.
eculaties over de gezond-
ij70 van de paus overschadu-
- Ie voorbereidingen van de
1,50 is-Katholieke Kerk voor de
eWeek.
woensdag 23 maart 2005
rburgvirus
t Angola
door onze correspondenten
Hety van Rooij en Hans Gertsen
brussel -De Europese regerings
leiders hebben gisteravond zon
der al te veel discussie inge
stemd met een versoepeling van
de Europese begrotingsregels,
ofwel het Stabiliteits- en Groei
pact.
De ministers van financiën van
de EU-lidstaten waren het daar
zondagnacht al over eens ge
worden.
Kern van het pact "nieuwe stijl'
is dat EU-landen ook in de toe
komst een begrotingstekort van
maximaal 3 procent van hun
bruto binnenlands produkt
mogen hebben. Maar lichte
overschrijdingen van die norm
worden voortaan niet meer be
straft als het om een beperkte
overschrijding gaat die boven
dien van tijdelijke aard is. Bo
vendien moeten 'zondaars'
aannemelijk maken dat de
overschrijding het gevolg is van
lager dan verwachte groei of
van buitengewone omstandig
heden. Tegenover die versoepe
ling van het oude stabiliteits
pact staat dat landen in goede
tijden meer moeten doen aan
het terugdringen van hun be
grotingstekort en hun staats
schuld. De Italiaanse premier
Berlusconi dreigde voorafgaand
aan de top nog even niet in te
stemmen met het akkoord. Tij
dens een bijeenkomst van
christendemocratische en con
servatieve regeringsleiders zei
Berlusconi dat het stabiliteits
pact 'nieuwe stijl' te weinig
ruimte laat voor grote investe
ringen in de infrastructuur. Ita
lië, dat de komende jaren een
miljarden euro's kostende brug
naar Sicilië bouwt, wil dat dat
soort uitgaven als investeringen
in de toekomst beschouwen die
een tijdelijke overschrijding van
de 3-procentsnorm rechtvaar
digen. Maar Berlusconi kreeg
nul op het rekest van zijn colle
ga's. Die vreesden dat een nieu
we discussie over het pact een
'doos van Pandora' zou ope
nen. Het pas na zeer moeiza
me, maandenlange onderhan
delingen bereikte akkoord tus
sen de ministers van financien
zou dan in gevaar kunnen ko
men en dat risico wensten de
overige regeringsleiders niet te
lopen.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - De ouders van
Terri Schiavo zijn in hoger be
roep gegaan tegen de weigering
van een federale rechter in Flo
rida om hun dochter opnieuw
voeding te geven via een sonde.
Na een uitzonderlijke hoorzit
ting, mogelijk gemaakt door
een ingreep van het Ameri
kaanse Congres en president
George Bush, oordeelde rechter
James Whittemore dat Terri's
zaak evenwichtig en afdoende
door de rechtbanken was be
handeld. De toediening van
vocht en voeding werd vrijdag
na zeven jaar procederen stop
gezet.
De zaak is nu in behandeling
bij een federaal hof van beroep
in Atlanta. De kwestie kan daar
na opnieuw belanden op het
bordje van het federale hoogge
rechtshof, dat tot nu toe wei
gerde om zich over de kwestie
te buigen. De 41-jarige Terri
Schiavo heeft vijftien jaar gele
den een zware hersenbeschadi
ging opgelopen. Daardoor is ze
in een permanente vegetatieve
staat beland. Haar ouders zeg
gen dat haar toestand kan ver
beteren met behulp van thera
pie, maar de rechters in Florida
stelden haar man Michael Schi
avo de afgelopen jaren telkens
in het gelijk. Schiavo betoogde
dat Terri hem had verteld dat ze
haar leven niet kunstmatig zou
willen rekken.
De familieruzie mondde een
paar jaar geleden uit in een
emotioneel publiek drama,
compleet met wilde beschuldi
gingen over financieel gewin en
persoonlijke ingrijpen van echt
genoot Michael om Terri een
kans op herstel te ontnemen.
Michael is een nieuwe relatie
begonnen, maar weigert de
voogdij over Terri over te dra
gen aan haar ouders. Hij zegt
dat het een principezaak is.
Terri Schiavo op haar ziekbed in het Amerikaanse Gulfport.Foto: EPA
Haar ouders betogen dat Terri
leeft en wil blijven leven. Ze is
katholiek, zeggen ze, en dat
houdt in dat het haar grond
recht is om in leven te worden
gehouden zolang ze niet hon
derd procent hersendood is.
Omdat een deel van de hersen
stam nog functioneert, beweegt
Terri haar ogen soms, en lijkt ze
te glimlachen. Dat zijn reflexen
en geen bewegingen die door
Terri zelf gestuurd kunnen wor
den, aldus een neuroloog die
Terri heeft onderzocht en tij
dens de processen voor Mi
chael Schiavo getuigde. Ook
een door de rechtbank aange
wezen specialist kwam tot die
conclusie.
Eerst bemoeide het Congres
van de staat Florida zich met de
zaak. Toen hun noodwet vorig
jaar ongrondwettig werd ver
klaard, riepen Bobby en Mary
Schindler de hulp in van Was
hington. Republikeinse kop
stukken spanden zich voor de
ouders in na het zien van vi
deobeelden van Terri.
De noodwet die in de nacht van
zondag op maandag door pre
sident Bush werd getekend,
maakte het de Schindlers mo
gelijk om naar een federale
rechter te stappen. Dat deze
rechter vervolgens in hun na
deel besloot was een klap, ook
voor het Congres en Witte Huis.
Bush had graag een andere uit
spraak gezien, aldus zijn
woordvoerder gisteren. Terri
Schiavo kan nog drie tot tien
dagen blijven leven zonder voe
ding en vocht. Ze voelt geen
honger of dorst, volgens artsen.
Zeventienjarige doodt 9 mensen
new york-minneapolis/anp -
De scholier die maandag in een
indianenreservaat in de Ameri
kaanse staat Minnesota negen
mensen doodschoot, heeft
zichzelf eerder op een internet
site van neonazi's de 'Engel des
doods' en 'Indianen-Nazi' ge
noemd.
De 17-jarige schutter zou op de
internetpagina zijn bewonde
ring van Adolf Hitler hebben
uitgesproken, meldden Ameri
kaanse 'jjhèjlia gisteren.
De jongen schoot zijn grootva
der, die politieagent was, en
diens vrouw dood. Hij reed
daarna in een politieauto en ge
kleed in een kogelvrij vest naar
zijn school en richtte daar een
bloedbad aan. Bij een detectie
poortje bij de ingang van de
Red Lake High School doodde
hij een bewaker, waarna hij het
vuur opende in een klaslokaal.
Onder zijn slachtoffers zijn vol
gens de federale recherche FBI
een 62-jarige leraar en vijf scho
lieren. Veertien anderen raak
ten gewond, van wie twee ern
stig. Tijdens een schietpartij
met de politie beroofde de jon
gen zich daarna van het leven.
De scholier schoot volgens ge
tuigen met twee handvuurwa
pens en een geweer lukraak om
zich heen. Angstige leerlingen
en medewerkers barricadeer1
den deuren van klaslokalen en
belden de politie.
Over de motieven van de dader
is nog niets bekend, hoewel een
medeleerling vertelde dat de
jongen al een jaar geleden had
gezegd stennis op school te wil
len schoppen. De jongen zou
een individualist zijn geweest
die veel werd gepest.
Een Indiër neemt een bad in de rivier Yumana bij New Delhi ter gelegenheid van de Wereldwaterdag. Ongeveer 57 miljoen Indiërs zijn afhankelijk van de rivier die ongeveer 70
procent van New Delhi van water voorziet. De rivier verlaat Delhi als een riool, gevuld met het biologische en chemische afval van de stad. Stroomafwaarts wordt de vervuilde ri
vier de belangrijkste bron van drinkwater. Met de Wereldwaterdag willen de Verenigde Naties aandacht vragen voor de meer dan 1 miljard mensen die mondiaal schoon water
missen. Foto: EPA/Harish Tyagi
ia - Het zogenoemde
urgvirus heeft de afgelo-
1 laanden in het noorden
50 ngola al aan meer dan ne-
jq mensen het leven gekost.
bi kinderen onder de vijf
jn het slachtoffer van de
ime aandoening. De ge-
hen kampen met hevig
n, bloed in de ontlasting
76 ge koorts, verschijnselen
54 ik bij een ebola-besmet-
1® pduiken. Het Marburgvi-
at in 1967 in Europese la-
15 >ria opdook maar nu al-
54 1 Afrika voorkomt, is ver-
53 ian het ebolavirus.
rftecijfer in
94 fur extreem
90 I
72 co - Het sterftecijfer in de
|q parfur in Soedan ligt vier
14 keer hoger dan elders in
03 l In de tentenkampen,
33 pngeveer twee miljoen
90 pmden leven, sterven elke
p duizenden mensen
50 jeweld, honger en ziekte.
10 Bat in een gisteren gepu-
77 td rapport in de Journal
'American Medical Asso-
01 h. Het sterftecijfer is aan-
'|o p hoger dan één per tien-
Iso ttd, de internationale
bf voor een crisissituatie,
t tot zes keer hoger dan
ideld in Afrika.
vonden bij
reld Molukken
|a - Bij sektarisch geweld
Indonesische Molukken
brtien mensen gewond
1. In Ambon gooiden on-
den een explosief in een
us. Naast tien mensen in
raakten ook nog vier
aders gewond. Drie jaar
isterde geweld tussen
nen en moslims Ambon
iere delen van de Moluk-
in februari 2002 een vre-
oord van kracht werd.
lisch blijft het sektarisch
de kop opsteken en de
ng tussen de geloofsge-
chappen is nog altijd
door onze correspondent
Henk Glimmerveen
parijs - De gezondheidstoe
stand van prins Rainier (81) van
Monaco is dinsdag onverwacht
verslechterd. Hij is overge
bracht naar de intensive care-
afdeling van de hartkliniek in
het prinsdom. Zijn drie kinde
ren zijn halsoverkop naar huis
gekomen om bij hun zieke va
der te zijn.
Rainier was twee" weken gele
den in de kliniek opgenomen
vanwege een longontsteking.
Na drie dagen achtten de be
handelend artsen het verstan
dig om ook een controle van de
hartfuncties uit te voeren. Tij
dens de herstelperiode na die
controle manifesteerde zich
evenwel een tweede longont
steking waarna besloten werd
tot opname op de intensive ca
re.
Rainier, de langst regerende
monarch van Europa, tobt de
afgelopen jaren zeer met zijn
gezondheid. Hij werd herhaal-
Prins Rainier van Monaco
Foto: Reuters
delijk voor nader onderzoek in
ziekenhuizen in het prinsdom
opgenomen. De laatste keer
nog vorig jaar oktober vanwege
hartklachten. De prins ver
schijnt daarom nog maar wei
nig in het openbaar. Vorige
maand verraste hij zijn onder
danen echter bij het Circusfes
tival en een voetbalweddstrijd
van AS Monaco.
Afgelopen zaterdag tijdens het
chique Rozenbal toonden pa
leisfunctionarissen zich nog ui
terst optimistisch over het her
stel van de prins. Een van hen
liet zelfs doorschemeren dat
Rainier 'een dezer dagen' het
ziekenhuis kon verlaten.
Rainier besteeg op 9 mei 1949
de troon van het prinsdom na
het overlijden van zijn grootva
der Louis II. Uit Rainiers huwe
lijk met de Amerikaanse film
ster Grace Kelly werden drie
kinderen geboren: Caroline, Al-
bert en Stéphanie. Bij de erfop
volging hebben jongens voor
rang, maar in 2002 is de grond
wet wel zo gewijzigd dat wan
neer de ongehuwde Albert zon
der kinderen blijft en geen kind
adopteert, zijn zussen en hun
kinderen voor opvolging in
aanmerking komen. Wanneer
de Grimaldi's geen erfopvolger
hebben, vervalt Monaco op
grond van een oud verdrag aan
Frankrijk.
den haag/gpd - Het Servische leger yvas niet be
trokken bij etnische zuiveringen in Kosovo. Dit
heeft generaal Gojevic, hoofd juridische zaken
van de generale staf van het leger, verklaard bij
het Joegslavië-tribunaal.
Gojevic erkende dat er veel verhalen de ronde
deden die het tegendeel aangaven. Het feit dat de
procureur geen procedures terzake heeft gestart
was volgens hem echter een aanwijzing dat er
niets aan de hand was. „.Er was geen bewijs
voor", aldus de getuige.
Gojevic betoogde dat etnische zuivering ook wei
nig zin gehad zou hebben gehad. „De Serviërs
vormden tien tot vijftien procent van de bevol
king in Kosovo. Wie had al die gebieden dan
moeten gaan bevolken?"
Legaal was er ook geen etnische zuivering moge
lijk, stelde de generaal. De Servische grondwet
verbood immers het verdrijven van anderen uit
een bepaald gebied of plaats.
Op de vraag waarom gevallen van etnische zuive
ring die via de pers bekend werden niet waren
onderzocht zei Gojevic: „Dat was onmogelijk.
Het gebied was niet veilig." Verder verklaarde hij
dat zijn mensen niet op alle 'veronderstellingen'
af gingen. „In juridische termen was er geen
sprake van etnische zuivering."
Gojevic verweet UNMIK, de militaire missie van
de VN die het vanaf juni 1999 voor het zeggen
kreeg in Kosovo, onderzoeken te hebben geblok
keerd. „UNMIK reageerde niet op onze verzoe
ken", zei de generaal. Na juni moesten de Servi
sche politie en het leger uit Kosovo vertrekken.
Ze mochten daar ook niet meer zelfstandig ope
reren.
Op de vraag van aanklager Nice of de verzoeken
aan UNMIK ook over gevallen van etnische zui
vering gingen zei Gojevic „dat weet ik niet." De
getuige verklaarde verder niet te weten wie lijken
van vermoordde Albanezen uit Kosovo verplaatst
had naar Servië. Gojevic: „Dat is niemand van
het leger geweest. Er zijn geen documenten
over."
Nice wees er op dat Gojevic en de zijnen tot nu
toe steeds geweigerd hebben documenten over
de gang van zaken in Kosovo aan het Joegslavië-
tribunaal te leveren. Dit wegens 'technische re
denen'. Tegelijk wist men wel 8000 pagina's tekst
te leveren over misdaden van het Albanese be
vrijdingsleger KLA in Kosovo.
'Den Haag* of 'de hel'
De Bosnisch-Servische rege
ring is gisteren een publici
teitscampagne gestart om
burgers aan te sporen voort
vluchtige oorlogsmisdadi
gers te vinden. In een tv-
spotje passeren negen ver
dachten de revue. Daaron
der zijn de Bosnisch-Servi
sche oorlogsleider Radovan
Karadzic en zijn militaire
chef Ratko Mladic, die zijn
aangeklaagd door het Joego
slavië-tribunaal van de Ver
enigde Naties in Den Haag.
'Of zij gaan naar Den Haag.
of wij gaan naar de hel,' is de
boodschap van het spotje.
De regering van het Servi
sche deel van Bosnië vreest
dat het uitblijven van arres
tatie van de oorlogsmisdadi
gers de kansen voor toetre
ding tot de Europese Unie
en de Navo belemmert. Het
spotje wordt op drie lokale
tv-stations uitgezonden.
'Politkrimi' komt tegemoet aan de wens om spannende politiek
door onze correspondent
Wierd Duk
Berlijn - 'Eindelijk goede acteurs in het Kanz-
leramt', kopte een Duitse krant ironisch. Van
af vanavond is de Kanselarij in Berlijn, het
luxe kantoor van de Duitse bondskanselier,
onderwerp van een nieuwe, twaalfdelige tv-
serie bij het ZDF.
Bekende acteurs en gerenommeerde tekst
schrijvers werken mee aan de 'Politkrimi'
rond de fictieve kanselier Andreas Weyer. Zij
spelen, volgens de makers van de dramaserie,
in een 'science fiction'-achtige omgeving: de
Bondsrepubliek in de nabije toekomst.
De pr-campagne, die rond de nieuwe serie
werd opgezet, is opvallend. Op muren in Ber-
lijn-Mitte, de wijk in de hoofdstad waar de
overheidsgebouwen zijn geconcentreerd,
schreeuwen al weken reusachtige posters in
grote letters: 'Der Kanzier kommt!'.
De belangstelling voor een serie over het rei
len en zeilen van de staf van de bondskanse
lier, is exemplarisch voor de gepolitiseerde at
mosfeer in Duitsland. Veel meer dan in Ne
derland beheerst de dagelijkse (partij-)poli-
tiek er de media en het publieke debat. Zo is
op zondagavonden de politieke talkshow
Christiansen, waar politici, experts en ande
ren voornamelijk door elkaar heen kletsen,
steevast Duitslands best bekeken program
ma. Het grote, door Helmut Kohl goedge
keurde en door critici als 'pompeus Kohl-os-
seum' omschreven Bundeskanzleramt, leent
zich mooi als modern decor van een politieke
soap. Want een soap is de serie, volgens re
censenten, uiteindelijk geworden. De politie
ke inhoud verdwijnt gaandeweg ten faveure
van de persoonlijke drama's in de staf van de
kanselier. Hoofdrolspeler is Klaus J. Behrendt
(45), ook in Nederland bekend als commissa
ris uit de populaire serie Tatort. 'Kanzleramt'
is feitelijk een kopie van de NBC-serie The
West Wing, met Martin Sheen als de Demo
cratische president Josiah Bartlet, die in de VS
al sinds 1999 wordt uitgezonden. De makers
van The West Wing vinden het een vereiste
dat duidelijk is tot welke politieke groepering
hun hoofdpersonen behoren. Anders zou je
de angel uit de serie halen.
De Duitse makers waren echter gedwongen
om de politieke achtergrond van hun kanse
lier in het vage te houden. Omdat de serie
door de publieke omroep wordt uitgezonden,
'was iedere andere optie ondenkbaar', beken
de Hans-Christoph Blumenberg, een van de
scenarioschrijvers. Zelfs elke overeenkomst
met nog levende of al gestorven ex-kanseliers
moest worden vermeden. Klaus J. Behrendt
speelt dus geen SPD of CDU-kanselier maar,
zo schrijven commentatoren, een 'ZDF-kan-
selier'. Critici vragen zich af of de serie niet te
laat komt. Net als The West Wing veel glans
heeft verloren, is Berlijn al enige tijd niet
meer het bruisende hart van Duitsland waar
een - vermeend - jonge, ambitieuze, energie
ke en creatieve rood-groene regering het land
moderniseert.
Integendeel: Berlijn is de stad waar een vijfde
van de bevolking werkloos is. En Schröders
vermoeid ogende links-ecologische coalitie
lijdt onder visa-schandalen en economische
depressie en strijdt om haar overleven. 'Poli
tiek heeft op het ogenblik geen goede naam',
weet producent Ulrich Lenze. 'Maar de wens
naar spannende politiek is onder het publiek
des te groter'.
Naast de kanselier staan de regeringswoord
voerder, de tekstschrijver, de afdelingsleidster
en de chef van de kanselarij in het middel
punt. De problemen variëren van een gij-
zeldrama in Zuid-Amerika, waarbij Duitsers
zijn betrokken, tot een schandaal rond een
straatvechtende minister en ergernis over de
verhoging van de tabaksaccijns. Kanselier
Weyer is vader én weduwnaar, hetgeen de
makers de mogelijkheid bood liefde en ero
tiek in te bouwen. In het echte Kanzleramt
mocht niet worden gefilmd, dus werd in een
fabriekshal in Berlijn-Siemensstadteen repli
ca gebouwd. Alleen met het bouwen van deze
locatie was al 700.000 euro gemoeid.
De serie is duur en zelfs het ZDF spreekt zelf
over 'waaghalzerij' wegens de huidige afkeer-
van de politiek onder de bevolking. Maar de
kijkers komen wel, herhalen de makers als
een mantra in interviews. 'Óf de mensen kij
ken wegens de bekende acteurs, óf ze wilden
altijd al eens een kijkje nemen achter de
schermen van de macht'.
