Bolkestein grote boeman
ECONOMIE
soepeler begrotingsaanpak
Hoe verdeel je gezamenlijke kosten met partner?
EU-ministers akkoord over Bij wjk mogdijk toch rmme
f
UPC steekt 300 miljoen in digitale tv
Europese vakbonden demonstreren tegen richtlijn in Brussel
VS dreigen
overleg EU
af te breken
Water thema Expo-paviljoen
Miljoenenschikking WorldCom
Onvermijdelijke vlaktaks
doorbetaling loon bij ziekte
op de drie in
overwerkt
maandag 21 maart 2005
ik - Eenderde van de
anen is chronisch over
zat constateert het insti-
or gezin en werk, het Fa-
ind Work Institute in
rk. Het bureau onder-
tiim 1000 werknemers in
nst. Meer dan de helft
ondervraagden zei te
en op hetzelfde mo-
moeten verrichten. Ook
at werknemers te veel
voeren omdat ze gere-
ens hun arbeid werden
d. Meer dan de helft van
sen die werk meenemen
inde, voelt zich vaker
rkt. Meer dan eenderde
verknemers neemt niet
antiedagen op. Het ge-
aantal opgenomen va-
agen is volgens het FWI
ex kampioen
Idenmaker
stad - De Mexicaanse
iemaatschappij Pemex
ligen zeggen een onder
met een van de groot-
idenlasten van de we-
mex staat voor 85 mil
iar (66 miljard euro) in
J, aldus directeur Corzo.
Ale van de schulden staat
Ide balans. Corzo gaf
van zaken in de hoop
ncaanse politici hun ta
in varen op het privati-
n Pemex Als particulier
tu de oliemaatschappij
len ophalen om te in-
L De inkomsten van het
fcdrijf dekken voor ruim
Ie het overheidsbudget.
ards' tegen
jfsinbraken
icen - Staatssecretaris
inip (economische za-
ft woensdag in Steen
iet startschot voor het
iject veilige bedrijven-
*Ja afloop moet de cri-
it in het gebied met 25
Ïdjn afgenomen. Rei-
er 1, waar 110 bedrij-
jevestigd, is via één
toegangsweg te berei-
weg wordt voorzien
n die uit de grond rij-
Jet moment dat het
Igaat bij een bedrijf tij-
Tinbraak of ramkraak.
Ihet bedrijventerrein
fe 'bollards' hermetisch
Id's is afgesloten, kun-
|ekers alleen nog te voet
»witz begint
ie-offensief
ton - Onderminister
isie in de VS, Wolfo-
en charme-offensief
n om steun te winnen
presidentschap van de
ink, de bak die arme
eunt. Hij vindt dat hij
et de Golfoorlog in
wordt gebracht. Veel
1 ontwikkelingsorgani-
geerden terughou-
'de architect van de
Irak'. Wolfowitz. wees
Osama bin Laden, de
ter de aanslagen van
nber, steenrijk is, ter-
;en die voor hem wer-
uit arme milieus ko-
ares ex-baas
fg opgestapt
kisco - De vrouw met
Itslagen topman van
len buitenechtelijke re-
lis opgestapt. Het
toncem maakte be-
Jze eigener beweging is
en. Begin deze maand
lend dat topman Ston-
las ontslagen omdat
llatie bleek te hebben
rouwelijk directielid.
left de identiteit van
niet bekendgemaakt.
maten NS
beveiligd
NS gaan alle kaartjes-
n op de stations be
ogen pinbendes. Aan-
ïet manipuleren van
iaat op het station in
aardoor de bankreke-
ientallen reizigers is
d. Vorig jaar werd op
aten van banken een
kapje aangebracht
criminelen niet lan-
evens van betaalpas-
n aflezen. Die plaats-
slezer om de mag-
e kopiëren plus een
camera die het intik-
i pincode registreer
den zo met een nieu-
d trekken.
(eraar CZ:
neemt toe
eo>
natIP'
Bij zorgverzekaar
loten zorgverleners
rden fraudeerden in
•ngeveer 300.000 eu-
en flinke toename
:e van 2003 (221.000
er vorderde CZ 11
ro terug dat verkeerd
ras gedeclareerd. CZ
ïame onder andere
ere controle. De
eraar royeerde 45
den haag/gpd - Kabelbedrijf UPC gaat 300 mil
joen euro investeren in digitale televisie in Ne
derland. Dat maakte directeur Karsten zaterdag
bekend op BNR Nieuwsradio. Karsten wil op dit
gebied 'een forse stap voorwaarts doen'. UPC
kan veel geld uitgeven omdat het kabelbedrijf vo
rig jaar in Nederland de omzet flink zag stijgen.
UPC gaat haar klanten dit jaar een gratis decoder
aanbieden waardoor die digitale tv kunnen ont
vangen, zegt Karsten „We rollen het uit als stan
daardproduct onder alle klanten. Dat kan tot on
geveer 300 miljoen euro mee gemoeid zijn." Het
kabelbedrijf is de eerste Nederland met forse in
vesteringen en concrete plannen voor digitale tv.
Karsten denkt dat UPC veel te winnen heeft met
een voortrekkersrol: „Op dit moment bevinden
we ons in een vicieuze cirkel: wie gaat de eerste
stap zetten. Als er geen klanten zijn dan zeggen
de programmamakers dat ze het lastig vinden te
investeren in digitael programma's Zijn er geen
interessante digitale programma's, dan zijn er
ook weer minder klanten. Die vicieuze cirkel
moetep we uit."
Weliswaar zijn de decoders gratis, maar volgens
UPC worden de abonnemenstkosten wel hoger
voor mensen die digitale tv afnemen. De voorde
len zijn een betere beeldkwaliteit, een groter pro
gramma-aanbod en een aantal interactieve mo
gelijkheden zoals stemmen tijdens programma's.
UPC onderhandelt met de Publieke Omroep,
RTL en SBS over de ontwikkeling van nieuwe di
gitale zenders en programma's.
brussel/gpd - Tijdens de grote
demonstratie zaterdag in Brussel
voor een socialer Europa droe
gen demonstranten plakkaten
en spandoeken waarop Bolke
stein werd geassocieerd met het
monster van Frankenstein. De
dienstenrichtlijn van de oud-eu
rocommissaris, bedoeld om de
Europese dienstensector te ope
nen voor concurrentie, leidt vol
gens de bonden tot sociale dum
ping en het aantasten van de
rechten van werknemers.
Naar schatting 60.000 vak
bondsleden uit meer dan 20
landen namen deel aan de de
monstratie dwars door het cen
trum van de Belgische hoofd
stad. Onder de deelnemers zo'n
3500 in oranje hesjes gestoken
FNV-ers. Ze droegen spandoe
ken met zich mee met de tekst
'Nederland verdient een socia
ler Europa'. De demonstratie,
georganiseerd door het Euro
pees Vakverbond, koepel van
veel Europese bonden, verliep
zonder noemenswaardige inci
denten en in een bijna feestelij
ke sfeer met ballonnen, vuur
werk en muziek.
De bonden hadden tot de de
monstratie opgeroepen om de
Europese leiders een duidelijk
signaal te geven. Die komen
morgen en woensdag in Brussel
bijeen voor de voorjaarstop.
Tijdens de slotmanifestatie riep
FNV-voorzitter De Waal de Eu
ropese regeringsleiders op de
omstreden Bolkestein-richtlijn
in te trekken. „Bolkestein is ver
trokken, nu zijn richtlijn nog",
aldus De Waal. Bolkestein en
zijn richtlijn zijn volgens de
FNV-voorzitter symbool gewor
den voor een Europa dat wel
oog heeft voor het bedrijfsle
ven, maar niet voor zaken als
de rechten van werknemers.
De in november vorig jaar afge
zwaaide eurocommissaris voor
de interne markt wilde met zijn
dienstenrichtlijn de Europese
dienstensector openen voor
concurrentie. Hoewel de EU al
lang het vrije verkeer voor goe
deren en personen kent, blijkt
de dienstensector, die zo'n 70
procent van de Europese eco
nomie uitmaakt, daar nog wei
nig van te profiteren. Dienstver
leners zoals accountants, lood
gieters en bakkers ontmoeten
zoveel bureaucratische hinder
nissen als ze in een andere EU-
lidstaat aan de slag willen, dat
ze er doorgaans van af zien.
Het openbreken van de dien
stensector kan volgens Bolke
stein tot veel extra economi
sche groei in Europa leiden en
600.000 nieuwe banen schep
pen. Maar tegenstanders vrezen
dat Bolkestein's dienstenricht
lijn leidt tot sociale dumping op
grote schaal. Dienstverleners
uit landen met minder strenge
sociale en milieuwetgeving, het
gros van de nieuwe EU-lidsta-
ten, zouden een te groot con
currentievoordeel krijgen ten
opzichte van bedrijven in West-
Europa. Dat zou ertoe kunnen
leiden dat bedrijven uit West-
Europa verhuizen naar minder
dure landen en tot het aantas
ten werknemersrechten hier.
Niet alleen de Europese vak
bonden verzetten zich fel tegen
Bolkestein's politieke nalaten
schap. Ook de linkse fracties in
het Europes parlement en lan
den als Frankrijk en Duitsland
willen het voorstel van Bolke
stein vergaand verwaterd zien
of zelfs helemaal van tafel ha
len. De Europese Commissie is
daartoe (nog) niet bereid, maar
heeft wel duidelijk gemaakt dat
het voorstel in zijn huidige
vorm politiek niet haalbaar is.
FNV-voorzitter Lodewijk de Waal en zijn opvolger Agnes Jongerius waren zaterdag ook van de partij. Foto: ANP
Washington/ANP - De VS drei
gen het overleg met de Europe
se Unie over afschaffing van
subsidies aan vliegtuigbouwers
af te breken. Ze vinden dat de
EU dwarsligt en overwegen de
zaak weer in te brengen bij de
Wereldhandelsorganisatie
WTO. De EU vindt het VS-
standpunt voorbarig.
In januari spraken de VS en de
EU af om te onderhandelen
over de subsidies aan het Ame
rikaanse Boeing en de Europese
concurrent Airbus. Daarmee
kwam een door de VS aange
spannen procedure bij de WTO
stil te liggen. Beide grootmach
ten beschuldigden elkaar van
onrechtmatige steun aan de ei
gen vliegtuigfabrikanten.
De EU en VS trokken drie
maanden uit om tot een ak
koord te komen. Volgens on
derhandelaar Zoellick hebben
de Europeanen 'duidelijk geen
zin' om de subsidies af te schaf
fen. Maar eurocommissaris
Mandelson (handel) ziet moge
lijkheden om de problemen op
te lossen en is bereid terug te
keren aan de onderhandelings
tafel. Hij liep al vooruit op on
derhandelingen met Zoellicks
opvolger, Portman. Zoellick is is
benoemd tot onderminister van
buitenlandse zaken.
Mandelson beschouwt opstart-
investeringen niet als subsidies,
omdat die terugbetaald moeten
worden. Hij vindt dat Boeing
wordt bevoordeeld, omdat het
bedrijf kennis mag gebruiken
uit defensieopdrachten bij de
bouw van commerciële ver
keersvliegtuigen. Volgens een
afspraak uit 1992 mogen nieu
we vliegtuigmodellen tot een
derde van de kosten subsidië
ren. De Amerikanen achtten de
tijd rijp om hier een einde aan
te maken, nu Airbus een vol
wassen vliegtuigbouwer is.
brussel/anp - Europese landen
worden minder streng aange
pakt als ze hun begrotingste
korten wat laten oplopen. Bo
vendien knijpt de EU een oogje
dicht voor de hoge tekorten van
Duitsland, omdat dat land zit
met enorme kosten van de her
eniging met de failliete voorma
lige DDR. Dat is de kern van
een akkoord waarover de Euro
pese ministers van financiën
het gisteravond vrijwel eens zijn
geworden. Het laatste woord is
aan de Europese leiders tijdens
de top morgen en woensdag.
De Duitsers hebben tot het
laatste moment gevochten voor
een speciale behandeling in
verband met de dure 'Wieder-
vereinigung'. Gisteravond wer
den de ministers het erover
eens dat het Duitse tekort tijde
lijk een half procent hoger mag
zijn. Over andere versoepelin
gen waren ze het al eerder eens
geworden. In het huidige regle
ment hangt eurolanden met te
korten van meer dan 3 procent
van het bruto binnenlands pro
duct, een boete boven het
hoofd. Dat is ooit ingesteld om
de euro een sterke munt te ma
ken.
Straks komen er allerlei uitzon
deringen op die regel. Zo hoe
ven landen die kampen met
een economische krimp of stil
stand, niet langer bang te zijn
voor sancties. Ook een land dat
hervormingen doorvoert die op
korte termijn geld kosten maar
op termijn aantoonbaar juist
goedkoper zijn, krijgt voortaan
vergiffenis. Verder krijgen lan
den met te- hoge tekorten een
jaar langer de tijd om het tekort
terug te dringen.
Nederland heeft altijd gepleit
voor strikte regels, maar zal de
ze versoepelingen toch slikken.
Frankrijk en Duitsland wilden
bepaalde overheidsuitgaven he
lemaal buiten de boeken hou
den. Frankrijk noemde als
voorbeeld defensie en weten
schap, en Duitsland kwam met
subsidies aan de voormalige
DDR op de proppen, goed voor
ruim 100 miljard euro per jaar.
Andere landen vonden dat te
ver gaan.
In het akkoord staat nu dat de
EU 'rekening moet houden'
met uitgaven die volgens de lid
staat in kwestie 'relevant' zijn.
De Oostenrijkse minister Gras-
ser vindt dat veel te ver gaan:
„Een vrijbrief voor steeds hoge
re schulden. Sommige diplo
maten stellen dat het uiteinde
lijk aan de onafhankelijke Euro
pese Commissie is om de aan
gevoerde argumenten al dan
niet serieus te nemen.
den haag/gpd - In de onder
handelingen over de CAO voor
rijksambtenaren (120.000 ar
beidsplaatsen) lijkt een door
braak in zicht. De bonden slik
ken onder voorwaarden een be
perking van de loondoorbeta
ling bij ziekte, maar incasseren
wel een eenmalige loonsverho
ging.
Minister Remkes (binnenlandse
zaken) zal de kabinetsdoelstel
ling binnenhalen over een be
zuiniging op de doorbetaling
van het loon bij ziekte (170 pro
cent in twee jaar, in plaats van
de huidige 200). Maar hij kan
de vakbonden paaien met de
toezegging dat werknemers die
hun best doen terug te komen
(door reïntegratie en omscho
ling) ook in het tweede ziekte
jaar hun volledige inkomen
houden.
De ambtenarenbonden krijgen
voorts deels hun zin met een
loonsverhoging. Remkes heeft
een bedrag ineens toegezegd,
Samenwoners met een samenlevings
contract doen méér uitgaven gemeen
schappelijk dan gehuwden die op huwe
lijkse voorwaarden zijn getrouwd. Dat is
een opmerkelijke conclusie uit een groot
onderzoek van het NIBUD en de Uni
versiteit Wageningen naar de manier
waarop huishoudens hun financiën or
ganiseren. In het algemeen kun je zeg
gen dat hoe hechter de relatie, hoe meer
de financiën van partners met elkaar
zijn verstrengeld. Wie de financiën (nog)
niet op één hoop wil gooien, zal afspra
ken moeten maken.
Uit het onderzoek bleek dat ongeveer
tachtig procent van de ondervraagde
stellen werkt met een gezamenlijke pot.
De inkomsten worden dan geheel of ge
deeltelijk op één gezamenlijke bankre
kening gestort en daarvan worden vrij
wel alle uitgaven betaald. Bij stellen die
korter dan vijf jaar bij elkaar zijn, kiest
minder dan de helft voor een gezamen
lijk rekening, terwijl zeventig procent
van de stellen die tien jaar of langer sa
men zijn, een gezamenlijk rekening
heeft. Uit het onderzoek blijkt dat bij
echtparen die in gemeenschap van goe
deren zijn getrouwd, de meeste uitgaven
gemeenschappelijk worden gedaan. Op
de tweede plaats komen verrassend ge
noeg de samenwoners met
een samenlevingscontract.
Pas daarna volgen de ge
huwden met huwelijkse
voorwaarden en de samen
woners zonder samenle
vingscontract.
Op zich is dat alles niet zo
verwonderlijk. In een sa
menlevingscontract wordt
meestal heel expliciet op
genomen hoe de kosten
van de huishouding wor
den verdeeld. En wie op
huwelijkse voorwaarden
trouwt, heeft doorgaans
goede redenen om een
deel van de financiën ge
scheiden te houden. Een
van de partners heeft bijvoorbeeld een
bedrijf of een aanzienlijk kapitaal. Of er
zijn kinderen uit een eerder huwelijk.
Ook bij huwelijkse voorwaarden worden
expliciet afspraken gemaakt over de ver
deling van de inkomsten en de kosten
van de huishouding.
Stellen die de financiën niet op één
hoop gooien, zullen de kosten moeten
verdelen. De methodes die hier ge
noemd worden, worden niet alleen thuis
aan de keukentafel gebezigd, maar zijn
EIGEN
BEURS
Brenda van Dam
ook gangbaar wanneer de
zaken formeel bij een no
taris worden vastgelegd.
De eerste stap is een on
derscheid te maken tussen
de gezamenlijke en de per
soonlijke uitgaven. Per
soonlijke uitgaven zoals
kleding en contributies
blijft ieder gewoon voor
zich betalen. Woonlasten,
energie, de vaste telefoon,
een aantal verzekeringen,
gemeentelijke heffingen,
huishoudelijke uitgaven
zijn doorgaans gemeen
schappelijk. Wat persoon
lijk en wat gemeenschap
pelijk is, is overigens een
individuele keuze.
Een voorbeeld. Stella en Raymond wo
nen samen. Stella verdient netto 1500
euro per maand; Raymond 1000 euro.
De gezamenlijke uitgaven komen op
1400 euro per maand. Ze zouden bij
voorbeeld ieder de helft van de geza
menlijke uitgaven kunnen betalen, wat
neerkomt op 700 euro per maand. Stella
houdt dan nog 800 euro over voor per
soonlijke uitgaven; Raymond 300 euro.
Deze methode is vooral bruikbaar als
beide partners ongeveer evenveel ver
dienen.
Een andere - veel voorkomende metho
de - is de kosten te verdelen naar rato
van het inkomen. Stella verdient drievijf
de van het gezamenlijke inkomen; Ray
mond tweevijfde. Stella kan dan ook
drievijfde van de gezamenlijke kosten
voor haar rekening nemen: 840 euro.
Raymond betaalt met 560 euro tweevijf
de van de gezamenlijke kosten. Hij
houdt dan nog 440 euro over voor zijn
persoonlijke uitgaven. Stella houdt 660
euro over.
Een derde mogelijkheid is dat Stella en
Raymond elk hetzelfde bedrag overhou
den voor persoonlijke kosten. Dit wordt
ook wel het verrekenbeding genoemd.
Dat gaat als volgt. Hun besteedbare in
komen is 2500 euro. Daar trekken ze de
gezamenlijke uitgaven van af: 2500 mi
nus 1400 is 1100 euro. Dit delen ze weer
door twee: 550. Ze houden dus elk 550
euro van hun inkomsten voor persoon
lijke uitgaven. De rest storten ze op een
gezamenlijke rekening voor de gemeen
schappelijke uitgaven.
Voor elke methode is iets te zeggen. Het
gaat erom dat de verdeling bewust
wordt gemaakt en dat beide partners er
achter staan.
aichi - Aanstaande vrijdag wordt in de Japanse prefect Aichi de We
reldtentoonstelling 2005 officieel geopend. Het Nederlandse pavilji-
oen heeft als thema het water en als blikvanger fungeren twee af
beeldingen in Delftsblauwe stijl die worden omljst met oranje tul
pen. In totaal nemen zo'n 120 landen aan de Expo deel. Foto: EPA
new york/anp - Elf oud-direc-
teuren van WorldCom, het door
fraude en schulden ingestorte
Amerikaanse telecombedrijf,
zijn akkoord gegaan met een
schikking. Ze betalen beleggers
ruim 20 miljoen dollar (15 mil
joen euro) uit eigen zak, aldus
The New York Times gisteren.
De regeling is bedacht door
staatscontroller Hevesi die in de
civiele procedure tegen World
Com optrad namens het pensi
oenfonds van de staat New
York. Hevesi heeft inmiddels
voor duizenden gedupeerde
aandeel- en obligatiehouders al
meer dan 6 miljard dollar opge
haald. Hij gaat nu procederen
tegen WorldComs accountant
Andersen en topman Roberts.
Het boekhoudschandaal van 11
miljard dollar is de grootste
fraudezaak uit de Amerikaanse
geschiedenis. Bij WorldCom
werden met boekhoudkundig
gegoochel omzetcijfers enorm
opgeblazen. Vorige week is
WorldCom-baas Ebbers schul
dig bevonden als hoofdverant
woordelijke voor de teloorgang
van het bedrijf in 2002. Zijn
straf wordt medio juni uitge
sproken.
ECONOMIEWIJZER
over de hoogte waarvan nog
wordt onderhandeld. Remkes
staat onder druk van zijn colle
ga Zalm (financiën) om niets
weg te geven. De ambtenaren
bonden weten dat hun leden
kijken naar de marktsector,
waar ook voordeeltjes worden
behaald.
In de Stichting van de Arbeid
(samenwerkingsverband van
werkgevers en werknemers) be
staat enige irritatie over de wij
ze waarop de overheid zich redt
uit arbeidsproblemen. „Geld
weggeven is makkelijk", aldus
een betrokkene. „Wij moeten
onderhandelen op het scherp
van de snede over details."
Vroegpensioen, een loonstij
ging en het ziektegeld bleken
vorige week scherpe punten
van verschil in het centraal
overleg van werkgevers en
werknemers. Vandaag gaan alle
partijen weer met elkaar om ta
fel over bezuinigingen op de
WW.
Onlangs promoveerde de voor
malige staatssecretaris van Fi
nanciën, Steven van Eijck, aan
de Erasmus Universiteit in Rot
terdam op het proefschrift 'Het
vermogen te dragen'. In een in
terview in deze krant legt de
jonge doctor uit dat hij een wel
stands- en draagkrachtklassen-
monitor heeft ontwikkeld.
Daarin zijn huishoudens in ze
ven klassen ingedeeld. Het gaat
daarbij om homogene groepen,
waarvoor de effecten van het fi
nancieel- en sociaal-economi
sche beleid op de draagkracht
goed zijn te meten: (uitgetre
den) werknemers, jonge en vol
wassen gezinnen, alleenstaande
huurders, kinderloze tweever
dieners, gepensioneerden en
welgestelden.
De rituele discussies tussen de
regering en het parlement over
de 'koopkracht
plaatjes' van het
Centraal Planbu
reau (CPB) voor de
minima, modaal,
tweemaal modaal,
enzovoorts zijn een
ieder genoegzaam
bekend. „Nietszeg
gende discussies",
meent Van Eijck.
„Het wordt tijd om
Jan Modaal te be
graven." De politici
zijn volgens hem
slecht op de hoogte
van de effecten die
beleidsmaatregelen
op de draagkracht
van de burger hebben. Zij kij
ken vooral naar de gevolgen
voor het individuele inkomen.
Dit laatste zegt niets over de
draagkracht van huishoudens,
waar het uiteindelijk allemaal
om draait.
Ik denk dat Van Eijck gelijk
heeft met zijn pleidooi om te
kijken naar de draagkracht van
huishoudens, en niet naar het
inkomen van individuen. Tij
dens de Paarse kabinetten is de
individualisering van het belas
tingstelsel en het subsidiewe
zen te ver doorgeschoten. Dit
heeft geleid tot een schijnrecht-
vaardigheid, die niet overeen
komt met de verscheidenheid
van onze huidige samenleving.
Voor de draagkracht maakt het
wel degelijk uit of men alleen
staande of gehuwd/samenwo
nend is, werknemer of zelfstan
dige, huurder of huiseigenaar,
of men kinderen heeft, dan wel
gepensioneerd is. Deze werke
lijkheid is jarenlang door de po
litiek ontkend.
Daar lijkt nu een kentering in te
komen. In die zin komt het
proefschrift van Van Eijck op
een goed moment. Het CPB
heeft al belangstelling voor zijn
methode getoond. Dat roept
wel de vraag op waarom het
CPB deze methode niet zelf
heeft bedacht. Blijkbaar lijden
ministeries en hun ambtelijke
diensten aan een vorm van
geestelijke bloedarmoede en is
creativiteit daar ver te zoeken.
De draagkracht van huishou
dens lijkt mij een uitstekend
uitgangspunt voor de onvermij
delijke discussie over de zoge
heten 'vlaktaks'. De vlaktaks
impliceert één loon- en inkom
stenbelastingtarief voor ieder
een. Hoewel Nederland, even
als vele andere landen, een pro
gressief belastingsstelsel kent, is
de druk van belastingen en so
ciale premies voor de hoge in
komens over de gehele levens
loop nauwelijks hoger dan voor
de lage inkomens. Hoge inko
mens profiteren meer van hy
potheekrenteaftrek, onderwijs
(vanwege een hogere opleiding)
en de AOW (door een hogere
levensverwachting). Lage inko
mens hebben
meer profijt van
individuele
huursubsidie,
zorgvoorzienin
gen, en van de
bijstand.
Indien men niet
alleen naar di
recte belastin
gen en sociale
premies kijkt,
maar ook naar
indirecte belas
tingen (zoals de
btw), dan is er
sprake van een
aanzienlijke af
vlakking van de
verschillen in belasting- en pre
miedruk. De vlaktaks bestaat
wellicht dus al in de praktijk,
maar dit wil nog niet zeggen dat
de draagkracht van bijvoor
beeld jonge gezinnen en kleine
zelfstandigen ook hetzelfde zou
zijn als die van de andere groe
pen. Ik vrees dat juist deze
groepen er in onze samenleving
zeer bekaaid afkome^Daarom
zouden beleidsmakewèerst
meer inzicht behoren te krijgen
in de draagkracht van de ver
schillende huishoudens.
Daarnaast zou een dergelijke
benadering ook meer duidelijk
heid kunnen geven of bij de op
termijn onvermijdelijke invoe
ring van de vlaktaks de aftrek
baarheid van hypotheekrente
en pensioenpremies gehand
haafd dient te blijven. Zoals be
kend bestaat hierover tussen de
politieke partijen flink verschil
van mening: CDA en WD wil
len de aftrekmogelijkheden (die
bij een vlaktaks vanzelf minder
zullen worden) in stand hou
den, terwijl de PvdA meent dat
deze onmogelijk kunnen blij
ven (om het vlaktakstarief niet
te hoog te laten zijn).
Eigenlijk draait het allemaal om
de oude strijd tussen denivelle
ren of nivelleren. Hoe meer de
wereld verandert, hoe meer zij
hetzelfde blijft.
Sylvester Eijffinger
hoogleraar economie
Universiteit van Tilburg
Een Poolse demonstrant met trompet. Foto: Reuters
Een groep actievoerders nam gemaskerd deel. Foto: Reuters
