Het ongeduld
van Jos Koemans
SI
foorschotense tennistrainer wil met Robin Haase naar de top
Doodsbedreiging
Braamhaar
liet PSV-Ajax
ontaarden in
een veldslag,
niet voor
kinderen,
zwakken van
hart en
zwangere
vrouwen
geschikt
SPORT
zaterdag tg maart 2005
jor Willem Spierdijk
Dbin Haase (17) is een van dé ten-
stalenten van Nederland en Jos
temans (40) uit Voorschoten is zijn
ainer. Beiden koesteren een
oom, de tennisser wil bij de beste
anderd van de wereld horen, zijn
ainer wil mee de mondiale tennis-
ernooien af. „Het zijn spannende
den", vertelt Koemans. „Gaat Ro-
n doorbreken of niet? Ik wil de top
ireiken en met Robin kan ik dat
lerzetten. Daar zit mijn ongeduld."
de gang van zijn woning in
lorschoten hangt een collage met
antenartikelen. Die beschrijven
successen van Koemans als ten-
sser. Het zijn knipsels uit regio-
ile kranten, want landelijk bleef
in doorbraak van de Voorscho-
se tennisser uit.
Koemans was als tennisser een
itbloeier. In zijn jeugd behoorde
j nooit tot de landelijke top. Maar
jemans wilde maar één ding: de
ite van de wereld worden. Dat
te niet, de Voorschotenaar
:1de zich wel bij de beste 20 van
Ierland. Hij werd een vaste
de voor het eerste team van
Haagse De Metselaars. „Ik was
itikke fanatiek, ik denk dat ik
les uit heb gehaald. Maar ik
b nooit geleerd serieus met ten-
om te gaan. Toen ik 's middags
n districtsfinale moet spelen, liep
's ochtends op de pier in Scheve-
4 ngen nog een patatje weg te hap-
:n. Toen ik 18 was, raakte ik
raar geblesseerd aan mijn knie
een potje zaalvoetbal. Als Ro-
I nu zou zeggen: ik ga voetbal-
■n i, gaat dat niet gebeuren natuur-
i" Daarnaast had hij als speler
II belangrijke technische tekort -
ming. Zijn backhand paste niet
zijn speelstijl van achteruit. Met
1 slag kon hij de bal terugslaan,
lar geen punten maken. „Nu
s, na mijn loopbaan als speler,
n ik een betere backhand slaan.
Met m'n kennis als trainer heb ik
die kunnen verbeteren, al is het na
tuurlijk nog niet mijn beste slag."
Als speler van het eerste team van
De Metselaars begon hij af en toe
een paar uurtjes les te geven. In
tussen is hij bij de Scheveningse
club in vaste dienst, runt een ten-
niswinkel bij de Mets-banen en
heeft hij veel tennistalent uit ver
schillende leeftijdscategorieën on
der zijn hoede. Bovendien is hij
coach van het eredivisieteam met
door de club zelf opgeleide talen
ten. Techniek is het sleutelwoord
in Koemans opvatting over de ten-
nisopleiding. „Mijn beperking als
speler was mijn backhand. Daar
om weet ik dat als je technisch te
kort komt, je op een zeker moment
niet verder komt. Daarnaast vind ik
communicatie belangrijk, ik praat
veel met mijn pupillen, wil proble
men meteen uitspreken en mijn
ervaring is dat ik er zo ook altijd
uitkom."
Als coach is hij 'totaal anders' dan
hij als speler was. „Ik was een tem
peramentvolle speler, maar ik ben
nu veel rustiger. Een heel enkele
keer raak ik wel eens emotioneel,
maar ik zal dat nooit laten merken.
Ik denk dat het belangrijk is om
rust uit te stralen."
De afgelopen jaren heeft hij zijn vi
sie op tennis steeds verder ontwik
keld. „In het begin dacht ik: ik had
zelf een goede service en een goe
de forehand. Als ik dat nu aan een
tennisser leer en ik voeg er een
goede backhand aan toe, dan heb
je een goede tennisser. Maar er
komt zo veel meer bij kijken. Hoe
speelt iemand tactisch? Weet hij op
welk moment hij in de rally welke
bal moet slaan?"
Op internationale jeugdtoernooien
en Challenger-toernooien zuigt hij
de informatie op die nodig is om
tennistalent naar de top te leiden.
„Daar zie je wat er nodig is om in
het mondiale tennis een topper te
zijn. Het tennis is veranderd. Rai
ley's duren tegenwoordig zelden
langer dan tién tot vijftien slagen,
afhankelijk van de ondergrond.
Dan heeft een van de spelers al ge
probeerd van achteruit het punt te
scoren. Het heeft geen zin meer
om op training die bal vijftig keer
op 60 procent over het net slaan, je
moet het tien keer of meer op 90
procent kunnen."
Het belang van service en return is
toegenomen. „Vorig jaar trainde
een Nederlandse topspeler tegen
Mario Ancic, de huidige nummer
20 van de wereld. Ze speelden rai
ley's waarbij de bal onderhands in
het spel werd gebracht. De Neder
lander won dat spelletje. Toen gin
gen ze een gewoon partijtje spelen,
Ancic won met 6-0, 6-1. Dan gaan
dus opslag en return een rol spe
len. De return is zo belangrijk, je
ziet in het toptennis dat spelers
toch een antwoord hebben gevon
den op servicekanonnen zoals
Becker en Ivanicevic. Maar hoe
vaak trainen we op de return? Het
vervelende is dat het zo oersaai is.
Na tien minuten heeft een speler
dat wel gezien, terwijl er zoveel
meer tijd in gestoken moet wor
den."
Aan de andere kant vindt hij dat er
ook niet al te moeilijk moet wor
den gedaan over tennistactiek. „Je
moet snelheid hebben en je moet
als speler het tempo aankunnen.
De Oostenrijkse tennisser Thomas
Muster zei altijd over zijn tactiek: ik
sla de bal hard daarheen waar de
tegenstander hem niet wil heb
ben."
Haase
Op 6-jarige leeftijd stapte Robin
Haase bij hem de tennisles binnen.
Koemans had niet veel tijd nodig
om in te schatten dat het hier om
een bijzonder talent ging. „Ik heb
toen ikzelf een jaar of 17 was, een
paar keer getraind met Richard
Krajicek. Die was toen 10, 11 jaar.
Tegen Richard kon je al een be
hoorlijke harde service slaan zon
der dat hij er van in de war raakte.
Dat had Robin ook. Ik zag al snel
dat hij speciaal was. Je moet als
tennisser ook 'snelle ogen' hebben.
Jos Koemans: „Het heeft geen zin meer om op training die bal vijftig keer op 60 procent over het net slaan, je moet het tien keer of meer op 90 procent kun
nen." Foto: Dick Hogewoning
Jij zal nooit een service van 200 ki
lometer kunnen terugslaan mid
den op je racket, ik ook niet. Maar
als iemand dat talent wel heeft, is
dat een indicatie."
Haase ging tot de nationale jeugd-
top behoren, bestormde ook de in
ternationale jeugdranglijsten. Hij
moest daarvoor de zogenaamde
ITF-toernooien, internationale
jeugdtoernooien spelen. Koemans:
„Sommige trainers in Nederland
plaatsten vraagtekens bij deelname
aan die jeugdtoernooien. Toen
heeft de tennisbond het nut laten
onderzoeken. Van de spelers die in
de top-30 van de ITF hebben ge
staan, heeft dertig procent ook bij
de profs de tophonderd gehaald.
Er is gekeken over een periode van
tien jaar. Deelame aan de toer
nooien heeft dus wel nut."
Op de wereldranglijst voor de
jeugd staat Haase inmiddels derde.
„Ik heb hem niet zo goed ge
maakt", zegt de Voorschotenaar
daarover. „Maar we vormen wel
een goede combinatie. Je moet met
Robin communiceren, hem moti
veren voor oefeningen waar hij in
eerste instantie het nut niet van in
ziet. Ik probeer bij al mijn leerlin
gen de motivatie van binnenuit te
laten komen, ik heb geen zin om
als een politieagent te controleren
of de oefeningen wel worden uitge
voerd. Robin is een getalenteerde
jongen, die zo economisch moge
lijk wil spelen. Dat zie je vaker bij
grote talenten. Het gaat er om aan
dat talent de goede werklust toe te
voegen. Aan werklust alleen heb je
niets, dan haal je nooit de tophon
derd. En met talent alleen kom je
er ook niet. Daar zijn in Nederland
ook zat voorbeelden van."
Haase hoopt dit jaar zijn vwo-op-
leiding af te ronden. Pas als dat ge
lukt is, mag hij zich van zijn ouders
fulltime op tennis concentreren.
Ervaring met buitenlandse trips
heeft hij wel al als jeugdspeler kun
nen opdoen. „Met Robin ben ik af
gelopen jaar een paar weken in
Zuid-Amerika geweest, daarna is
hij alleen doorgereisd naar Austra
lië. Daar is hij ziek geworden, maar
heeft het laatste toernooi, de Au
stralian Open, toch weer de halve
finale gehaald. Dat kan hij dus ook.
Weggaan, teleurstellingen verwer
ken, jezelf blijven verzorgen en niet
de toerist uithangen."
Voor Koemans zal het de eerste tijd
nog niet zijn weggelegd om Haase
fulltime te begeleiden. „Dat risico
kan ik niet nemen. Ik heb een goe
de baan bij de Mets, ik heb veel ta
lentvolle leerlingen. Dat kan ik niet
opgeven als niet zeker is dat Robin
gaat doorbreken. Uiteindelijk moet
hij me ook een fatsoenlijke boter
ham kunnen betalen. Ik hoop die
begeleiding in stappen te kunnen
opbouwen, het eerste jaar ga je 10
weken mee, het tweede jaar 15."
Het verwezenlijken van zijn droom
komt dus dichterbij. „Toen Robin
jong was, werd steeds gezegd: de
kans dat jullie bij elkaar blijven is
maar klein. Dat is ook logisch,
want de kans dat het allemaal niet
lukt, is ook groter. Het zou fantas
tisch zijn als het zou lukken. Het is
toch anders wanneer je vanaf je
zesde met een speler bent, dan dat
je als trainer door een of ander ma
nagementbureau aan een tennisser
wordt gekoppeld."
Moeite om huis en haard in Voor
schoten achter te laten, heeft Koe
mans niet. „Mijn vriendin vindt het
leuk om wel eens mee te reizen. Ze
geeft mij op dit vlak alle ruimte, ze
steunt die ambitie om als trainer
de top te halen."
VOOR MEKAAR
-oby Kuijt
60
inisvereniging Zee en Duin in
ben bent u al betrokken bij
gauw een jaar of dertig. Ik ben
p latere leeftijd betrokken ge-
deze verenging. Ik ben begon-
speelster, dat doe ik nu nog
'erigens, en sinds tien jaar doe
nog wat vrijwilligerswerk naast,
g de ledenadministratie. Een
van mij schoof door naar het
waarna ze mij vroeg om haar
Ie administratie over te nemen.
Het zou in eerste instantie voor een jaar
tje zijn, maar zo stilletjes aan doe ik het
alweer tien jaar."
Wat houden uw werkzaamheden in?
„Ik zorg ervoor dat alle leden hun reke
ning krijgen en het lidmaatschapspasje.
Nou moet ik zeggen dat Gijs van Rijn
daar ook een grote rol in speelt hoor. Hij
zorgde voor een prima computersys
teem, het werk werd daardoor een stuk
makkelijker. Naast mijn werk bij de le
denadministratie, maak ik ook deel uit
van de recreatiecommissie. Wij verzor
gen dan de toernooitjes en andere leuke
activiteiten naast het tennissen zelf. Wat
ook altijd leuk is om te organiseren, zijn
de avonden wanneer wij alle leden door
elkaar husselen en dan tegen elkaar la
ten spelen."
Wat voor club is Zee en Duin?
„Een vereniging die naast gezelligheid
prestaties ook heel erg belangrijk vindt.
Onze talenten worden bijvoorbeeld uit
stekend begeleid. We zijn een grote ver
eniging (800 leden, red.), maar deson
danks is er absoluut een zekere knus
heid binnen de club."
is er wat minder te doen en dan kom ik
denk ik op een uur of vier uit."
Hoe lang gaat u nog door?
„Ik vind het hartstikke leuk om te doen.
Maar als er ooit iemand uit de jeugd
komt om het van me over te nemen, zou
ik dat niet erg vinden. Als die er de ko
mende jaren nog niet komt, vind ik het
geen enkel probleem om nog even door
te gaan."
"Voor Mekaar' is een serie over vrijwilligers in
de sport. Kandidaten voor deze rubriek kunt u
Hoeveel tijd steekt u in de club?
„Dat hang ervan af. In het voorjaar is het
heel druk, dan ben ik er wel een uur of brieraan het Leidsel, Dagblad, postbus 54,
acht in de week mee bezig. In het najaar ab in Leiden.
aanmelden via sportredactie.ld@hdc.nl of per
11,2300
Bernard Layec is met de dood
bedreigd.
Hij heeft niemand in het open
baar beledigd, noch heeft hij
omstreden standpunten ver
kondigd en evenmin oefent hij
een beroep uit waarbij doods
bedreigingen als het ware 'all
in the game' zijn. Layec is geen
president van de Verenigde
Staten, bedoel ik maar te zeg
gen.
Bernard Layec is scheidsrech
ter.
Op een voetbalgala riepen de
voetballers van alle Franse ere
divisieclubs Layec vorig jaar uit
tot hun scheidsrechter van het
jaar. Layec floot onlangs nog
de UEFA Cup-wedstrijd van AZ
tegen Shakhtar Donetsk, door
de Alkmaarders met 3-1 ge
wonnen.
Dat Bernard Layec en zijn fa
milie met de dood zijn be
dreigd, is een paar dagen gele
den door Bernard Layec zelf
wereldkundig gemaakt.
Zijn 'coming out' moet worden
gezien als een steunbetuiging
aan de Zweedse scheidsrechter
Anders Frisk, die zijn fluit
voorgoed opborg.
Frisk zwichtte voor doodsbe
dreigingen, afkomstig uit Lon
den. Opgestookt door hun trai
ner keken Chelsea-sympathi-
santen de Zweed aan op een
nederlaag van hun team. Het
lukte Frisk en zijn gezin
(vrouw, 4 kinderen) de dagen
daarna niet de draad van hun
normale bestaan op te pakken,
wat hem bracht tot een rigou
reuze maatregel.
Layec schijnt hierover mee te
kunnen praten. Hij en zijn ge
zin zijn per telefoon meer dan
eens met de dood bedreigd.
Layec heeft de publiciteit ge
zocht om duidelijk te maken
dat Frisk niet de enige is. Layec:
„Trainers en managers moeten
evenwichtigheid vinden in hun
commentaar en niet alleen ui
tinggeven aan hun woede.
Je hoeft maar terug te denken
aan het wanstaltig gedrag van
Vitesse-trainer Edward Sturing,
wat aanleiding was voor het
(tijdelijk) staken van Vitesse-
PSV, of aan de woede-uitbar
sting („Lamzak!") van Willem
II-trainer Robert Maaskant
richting Fred Sterk,na het on
derbreken van Willem II-AZ,
om je te realiseren wat Layec
bedoelt (dit zijn nog maar de
uitwassen, ik zou de hele pagi
na met voorbeelden kunnen
vullen).
Ik benijd Eric Braamhaar dan
ook niet.
Hij scheidsrechtert morgen
Ajax-PSV. Het is zijn tweede
zogenaamde 'Klassieker'.
Een jaar geleden sprak ik
scheidsrechtersbaas Jaap Ui
lenberg. die te gast was op onze
redactie. Uilenberg gaf hoog op
over Braamhaar.
Ik deel dit enthousiasme wel -
Braamhaar heeft talent.
Tussen neus en lippen door
vertelde Uilenberg ook nog dat
de eerste klassieker waarvoor
een talentvol arbiter in aan
merking komt, die tussen Ajax
enPSVis.
Ajax-Feyenoord is moeilijk, zei
Uilenberg en PSVen Feyenoord
willen tegen elkaar nog wel
eens door het lint gaan. Ajax en
PSV echter, respecteren elkaar.
Ja ja, dat bleek toen later dat
jaar, op 26 oktober 2003. Eric
Braamhaar PSV-Ajax liet ont
aarden in een veldslag - niet
voor kinderen, zwakken van
hart en zwangere vrouwen ge
schikt.
Voetbal International gaf
Braamhaar voor zijn optreden
die dag het rapportcijfer 3. wat
eerder te hoog dan te laag was,
maar de-scheidsrechter trof het
ook niet dat de spelers en trai
ners van Ajax en PSV die dag in
Eindhoven, om Bernard Layec
te citeren, er alleen maar op uit
waren om uiting te geven aan
hun woede.
Anders Frisk gaf deze week
voor het eerst na zijn zelfverko
zen afscheid een interview.
Door Ruud van Nistqjmoij was
hij in Portugal voor Mes wat
mooi en lelijk is uitgemaakt, in
Rome werd hij in het najaar
dooreen aansteker geveld, hij
had dus al het één en ander
over zich heen gekregen: „Maar
na Barcelona-Chelsea is een
grens overschreden. Tot hier en
niet verder. Daarom ben ik ge
stopt.
Al denkt Uilenberg dat het de
minst beladen der Klassiekers
is, beladen is Ajax-PSV toch.
Het is de provincie versus 020,
een stammenstrijd die met
geen scheidsrechter mededogen
kent.
Ik ben neutraal en hoop dat in
elk geval de scheidsrechter
wint, maar Braamhaar zal
hiervoor in topvorm moeten
steken en dan nog valt niet uit
te sluiten dat hij en zijn familie
een lastige week tegemoet
gaan. Amen.
Frank Snoeks
