'Aids neemt
explosief toe
in Afrika'
BUITENLAND
i
Ik doop u met rioolwater', zou Johannes nu zeggen
Oud-minister Oekraïne kiest kogel in schandaal
Sots!wgdu,lkt Indonesië zet hulpverleners land uit
George Bush zet Syrië
de duimschroeven aan
VN verwachten 90 miljoen zieken
Botten dwergmens breken
in ruzie tussen geleerden
Burgemeester Londen noemt Sharon oorlogsmisdadiger
Horst Wessel op *-
in Kaliningrad
iljoen rood
ha - De Amerikaanse
dichael Jackson staat
dan 275 miljoen dol-
Dod. Dat blijkt uit een
tgelekt document
aar aanklager Gor-
icloss. Volgens de
aakte Jackson in
ïiek na een tv-docu-
vaarin ondermeer te
oe hij hand in hand
»n 13-jarige kanker-
1jongen om wie de
n phtszaak wegens mis-
r(it. Wacko Jackon
kcn verdere deuk in
en zijn portemon-
im zou hij de jongen
lilie uiteindelijk in
I land Ranch hebben
totdat zij op video
ring hadden afgelegd
schuld van de zanger
Ise omroep
se dood paus
W
eii - Op de internet-
de Zweedse publie-
eii SVT heeft urenlang
n i gestaan dat de paus
den. Een foutje van
aiverkster die aan een
- van de paus werkte,
1'iiroep gisteren toege-
II loden
ep-raki
'Het drinken van ille-
2kte raki heeft in Tur-
iondag vijftien men-
°en gekost. Het ge-
ankje bevatte vol-
e media 57 tot 97
ïthylalcohol, terwijl
£age in normale raki
*5 bedraagt. Volgens
1 iten worden nog 29
;n het ziekenhuis be-
tor vergiftiging.
"4 Belang
aeer taboe
—fan de Vlamingen
_:ent een samenwer-
et extreemrechtse
i:_ang (voorheen
II'ik) op gemeentelijk
fcJten. Dit blijkt uit een
'■n het Belgische dag-
torgen. De traditione-
partijen boycotten
ilke coalitie met het
ang.
hoofddoek
is hospitaal
soneel van Franse
iekenhuizen mag
itisch hoofddoekje
j. dragen. Dit blijkt
les van de minister
izondheid, Philippe
zo meldt het
ibureau AFP. In
jn godsdienst en
gescheiden. Eerder
»eParijs leerlingen en
up openbare scholen
ymbolen of kleding-
dragen.
rland pakt
iten op
Zwitserse politie
_^amieten opgepakt
ïrnetsite runden
j ,'lden werden ver-
__jegijzelden in Irak
gemarteld en omge-
werd informatie
ir het maken van
het uitvoeren van
'e vijf, afkomstig uit
elgië, woonden le-
ierland. Twee zitten
pin de cel.
ie»
1 'schappers
>4 mim-ster
oni
leBtronomen hebben
nester tot dusver ont-
Eoject is in omtrek
jolrocent groter dan
nn^rootste planeet in
telsel, maar is wel 96
lar. Dat bericht het
I Qischapstijdschrift
loist. Sterrenkundigen
nppean Southern
y ontdekten een ob-
ïre week voor een
ekt, en daarbij de
j(jjl licht die de aarde
11,5 procent vermin-
hand van de ver
bonden de weten-
mle precieze omvang
s^erekenen.
Die
gham bant
Hood
a - Robin Hood is de
:den van de vernieu-
an Nottingham. Het
ide stad in het
n Engeland heeft
ogo laten ontwikke-
tot grote verbazing
<rs en toeristen de
n de Middeleeuwse
et meer voorkomt,
e van Nottingham
elopen jaren forse
elopen door drank-
schietpartijen en
len van geweld en
- e zijn blazoen op-
1' dermeer met een
maar in dat bla-
i plaats meer voor
stal van de rijken en
in de armen.
new york/gpd - Als niet meer
gedaan wordt om de aids-epi-
demie te stoppen, zullen over
twintig jaar negentig miljoen
Afrikanen besmet zijn met hiv,
het virus dat aids veroorzaakt.
Dat is tien procent van de tota
le bevolking van Afrika.
Om een dergelijke explosieve
toename van de ziekte te voor
komen, moet er volgens de
Verenigde Naties 200 miljard
dollar geïnvesteerd worden in
anti-aidscampagnes.
Op dit moment zijn zo'n 25
miljoen Afrikanen besmet met
hiv, dat is 65 procent van het
totale aantal gevallen in de we
reld. Vorig jaar kwamen er 3.1
miljoen gevallen bij. Duizen
den mensen overlijden iedere
dag aan de ziekte. Zuid-Afrika
telt het hoogste aantal aidsge-
vallen in de wereld: 5 miljoen.
Buurlanden Botswana,
Lesotho and Swaziland ken
nen de meeste hiv-besmettin-
gen.
Wordt er meer geld gestopt in
voorlichtingscampagnes, de
distributie van condooms en
medicijnen, dan kunnen de
komende jaren 16 miljoen
mensen gered worden van de
dood. En voorkomen kan wor
den dat 43 miljoen mensen
een hiv-besmetting oplopen
en vervolgens aids krijgen, al
dus een gisteren verschenen
VN-rapport.
Als in 2005 nog steeds miljoe
nen Afrikanen hiv en aids krij
gen komt dat niet omdat er
niets tegen gedaan kon wor
den, benadrukken de VN. ,,Dat
is dan te wijten aan een collec
tief gebrek aan politieke wil
om menselijk gedrag op alle
niveaus te veranderen en de
krachten die verantwoordelijk
zijn voor de verspreiding van
de ziekte te beïnvloeden."
Zonder een flinke impuls voor
de anti-aidscampagne zal het
hele continent over twintig
jaar totaal aan de grond zitten,
waarschuwen de VN.
sydnev/anp - De resten van de
vorig jaar ontdekte Dwerg
mens van Flores zijn bescha
digd, gebroken en knullig ge
repareerd. Oorzaak: een ruzie
tussen geleerden. Dat meldt
The Sydney Morning Herald
vandaag. Een fragiel stuk
heupbeen is tijdens een trans
port beschadigd geraakt en
een stuk kaakbeen is gebroken
en vervolgens weer in elkaar
geflanst. Het bestaan van de
nieuwe mensensoort Homo
Floresiensis werd vorig jaar
bekendgemaakt door een In-
donesisch-Australisch team
van archeologen. Zij stelden
dat er 18.000 jaar geleden een
dwergmens heeft geleefd op
het Indonesische eiland Flo
res.
Maar een toonaangevende In
donesische archeloog geloofde
er niets van dat het om een
onbekende mensensoort ging
en wist de hand te leggen op
de resten. Schoorvoetend ging
het archeologenteam ermee
akkoord dat de Indonesische
professor de botten onder
zocht. Volgens de Australische
teamleider Mike Morwood
heeft hij uiterst onzorgvuldig
en onverantwoord gewerkt,
waardoor de resten deels on
herstelbare schade opliepen.
„Om ziek van te worden", zo
zegt hij in de Australische
krant.
westfield/anp-afp-rtr - De
Amerikaanse president Bush
heeft gisteren gezegd dat Syrië
zich volledig moet terugtrekken
uit Libanon. Bush waarschuw
de dat hij geen genoegen neemt
met halve maatregelen.
De Syrische president Bashir al-
Assad spreekt vandaag Syrische
parlement toe en verwacht
wordt dat hij zal aankondigen
dat de beloofde terugtrekking
van de Syrische troepen uit het
buurland snel zal beginnen.
De Amerikaanse president zei
gisteren in een vraaggesprek
met het dagblad The New York
Pose dat hij wil dat Syrië zijn
militairen en leden van inlich
tingendiensten in mei uit Liba
non weg heeft gehaald.
Libanon werd na de Eerste We
reldoorlog vooral op instigatie
van de koloniale heerser Frank
rijk losgemaakt van Syrië. Het
land werd tijdens de Tweede
Wereldoorlog feitelijk onafhan
kelijk. Spanningen tussen de
bevolkingsgroepen leidden in
1975 tot een bloedige burger
oorlog waar Syrië zich sinds
1976 uit naam van tal van Ara
bische mogendheden actief
mee bemoeide. Aan het einde
van die oorlog in oktober 1990
waren er waarschijnlijk 30.000
Syrische militairen in Libanon,
nu minder dan de helft. De
druk op Syrië om ook die troe
pen terug te halen, werd groter
met de moord op de Libanese
ex-premier Hariri vorige
maand. Een deel van de Liba
nese oppositie zag de hand van
Damascus achter de moord op
Hariri, de pro-Syrische regering
stapte op na massale demon
straties.
Bijbelse rivier de Jordaan geeft spirituele reiniging en hardnekkige huiduitslag
Zelfmoord brengt ex-president Koetsjma opnieuw in verband met moord op journalist
door onze correspondent
Remco Reiding
moskou - De Oekraïense oud-minister
van binnenlandse zaken Joeri Kravtsjen-
ko heeft zich door het hoofd geschoten,
de dag voor hij verhoord zou worden in
verband de geruchtmakende moord op
journalist Georgi Gongadze.
Volgens het persagentschap Interfax
heeft Kravtsjenko in een afscheidsbrief
geschreven dat hij met zijn daad zijn fa
milie wilde beschermen. Hij zou zijn
daad hebben begaan vanwege
'Koetsjma en zijn handlangers'.
Koetsjma is de corrupte oud-president
van Oekraïne die begin dit jaar na de
'oranje revolutie' werd afgelost door de
hervormingsgezinde Viktor Joesjtsjenko.
Koetsjma, op vakantie in Tsjechië, ont
kende elke verantwoordelijkheid. „Voor
God en mijn volk verklaar ik dat ik een
schoon geweten heb." De oud-president
zei vandaag naar Oekraïne terug te ke
ren om aan alle geruchten een einde te
maken. De Oekraïense oppositie denkt
dat Kravtsjenko vier jaar geleden op
dracht heeft gegeven de kritische jour
nalist Gongadze te laten verdwijnen.
Gongadze deed onderzoek naai' corrup
tie bij de overheid. Hij verdween op 16
september 2000. Volgens de procureur-
generaal werd hij door hoge politiemen
sen ontvoerd. Buiten Kiev zouden ze
hem hebben laten stikken om zijn li
chaam daarna met benzine te overgie
ten en aan te steken. Het onthoofde lijk
werd later in een bos teruggevonden.
De moordzaak stond symbool voor het
criminele regime van president Leonid
Koetsjma en zorgde voor een politieke
crisis in Oekraïne. Ook Koetsjma zelf
zou betrokken zijn bij de moord. Op ge
luidsbanden die openbaar werden ge
maakt door zijn lijfwacht, is te horen
hoe hij klaagt over Gongadze en
Kravtsjenko de opdracht geeft hem 'uit
te drijven, eruit te gooien en aan de
Tsjetsjenen te geven'.
Deze week werden drie politiemensen
aangehouden. Volgens president Joesjt
sjenko zijn de daders van de moord
daarmee gepakt en is de zoektocht naar
de opdrachtgevers begonnen. Joesjt
sjenko zei dat het regime van Koetsjma
niets had gedaan om de-moord op te
lossen en de daders had beschermd. Bij
zijn aantreden als president beloofde hij
al een grootschalige schoonmaak van
het overheidsbestel.
londen/anp - Burgemeester Ken Livingsto
ne van Londen heeft zijn conflict met de
Britse joodse gemeenschap verder aange
wakkerd door premier Sharon in het dag
blad The Guardian een oorlogsmisdadiger
te noemen. Livingstone ligt onder vuur na
dat hij vorige maand tegen verslaggever
Oliver Finegold van-de door hem gehate
krant Evening Standard zei dat hij leek op
een bewaker van een nazi-concentratie
kamp.
Sindsdien is van diverse kanten, waaronder
die van partijgenoot Tony Blair, druk op
hem uitgeoefend zijn excuses te maken.
In The Guardian van gisteren zegt Livings
tone dat hij helemaal niet antisemitisch is
en benadrukt hij zijn afkeer van racisme en
zijn achting voor het joodse volk. Om ver
volgens een tirade af te steken tegen Israël.
Hij beschuldigde het land van „etnische
zuivering" en zei dat premier Sharon
moest worden opgesloten. Verder beschul
digde hij Israël van het demoniseren van
moslims. Israël zou valse informatie ver
spreiden over de mate van antisemitisme
in Europa. Ook probeert Israël naar zijn
zeggen critici de mond te snoeren door die
antisemitisch te noemen.
Livingstones tirade kan hem nog lelijk op
breken: tegen hem loopt een onderzoek
van het Britse 'Committee on Standards in
Public Life', dat toeziet op naleving van fat
soensregels in het openbaar bestuur. Jood
se belangenorganisaties hebben daar een
klacht over de burgemeester ingediend.
Het comité kan hem voor een periode van
maximaal vijf jaar uit zijn ambt zetten als
hij schuldig wordt bevonden aan wange-
drag.
Ken Livingstone. Foto: EPA
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
deganya - In de souvenirwinkel van Yar-
denit, even ten zuiden van het Meer van
Calilea, staan de flesjes Jordaanwater
prominent in de vitrines. Welke christe
lijke pelgrim wil niet naar huis met zo'n
vloeibare herinnering? En wie wil zich
niet laten onderdompelen in de Jordaan,
zoals tweeduizend jaar geleden Johan
nes de Doper de doop voltrok aan Jezus?
Dat dit niet de traditionele bijbelse
doopplaats is, lijkt weinigen te deren.
De echte plaats bevindt zich honderd
kilometer stroomafwaarts, in Israëlisch
militair gebied bij Jericho. Wie de
moed heeft daar onder water te gaan,
kan niet alleen rekenen op een spiritu
ele wedergeboorte maar ook op hard
nekkige huiduitslag. „Ik doop u met ri
oolwater", zou Johannes anno 2005
moeten zeggen.
De vervuiling van de rivier de Jordaan
is een van de meest nijpende milieu
problemen in het Midden-Oosten. Het
in 1994 gesloten vredesverdrag tussen
Israël en Jordanië kondigde al actie
aan, maar het is bij woorden gebleven.
„Als er niet snel schoon water door de
Jordaan vloeit, verliezen we de rivier en
is ook het milieu langs de oevers niet
meer te redden", waarschuwt Gidon
Bromberg. Hij is Israëlisch directeur
van Friends of the Earth Middle East
(FoEME), een unieke gezamenlijke Is-
raëlisch-Jordaans-Palestijnse milieuor
ganisatie. Moe van het ontbreken van
regeringsinitiatieven heeft FoEME nu
maar zelf een internationale conferen
tie over de vervuiling belegd. Op het in
de Jordaan gelegen Vredeseiland ver
gaderen dinsdag drie regeringen over
een strategie om de bijbelse rivier van
de ondergang te redden. De Jordaanse
prins Hassan zal er zijn, samen met de
ministers van milieu en toerisme van
Israël en de Palestijnse gebieden. Ook
de Verenigde Naties en de Europese
Unie sturen vertegenwoordigers.
„De waterpolitiek in dit gebied is altijd
gebaseerd geweest op 'grijp watje grij
pen kunt'," zegt Bromberg. „Maar de
Jordaan is niet alleen een cultureel erf
goed van Israël, Jordanië en Palestina,
maar van de hele wereld. Er is geen
mens die nog nooit van de Jordaan
heeft gehoord. Daarom is het zo tra
gisch te zien wat er de afgelopen vijftig
jaar mee is gebeurd."
De Jordaan zou jaarlijks bijna een mil
jard kubieke meter schoon water kun
nen afleveren aan de 110 kilometer zui
delijker gelegen Dode Zee. Maar in
werkelijkheid bereikt slechts tussen de
50 en 100 miljoen kubieke meter, af
hankelijk van de regenval, het zout
meer. En het grootste deel daarvan is
zwaar vervuild.
Wat er gebeurt met al dat water dat de
Dode Zee nooit bereikt, is een triest
verhaal. Het begint met de afdamming
van een deel van de stromen die het
Meer van Galilea voeden. Het zo opge
vangen water wordt gebruikt in huis
houdens, maar vooral in de bananen
teelt, die in dit woestijnklimaat alleen
mogelijk is omdat de boeren ze irrige-
ren met miljoenen liters zwaar gesubsi
dieerd schoon water.
Het water dat vanuit het Meer van Ga
lilea in de Jordaan stroomt, is evenmin
een lang leven beschoren. Al zeven ki
lometer zuidelijker, in de groene vel
den van kibboets Deganya Bet, ligt de
laatste dam. Daar sterft de rivier een
abrupte dood. Aan de ene kant van de
waterkering ligt een schoon stuwmeer-
tje, waaruit landbouwbedrijven in de
verre omgeving naar hartfl^ist kunnen
tappen. Aan de andere kant sijpelt uit
twee buizen vloeibaar afval de Jord-
aanbedding in.
Gidon Bromberg wijst somber op het
schuimende en stinkende mengsel.
„Dit is het eindpunt van de Jordaan als
een echte rivier", stelt hij vast. „Iro
nisch genoeg houdt het rioolwater de
stroom nog zo'n beetje op gang. an
ders stond vanaf hier de bedding het
grootste deel van het jaar droog."
De teloorgang van de Jordaan gaat ten
koste van het ecologische systeem in
de hele regio, met inbegrip van de Do
de Zee. Dit unieke zoutmeer is de afge
lopen vijftig jaar met dertig procent in
omvang geslonken. „Op de conferentie
willen we de overheden dringend vra
gen de Jordaan nieuw leven in te bla
zen en met ecologisch verantwoord
toerisme vrede en welvaart te bren
gen", zegt Bromberg. „Juist nu, na de
topconferentie van Sjarm al-Sjeik,
moeten de mensen ervan overtuigd ra
ken dat vrede vruchten afwerpt."
kaliningrad/gpd - De lokale
historicus Pavel Ovsyanov
noemt het een pijnlijke vergis
sing, en de autoriteiten in Kali
ningrad, de Russische enclave
tussen Polen en Litouwen, zit
ten er behoorlijk mee in hun
maag. Op een speciaal voor
toeristen gemaakte kaart prijkt
een straatnaam uit de nazi-tijd.
De makers van de kaart wilden
bij de straatnamen ook hun
historische betiteling vermel
den, maar dan niet uit de nazi-
tijd. Kaliningrad was voor de
Tweede Wereldoorlog Königs-
berg en hoorde tot het Duitse
Rijk. Tot zover niets aan de
hand, maar de nazi's hebben
een paar straatnamen veran
derd, ter eer en meerder glorie
van het nationaal-socialisme.
Zo heette de huidige Kalinin
straat vóór de nazi-dictatuur de
Oostenrijkstraat. Maar de nazi's
maakten daar de Horst Wessel
straat van, genoemd naar een
vermoorde partijgenoot die ooit
een ronkend lofdicht op Hitier
schreef. Op muziek gezet werd
dat 'Horst Wessel Lied' de hym
ne van de nazi's. Na de oorlog
werd de naam fluks geschrapt
en pijnlijk genoeg is hij nu weer
opgedoken op een toeristen-
kaart. Per ongeluk natuurlijk.
Ovsyanov: „Het probleem is dat
degene die de kaart maakte een
top archeoloog is, maar dat wil
niet zeggen dat hij even goed is
in geschiedenis."
jakarta/anp - Alle buitenlandse hulpver
leners moeten voor 26 maart de Indonesi
sche provincie Atjeh hebben verlaten.
Vanaf 26 maart mag nog maar een beperkt
aantal buitenlanders blijven in het door de
tsunami zwaar getroffen gebied, zo liet de
nationale politie weten.
Zeker 140.000 inwoners kwamen in Atjeh
door het natuurgeweld om het leven. Bui
tenlanders die werken voor de Verenigde
Naties, non-gouvemementele organisaties
(NGO's) of media moeten de provincie
verlaten, omdat hun aanwezigheid niet
langer „verband houdt met de huidige si
tuatie".
Tot de VN-organisaties die nog wel mogen
blijven, behoren onder meer de Wereldge
zondheidsorganisatie (WHO), de Voedsel-
en Landbouworganisatie (FAO) en het kin
derfonds Unicef.
De Internationale Organisatie voor Migra
tie (IOM) en de vluchtelingenorganisatie
UNHCR van de VN moeten vertrekken,
omdat er volgens de regering geen sprake
is van vluchtelingen of migranten, maar
alleen intern ontheemden. De politie zal
ook de beweging van buitenlandse parti
culieren die de overlevenden in Atjeh hel
pen, beperken. Dat gebeurt volgens de po
litie „voor hun eigen veiligheid".
Momenteel zijn ongeveer 140 NGO's uit 83
landen actief in Atjeh.
Hoeveel Nederlandse hulpverleners er op
Atjeh werkzaam zijn, is onduidelijk. Alle
negen organisaties van de Samenwerken
de Hulporganisaties (SHO) zijn actief op
Atjeh, maar grotendeels met lokaal perso
neel en lokale partnerorganisaties. „Er was
al rekening gehouden met het verzoek te
vertrekken, dus er zal geen grote uittocht
plaatsvinden aldus de Samenwerkende
Hulporganisaties (SHO).
Ook het ministerie van buitenlandse zaken
weet niet hoeveel Nederlanders er op At
jeh zitten.
De Nederlandse ambassade in Jakarta gaat
de Indonesische regering vragen wat pre
cies de bedoeling is.
Meer dan 100.000
Spaanse illegalen
willen pardon
Gidon Bromberg voor de dam die de Jordaan tegenhoudt. Aan de an
dere kant van de waterkering een stuwmeertje met schoon water
voor de landbouw, aan deze kant stroomt schuimend en smerig af
valwater in wat rest van de bijbelse rivier.
Foto: GPD/Ad Bloemendaal
madrid/anp-afp - Meer dan
100.000 illegale immigranten
hebben Spanje om een ver
blijfsvergunning gevraagd sinds
de regering een maand geleden
een generaal pardon aanbood
aan illegalen met een baan. Dat
heeft de Spaanse minister van
Werkgelegenheid Jesus Caldera
gisteren gezegd. Volgens de be
windsman stijgt het aantal aan
vragen nog dagelijks. In totaal
kunnen naar schatting een half
miljoen immigranten formeel
gezien in aanmerking komen
voor de amnestieregeling.
Amerikaanse militairen hebben een luchtbrug opgezet om hulpgoederen naar Atjeh te brengen. Een enquête in Indonesië toonde gisteren
aan dat de VS daardoor onder de Indonesische bevolking flink aan prestige hebben gewonnen. Foto: EPA