Minima: geen
geld over voor
leuke extra's
BINNENLAND
Garnalenvisser haalt fortuin aan koper uit zee
'De overheid krijgt wel erg veel over ons te weten'
Gewonden bij brand in Schiedam
Werkgroep bekijkt betere
uitwisseling AIVD-info
Kavels in Slochteren na
lang wachten uitgegeven
WD-bewindslieden niet zo
blij met gekozen formateur
PvdA en SP willen debat
over missie Afghanistan
ihoudingen na
jdel vuile coke
iter - De politie heeft za-
Ijavond in Monster negen
;n aangehouden in ver
niet handel in vervuilde
ie. Tientallen mensen uit
estland werden aan het
van deze maand ziek na-
cocaïne hadden gebruikt
is vermengd met atropi-
t hallucinaties en hart-
jingen kan veroorzaken.
l iersonen die werden aan-
pfcfiden, mannen van 39, 29
[jaar oud en een 40-jarige
ruit het Westland, zitten
pst. De andere verdachten
[ten naar verhoor weer
(ïuis. De stof atropine
in 1997 ook in Nederland
een partij drugs. Het mid-
0S toen verwerkt in xtc.
ganders dood
ongeluk A40
ldorf - Bij een verkeers-
ïojal op de A40 tussen Venlö
lisburg zijn zaterdagavond
Inzittenden van een Ne-
kdse personenauto omge-
h. Het gaat om twee man-
|9 en 20 jaar) uit Eindho-
|i Veghel. Volgens de poli-
eft de bestuurder te hard
ten, raakte op het glad ge
en wegdek in een slip,
de vangrail in de mid-
srm en reed achterop een
e vrachtwagen.
Isnapte man
nken in auto
Èen 23-jarige inwoner van
ie was ontsnapt uit gevan-
De Corridor in het Bra-
fe dorp Zeeland is zater-
brgen in zijn eigen woon-
I aangehouden. De man
i> doordat hij dronken
r het stuur van een auto
ij reed met hoge snelheid,
rde een stopteken van de
en reed vervolgens een
innen. Hij is terugge-
t naar de gevangenis.
:er 150 dieren
id bij brand
kuidenberg - Bij een felle,
inde brand in een appar-
lt in Geertruidenberg zijn
lagavond ongeveer 150
leren zoals vogels, konij-
ti vissen omgekomen. De
!n bevonden zich in de
[winkel onder de boven-
g waar de brand was uit-
ken. De brand werd door
jissant ontdekt. De bewo-
in het bovenhuis was niet
[zig. De schade is groot.
Itie beëindigt
eling gezin
in - De politie heeft zater-
Orgen in Wijchen een ein-
jiaakt aan een gijzeling
In gezin. Agenten hielden
lannen uit Rotterdam
Ie familie bleef onge-
aldus de politie. Het in-
heeft vermoedelijk te
1 met een 'financiële aan-
nheid'. Volgens de politie
iet gezin bedreigd met
ledelijk een vuurwapen,
'dachten komen uit Rot-
[1 en zijn 23, 24 en 28 jaar.
t gewonden
ichietpartij
g - Zeker drie personen
sterochtend lichtgewond
tt bij een schietpartij bui-
li nachtclub in het cen-
ran Tilburg. De politie
van uit dat de schutter
ken was bij een opstootje
wachtenden in de rij
e club. De verdachte zou
vechtpartij gewond zijn
t, hij trok een pistool en
neerdere schoten. Het
incident veroorzaakte
paniek onder de wachten-
ie volgens de politie alle
1 uit vluchtten. De schut-
ïog niet gevonden.
rbijgangers
I en granaat
am - Twee personen heb-
iterdagavond in Schie
ten brisantgranaat gevon-
'nderzoek wees uit dat de
king van het explosief
eer werkte. Het projectiel
vermoedelijk uit de Twee-
leldoorlog, meldde een
voerder van de politie
In. Politiepersoneel zette
geving af en uit voorzorg
let metroverkeer korte
[gelegd. De granaat is in
it afgevoerd.
kaan dood
^ichietpartij
»dam - Een schietpartij in
iming in Amsterdam-
t>st heeft zaterdag het le-
kost aan een 49-jarige
an Afrikaanse afkomst.
jitie trof het slachtoffer
tet diverse schotwonden,
Weed ter plekke, liet een
voerder weten. Inmid-
teft de politie vijf ver-
ïn aangehouden, van wie
kren nog vier vast zaten.
testanten variëren in de
lvan38tot52 jaar en zijn
an buitenlandse afkomst,
ïe zegsman.
Schiedam - Door brand in een bovenwoning in Schiedam zijn gisteren de bewoonster
en een brandweerman gewond geraakt. De vrouw is met ademhalingsmoeilijkheden
naar het ziekenhuis overgebracht. De brandweerman raakte lichtgewond, aldus een
woordvoerster van de politie. Omdat aanvankelijk niet duidelijk was of er nog meer
mensen in het huis waren, werden een traumahelikopter en meerdere ambulances in
gezet om eerste hulp te verlenen. Het ging om een grote uitslaande brand. De woning
is volledig uitgebrand, de bewoners van de omliggende appartementen werden geëva
cueerd en opgevangen in een buurthuis. Foto: ANP
west-terschelling/gpd - De garnalen brengen niks
meer op, maar toch haalt de Terschellinger garnalen-
visser Walter Bakker kapitalen boven water. Bij toeval
ontdekten hij en zijn bemanningsleden op de bodem
van de Noordzee een scheepswrak vol 'broodjes' ko
per. „Het jaar 2005 kan nu al niet meer stuk. En dan
zaten er ook nog weken tussen dat we vanwege het
slechte weer niet naar buiten konden."
Veel Terschellingers kijken met scheve ogen toe als de
gamalenkotter Aryanne TS 6 de haven binnenloopt.
Vaak helt het schip vervaarlijk over door de zware ko
pervracht. Bakker en zijn jongens genieten des te meer.
Ze hebben het nog nooit zo goed gehad.
Als de omstandigheden gunstig zijn, vaart de Aryanne
uit naar de 'geheime' vindplaats op de Noordzee, zo'n
vier uur buiten de territoriale wateren. Daar ligt het
wrak van een Amerikaans stoomschip dat net na de
Eerste Wereldoorlog op een zeemijn liep. De opvaren
den konden worden gered, maar de kostbare lading
bleef achter op de zeebodem.
Het gerucht over de koperschat deed al zo'n acht jaar
de ronde op Terschelling. Een groep Groninger sport-
duikers ontdekte het scheepswrak midden jaren ne
gentig. Toen ze met hun boot panne kregen, werden ze
door een berger naar Terschelling gesleept. Daar zag
iedereen de Idompen koper die de Groningers hadden
opgedoken aan dek liggen. „Zo moet je natuurlijk
nooit naar Terschelling komen", zegt Bakker.
Vanaf dat moment brak zowat iedereen op het eiland
zich er het hoofd over waar die duikers dat moois van
daan hadden. „Omdat het zo lang varen is, gingen die
jongens uit Groningen er maar heel af en toe heen. Ik
ontdekte ze bij toeval in potdichte mist, toen ik met
sportvissers op zee was. Ik had ze bijna overvaren."
Bakker wist meteen dat hij beet had.
De visser moest alleen nog een manier bedenken om
de kostbaarheden boven water kon krijgen. „Ik sliep
niet meer, ik kon alleen maar aan dat koper denken.
Thuis aan tafel zat ik er als een zombie bij. Goudkoorts,
ik weet nu wat het is." Uiteindelijk besloot Bakker zijn
gamalenkotter voor een slordige 20.000 euro te ver
bouwen. Het schip werd uitgerust met een hydrauli
sche grijparm, onderwatercamera's en navigatiesoft-
ware. „En ik ben wel tien ankers kwijtgeraakt. Het is al
lemaal niet goedkoop geweest", zegt hij. Maar het
loonde uiteindelijk wel.
„De eerste keer dat we koper uit het wrak naar boven
haalden, stonden mijn jongens te roepen en te juichen
op het dek." Dat enthousiasme is goed te begrijpen: de
bemanningsleden krijgen 50 procent van iedere vracht
uitbetaald. In de eerste week bracht de Aryanne voor
maar liefst 140.000 euro aan koper naar het eiland.
Het bergen is volstrekt legaal, stelt Bakker, die het heeft
nagevraagd bij de Directie Noordzee van Rijkswater
staat. Hij hoeft alleen maar invoerrechten te betalen.
„En die zijn nihil." De kopervissers verkopen hun
vangst aan een metalenhandel in Harlingen.
Behalve koper geeft de zee ook staven lood van 200 kilo
en ladingen schoenen prijs. De vissers weten dat het
wrak ooit leeg zal zijn, maar Bakker droomt nu al van
een wrak vol spoorrails dat ook ergens in die buurt
moet liggen.
Tegenwoordig gaat hij wekelijks naar de wal voor een
duikcursus, want die techniek lijkt hem bij het wrakvis-
sen wel belangrijk. Met de garnalenvisserij wordt het
toch nooit meer wat.
den haag/anp - Gezinnen met
kinderen die alleen een bij
standsuitkering hebben, kunnen
nauwelijks rondkomen. Dergelij
ke huishoudens hebben erg wei
nig geld beschikbaar voor niet-
noodzakelijke uitgaven, zoals
huisdieren of cadeaus.
Minima met drie schoolgaande
kinderen komen elke maand
zelfs geld tekort. Dat blijkt uit
onderzoek van het Nationaal
Instituut voor Budgetvoorlich
ting (Nibud). Het rapport wordt
volgende week gepresenteerd,
zei een woordvoerster zaterdag.
Ook als er geen grote schulden
of afbetalingsregelingen zijn,
houden de minima weinig geld
over. Het Nibud heeft onder
zocht hoeveel geld er nog res
teert na aftrek van alle noodza
kelijk onkosten, zoals huur, te
lefoon en dagelijkse maaltijden.
Een gezin met één kind heeft
nog 73 euro over, voor huis
houdens met twee kinderen is
dat 18 euro. Gezinnen met drie
schoolgaande kinderen komen
maandelijks 55 euro tekort.
Het Nibud is er in het onder
zoek vanuit gegaan dat de mini
ma gebruikmaken van alle be
schikbare overheidsbijdragen.
Het gaat dan bijvoorbeeld om
huursubsidie en de kinderbij
slag. In Nederland moeten on
geveer 111.000 huishoudens
met kinderen het doen met een
uitkering.
Uit eerder onderzoek van deze
krant kwam al naar voren dat
het merendeel van de Neder
landse gezinnen met een inko
men vanaf modaal tot twee
keer modaal moet snoeien in
hun uitgaven om rond te kun
nen komen.
Zo geven ze minder geld uit aan
onder meer kleding en vakan
ties.
utrecht/anp - Een werkgroep
gaat bekijken hoe informatie
van de Algemene Inlichtingen-
en Veiligheidsdienst (AIVD) be
ter kan worden uitgewisseld
met burgemeesters. Dat heb
ben de ministers Remkes (Bin
nenlandse Zaken) en Donner
(Justitie) zaterdag in Utrecht af
gesproken met de korpsbeheer
ders.
De burgemeesters Cohen (Am
sterdam), Leers (Maastricht) en
Deetman (Den Haag) maakten
zich recent boos toen bleek dat
bepaalde AIVD-informatie wel
binnen hun politiekorps be
kend was, maar dat zij niet
mochten worden geïnformeerd.
De werkgroep zal bestaan uit
burgemeesters en vertegen
woordigers van de AIVD, het
openbaar ministerie, de Raad
van Hoofdcommissarissen en
de ministeries van binnenland
se zaken en justitie.
Burgemeesters moeten volgens
Remkes aangeven aan welke in
formatie ze in hun verschillen
de rollen behoefte hebben. Als
beheerder van het politiekorps
zijn ze verantwoordelijk voor de
veiligheid van de politiemen
sen, als burgemeester hebben
ze te maken met de openbare
orde en veiligheid.
slochteren/anp - Slochteren
heeft zaterdag vijftig opties uit
gegeven op vrije kavels voor de
nieuw te ontwikkelen wijk Ei
landrijk Borgmeren. Op de ove
rige 35 kavels is nog geen optie
afgegeven. De gemeente zal via
haar website kenbaar maken
welke kavels vergeven zijn. De
eerste optie was voor de familie
Van Zwol uit Ten Post die vier
weken lang in een caravan voor
het gemeentehuis had gebivak
keerd om de eerste gegadigde
te zijn. De 85 vrije kavels in de
nieuwe wijk aan het water zijn
zo gewild dat er een minicam-
ping met meer dan veertig ge
gadigden was ontstaan op een
terrein voor het gemeentehuis.
De gemeente hanteerde het
principe 'wie het eerst komt,
wie het eerst maalt'. Zaterdag
ochtend mochten zij vanaf
10.00 uur, in volgorde van aan
komst, een keuze maken uit de
beschikbare kavels. Van Zwol
bivakkeerde sinds 28 januari 's
in een caravan bij het gemeen
tehuis. „Het was wel behoorlijk
afzien. Maar het was het alle
maal wel waard. We krijgen nu
een schitterend plekje aan het
water, en op het zuiden. En dat
voor een zeer betaalbare prijs",,
aldus de 32-jarige Van Zwol.
amsterdam/anp - De WD-be-
windslieden Kamp en Schultz
hebben bezwaren tegen de
door een partijcommissie voor
gestelde gekozen formateur.
Kamp maakte gisteren in het tv-
programma Buitenhof duidelijk
een gekozen formateur geen
oplossing te vinden voor de ge
constateerde kloof tussen bur
ger en politiek.
Net als staatssecretaris Schultz
voorziet de liberaal bovendien
problemen als de aangewezen
formateur er niet in slaagt een
kabinet te vormen of een Ka
mermeerderheid van een ande
re kleur tegenover zich ziet.
Volgens Kamp past een geko
zen formateur niet in een land
met een traditie van coalitievor
ming. Op termijn zou Neder
land volgens hem toe moeten
naar een tweepartijenstelsel.
Een partijcommissie onder lei
ding van burgemeester Dales
van Leeuwarden bracht vrijdag
het Liberaal Manifest uit, waar
in de gekozen formateur is op
genomen. Schultz zei gisteren
in Buitenhof in de voorstellen
verder een thema als milieu te
missen. „Ik mis een duurzaam
heidsperspectief." Volgens haar
moeten liberalen aangeven bin
nen welke grenzen het vrije on
dernemersklimaat kan.
In het Radio 1-journaal toonde
oud-WD-leider Dijkstal zich
gisteren ook niet enthousiast
over onderdelen van het Libe
raal Manifest, zoals de gekozen
formateur. Volgens hem is niet
alles 'even goed doordacht'. De
voormalige liberale leider is niet
te spreken over de huidige 'po
pulistische' en 'te conservatie
ve' koers van zijn partij. Hij
pleitte voor èen nieuwe genera
tie aan de top, zoals bijvoor
beeld de jonge staatssecretaris
Rutte.
den haag/anp - De oppositie
partijen PvdA en SP willen zo
snel mogelijk een debat met het
kabinet over de uitzending van
250 militairen en vier trans
porthelikopters voor de jacht
op terroristen in Afghanistan.
De missie heeft strikt genomen
niet de toestemming van de
Tweede Kamer nodig, maar de
fensieminister Kamp maakte
gisteren in het tv-programma
Buitenhof duidelijk te hechten
aan draagvlak in het parlement
en open te staan voor een de
bat. Over specifieke gegevens
van de missie wil het kabinet de
Kamer vertrouwelijk inlichten.
De PvdA vindt dat de Kamer
een standpunt moet kunnen in-
Vraagtekens bij WD-plan voor nationale dna-bank
nemen. PvdA-Kamerlid Koen-
ders acht het niet voorstelbaar
dat zo'n missie vertrekt zonder
raadpleging van de Kamer. De
SP vindt het onverantwoord als
Nederlandse militairen in Af
ghanistan ingezet worden voor
vredestaken en oorlogsvoering.
Ons land neemt al deel aan een
vredesmissie in Afghanistan.
Het is voor het eerst dat Neder
landse 'special forces' meedoen
in de jacht op terroristen van
al-Qaeda of Taliban. De Neder
landse militairen zullen volgens
Kamp onder Amerikaans bevel
'een zelfstandige rol' vervullen.
Ze vallen zoals gebruikelijk is
bij buitenlandse missies onder
Nederlands recht,
tt
door Rudi Buis
Dieven, verkrachters en andere
criminelen horen achter de tra
lies, maar ze ontspringen vaak
de dans. Om de opsporingskans
te vergroten zou er een data
bank met dna-profielen van alle
burgers moeten komen, stelt
een WD-commissie. Dat lijkt
een goed idee, maar er is ook
weerstand tegen. „Wat als jij een
haar verliest op een plaats waar
even later een misdrijf wordt ge
pleegd?"
In het jongste Liberaal Manifest
pleit een WD-commissie onder
leiding van burgemeester Dales
van Leeuwarden voor een dna-
databank: in de toekomst zou
iedere Nederlander erfelijk ma
teriaal moeten afgeven, zodat
dat centraal kan worden opge
slagen. In de Tweede Kamer te
kent zich een politieke meer
derheid af voor dat plan. Han
dig toch, voor het opsporen van
inbrekers, verkrachters en ter
roristen?
De mogelijkheden van dna zijn
de laatste jaren enorm toegeno
men. Zo wil justitie via dna-on-
derzoek achterhalen wie in ja
nuari het stuk stoeptegel van
een viaduct bij Rijswijk heeft
gegooid, waardoor een auto
mobiliste uit Uden de dood
vond. Twee hoofdverdachten
geven elkaar de schuld van het
gooien van de tegel. Misschien
is op het fatale brok steen wel
enig celmateriaal achtergeble
ven. Een vergelijkbare zaak in
Engeland kon op die manier
worden opgelost.
In Engeland wordt veel gebruik
gemaakt van dna, stelt hoogle
raar criminalistiek Broeders. Er
t afnemen van mondslijm. Foto: GPD/Cees Zorn
zijn veel databanken met spo
ren, bijvoorbeeld van schoen
en vingerafdrukken, maar de
databank met erfelijk materiaal
is het meest succesvol. Uit re
cent Brits onderzoek blijkt dat
schoensporen in drie procent
van de gevallen tot identificatie
leiden en dat een kwart van de
vingerafdrukken leidt tot een
'match'. Dna-profielen leveren
echter in 44 procent van de ge
vallen een identificatie op.
Toch breekt Broeders geen lans
voor invoering van een natio
nale databank met profielen
van alle burgers. „Er zitten ha
ken en ogen aan. Wat als jij een
haar verliest op een plaats waar
even later een misdrijf wordt
gepleegd?" Over deze zogehe
ten 'ruis-dna' maken deskundi
gen zich zorgen.
In het dagelijks leven draag je
gemiddeld van 37 personen
dna bij je. Bijvoorbeeld via
muntjes uitje portemonnee of
het schudden van handen.
Soms gaan criminelen een stap
verder: ze leggen dwaalsporen.
In Amerika smokkelde een ver
oordeelde verkrachter via een
vriendin sperma buiten de ge
vangenismuren. Het sperma
werd ingebracht bij een andere
vrouw, een handlanger, die
naar de politie stapte. Ze vertel
de dat ze was verkracht. De po
litie deed onderzoek naar het
sperma en kon vervolgens niets
anders dan concluderen dat er
nóg een verkrachter rondliep,
met hetzelfde type dna als de
verkrachter die vastzat. Bijna
werd de man in kwestie vrijge
sproken.
De kans op valse sporen is
groot, zegt de Nijmeegse hoog
leraar strafrecht Buruma. „Ik
weet van criminelen die zakjes
haar hebben meegenomen uit
sportscholen. Die haalden het
haar uit de doucheputjes om
valse sporen aan te leggen."
Hij constateert nog een pro
bleem: het Nederlandse Foren
sisch Instituut, dat een data
bank met 6726 profielen en bij
na 20.000 sporen beheert, komt
nu al om in het werk. Waar des
kundigen zich écht zorgen over
maken is de eventuele inhoud
van een dna-databank. Het vei
ligste is om alleen een profiel
op te slaan. Dat is een soort
streepjescode, waarmee je wel
een 'match' kunt maken, maar
niet iemands identiteit kan ach
terhalen. Als een dief een haar
verliest, kun je met hulp van
een dna-profiel vaststellen wie
de dief is geweest. Maar met al
leen het profiel kun je niet zien
of iemand man of vrouw is,
zwart of blank of extra risico
loopt op ziekten.
Als er druppeltjes bloed in de
databank worden opgeslagen,
heel makkelijk af te nemen bij
baby's die vrijwel allemaal toch
al een hielprik krijgen, ligt de si
tuatie anders. Hoogleraar
Buruma: „Dan kun je zien of ie
mand suikerziekte heeft of een
grote kans heeft op een erfelijke
ziekte. Dan komt het gevaar van
genetische discriminatie om de
hoek kijken."
Dat is precies waar burgerrech
tenorganisatie Bits o£#reedom
(BOF) voor waarschuwt: de glij
dende schaal. De technische
mogelijkheden van de mens
breiden zich steeds uit. Wat als
verzekeringsmaatschappijen
gebruik mogen maken van de
databank? Voor sommigen
wordt het dan erg lastig of duur
om een verzekering af te slui
ten. „Daarom is het een ex
treem voorstel", vindt BOF-
zegsman Wessling.
Nu al kan de overheid telecom
municatie opslaan. Ook wordt
er nagedacht over het centraal
opslaan van biometrische gege
vens, zoals vingerafdrukken of
gelaatscans als het biometri
sche paspoort in 2006 verplicht
wordt. „En dan ook nog een da
tabank met dna-profielen? De
overheid krijgt wel érg veel over
ons te weten."
