coup in Suriname
BUITENLAND
Desi B.: Staatsgreep 'fluitje van een cent' BoutCFSC herdenkt
Anglicaanse kerk scheurt over
homoseksuelen in het ambt
Vaticaan
opgelucht
over paus
Franse minister stapt op na rel over duur appartement Cel Britse soldaten voor
Overgave generaal aan
Joegoslavië-tribunaal
Opvolging
Lubbers na
open ronde
mishandeling Irakezen
'lijn verbiedt
kse uitgeverij
i - Duitsland heeft een
paiende Turkse uitgeverij
|den. De firma in de deel-
Hessen maakte een Turks-
Ikrant die de moord op de
rlandse filmmaker Theo
jogh goedkeurde. De mos-
lohammed B. wordt van
jnoord verdacht. De Duit-
ieime dienst bestempelde
|ad Anadoluda Vakit, dat
*1 in Europa verscheen, als
lijk islamitisch' en 'extre-
jch'. Volgens minister
Ivan binnenlandse zaken
feidde de uitgeverij syste-
fch antisemitische en anti-
\se artikelen. De bezittin-
m de firma zijn in beslag
nen.
festijnen sluiten
)kkeltunnels
Jv- Palestijnse veiligheids-
en hebben in de afgelo-
eken twaalf smokkeltun-
de zuidelijke Gazastrook
liseerd en afgesloten. De
s werden gebruikt om
is uit Egypte de Palestijn-
ieden binnen te smokke-
bt voor kort waren het
Israëlische militairen die
fnels in het grensgebied
orden en opbliezen. Het
pche leger liet weten 'te
il' te zijn over de actie van
lestijnen.
er India schiet
lulp in Kashmir
Igar - Het Indiase leger
medische teams naar
oir gestuurd om hulp te
n aan de overlevenden
j lawines, die een week
in zeker 244 slachtoffers
en. Militairen helpen ook
et graven naar lichamen,
ivenden moesten het de
pen week doen met pro-
Iche eerste hulp. Vrijwilli-
ebruikten agrarisch ge-
ihap en hun blote handen
i de lichamen te komen
de enorme sneeuwmuur
(graven. De lawines raak-
p dorpen.
gispt China
r rechten mens
- De Verenigde Naties
n China opgeroepen om
nsenrechten beter te res-
fen. De Hoge Commissie
e Mensenrechten kriti-
Peking voor de willekeu-
jinier waarop mensen ge-
worden gezet als ze op
pedzame manier hun re-
en politieke mening
Idigen. De commissie
Jt China in een rapport
'nsen zonder vorm van
iraak gevangen worden
a zogenoemde herop-
;sprogramma's.
isel: Verbod
|n in horeca
t - Europees commmis-
yprianou (volksgezond-
telt voor in de hele Euro-
jnie een rookverbod in te
lin horecagelegenheden.
Brbod bestaat nu al in
Ierland en Malta. Kypria-
esenteerde gisteren een
luropese campagne te-
j)aksgebruikDaarvoor
p Europese Commissie,
pen euro uit. Het invoe-
D een Europese ban is
tden in diverse lidstaten.
Selijk blijft het een aan-
bheid van lidstaten om
Dkverbod op te leggen.
zaterdag 26 februari 2005
irhelmen in
go gedood
SA - In Congo zijn giste
er negen Bengalese
elmen om het leven ge-
toen rebellen van een
nde groepering het vuur
openden. Het incident
de regio Ituri, in het
osten van het Afrikaanse
e aanval komt op het
it van een grote operatie
de blauwhelmen bases
ellenbewegingen probe-
intmantelen.
iw overleg
terschelde
i - Het Nederlands-Bel-
Dverleg over een diepere
schelde naar Antwerpen
Hogelijk dinsdag afge-
le Vlaamse minister van
are Werken, Peeters, en
erlandse minister van
r en Waterstaat, Peijs,
Igen dan opnieuw over
aeping. Nederland en
lijn het over de verdie-
bijna eens. Ze steggelen
tr de BTW en natuurpro-
foor de verdieping.
('ine op schip
L Petersburg
^ersburg- Op een
chip in de haven van de
he stad Sint-Petersburg
166,5 kilo cocaïne gevon-
t schip was afkomstig
idor en voer onder de
Malta. Een Russische
[earresteerd. De cocaïne
Rusland een straat-
an 5,4 miljoen euro.
'Revo' van 25 jaar geleden paradepaardje Nationaal Democratische Partij
door onze correspondent
Nina Jurna
Paramaribo -Ruim duizend mensen waren
toegestroomd naar het monument van de
revolutie aan de Waterkant in Paramaribo.
De leider van de coup van toen, en leider
van de Nationaal Democratische Partij
NDP van nu, Desi Bouterse, was prominent
aanwezig. Tevreden kon hij vaststellen dat
de opkomst van de herdenlcing groter was
dan ooit.
Volgens Ramon Abrahams, campagnelei
der van de NDP heeft de hoge opkomst te
maken met de verkiezingen, in mei. ,,In te
genstelling tot andere politieke partijen
voeren wij al volop campagne. Zwevende
kiezers beginnen om zich heen te kijken. Ze
luisteren naar politici en komen ook hier
naar toe omdat onze partij ontstaan is uit
de revolutie. We hebben nog steeds revolu
tionaire ideeën."
De 'revo' zoals Bouterse zijn staatsgreep
noemt, is het paradepaardje van de NDP.
Het begon als een uit de hand gelopen vak
bondsconflict binnen het Surinaamse le
ger. De oudere generaals stonden niet open
voor de veranderingen die de jonge militai
ren voorstonden. Bouterse: „We waren op
geleid in Nederland en hadden nieuwe
ideeën." Toen bleek dat de legerleiding
daar niets van moest hebben, richtte Bou
terse een eigen vakbond op. Bomika: „We
werden met geweld tot de orde geroepen.
Toen de wapens op ons gericht waren en
ze ons uiteindelijk toch lieten gaan dacht
ik: dit gebeurt ons geen tweede keer. Toen
hebben we de coup gepleegd. En ach, het
was een fluitje van een cent om dit land
over te nemen."
Jonge meisjes in klederdracht dragen bloe
men naar het monument. De voorzitter
van de jongerenafdeling van de NDP legt
een krans. Hoewel veel jonge Surinamers
de staatsgreep alleen kennen uit verhalen
van hun ouders, zijn ze goed vertegen
woordigd bij de herdenking. Het heeft alles
te maken met de grote campagne die de
NDP voert onder jongeren.
Voor de 20-jarige Mildred Pinas en Roma
no Landveld is Bouterse het voorbeeld van
een sterke leider. Landveld: „Ik geloof niet,
dat als Bouterse al die dingen waarvan hij
wordt beschuldigd heeft gedaan, hij nu nog
vrij kan rondlopen. Ik denk dat zijn tegen
standers de beschuldigingen gebruiken in
een poging hem minder populair te ma
ken." Mildred Pinas vult aan: „Bouterse
richt zich veel meer op de jongeren dan
andere politici. Hij praat met ons, inspi
reert ons. Hij roept ons op het land op te
bouwen. Hij spreekt meer tot de verbeel
ding dan President Venetiaan. Die zegt
nooit zo veei."
Het lijkt een slimme zet van Bouterse om
zich tijdens zijn verkiezingscampagne en
op deze herdenkingsavond, zo specifiek te
richten op jongeren. Een hele nieuwe
groep achttienjarigen mogen straks voor
het eerst stemmen. Veel weten zij niet over
de achtergrond van de ex-legerleider: in
Suriname heerst een taboe op het onder
werp en de acht december-moorden wor
den niet op school behandeld. Hoewel
Desi Bouterse de belangrijkste verdachte is
in het acht-decemberproces dat dit jaar
van start gaat, en Nederland een interna
tionaal opsporingsverzoek naar hem deed
uitgaan, danst Bouterse op de herden
kingsavond van 'zijn revo de sterren van
de hemel.
Paramaribo - Ter herdenking
van de staatsgreep van 25 fe
bruari 1980 heeft coupleider
Desi Bouterse donderdagnacht
een krans gelegd bij het 'Monu
ment van de Revolutie'.
Het was gisteren 25 jaar gele
den dat onder leiding van Bou
terse een groep van zestien on
derofficieren van het Suri
naamse leger de gekozen rege
ring in een staatsgreep afzette.
Als voorzitter van de Nationale
Democratische Partij (NDP)
heeft Bouterse de aanwezigen
opgeroepen samen met hem
de 'historische taak' van de re
volutie te realiseren na de ver
kiezingen van 25 mei: Surina
me tot grote hoogten te bren
gen. „Laten wij ondanks alle
negatieve propaganda, aantij
gingen en insinuaties, laster,
leugens en manipulatie, posi
tief blijven", zei Bouterse.
Hij verklaarde met de NDP
door te gaan met het proces
van vernieuwingen, volgens
hem hard nodig sinds de poli
tieke macht niet meer in han
den van de 'revolutionairen is'.
Suriname wordt het zeventien
de rijkste land ter wereld ge
noemd, maar Bouterse noemt
de huidige toestand in het land
een schande. „Kijkt u naar de
straten, de huizen, het onder
wijs, de volksgezondheid; er is
kinderprostitutie.
Vandaag viert de NDP feest in
verband met de 'omwenteling'
die de Groep van Zestien in
1980 onder leiding van Bouter
se teweegbracht met het verja
gen van de gekozen regering.
door onze correspondent
Hans Geleijnse
vaticaanstad - Opluchting
overheerste gisteren in het Vati
caan over de gezondheid van
de paus. De paus ademde weer
op eigen kracht nadat donder
dagavond met een spoedeisen
de operatie in het Gemellig-zie
kenhuis een pijpje in zijn lucht
pijp was geplaatst.
Volgens de pauselijke woord
voerder Navarro Valls waren er
geen complicaties opgetreden
bij de operatie van nog geen
half uur waarbij acht artsen
aanwezig waren. Hart- en
bloedcirculatie waren zeer
goed, er waren geen infecties
opgetreden. „De paus heeft
lang geslapen en vanmorgen
zeer goed ontbeten. Hij had
trek", zei Navarro gisteroch
tend.
De paus zou ook geen gebruik
maken van beademingsappara
tuur. „Hij heeft van de dokters
het consigne gekregen eén paar
dagen niet te spreken zodat het
strottenhoofd zich kan herstel
len", vertelde Navarro. Vanwe
ge het voorspoedige herstel zal
het Vaticaan pas maandag
nieuwe informatie over de ge
zondheidstoestand van Johan
nes Paulus II verstrekken.
Op de Italiaanse televisie zei
den medische deskundigen dat
het nog te vroeg is om te jui
chen. Er kan nog gemakkelijk
longontsteking optreden en de
periode waarin de paus niet
kan spreken, kan wel eens lan
ger uitvallen dan een paar da
gen. Een niet sprekende paus
versterkt het beeld van een
kerkvorst die zijn taken niet
meer volledig kan vervullen.
b
Nonnen in een kerk in het Poolse Zakopane tijdens een heilige mis die was opgedragen aan paus Johannes Paulus II. Foto: Reuters/Peter Andrews
De onderofficieren kwamen in
feite op voor de oprichting van
een vakbond in het leger, maar
doopten de coup om tot het
begin van een 'revolutie' om
het volk een betere toekomst te
bieden. De 'revolutie' duurde
tot november 1987, toen na
moeizaam overleg met de ou
de politieke partijen weer ver
kiezingen werden gehouden.
De kiezers wezen de 'revolutie'
resoluut af.
Mocht Bouterse in mei de ver
kiezingen winnen en president
worden, dan zal hij in Neder
land niet op Huis Ten Bosch,
maar in het huis van bewaring
ontvangen worden. Dat zei
WD-parlementariër Hans van
Baaien, die momenteel in Suri-
genève/anp-gpd - De Verenigde
Naties gaan alle lidstaten vra
gen kandidaten voor te dragen
voor de functie van Hoge Com
missaris voor de Vluchtelingen.
Dat heeft de volkerenorganisa
tie gisteren aangekondigd. Met
deze nieuwe aanpak willen de
VN openheid brengen in de be
noemingsprocedure voor hoge
functies.
Secretaris-generaal Kofi Annan
stuurt alle 191 lidstaten een
brief met het verzoek kandida
ten te noemen voor de hoogste
baan bij de UNHCR. Zijn staf
chef benadert met een dergelij
ke brief de belangrijkste non-
gouvemementele organisaties
die zich bezighouden met
vluchtelingenkwesties
In de brief staat uitdrukkelijk
dat de nieuwe directeur van de
UNHCR 'van een onberispelijke
professionele en persoonlijke
integriteit' moet zijn. De post
werd vacant door het vertrek
van Ruud Lubbers. De Neder
landse ex-premier stapte op na
dat in de media vernietigende
details waren verschenen uit
het rapport van een intern VN-
onderzoek naar beschuldigin
gen van seksuele intimidatie
door Lubbers.
In Genève is Lubbers inmiddels
tijdelijk opgevolgd door de
waarnemend Hoge Commissa
ris Wendy Chamberlin. De 56-
jarige Amerikaanse is geen poli
ticus, maar een typische amb
tenaar. Ze presenteerde zich
gisteren in Genève voor het
eerst aan de pers.
Chamberlin zei zich 'geïnspi
reerd' te voelen door haar veel
besproken voorganger en was
'trots' als tussenpaus de scepter
te mogen zwaaien over de zes
duizend stafleden van UNHCR.
parijs - De in opspraak geraakte Franse
minister van financiën Herve Gaymard
treedt af. Dat heeft hij gisteren bekend
gemaakt. President Chirac benoemde
nog dezelfde dag Thierry Breton, be
stuursvoorzitter van France Telecom, tot
vervanger van Gaymard.
Gaymard haalde zich vorige week de
woede van het Franse volk op de hals
toen bekend werd dat hij op kosten van
de belastingbetaler in hartje Parijs en
groot en vooral duur appartement had
gehuurd.
Elke minister heeft recht heeft op een
onderkomen in de hoofdstad, op kosten
van de staat. Maar veel critici vonden de
woning met een huur van 14.000 euro
per maand te extravagant. Toen bleek dat
Gaymard over nog vijf andere huizen be
schikte, waaronder een tweede apparte
ment in Parijs, werd de kritiek heviger.
Gaymard ontkende in eerste instantie
iets verkeerds te hebben gedaan, maar
vertrok wel onmiddellijk uit het apparte
ment met een oppervlakte van zeshon
derd vierkante meter.
In een interview met een modeblad zei
de minister dat deze rel niet zou zijn uit
gebroken als hij het geld had gehad om
zelf een appartement te betalen, maar
dat hij niet 'stinkend rijk' is. „Ik ben me
ervan bewust dat ik een ernstige inschat
tingsfout heb gemaakt bij het kiezen van
mijn dienstwoning", zei Gaymard in een
verklaring. „Ik heb deze situatie zonder
dralen beëindigd. Ik zal zelf de financiële
verantwoordelijkheid hiervoor dragen."
Het schandaal is schadelijk geweest voor
het imago van de regering van Jacques
Chirac. Hoge werkloosheid en een eco
nomische groei zorgden ervoor dat
steeds meer mensen in opstand kwa
men tegen het regeringsbeleid. Econo
men vrezen dat het schandaal de bezui
nigingen, nodig voor een herstel van de
economie, in gevaar brengen.
De opvolger van Gaymard, Thierry Bre
ton werd in 2002 benoemd tot bestuurs
voorzitter bij France Telecom, dat inder
tijd met een schuld van 70 miljard euro
was opgezadeld. Breton staat vooral be
kend als puinruimer.
den haag/gpd - De benoeming van geestelijken
met een homoseksuele geaardheid heeft geleid
tot een scheuring in de Anglicaanse kerk. De
Amerikaanse en Canadese afdelingen staken
vooralsnog hun activiteiten binnen de raadge
vende raad van de kerk. Of zij ook uit de Angli
caanse kerk stappen, is nog onduidelijk. Daar
over wordt uiterlijk in 2008 beslist.
Dit is het resultaat van een vierdaags beraad van
de top van de Anglicaanse kerk. De kerk omvat
77 miljoen gelovigen vooral in Noord Amerika,
het Caraïbisch gebied, Groot-Brittannië, Afrika,
Australië en Nieuw Zeeland. Bij het beraad, dat
achter gesloten deuren plaatsvond, waren alle 38
bisschoppen uit de kerk aanwezig.
De ruzie over de benoeming van homo's als
geestelijken begon in 2003. Aanleiding vormde
de benoeming van Gene Robinson tot bisschop
van New Hampshire (Amerika). De geestelijke
komt openlijk uit voor zijn seksuele geaardheid.
Steun voor de benoeming was er uit Canada. In
Canada besloot de kerk in New Westminster om
een huwelijksmis voor homo's en lesbiennes te
ontwikkelen.
Met name bij de meer traditionele afdelingen van
de kerk in Afrika, het Caraïbisch gebied en Groot-
Brittannië was er felle kritiek op de benoeming
van Robinson. In Groot-Brittannië benoemde de
kerk weliswaar al voor 2003 een homoseksuele
geestelijke doch die werd later gedwongen tot af
treden.
Een woordvoerder van de Amerikaanse afdeling
van de Anglicaanse kerk ontkende dat er nu van
een echte scheuring sprake is. „Zelfs temidden
van meningsverschillen, valt de kerk niet uiteen.
We gaan vooruit." Binnen de Amerikaanse dele
gatie werd gesproken over 'een elegant compro
mis' dat de mogelijkheden biedt verder te werken
aan een nieuwe eenheid binnen de kerk.
De aartsbisschop van Australië noemde een
splitsing van de kerk niet nodig. Volgens hem
kun je inzake theologische kwesties van mening
verschillen, net zoals in de manier waarop de da
gelijks gang van zaken binnen de kerk is gere
geld. zonder uiteen te gaan. Tegelijk erkende hij
dat zulks voor leken moeilijk te geloven valt.
In een verklaring na het beraad in Newry staat
dat er grote vraagtekens gezet moeten worden
achter de bereidheid van de Noord- Amerikaanse
afdelingen om dezelfde geschriften over seksuele
moraal te aanvaarden als de rest van de kerkge
meenschap. Daardoor wordt de gemeenschap
pelijke missie van de kerk serieus belemmerd, zo
wordt geconstateerd.
londen/anp - Drie Britse mili
tairen zijn gisteren door een
Britse krijgsraad in de Duitse
stad Osnabrück veroordeeld tot
celstraffen tot twee jaar voor de
mishandeling van Irakese ge
vangenen. Bovendien hebben
de drie oneervol ontslag uit het
leger gekregen.
De krijgsraad oordeelde don
derdag dat twee van de drie mi
litairen schuldig zijn aan mis
handeling. De krijgsraad ver
klaarde een derde militair, een
33-jarige korporaal, schuldig
aan het verzwijgen van de mis
handelingen door onderge
schikten. Hij is tot achttien
maanden cel veroordeeld.
Een 25-jarige soldaat kreeg
twee jaar cel. Hij zou onder
meer een geboeide Iraakse ge
vangene hebben opgetild met
een vorkheftruck. De derde ver
oordeelde, een 30-jarige sol
daat, is tot vijf maanden cel ver
oordeeld. Hij bekende dat hij
zich aan mishandeling schuldig
had gemaakt. De 30-jarige was
gefotografeerd toen hij op een
Irakees stond, die gebonden op
de grond lag.
De drie moesten voor de krijgs
raad verschijnen voor inciden
ten in mei 2003 in Camp Bread
Baske in de stad Basra.
Andrew Sandford Hutchinson, leider van de Anglicaanse kerk van Ca
nada, toont de crucifix die hij draagt op de conferentie van de Angli
caanse kerk in het Noordierse Newry. Foto: Reuters/Paul McErlane
den haag/gpd - De VOOItvluch-
tige Bosnisch Servische gene
raal Radivoje Miletic heeft zich-
gisteren vrijwillig over aan het
Joegoslavië-tribunaal. De mili
tair zei daartoe besloten te heb
ben omdat hij zo de belangen
van Servië en zijn familie het
best diende.
Donderdag maakte het Joego
slavië-tribunaal de tot nu toe
geheime aanklacht tegen Mile
tic bekend. Hij wordt van oor
logsmisdaden en misdaden te
gen de menselijkheid beschul
digd. Miletic zat in het opper
bevel van het Bosnisch Servi
sche leger (VRS). De misdaden
zijn begaan tegen de moslims
in Srebrenica en Zepa tussen
1992 en 1995.
Miletic is tezamen met de Bos-
nisch Servische generaal Milan
Gvero aangeklaagd. Gvero dien
de ook in de VRS. Hij was
woordvoerder voor generaal
Mladic en 100 procent loyaal
aan hem. Mladic wordt onder
meer gezocht wegens volkeren-
moord in Srebrenica. Gvero
kwam eerder deze week in Den
Haag aan nadat ook hij zich
vrijwillig had overgegeven.
In de zaak tegen Miletic en
Gvero is nog een derde gene
raal betrokken: de vroegere chef
staf van de VRS, Zdravko Tomi-
lir. Hij wordt beschuldigd van
oorlogsmisdaden en misdaden
tegen de menselijkheid ge
pleegd tegen de bevolking van
Srebrenica en Zepa.
