Terugkeer van Leidse Sleuteltjes
REGIO
3
"h°°' fkozen ,Dat vond ik het zwaa
Leidse Sleuteltjes" I
rijn nog springlevend]
VRAAG
De overgang van de vertrouwde basisschool naar het middelbj
derwijs valt veel brugklassers zwaar. Een groot aantal onder hi
'best moe' te zijn als ze van school komen. Een van de acht brt
sers had achteraf toch >T J
liever voor een andere m Ue eeTSte mUCUl
blijkt uit een onder
zoek onder ruim 2700 scholieren in het hele land. EVAN YAP (1
uit Leiderdorp is zo'n brugklasser. Hij zit in de eerste klas vanl
delijk Gymnasium en moet erkennen dat het best zwaar is, zo ?i
ste jaar op een nieuwe school. „Ik had nooit gedacht dat ik zo
huiswerk zou krijgen. Maar nu heb ik de slag wel te pakken."
Ben je ook zo moe, Evan?
„Nou, nee dat valt nu wel mee. In de eerste maanden vond
wel zwaar. Als ik dan huiswerk zat te maken, kon ik het niet >el
overzien. Ik deed soms maar wat en kwam niet echt aan he
werk toe."
Hoe heb je dat opgelost? Of heb je dat nog niet opgelost?
„Ik denk het wel. Ik heb in de loop der tijd een routine ontv
Als ik thuis kom neem ik eerst een pauze voor ik aan het hi
begin. Dan werk ik e
uur of zo en neem w 5
pauze. Een korte pat
hoor, vijf minuten. ssi
werkt wel. Een ande er
is dat ik de boeken d En!
nodig heb voor heti
werk op een stapeltj n.
Het werkt goed omi
peltje steeds lager te
worden."
Veel brugklassers a
stress teliebben voi dei
doendes. Heb jij da net
„Ja, bij Frans. Bij dat vak moeten we zo veel leren, vooral g
tica. Dat is het enige vak waar ik gevaar loop een onvoldoe
halen."
En pesten door leerlingen uit de hogere klassen, hoe vaal
dat voor?
„Op onze school is geen pestsfeertje. Ik heb er in ieder get n
last van. Alleen op schoolfeesten, dan merk je dat er voora p
wordt gedraaid die de vijfde- en zesdeklassers leuk vinden
weet ook dat je als brugklasser niet een te grote mond moi
ben. Dan wordt jou wel duidelijk gemaakt dat dat niet de
ling is."
Heb je tijd genoeg voor je hobby's?
„Ja, gelukkig wel. Ik hockey en ik speel gitaar. Dat zijn alle
by's waar je regelmatig voor moet oefenen of trainen. Daa
tijd voor maken en dat doe ik ook. Daar heb ik ook een go
tine in gekregen."
tekst: Gerard Baas
archieffoto: Dick Hog
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1955, Zaterdag 19 Februari
LEIDEN - De Leidse politie geeft geen enkel pardon meer. V(
bruikers in Leiden hebben gisteravond tot hun schade en sch
varen, dat het ernst is met de verscherpte controle op de naU
de verkeersvoorschriften. De politie, die vroeger goedmoedig
keerszondaar waarschuwde, wist van geen genade en „slinge
minder dan 160 overtreders van de voorschriften op de bon.
zonder werd er deze avond gelet op de verlichting. Vooral aan
lichting van rijwielen, met name aan het achterlicht, mankee
een en ander.
LEIDEN, 17.30 UUR
Niet te doen. Op dit tijdstip, in
de regen en natte sneeuw, een
parkeerplaats vinden in het cen
trum van Leiden.
Het is niet te doen, want je komt
geen centimeter vooruit. De door
gaande straten in de stad staan
stil. Het schemert behoorlijk; ster
ker, het is donker. De langzaam
vallende sneeuwdruppels lichten
op in de straal van de koplampen.
Een oude Saab wil linksaf een par
keerterrein op, midden in de stad.
Dat kan niet, er zijn tegenliggers.
Dus achter de Saab vormt zich een
file, die binnen de kortste keren
het verkeer op de A4 platlegt.
Honderden auto's. Voetgangers
met hun hoofd diep in hun kraag,
voorovergebogen tegen de kou,
schieten schichtig tussen de bum
pers door. Volle boodschappen
tassen.
En ja, natuurlijk klinkt af en toe
een nijdige toeter. Iemand die niet
kan nadenken, meent dat zoiets
helpt. 'Pêêêp, schiet eens op daar
vooraan, pêêêp, ik wil ook naar
huis, pêêêp, de piepers staan al te
borrelen'. Ja, wat denkt die zak
hooi dan? Dat al die andere men
sen niet liever al zouden zijn aan
gekomen, waar ze nu naar onder
weg zijn? Dat het hun hobby is om
stil te staan in de stad, nergens
een parkeerplaats te vinden, in de
kou, natte sneeuw, regen, na een
dag hard werken?
Maar nee hoor, zodra hij ziet dat
de auto voor hem een gaatje van
drie meter laat ontstaan, geeft hij
weer een nijdige hijs op zijn stuur
wiel. Pêêêp. Fietsers kijken eerst
geschrokken, dan nijdig naar de
Volkswagen die het geluid produ
ceert. Op een fiets ben je sneller de
stad door. Lekker püh.
Het lijkt een kwestie van tijd voor
dat de toeteraar door een andere
weggebruiker op zijn pêêêp wordt
getimmerd. Maar dan zet de stoet
zich langzaam weer in beweging.
Steeds vlotter. Links en rechts
slaan mensen af, richting huis, of
in een (nog steeds vergeefse) zoek
tocht naar een parkeerplaats.
Het is namelijk niet te doen, par
keren in Leiden op dit tijdstip.
Anton Diedrich
Wie het bronzen beeldje heeft ge
maakt, weet hij niet meer. Maar het is
wel een heel mooi beeldje, van Dik-
kertje Dap en de giraffe, vindt Michiel
van Westering. Het was ooit van zijn
vader, de componist van tal van be
kende kinderliedjes, waarvan Annie
M.G. Schmidt de tekst schreef. „Zij
had ook zo'n beeldje. Het is zo'n beet
je een mascotte van de Leidse Sleutel
tjes, zo zie ik dat." „Gezien dat riedel
tje in Dikkertje Dap, 'roetsjj, daar
gleed hij met een vaartje', had ik wel
een groter trapje verwacht", zegt Ba
rend Franke. „Maar inderdaad, het is
wel een heel mooi beeldje."
Barend Franke is de zoon van Henk
Franke, de dirigent die samen met
componist Paul Christiaan van Wes
tering en Annie M.G. Schmidt het
hart vormde van het kinderkoor dat
jarenlang een begrip was in de Ne
derlandse huiskamers. Door de ra
dio en de televisie, waarop de jonge
zangertjes en zangeresjes geregeld
waren te beluisteren. Michiel van
Westering en Barend Franke zijn in
Leiden bijeen, samen met Peter van
Westering (broer) en Marjolijn Fran
ke (zus), om iets te vieren: de herop
richting van de Leidse Sleuteltjes.
Niet dat het al daadwerkelijk een feit
is - de audities moeten nog plaats
vinden - maar alle nodige voorberei
dingen zijn nu wel zo'n beetje afge
rond, het geraamte staat als een
huis.
Een nieuwe variant of niet, de ge
dachten gaan echter nog regelmatig
terug naar vroeger, naar de oude
Sleuteltjes. „Mijn vader schreef de
liedjes voor zijn kinderen", zegt Pe
ter van Westering. „Hij schreef die
liedjes niet met het idee daar later
wat mee te doen. Hij was een klas
siek musicus, schreef veel religieuze
muziek. Als organist speelde hij in
een aantal kerken. Prachtige liederen
heeft hij geschreven, orgelconcerten
die nog door onder anderen Feike
Asma zijn uitgevoerd. En dan zijn
Geloofsbelijdenis. Elke zondag
wordt die nog gezongen in de pro
testantse kerken. In Nederland,
maar ook in Afrika, Australië, Cana
da. Overal waar Nederlandse ge
meenschappen zijn."
„Die liedjes voor ons waren gewoon
voor huiselijk gebruik. Totdat er een
keer een kennis was die tegen hem
zei: 'stuur die liedjes eens op, naar
de Avro, die hebben een liedjeswed
strijd'. 'Opsturen, hoezo?', zei mijn
vader nog, maar het kwam er toch
van. 'Dikkertje Dap', 'Pippeloentje'
en 'Tante en een oom in Laren'. De
teksten waren door Annie M.G.
Schmidt geschreven. Als gedichtjes.
Mijn vader haalde die teksten uit al
lerlei boekjes en heeft de muziek er
bij gemaakt. Om een lang verhaal
kort te maken: al die liedjes vielen in
de prijzen. Begin jaren vijftig was
dat."
Maar er gebeurde nog meer. Barend
Franke: „Mijn vader, die leraar was,
is in 1948 in de 3 Octoberschool
begonnen met het selecteren van
kinderen die mooi konden zingen
en is aan het oefenen geslagen.
Niet alleen tijdens de les, maar
ook buiten de school. Zo zijn op
een gegeven moment De Leidse
Sleuteltjes ontstaan." Marjolijn
Franke vult aan: „Hij was een
goede pianist, een uitstekende
pianist zelfs. Later heeft hij ook
zelf gecomponeerd, maar aanvan
kelijk speelde hij toch stukken en
liedjes van anderen."
Hoe het ook zij, De Grote Drie
vonden elkaar en een succesfor
mule was geboren: Paul Christi
aan van Westering, Annie M.G.
Schmidt en Henk Franke gingen
samenwerken en stonden aan de
wieg van talloze kinderklassiekers.
„Ik denk dat het allemaal met die
liedjeswedstrijd is begonnen",
zegt Peter van Westering. „Ja",
zegt Marjolijn Franke. „Vader was
natuurlijk druk op zoek naar re
pertoire." „En hij wilde geen tra
ditionele liedjes", weet Barend
Franke zich te herinneren. „Zoals
'een karretje op de zandweg reed'.
Hij wilde iets anders, iets frissers.
Dat ze met z'n drieën zijn gaan sa
menwerken was een gouden greep.
Zo is een heel nieuw repertoire ont
staan."
Dat heel lang succes had. Maar in de
jaren tachtig kwam langzamerhand
de klad in de Leidse Sleuteltjes. Ba
rend Franke: „Van alles en iedereen
profiteerde er eerst van. Er kwamen
meer kinderkoren, zoals De Dam
rakkertjes. Er werden platen uitge
bracht. Maar hoe gaat dat, op een
gegeven moment begon de belang
stelling voor kinderliedjes steeds
verder terug te lopen. Na een tijdje
was het helemaal afgelopen." „Maar
nu is er weer veel meer animo", con
stateert Michiel van Westering met
genoegen. „Ik heb al zat reacties ge
kregen van kinderen die graag zou
den willen beginnen. Ik zeg daar wel
bij dat we er eigentijdse arrange
menten van die oude liedjes
gaan maken, Jan Stulen,
die de muzikale supervi
sie doet, en ik. Zonder
dat we de oorspronke
lijke tekst en muziek
geweld aandoen."
„Op onze nieuwe
website (www.deleid-
sesleuteltjes.nl, van
daag voor het eerst op
het internet te raad
plegen, red.;
staan om
die
re
den
bij-
mv staal
Dertig jaar I
voorbeeld ook meerdere
versies van 'Dikkertje Dap'.
Zoals de oude versie, van
de Leidse Sleuteltjes, en een
moderne van VOF de Kunst.
Ter vergelijking. Kijk, de lied-
y jes moeten niet te braaf zijn,
iets wat nu toch geregeld
wordt gezegd over de
liedjes van De Leidse
Sleuteltjes. Maar ze
moeten ook
weer niet te ruig zijn. Beide schrik
ken af."
Genoeg werk dus voor Michiel van
Westering, die muziekweten
schappen studeerde, jarenlang ,r
opera's produceerde en mu
ziekles geeft (piano en klari
net). Maar hij krijgt alle gele-
genheid het oude repertoire
af te stoffen. Met dank aan
zijn vader, legt Peter van
Westering uit. „Die
heeft ongeveer twintig
jaar geleden een stich
ting opgericht. Na zijn
overlijden ben ik voor
zitter en penning
meester geworden.
De doelstelling
van die stich
ting is
tweeledig: te bevorderen dat zijn
muziek uitgevoerd blijft wórden, in
welke vorm dan ook, en het sponso
ren van musici die met veelbeloven
de projecten komen. Dit initiatief
van Michiel valt daar onder."
„Die stichting wordt gevoed door de
inkomsten uit Buma/Stenira voor al
le composities van mijn vader. Je
moet dan niet aan gigantische be
dragen denken, maar jaarlijks is dat
toch behoorlijk wat. Voor al die ke
ren dat stukken van zijn liedjes zijn
gezongen of uitgevoerd, of dat nou
de Geloofsbelijdenis is of een liedje
van de Leidse Sleuteltjes. Dat geld is
voor de nieuwe Leidse Sleuteltjes
natuurlijk welkom.
Michiel van Westering pópelt in elk
geval al om te beginnen. „Het is de
bedoeling dat we na de addities in
maart gaan beginnen. We willen een
keer per week repeteren, we willen
opnamen maken en die op cd zet
ten, we willen optredens'gaan doen.
Maar bovenal willen we éen kwalita
tief goed kinderkoor maken. Ook
met nieuw repertoire? Daar heb
ik nog niet eens over na
gedacht, ik ben alleen
nog maar bezig ge-
weest mét de liedjes
^Ü-.. van mijn vader. En
zijn repertoire is vrij
Hf; omvangrijk."
Herman
Joustra
De nazaten van twee drijvende krachten van de Leidse Sleuteltjes. Michiel van Westering (achter de piano), Barend en Marjolijn Franke, en Peter van Weste
ring. Foto: Dick Hogewoning
'We willen een kwalitatief goed kinderkoor maken'
COLOFON
ANNO 1980, dinsdag 19 februari
LEIDEN - Niemand weet precies hoe de Witte Rozenstraat
uit zal zien als de stratenmakers klaar zijn met hun werk.
strijden bewoners met elkaar om het te kiezen uiterlijk
al zijn de werkzaamheden al begonnen. Er loopt nog een
ningenactie om de straat te veranderen in een woonerf.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen
plaatsing 2,50 (afdruk van 13
8406 t.n.v. HDC Media b.v.,
Leidsch Dagblad, ANNO d.d.
de balie van het Leidsch
binnen
Leidsch Dagblad
Directie: T Klein en H de Wit
E-mail: directie.hdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor.
Adriaan Brandenburg
E-mail: redactie ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel 071-5 356 356
Postadres- Postbus 54.2300 AB Leiden.
De openingstijden van de receptie zijn:
Maandag tot en met donderdag
van 08.30 -16.30 uur
Vrijdag van 08.30 -12.30 uur
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per
worden verzonden geldt een t<
aan portokosten
Voor zaterdagabonnementen
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711
Mobiel 072 - 5196800.
ma t/m vr 07.30-17.00 uur, za:
(als op zaterdag voor 12 00 uur
wordt de krant dezelfde dag na
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, 0
krant op maandag.)
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten overlijden, geboorte, jubilea
en andere familieberichten, desgewenst met
foto en/of afbeelding, via www hdcmedia nl of
per e-mail familieberichten@nhd.hdc nl
Indien geen e-mail fax 072-5196696. tel. 072-
5196699.
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5150 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800 -1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen: 1
schriftelijk, uiterlijk één maand fc;
de abonnementsperiode, t a.v. 3
lezersservice, postbus 2,1800 Al
Voor leveringsvoorwaarden abrj
www.leidschdagblad nl of KvK-l
37014187
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databani
aanzien van (de inhoud van) del
worden uitdrukkelijk voorbeho*
rechten berusten bij HDC Uitget
cq. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werké I
beeldende kunstenaars aangesl I
CISAC-organisatie zijn geregeld Q
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de
gegevens van abonnees van dit 4
gegevens kunnen tevens wordt
gerichte informatie over voordl I
en te geven, zowel door onszelf I
derden. Heeft u hier bezwaar tt I
u dat laten weten aan HDC Mei
Lezersservice, postbus 2,1800
