REGIO
Effect uitlaatgas op
kinderen onderzocht
Het Groene Hart niet als museum beschouwen
van Nieuwland: hovenier in hart en nieren
Belangenvereniging Krimwijk wil lagere ozb vanwege vervuilde grond
Hastens op vernieuwde meubelplein
tvinciale Staten niet
>ezoek in Stompwijk
terse
rKa<
heiding
Kastelein
jaar - G.W. Kastelein uit
iaar heeft gisteren een
lijke onderscheiding ge-
Hij is benoemd tot Rid-
le Orde van Oranje Nas-
stelein is 29 jaar als alge-
hirurg verbonden ge-
an het Rode Kruis Zie-
en Juliana Kinderzie-
Ook heeft hij zich ver-
ijk gemaakt voor de
ige Geloofsgemeen-
JPB, afdeling Wasse-
e onderscheiding kreeg
in gisteren uit handen
;emeester Van den
berg.
zaterdag ig februari 2005
door Loman Leefmans
voorschoten - De huizen rondom de
Voorschotense zilverfabriek moeten
lager worden aangeslagen voor de
onroerende zaakbelasting (ozb). Dat
stelt de belangenvereniging Krimwijk
in een brief aan de gemeente. Krim
wijk geeft een bijzondere verklaring
voor de ontlasting. De grond onder
de zilverfabriek is vervuild, de vervui
ling sijpelt door naar de omliggende
huizen, die worden daardoor minder
waard en daar zou dus ook minder
belasting over betaald hoeven te wor
den.
De opmerking over de ozb is een
soort schijnbeweging om nog eens te
wijzen op de werkelijke problema
tiek, die van de vervuiling zelf. Secre
taris Salomons van de belangenver
eniging wijst erop dat de tijd is ver
streken waarop gemeente, provincie
en textielconcem Mexx - eigenaar
van het complex - met de sanering
moeten beginnen. De drie betrokke
nen willen of kunnen pas in de loop
van volgende week op de brief van
Krimwijk reageren.
De ernstige vervuiling werd in 1997
ontdekt. In de bodem zitten gechlo
reerde koolwaterstoffen. Die komen
voor in schoonmaakproducten en
ontvetters. De giffen kunnen - in zeer
hoge concentratie - kankerverwek
kend zijn. Het grootste gevaar ont
staat bij brand. Dan ontleden de stof
fen zich in giftige gassen en bijtende
dampen. Maar aangezien de goedjes
op een diepte van tien meter onder
de grond zitten, stelde de gemeente
zes jaar geleden dat er geen sprake is
van gevaar.
Desondanks typeerde de provincie de
grond als ernstig verontreinigd en de
sanering, door de huidige eigenaars,
moest snel worden uitgevoerd. Mexx
maakte bezwaar omdat de verontrei
niging door een vorige gebruiker van
de zilverfabriek was veroorzaakt. Uit
eindelijk kwamen gemeente, provin
cie en de kledinggigant tot een com
promis. In oktober 2002 werd beslo
ten dat het opruimen binnen twee
jaar moest worden uitgevoerd. Die
periode is verstreken, zo brengt be-
langenclub Krimwijk de hoofdrolspe
lers in herinnering.
Hoewel de vervuiling door de diepe
ligging als ongevaarlijk wordt beoor
deeld, sijpelen de stoffen vermoede
lijk ondergronds door naar de huizen
in de omgeving. Daardoor krijgen de
woningen een aantekening in het ka
daster en dat leidt in veel gevallen tot
een waardevermindering.
Hoop op munitie tegen nieuwbouw Kastanjelaanschool
ieuwland bij de nieuwe voortuin die hij zelf heeft ontworpen. Foto: Hielco Kuipers
door Wim Koevoet
leiderdorp - Biologen van de
Universiteit Utrecht onderzoe
ken de effecten van luchtveront
reiniging op leerlingen van scho
len die zich binnen een straal
van vierhonderd meter van de
rijkssnelwegen A4 en Ag bevin
den. De onderzoekers zullen zo'n
1500 vragenlijsten verspreiden
onder Leiderdorpse en Badhoe-
vedorpse kinderen van zes tot elf
jaar. Deze enquête wordt aange
vuld met longfunctietesten.
De opdrachtgevers zijn K. Lau
rens voor Leiderdorp en J. Os-
sewaarde in Badhoevedorp.
Laurens komt in actie uit be
zorgdheid. Zij is bestuurslid van
actiegroep Weg van de Snelweg
en moeder van twee kinderen
op de Kastanjelaanschool. Het
schoolgebouw wijkt voor wo
ningbouw. De Kastanjelaan
school keert terug, in combina
tie met verschillende vormen
van kinderopvang, 'pal langs de
A4' en een nieuwe uitvalsweg
voor vrachtverkeer, aldus Lau
rens. Ze schat de afstand op
minder dan honderd meter.
Laurens hoopt dat het onder
zoek nieuwe munitie oplevert
in de al drie jaar durende strijd
tegen het in haar ogen onzalige
bouwplan. Maar ze heeft er een
hard hoofd in, omdat juist de
partijen waarvan zij het meest
verwachtte, GroenLinks en de
PvdA - beide in het college ver
tegenwoordigd - haar grootste
tegenstanders blijken te zijn.
Volgens Ossewaarde zou het
onderzoek ideaal zijn geweest
als naar de effecten van de
luchtverontreiniging op alle
omwonenden was gericht.
„Maar de universiteit beperkt
zich tot schoolkinderen."
Het onderzoek wordt verricht
door de biologiestudentes H.
Graveland en W. Rensen. De
begeleider is prof. ir. B. Brune-
kreef, 'een absolute autoriteit
op het gebied van luchtveront
reiniging', vindt Laurens. Pro
jectcoördinator is ir. M. Vaal.
Met de vragenlijsten proberen
de onderzoekers inzicht te krij
gen in de leefomgeving, leefstijl
en de leefgewoonten van de
kinderen. Dankzij de informatie
die deze enquête oplevert, kan
een onderscheid worden ge
maakt tussen de bestaande
luchtwegaandoeningen en ziek
ten die het gevolg zijn de uit
stoot van uitlaatgassen. Met
speciale metingen van de uitge
ademde lucht van de kinderen
kan de aanwezigheid van ont
stekingsreacties in de longen
worden vastgesteld.
yUbert
-Als kind wilde hij architect
lij is dat niet gelukt, mijn broer
irdit jaar viert Ad van Nieuw-
wel dat hij een kwart eeuw on-
in de groensector is. In Oegst-
het tuincentrum dat zijn
igt; Warmond is de standplaats
miers die bij hem in dienst
kent hem van zijn medewer-
Open Tuindag. „Mijn onder-
i in de loop der jaren flink ge-
ipar zelf ben ik in hart en nieren
)|gebleven."
middelbare tuinbouw-
had afgerond en ver-
lienst was geweest, ging ik op
leen baan. Eerst werkte ik een
hovenier, waarbij ik vooral veel
ld moest doen, en daarna als
In vaste planten. Ik vond het
^jüks. Ik zocht meer uitdaging;
pn job waarin ik mijn creativi-
ikon. Ik trok de stoute schoenen
Isloot voor mezelf te beginnen,
jidernemersplan ging ik ge-
•ide slag. Ik woonde nog bij
*rs dus niks te verliezen,
winter was een strenge. Voor
een hovenier is er dan weinig te doen. Ik
ben die periode doorgekomen met het
metselen van de openhaard bij mijn ou
ders.
Langzamerhand kwamen de opdrachten
binnen. Zo vroeg vervoersbedrijf Van
der Luyt of ik een kantoortuin wilde
aanleggen. Na 25 jaar is Van der Luyt
nog steeds vaste klant, dat is best bijzon
der. Ik koester meerdere leuke herinne
ringen aan die begintijd. Zo mocht ik de
plantenbakken in het Haagse winkel
centrum Babyion vullen. Een hele klus.
Ook kan ik op verjaardagen het absurde
verhaal vertellen van de vondst van een
schuilkelder in de achtertuin van het
Statenkwartier in Den Haag. Ik moest
een terras aanleggen. Toen ik de grond
aan het bewerken was, stuitte ik op iets
hards. Ik begon dat uit te graven en
kwam een schuilkelder tegen. Vanbin
nen keurig betegeld, hellemaal schoon
en netjes. Wat een ervaring was dat. Ik
moest uiteindelijk gewoon dat terras
aanleggen, maar nu is in elk geval wel
bekend wat daar in die tuin onder de te
gels verstopt ligt.
Na een paar jaar wilde ik wat meer
ruimte hebben. Onze plaatselijke melk
man Henk Heemskerk, nog steeds een
bekend en markant figuur, raadde me
aan eens met meneer Den Haan te pra
ten. Ome Cor heette hij voor de insiders.
Ome Cor wilde aanvankelijk niks van me
weten. Maar een jaar later waren de om
standigheden veranderd en mocht ik de
grond kopen waarop nu het tuincen
trum staat. Met een optie op het huis
waar ome Cor nog een tijd bleef wonen.
Toen ome Cor verhuisde naar een ver
zorgingshuis heb ik het huis inderdaad
overgenomen. Het is een drie-onder-
een-kapwoning naast het tuincentrum.
Ik woon in het midden. Rechts is het do
mein van de dierenambulance, links
woont tuinarchitect Elm ar de Beukelaar
die ook voor ons werkt. Onlangs hebben
we de voortuin van Elmar en ons ver
nieuwd. Een mooi visitekaartje.
Tegenwoordig leid ik een bedrijf dat uit
drie takken bestaat. Van Nieuwland Ho
veniers, Van Nieuwland Tuincentrum en
Van Nieuwland Tuinontwerp. In 2000
heb ik mijn steun en toeverlaat Hans
Vlekke voorgesteld mijn compagnon te
worden voor het tuincentrum. Dat is
een prima zet geweest. Dit komt het be
drijf beslist ten goede. We zijn een klein
tuincentrum in vergelijking met ketens
als Groenrijk of Intratuin, maar dat heeft
ook voordelen. Wij zoeken het in bijzon
dere planten, cultuurvariëteiten die je
elders niet vindt. Bovendien zijn onze
medewerkers stuk voor stuk mensen
met kennis van groen. Bij grote bedrij
ven werken veel 'vakkenvullers'. Wan
neer een klant een vraag heeft, hebben
die jongelui zelden een antwoord. Dat
speelt bij ons niet.
Vroeger was ik blij met iedere man of
vrouw die me bij zich meldde voor een
baan. Nu ben ik veel kritischer. Ik verza
mel talent om me heen. Pieter Jansen uit
Alphen en mijn buurman Elmar de Beu
kelaar zijn tuinarchitecten van naam. Ze
hebben al diverse prijzen in de wacht
gesleept. Een enkele keer ontwerp ik zelf
een tuin, toevallig onze voortuin ook.
Maar als ik eerlijk ben kan ik niet tippen
aan de kwaliteit van Pieter en Elmar.
Het afgelopen jaar heb ik me vooral be
ziggehouden met het groenkeur, een
soort ISO-certificaat voor groenbedrij-
ven dat je vakmanschap onderstreept. Ik
ben er trots op dat we dat als één van de
eerste groenbedrijven in de Leidse regio
hebben binnengehaald.
Ja, nu ik er zo over praat merk ik wel dat
ik een echte ondernemersgeest heb.
Waarschijnlijk van mijn moeder geërfd.
Mijn vader was kleermaker, mijn moe
der komt uit een familie van handelaren
in boter, kaas en eieren. De liefde voor
de natuur hebben we vanaf de eerste
dag van ons leven meegekregen. Als ik
zo terugkijk ben ik best tevreden. Na
tuurlijk zie ik nog wel uitdagingen voor
me. Ik zou best willen meepraten over
de invulling van groen op het MEOB-
terrein. Het lijkt me fantastisch om daar
een plan voor te ontwikkelen. Ik heb nog
even de tijd. Ik ben pas 25 jaar bezig."
leiderdorp - Hastens opent volgend jaar een grote
toonzaal op het vernieuwde meubelplein in Leider
dorp. Dat heeft projectontwikkelaar Bohemen uit
Leidschendam namens de Zweedse firma bekend
gemaakt. Het gebouw van de beddenfabrikant
wordt zes meter hoog en heeft een vloeropper
vlakte van duizend vierkante meter. Volgens Bohe
men krijgt Leiderdorp het eerste filiaal van Hastens
buiten Zweden waar alle modellen verkrijgbaar
zijn.
Het pand van Hastens is het paradepaardje van de
uitbreiding van de meubelboulevard naast rijks
weg A4. In de directe nabijheid wordt een parkeer
terrein met 545 plaatsen aangelegd en een zogehe
ten zorgboulevard met 6500 vierkante meter
vloeroppervlakte. Hastens is de tweede 'grote vis'
die de projectontwikkelaar naar Leiderdorp heeft
getrokken. Begin deze week werd bekend dat de
Koreaanse firma Samsung in de nieuwe woonwijk
't Heerlijk Recht een 'huis van de toekomst' bouwt
waarin het huisraad met allerlei computergestuur
de snufjes wordt aangestuurd.
Artist Impression: Bohemen
aan Leefmans
ïfiiK - Ze hadden zich er
stfan voorgesteld, de
van Stompwijk. Ze
werkbezoek van
réden van Provinciale
het dorp aangrij-
ïinog eens duidelijk te
er veel verzet is te-
ajouw van een nieuwe
ii kwam er gisteren
cjde provinciale volks-
avoordigers zegden
;lfek af en ook voor het
ran van handtekenin-
ld gedeputeerde Jeltje
ïOvenhoven werd geen
i datum gevonden.
beseft ook
Leo Wijnhoven
„We waren
piscussie met ze aan-
ei
{roep verzet zich te-
komst van circa
taiwe woningen in
ede. Die moeten de
g van enkele glas-
gtoedrijven bekosti-
ijemeente Leidschen-
:otburg, bedenker van
niet vatbaar voor
van de Stomp-
H,
wijkers die vinden dat het ka-
rakter van het dorp verloren
gaat terwijl een extra toe
gangsweg en voorzieningen
uitblijven. Bij een eind vorig
jaar gehouden handtekenin
genactie werden bij 1059 van
de 1400 huishoudens een
krabbel gezet. „De gemeente
doet geen concessies, daarom
moeten we het van de provin
cie hebben", benadrukt Wijn
hoven.
Mede daardoor was het zo te
leurstellend dat de statenle
den geen tijd konden vrijma
ken. „Het blijkt dat PvdA, CDA
en WD, buiten ons om, al
langs zijn geweest. Een nieu
we afspraak zou dus alleen
voor de kleinere fracties gel
den en het is de vraag of dat
zin heeft." Op het provincie
huis bleek dat ook in de agen
da van Van Nieuwenhoven
voorlopig geen gaatje te vin
den was voor de Vrienden,
maar een woordvoerster be
nadrukte dat geen sprake was
van onwil. „Mevrouw Van
Nieuwenhoven is op vakantie.
Als ze dinsdag terugkomt, zal
ik deze zaak met haar bespre
ken."
door Fred van Rooij
bodegraven - Er moet geen
stolp over het Groene Hart wor
den geplaatst. Ontwikkelingen
moeten doorgaan. „We moeten
oog houden voor wat de toe
komst vraagt", zei gedeputeer
de Dwarshuis-van de Beek gis
teren in het Evertshuis bij de
overhandiging van het rapport
'Natte assen' van de stichting
Groene Hart. Zij onderschrijft
het belang van het behoud van
de industriële erfgoederen
langs de Oude Rijnzone zoals
het rapport stelt, maar heeft
daar wel een voorbehoud bij:
„We leven en werken ook in dit
gebied." De bal ligt wat haar
betreft bij de gemeentes. „Zij
hebben een monumentenbe
leid en moeten de ambitie
neerleggen."
De tweede bal legde de gedepu
teerde bij de projectontwikke
laars. „Zij kunnen zorgen voor
hergebruik van de erfgoederen
langs de Zuid-Hollandse water
wegen. Dwarshuis staat niet ne
gatief tegenover het rapport,
maar plaatste wel deze kantte
keningen. Niet alles is idyllisch,
volgens haar. De provincie kan
zelf weinig doen. „Wij hebben
geen rol in de frontlinie." Wel
Veel fabrieken gelegen in dit ge
bied zijn gesloten in de jaren
zeventig. De gebouwen zijn
hergebruikt of simpelweg ver
dwenen. Een voorbeeld is de
Van Oordt dakpannenfabriek
uit Alphen aan den Rijn. Slechts
de directeurswoning staat nog
overeind. Wat de stichting wil is
behoud en hergebruik van der
gelijke monumentale panden.
Deze gebouwen zijn bijvoor
beeld de kleifabriek Gijjaar in
Leiderdorp, Werklustm Ha-
zerswoude-Rijndijk en in Al
phen aan den Rijn en het mo
lencomplex Gouwsluis.
Vroeger was de rijnzone een in
dustrieel gebied, volgens de Ka
mer van Koophandel (KvK)
Rijnland is dat nog steeds. Nu
nog zit 80 procent van de bij de
KvK Rijnland aangesloten be
drijven in het gebied langs de
Oude Rijn. Een belangrijke fac
tor dus voor de lokale econo
mie. Maar ook de KvK ziet veel
in behoud van belangrijke en
beeldbepalende gebouwen.
„We moeten ook nieuw erfgoed
durven toevoegen." Een voor
beeld is de voormalige Baronie-
fabriek in Alphen aan den Rijn.
„Er moet verder ontwikkeld
worden, het Groene Hart is
geen museum."
wil de provincie een stimulans
zijn waar nodig om belangrijke
gebouwen te behouden.
Gisteren presenteerde de stich
ting Groene Hart voor een pu
bliek van zestig personen het
rapport voor behoud van de in
dustriële erfgoederen, onder
andere langs de Oude Rijn. On
der de aanwezigen onder ande
re vertegenwoordigers van di
verse omliggende gemeentes en
van de provincie. In het rapport
pleit de stichting voor het be
houd van veel belangrijke his
torische gebouwen. Juist nu,
omdat er volop plannen wor
den gemaakt tot inrichting van
Nieuw Werklust
in Hazerswoude-
Rijndijk, voor
beeld van indu
strieel erfgoed.
Archieffoto:
Wim Dijkman
de Oude Rijnzone. Die ontwik
keling hangt samen met de
komst van de Rijn Gouwe Lijn,
waarbij gemeentes de mogelijk
heid hebben om woningen in
dat gebied te bouwen.
