'Ik kots van sterren'
Dóódschaamte
Basketbalcoach Humphrey van Haver kan het niet laten
zaterdag 12 februari 2005
SPORT
rtjan van Geen
Lrtjai
)ORP - Het is een leven in het teken van bas-
ISinds zijn pensionering als gymnastiekleraar,
ar maanden geleden, heeft Humphrey van
j iet hoogstens overdag een stuk rustiger. Vijf
i n per week geeft hij training, deels bij BV Lei-
deels bij de studenten van LUSV. Waar hij
>oekt de 62-jarige Van Haver succes. Simpel-
or zijn non-conformistische optreden. „Ik
n sterren", zegt Van Haver.
d geboren in Bandoeng, Nederlands-Indië.
werd het gezin 'het land uit geschopt', zo-
ïet zelf omschrijft. Ze streken in Leiderdorp
.roers Ferry en Wally speelden in het eerste
L. Humphrey liet als enige in de familie
■voor wat het was en stortte zich op basket-
s je eenmaal van een zaalsport hebt ge-
is het heel lastig om 's winters nog een kei-
ial op je dijbeen te krijgen."
ver begon bij het roemruchte Bona Stars
;on Kallenberg. „Hij kon je geen techniek
ie,n, maar hij maakte je wel enthousiast voor
jpial." Toen hij naar de Haagse academie
hamelijke opvoeding ging, stapte hij over
etjnpers. Van Haver speelde onder anderen
n Wallaart, die later coach van Parker Lei-
t worden. „We werden achter elkaar kam-
naar dat was niet lastig als eenoog in het
r blinden. Alle gymleraren van Den Haag
fl!nd bolwerk
.Dor de academie raakte hij besmet met het
't'fi training geven. Van Haver, inmiddels
1 naar Voorburg: „Ik wilde met een groep
"grs graag prestatiebasketbal spelen, maar
lur ging daar niet in mee. Vervolgens heb
irburg opgericht, met het gevolg dat ik bij
geroyeerd werd. Dat was niet slim van de
it alle gymleraren kwamen toen met mij
:r bouwde de nieuwe club uit tot een flo-
ilwerk. Eerst bracht hij de vrouwen („Ik
Blangé, de zus van Peter, van volleybal
d") naar de top van Nederland en nadat
ïen vijf jaar lang de promotiedivisie gedo-
hadden, maakten ook zij onder zijn lei-
laatste stap naar de eredivisie. Van Haver
goeddeels met basketballers uit de eigen
g. „Eredivisie spelen is een financiële
:n sportieve. We waren geen hoogvlieger,
alden jaarlijks wel twaalf tot veertien pun-
lat met een eigen identiteit en een eigen
rloochende hij zijn filosofie. Iedereen
fed werken en zich in dienst stellen van het
Tc kreeg wel eens kritiek van mensen, die
kt ik niet de beste spelers opstelde. Onzin,
net het beste team. Ik kots van sterren.
|en eens een team met drie Amerikanen,
aal in dienst van het team speelden. Er
was er eentje, die bij mij over de vloer kwam, op
de bank ging zitten en gedichten las. Dat had ik
nog nooit meegemaakt. Een ander kwam van een
topuniversiteit uit de Ivy League. Naast basketbal
len representeerde hij de sponsor naar buiten toe.
Ik wilde hem graag houden, maar hij kwam naar
me toe en liet een aanbod voor een baan op Wall
Street zien. Ik moest even met mijn ogen knippe
ren. Dat bedrag kon hij niet laten lopen."
Diezelfde Amerikaan leerde hem eens een belang
rijke les bij een tour door de Verenigde Staten.
Voorburg speelde een wedstrijd tegen Mississippi
State University en kwam met tien punten voor.
Ineens namen de arbiters allerlei vreemde beslis
singen in Voorburgs nadeel. Van Haver ging uit
zijn dak. „Er zaten 20.000 man op de tribune,
waarop die Amerikaan mij duidelijk maakte dat
we niet móchten winnen. Het was een pre season
game en er moesten seizoenkaarten worden ver
kocht. Dan was het niet de bedoeling dat wij daar
kwamen winnen. Als we met minder dan tien
punten zouden verliezen, hadden we nog een mo
rele zege geboekt."
Breuk
Met Voorburg kwam het een paar jaar geleden
plots tot een breuk. Van Haver, erelid, kreeg in
eens van het bestuur te horen dat verdere samen
werking niet gewenst was. Vlak daarvoor had de
Nederlandse basketballbond de twee jeugdteams
uit de eredivisie gezet, omdat Voorburg geen
scheidsrechters kon leveren. „We hadden dispen
satie gekregen toen we twee jeugdleden naar de
scheidsrechterscursus stuurden. Wat bleek? Een
ervan was een paar keer niet komen opdagen.
Maar waar zitje verstand als bond dat je zo'n
zorgvuldig opgebouwde tere loot in één keer op
heft?"
„Ik heb zelf in het bestuur gezeten, maar had een
hekel aan vergaderen. Ik moet doen waar ik goed
in ben en dat betekent dat ik de zaal in moet.
Maar het mocht niet meer. Het bestuur voelde de
macht om mij weg te sturen. Dat heeft me heel
veel pijn gedaan. Erger nog was dat die jongen, die
verzuimd had op de cursus, even later met z'n
grote bek in het juniorenteam speelde, terwijl hij
er bij mij niet voor in aanmerking kwam. Daar
snapte ik niets van. Hem zou ik, als veroorzaker
van alle leed, als eerste hebben weggestuurd. Het
gaat helemaal mis met Voorburg. Er speelt er geen
eentje meer die zelf is opgeleid. Alles komt van
buiten. Ik geef ze nog vijf jaar."
Het duurde een jaar voor hij het hem aangedane
onrecht van zich afkon zetten. „Pas sinds kort kan
ik er weer over praten. Het bestuur zou me een
brief sturen met een uitleg waarom ze het niet me
eens waren. Ik wacht er nog op. Het is wel goed
zo. Ik heb er afstand van genomen. Ik voelde me
bij Voorburg verantwoordelijk voor alles. Als er
een trainer wegviel, nam ik het over. Soms had ik
elke avond drie of vier verschillende groepen."
Kinderen
Zoon Olaf (34) speelde onder hem in de eredivisie,
net als tweede zoon Sven (23) die zich vorig jaar
bij LUSV aanmeldde. Dochter Kirsten (19) maakte
de overstap naar BV Leiderdorp toen het junioren
team van Voorburg door de bond werd terugge
trokken en is naast vaste kracht van de Al bank-
speelster in dames 1. Natuurlijk kon vader Hum
phrey niet alleen toekijken. En dus traint hij nu de
studenten en de Leiderdorpse juniores. „Ik heb
mijn kinderen altijd training gegeven. Als ze willen
basketballen, kan ik het hen beter goed aanleren.
Ik heb altijd kritiek. Mijn beste vriend, Hans van
Balkom, trainde LUSV. Ik vond dat hij er nogal ou
derwetse opvattingen op nahield. We zijn het toen
samen gaan doen. Sinds december doe ik het al
leen."
In het eerste deel van de competitie werd LUSV
met twee vingers in de neus kampioen. De stu
denten spelen de tweede helft op het hoogste ray
onniveau, een klasse onder de landelijke eerste di
visie. „Met studenten werken is een verademing.
Het zijn intelligente jongens. Als ik een geintje
maak, snappen ze het. En ik hoef alles maar één
keer uit te leggen. Ze hebben ook geen grote ego's,
gunnen elkaar dingen. Veel jongeren ontlenen sta
tus aan basketbal. Als ze weinig spelen, worden ze
kwaad. Dat geldt voor studenten niet. Maar ja,
studenten gaan dan weer op wintersport. Dat was
vroeger onmogelijk bij mij. Als ik moet kiezen, ver
schuif ik wat anders. Ik vond het vroeger al moei
lijk als ik op school een ouderavond had."
Dikkerdjes
Van Haver heeft 34 jaar voor de klas gestaan, weet
hoe hij groepsprocessen moet controleren en be
geleiden. „Ik ben nooit een dag ziek geweest. Als
je als docent geen orde kan houden is het vak een
hel. In de eerste twee jaar leerde ik mijn leerlingen
discipline. En als ik een keer bij een andere klas
surveilleerde, hoefde ik maar naar ze te kijken en
ze waren stil. Ik gaf gym. De zwakkeren in de klas
waren mijn doelgroep, de goeden komen toch wel
goed terecht. Bij mij deden de dikkerdjes altijd
mee. In zo'n klas gaf ik geen turnen. Dat werkt
veel te confronterend. Dus deed ik andere dingen.
Mijn zaal stonk altijd naar zweet."
Als docent lichamelijke opvoeding staat hij de
aanpak van Louis van Gaal en Co Adriaanse voor.
„Ik ga als een olifant door de porseleinkast. De
ploeg is het belangrijkst. Het leukste is om alle in
dividuen zo te manipuleren dat ze samen tot een
prestatie komen. Een gymnastiekleraar met een
specialisatie heeft altijd een voordeel. Ik ben een
Feyenoord-fan, maar ik gruwel van Ruud Gullit.
Verdedigen kun je leren. Die Song (in de winter
stop weggestuurd door Gullit red.) zag niet wie er
uit zijn rug kwam. Dat is bij basketbal een dood
zonde. Als ik dan naar AZ kijk, zie ik een filosofie.
Iedereen die de bal heeft, moet drie passes kun
nen geven. Daar moeten de anderen voor zorgen
door zonder de bal te lopen. Dat soort dingen
worden je op de academie geleerd. De enige uit
zondering is Johan Cruijf. Naar hem luister ik
graag. Niet naar zijn Nederlands, maar hij zegt
zinnige dingen."
Agressief
Hij is altijd licht ontvlambaar geweest. Als Van Ha
ver coacht, gaat hij er volledig in op. Dan stamp
VOOR MEKAAR
voet, scheldt en tiert de Voorburger. „Er zijn men
sen die mijn bloed wel kunnen drinken, omdat ik
zo agressief coach. Zelfs mijn eigen familie zegt
dat ze niet begrijpen dat er basketballers zijn die
onder mij willen spelen."
Een vooronderstelling die door dochter Kirsten
meteen na de training van dames 1 wordt gelo
genstraft als blijkt dat de wedstrijd van LUSV sa
menvalt met die van de junioren van BV Leider
dorp. „Pappa, kom je alsjeblieft óns coachen za
terdag? We móeten winnen."
Van Haver grijnst.
Schaamte moet het zijn ge
weest, of gekrenkte trots, die
Yvon DesRochers er vorige
week toe bracht zichzelf van
het leven te beroven.
Vier jaar geleden wees de we-
reldzwembond FINA de we
reldkampioenschappen zwem
men waterpolo) toe aan
Montreal. Zo vanzelfsprekend
als dit lijkt, was het niet. Mon
treal had sinds de Olympische
Spelen geen belangrijk sport
evenement gehuisvest: de ac
commodaties waren niet van
deze tijd.
Maar toen Montreal als direc
teur-generaal van zijn organi
satiecomité Yvon DesRochers
naar voren schoof, leek alles
goed te komen.
DesRochers, jurist, getrouwd,
twee kinderen, had aan 1976
de faam overgehouden dat wat
hij aanraakt in goud veran
dert. Hij behoorde tot de tot het
establishment bekeerde rebel
lenclub van premier Pierre
Trudeau en wijdde veel van
zijn vrije tijd aan het 'rendabi-
liseren' van het kunst- en thea
terleven in Ottawa en Mon
treal, wat van hem een geziene
figuur maakte. Zijn masterpie
ce was ech ter het olympisch
kunst- en cultuurprogramma
van 1976, waarvan hij de di
recteur was.
Drie weken geleden werd Mon
treal het WK door de FINA ont
nomen. DesRochers schaamde
zich dood.
Op woensdag 2 februari werd
zijn levenloze lichaam gevon
den. In zijn grijze Mercedes
had Yvon DesRochers zichzelf
een kogel door het hoofd ge
schoten, hij was 60 jaar.
Een paar weken geleden was ik
in Canada.
Dit land is nogal in de war: de
ijshockeycompetitie ligt stil. De
profs zijn in staking. Je zou
denken dat dit de weg in de
sportbulletins op tv en op de
sportpagina's in de krant vrij
maakt voor andere sporten,
maar dit is geenszins het geval.
Naarmate er minder (want: in
het geheel niet) door de profs
wordt geijshockeyd, wordt er
méér over bericht. Elke dag dat
er niet wordt geijshockeyd
brengt immers de dag dat er
wél weer wordt gehockeyd
dichterbij en daar gaat het
steeds weer over. Daarnaast
hadden de sportrubrieken aan
dacht voor het WK zwemmen,
in juli in Montreal. De organi
satie hiervan stond namelijk
op de tocht.
Drie nieuwe zwembaden (plus
twee tijdelijke) waren welis
waar bijtijds gerealiseerd,
maar als ik de bedragen goed
onthouden heb had het comité
van DesRochers pas op 4 van
de beoogde 12 miljoen dollar
sponsorgeld beslag weten te
leggen en was de voorverkoop
tot dusverre een fiasco. De
kaartverkoop was op 6 miljoen
begroot, nog geen half miljoen
daarvan was binnen. Montreal
kwam dus een kleine 14 mil
joen te kort. Niet dat DesRo
chers. uit naam van de stad,
daaronder gebukt leek te gaan
in de nieuwsitems op televisie.
..We've got a job to do", hoorde
ik hem zeggen („Er is werk aan
de winkel"), toen ik hem in het
Canadese sportjournaal over
een rode loper een restaurant
in Montreal binnen zag lopen
en hem gevraagd werd of hij de
dreigementen van de FINA om
het WK aan een andere stad toe
te wijzen serieus nam.
Wist hij toen al dat als hij zich
achteraf dood zou moeten
schamen hij zich ook echt dóód
zou schamen, vraag ik me nu
af en met welke bedoeling
schafte hij ooit zijn pistool
aan
Yvon DesRochers was niet ge
liefd bij zijn medewerkers, lees
ik nu. Hij.was autoritair, op
het dictatoriale af, zegt ex-per
soneel. Dat de Canadese over
heid geen geld voor het WK'
overhad, had alles met DesRo
chers van doen, weinig met het
evenement en zelfs nadat Mon
treal het toernooi ontnomen
was, bleef de burgemeester zich
beijveren voorde organisatie
en liet na overleg in Parijs met
FINA-voorzitter Mu&bpha lar-
faoui weten dat een kleine per
sonele aanpassing in de top
van het WK-comité wonderen
zou doen.
Dit wonder is geschied.
Montreal mag alsnog het WK
huisvesten, want de kleine per
sonele aanpassing in de top
van het organisatiecomité is na
de zelfmoord van haar direc
teur onvermijdelijk. Wat ik me
nog steeds afvraag is, is het
schaamte of trots dat Yvon
DesRochers de dood in heeft ge
jaagd? „Ik wijk niet", luidde
zijn reactie op de verklaring
van burgemeester Tremblay. Al
de volgende ochtend week hij.
Voor altijd.
Frank Snoeks
Humphrey van Haver: „Met studenten werken is een verademing." Foto: Hielco Kuipers
de persoon achter de bar. Die
zegt wat er nodig is en ik bestel
het dan."
Hoeveel tijd besteedt u aan dat
werk?
„Een uurtje of acht in de week
en een uur of vijf op zondag.
MSV is een stuk van mijn leven.
Ik heb meer dan dertig jaar zelf
gehandbald. Ik begon op mijn
zestiende. Ik ben haast dage
lijks met MSV bezig, krijg brie
ven van de gemeente, van de
bond, doe iets in de kantine.
Nu is er ergens lekkage en moe
ten we dat even repareren. Ei
genlijk is het elke dag wel
MSV."
Wat zou een leven zonder MSV
zijn?
„Rustig. Aantrekkelijk? Ik zou
het niet weten. Ik kan het niet
missen. Een beetje meer rust
zou wel prettig zijn, maar vind
maar eens andere mensen om
alles te doen."
Dat is lastig?
„Er zijn wéinig mensen die wat
doen. Meestal is het een vaste
kern en bij MSV zijn dat een
man of tien, elf. Dat is een grote
zorg voor de toekomst. We krij
gen steeds minder jeugdleden
en de doorstroming naar de se
nioren is slecht. Ie mag blij zijn
als van tien junioren er één bij
de senioren komt. Somber ben
ik nog niet. Het lukt ons nog
steeds om het zaakje draaiende
te houden. We organiseren ook
van alles naast het handbal. Ge
zelligheid is er wel bij de club."
Voor Mekaar is een serie over vrijwil
ligers in de sport. Kandidaten voor
deze rubriek kunt u mailen naar
sportredactie.ld@hdc.nl of schrifte
lijk aanmelden via Postbus 54, 2300
AB, Leiden.
Haasnoot,
ar.
t Noord wijk
^S|j de vereniging?
nijn vrouw leid ik
Cjecretariaat en het
lariaat. We doen
>r de kantine, be
lingen en zorgen
irhoud van die
>al staat er dezelf-
