VS bang voor JaPan vs Noord-Korea: meer dan een voetbalwedstrijd
atoomkennis
bij terroristen
BUITENLAND
I
Gelukldge Denen hoeven geen andere coalitie
Gijzelalarm in Bern na overval
Rebellen Tsjetsjenië
eisen vrede bij Poetin
Khan gaf Saudi's informatie
VS werken aan nieuwe
generatie atoomwapens
Bush wil begrotingstekort
met 10 procent reduceren
Ex-bewaker (78) onthult:
Ik gaf Göring zelfmoordpil
g doden
mp lastig
(berging van de 104
van het Afghaanse
:gtuig dat donder-
ianistan tegen een
kan nog weken du-
iren troffen gisteren
olaat sneeuwveld ten
,i de hoofdstad Kabul
^drie inzittenden van
laan. Gespecialiseer-
uit Slovenië moesten
jp ruim 3000 meter
j>r verslechterende
landigheden al weer
h
irfestival
levens
- Zeker negentien
fyi om het leven geko-
een een vliegerfes-
Pakistaanse stad
Via tweehonderd
[lakten gewond. On-
fctoffers zijn veel kin-
doden vielen door
van metalen draden
geren, vreugdescho-
icht en een reeks van
jelukken. Zo vielen
ene toeschouwers van
wamen mensen on
derwijl zij vliegers
jen.
•naren in
l'ijgelaten
|e vier Egyptenaren
in de Iraakse hoofd-
>(n ontvoerd, zijn
'merikaanse militai
ren het viertal giste-
Tstorming van het
n de gijzelaars ge-
rden gehouden. Vol-
itferkgever, het tele-
Orascom, en de
i/eambassasade is er
d betaald.
i/V
lijft langer
tiekenhuis
5 Johannes Paulus II
.in het ziekenhuis
was gepland, maan-
gemaalct. Het is nog
wïnet hoeveel dagen
—ran de paus is ver-
^rkvorst werd vorige
Ziekenhuis opgeno-
'3 emhalingsproble-
jaolg van een griep.
Vaticaan is de paus
rende hand.
ama
Jr België
Dalai Lama heeft
aan België afgezegd.
JJ en poütiek leider
Etaanse volk wil
njlomatieke proble-
ep^elgië en China
De komst van de
In juni viel toevallig
»en staatsbezoek
gche koning aan
aa heeft Tibet in
d. Sindsdien leeft
bilte regering in bal-
Izjke coalitie
irmoede
dinsdag 8 februari 2005
^kelijke en verwante
)va op het gebied van
1 ontwikkelingssa-
werken aan een
coalitie tegen ar-
irecht. De alliantie
enlwerkingsverband
dp. De kersverse
HVftg kan al worden
orojecten voor we-
n de Aziatische
j)or de tsunami zijn
fgeert
rr Muur
raël negeert de de
i het Intematio-
lin Den Haag dat
sraël bouwt op
is gebied in strijd
itionaal recht en
inexatie inhoudt,
ie Hooggerechts-
_J uitspraak van het
vant'. De uitspraak
u Hooggerechtshof
beperkte en deels
kr informatie en kan
?a«geerd worden. Het
eteen Haag oordeelde
sraël boycotte de
art |anks vroeg het hof
!50 ële reactie. Het Is-
inet moet zich nog
ter het oordeel van
Ichtshof.
'01
»ak
inochet
enjpi advocaat in
Iteren verzocht om
gerrl de onschend-
dj oud-dictator Au-
et. In dit geval gaat
rdwijning van 119
van Pinochets
'operatie Colom-
leime politie. De
diet was eerder al
baarheid ontno-
iuit de weg rui-
~i tegenstanders,
gebeurden in de
via een geheim
isverband tussen
tindiensten van en-
regimes in La-
hong kong/gpd/reuters -De
Verenigde Staten onderzoeken
of de Pakistaanse atoomgeleer
de Abdul Oadeer Khan nucleaire
kennis heeft verkocht aan Saudi-
Arabië en andere Arabische lan
den. De VS zijn bang dat de ken
nis hierdoor binnen handbereik
is gekomen van terroristen.
Dat meldt het Amerikaanse
tijdschrift Time. Volgens het
blad heeft Khan's netwerk ook
een veel belangrijkere rol ge
speeld in de opbouw van de
nucleaire capaciteit van Iran en
Noord Korea dan aanvankelijk
aangenomen.
Khan, die in Nederland werkte
en handel dreef met Neder
landse zakenlieden, bekende
vorig jaar atoomgeheimen te
hebben doorverkocht aan Iran,
Libië en Noord Korea. Publie
kelijk ontkent Iran dat het bezig
is atoomwapens te ontwikke
len, maar met name de VS en
Israël beweren het tegendeel.
Volgens weekblad Time geeft
het bewind in Teheran intern
toe dat het zeker 13 keer in con
tact is geweest met het netwerk
van de Pakistaan.
De Amerikaanse president
Bush zou vorig jaar december
tegen zijn Pakistaanse ambtge
noot Pervez Musjarraf hebben
gezegd ervan uit te gaan dat
Khan niet het achterste van zijn
tong heeft laten zien over zijn
nucleaire transacties. Musjarraf
gaf Bush gelijk maar stemde er
vervolgens niet mee in dat
Khan, die scherp in de gaten
wordt gehouden door de Pakis
taanse veiligheidsdienst, wordt
ondervraagd door de Amerika
nen.
Onderzoekers van de VS en het
VN-atoomagentschap IAEA
stellen dat Khan, die tien jaar
lang kris kras de wereld over
reisde, ook bezoeken bracht
aan Saudi-Arabië, Egypte, Soe
dan, Ivoorkust en Niger. De
exacte reden voor die bezoeken
heeft men nog niet vast kunnen
stellen, maar het vermoeden
bestaat dat Egypte en Saudi-
Arabië nucleaire kennis wilden
en de Afrikaanse landen urani
umerts wilden leveren.
Khan, ook wel de vader van de
Pakistaanse atoombom ge
noemd, is niet langer betrokken
bij de nucleaire activiteiten in
zijn land en verkeert in slechte
gezondheid. Maar volgens het
Amerikaanse Time is zijn net
werk van leveranciers en tus
senpersonen nog altijd actief.
new york/anp- Amerikaanse
wetenschappers zijn bezig een
nieuwe generatie atoomwa
pens te ontwikkelen. Die moe
ten duurzamer en betrouw
baarder zijn dan het huidige
arsenaal dat aan het veroude
ren is. Dat meldde de New
York Times gisteren op basis
van gesprekken met federale
functionarissen en deskundi
gen. Volgens de krant werken
er minder dan honderd men
sen aan, maar moeten die
binnen vijf tot tien jaar met
prototypes van bijvoorbeeld
kernkoppen komen. Tot nu
toe gebruikten officiële bom
menmakers de modernste
technologieën en methodes.
Dat resulteerde in lichtge
wicht, krachtige en vaak erg
kleine kernkoppen. Volgens
The New York Times slaan de
ontwerpers nu een nieuwe
weg in: ze maken wapens die
groter, robuuster zijn en daar
door ook langer meegaan.
De kernkoppen uit het huidi
ge arsenaal gaan ongeveer
vijftien jaar mee. Veel van de
10.000 Amerikaanse kernkop
pen zijn al twintig jaar oud.
Dat maakt ze minder be
trouwbaar.
Het Amerikaanse Congres
keurde in november de nieu
we aanpak goed, volgens de
krant zonder er veel rucht
baarheid aan te geven. Het
programma heet Reliable Re
placement Warhead, hetgeen
zoveel betekent als betrouw
bare vervanging kernkop.
Washington/ANP - De Ameri
kaanse president Bush wil het
tekort op de begroting van de
Verenigde Staten verminderen
met bijna 10 procent van naar
schatting 427 miljard dollar in
het lopende jaar tot 390 miljard
dollar (306 miljard euro) in het
op 1 oktober beginnende finan
ciële jaar 2006. Dat blijkt uit de
begrotingsvoorstellen die de
president gisteren' naar het
Congres heeft gestuurd.
Het begrotingstekort, volgens
velen een hoofdoorzaak van de
waardevermindering van de
dollar, moet in het financiële
jaar 2010 zijn afgenomen tot
207 miljard dollar. De uitgaven
stijgen het komende jaar met
3,5 procent tot 2,57 biljoen dol
lar. Dat is de geringste procen
tuele stijging sinds Bush aan
het bewind kwam. De inkom
sten zullen volgens de begro
ting stijgen met 5,8 procent tot
2,18 biljoen dollar.
Bush wil miljarden bezuinigen
op onder meer sociale pro
gramma's, milieubescherming,
onderwijs en landbouwsubsi-
des. „Mijn regering wil ervoor
zorgen dat elk programma de
beoogde resultaten oplevert.
Waar de omstandigheden dat
rechtvaardigen, voorziet de be
groting in aanzienlijke uitga
venbeperking of stopzetting bij
programma's die tekortschie
ten", aldus Bush in zijn begro-
tingsboodschap aan het Con
gres.
Meer geld komt er voor defen
sie, binnenlandse veiligheid en
ontwikkelingshulp. De steun
voor ontwikkelingslanden gaat
omhoog met 2,1 miljard dollar
naar 9,5 miljard dollar, maar
blijft nog steeds ver onder de
norm van de Verenigde Naties.
door onze correspondent
Peter van Nuijsenburg
Tokio - Wat dit jaar verder nog
in petto heeft, weet natuurlijk
niemand, maar voor Japanners
staat in elk geval een ding vast:
dé voetbalwedstrijd van het jaar
wordt morgen in Saitama ge
speeld. Het Japanse elftal speelt
dan namelijk in het stadion van
de Urawa Reds, de oude club
van Feyenoorder Shinji Ono,
tegen Noord-Korea.
Het is een kwalificatiewedstrijd
voor het WK van volgend jaar in
Duitsland, maar er staat, zoals
meestal als Japanners en Kore-
anen op elkaar stuiten, veel
meer op het spel. De wedstrijd
wordt gespeeld op een moment
dat de betrekkingen tussen To
kio en het stalinistische regime
in Pyongyang, rond het vries
punt schommelen.
Oorzaak van de kille relatie is
het nu al twee jaar durende
conflict over Japanners die
ruim 25 jaar geleden door
Noord-Koreaanse geheimagen
ten zijn ontvoerd. Vijf van hen
zijn ruim twee jaar geleden vrij
gelaten, maar over het lot van
een nog onbekend aantal ande
ren heerst nog steeds onzeker
heid. Eind vorig jaar stuurde
Pyonyang de stoffelijke resten
van wat een ander slachtoffer
zou zijn terug naar Japan. DNA-
onderzoek wees echter uit dat
Koreanen het gebeente van ie
mand anders hadden opgegra
ven. Dit werd door Pyongyang,
ondanks het wetenschappelijk
waterdichte bewijs, met karak
teristieke heftigheid ontkend.
Na dit laatste staaltje totalitaire
gevoelloosheid werd in Japan
de roep om sancties tegen
Noord-Korea steeds luider. De
regering heeft hier (nog) geen
gehoor aan gegeven, omdat ze
vreest dat Pyongyang als repre
saille het dossier 'Ontvoerde Ja
panners' definitief zal sluiten,
waardoor men nooit zal weten
wat met andere slachtoffers is
gebeurd. Maar het publiek,
aangespoord door de altijd
luidruchtige nationalistische
politici, eist genoegdoening.
De Noord-Koreaanse gemeen
schap in Japan (rond de
150.000 personen) was toch al
nooit populair, maar sinds de
onthullingen over de ontvoe
ringen is ze het doelwit van een
door de rechtse nationalisten
georkestreerde hetze. Aan de
Speciale eenheden van de politie in Bern hebben positie gekozen om het Spaanse consulaat binnen te
vallen. Foto: Reuters/Ma reus Gyger
madrid/bern/anp- Een gijze
lingspoging op het Spaanse
consulaalt in Bern is gisteren
geweldloos geëindigd.
Zwitserse veiligheidstroepen
vielen het consulaat gistermid
dag binnen op zoek naar drie
gewapende mannen. Dat ge
beurde vijf uur nadat het trio
het gebouw was binnengeval
len.
De twee of drie consulaatmede
werkers waren bij de bestor
ming al in veiligheid. Onduide
lijk is of de overvallers al dan
niet zijn gearresteerd.
Hoewel de Spaanse minister
Moratinos van buitenlandse za
ken al had gemeld dat de drie
overvallers waren afgevoerd,
vermoedde de politie dat ze
nog in het pand zaten.
Volgens de politie zijn alle me
dewerkers van het consulaat
veilig.
Eén is gewond geraakt. Op het
moment dat het trio het pand
binnenging, waren er twee of
drie personeelsleden aan het
werk.
Volgens de Zwitserse politie
drong het trio 's morgens vroeg
met messen en pistolen het
consulaat binnen en werden
enkele mensen kort vastgehou
den.
Drie uur na het begin van de
overval meldde minister Mora
tinos dat de drie het op de kluis
hadden voorzien en dat ze het
pand hadden verlaten. De poli
tie sprak dat laatste meteen te
gen.
De Zwitserse radiozender RSR
meldde dat de mannen toesloe
gen toen 's ochtends een mede
werker naar binnen ging. Een
collega was al binnen. Korte tijd
later arriveerde een derde con
sulaatmedewerker. De politie
reed toevallig langs, kreeg arg
waan en sloeg alarm.
Al gauw ging ze uit van een gij
zeling, positioneerde scherp
schutters en een speciale een
heid bij het pand en riep een
gij zeiteam op.
In het consulaat werken door
gaans twaalf mensen, onder
wie vooral Spanjaarden.
vooravond van de wedstrijd van
het jaar waren de Noord-Korea -
nen niet zonder reden bang
voor een aanscherping van de
campagne.
Om dat te voorkomen heeft
premier Koizumi tot kalmte ge
maand. „Voetbal is geen poli
tiek. Ik wil dat de wedstrijd in
een vriendschappelijke sfeer
wordt gespeeld."
Dat schijnt effect te hebben ge
sorteerd. Een woordvoerder
van een van de belangrijkste
nationalistische organisaties
verklaarde: „Sport is sport. We
hebben geen acties gepland."
Niettemin zal de politie woens
dag in ongekende sterkte uit
rukken.
De wedstrijd zelf is vooral inte
ressant omdat Noord-Korea
voor het eerst sinds 10 jaar weer
deelneemt aan de kwalificatie
voor een WK. Twee Noord-Ko
reanen spelen als prof in de Ja
panse competitie. De rest van
het team bestaat uit 'soldaten'
van het Noord-Koreaanse leger.
Zij worden geïnspireerd door
de Dierbare Leider, Kim Jong U,
die zoals het een Noord-Kore
aanse dictator betaamt, alles
kan, alles weet en dus ook een
groot voetbalstrateeg is.
Als de Noord-Koreanen woens
dag winnen, zal de zege onge
twijfeld aan Kims wijsheid te
danken zijn. Als ze verliezen, is
dat uiteraard niet de schuld van
Kim, maar te wijten aan hun
slechte uitvoering van zijn geni
ale inzichten. Volgens kenners
moet het gek lopen, wil Japan
verliezen.
los angeles/anp -Het was een
van de raadselen rond de Twee
de Wereldoorlog. Hoe slaagde
de veroordeelde nazi Hermann
Göring erin zichzelf te vergifti
gen, vlak voor zijn executie? Het
blijft vermoedelijk voor altijd
een mysterie, maar de nu 78-ja-
rige Herbert Lee Stivers be
weerde gisteren in de Los Ange
les Times dat hij Göring de zelf
moordpil gaf.
Alle andere hoofdrolspelers zijn
overleden, dus Stivers' bewe
ring is niet meer te bewijzen.
Stivers (nu 78) zelf weet het ze
ker „Ik gaf hem die pil." Zestig
jaar lang zweeg Stivers, uit
angst om alsnog te worden ver
volgd door het Amerikaanse le
ger. Op aandringen van zijn
dochter zocht hij nu de publici
teit.
Over de zelfmoord van Göring
gaan tal van verhalen. Zo zou
hij een portie gif hebben be
waard in ofwel zijn holle kies,
navel of lichaamsopeningen of
onder zijn gekamde haar. An
deren vermoeden dat de zelf
moordcapsule hem is toege
speeld in een stuk zeep of zelfs
door zijn vrouw Emmy, tijdens
hun allerlaatste zoen.
Volgens Stivers ontliep Göring
uiteindelijk de galg, omdat hij
als 19-jarige bewaker op het
Neurenberg-proces het 'medi
cijn' in een pen naar de nazi
smokkelde.
Dat gebeurde op verzoek van
een onbekend, leuk, jong meis
je dat hij net was tegengeko
men. Later begon het hem te
dagen dat hij er was ingeluisd.
Op een afscheidsbriefje liet Gö
ring twee weken later weten de
capsule „al heel lang" in zijn
bezit te hebben.
Twee uur na zijn zelfmoord zou
Göring, Hitiers rechterhand,
zijn opgehangen.
moskou/gpd - De Tsjetsjeense
rebellenleider Asian Maschadov
heeft de Russische president
Poetin opgeroepen vredeson
derhandelingen te openen.
Het door hem vorige week afge
kondigde eenzijdige staakt het
vuren was bedoeld om het Poe
tin duidelijk te maken dat het
hem menens is, aldus Mascha
dov in een zeldzaam interview
met journalisten van de krant
Kommersant.
„Onze oproep is een poging
onze trouw aan de vrede aan te
tonen en de Russische leiding
tot rede te brengen. Ik geloof
dat hetgeen er nu in de Kauka-
sus gebeurt tot een ramp kan
leiden. Van de andere kant ge
loof ik niet dat president Poetin
echt beseft hoe diep de afgrond
is waarin Rusland en de hele
Kaukasus worden getrokken.
Daarom is mijn oproep aller
eerst gericht aan de president
van Rusland", aldus Mascha
dov. In Moskou werd meteen
negatief gereageerd. Een hoge
ambtenaar veroordeelde Kom
mersant wegens de publikatie
van een interview met een ban
diet. De krant is in handen van
Boris Berezovsky. De multimil
jonair is naar Groot-Brittannië
gevlucht nadat de Russische re
gering hem wilde aanhouden
wegens manipulatie bij het ver
krijgen van bedrijven.
Binnen de pro-Russische rege
ring in Tsjetsjenië werd het
voorstel van Maschadov afge
daan als een poging rust te krij
gen waardoor hij zijn troepen
kan hergroeperen en verster
ken.
De Tsjetsjeens vice-premier Ka-
dyrov zei dat Maschadov zich
gewoon moet overgeven. Hij
vroeg zich af hoe een regering
kan gaan onderhandelen met
iemand die verantwoordelijk is
voor terroristische acties waar
bij talloze burgers zijn omgeko
men. Van de andere kant heeft
het ook geen zin te gaan onder
handelen met iemand die zelf
zegt geen controle te hebben
over terroristen die aanvallen
uitvoeren.
,,Als hij niets te vertellen heeft
hoeven we ook niet met hem te
onderhandelen stelde Kady-
rov. „De vraag is wie zijn orders
opvolgt. Maschadov erkent zelf
dat de meeste beruchte com
mandanten in het veld, zoals
Basajev, niet onder hem val
len."
„Ik hoop dat ik een verstandige
reactie krijg", zei Maschadov in
Kommersant. „Als onze oppo
nenten in het Kremlin nuchter
blijven kunnen we de oorlog
aan de onderhandelingstafel
beëindigen. Zo niet dan zal er
nog lange tijd bloed vloeien."
Maschadov wijst in het inter
view Basajev's taktiek om bur
gerdoelen aan te vallen af. Van
de andere kant beweert de re
bellenleider dat ook Basajev
zich aan het staakt het vuren
zal houden. Maschadov ont
kent dat er enig verband is tus
sen zijn aanbod nu en de re
cente ontvoering van enkele
van zijn familieleden.
Ondertussen heeft het opper
bevel van de Russische anti-ter
reureenheid in het noorden van
de Kaukasus bekend gemaakt
dat de rebellen proberen spion
nen in staatsorganen binnen te
sluizen. Een spion die zich vrij
willig heeft overgegeven, heeft
dat onthuld. De operaties zou
den gefinancierd worden door
een Arabisch land. Bij de ver
kiezingen van eind 2005 zou
den de rebellen ook willen pro
beren 'eigen' parlementsleden
gekozen te krijgen, desnoods
via omkoping.
door onze correspondente
Windy Kester
kopenhagen -.Alsjeblieft en een fijne dag nog!". Op hoek van RSdhusplassen
in het centrum van de Deense hoofdstad Kopenhagen deelt Jorn de gratis lo
kale krant Urban uit aan voorbijkomende fietsers. Het is vroeg in de ochtend,
koud en het waait, maai" de 54-jarige krantenman blijft lachen. „Wij Denen
hebben veel om tevreden over te zijn. We kennen geen natuurrampen, oorlo
gen, hebben goede Scandinavische buren en worden verzorgd van de wieg tot
het graf', vat hij samen.
Een internationale studie van de Erasmus Universiteit in Rotterdam wees vori
ge week uit dat de Denen de gelukkigste mensen op aarde zijn. Samen met de
Zwitsers en Maltezen hebben zij de meeste reden tot tevredenheid: een hoog
inkomen, een goed functionerende democratie, weinig corruptie, veel per
soonlijke vrijheid, tolerantie op het gebied van religie en seksualiteit.
„De gelukkige Deen klinkt bijna als een sprookje, uit het land van Hans Chris
tian Andersen", zegt premier Anders Fogh Rasmussen trots aan de vooravond
van de parlementsverkiezingen van vandaag.
In hoeverre het geluk aan zijn politiek te danken is, meldt het onderzoek niet.
Feit is wel dat ook uit de opiniepeilingen blijkt dat de Denen best tevreden
zijn. De zittende liberaal-conservatieve coalitie haalt zoals het er nu uitziet 15
zetels meer dan de oppositie.
„In de campagne hebben de regeringspartijen de sociaal-democraten op ei
gen terrein verslagen door te spelen op onderwerpen zoals de welvaartsstaat
en persoonlijke economie", zegt politiek commentator Henning Olsson van
de omroep DR. Meer geld voor scholen, kinderopvang en de vut zijn de tradi
tioneel 'linkse' onderwerpen waar de rechtse coalitie nu mee wegloopt.
Ook op het gebied van allochtonen en integratie zijn de sociaal-democraten er
niet in geslaagd een duidelijk profiel neer te zetten. Linkse kiezers lopen weg
omdat de partij geen afstand neemt van de omstreden pas ingevoerde 24-jari-
ge-regel. Denen mogen alleen trouwen en samenwonen met een niet-EU-bur-
ger als ze ouder dan 24 jaar zijn, dit om uithuwelijking tegen te gaan. Duizen
den jonge Denen zijn hierdoor gedwongen over de grens in Zweden te gaan
wonen.
Een groep imams heeft onder andere hierom moslims opgeroepen vooral niet
op een van de regeringspartijen te stemmen. Fogh Rasmussen denkt echter
dat dit wel mee zal vallen. „Een groot deel van de moslims is kleine zelfstandi
ge en heeft daarom toch reden liberaal te stemmen".
Toen hij drie weken de verkiezingen aankondigde, was er niet echt een duide
lijke reden voor. Behalve dan dat ze volgens de grondwet toch dit jaar moeten
plaatsvinden en de premier er in de peilingen gunstig voorstond. Thema's en
inhoud leken even niet zo belangrijk.
„Het is moeilijk om de discussie concreet te maken, omdat het er vooral om
gaat welke man mensen het liefst als de volgende premier zien: Fogh Rasmus
sen of Mogens Lykketoft. Het zijn net presidentsverkiezingen", verzucht de
sociaal-democratische Helling Thoming Schmidt.
Haar partij en leider, sociaal-democraat Mogens Lykketoft, lijkt ook op andere
frionten de verliezer. Uit onderzoek blijkt dat tweederde van de Denen liever
een tweedehandsauto van Fogh Rasmussen koopt. Of hem. wanneer dit zou
kunnen, zou inhuren als kinderoppas.
Ook dit maakt dat de premier glimt. „Ik denk niet dat er een reden is om mij
niet te vertrouwen", zegt Fogh Rasmussen zelfverzekerd, terwijl hij zijn witte
tanden blootlacht.
Om het toch nog een beetje spannend te maken, zegt 18 procent van de kie
zers, zo n half miljoen Denen, nog te zweven. Zij beslissen pas als ze in het
stemhokje staan.
Maar krantenman Jorn weet wel al wat hij gaat stemmen. Hij gaat voor de bui
tenlandervijandige en regeringsgezinde Dansk Folkeparti. „Ja, ik ben een ge
lukkige Deen. Er komen hier 's ochtends tijdens mijn werk zo veel fijne men
sen voorbij. Dat wil ik graag zo houden."
