DENKSPORT
mm
1
c
Modalfa
prolongeert
landstitel
Leko speelt alleen op topniveau
KïU
Vondsten van mens en computer
Nederland gaat met China in zee
HOC 965
ZATERDAG 5 FEBRUi
BRIDGE
PUZZEL
SCHAKEN
Marijke van der Pas
Het klapstuk van de Meesterklasse viertal
lencompetitie is de finale. De twee beste
teams van Nederland strijden om de lands
titel. De Lombard (Muller-De Wijs, Drij-
ver-Schollaardt en Ramondt-Westra)
neemt het op tegen Modalfa
(Bakkeren-Bertens, Nab-Paulissen en
Brink-Van Prooijen), de regerend kampi
oen. Er wordt goed gespeeld al zou je dat
als gewone bridger niet zeggen als je ziet
hoe Maarten Schollaardt down gaat in een
vrij eenvoudige 4*. Om zijn speelwijze te
begrijpen, moeten we even terug naar de
Olympiade in Istanbul. Daar kwam een
aantal spellen voor waar je met
heer-vrouw-tien-negen in een kleur niet
de heer maar de tien na moest spelen. De
Egyptenaar Tarek Sadek haalde bijvoor
beeld het Daily Bulletin met dit fraai
stuntje (spel 1).
Spel 1
N/OW
4 10
*AB64
B76
♦AV832
4 H 4 N 4 V 9 8 6 2
VHV1095 t *83
10853 W^O 4 9 2
74 Z *1-110 96
4 A B 7 5 3
*72
A H V 4
*B 5
Noord opent met 2*: gewone opening met
een vijfkaart klaveren en een vierkaart
hoog, of een zeskaart klaveren. Zuid infor
meert met 24 naar de verdeling. Nadat
noord met 2* zijn vierkaart harten heeft
aangegeven, besluit zuid het bieden met
3SA. De westspeler, Sadek, wil graag met
harten uitkomen maar weet dat er in de
dummy een vierkaart in die kleur zal ver
schijnen. De kans dat noord *B heeft is ta
melijk groot en dan geeft de uitkomst met
de heer een slag weg.
Sadek doet een meesterzet: hij legt *10 op
tafel. De leider denkt nu zeker te weten dat
west niet *HV10 heeft. Hij heeft ook een
dubbele stop in die kleur als oost *H of *V
tweede heeft. Daarom duikt hij *10. Sadek
gaat voort op de ingeslagen weg en ver
volgt met *9. De leider duikt weer en
hoopt dat oost de slag moet overnemen
met zijn vermeende honneur-tweede.
Meer heeft Sadek niet nodig. Hij legt *H
op tafel. De leider kijkt flink op zijn neus
als hij het aas legt en oost niet meer be
kent. Sadek komt nog aan slag met 4H om
de resterende hartens te incasseren. De lei
der gaat down. Onnodig te vermelden dat
3SA gemaakt wordt als Sadek begonnen
zou zijn met *H.
Ook Sjoert Brink start in Istanbul op een
ander spel van 4HV1094 met de tien om
dat hij weet dat er een zeskaart met aas-
-boer achter hem in de dummy komt en
ook daar heeft de truc succes. Tijd om over
te schakelen naar Schollaardt (spel 2).
Spel 2
O/Allen
4 B 7 6
H 9 7 4
A3
10532
4V10 983 N 4 H
*65 wJ^n 10 8 2
B 6 5 4 W^O 4 10 9 8 2
AH Z V B 8 7 4
4 A 5 4 2
A V B 3
H V 7
*96
Schollaardt opent de zuidhand met ISA.
Brink volgt als west met 24. Na een nega
tief doublet van noord biedt zuid 3*.
Noord hoogt op naar 4*. West start met
H en vervolgt met *A. Deze volgorde geeft
aan dat *AH sec zitten. Brink heeft even
tijd nodig om te verzinnen welke kaart hij
na zal spelen. Wij zien als toeschouwers
dat de leider met 4H sec bij oost geen en
kel probleem heeft om tien slagen te ma
ken.
Intussen werkt Schollaardt zijn speelplan
uit. Met 4HV vermoedelijk bij west kan hij
proberen west te strippen en daarna een
kleine schoppen onder het aas uit te spe
len. West komt aan slag met de vrouw en
moet dan van 4H afspelen.
Zijn gedachtegang wordt onderbroken om
dat Brink 410 op tafel heeft gelegd. Schol
laardt herinnert zich de spellen uit Istan
bul. Schollaardt kijkt nog eens naar de
kwetsbaarheid en denkt zeker te weten dat
Brink voor zijn kwetsbare volgbod toch
echt 4HV moet hebben. Hij legt de boer en
kan zijn contract niet meer maken.
Aan de andere tafel heeft west na de 1SA-
-opening niet gevolgd. De leider heeft na
♦AH gevolgd door 410 geen enkele aanlei
ding om een andere kaart dan 46 bij te
spelen. Het verschijnen van de heer lost al
le problemen op. Hij kan later naar de boer
toespelen en maakt tien slagen.
De beide teams strijden nek aan nek ver
der. Dan ineens met nog 22 spellen te
gaan, neemt Modalfa een tussensprint Het
team wint zeven, twaalf, elf en elf IMP op
rij. Tweemaal gaat De Lombard gevoelig
gedoubleerd down in een vrijwillig gebo
den manche. De troeven zitten echter een
keer 4-1 en een keer 5-0 en dat kost veel
punten. Het verschil is ineens veertig IMP
en die krijgen De Lombard niet meer terug.
Modalfa wordt voor de zevende keer in de
geschiedenis landskampioen.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
62
63
JP87
Oplossing
nummer 4
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
OPERATIE en FRONTAAL
Kruiswoordraadsel
nummer 5
HORIZONTAAL:
1. Verschijnen; 5. rivier in Venezuela; 10.
windvlaag; 11. groet; 12. conus; 14. che
misch element; 16. houten stop; 18. pijn
lijk gevolg; 20. bladader; 22. hint; 23.
voorzetsel; 24. moed; 25. bijb. naam; 27.
toeschouwer; 29. rivier in Frankrijk; 30.
juwelenkistje; 32. katholiek; 34. nachtvo
gel; 35. zie ommezijde (afk.); 37. zeeas
ter; 39. rol van een schrijfmachine; 42.
deel van een tafel; 44. deel van een ei; 46.
bederfwerende verfstof; 48. rivier in
Rusland; 49. bewonderaar; 50. ongebon
den; 51. verharde huid; 53. talmen; 55.
knol; 56. omslagdoek; 58. sierheester; 60.
roem; 61. verhoogde toon; 62. aanteke
nen; 63. eethuisje.
VERTICAAL:
1. Ballroom-dans; 2. gehoororganen; 3.
insect; 4. een eik van schors ontdoen; 6.
vreemde; 7. kunsttaal; 8. edelgas; 9. niet
egaal; 12. afdruk; 13. klassieke taal; 14.
weer gezond; 15. broodsuiker; 17. dik
boek; 19. soort braadpan; 21. zaak (Lat.);
26. dringend; 27. kou; 28, versiering in
de vorm van een roos; 29. totaal van de
verkoopopbrengst; 31. huivering; 33.
gezichtsorgaan; 36. haasten; 37. evenals;
38. Duits gebergte; 39. middagmaaltijd;
40. kruiderij; 41. handdynamo; 43. in
orde; 45. huidplooi; 47. papegaai; 52.
warme drank; 53. cijfer; 54. plaats in
Frankrijk; 55. overblijfsel; 57. arrondisse
ment; 59. ijzeren mondstuk.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de vakjes 6-63-22-48-
34-58-8-60-10-51-18 en 16-53-7-44-49-
15-1-38-39-30-21?
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per brief
kaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat
Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee ca
deaubonnen van 12,5 euro verloot. Oplossingen kunt ook zenden naar ons e-mail-
adres: <redactie.ld@hdc.nl>
Winnaars
De winnaars van een cadeaubon zijn:
L.J. Lagendijk, W. de Zwijgerlaan 5,
Oegstgeest (cryptogram).
A. het Lam, Poelruit 9, Oude Wetering
(kruiswoord).
Cryptogram nummer 5
HORIZONTAAL:
4. Los werkman? Niet echt! (8); 6. Volgens traditie is
een behanger zo aan het werk (14); 9. Verblijf van
kippen en koeien (8); 10. Intellectueel die de zaak tilt
(5); 12. Schoenen om aan de school te schrijven (6);
14. Bij opschorting geeft een paartje niet thuis (7);
16. Rivier met een massa elektriciteit (10); 17. Vogel
die heen en weer vliegt (3); 18. Van oorsprong een
reden van bestaan (13); 20. Sier (10); 21. Bontwerker
die een schilletje proeft (9).
VERTICAAL:
1. Een tijdelijke voorziening is lonend (8); 2. Taxi?
(10); 3. Deugniet die de klok luidt (6); 5. Slagwerk?
(11); 7. Ontevreden bezorger? (14); 8. Donkere lelij
kerd (5); 11. Hoofddeksel van een bakker (7); 13.
Door de spanning lijkt het op water (9); 15. Vlotte
aandelenhandel voor de studie (10); 17. Met een jon
gen aan tafel in het klooster (5); 19. Wijdlopig ver
lengd (6).
Oplossing
nummer 4
Horizontaal:
4. Doorschieten; 7. kruimel
taart; 9. scheppen; 10. tillen;
12. baai; 13. clausuur; 14.
aflossing; 16. imker; 17. snert-
kerel; 18. bloemenzee; 20.
welgedaan.
Verticaal:
1. Hocuspocus; 2. distributie
kanaal; 3. straalbreker; 4. de
koek is op; 5. samengaan; 6.
net; 8. octaaf; 11. naturel; 15.
gerommel; 17. sollen; 19.
eind.
juiian nui
De 25-jarige Hongaar Peter Le
ko, de trotse winnaar van het
Corustoernooi, is opeens geen
laffe remiseschuiver meer maar
een agressieve aanvalsspeler.
Dit commentaar was maandag
in diverse kranten te lezen. Als
of Leko van het ene Op het an
dere manier het licht heeft ge
zien en dientengevolge de top
van de Olympus heeft bereikt.
De waarheid is iets genuanceer
der.
Peter Leko staat al jaren in de
top tien van de wereld en be
reikte ook al vele malen de vier
de of vijfde plaats. Daar is hij
niet gekomen met een lange rij
remises, dat is rekenkundig on
mogelijk. Sinds hij op dit ni
veau speelt, is zijn remiseper
centage wel hoog. Dat heeft
echter vooral te maken met zijn
toernooikeuze. De laatste jaren
speelde hij vrijwel uitsluitend
de supertoernooien in Linares,
Dortmund en Wijk aan Zee.
Vooral bij de twee eerstge
noemde toernooien ontmoet
hij alleen spelers van het aller
hoogste niveau. Dat is te verge
lijken met WK-matches, waarin
het remisepercentages ook tra
ditioneel hoog ligt. Alleen in
Wijk aan Zee, waar de spelers
groep groter is, moeten er wat
meer partijen gewonnen wor
den. In 2002 won Leko Dort
mund, wat hem het recht gaf
Kramnik uit te dagen voor de
WK-match van 2004. In 2003
won hij samen met Kramnik Li
nares, voor Anand en Kasparov.
In 2004 werd hij tweede in Wijk
aan Zee en tweede in Linares.
En vorige week sloot hij Wijk
aan Zee af met een ongedeelde
eerste plaats, die hem op de
wereldranglijst deed stijgen
naar de derde plaats achter
Diagram 1:
Stelling na 25...d4
Kasparov en Anand, maar voor
Topalov en wereldkampioen
Kramnik. Leko is agressiever
geworden, dat wel. Maar nog
maals, al hij echt een remise
schuiver was geweest, had hij
dit niveau niet bereikt.
Viswanathan Anand had het
toernooi graag voor de vijfde
keer willen winnen. De onder
linge confrontatie was van be
slissend belang. De overwin
ning op promovendus Lazaro
Bruzon uit Cuba was voor Leko
een makkie.
Anand-Leko
l.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4
4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 e5
De Svesjniicov-variant, een vari
ant die aanvankelijk werd weg
gehoond vanwege het enorme
gat op d5, maar tegenwoordig
een van de meest gespeelde
openingen is.
6.Pdb5 d6 7.Lg5 a6 8.Pa3 b5
9.Lxf6 gxf6 10.Pd5 f5 1 l.c3 Lg7
12.exf5 Lxf5 13.Pc2 0-0
14.Pce3 Le6 15.Ld3 f5 16.0-0
Ta7 17.a4 Pe7 18.Pxe7+ Txe7
19.axb5 axb5 20.Lxb5 d5
21.Ta6
Tot zover is het allemaal al eer-
Diagram 2:
Stelling na 21.Lf4
der gespeeld, zwarts volgende
zet is de eerste nieuwe. Zwart
heeft een pion geofferd voor
een gevaarlijk initiatief. Leko,
die hier al het gevoel had dat hij
goed stond, laat in de volgende
zetten zien waaruit dat initiatief
bestaat.
21...f4 22.Pc2 Lc8 23.Ta8 Dd6
24.Pb4 Lb7 25.Ta7
Wit had beter op f8 kunnen
slaan, maar dat is wijsheid ach
teraf.
25...d4
Zie diagram 1. Dit stond Leko
bij de 21e zet voor ogen; aanval
tegen g2. Anand onderschat het
en gaat nu in de fout. En dat
terwijl er pas vier 'nieuwe' zet
ten zijn gespeeld!
26.La6 Lxg2
Dit had Anand gemist. Na
27...Txe7 Dg6 wint zwart direct
en na 27.Db3+ Ld5 28.Pxd5
Txa7 heeft wit geen nuttig af
trekschaak en blijft hij een kwa
liteit achter.
27.Lc4+ Kh8 28.Ta6 Dc5
29.Kxg2 f3+ 30.Khl Dxc4
31.Tc6 Db5 32.Td6 e4
De zwarte pionnen worden te
overheersend en Anand besluit
een kwaliteit te geven. Leko
maakt het eindspe
zorgvuldig af.
33.Txd4 Lxd4 34.1
35.Dxe5+ Txe5 36
37.Pe3 Tc5 38.h3
Tg5 40.Kh2 Kg8 4
42.Kh3 Kf7 43.Pfi
Td2 45.c5 Ke6 46.
Tc8 48.Kg3 Txc7 4
50.Tal Tf7+ 51.K(
Ke5 53.Pg4+ Kd
Dreigt de e-pion
na 54...Ke5 55.Pg<
herhalen, maar
gezien dat het toi
gewonnen is vooi,
54...Txf6 55.Txf61
Tg8+ 57.Kh3 e3
Wit geeft het op.
Leko-Bruzon
l.e4 e5 2.Pf3 Pc6
4.La4 Pf6 5.0-0 L<
7.Lb3 d6 8.c3 0-0
10.Lc2 c5 ll.d4C
cxd4 13.cxd4 Ld7
15.Te2
Leko speelde dezan
eens tegen Kortsji
doeling is genoen pG
ning vasthouden'
ze partij leert de i)k r
niet veel over dez
15...Pc6 16.a3 exi P
Tfe8 18.Pg3 d5 li
20.e5 Pe4 21.Lf4
Zie diagram 2. Wi
mogen slaan, mal
spanning liever n
vast. Leko had gel
21...Pxg3 22.Lxg3
zwart heeft geen i
spel. Misschien n
spelen. Wat Bruzi
zijn stelling echte
gen.
21...g5 22.Pf5 gxl
24.Tel Ld7 25.e6
Zwart geeft het oj
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
Diagram nr. 1
De komst van de computer, het
is al zo vaak geschreven, heeft
de damwereld behoorlijk op
zijn kop gezet. Tegen een sterk
damprogramma spelen, je ei
gen partij laten 'controleren'
door een computer, via internet
online tegen dammers uit de
hele wereld spelen, wedstrijd
partijen in je eigen huiskamer
live volgen, direct na een toer
nooi alle partijen tot je beschik
king hebben... het zijn allemaal
mogelijkheden die tot pakweg
de jaren negentig van de vorige
eeuw ondenkbaar waren. Er
wordt wel eens beweerd dat
een klassiek bordspel als het
dammen nauwelijks meer past
in deze snelle tijd van informa
tietechnologie en internet,
maar niets lijkt minder waar.
De laatste tijd is het erg 'in' om
oude partijen door een dam
programma te laten nakijken.
Hoofdklassespeler Cees Bin-
nenkade liet de computer on
langs los op een oude partij van
hem en kwam tot een verras-
Diagram nr. 2
sing. Zie diagram 1.
Zwart: S. Stolwijk - Wit: C. Bin-
nenkade
Zwart zag zich genoodzaakt te
offeren: (15-20) 24x15 (13-18?)
en verloor de partij. Vanuit de
diagramstand was echter een
fraaie, nog niet eerder gepubli
ceerde, winst mogelijk. (15-20)
24x15 (4-9) 15x4 (14-20!) 25x3
(26-31!) 4x29 (31x44) 49x40 (21-
26) 3x21 (16x47).
Ook de openingstheorie is in
middels verrijkt dankzij de be
moeienissen van het stalen ros.
Men spele de volgende haar
scherpe opening. 1. 31-27,17-
21; 2. 37-31, 21-26; 3. 41-37, 18-
23; 4. 33-28,12-17; 5. 39-33, 17-
21; 6. 44-39, 7-12; 7. 50-44, 1-7;
8. 47-41, 20-25; 9. 35-30, 14-20;
10. 40-35, 10-14; 11. 44-40, 5-10;
12. 49-44, 12-17; 13.33-29,...
Zie diagram 2.
De volgende zet lijkt niet onlo
gisch.
13 20-24?;
Maar nu komt de computer, in
Diagram nr. 3
dit geval betreft het een vondst
van Truus, met een verbluffen
de combinatie. 14. 29x18,
13x33; 15. 38x20, 15x24; 16. 27-
22,17x28; 17.32x23,19x28; 18.
30x19, 14x23; 19.-31-27, 21x32;
20. 43-38, 32x43:21.34-30,
43x34; 22. 40x18, 25x34; en nu
het fraaie 23.18-13! en er volgt
altijd een winnende dam op 1
of op 5. Geen mens die naar
een dergelijke slagzet kijkt na
tuurlijk.
De vierentachtigjarige A.P. de
Zwart uit Haarlem is meer een
man van het onvervalste hand
werk. Computers en internet
lijken aan hem wat minder be
steed. In een partij tussen Auke
Scholma (wit) en Peter Hoop
man vond hij een duidelijke
versterking. Zie diagram 3.
In de partij volgde 25.2-7?;
26. 24-19!, 13x24; 27. 28-22,
17x19; 28. 37-31, 26x28; 29. 3x2
met winst. I.p.v. (2-7) was (10-
14) beter. Er dreigt dan (25-30),
eventueel voorafgegaan door
(17-22). Op 35-30 (25x34) 39x30
Diagran
volgt (13-19) 24xi
26-31) 37x26 (21
(25x23) 28x19 (11
(11x31)36x27 (15
34 wint (17-22) 2
36x27 (26-31) 37i
23x3 (5-10) 3x26
(14x23) 29x18 (2f
afwikkelingen!
Er zijn nog wel v
lijk door (25-30)
laten en op comj
len, maar ook da
uiteindelijk.
De oplossing vai
van vorige week!
9, 10, 11,26, 27,!
wit: 18, 23, 24, 2!
41,42, 43, 45, 49
14, 31, 13, 2 (39)
34.
Ook de nieuwe c
eerste publicatie
van A.P. de Zwaï
Zie diagram 4. V
wint.
FILATELIE
De gemeenschappelijke emissie
is de laatste jaren in de filatelie
een bijzonder interessant item
geworden. Nederland begeeft
zich na 16 jaar, toen het samen
met België ook een gemeen
schappelijke zegel uitgaf ook
weer op dit terrein (150 jaar
Verdrag van Londen; kaart van
Nederland en België met de
beide provincies Limburg).
Hoewel TPG Post daarover nog
niets kwijt wil valt er in de
Deutsche Briefmarken Zeitung
(1/2005) te lezen dat Nederland
en China (dat wordt dan in de
tweede helft van dit jaar) met
een gemeenschappelijke emis
sie komen. Onderwerp: molens.
Voor dit jaar staan nu in ieder
geval de volgende gemeen
schappelijke emissies op het
programma: Denemarken
Duitsland: 50 jaar Verdrag
Bonn-Kopenhagen; Gibraltar
Eiland Man; 200 jaar Slag bij
Trafalgar; Ierland Canada:
biosfeer; Liechtenstein Oos
tenrijk: Rubens; Liechtenstein
China: bloemen; Duitsland Is
raël: 40 jaar diplomatieke be
trekkingen; Nederland China:
molens; Noorwegen Zweden:
einde van Noors-Zweedse Unie
100 jaar geleden; Wit-Rusland
Rusland: fauna; Zweden Ver
enigde Staten: Greta Garbo;
Zwitserland Vaticaanstad: 500
jaar Zwitserse Garde; Vaticaan
stad Duitsland: XX Wereld-
jeugddag in Keulen; Frankrijk
Tsjechië, Austerlitz; Duitsland
Denemarken: kerst; Bosnië
Herzegovina Oostenrijk: bi
bliotheek; Frankrijk Vaticaan
stad: musea.
februari) komen, zoals gemeld,
de eerste twee velletjes Mooi
Nederland (2 x 5 x 0,39) uit.
De zegels zullen steeds aan en
kele plaatsen zijn gewijd. Maar
om welke plaatsen het gaat, dat
wordt helaas pas rond het mid
daguur van die dag bekend ge
maakt. Op deze onelegante ma
nier wordt de filatelist gedwon
gen zich tot de Collect Club in
Groningen te wenden.
Farm Animals is de titel van de
eerst Britse set 2005 die 11 ja
nuari in roulatie kwam. Tien
lst-zegels in een vel, se-tenant
gedrukt. Op de bovenste rij van
vijf: varkens, eenden, paarden,
koeien en een hond; onder: kui
kens, varkens, een bok, kalkoe
nen en ganzen. Eerder versche
nen de volgende boerderijdie
ren op Britse zegels: paarden
(1978), een schaaphond (1979),
paarden en ganzen (1983), run
deren (1984), jonge dieren
(1990), een bergschapen (1992),
een koe (1999) en een paard
voor een ploeg (1999).
dat Hans Christi
werd geboren. A
wick of Guernse
Deense sprookji
bruari met vijf z
36p, 40p en 65p
ontleend aan he
kleine zeemeeri
van de volgende
meer over Ande
Guernsey mem
ari de 150e gebc
landschaps- en
der William Joh'
(1855-1940). Zijl
waren irissen ei
ze bloemen staf
zes met waarde
36p, 40p, 45p ef
zitten ook in eel
Eveneens 3 febi
ernsey met de
serie gewijd aai
reldoorlog. Dez
(26p, 32p, 36p,
pond) toont bei
vrijding. Op de
Churchill.
De volgende week dinsdag (8 In maart is het 200 jaar geleden
