Gordel om in
auto scheelt
zestig doden
BINNENLAND 1
Inburgeren tussen Thorbecke en eerwraak
Gezond hapje tussendoor
Miljoenen extra
voor partijen
De gekozen burgemeester is een man
Mogelijk nog meer reclame bij publieke omroep
150 Gevallen tbc ontdekt
Een op de drie kinderen zit los
Kamer: Ross pakt ellende
in verpleeghuizen niet aan
Utrechts gezin eist 100.000
euro voor schade bij inval
uari
gooiers'
vast
Het voorarrest van
jachten van de
moorc* *s gisteren
J 1 ;en verlengd. De
ie ervan worden ver-
:egel vanaf een via-
te ve»ben gegooid, waar-
.'amerO-jarige automobilis-
uit netven kwam, worden
dsmaiegens moord,
in h<
»*P»js v««»r
irducfer en Shapin
erg» - De Erasmusprijs
achtjd aan de weten-
parlebrici Schaffer (Enge-
irie aiiapin (VS). Ze krijgen
restighdat ze in hun boek
4nd the air-pump
oond dat weten-
werk nooit sociaal-
n worden genoemd.
ector klaagt
ir Dier aan
l - De vee- en vlees-
jt dierenwelzijnsor-
rakker Dier aan voor
I organisatie heeft de
I skrediet gebracht
I ppoit over milieucri-
I ipenbaar te maken,
'roductschappen
I ses en Eieren (PVE).
ministers Donner
1 Veerman (land-
I taatssecretaris Van
a) is het rapport ge-
1 is de voedselveilig-
1 het geding.
eratie redt
enee
s heeft het gewicht
suiker. Maar de ne-
figi?ut*e ^enee Baks uit
ilia m is springlevend en
e teriTzonci- Wé^r gezond,
mele ninuscule wondjes
een .erinneren aan een
van die haar vorige
3rocWen redde- Renee
t H*n met een gewicht
assadF11 en een slok
ing. Zij is het jong-
jonger wereld dat met
Heifatie 1S geholpen,
te b
wette Viel zelf
nes.
ook bij Gilze
>p in t
prest?-)ange wouw uit
ierilli°P zaterdag 8 janu-
3 mene'n hij station
Qfjis niet geduwd,
veiw11 toen ze ze^ uit
?te- *n eerste instan-
ienwi)uwuit de trein te
1. Uit onderzoek is
t de (verwarde)
t ontdekte dat de
stopt op station Gil-
larop trok ze aan de
'e trein kwam net na
ot stilstand, de
T| Ze uit, maar zag
het hoofd dat de
lij het perron was.
vrijdag 4 februari 2005
!0(b
door Jaco van Lambalgen
den haag - „De Nederlandse
wet is heel streng", waarschuwt
de stem. „Een man mishandelt
en doodt zijn vrouw. Eerwraak,
zegt de man. Moord, zegt de
rechter in Nederland." Wie
naar Nederland wil komen,
moet weten waar hij aan toe is.
Dat is de boodschap. Het is een
fragment uit de film Naar Ne
derland, waarmee buitenlan
ders zich kunnen voorbereiden
op hun inburgeringsexamen.
Minster Verdonk van integratie
presenteerde hem gisteren vol
trots aan Kamerleden en jour
nalisten. Vanaf deze zomer
moeten buitenlanders die in
Nederland een gezin willen vor
men of zich bij een partner wil
len voegen, inburgeringsexa
men doen. Dat zullen zo'n
14.000 mensen per jaar zijn,
verwacht het ministerie. Het
gaat vooral om Turken, Marok
kanen en Surinamers.
De film zit in een pakket waar
mee buitenlanders zich voor
het examen kunnen klaarsto
men. Plaatjes van weilanden,
volle stranden met half ontkle
de zonaanbidders, vrouwen op
de fiets en auto's in de file moe
ten mensen in 105 minuten een
idee geven van het land waar ze
naar toe willen. „Nederland is
klein; elk stukje grond wordt
gebruikt", zegt de commen
taarstem.
Via Willem van Oranje, Thor
becke (de grondlegger van het
parlementaire stelsel) en Anne
Frank marcheren de kijkers
door de vaderlandse geschiede-
Minister Verdonk gaf gisteren een toelichting op het inburgeringsexamen. Foto: ANP/Koen Suyk
nis naar de moderne tijd. „Ne
derland heeft zestien miljoen
inwoners. Een belangrijk deel is
van buitenlandse afkomst.
Prinses Maxima is de bekend
ste." En hop, daar komen een
stralende Maxima en Willem-
Alexander voorbij, zoenend op
hun bruiloft.
Ook de Nederlandse normen
en waarden passeren de revue:
„Discriminatie is niet toege
staan." En: „Zodra je in Neder
land bent, ga je zo snel mogelijk
werk zoeken. Als je werkt, tel je
mee." Maar ook: „Vrouwen die
thuis voor hun gezin zorgen,
volgen in Nederland vaak een
opleiding. Dat is heel normaal."
Verdonk heeft zichzelf met de
inhoud van de film bemoeid,
geeft ze ruiterlijk toe. „Het is
heel belangrijk dat mensen die
naar Nederland komen zo snel
en effectief mogelijk inburge
ren."
Wie zich hier wil vestigen moet
er wat voor over hebben. Zo'n
250 tot 350 uur studie moet vol
doende zijn om het examen te
halen, hebben Verdonks amb
tenaren berekend. Dat bestaat
uit een taaltest, om te bepalen
of iemand voldoende Neder
lands spreekt. Zo moeten zin
netjes herhaald worden als: 'dat
kun je op je vingers natellen',
en moeten de nieuwe Neder
landers in spe een kort verhaal
tje kunnen navertellen. Het
tweede deel is een kennistest.
„Wat zijn de kleuren van de Ne
derlandse viag", luidt een van
de eerste vragen.
Wie niet slaagt, krijgt geen ver
blijfsvergunning en kan niet
naar Nederland komen. Want
de test moet worden afgelegd
op de Nederlandse ambassade
in het eigen land.
Examen doen loopt in de pa
pieren: het informatiepakket,
met de film en drie proefexa-
mens, kost 45 euro en het exa
men zelf 350 euro. Maar ieder
een kan zo vaak examen doen
als hij wil, benadrukte Verdonk.
„Als iemand naar Nederland
wil komen, mag je verwachten
dat hij investeert in zijn verblijf
hier."
Het ministerie heeft de toetsen
uitgebreid getest. Ook analfabe
ten kunnen slagen, zeggen de
deskundigen. Kamerleden die
gisteren zelf mochten proef
draaien betwijfelen dat.
„Het is pittig hoor", zeggen
D66-leider Boris Dittrich en
CDA-Kamerlid Mirjam Sterk
eenstemmig. „We moeten na
gaan of het taalniveau niet te
hoog is", zegt Sterk. En zij zijn
nog van de regeringsfracties.
De oppositie is stellig. „Het is
een verkapte maatregel om de
migratie te belemmeren", vindt
Naïma Azough van Groenlinks.
„Maar zeg dat dan ook eerlijk.
Ik betwijfel of mijn moeder, die
hier al dertig jaar woont en zich
goed kan redden, zou slagen."
ing Rieu
Rp>ntvoering
igport. De politie surveil-
Driort intensiever rond
ht aar^ violist André Ri-
wooficht. Reden is dat
rkers v van Rjeu vreest
1 booien zijn de muzikant
'ermeit. Volgens de bewa
ar aar> violist onlangs bij
op^(naar hun idee ge-
duideen personenauto
■aanteken,
make
I'delaire school:
XÖ" 'eraren
De I - De ouders van
aat sa-en van basisschool
kundjhet Drentse Em-
moeten
schadevergoeding
derlarvijf leerkrachten die
Stateeschuldigd van
U(jtieteruik. Het ge-
ral be Leeuwarden vindt
staatn in 1997 ten on-
De kin-
ebruiln volgens de politie
iratersjiHgen gestuurd'
iders.
storingen
»r in 2004
iet aantal storingen
is vorig jaar met
fgenomen en
iiee uit op 7300. Dat
fiiveau als in 1997.
rder ProRail heeft
bekendgemaakt.
Rail is vooral het
igen door 'derden'
tl, vandalen) fors
ProRail heeft goede
J zijn streven van
*0 storingen in
Pitici
1 iets in
Nederlandse leden
flpees Parlement
erderheid een ge-
ndertekenen waar
de afzien van de ri-
ergoeding en
kekering waar ze
'ben. Gisteren wer-
rs van alle partijen
r deze code. De
I leden zijn de eni-
illig bedanken voor
taire extraatjes.
den haag - Minister Hoogervorst (volksgezondheid) heeft gisteren aan de kinderen van basisschool De Zonnebloem in Den Haag een gezonde traktatie uitgedeeld. De bewinds
man gaf daarmee het startsein voor de campagne Gezond eten en bewegen met kinderen. Het mandarijntje was voor de gelegenheid leuk versierd. Foto: GPD/Phil Nijhuis
den haag/gpd - De politieke
partijen met één of meer Ka
merzetels krijgen de komende
jaren fors meer geld uit de rijks
schatkist. De grootste, CDA en
PvdA, strijken straks elk 3,5 mil
joen euro per jaar aan subsidie
op. Dat is bijna 50 procent
meer dan nu. Dit blijkt uit een
overzicht bij een wetswijziging
van minister van binnenlandse
zaken Remkes. De staatsdona-
ties zijn gebaseerd op de zetel
en ledenaantallen van de partij
en. De SP krijgt daardoor 72
procent opslag.
Al met al gaat er straks jaarlijks
bijna 15 miljoen euro naar de
partijkassen. Nu is dat iets meer
dan 10 miljoen euro. Het kabi
net vindt de verhoging nodig
om de positie van politieke par
tijen in de samenleving te ver
sterken. Het geld is vooral be
doeld om meer leden te wer
ven.
De donaties zijn ook bedoeld
om politieke jongerenorganisa
ties vlot te trekken en overeind
te houden. Een aanzienlijk deel
- ruwweg 20 procent van het
eindbedrag - komt terecht op
de bankrekening van de weten
schappelijke instituten. Die
moeten nieuwe ideeën lance
ren, ontwikkelingen in gang
zetten en onderzoeken houden.
Het meeste geld wordt besteed
aan dure verkiezingscampag
nes, zaalhuren voor (grote) par
tijbijeenkomsten, eten en drin
ken.
den haag/gpd - Het gekozen burgemees
terschap levert vooral mannelijke burge
meesters op. Vrouwelijke kandidaten zul
len nauwelijks stemmen trekken, voorspelt
universitair docent Van de Graaf van de
Universiteit van Amsterdam.
Momenteel is 18 procent van de Neder
landse burgemeesters een vrouw. Van de
Graaf wijst er op dat er de laatste jaren be
trekkelijk veel vrouwen bij zijn gekomen
door benoemingen. „Ik vrees dat bij een
rechtstreeks gekozen burgemeester er nau
welijks meer vrouwen aan bod komen. Als
puntje bij paaltje komt geeft de kiezer de
voorkeur aan een man." Van de Graaf ziet
het fractievoorzitterschap in de Tweede Ka
mer als 'bewijs'. Van de elf fractievoorzit
ters is er maar een vrouw.
Voorzitter Pop van het Nederlands Genoot
schap van Burgemeesters, fervent tegen
stander van het gekozen burgemeester
schap, deelt Van de Graafs opvatting. „Ik
denk dat er minder vrouwen boven zuilen
drijven. Er bestaat bij mensen toch het idee
dat een burgemeester een sterke man moet
zijn."
Cijfers uit een gezamenlijk Europees uni
versitair onderzoek in 18 landen duiden er
op dat het aantal 'burgermoeders' inder
daad zal afnemen. In landen waar burge
meesters worden benoemd of door de raad
worden gekozen, is 10 procent vrouw. In
landen waar rechtstreeks door de burgers
wordt gekozen, is dat nog maar 5 procent.
„Dit onderzoek bevestigt dat het effect op
treedt bij rechtstreeks kiezen, want het gaat
niet om landen waar traditiegetrouw al
minder vrouwen in het openbaar bestuur
zaten", aldus onderzoeker Steyvers van de
Universiteit Gent.
Maar ook de vrouwen zelf laten het afwe
ten. Harry Daemen van de Erasmus Uni
versiteit Rotterdam vroeg ter aanvulling op
het Europese onderzoek aan Nederlandse
burgemeesters of zij zich kandidaat wilden
stellen. „Onder vrouwen was de uitval be
duidend groter."
Nijmeegs burgemeester Guusje ter Horst
(PvdA) hoort dezelfde geluiden. „Vrouwe
lijk leiderschap kenmerkt zich meer door
verbindingen leggen en boven partijen
staan. Dat past meer bij een benoemd bur
gemeester. Het gekozen burgemeester
schap wordt een macho-beroep."
door Dolf Rogmans
Hilversum - De publieke omroep over
weegt meer reclame uit te zenden op radio
en televisie. Daarmee hopen de omroepen
het dreigende begrotingstekort van 25 tot
50 miljoen euro per jaar deels te dichten.
Dat zei voorzitter Bruins Slot van de raad
van bestuur van de Publieke Omroep giste
ren.
De publieke omroepen mogen tien procent
van de totale zendtijd besteden aan recla
me, en komen op dit moment tot 6,5 pro
cent. Het is volgens Bruins Slot overigens
de vraag of meer reclame uitzenden ook tot
hogere opbrengsten leidt. „We halen de
tien procent nu niet omdat er onvoldoende
aanbod is. De financiële nood is hoog bij
de publieke omroep, dus gaan we serieus
bekijken of we meer geld kunnen verdie
nen door meer reclame uit te zenden."
De bestuursvoorzitter realiseert zich wel
dat veel kijkers zich nu al ergeren aan recla
me. Uit een enquête van onder meer deze
krant bleek enkele maanden geleden nog
dat de meesten de publieke netten graag
reclamevrij zouden zien. Nog recenter on
derzoek liet daarnaast zien dat commer
cials gemiddeld erg slecht worden bekeken.
Reclameblokken worden gezien als zap- of
piasmoment.
Bruins Slot overweegt niet alleen meer re
clame uit te zenden, maar ook om kabel
aars geld te vragen voor de doorgifte van de
digitale themakanalen die de omroepen
gaan maken. „De kabelmaatschappijen
zullen dat dan waarschijnlijk in de prijs
naar de consument doorberekenen", aldus
Bruins Slot. Tot nu toe was de belofte van
de publieke omroep om die themazenders
gratis aan te bieden.
In maart levert de Publieke Omroep de
plannen voor de komende drie jaar in bij
het rijk. Volgens Bruins Slot blijft op televi
sie alles goeddeels bij het oude. Wel gaan
de omroepen meer samenwerken. Gevolg
van de plannen is volgens de rekenmees
ters van de Publieke Omroep dat het aantal
kijkers met zo'n tien procent zal dalen. Dat
komt vooral omdat John de Mol met zijn
nieuwe zender kijkers zal weghalen.
zeist/anp - De GG&GD Midden
Nederland heeft tot en met gis
teravond bij 150 mensen in
Zeist besmetting met tubercu
lose geconstateerd. Op basis
van de eerste uitkomsten van
een groot onderzoek gaat de
dienst er vanuit dat mogelijk
600 mensen in de gemeente be
smet zijn geraakt. Een woord
voerder benadrukt dat geen
open tbc is ontdekt.
Van de 17.000 mensen die op
maandag en dinsdag tijdens het
grootste tbc-onderzoek ooit in
Nederland een huidtest lieten
doen, kwamen er gisteren 3000
terug om resultaten te laten af
lezen. In 150 gevallen viel de
mantouxtest positief uit. De
mensen merken niets van de
besmetting, maar worden wel
behandeld met medicijnen.
Nog eens 3000 mensen die zijn
geboren voor 1945 of in een
land waar relatief veel tubercu
lose voorkomt, ondergaan in
Zeist een röntgentest. De resul
taten hiervan worden pas over
een week of drie bekend.
Het grootse onderzoek begon
maandag en werd ingesteld na
dat was gebleken dat een me
dewerker van een lokale super
markt een erg besmettelijke
vorm van open tbd had.
den haag/gpd - Als iedereen de
gordel om zou doen, scheelt dat
jaarlijks ongeveer zestig ver
keersdoden. Dat is meer dan tot
dusver is aangenomen. Vooral
op de achterbank gebruiken pas
sagiers de riem nog onvoldoen
de. Dat stelt directeur Wegman
van de Stichting Wetenschappe
lijk Onderzoek Verkeersveilig
heid (SWOV).
In 2004 droeg negentig procent
van de bestuurders en passa
giers voorin de gordel, blijkt uit
cijfers van onderzoeksbureau
TNS NIPO. Bij passagiers op de
achterbank is een inhaalslag ge
maakt: vorig jaar maakte ruim
zestig procent van de inzitten
den op de achterbank gebruik
van een gordel of kinderstoeltje,
in 2000 snoerde slechts dertig
procent de riemen vast.
Toch loopt Nederland nog al
tijd achter bij enkele andere Eu
ropese landen zoals Groot-Brit-
tannië en Duitsland, waar bijna
95 procent van alle inzittenden
een gordel om heeft. Vooral op
de achterbank binnen de be
bouwde kom kan het gordelge-
bruik beter. De passagiers zijn
dan meestal kinderen, die bij
voorbeeld naar school of sport
vereniging worden gebracht.
Ongeveer één op de drie kinde
ren wordt niet vastgezet tijdens
een kort ritje.
Het ministerie komt daarom
volgend jaar met maatregelen
die ervoor moeten zorgen dat
het gebruik van de riem op de
achterbank toeneemt. Iedereen
tot achttien jaar én kleiner dan
1.35 meter moet vanaf 1 januari
2006 in een kinderstoeltje of op
een kussentje (zittingsverhoger)
zitten. Nu is een kinderstoeltje
in Nederland verplicht voor
kinderen onder de twaalf jaar
en kleiner dan 1.50 meter - en
dan nog alleen indien het zitje
aanwezig is.
Een campagne moet de regels
dit najaar onder de aandacht
brengen. In de campagne is ook
aandacht voor enkele fabeltjes
rondom gordels. Zo denken
sommige bestuurders en passa
giers dat gordels niet nodig zijn
in auto's met airbags, terwijl je
zonder riem juist gewond kan
raken als je met je hoofd tegen
de exploderende airbag slaat.
Ook gebruiken velen het excuus
'het is een klein stukje rijden'
om de gordel niet om te doen.
De meeste aanrijdingen gebeu
ren echter binnen de bebouw
de kom.
In 2004 deelde de politie ruim
379.000 boetes uit aan automo
bilisten en passagiers die de
gordels niet droegen, in 2003
waren dat er iets meer dan
362.000. Op de overtreding
staat een boete van 45 euro.
den haag/gpd - CDA-staatsse-
cretaris Ross (volksgezondheid)
doet veel te weinig om de on
dermaatse verzorging van pa
tiënten in verpleeghuizen aan
te pakken. De volledige Tweede
Kamer was gisteren niet onder
de indruk van maatregelen die
Ross aankondigde om de situa
tie te verbeteren. Zo wil zij ma
nagers van slecht presterende
zorginstellingen gaan ontslaan.
„Dit is typisch een geval van
too little, too late", schamperde
D66-Kamerlid Lambrechts. „U
had dit al een halfjaar geleden
moeten doen." De Kamer was
ook niet enthousiast over de
toezegging dat het voor artsen
en verpleegkundigen mogelijk
wordt misstanden anoniem te
melden en dat een club van ex
terne deskundigen de sector
gaat doorlichten.
Afgelopen najaar constateerde
de Inspectie voor de Gezond
heidszorg ernstige tekortko
mingen in acht van de tien ver
pleeghuizen. De IGZ heeft in
middels een tweede inspectie
ronde gemaakt. Volgens Ross
blijkt dat er al veel is verbeterd.
De staatssecretaris verklaarde
met afschuw te hebben geke
ken naar een uitzending van
het actualiteitenprogramma
Nova eerder deze week, waarin
de mensonterende leefomstan
digheden in verpleeghuizen in
beeld werden gebracht. Ook die
opmerking viel volledig ver
keerd bij de Kamer. „Ik schrik
ervan dat u blijkbaar een tv-uit
zending nodig heeft om iets erg
te vinden", aldus WD-Kamer-
lid Van Miltenburg.
amsterdam/anp - Het Utrecht
se gezin M'Barki dat eind sep
tember ten onrechte werd gear
resteerd wegens betrokkenheid
bij terrorisme, eist een schade
vergoeding van 100.000 euro
van de Nederlandse Staat. De
drie gezinsleden dienen hun eis
in bij de rechtbank in Rotter
dam, zei hun advocaat Zegveld
gisteren.
De politie zocht tijdens de inval
naar explosieven maar trof die
niet aan. Op de betrokken ge
zinsleden rust al sinds kort na
de aanhouding geen verden
king meer. Ze werden twee da
gen na de inval, dinsdag 28 sep
tember, vrijgelaten.
Een arrestatieteam viel de wo
ning van het gezin binnen.
Daarbij werd onder meer de
voordeur geforceerd. Omdat
het gezin van terroristische ac
tiviteiten werd verdacht, kregen
de verdachten een pistool op
hun hoofd gericht, toen ze wer
den opgepakt. Volgens Zegveld
lijden vader, moeder en zoon
nog steeds aan psychische pro
blemen door de inval in hun
huis en de manier waarop ze
zijn overmeesterd. Ze worden
daar nu voor behandeld.
Zegveld stelt dat justitie had be
loofd om alle materiële schade
te vergoeden. Dat is volgens
haar niet gebeurd. Justitie wil
alleen betalen voor de schade
aan de glazen ruit van de voor
deur, aan een geluidsbox en
aan een bril van vader M'Barki.
Volgens Zegveld is onder meer
het zeil in de woonkamer ka-
potgegaan door toedoen van de
politie, is de onderkant van het
bankstel opengesneden en
moest een computer worden
gerepareerd, omdat die het na
teruggave door de politie het
niet meer deed. Ook zijn door
de inval scheuren in het pla
fond ontstaan.
„Dat je ten onrechte zo'n zware
inval doet, is tot daar aan toe,
ook al is dat natuurlijk heel ver
velend", zegt Zegveld. „Maar
het minste wat je dan achteraf
mag verwachten, is dat de over
heid alle aangerichte schade
vergoedt. Dat is dus niet ge
beurd. Ook is er noch van de
zijde van de politiek noch van
de zijde van het openbaar mi
nisterie publiekelijk excuus ge
maakt en is ook niet erkend dat
alles op een misverstand be
rust."
