Nederland
staakt hulp
aan Darfur
BUITENLAND
Fikse deuk voor 'uniek autoloos experiment' in Vicenza
Iraakse tolken gaan gemaskerd door het leven Ir®akse president: sjiïet
Winterweer houdt huis
in midden van Europa
Vaticaan
sleutelt aan
standpunt
condooms
Spelen met touwtjes
Broeder doodde
29 patiënten
0 zal regering gaan leiden
li gispt VS
roeikasgas
oot-Brittannië wil
rnigde Staten veel
om de uitstoot van
ssen te verminderen,
m milieu Beckett zei
n bij het begin van
conferentie. Ze zei
rarming van de aarde
»n, maar niet zonder
ing de VS. Amerika is
grootste uitstoters
asgas. Maar de rege-
Areigert het Kyoto-
t onderschrijven
praken zijn gemaakt
jidering van de uit-
2t vorige week ver-
ipport 'Meeting The
ïallenge' staat dat de
nen tien jaar onvoor-
ïmpen wacht, als de
temperaturen twee
Isius hoger worden
niddelde tempera
wereld in 1750. De
ids 1750 is al 0,8
ius.
irverdachten
irt gepakt
)e Spaanse politie
ren vier Marokkanen
rd die worden ver
betrokkenheid bij de
op 11 maart vorig
inen in Madrid. In
Jete de Belgische poli-
rokkaan op die even-
anje wordt gezocht
logelijke rol in de
die 191 levens eisten.
Is diender
Ft bank
A - Een Zweedse poli-
eeft een bank beroofd
zelf het onderzoek
■nomen en op dood
st. Collega's van de
en onraad, toen de
erwege januari een
ito kocht en die deels
net biljetten die uit de
waren verdwenen.
»nder Parijse
I geduwd
n ogenschijnlijk ver-
>oon heeft in de Pa-
een man onder een
trein geduwd. Het
r overleed ter plekke,
^d hij al geprobeerd
jb voor de trein te
Dlgens het Parijse
vervoerbedrijf RATP
jelijke incidenten zich
<en of twee keer per
m" voor.
na cycloon
19 vermisten
arivo - Ruim een
-jat een cycloon het
;n van Madagascar
len nog 139 personen
)at heeft de VN laten
ilgens de VN zijn on
anisten ongeveer
ssers. Zeker 11.000 in-
jn dakloos geworden.
>vo wil
jerdenken
- De voormalige Bos-
vische president Ka-
zijn legerleider Mladic
tog dit jaar worden op-
i uitgeleverd aan het
ië-Tribunaal. Dat
idaanklaagster Carla
gisteren gezegd in
„De wereld herdenkt
z, maar Sarajevo kan
niets herdenken, als
rtvluchtigen niet wor-
resteerd", zei ze. Het
ril het tweetal onder-
echten wegens oor
aden bij de belegering
evo.
kabinet wil
>d neonazi's
Ie Franse minister van
mdse zaken Domini-
411epin wil dat alle neo-
he groeperingen wor-
jpden. Volgens De Vil-
A ongeveer 3000 Fran-
m een neonazistische
*g-
levic weer
week ziek
s - De zittingen van het
c-proces voor het Joe-
Tribunaal zijn gisteren
rgegaan. De verdachte
iek. 'Slobo' heeft weer
i dat blijft zo de rest
week. Het is de acht-
;er dat het proces
tderbroken wegens
n de verdachte.
raf voor
iven lijken
ston - Een rechtbank in
ikaanse staat Georgia
132-jarige directeur van
patorium tot twaalf jaar
9rdeeld voor het begra-
B34 lijken op zijn ter-
Jdat zijn verbrandings-
bot was, begroef hij de
er en der bij zijn be-
nabestaanden kregen
met as van verbrand
verkruimeld cement.
Eerst einde bloedvergieten
den haag/anp -De Nederlandse
geldkraan voor de Sudanese re
gio Darfur blijft voorlopig dicht.
Minister Van Ardenne (Ontwik
kelingssamenwerking) wil het
geld pas overmaken als het
„bloedvergieten" in het gebied
gestopt is.
De minister zegde de Sudanese
regering gisteren de wacht aan
op de tweede dag van de inter
nationale conferentie 'Water for
food and ecosystems' in Den
Haag. De VN-voedselorgansia-
tie FAO en de ministeries van
landbouw en buitenlandse za
ken hebben deze vijfdaagse bij
eenkomst opgezet om de strijd
tegen honger in de wereld een
nieuwe impuls te geven. Sleutel
hiertoe is duurzaam waterbe
heer zodat landbouw weer mo
gelijk wordt in verdroogde ge
bieden.
Minister Bot (Buitenlandse Za
ken) pleitte deze week in Brus
sel opnieuw voor het opleggen
van sancties aan Sudan. Europa
moet wat hem betreft het be
loofde geld voor wederopbouw
maar even bij zich houden zo
lang de oorlog daar voortwoedt.
Van Ardenne heeft afgelopen
zomer 100 miljoen euro voor de
wederopbouw in Darfur gere
serveerd. Daarnaast betaalde
Nederland al 53 miljoen euro
aan noodhulp via de Verenigde
Naties.
De mensenrechtenorganisatie
Amnesty International wil dat
de VN-Veiligheidsraad de situa
tie in Darfur „onmiddellijk"
voorlegt aan het Internationaal
Strafhof (ICC) in Den Haag. De
in de Sudanese streek gepleeg
de misdaden zijn „niet minder
ernstig dan genocide", aldus de
mensenrechtenorganisatie in
een reactie op een maandag
uitgebracht VN-rapport waarfin
wordt geconcludeerd dat er
weliswaar heel veelk geweld is
in Dardur, maar dat er geen
sprake is van een georganiseer
de genocide, volkerenmoord.
Eerder sprak de VS van genoci
de in het gebied, en afgelopen
zondag nog adviseerde VN-chef
Kofi Annan de Veiligheidsraad
om stappen te ondernemen te
gen Sudan voor „grove schen
dingen van de mensenrechten"
in Darfur. In Darfur, in het oos
ten van Sudan, vechten Arabi
sche milities en de regering te
gen rebellengroepen. Vooral de
zwarte bevolking is daarvan het
slachtoffer.
Het afgelopen jaar vielen er
minstens 70.000 doden en zijn
honderdduizenden mensen ge
vlucht.
hamburg/zagreb/anp-dpa -
Sneeuwbuien hebben gisteren
flink huisgehouden in Duits
land. Door talrijke verkeerson
gelukken kwamen zeker vijf
mensen om en raakten tiental
len personen gewond. Trein- en
autoverkeer liepen hinder op.
Op het internationale vliegveld
van München werden veel
vluchten geannuleerd. In Bei
eren en Saksen zaten automo
bilisten uren vast op de snel
weg, omdat ze niet verder kon
den rijden door de hevige
sneeuwval.
Nadat het slechte weer naar het
noorden was getrokken, zorg
den sneeuwbuien later op de
dag ook in onder meer
Noordrijnland-Westfalen en
Nedersaksen voor chaos op de
wegen.
In Tsjechië werden door de
sneeuw talrijke dorpen van de
buitenwereld afgesneden. Hier
ontspoorde een locomotief en
verloor een gekantelde vracht
wagen duizenden liters benzi
ne.
Ook de noordelijke Balkan gaat
gebukt onder ijzige vrieskou.
Kroatië maakt met temperatu
ren tot -23 graden Celsius de
strengste winter in vijftig jaar
mee.
Terwijl Midden-Europa kampt
met de winter, registreerden
metereologen in Groot-Brittan-
nië een warmterecord.
vaticaanstad/gpd - De Vati
caanse Curie bereidt een paus
elijke uitspraak voor over het
gebruik van condooms in 'spe
cifieke, extreme omstandighe
den'. Die lijkt een versoepeling
in te luiden van het pauselijk
verbod op het gebruik van
voorbehoedmiddelen, inclusief
condooms.
Volgens de Nederlandse Curie
prelaat Karei Kasteel, secretaris
generaal van Cor Unum, een
pauselijke raad die zich bezig
houdt met humanitaire bij
stand aan ontwikkelingslanden,
zou een pauselijke uitspraak
helpen 'omdat die altijd wettig
is'. Binnen de katholieke kerk is
al meer dan tien jaar een verhit
te theologische discussie gaan
de over aanpassing van het
leergezag over voorbehoedmid
delen. Aanleiding is de preven
tieve functie van condoomge
bruik bij aids-bestrijding.
Gezaghebbende prelaten als de
Belgische kardinaal Danneels
en de Oostenrijkse kardinaal
Christoph Schonborn zeiden al
in 1996 dat het gebruik van een
condoom 'een minder kwaad'
is, als dat overtreding van het
goddelijke gebod om niet te do
den verhindert. In hun gezel
schap voegde zich begin deze
week de Zwitserse Curie-kardi
naal Georges Cottier, de 'huist
heoloog' en vertrouweling van
de paus. Cottier betoogde dat
in gebieden waar levensbedrei
gende epidemieën heersen (hij
noemde Afrika en Azië) „het ge
bruik van een condoom legi
tiem moet worden geacht."
Zijn uitspraak is een aanwijzing
dat binnen het Vaticaan ge
dacht wordt aan een 'verschui
ving' van het condoomstand
punt. Kasteel wil zich daarover
inhoudelijk niet uitlaten.
Volgens Kasteel moet de katho
lieke kerk als het ware op eieren
lopen bij het bepalen van een
standpunt over condoomge
bruik. ,,We zijn een wereldkerk,
we moeten rekening houden
met verschillende culturen.En
we moeten zeker niet de indruk
maken dat we iets gaan opleg
gen."
Hij zegt geen idee te hebben
wanneer een pauselijke uit
spraak 'ex cathedra' kan wor
den verwacht.
Aangenomen mag worden dat
een pauselijke uitspraak de nu
al gedoogde praktijk zal beves
tigen: geen algemene richtlijn
die kan worden uitgelegd als
aanprijzing van het condoom
voor aids-bestrijding, maar in
dien daarom wordt gevraagd
priesterlijke advies (uiteraard
formeel bestemd voor gehuwde
partners) om in gevallen van le
vensbedreiging voor 'het min
dere kwaad' van het condoom
te kiezen.
kabul - Een Afghaans kind speelt tussen de
touwen waarmee tenten zijn vastgezet in
een vluchtelingenkamp bij Kabul. De Af
ghaanse hoofdstad heeft een bar klimaat en
dezer dagen daalt de temperatuur er tot 18
graden onder nul. De internationale leger
macht ISAF in Afghanistan heeft daarom elk
van de 450 gezinnen in het kamp een lading
brandhout gegeven om de tenten deze win
ter warm te stoken. De afgelopen dagen zijn
er al zeker vijf mensen van de kou omgeko
men. Foto: Reuters
kempten/anp-afp-dpa - Een
Duitse verpleegkundige heeft
mogelijk 29 patiënten gedood.
De 26-jarige broeder heeft be
kend dat hij zestien veelal ou
dere mensen een dodelijke in
jectie heeft gegeven. Volgens
hem zou hij de ernstig zieke pa
tiënten uit hun lijden hebben
verlost. De Duitse recherche
heeft de stoffelijke overschotten
van 42 overleden patiënten la
ten opgraven en onderzoeken.
Dertien van hen bleken een
overdosis van hun medicatie te
hebben gekregen, aldus het
openbaar ministerie'.
door onze correspondent
Hans Celeijnse
rome/vicenza - Heel Italië keek er van
op. Vicenza, een pareltje in de provincie
Veneto, werd door zijn burgemeester
voor een week lang 'autovrij' verklaard.
Helaas voor de milieubewuste burger
vader liepen zijn onderdanen massaal te
hoop tegen zijn opmerkelijke 'milieu-ex
periment'.
Symboliek genoeg. Gisteren, op de dag
dat de centrum-rechtse gemeenteraad
van Vicenza besloot om een autoloze
periode van zeven dagen tot een lang
weekeinde terug te brengen, werd een
koolmonoxyde-uitstoot van tweemaal
het wettelijk toegestane gemiddelde
gemeten. In het autoparadijs Italië een
doodgewone zaak.
Vicenza, een welvarend centrum van
textielindustrie en goud- en juwelen-
beurzen, kent een autodichtheid van
61 op 100 inwoners. Enrico Hullweck,
kinderarts van professie maar sinds
2003 burgemeester van het 108.000 in
woners tellende stadje, zag de koolmo-
noxyde-statistieken maandenlang aan
zich voorbijkomen. „Ik moest iets
doen, ik ben verantwoordelijk voor de
gezondheid van de burgers hier", zegt
hij ter verdediging van de opzienba
rende 'ordinanza blocco auto' die hij
enkele weken terug afkondigde.
Ruim een derde van de stad zou met
ingang van vandaag een week lang van
's morgens negen tot 's avonds zes
verboden terrein zijn voor auto's. De
verordening was niet alleen uniek van
wege de tijdsduur. Hullweck is rechts,
lid van Berlusconi's partij Forza Italia.
Milieu gold als een stokpaardje van
(ecologisch) links. Maar Hullweck had
de buik vol van halve maatregelen als
autoloze zondagen en alternerende rij
verboden voor even- en oneven kente-
kens.„Dat soort korte stops sorteert
geen enkel effect. Om iets goed te kun
nen meten heb je een langere tijd no
dig", betoogde hij.
Maar hij had buiten de waard gere
kend. Het plaatselijke bedrijfsleven
was in alle staten, bang dat hun klan
ten de stad zouden mijden.
Hevige protesten kwamen er ook van
ouders, die hun geliefde kroost niet
meer met de auto naar school konden
brengen. Al gauw was duidelijk dat
een autovrije week niet haalbaar was.
Gisteren, een dag voor de autoblokka
de had moeten beginnen, wist milieu
wethouder Valerio Sorrentino een
compromis te bereiken. De autoloze
periode werd teruggebracht tot het ko
mende weekeinde: van vrijdag tot en
met maandag, van negen tot zes. Dat
kwam goed uit, want het is het carna
valsweekeinde. De scholen zijn op vrij
dag en maandag gesloten en het stads
centrum is vanwege de feestelijkheden
voor auto's sowieso moeilijk bereik
baar.
Milieuwethouder Sorrentino, sarcas
tisch: „We krijgen te weinig steun.
Maar wat me vooral opviel was dat al
die milieufreaks en linkse critici van de
aardbodem verdwenen leken. Dat be
wijst eens te meer dat hun acties
slechts politiek gemotiveerd zijn en
niets met bezorgdheid voor milieu van
doen hebben.
'Mario', de gemaskerde tolk (I) van de Amerikanen, vertaalt voor een
Amerikaanse militair tijdens een patrouille in zuidwest Bagdad. Foto:
GPD/Harald Doornbos
door onze correspondent
Harald Doornbos
bagdad - Hij is 31 jaar oud, Ira
kees, sjiïiet en natuurlijk heet
hij geen Mario, zoals hij zich
voorstelt. Maar in deze tijden
van gevaar en geweld, is het on
mogelijk om zijn echte naam te
noemen. Mario is namelijk
Iraaks vertaler in dienst van het
Amerikaanse leger in Bagdad.
Dagelijks gaat hij mee op pa
trouille waarbij hij de taalbar
rières tussen Amerikaanse sol
daten en de bevolking slecht.
Tijdens die lange uren in een
Amerikaanse jeep of tank,
draagt hij standaard een mas
ker. Want Mario is als de dood
dat andere Irakezen uitvinden
dat hij voor 'de vijand' werkt.
„Het is een hele vervelende en
angstige situatie," zegt hij, zit
tend in een jeep, tijdens een
patrouille door Bagdad. „Ik
maak me vooral zorgen over
mijn familie. Mijn vrouw en
kinderen wonen alleen thuis.
Tegen de buitenwereld houden
ze vol dat ik als taxichauffeur
werk, en daarom zo weinig
thuis ben. Het zou veel te ge
vaarlijk zijn om te vertellen dat
ik als tolk werk voor de Ameri
kanen."
Vijf minuten later roept een
Amerikaanse soldaat: „Mario,
kan je helpen met vertalen."
Terwijl de Amerikanen wel we
ten hoe hij echt heet, noemen
ze hem in het openbaar altijd
Mario. Zijn echte voornaam ge
bruiken zou veel te gevaarlijk
zijn. De tolk springt snel uit de
jeep om te vertalen tussen een
Amerikaanse soldaat en een
Iraakse politieman, die ook al
een masker draagt. „Iedereen
die met de coalitietroepen sa
menwerkt is een doelwit voor
de terroristen," zegt Mario.
Het is al een keer mis gegaan.
Een van de tolken werd afgelo
pen zomer door het Irakese ver
zet te grazen genomen. Op de
een of andere manier waren ze
er achter gekomen dat hij voor
de Amerikanen werkte. De ver
taler werd thuis door een groep
mannen gepakt en meegeno
men. Hij stierf een paar uur la
ter met twee schoten in zijn
hoofd. Amerikaanse troepen
vonden zijn lichaam langs de
kant van de weg. „Dat was ver
schrikkelijk," vertelt kapitein
Tim Healy, „maar het enige
goede is dat we de daders kon
den pakken."
Sindsdien wonen de honder
den Iraakse tolken op Ameri
kaanse bases. Ze eten en slapen
in dezelfde barakken als de
Amerikaanse soldaten. Iedere
maand mogen ze een dag of
drie naar huis. „Het kan niet
anders," zegt een andere tolk,
een 28-jarige sjiïiet, met als bij
naam de schaakmeester, omdat
hij de beste schaker is van de
basis. „Ze hebben al eens bij
mij thuis een bom geplaatst,
gelukkig ging dat ding niet af.
Maar daarna heb ik mijn fami
lie naar een andere plek in Bag
dad gebracht. Ze vertellen ie
dereen dat ik in het Jordanië
werk. Afgezien van mijn vrouw
weet niemand dat ik op een
Amerikaanse basis woon.
De meeste Iraakse tolken doen
het werk voor het geld zodat ze
hun families kunnen onder
houden. Maandelijks verdienen
ze 800 dollar, een fortuin in het
huidige Irak. Maar voor de
schaakmeester spelen nog meer
redenen mee. „Ik was blij met
de Amerikaanse inval," beweert
hij. „Eindelijk bevrijd van Sad
dam Hoessein." En de schaak
meester heeft even weinig op
met radicale moslims als de
Amerikaanse soldaten. „Dat
zijn terroristen, ik heb er geen
andere woorden voor. Ik hoop
dat nu de verkiezingen redelijk
zijn verlopen, Irak een demo
cratie wordt waar religie geen
rol meer gaat spelen. Religie en
politiek moeten gescheiden
worden."
Maar dat zal nog wel even du
ren, geeft de schakende tolk on
middellijk toe.
„Pas als de soennitische mos
lims hun deel van de macht
hebben gekregen, zal het ge
weld afnemen. Ik verwacht dat
ik mijn masker misschien over
een jaar of vijf kan afzetten, niet
eerder."
bagdad/rtr-gpd - De Iraakse
interimpresident Ghazi al-Ya-
war heeft gisteren gezegd dat
de nieuwe premier van Irak
vrijwel zeker een sjiïet zal zijn.
Zijn uitspraak is een signaal dat
er onder vooraanstaande Iraak-
Saddam stemde niet
Saddam Hussein heeft bij de
verkiezingen in Irak zondag
niet zijn stem uitgebracht.
Volgens een woordvoerder
had hij mogen stemmen
omdat hij een Iraakse burger
is zonder strafblad. Saddam
is weliswaar beschuldigd van
misdaden tegen de mense
lijkheid en volkerenmoord,
maar hij is daarvoor (nog)
niet veroordeeld. Om te
stemmen had hij wel naar
een stembureau moeten
gaan. Het Amerikaanse leger,
dat hen gevangen houdt in
een kamp vlakbij Bagdad,
heeft bevestigd dat de Sad
dam zondag in zijn cel ge
bleven is.
se politici overeenstemming is
over de verdeling van de be
langrijkste regeringsposten in
een nieuwe overgangsregering.
De huidige interimpremier
Ayad Allawi is een sjiïet, Yawar
zelf is een soenniet, en de twee
vice-presidenten zijn een sjiïet
en een Koerd.
Yawar denkt dat de verdeling
van die posten ovearie verschil
lende etnische groepen gelijk
zal blijven, waarbij de Koerden
ook nog de functie van parle
mentsvoorzitter zullen krijgen.
Hij benadrukte wel dat deze
verdeling geen permanente re
gel moet worden, maar alleen
geldt voor de overgangsregering
die een definitieve grondwet
voor Irak moet opstellen. Daar
na. waarschijnlijk in december,
worden nieuwe parlementsver
kiezingen gehouden en een
nieuwe regering samengesteld.
De Koerdische Alliantie zal
waarschijnlijk een kwart van de
275 zetels in het Iraakse over
gangsparlement bemachtigen.
De definitieve uitslag van de
Iraakse verkiezingen wordt
rond 10 februari verwacht.
