LEIDEN REGIO
Dag van het
Park in Leid<
Yalentiinvdae
Marissa Oosterlee: van wielrenster tot kunstenar<
Compliment kan
verkeerd vallen
Officier eist 3,5 jaar cel voc
mishandeling en verkracht:
Hogeschool Leiden krijj
lector toekomstonderzt
Herbarium krijgt
tropisch hout
woensdag 2 februari 2<
Valeniijn!
Kijk snel op www-leidsdidagbia<
leiden - Het Nationaal Herbari
um Nederland (NHN) krijgt
25.000 houtmonsters die af
komstig zijn uit het voormalig
Nederlands-Indië. Sinds 1913
verzamelde het Koninklijk Insti
tuut voor de Tropen (BOT) in
Amsterdam monsters van tro-
Valkenburgse maakt schilderij van koningin Beatrix
tretrecht. Oosterlee was 'not
amused' omdat ze al onkosten
had gemaakt en veronderstelde
dat alles in kannen en kruiken
was. Alle plooien met de Rijks
voorlichtingsdienst, de instan
tie die over het portretrecht
gaat, werden gladgestreken en
de officiële bijeenkomst kon
gisteren in het gemeentehuis
worden belegd.
Oosterlee was niet zomaar uit
verkoren om de beeltenis van
Beatrix, aan de hand van een
foto van Rob Ris van fotobu
reau Max Koot, te maken. De
adviescommissie van de ge
meente Valkenburg wilde dol
graag eigen talent de kans ge
ven. De keuze viel op de 24-jari-
ge inwoonster van Valkenburg,
dochter van raadslid Aad Oos
terlee.
Toen ze jaren geleden als wiel
renster deelnam aan wedstrij
den, dacht Marissa Oosterlee
niet aan een carrière als kunste
nares. „Hoewel ik als klein
meisje wel altijd bezig was met
tekenen." Een aantal zware val
partijen maakte een einde aan
de sportieve loopbaan. Ze volg
de een opleiding als schoon
heidsspecialiste, maar ook dat
werd niets. „Omdat ik niet lang
op mijn benen kon staan. Ik
kreeg, door die ongelukken met
het wielrennen, last van mijn
rug."
Uiteindelijk zag ze een kunste
nares in zichzelf. Ze raakte in
de ban van de Amerikaanse fo
torealist Dru Blair. „Ik dacht:
dat moet ik ook kunnen." Drie
jaar geleden stapte ze in het
vliegtuig om kennis te maken.
De Amerikaan zag een talent in
de Valkenburgse en leidde haar
op. Ze heeft met Amerikaan en
de Belg Eddy Wouters, een ken
nis van Blair, een samenwer
kingsverband opgezet en geeft
cursussen. Dat gebeurt vanuit
de studio van Wouters in Ant
werpen.
Daar maakte Oosterlee het
schilderij van Beatrix. Zij ge
bruikte daarbij verschillende
materialen en technieken: een
penseel, een potlood en air
brush. Dat is een soort pistool
met een slang, waarbij met be
hulp van compressie, de verf
door een dunne naald op het
doek wordt gespoten.
Over het resultaat is
tevreden, hoewel ze
zelf vindt 'dat ze nog
leren'. „Deze opdrach
mooie opstap in mi
baan." Misschien dat
een opdracht krijgt
schilderij te maken
Katwijkse gemeentehi
zou mooi zijn, want ik
wat werk gebruiken. W
dit schilderij heb veri
allemaal opgegaan aar
aal. Dat is allemaal h
duur."
eniging Vierhout genoemd
naar de oprichter van het soci
aal fonds."
Er werden meerdaagse reizen
georganiseerd naar onder meer
Parijs en Maastricht, boottoch
ten door de Biesbosch en naar
de Zaanse Schans, bingoavon
den, etentjes en elk jaar was er
een kerstpakket en een nieuw
jaarsreceptie. Op de top had de
vereniging 180 leden.
De afgelopen tien jaar organi
seerde Van der Pluijm met de
Haarlemmers Ton Hill, Co Cas-
tien, Jos Drost en Kees Schou
ten die uitstapjes en evene
menten. „Er bleek grote be
hoefte aan contact tussen de
oud-personeelsleden", aldus
Van der Pluijm. „Bovendien
hebben de activiteiten veel ver
goed na de schok die de slui
ting van het bedrijf veroorzaak
te. Vergeet niet dat het een
dreun was voor veel gezinnen
waarvan de man werkzaam
was bij de NRM. Het was voor
de directie een moeilijk en naar
besluit, maar gelukkig heeft
men loyaal meegewerkt aan de
Vereniging Vierhout. Eén van
de directeuren, Harry Steen
brink, is nog steeds lid en gaat
volgende maand mee."
Dat laatste evenement Van de
Vereniging Vierhout heeft op
12 maart plaats. „Dan gaan we
met 130 mensen naar Land
goed Schaiuinen net over de
Belgische grens", aldus Van
der Pluijm. „Er is een aperitief-
je, een Vlaamse koffietafel en 's
middags is er gelegenheid tot
midgetgolf, een boswandeling,
boogschieten, bowlen of een
bezoekje aan de bierkelder. Tij
dens de borrel tussen vier en
vijf is de officiële opheffings-
vergadering. Aansluitend is er
een diner."
En dat avondeten is niet zo
maai' een maaltijd. „Aan het
eind laten we de dames de
kaarsen die op tafel staan, do
ven en sluiten de heren de
wijnflessen. Daarom heeft de
laatste dag het motto 'wij do
ven het licht en de kraan gaat
dicht' meegekregen. Het zijn
de laatste symbolische hande
lingen die het einde van twee
grote grafische bedrijven bete
kenen. Er wordt een tijdperk
afgesloten."
Eric-Jan Berendsen
leiden - Een rondleiding met Jan
Wolkers door het Bos van Bos
man, spelen in de vijvers van de
Leidse Hout, polsstok springen in
Cronesteyn en een rondvaart
over de singels. Het is een greep
uit de plannen van de gemeente
voor de Dag van het Park, op 29
mei.
Leiden is een van de dertig ge
meenten die interesse heeft ge
toond voor het initiatief van de
ANWB om de Dag van het Park
te hóuden. In Vlaanderen be
staat zo'n 'dag' al. Op woens
dag 9 februari is er voor Leidse
vrijwilligers en organisaties die
willen meewerken een voor
lichtingsbijeenkomst in het
kantoor van Wijkbeheer Stads
deel Midden. Dan is er een pre
sentatie van voorbeelden van
activiteiten in België en er
wordt een toelichting gegeven
op de Leidse plannen.
Die moeten vooral worden ge
dragen door vrijwilliger
meente Leiden wil g
verschillende organisat
viteiten in parken juij
29ste mei plannen. De
te, die ook de pr wil v«
biedt 'faciliteiten' aan.
een folder met een pla
en een beschrijving vaij
ken en activiteiten.
„Maar de levendigheic
dag van het park hangi
deels af van het enthc
van de vrijwilligers!)
ties", zo staat in het
plan. Daarbij wordt
beeld gedacht aan wijkj
scouting, speeltuinvi
gen, IVN, LWO, buuj
visclubs en volkstuinvl
gen. j
De voorlichtingsbijd
begint volgende week
dag 9 februari om 20.0
het gebouw van Stadsd
den aan de Oude Herj
2.
den haag/leiden - Een alleen
staande moeder (34) uit Leiden
dacht in een knappe -maar ille
gale- Joegoslaaf (34) een ideale
partner te hebben gevonden
die ook nog eens lief was voor
haar 8-jarige dochtertje. Dat
was in 2003. Maar vorig jaar
werd het haar duidelijk dat de
buurman met wie ze uiteinde
lijk was gaan samenwonen toch
niet de prins op het witte paard
was.
Bij de Haagse rechtbank be
weerde de vrouw in tranen hoe
de man haar stelselmatig mis
handelde en verkrachtte in hun
woning aan de Lage Rijndijk.
Op 9 november was de bom
voor haai' gebarsten. Toen bel
de ze de politie nadat hij haar
met een mes had aangevallen.
De man werd ingerekend en
stond bij de rechtbank terecht
op verdenking van mishande
ling, bedreiging en verkrach
ting. De officier van justitie eis
te 3,5 jaar cel tegen de man.
In nagenoeg onverstaanbaar
Nederlands legde de vrouw van
Marokkaanse afkomst aan de
rechtbank uit hoe lief en aardig
haar vriend eerst was. Maar hij
zou gaandeweg steeds;
ker zijn gaan doen. Zij 1
tijd voor vijven binnei
het eten al voor hem k
ben, later mocht ze li
nergens meer toe zond
zelfs niet naar de dokt
tandarts. Ook zou hij j
kens om niets hebben
En hij wilde altijd seks, j
niet wilde, dan dwong
Ze moest meermalen
huisarts met klachten, j
De verdachte, in Duit
eens veroordeeld voor tj
krachtingen, ontkende
had een prima verhoui
haar gehad 'al waren er
ruzies geweest'. Verkr;
hij haar nooit, zei hij. E|
vrouw op 9 november j
mes had aangevallen q
hij ook. Hoewel het d<)
van de vrouw die aait
gedetailleerd beschreef
naast haar moeder op
toen het gebeurde) li
verdachte vol dat de vrj
mes had gepakt om zij
verwonden. Hij had h[
'tegengehouden'. Zijn 3
vroeg om vrijspraak.
De uitspraak is op 13 fel
leiden - Informaticus Hans Sta-
vleu (50) is aangesteld tot lector
toekomstonderzoek bij de Ho
geschool Leiden. Stavleu gaat
bij de opleiding informatica van
de Hogeschool onderzoek doen
naar de vraag hoe computers
de toekomst gaan bepalen.
Huisartsen krijgen 'elektroni
sche wachtkamers', computers,
radio en televisie gaan samen
werken en woonkamers wor
den 'slim'. Met studenten infor
matica gaat Stavleu maatschap
pelijke en technologische
trends van nu doortrekken naar
de toekomst.
De nieuwe lector wordt bekos
tigd door TNO Informatie- en
Communicatietechnologie. Het
is de bedoeling dat hij de sa
menwerking tussen dj
ding informatica van dr
school en de Techniscl
versiteit Delft versterkt.?
derzoek gaat mede de!'
bepalen waarin de oplef
formatica zich ontwikka
Steeds meer hogeschol
len lectoren aan. Zij gdj
'hbo-hoogleraren' die
zoek doen en die daarv
studenten praktische
singen zoeken.
Stavleu is de derde lei
de Hogeschool Leiden
zijn al benoemd Ton
berg (educatie) en Tl
Vliet-Vlieland (menst
chronische ziekten), r
laatste is in december ji
treden.
pische houtsoorten voor onder
zoek op het terrein van tropi
sche bosbouw. Binnen de acti
viteiten die het KIT nu ont
plooit, paste de 'houtbiblio
theek' niet meer. De komst van
de collectie naar Leiden is vol
gens directeur Pieter Baas een
belangrijke aanvulling op die
van het NHN. Eerder al verwierf
het NHN de bloemen, vruchten
en bladeren uit de collectie. Het
KIT heeft de collectie al ontslo
ten voor onderwijs en weten
schappelijk onderzoek.
Open huis bij
Hogeschool
leiden - De Hogeschool Leiden
houdt vandaag een open dag.
Van 15.00 tot 17.00 uur en van
19.00 tot 21.30 uur zijn belang
stellenden welkom in het ge
bouw aan de Zernikedreef 11.
Het is dan ook mogelijk om in
te schrijven voor het proefstu-
deren op 4 april. Dat is volgens
de school een goede manier om
erachter te komen 'of een oplei
ding echt iets voor iemand is'.
Ook wordt er voorlichting gege
ven over de middelbare labora
toriumopleiding van het ROC,
sinds kort gevestigd in het ge
bouw van de hogeschool.
Kopergirls
naar Italië
leiden - Twirlvereniging The
Kopergirls is eind maart met 42
leden aanwezig op het Europe
se kampioenschap twirl in Ita
lië. Verschillende silisten, duo's
en teams plaatsten zich zondag
in Utrecht voor deze tweedaag
se wedstrijd. De Leidse club
haalde eerder 26 nationale titels
in Rotterdam.
Sieraden in
Keukenhof
lisse - Niet alleen bloemen
staan dit voorjaar centraal in de
Lissese Keukenhof, het draait
ook om sieraden. Ontwerpers
uit binnen- en buitenland zijn
gevraagd voor een wedstrijd
rond het thema 'bloem als sie
raad of modeaccessoire'. De
beste inzendingen worden van
24 maart tot en met 20 mei ten
toongesteld in het Oranje Nas
sau Paviljoen in de Keukenhof.
Op 16 mei (tweede pinksterdag)
worden de sieraden en acces
soires getoond.
Beckers 'draait'
morgen weer
katwijk - De Katwijkse snack
fabrikant Beckers verwacht
morgen de productie te kunnen
hervatten. Vorige week ont
stond er vanwege kortsluiting
brand in de fabriek op het Kat
wijkse industrieterrein 't Heen.
De schade loopt volgens ver
wachtingen in de honderddui
zenden euro's. Beckers maakt
deel uit van het voedingscon
cern Wessanen.
De Rotogravure aan het Galgewater was van 1913 tot en met 1972 een begrip in Leiden. Foto: Archief Leidsch Dagblad
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, Is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Tïmoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
Kunstenares Marissa Oosterlee
Foto: Dick Hogewoning
door Rob Onderwater
valkenburg - Eindelijk hangt
Beatrix in de Valkenburgse
raadzaal. Het had wat voeten in
de aarde om de beeltenis van
de koningin naar het Rijndorp
te krijgen, maar op haar 67ste
verjaardag werd het portret
onthuld.
De kunstenares Marissa Oos
terlee had de opdracht gekre
gen en was al aan de slag ge
gaan toen de gemeente met de
mededeling kwam dat er on
duidelijkheid was over het por-
vervolg van voorpagina
leiden - Aan tien woorden heb
ben wij genoeg om een ander
een complimentje te maken.
Met leuk, mooi, goed, lekker of
fantastisch komen we al een
eind. Taalfilosofe Agnes Verbiest
(7P) concludeert dan ook dat ie
dereen, zelfs een introvert of so
ciaal onhandig mens, een ander
een compliment kan maken.
Maar het blijft uitkijken. Een
compliment heeft tot doel de
ander een positief gevoel te ge
ven, maar kan hem of haar ook
dodelijk beledigen.
Agnes Verbiest werkte tot haar
pensioen als universitair docent
bij de opleiding Nederlands van
de Universiteit Leiden. Toen ze
vertrok, nam ze van haar werk
kamer 'een stapeltje onder
zoeksmateriaal mee' waarvan
ze altijd al had gezegd 'dat ze
daarmee na haar pensioen aan
het werk zou gaan'. Eén van die
onderwerpen was het materiaal
dat studenten sinds 1991 voor
haar hadden vergaard tijdens
werkcolleges over complimen
ten. Het resultaat is het boekje
Als ik jou toch niet had. De taal
van complimenten.
Verbiest stuurde haar studen
ten erop uit om 'als een vlieg op
de muur' complimentjes af te
luisteren die ze hoorden in de
tram, in de trein, in afgeluister
de gesprekken. Ze liet de stu
denten de complimenten op
schrijven en besprak ze tijdens
de werkcolleges. Daarnaast
kwam ander binnen- en bui
tenlands onderzoek naar com
plimenteren op tafel. Zo gaf het
compliment gaandeweg zijn
structuur prijs.
Verbiest stelde vast dat er twee
soorten complimentjes zijn:
solidariteitscompliment j es
waar vooral vrouwen sterk in
zijn en aanmoedigingscompli
mentjes. Die komen vooral
voor tussen mensen met een
'ongelijke status', zoals Verbiest
zegt. Complimenten van werk
gevers voor hun werknemers
vallen ook in die categorie. Een
chef of directeur kan een com
pliment bewust of onbewust
gebruiken als middel om een
werknemer te manipuleren.
Op zichzelf heeft Verbiest geen
bezwaar tegen aanmoedigings
complimentjes op de werk
vloer, omdat werknemers ze
graag in ontvangst nemen. Ze
ker vrouwelijke werknemers
blijken er gevoelig voor te zijn,
zeker als het over hun werk
gaat. „Maai- zo bepaal je ook de
hiërarchie in een organisatie,
wie macht mag uitoefenen en
wie niet", zegt Verbiest. „Het
zijn de 'hoger geplaatsten' die
een positief oordeel mogen uit
spreken over de 'lager geplaats
ten'. Andersom is sociaal onge
past, al is dat deels ook een ge
neratiekwestie. Ik heb de in
druk dat jongere mensen elkaar
op de werkvloer meer als gelij
ken behapdelen. In mijn eigen
generatie is het gevoel voor hië
rarchie veel groter. Het uitspre
ken van een positief oordeel
van een 'lager geplaatste' voor
een 'hogere' is hachelijk. Het
kan de gecomplimenteerde
zelfs boos maken."
Verbiest ontdekte dat er één
uitzondering is op het verbod
op het complimenteren van
'hogeren'. „Mannen mogen een
hoger geplaatste vrouw compli
menteren. Zij doen daarmee
bewust of onbewust een poging
om het verschil te nivelleren. Ze
complimenteren zichzelf als het
ware omhoog - of de ander
omlaag. Zo zie je maar hoe
complimentjes een wapen kun
nen zijn in het vaststellen van
machtsverhoudingen.
Agnes Verbiest, Als ik jou toch niet
had. De taal van complimenten. Uitg.
Contact ISBN 90 254 2701 4. Prijs:
14,90 euro.
Nog één keer gaat de club op
reis. En wel op zaterdag 12
maart naar Baarle Hertog-
Baarle Nassau. Onder het ge
not van een hapje en een
drankje nemen de leden van de
personeelsvereniging van de
voormalige Nederlandse Roto
gravure Maatschappij dan defi
nitief afscheid van het bedrijf
dat in 1995 ophield te bestaan.
De Rotogravure was vanaf 1913
een begrip in Leiden. Het gra
fisch bedrijf aan het Galgewa
ter was bekend tot ver over de
landsgrenzen, want de op
drachten uit Venezuela, Zuid-
Afrika, Israël en Groot-Brittan-
nië stroomden binnen. Maar
de 'Roto' moestin 1972 fuseren
met de Haarlemse Diepdruk
Industrie, uit 1906, waar mo
dernere en dus snellere persen
stonden. Het nieuwe bedrijf
Nederlandse Rotogravure
Maatschappij (NRM) bleef in
Haarlem. Tot de zomer van
1995 toen de poorten definitief
werden gesloten.
„Maar de personeelsvereniging
is altijd blijven bestaan", aldus
Leidenaar Wim van der Pluijm
die in totaal 40 jaar als pr-func
tionaris bij beide bedrijven in
dienst was. „Na de definitieve
sluiting in 1995 waren er gel
den over uit de personeelsver
eniging, de jubileumvereniging
en het sociaal fonds. Samen
met de verkoop van twee va
kantiehuisjes van het bedrijf le
verde dat toen 450.000 gulden
(ruim 200.000 euro) op. De
nieuwe vereniging werd Ver-
Agnes Verbiest kreeg na haar pensionering de tijd om haar complimentenonderzoek uit te werken.
„Mannen mogen een hoger geplaatste vrouw complimenteren." Foto: Mark Lamers
