DENKSPORT Winnen binnen 25 zetten Dammen in Duitsland leeft op Van Dongens Violiste' op Belgische zegel Kansberekening is niet eenvoudig 8 8 S s B H 8 5 8 HOC 965 ZATERDAG 29 JANUARI 2005 BRIDGE PUZZEL SCHAKEN Marijke van der Pas Veel spellen bevatten een moeilijke reken som. Wat is de beste kans op zoveel moge lijk slagen? Het risico van een bepaalde speelwijze moet worden afgewogen tegen het rendement. Gaan we voor de overslag, of sturen we veilig aan op contract. Het stoeien met percentages is niet gemakke lijk. Een bridgeleven is vaak te kort om alle finesses van de bridgetechniek te door gronden. In het eerste spel zit de leider in een voor treffelijk slem. Hij ziet geen enkel gevaar. Spel 1 Z/NZ A3 *VB2 A 6 3 ♦AVB53 864 *93 VB 105 10862 N W^-> 0 H V B AH 5 H842 974 1097 52 108764 97 H Na een ISA-opening van zuid telt noord dat er samen minstens 33 punten zijn. Het is niet zo moeilijk om door te bieden naar 6SA. West komt uit met ♦V. Zuid telt acht slagen in de drie hoogste kleuren. Hij hoeft dus maar vier klaverenslagen te maken. Dat is een fluitje van een cent: ♦H mag zelfs fout zitten. Zuid neemt de uitkomst met de heer en vat direct de koe bij de hoorns: hij speelt een klaveren naar de vrouw. Als oost de slag neemt met de heer, claimt zuid. Hij komt van een koude kermis thuis want de klaverenkleur loopt niet. De teller blijft staan op tien slagen: twee down. De leider heeft heel goed geteld dat hij maar vier klaverenslagen nodig heeft. Hoe wel snijden op de heer de beste kans geeft op het maken van vijf slagen, is er een an dere speelwijze die de kans op het maken van vier speelslagen aanzienlijk verbetert. Zuid moet eerst ♦A incasseren. Hij wapent zich tegen ♦H sec bij oost, een kans van bijna 3%. Als de heer niet valt, gaat hij terug naar de hand en speelt een klaveren naar de vrouw. Ook als west ♦Hl086 heeft, zijn er nog steeds vier klaverenslagen. Zuid geeft met deze speelwijze een overslag op als west *H tweede of derde heeft ge had. In een parenwedstrijd is dat niet zo'n goed idee maar in een viertallenwedstrijd loont het de moeite. Dit soort spellen komt in de praktijk gere geld voor en dan kan een beetje goochelen met percentages veel nut hebben. Het tweede spel is onlangs gespeeld tijdens de viertallencompetitie in de Eerste Divisie. We volgen twee zuidspelers. Spel 2 W/NZ V 85 A 6 3 972 A V 4 2 - N H B 3 B 7 52 T *1084 H 10 8 5 wq->0 V B 6 4 3 H 10 7 6 5 Z *93 A 10 97642 H V 9 A B8 Noord begint met 1*. Na 1^ van zuid biedt noord ISA. Veertien punten tegenover een minimale opening lijkt zuid niet voldoende voor slem. Hij zwaait daarom af in 4^. West start met ruiten voor het aas van zuid. De normale speelwijze in de troefkleur is beginnen met het aas. Dat geeft al 26 pro cent kans dat de heer sec valt. Als west re nonceert, verliest zuid twee troefslagen. Omdat ♦H goed zit, maakt de leider een overslag. Hij berekent dat het slem niet zo heel goed is. Zelfs als *H goed zit (50 pro cent kans), is het slem nog niet binnen om dat oost de driekaart troef kan hebben. Het slem heeft dus minder kans dan 50 procent en dan is het een slecht slem. Prima gebo den. De tweede zuid die we volgen gaat na 1* -1^-1SA op onderzoek uit. Als hij hoort dat zijn partner een driekaart schoppen heeft, vraagt hij naar de keycards. Me twee azen en troefvTouw bij noord moet slem een kans hebben. Deze zuid heeft iets meer technische bagage dan onze eerste zuid. Hij weet dat het slaan van ♦A weliswaar 26 procent kans biedt op nul verliezers maar ook 11 procent kans op twee verliezers in die kleur. Door te beginnen met een kleine 'schoppen, onder het aas uit, naar de vrouw heeft zuid geen enkele kans om er zonder verliezer af te komen maar hij heeft wel 100 procent kans om er met maar één verliezer af te komen. Als de heer bij west zit, gaat het vanzelf goed. Als west renonceert, zoals hier, neemt oost de vrouw met de heer maar zuid kan later op de boer snijden. Om te weten welke speelwijze zuid moet kiezen, is het dus van groot belang te weten waar 4H zit. Na ♦A speelt zuid daarom ♦B voor. Als de snit lukt, is er alles voor te zeg gen om de troefkleur veilig aan te pakken. Zuid troeft een ruiten en vervolgt met een kleine schoppen naar de vrouw. Hij maakt zo zijn slem en knikt tevreden. Het is een goed slem: zelfs als ♦H verkeerd zit, heeft hij nog steeds de aanzienlijke kans dat ♦H sec valt. Dat is al met al ruim boven de 50% en dus een prima slem. Goed geboden, goed gespeeld. De kansberekening is inderdaad niet een voudig. Oplossing nummer 3 De twee gevraagde woorden van de puz zel van vorige week waren: RUIMTEVREES en DOORNROOSJE Kruiswoordraadsel nummer 4 HORIZONTAAL: 1. Toernooi; 8. dierentuin; 9. gesteente; 10. deel van een fiets; 12. opstandeling; 13. dondergod; 15. bandiet; 16.ieder; 18. land; 20. berggeel; 21. handvat; 22. dus (Latijn); 24. een zekere; 26. nachtspiegel; 28. deel van een vaartuig; 30. schaapka meel; 33. lidwoord; 34. muziekstuk; 35. zeer fijn; 36. Chinese munt; 37. vlucht heuvel; 39. brilslang; 40. bazige vrouw; 42. rondedans; 45. teken; 48. zijn gevoe len te kennen geven; 49. ploegsnede; 51. prent; 53. dun stuk hout; 54. weldra; 55. verfbordje; 56. in elkaar; 57. plezier; 58. houten vat; 60. moment; 61. vrouwelijk beroep. VERTICAAL: 1. Karig; 2. rondrit; 3.oude lengtemaat; 4. stad in Duitsland; 5. muzieknoot; 6. god van de liefde; 7. voorjaar; 8. cijfer; 11. lentemaand; 12. kledingstuk; 14. spin- nenweefsel; 15. omslachtige drukte; 16. tafelgast; 17. ruimte achter in de mond; 19.wonderdoenster; 23. planten; 25. reputatie; 27. wijfjesschaap; 28. knaag dier; 29. roem; 31. soort papegaai; 32. Turkse titel; 33. waterkering; 38.jeugdig; 39. hechtpennetje; 41. mondeling; 43. standaardmaat; 44. vis; 46. ivoor; 48. hoofddeksel; 49. voedingsmiddel; 50. vrouw van Aegir; 52. ver; 54. wandpilas- ter; 58. voorzetsel; 59. voorzetsel. Welke twee woorden worden gevormd door de letters in de vakjes 20-23-46-10- 31-2-25-6 en 44-14-27-59-19-54-32-7? Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen van 12,5 euro verloot. Oplossingen kunt u ook zenden naar ons e-mailadres: <redactie.Id@hdc.nl> Winnaars De winnaars van een cadeaubon zijn: Mw. N. van der Salm, Noordeinde 27w, Hoogmade (cryptogram). Mw. L. Groenewoud, Wagenmaker 44, Lei derdorp (kruiswoord) Cryptogram nummer 4 HORIZONTAAL: 4. Verder vuren en groeien (12); 7. Gebak om te mor sen? (12); 9. Grote hoeveelheden tot stand brengen (8); 10. Frauduleus opbeuren (6); 12. Wollig water (4); 13. Afgesloten voor een tijdelijke passage (8); 14. Postwissel? (9); 16. Man van de bijstand (5); 17. Waardeloze soepverkoper (10); 18. Fleurige (water)massa (10); 20. Doorvoed is het inderdaad afgelopen (9). VERTICAAL: 1. Hierna komt Pilatus pas (5,5); 2. Verdeelnet voor de verspreiding van water (17); 3. Lichtgolf van een sproeier (12); 4. Gebak en pret zijn voorbij! (2,4,2,2); 5. Bij elkaar lopen voor een fusie (9); 6. Verzorgd tele visiekanaal (3); 8. Orgelregister dat deel uitmaakt van een sonnet (6); 11. De ingeboren aard van een weef sel (7); 15. Marginaal onweer (8); 17. Sleurend (met) noten spelen (6); 19. Het is nog een flink stuk tot het Oplossing nummer 3 Horizontaal: 4. Ouderbijdrage; 7. vernache- len; 10. inzicht; 11. opslaan; 12. misselijk; 13. opzet; 14. zakrat; 15. bestand; 16. lichaamstaal; 19. bermklever; 20. repetitie. Verticaal: 1. Turven; 2. gebruiksartike len; 3. driehoekje; 5. blaf- hoest; 6. grenspost; 8. ganzen pas; 9. knots; 12. maag; 15. bladluis; 17. hommel; 18. tie ren. In de drie grootmeestergroepen van het Corustoemooi in Wijk aan Zee gebeurt natuurlijk een heleboel. Mooi, leuk, span nend, curieus; voor ieder wat wils. Vandaag een selectie van drie miniatuurtjes, partijen die binnen 25 zetten worden be slist. Op het niveau van de we reldtop is zo'n korte partij zeld zaam, maar na de nederlaag van Kramnik in 20 zetten tegen Topalov, die vorige week op de ze plaats te zien was, werd Loek van Wely enkele ronden later het tweede slachtoffer. Svidler-Van Wely l.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Pc3 Door d4 even uit te stellen, dwingt Svidler zijn tegenstan der een andere variant te kiezen dan de door hem geliefde Svesj- nikov. Van Wely kiest er nu voor d4 maar helemaal te ver hinderen. 3... e5 4.Lc4 Le7 5.d3 d6 6.Pd2 Lg5 7.h4 Lxd2+ 8.Lxd2 Pf6 9.0- 0 Lg4 10.Del Le6 11.f4 Lxc4 12.dxc4 h5 Een enorme fout, die zwart zich niet kan permitteren. Wit heeft al een geweldige d- en f-lijn. Toch had Van Wely dit thuis al eens op het bord gehad. 13.fxe5 dxe5 14.Lg5 Zie diagram 1. Hier had Van Wely 14...Dd4+ 15.Khl Pg4 wil len spelen, al is het niet duide lijk wat hem daarmee voor ogen stond. Op het laatste mo ment zag hij evenwel dat hij dan na 16.Pb5 direct zou kun nen opgeven. Een goed alterna tief heeft hij niet, want de drei ging Pd5 is vreselijk en de 'op lossing' Pe7 blijkt niet te vol doen. VO( ogIk 3COH 'CS l j vanH da0 Diagram 1: Stelling na 14.Lg5 14...Pe7 15.Tdl Db6 16.Dg3 Pg6 17.Lxf6 gxfö 18.Pd5 Dxb2 19.Pxf6+ Kf8 20.Pxh5 Zwart geeft het op. 20...Txh5 21.Dxg6 is wel duidelijk, maar verrassend genoeg kan hij na 20...Tg8 21.Df2 het mat op f7 ook niet dekken en na 20...Kg8 21.Pf6+ Kf8 22.h5 wordt hij on der de voet gelopen. De 50-jarige meester Leon Plie- ster plaatste zich op de klassie ke manier voor grootmeester- groep C: door promotie uit de hoogste tienkamp. Pliester, die het Hilversumse HSG afgelopen zomer na vele jaren verruilde voor het Bussumse BSG, heeft geen spannend imago, maar probeert de laatste jaren door heel veel te spelen weer in de kijker te komen. De 29-jarige grootmeester Harmen Jonkman is de deelnemer die het dichtst bij Wijk aan Zee woont, name lijk in Beverwijk. Hij gaf in deze partij het thuispubliek waar het voor kwam. Jonkman-Pliester Diagram 2: Stelling na 19...Da5 l.e4 c6 2.d4 d5 3.Pd2 dxe4 4.Pxe4 Lf5 5.Pg3 Lg6 6.h4 h6 7.Pf3 e6 8.Pe5 Lh7 9.Ld3 Lxd3 10.Dxd3 Pd7 ll.De2 Pgf6 12.Ld2 Db6 13.0-0-0 Dxd4 14.1x3 Da4 15.Kbl Het is niet duidelijk wat na 15...Pxe5 16.Lxe5 Le7 wits com pensatie voor de pion is. Na Pliesters antwoord slaat Jonk man echter toe met een offer waarop zwart in deze variant al tijd bedacht moet zijn. 15...Pb6 16.Pxf7! Kxf7 17.Lxf6 Kxf6 Na 17...gxf6 18.Thel gaat zwart in alle varianten ten onder met een combinatie van Dh5, Pf5 en Te4. 18.Thel Te8 19.Df3+ Kg6 Na 19...Ke7 was 20.Pf5+ heel naar. Pliester overziet echter dat het nu direct afgelopen is. 20.Txe6+! Boem. Zwart geeft het op. Na 20...Txe6 21.Df5 staat hij mat en aan alternatieven kan hij ook maar beter niet beginnen. Ook de 25-jarige Groninger DAMMEN Joost Wempe komt uit het ti kampentoernooi. De 14-jari Wouter Spoelman is uitgent digd als Neerlands hoop voc de toekomst. Hij heeft nog een jaar de tijd om het recoi 'jongste Nederlandse meesl aller tijden' af te pakken v; Daniel Stellwagen en zal dai waarschijnlijk in slagen. Spc man woont in Laag Zuthem Zwolle) en schaakt bij Esgotyzj Enschede. Hij heeft misschi vele kwaliteiten, maar valt t( vooral op door keiharde aar I valspartijen. Spoelman-Wempe l.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Lb4 4 c5 5.a3 Lxc3+ 6.bxc3 Pe7 7. 0-0 8.Ld3 Pbc6 9.Dh5 Pg6 10.Pf3 Dc7 1 l.Le3 Pce7 12 I Ld7 13.Dg4 f5 14.exffcTxf6 15.Lg5 e5 16.Dg3 Txf3 Een normaal offer in deze v ni ant, maar het is de vraag of zwart dit nodig had. Pf5 wa< e: een alternatief. :i( 17.gxf3 c4 18.Lxg6 Pxg6 19, ;d Da5 Zie diagram 2. Dit was de bi doeling. Zwart heeft echter 1 tii komende matbeeld niet herp: kend. 20.hxg6! Dxc3+ 21.Kfl Dxalgi 22.Kg2 Dxd4 23.Txh7 Een beeld om te onthoudenjw loper op g5 snijdt voor de zui te koning het vluchtveld e7 ir< Wit dreigt 24.Th8+ Kxh8 25. c gevolgd door mat en daar :i zwart niets tegen doen. 23...Le6 24.Dh2 Zwart geeft het op. Na 24...1 25.Th8+ Lg8 26.Txg8 wordt weer op dezelfde manier mjj gezet. u Eric van Dusseldorp Dammen in Duitsland, dat was lange tijd toch zoiets als schaat sen in Congo of skispringen op de Malediven: een niet-be- staande activiteit. Jarenlang was het land van onze ooster buren een witte vlek op de kaart waar, in tegenstelling tot bijna alle omliggende landen, niet georganiseerd werd gedamd. Begin jaren tachtig was er een oprisping, toen een uit Neder land afkomstige arbeider het internationale spel in de toen malige DDR probeerde te pro moten. En met enig succes: Berlijn heeft zelfs enige jaren een internationaal toernooitje gehad. Na de eenwording van Duits land leek de 'rust' weer te ke ren, maar er vestigden zich in middels wel hoe langer hoe meer immigranten uit de voor malige sovjetstaten. En die be gonnen hun spelletje met de veertig houtjes een beetje te missen. Uiteindelijk is een heus Duits kampioenschap, met vooral deelnemers geboren in Rusland, Wit-Rusland en Mol davië, dan toch weer van de grond gekomen. Duits kampioen werd afgete kend Mark Podolski uit Bo- chum, die alle partijen wist te winnen, vóór spelers als de in Nederland niet onbekende Re- nat Melamed, Raphaël Zdor- oveac en Juri Geisenblas. De hoogst genoteerde 'etnische' Duitser was Clemens Crucius, een van de laatste exponenten HM iijiii q q Diagram nr. 1 van de genoemde Oostduitse opleving in de jaren tachtig. De dammer uit Leipzig werd ze vende in een veld van veertien deelnemers. Zwart: J. Geisenblas - Wit M. Podolski 1. 32-28,19-23; 2. 28x19,14x23; 3. 37-32, 10-14; 4. 41-37, 14-19; 5. 46-41, 5-10; 6. 35-30, 10-14; 7. 30-25, 17-21; 8. 31-26,21-27(?); Men ziet het wel vaker: eerst wordt 35-30 passief ontweken en vervolgens wordt met 21-27 juist agressief voortgezet. Maar deze opening staat in en kwade reuk, al was dat bij Geisenblas, die in Nederland voor het twee de team van Witte van Moort uitkomt, kennelijk nog niet be kend. 9. 32x21,16x27; 10. 40-35,11- 17; 11.44-40, 6-11; 12.33-29, 20-24; 13. 29x20, 15x24; 14. 34- 30, 4-10; 15. 40-34,1-6; 16. 45- 40, 23-28; 17. 37-31, 18-22; 18. 38-33,19-23; 19. 30x19, 13x24; Diagram nr. 2 20.50-45,12-18?; Zwart wordt gestraft voor zijn te voortvarende spel. Wit maakt de partij uit met een aardige forcing. Zie diagram 1. 21. 34-29, 23x34; 22. 40x20, 10- 15; 23. 41-37, 15x24; 24. 37-32, 27x29; 25. 39-33, 29x38; 26. 43x1 en zwart geeft het op. Hier volgen de oplossingen en de namen van de prijswinnaars van de landelijke kerstoplos- wedstrijd die ook in dit dagblad is gepubliceerd. Diagram 1. Zwart: 2, 6,19,22, 28 Wit: 11, 18, 20, 27, 39. Oplossing: 15 (31) 10, 5 (33) 8, 17, W+ Diagram 2. Zwart: 6, 10,22,23,33,40 Wit: 20, 32, 34, 42, 43, 45. Oplossing: 15, 4 (238A, 39) 36, 47 (11) 33 (16) 47 (21) 38 (26) 47 (31) 36 (42) 22 (48) 39 (b.v. 37) 28, 34, w+ A. (228) 327 (34) 91(11)21 Cl 13,17, 25 (32) 14, w+ Zwart: 5, 8, 12, 14, 15,16, 1( 20, 26 Wit: 23, 27, 28, 29, 3 i 32, 33, 39, 40, 42. Oplossing t 394, 22, 2, 34,8(25) 24(150,' 10 (35) 23 (10, 40) 28 (45) 50 Zwart: 7, 8, 9, 15, 16, 24, 26, 30,31,34, 36 /Wit: 18, 20,2 23, 25, 27, 28, 38,41,44,47. Oplossing: 21 (27) 42, 32. 2) 36, 40 (35) 13, 20, 49, w+ Prijswinnaars: le prijs: 45,-- Euro gaat naa v.d. Stelt uit Geeitruidenbei 2e prijs: 35,— Euro werd ge-1 wonnen door: J.W. Uijterlin uit Vleuten. 3e prijs: 25,— Euro naar: T. Os uit Papendrecht. 4e t/m 8e prijs een jaaraboi ment op De Problemist zijn gaan naar: C. Zijlstra uit Alphen aan d( Rijn, R. Roggeveen uit Gou< P. Groenenberg uit Ermelo, F. Uilhoorn uit Haarlem en E. Molenaar ui Leiden. Oplossing vorige opgave. A teur: A.P. de Zwart (Zwart: 9, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 18, 21,24, 26, 34, 35, 36 Wit: 25, 27, 28,31,32, 37, 38, 42, 44,45, 46, 48): 41, 33, 29, 301 10, 1,3, 34, 1-29!!, 42, 25, 461 32 -(24) 38 (30) 43 (35) 49 (21 11 (45) 50. Prachtig! Ter oplossing opnieuw een fraaie eerste publicatie van) vierentachtigjarige Haarlem A.P. de Zwart. Zie diagram i Wit begint en wint. FILATELIE nero vvii Honderd jaar geleden maakten twee belangrijke kunststromin gen hun opwachting in de wes terse cultuur. Op 17 januari 1905 presenteerde het Parijse Salon d'Automne werken van gelijkgestemde schilders die door critici smalend 'de wilde beesten' (les bêtes fauves) wer den genoemd. Aangezien de kunstenaars deze spotnaam als een eretitel opvatten was het 'fauvisme' geboren. In datzelfde jaar richtte in Duitsland Emst Kirchner de kunstenaarsgroep Die Brücke op, die een bepalende invloed op het 'expressionisme' zou hebben. Karakteristiek voor de stijl van beide bewegingen wa ren de elementaire kleuren, de harde contouren en vereenvou digde vormen. Een van de exposanten op het Salon was de Nederlandse kun stenaar Kees van Dongen (1877-1968), die in 1908 ook lid werd van Die Brücke. Het is dan ook geen toeval dat 17 ja nuari Van Dongens 'De Violiste' op de jaarlijkse bijslagzegel 'Promotie van de Filatelie' wordt verbeeld. Waarde: 0,50 0,12. In Nederland raast Michael Vaillant nu inmiddels in 67 stripalbums over het circuit van Le Mans. In België sinds 17 ja nuari ook over een zegel van 0,50 Hij volgt hiermee in de al jaren lopende Jeugdfilatelie- reeks een andere beroemde stripheld op, XIII. De zegel (vijf stuks) zit ook in een geïllus treerd velletje. De derde zegel die 17 januari aan de loketten kwam herdenkt het 100-jarig bestaan van de Vrouwenraad. Op de 0,50 €-zegel een paar be nen. Aland presenteerde 14 januari drie permanente zegels met (trek)vogels. Afgebeeld worden: 0,15 een aalschover, Phala- crocorax carbo sinensis (oplage 400.000), 0,65 wilde zwanen, Cygnus cygnus (500.000) en 4,00 een blauwe reiger, een Ardea cinerea (300.000).Austra lië (50c en 1,45 dollar, 4 janua ri), Canada 1,45 dollar, 7 ja nuari) en de Verenigde Staten (6 januari) hebben inmiddels weer hun jaarlijkse zegel aan het Chinese Nieuwjaar (haan) gewijd. De VS deden dat zelfs met een velletje waarin de twaalf zegels (nu alle met een waarde van 37c) van de afgelo pen jaren zitten. Op 14 januari, vier dagen na de lancering van de nieuwe M annereeks, heeft Frankrijk bijslagzegel uitgegeven wat de opbrengst ten goede zal men aan de slachtoffers va zeebeving. Hiervoor is de r Mariannezegel (zonder wa; gebruikt. Rechts naast Mar ne staat Solidaire Asie, eer rood kruis, 0,20 Noonvegen heeft 7 januari uitgiftejaar geopend met t\ zegels die de 150ste geboo) dag van de schilder Erik W renskiold herdenken. Op e 7,50 kr.-zegel een militair r zijn gezin en op een zegel1 9,50 kr. een wieg. Sinds 201 komt Zweden met een seri gels waarop Zweedse mon menten die op de Werelde goedlijst staan. Op de zesd levering die 27 januari ver scheen, wordt aandacht bi steed aan het unieke land? van de Hoge Kust in de no lijke provincie VasternorrL Deze landverhoging is het volg van het 'terugveren' v aardkorst die circa tiendui jaar geleden door het ijs n beneden werd gedrukt. D( Unesco zette de streek in op de Werelderfgoedlijst.1 10 kr.-zegels in een boekje der verschenen 27 januari zelfklevende brevzegels in boekje met als onderwerp Zweeds design.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2005 | | pagina 8