ECONOMIE
Ziektekosten vreten
koopkracht 2006 op
Philips is afgetraind, rijk en ook strijdbaar
Kartelwaakhond blijft zorg en bouw volgen
Overnamegevecht Ceres
in haven van Amsterdam
Vakbond De Unie haalt De Geus onderuit
Pensilvania te water gelaten
Strijd binnen FNV over
opvolging in volle gang
Verzekeringsfraudeur valt
steeds vaker door de mand
Rozen voor Valentijn
irflap bij koeien
jft gehandhaafd
- Koeien blijven voorlo-
ondlopen met flappen aan
en. Vervangers blijken
verbetering. Dat meldt
ïpport van de Europese
lissie dat gisteren is uit-
Een onderhuidse chip
bij de slacht wel eens in
is te komen. De 'maag-
is onpraktisch bij jonge
in, die nog geen ge-
te maag hebben. De plas-
rflap met barcode is be-
om runderen te achter
als er iets mis is met bij-
•eld melk of vlees.
Ilicitatieplicht
dwijnt deels
Langdurig werklo-
ie veel vrijwilligerswerk
'iten of voor een zieke
i, worden vrijgesteld van
icitatieplicht. Voorwaar-
dat zij drie jaar een werk-
ij ïeidsuitkering hebben ont-
'5! »en en minstens 20 uur per
actief zijn als vrijwiliger of
iantelzorger. Minister De
i heeft gisteren de Kamer
51 weten dat hij werkt aan
3 egeling van deze strekking.
!3; epraktijk kunnen alleen
2 re werklozen van de rege-
j ;ebntik maken.
6;
0.000 Saabs
t fout in motor
6)
2; KHOiM - De Zweedse auto
's kant Saab roept 400.000
ns van het type 9-5 en 9-3
itwegens een ontwerpfout
motor. De fout kan leiden
21311 snelle verslechtering
23 de motorolie en tot schade
g® otoren met een turbo. Vol-
2; Saab krijgen eigenaren die
de storing zijn getroffen fi-
iele compensatie.
/-leden achter
n één NS-CAO
5f cht - Een ruime meerder-
53 van de leden van FNV
genoten wil terug naar
i; AO bij de Nederlandse
ij wegen. De vervoerder
5] daarmee steun voor het
is om de zeven huidige
q. s in te ruilen voor één
6i act. Het bureau TNS Nipo
is in opdracht van FNV
2J genoten onderzoek ge-
onder de leden. Bijna ne-
tde tien ondervraagden
één CAO.
11
torbrandstof
ieuw duurder
iag - Shell heeft gisteren
Ie tweede keer deze week
2( fiesprijzen voor motor-
81 ktoffen verhoogd. Een li-
4: iro ongelood en een liter
3 plus gaan beide 0,6 cent
i v- Euro ongelood komt
lee op 1,265 euro per liter,
5 er super plus gaat 1,319
;osten. De prijs van een li-
4 :sel stijgt 1 cent en komt
49 ïee op 0,935 euro.
92
(kou huurt
is Baikonoer
>u - De Russische rege-
eeft een overeenkomst
izachstan over samen-
Ij ig in de lanceerplaats
3j loer goedgekeurd. Het
2.f iet loopt tot in 2050. Elk
l: staalt Rusland 115 mil-
ollar voor het gebruik van
i.j is in Centraal-Azië.
1; ïaties negeren
tselse regels
1- De 15 'oude' EU-lan-
ibben 2,9 procent van de
ilse wetgeving over de in-
narkt nog altijd niet om-
n eigen wetten, ook al
daartoe verplicht. In juni
ras de achterstand nog
cent en in 2002 was de
nog beter. Nederland
psteren juist een pluim
mmissaris McCreevy
Den Haag een achter-
leeft ingelopen. Met 2
it zit Nederland bij de be-
sterende landen.
tscrs willen
|jjNestlé
ird - De Duitse zuivelco-
A e Hochwald wil de fa-
;;5 an Nestlé in Bolsward
.',2 Of de overname gevol-
|'A ar de 200 werknemers
s nog niet duidelijk.
wil zich in Europa con-
en op de productie van
itjes. De fabriek in Bols-
taakt gesuikerde gecon-
Irde melk, dat vooral in
én het Midden-Oosten
ifgezet.
enoogst op
rdhoogte
op zoom - De suikerbie-
engst in Nederland is
ir op recordhoogte ge-
Per hectare 10,8 ton. De
heid gerooide bieten
it op meer dan 6 mil-
Het suikergehalte lag
liddeld 16,3 procent
Ie hoger dan het ge-
einde voorgaande ne-
vrijdag 28 januari 2005
den haag/gpd - De zorg, bouw, financiële
sector en de vrije beroepen (accountants,
notarissen en advocaten) worden dit jaar
nauwlettend in de gaten gehouden door
kartelwaakhond NMa. Dat de mededin
gingsautoriteit dit jaar de bouwfraude wil
afronden, betekent niet dat de NMa klaar is
met de bouwsector.
Dat heeft directeur-generaal Pieter Kalb-
fleisch gezegd bij de presentatie van de
jaaragenda 2005. Dit jaar hoopt de toe
zichthouder de laatste boetes op te leggen
aan de bouwsector. Er zijn individuele
bouwondernemers die de dans tot nu toe
zijn ontsprongen, maar op aangeven van
klokkenluiders op een verdachte lijst zijn
gezet. De handelwijze van die bouwers
wordt nadrukkelijk gevolgd, sprak Kalb-
fleisch gisteren dreigend. Hiermee herhaalt
hij zijn eerdere oproep aan de politiek om
snel met een financiële regeling te komen
voor klokkenluiders. „Politici moeten zich
realiseren dat toezichthouders niet zonder
tipgevers kunnen," aldus Kalbfleisch.
De hele bouwaffaire is door klokkenluiders
aan het licht gebracht. Voor het eerst in de
geschiedenis heeft de NMa een hele sector
kunnen aanpakken. Deze week kreeg de
grond-, weg- en waterbouw 135 miljoen
euro boete. In februari volgen de utiliteits
bouw, zoals scholen en ziekenhuizen, en
de installatietechniek. In de zomer kunnen
nog enkele ondernemingen een rekening
gepresenteerd krijgen.
„Maar boete is nooit een doel op zichzelf,"
aldus Kalbfleisch. „Het gaat om de uitwer
king van een sanctie. Daarom krijgen be
drijven ook vermindering als zij meewer
ken aan het onderzoek en zelf orde op za
ken stellen."
Ook de zorg wordt dit jaar gevolgd door het
wakend oog van de kartelpolitie. Het ver
loop van fusies tussen zorginstellingen
krijgt daarbij extra aandacht. „Maar we zul
len er ook op letten of producten die verze
keraars aanbieden transparant genoeg zijn
voor de consument," zegt Kalbfleisch.
Liberalisering houdt de NMa eveneens be
zig. Ook de energiesector wordt flink in de
gaten gehouden. De toezichthouder van de
energiemarkt DTe komt met sancties als de
administratie van de energiebedrijven voor
juli niet op orde is. Bovendien moeten de
energiebedrijven voor die tijd met toegan
kelijke en onafhankelijke internetsites ko
men, waarop de consument een prijsverge
lijking kan maken.
De baas van de kartelwaakhond heeft afge
lopen jaar nog speciaal gekeken naar de
prijzenoorlog in de supermarktbranche.
Boeren die klagen dat zij opgescheept wor
den met wurgcontracten van supermark
ten, vinden geen gehoor bij de NMa. Kalb
fleisch: „Wij hebben niet kunnen constate
ren dat er een inkoopmacht is ontstaan. Er
is wel een economische macht, maar dat
hoort bij de vrije markt. Het calimerogevoel
van producenten is onvoldoende om van
een overtreding te kunnen spreken."
NMa-directeur-generaal F
Kalbfleisch.
Foto: ANP/Juan Vrijdag
amsterdam/gpd - Er woedt een
keiharde overnamestrijd rond
de Amsterdamse containerter-
minal Ceres Paragon. De Japan
se eigenaar NYK wil het over
slagbedrijf verkopen aan het
Rotterdamse ECT, maar mede
aandeelhouder Kritikos is te
gen. De terminal trok nog nooit
een serieuze klant.
NYK is zo goed als rond met de
eigenaar van ECT, het Chinese
Hutchison Port Holdings. Kri
tikos, geestelijk vader van de
terminal, vindt de prijs die ECT
biedt echter te laag. Kritikos is
in Amsterdam voor overleg over
de verkoop. „Ik verkoop alleen
als de prijs hoog genoeg is", al
dus de Amerikaan, „en er is ons
niet genoeg geboden." Kritikos
zegt tot eind 2006 aan zijn be
lang van 50 procent vast te wil
len houden.
ECT, vrijwel monopolist in de
containeroverslag in Neder
land, koopt met Ceres Paragon
een concurrent uit de markt.
Het bedrijf zal een tweede on
derdeel, de Ceres Marine Ter
minal aan de Westhaven, snel
afstoten. Daarvoor hebben zich
al kandidaten gemeld. De ge
meente heeft 128 miljoen euro
in Ceres gestoken, onder meer
door kranen en zwaar materieel
te kopen. Een ovemamepartij is
volgens havenwethouder Van
der Horst gebonden aan afspra
ken over afbetaling.
hoogezand - Bij Bodewes Shipyards in Hoogezand liep gisteren het vrachtschip Pensilvania van stapel. De doop werd verricht door de echt
genote van de directeur van rederij Navesco uit Columbia. Het schip heeft een laandvermogen van 7800 ton, is 118 meter lang en is 15 meter
breed. Foto: ANP/Dennis Beek
culemborg/gpd - Het nieuwe
ziektekostenstelsel per 1 januari
2006 zorgt voor zo'n kostenver
hoging bij bedrijven en werkne
mers, dat alle ruimte voor koop
krachtverbetering wordt opge
vreten. Dat blijkt uit berekenin
gen van vakbond De Unie.
Voorzitter Teuwen: „CAO-par-
tijen moeten zich heel goed
realiseren dat ziektekosten, plus
het redden van VUT en pre
pensioen, bij een beperkte
loonruimte, zullen leiden tot
flinke daling van het netto
loon. Verder heeft minister De
Geus (sociale zaken) dus onge
lijk als hij voorspelt dat er in
2006 geld is om lonen en uitke
ringen te laten stijgen."
De Unie wijst er voorts op dat
de hogere rekeningen voor
ziektekosten vooral zullen neer
komen bij de midden- en hoge
re inkomens en bij de bedrijven
waar zij werken. „Dat zijn dus
de bedrijven die voor de hoog
waardige werkgelegenheid van
de toekomst moeten zorgen,"
aldus Teuwen, „En daar vindt
iedereen al van dat de loonkos
ten, internationaal gezien, te
hoog zijn!"
Wat de vakbond voor middel-
Weinig keuze in pakketten
De kans dat zorgverzekeraars volgend jaar alle keuzemogelijk
heden aanbieden die de nieuwe zorgwet biedt, is niet groot,
veronderstelt directeur Bontje van Zorgverzekeraars Nederland.
De zorgverzekeraars moeten op 1 november hun premies en
pakketten aanbieden, zodat verzekerden twee maanden de tijd
krijgen om op 1 januari verzekerd te zijn. „Een Kamerlid hoeft
maar een waag te stellen, of ziek te worden en we halen het
niet", aldus Bontje. En vereraars moeten ook nog een geschil
lenregeling opstellen, modelpolissen ontwerpen, burgerservice
nummers invoeren en polissen laten toetsen. Hij stelt voor de
'onzinnige' overheveling van de geestelijke gezondheidszorg
van volksverzekering AWBZ naar het ziekenfonds uit te stellen.
baar en hoger persoon ook
steekt is dat het nieuwe ziekte
kostenstelsel nivellerend werkt.
De lagere inkomens krijgen im
mers een zorgtoeslag, aldus
Teuwen. Het bestaande parti
culiere ziektekostenstelsel gaat
uit van een gemiddelde premie
van 1600 euro per jaar. Na
werkgeversbijdrage en aftrek
van belasting (gemiddeld 42
procent) hierover, rest een
eindbedrag voor de werknemer
van 1136 euro. Volgens De Unie
wordt dat vanaf 1 januari 2006
786 euro, een stijging van onge
veer 60 procent. Voor mensen
in de hoogste belastingschijf is
dat dus nog meer.
Ook werkgevers betalen een
forse extra prijs. Een bedrijf met
20 particuliere verzekerden
draagt nu aan de ziektekosten
in totaal ongeveer 16.000 euro
bij. In de nieuwe situatie wordt
dat 36.000 euro, een stijging
van ongeveer 125 procent.
Teuwen: „Dat betekent een stij
ging van de totale loonkosten
van 1,5 procent. Wij verwach
ten dat de werkgevers dat zul
len proberen te betalen uit de
loonruimte. Daar gaat ook de
stijging van de werknemerspre
mie nog af, dus daarmee zal al
le beschikbare loonruimte in
2006 (circa 3 procent - red.) op
gegeten zijn."
den haag/gpd - De strijd om de
opvolging van Lodewijk de
Waal woedt binnen de FNV nog
in alle hevigheid. Een aantal
bonden accepteert de kandida
tuur van de huidige vice-voor-
zitter Agnes Jongerius, maar er
gaan ook invloedrijke stemmen
op om óók te kijken naar kandi
daten van buiten.
De FNV wilde gisteren officieel
niets zeggen over de procedure
rond de verkiezing van de nieu
we FNV-voorzitter op het jubi
leumcongres van de 100-jarige
FNV in mei. Ook woordvoer
ders van aangesloten bonden
doen er, vanwege het gevoelige
karakter, formeel het zwijgen
toe.
Inmiddels is wel duidelijk dat
De Waal zich begin februari
geen kandidaat stelt. Hij heeft
de afgelopen weken gesprekken
gevoerd met bijna alle voorzit
ters van de 15 aangesloten bon
den. Daarin heeft hij niet zo
zeer zijn eigen kandidatuur ver
dedigd: als hij niet wordt ge
vraagd, doet hij het niet. Dat
blijkt het geval. Vervolgens
heeft hij de gesprekken vooral
gebruikt om de enkele jaren ge
leden afgesproken opvolging
door Jongerius veilig te stellen.
Vertegenwoordigers van grote
FNV-bonden als Bondgenoten
en Abvakabo voerden inmid
dels geheime gesprekken met
linkse vrouwelijke kamerleden
als Jet Bussemaker (PvdA) en
Marijke Vos (GroenLinks). Offi
cieel ontkennen zij dit.
Op de achtergrond speelt een
rol dat de demonstratie van 2
oktober op het Museumplein
vorig jaar heeft aangetoond dat
de FNV ook groepen (vrouwen,
jongeren, allochtonen) kan mo
biliseren die buiten de traditio
nele achterban vallen. Om die
nieuwe doelgroepen vervolgens
tot lidmaatschap te bewegen,
zou een heel nieuw, fris, boeg
beeld de FNV de tweede eeuw
in moeten leiden.
heerhugowaard - Bij rozenkweker Zuurbier in Heerhugowaard werkt het personeel op het ogenblik op
topdrukte om de rozen op tijd naar de bloemenveiling in Aalsmeer te krijgen. Met het oog op de komen
de Valentijnsdag, op maandag 14 februari, is de productie flink opgevoerd. Foto: ANP/Koen Suyk
den haag/gpd - Verzekerings
maatschappijen slagen er
steeds vaker in om fraudeurs te
ontmaskeren. In 2004 deden de
verzekeraars bij justitie 2130
keer aangifte van geknoei met
declaraties. Dat is een stijging
van 45 procent.
Dat blijkt uit gisteren gepubli
ceerde cijfers van het Verbond
van Verzekeraars. „Sinds 1998
maken de verzekeraars er veel
meer werk van om fraude aan
te pakken, dat resulteert nu al
een aantal jaren in een forse
stijging van de opgespoorde ge
vallen", zegt een woordvoerder.
„De verzekeraars krijgen steeds
meer ervaring in het herkennen
van fraude. Of er ook meer ge
fraudeerd wordt, weten we
niet."
De meeste meldingen betroffen
fraude met auto- en motor-
schade en ziektekosten. Dit ty
pe verzekering was goed voor
44 procent van de gemelde ge
vallen. De fraudegevallen met
motorrijtuigenverzekeringen
steeg van 323 in 2003 naar 509
in 2004. Ziektekostenfraude
steeg van 290 naar 433. Ook
met rechtsbijstand wordt flink
gerommeld. In 2003 werden 7
gevallen bij het Fraudeloket
Verzekeringsbedrijf van het
openbaar ministerie aange
bracht. Over 2004 kwam dat
aantal uit op 107.
Het Verbond van Verzekeraars
vindt het opmerkelijk dat het in
17 procent van de gevallen ging
om verzwijging van een scha
de- of strafrechtelijk verleden.
Daarmee hopen verzekerden
een lagere premie te krijgen.
Van alle meldingen in 204 wa
ren 49 gevallen dusdanig zwaar
dat het openbaar ministerie er
een zaak van heeft gemaakt.
In 2004 hebben de reisverzeke-
raars voor het eerst samenge
werkt om fraude met reisverze
keringen aan het licht te bren
gen. Dat leverde 384 fraudeurs
op, waarvan het openbaar mi
nisterie er 165 in behandeling
heeft genomen.
Fransen nog
even grootste
wijndrinkers
parijs/anp-dpa - De Fransen
verliezen binnen enkele ja
ren hun status van grootste
wijndrinkers ter wereld. De
Amerikaanse wijndrinker is
namelijk hard bezig een in
haalslag te maken. Ook de
Italiaan laat zich een glaasje
steeds beter smaken. Dat
bleek uit een Brits onderzoek
naar de consumptie van wijn
dat gisteren uitkwam. Nu
staat Frankrijk nog op de
eerste plaats met een jaar
lijks wijnverbruik van 26,9
miljoen hectoliter.
Maar in 2008 nemen de
Amerikanen de koppositie
over met een verbruik van
27,6 miljoen hectoliter. De
Italianen zullen dan jaarlijks
ongeveer 27,2 miljoen hecto
liter wijn wegklokken. De
wijnconsumptie in Frankrijk
daalt. Bij de wijnproductie
ligt Italië nog aan kop, ge
volgd door Frankrijk en
Spanje. Spanje rukt als pro
ducent snel op. Ook Austra
lië, Chili en Zuid-Afrika zijn
bezig aan een opmars.
door Henk van Weert
Amsterdam - Amper over de
drempel van de 21ste eeuw,
maakt Philips de indruk van een
afgetrainde atleet die, met een
grote zak kasgeld in de hand,
strijdbaar aan de start van een
duurloop staat. Het elektronica
concern heeft veel overtollig ge
wicht afgestoten, maakt weer
een mooie winst van 2,8 miljard
euro, is netto zo goed als schul
denvrij en heeft liquide midde
len genoeg voor veroveringen.
Als het moet kan Philips ook
nog terugvallen op 11 miljard
euro bezittingen in andere be
drijven. Kapitaal genoeg dus
om een nieuwe, meer eenduidi
ge en profijtelijke koers uit te
zetten. Die missie is vrij een
voudig samen te vatten: hoge
winsten behalen in stabiele
markten met een overzichtelij
ke concurrentie. Dat is wat top
man Gerard Kleisterlee wil.
Sommige onderdelen voldoen
al aan dat adagium (of bijna),
andere divisies kunnen er (nog)
niet aan beantwoorden. Die
laatste (Consumenten Electron-
cia, Semiconductors) zullen
koste wat kost winstgevender
en stabieler moeten worden.
Doen ze dat niet dan zullen ze
opnieuw veren moeten laten.
Echte grote bleeders (idioom-
Boonstra) heeft Philips niet
meer. Over heel 2004 maakten
alle divisies winst. Wel zijn er
kwakkelaars. Pijnlijk voor het
concern is dat de grootste divi
sie, Consumenten Electronica,
tot die laatste categorie be
hoort. In de ruim drie jaar die
hem bij Philips resten zet de
president een pad uit waarop
CE steeds minder zelf produ
ceert, maar apparaten elders
goedkoop laat assembleren. CE
is op weg naar een marketing-
en verkooporganisatie, die ge
dreven wordt door wat de
markt wil.
Die markt pikt overigens de
nieuwe slogan 'Sense and Sim
plicity' uitstekend op, zo meld
de de bestuursvoorzitter en
passant. Uit metingen blijkt dat
de naamsbekendheid is geste
gen en dat de consument ge
loof hecht aan Philips' belofte
Resultaten Philips 2004
bedrijfsresultaat per sector
2003
2004
Medische
systemen
431
34
Huishoudelijke
apparaten
398
323
Consumenten
elektronica
248
361
Verlichting
577
591
Halfgeleiders
-342
450
Diversen
-263
366
Niet toegerekend
-561
-518
Totaal
488
1.607
nettoresultaat 2 836
in miljoenen euro
2003
omzet in
miljoenen euro
anp bron Philips
om eenvoudiger producten te
maken. Kleisterlee kondigde
een nieuwe bezuinigingsopera
tie van 500 miljoen euro aan
voor de komende jaren. Waar
die precies zal landen gaf hij
niet aan, maar duidelijk is dat
de 'instabielen' het meest te
vrezen hebben.
De raad van bestuur heeft een
nieuwe meetlat voor intern ge
bruik. Die heet Philips Medical
Systems. De divisie die een be
drijfsresultaat van 14 procent
boekte werd gisteren omstan
dig bewierookt. Medical staat
volgens Philips aan het begin
van een grote progressie in een
overzichtelijke markt met
slechts twee echte concurren
ten, Siemens en General Elec
tric. De hypermoderne produc
ten zijn niet alleen mooie staal
tjes van innovatie, ze zijn nog
verkoopbaar ook. Alleen die
combinatie telt in de ogen van
Kleisterlee. Dankzij de vergrij
zing ontstaat er vanzelf een
markt voor medische produc
ten. Dat helpt ook.
Philips heeft wel een nadeel als
wereldwijd opererend concern
ten opzichte van concurrenten.
Hoe wereldwijd ook, Europa
blijft de thuisbasis. Ruim 44
procent van de omzet wordt in
de regio Europa-Afrika gereali
seerd. Kleisterlee heeft zich al
vaak somber getoond over Eu
ropa. Gisteren deed hij dat
weer. De economieën van
West-Europa, inclusief de Ne
derlandse, blijven achter bij de
wereldorde. De lonen zijn er
hoog. Dat gègeven zet de con
currentiepositie van Philips on
der druk. In de race met de VS
en Azië om flexibel en innova
tief te reageren op sterk veran
derende markten staat het con
cern op achterstand.
Wie dat, én de zucht naar ver
dere afslanking probeert te ver
talen in toekomstig Philips-be-
leid komt al gauw uit bij een
verdere afbraak van de werkge
legenheid in Europa. Kleisterlee
wilde daarover, bij alle jubel
over de cijfers, gisteren niet
concreet worden.
Plus 60 procent
Philips-topman Kleisterlee
verdiende vorig jaar 1 mil
joen euro, pluaflog eens bij
na 9 ton aan bonussen over
2003. Dit betekent een stij
ging van zijn inkomen met
700.000 euro ofwel bijna 60
procent ten opzichte van
2003. Ook kreeg hij 48.000
stock-opties en 16.000 aan
delen. Vooral de bonus is ge
groeid (van 229.000 naar
867.000 euro), het basissala
ris groeide met een halve
ton. „Uitermate ongeluJckig,"
oordeelt Hubert, die onder
handelt namens de FNV met
Philips over de nieuwe CAO.
„En alle werknemers bij Phi
lips zijn overgegaan op een
middelloonpensioen, maar
het blijkt dat de top-500 zich
daarbuiten heeft gehouden.
Die krijgen nog pensioen op
basis van hun laatstverdien
de loon. Als dat volgende
week niet is veranderd, dan
hebben we feest." Kleisterlee
(58) gaat over vier jaar met
pensioen.
