Het land van de Katharen
is binnen en buitei
TOERISME
Bêd brochje-adressen bundelen de krachten
Hoog en droog als Tarzan en Jane
'Recronrapport over
kampeerboeren naïef
ANDERS
Hoogslapers open
Faber nieuwe
voorzitter Recron
vrijdag 28 januari 2005
De Recron heeft G. Faber
woensdag geïnstalleerd als
nieuwe voorzitter. Als eerste
vrouwelijke voorzitter van de
Nederlandse vereniging van re
creatieondernemers volgt ze
Hayo Apotheker op, die na vier
jaar afscheid nam van de orga
nisatie. Tussen 1998 en 2002
was Faber staatssecretaris van
landbouw, natuur en voedsel
kwaliteit met recreatie in haar
portefeuille. „Recreatie en na
tuur zijn onderwerpen die mij
na aan het hart liggen", rea
geert Faber op haar benoe
ming. „Het behoud van de
kwaliteit van het buitengebied
met versterking van cultuur en
recreatie zal mijn speerpunt
zijn."
Toverland is
beste attractie
Het pretpark Toverland in Se-
venum is gekozen tot de beste
attractie van Nederland in 2004.
Het relatief kleine Limburgse
park verslaat daarmee grote
jongens als de Efteling en Wali-
bi World (tot voor kort beter be
kend als Six Flags) die ook ge
nomineerd waren. Het Billy
Birdpark Hemelrijk in Volkel
was ook in de race voor de zo
geheten ToerNed Attractie
Award, een jaarlijkse prijs voor
dagrecreatiebedrijven die zich
op bijzondere wijze onder
scheiden. En dat is volgens de
jury zeker het geval in Seve-
num: „Toverland staat voor in
novatie en durf, maar staat ga
rant voor een dag vertier voor
kinderen waarbij ook aan het
plezier van de ouders is ge
dacht."
Reizen met en
zonder reuma
Het Reisbureau Reumafonds
heeft zijn blikveld verbreed.
Vanaf dit jaar kan iedereen, met
en zonder reuma, er terecht om
een reis te boeken waarbij reke
ning wordt gehouden met de
beperkingen en extra behoeften
van de reizigers. Het tempo ligt
bijvoorbeeld wat lager, accom
modaties en vervoer zijn vrijwel
allemaal aangepast en er is
(gratis) hulp van vrijwilligers.
Mensen met reuma zijn overi
gens iets goedkoper uit want
hun reizen blijft het Reuma
fonds voor een deel subsidië
ren. Voor dit jaar staan onder
andere vliegreizen naar Spanje
en Griekenland op het pro
gramma. Een gids met het
complete aanbod, waaronder
veel busreizen, is op te vragen
via tel. 020 5896 464 of
www.reumafonds.nl.
Slapen bij
easyJet
Lowbudget luchtvaartmaat
schappij easyJet is een samen
werking aangegaan met Hotelo
pia, een online boekingsportal
van hotels. Onder de naam
easyJetHotels biedt de nieuwe
organisatie accommodaties en
diensten aan binnen easyjets
netwerk van 183 routes naar 57
grote luchthavens in heel Euro
pa. In totaal heeft easyJetHotels
de beschikking over meer dan
vijfhonderd bestemmingen. De
tienduizend hotels die de nieu
we site bundelt bieden niet al
leen een plek om te slapen,
maar in een aantal gevallen ook
de maaltijd en faciliteiten voor
gezinnen. In de tarieven op de
site zijn boekingskosten en be
lastingen al verrekend. Meer in
formatie is te vinden op:
www.easyJetHotels.nl.
„Weinig objectief, naïef, defen
sief en gezeur van de bovenste
plank." Zo karakteriseren LTO
Nederland en de Nederlandse
kampeerboeren een onderzoek
over agrotoerisme, dat werd ge
publiceerd door de Recron, de
koepelorganisatie van Neder
landse recreatieondernemers.
De onstuimige groei van het
kamperen bij de boer heeft vol
gens het rapport 'Economische
effecten agrotoerisme' negatie
ve gevolgen voor de economi
sche ontwikkeling van het plat
teland. De toegevoegde waarde
van het zogeheten agrotoeris
me zou gering zijn. Het aantal
agrarische bedrijven met mini-
campings (tot vijftien stand
plaatsen) nam tussen 1998 en
2003 toe van 1300 naar 1700.
De gemiddelde dagbesteding
van een bezoeker van een regu
liere camping ligt volgens het
Recron-onderzoek op 19,80 eu
ro. Gasten van kampeerboerde
rijen geven veel minder geld
uit, gemiddeld 12,40 euro per
dag.
Directeur T. Bolweg van Recron
vindt dat de landelijke overheid
moet stoppen met het stimule
ren van agr otoerisme. „Ik gun
boeren een goed inkomen, en
bestaande bedrijven kunnen
wat mij betreft door blijven
gaan", zegt Bolweg. „Maar voor
boeren biedt agrotoerisme geen
duurzame oplossing van finan
ciële problemen."
„De Recron probeert de belan
gen van haar leden te verdedi
gen. Begrijpelijk, maar ze doet
dat op de verkeerde manier",
stelt A. Kuiper van de Vereni
ging van Nederlandse Kam
peerboeren. „De leden kunnen
beter naar zichzelf kijken en
hun aanbod veranderen, dan
met het vingertje wijzen naar
de concurrentie. Kampeerboer
derijen voorzien met hun rust,
ruimte, authenticiteit en lage
prijs kennelijk in een behoefte.
Het verblijf op een Recron-
camping is tegenwoordig duur
der dan een chartervlucht naar
bijvoorbeeld Turkije. En als de
kampeerboerderijen er niet wa
ren geweest, lagen de prijzen
van de Recron-campings onge
twijfeld nog hoger dan nu al het
geval is."
Een woordvoerder van LTO
omschrijft het onderzoeksresul
taat als „naïef en betuttelend".
Hij wijst erop dat de landelijke
overheid in diverse nota's heeft
vastgelegd dat kampeerboerde
rijen belangrijk zijn voor de vi
taliteit van het platteland. Daar
bij levert het boeren noodzake
lijk extra inkomen op. (ANP)
door Gerard Chel
Ooit van brochje gehoord? Een
échte Fries natuurlijk wel, maar
alles voorbij Lemmer, Wolvega
en Appelscha heeft geen idee
waar het over gaat. Maar voeg
je er bêd aan toe, bêd en broch
je dus, dan begint er hier en
daar vast wel iets te dagen. Bed
breakfast, inderdaad, maar
dan op z'n Fries. Logies en ont
bijt in normaal Nederlands.
Nu bestaat Bêd Brochje in
Friesland al zo'n dertig jaar en
kent de provincie vele tientallen
authentieke onderkomens waar
ie je heerlijk een weekend of
langer kunt laten verwennen,
maar een kleine zestig van deze
kleinschalige familiaire logies-
adresjes hebben de handen in
een geslagen en een vereniging
opgericht om hun belangen be
ter te behartigen.
„Toen het Noord-Nederlands
Bureau voor Toerisme failliet
ging", vertelt Jogiena Sietsema
uit Marssum namens de vereni
ging, „konden wij nergens meer
op terugvallen. En aangezien
'Bêd Brochje' een bescherm
de naam is en we die natuurlijk
in stand wilden houden, moes
ten we op een andere manier
onze krachten bundelen". Dat
werd een vereniging waarbij in
middels 56 particuliere adresjes
zijn aangesloten.
Niet iedereen kan zomaar lid
worden. J
ogiena: „Wij komen natuurlijk
eerst even kijken. De kleinscha
ligheid is erg belangrijk en de
persoonlijke benadering. Zodat
onze gasten op ongedwongen
wijze kennis kunnen maken
met de Friese bevolking. De
beste manier om dat te doen is
bij de mensen thuis." Reden
waarom de onderkomens, vari
ërend van boerderijen en he
renhuizen tot een woonboot,
aan maximaal acht gasten on
derdak bieden.
Ook let de vereniging op zaken
als hygiëne, inrichting, gast
heerschap en ligging van de ac
commodatie. En wordt het op
prijs gesteld als er bij het ontbijt
typisch Friese streekproducten
op tafel staan. „Dan bedoelen
we vooral het suiker- en rogge
brood", licht Jogiena toe, „en
onze eigen nagelkaas. Maai' dat
heeft niet iedereen".
Zo heeft elk adres zijn eigen ka
rakter. Meestal staan de bedden
in boerdenbedrijven die nog
volop actief zijn, maar dat is
geen voorwaarde. Wel wort
louter commerciële bedrijv
geweerd. „Het gaat tenslott
om de huiselijke sfeer, hote
zijn er hier al genoeg."
De bij Bêd Brochje aange
ten logeeradressen hanterei
sisprijzen tussen de 18,50
22,50 euro per persoon per
nacht, inclusief ontbijt. Res
ren kan via de website wwi
denbrochje.nl, bij alle VVV-
toren in Friesland en natui
rechtstreeks.
door Hans van Alebeek
Officieel heet hij Villa Hoog Droog maar
manager Bert Steunenberg van vakantie
park Vinkeloord noemt het gekscherend
ook wel een 'tuinhuis op poten'. Beide om
schrijvingen kloppen als een bus als je kijkt
naar de twee bijzondere vakantiehuisje op
het Libéma-park bij Vinkei (Noord-Bra
bant). Stevige, houten blokhutten op palen
van bijna drie meter hoog.
Grappig detail is de knalrode glijbaan die
aan het terras vastzit en waarmee jong en
oud in één roetsj beneden zijn. Ook mak-
KAMPEREN
kelijk als je hele hoge nood hebt want een
toilet heeft deze boomhut niet. Ook voor
een douche moet je naar het naburige sani-
tairhok. Daar staat dan wel een geweldig
terras tegenover dat hoog en fraai uitkijkt
op het speel- en recreatievijvertje van \dn-
keloord. Bij één huisje komt een joekel van
een boom zelfs dwars door de terrasvloer
heen. Voor het Tarzan- en Jane-gevoel hoef
je dus niet naar Afrika.
Bert Steunenberg weet niet precies wie er
op het idee van de boomhut is gekomen.
Maai' zeker is wel dat de huisjes vanaf het
eerste seizoen in 2004 een groot succes
zijn. „Met name jonge gezinnen vinden het
fantastisch", zegt hij. Vooral de glijbaan.
Die is zo leuk dat het ook wel eens gebeurt
dat andere (kleine) gasten onverwacht op
bezoek komen om deze attractie te beproe
ven.
Een boomhut voor jong en oud. Foto: GPD/Roland de Bruin
Voor luxe kun je overigens beter een ander
huisje, tent of caravan op Vinkeloord boe
ken (in totaal heeft het park 1200 kampeer-
plekken en keus uit alle mogelijke accom
modaties) want de boomhut is erg 'basic':
twee stapelbedden, een keukenblokje en
tafel met vier stoelen. Meer niet. Een kachel
zoek je ook tevergeefs: voor koude nachten
zijn er extra dekens. En 's morgens altijd
wel eerst even controleren of de glijbaan
niet nat is.
Wat kost zo'n hut?
De twee boomhutten zijn vooralsnog alleen
op het Libéma-park Vinkeloord te vinden.
De huisjes worden van begin mei tot eind
oktober verhuurd. De prijzen beginnen bij
125 euro voor een weekeinde. In het hoog
seizoen -van half juli tot half augustus- is
huur alleen per week mogelijk (prijs: 555
euro). Meer informatie en boekingen: tel.
0900 - 0200 ofwww.vinkeloord.nl en
www. vakantievolextras. nl
De proefslapers waren dolenthousiast maar die hoefden dan he
te betalen. Het wachten is nu op het gewone publiek dat vo<L
euro per nacht terecht kan in wat waarschijnlijk de hoogste tg£
van Nederland zijn: bovenop de vorig jaar opgefriste EuromafrCj
Rotterdam. De twee suites, Heaven en Stars gedoopt, liggeniiui
geveer 100 meter hoogte en bieden een fraai uitzicht over d£n
De suites zijn verder voorzien van onder meer een badkamerjjg
cuzzi en tv met dvd. Bij de prijs zit ook een fles champagne iij
pen. Vorig jaar oktober gingen de twee slaapkamers al even|l l
maar toen was het nog niet bepaald perfect. Dat is, aldus dep
den proefslapers, nu wel het geval. Overigens moeten gastefë
kening mee houden dat het gewone publiek tot 22.00 uur viVji
naar binnen kan gapen. Maar na die tijd kunnen de gordijnel
voor een uniek uitzicht. Meer informatie: tel. 010 4364 811 ei
www.euromast.nl. Foto: GPD
De een heeft het over Pyrenees
Orientales, een ander zegt Rous-
sillon, nummer drie Katharen-
land. Wij houden het op Frans
Catalonië: Frankrijks meest zuid
oostelijke hoek, ingeklemd tus
sen Middellandse Zee, Spanje en
de Midi-Pyreneeën. Met Perpig-
nan als verrassend middelpunt.
door Gerard Chel
Smaken verschillen. Gelukkig
maar, anders zaten we óók in
het buitenland voortdurend bij
elkaar op schoot. Neem nu Per-
pignan, Franse stad tegen de
Spaanse grens. In onze reisgids
wordt er nauwelijks over be
richt en het is al helemaal geen
'hoogtepunt'. Nimes wel, aldus
dezelfde gids. Ach, waarschijn
lijk alleen omdat daar een fraaie
Romeinse arena staat. Niets ten
nadele van Nïmes, maar geef
ons maar Perpignan.
Eerste indrukken zijn vaak
doorslaggevend en aangezien
de binnenkomst en zoektocht
per auto naar het hotel in Per
pignan tig keer vlotter ging dan
in Nïmes, heeft deze stad in
Frans Catalonië de eerste slag
gewonnen. De stad wordt een
beetje onderschat. Ten onrech
te. Niets voor niets is het 's zo
mers een TGV-bestemming en
vliegt prijsbreker Ryanair er
naar toe. En voor al die Neder
landers die aan die lange, lange
kust tussen Collioure en Leuca-
te hun vakantie doorbrengen, is
de stad snel te bereiken voor
een gezellig dagje - of zelfs twee
- stappen.
Perpignan, hoofdstad van de
Roussillon, is lang niet zo Frans
als de Fransen, misschien dat
het daarom wel zo anders is.
Het doet een beetje Spaans aan,
of beter Catalaans, 't Leuke van
Perpignan is dat het er allemaal
nog niet zo gelikt uitziet. In de
oude binnenstad bij voorbeeld,
nabij de kathedraal van St. Jan
en het grote met kruisgangen
ommuurde kerkhof Campo
Santo, kom je verpauperde hui
zen tegen en de leegstand zal
ook hier menig projectontwik
kelaar hoofdpijn bezorgen. En
de pas eind vorige eeuw gere
noveerde hallen, foeilelijk ove
rigens, moeten het alweer zon
der gebruikers en bezoekers
doen.
Smoel
Maar de stad heeft smoel, sfeer,
ja swingt zelfs bij tijd en wijlen.
Heerlijk toch, al die pleintjes
die overwinning heten, repu
bliek en revolutie, Rigaud,
Gambetta of Arago. Vol druk- of
juist nietsdoeners. Vooral 's
avonds is de binnenstad een
gezellig uitgaanscentrum. Waar
de geuren uit de vele keukens
zich vermengen met de klanken
die groepjes straatmuzikanten
voortbrengen.
Uitgestrekt is het allemaal niet
en dus is het niet zo vermoei-
Langs hellingen, waar de ranken als in een streepjestapijt groeien. Foto's: GPD
steklas voorbeelden van Rous-
sillonse architectuur. Wij vin
den ze vooral gracieus. De stad
is trots op belangrijke personen
die er zijn geboren of geweest.
Er is zelfs een apart foldertje ge
drukt waarin ze allemaal wor
den opgesomd. Dat schilder
Rigaud er geboren is, oké, dat
Salvador Dali zich door het sta
tion liet inspireren, a la, maar
dat Chopin er 'n amoureuze
nacht heeft doorgebracht, dat
willen we echt niet weten.
'Waar is het land van de Katha
ren?', lezen we ergens in een
folder. Waarna iemand ant
woordt: 'Het is binnen en bui
ten. Buiten de burchten en
wijngaarden, binnen woorden
uit een ver verleden en schim
men van godgewijde vaders'.
Snappen doen we het niet hele
maal, maar de kwintessens vat
ten we. Zowel in het landschap
zelf als in de vele musea, ker
ken, kloosters en burchten vind
je sporen uit dat verleden.
Elne
De rode bakstenen stadspoort Le Castillet. Foto's: GPD
Het stadje Collioure.
gelijkse sores kunt filosoferen.
Kunststad noemt Elne zich, al
komt dat tijdens ons bezoek
niet echt uit de verf. Maakt ook
niet uit, want wij komen er voor
het hoog gelegen klooster.
Naast de kathedraal van St. Eu-
lalie en zo'n beetje op de plek
waar ooit Hannibal z'n kampe
ment had. Nu geloven wij meer
in het aardse bestaan en kent
onze affiniteit met monniken
z'n grenzen, maar het heeft wel
wat door de vier galerijen te
wandelen. Dit klooster is inder
daad erg mooi en zal dus wel,
zoals de gids beweert, een van
de mooiste van Catalonië zijn.
Bijzonder aan het klooster is
niet alleen dat het door de eeu
wen heen nauwelijks verwoest
is, al heeft het zelfs als stal ge
diend voor de paarden van het
leger van Napoleon. Pas in 1980
werd het een museum. Er is
veel bewaard gebleven, slechts
van de eerste verdieping res
teert niet veel. Volgens onze
rondleider hebben er nimmer
ingrijpende verbouwingen
plaatsgevonden. Hij wijst ons
op de vier verschillende bouw
stijlen die elk van de galerijen
kenmerkt en zowel Roussillon-
se, Romaanse als Gotische in
vloeden verraden.
Cöte Vermeille
Druk is het in dit deel van Cata
lonië niet echt. Daarvoor moet
je naar de kust, die bij Port Leu-
cate begint en via badplaatsjes
als Barcarès, Canet-Plage, St.-
Cyprien-Plage en natuurlijk Ar-
gelès-Plage en Collioure, ein
digt bij Banyuls-sur-Mer. Voor
al de lange stranden in het
noorden lokten indertijd geld-
ruikers, die de vlaktes ongege
neerd volstouwden met eenvor-
Het klooster van Elne.
end als je de tijd wilt nemen die
binnenstad goed te ontdekken.
Een compact centrum, zou je
kunnen zeggen, streng bewaakt
door de rode bakstenen stads
poort Le Castillet aan de ene en
het omvangrijke paleis van de
koningen van Mallorca aan de
andere kant. Daartussenin een
heel gekrioel van smalle steeg
jes en zowaar autovrije winkel
straten. Waar winkeltjes en res
taurantjes zich achter vele ge
veltjes verschuilen. Soms zijn
de huizenblokken zo smal dat
ze aan beide straatkanten in
gangen hebben.
Opvallende panden zijn het ou
de stadhuis en het oude beurs
gebouw. Ze gaan door voor eer-
Hoewel wij de streek tussen
Perpignan en de Middellandse
Zee niet het meest opzienba
rende landschap van Frankrijk
willen noemen, kent dit bijna
vlakke landschap toch enkele
verrassingen. Zo tuffen we naar
Elne, stadje op een heuvel, eens
trotse hoofdstad van de Rous
sillon en eeuwenlang zetel van
de bisschop en dus belangrijk
en voornaam. Daar is nu niet zo
veel meer van over, al heeft het
nog steeds een (niet autovrije)
historische binnenstad waar di
verse oude panden fraai zijn ge
restaureerd en nu als Chambre
d'höte dienst doen. Met gehei
me binnenplaatsjes waar je met
een góed glas wijn over de da-
mige appartementen en d
voorzieningen, waar autl
ke Franse sferen ver te zojü
zijn. Die snuif je een stukf1-
lijker pas weer op, als de B'
rotsachtig worden.
Hier, in de 'Cöte Vermeil]
mogen we proeven van sjfc-j
wijnen. Officieel vallend
het Roussillon regime, wi n,
wijnboeren in Banyuls er S
lioure zich nadrukkelijk 0
scheiden. Vandaar dat je
kelders kunt bezoeken ei s<
ne slokjes uit glaasjes ma!tl
men. Hoe rotsachtiger dt [{j
dem, hoe harder de rank j
werken, hoe beter de wiji gi
belooft wat. h(
In Banyuls, bekend van d J(
te aperitiefwijnen, bezoel m
Cellier de Templiers, beh
tot l'Abbé Rous. 750 Wiji
ren hebben zich verenig( 9
druiven beslaan 1650 hei ic
We toeren door het berg. is
landschap, over smalle sl
weggetjes. Langs hellingi
waar de ranken als in eei 1
streepjestapijt groeien. V 5
tige irrigatiekanaaltjes, s<{®
ge zelfs nog stammend u}:
riddertijd, zorgen voor eis
ter. Want, zoals met alle E
wijnen, kunstmatige regf1"
streng verboden. ei
Het uitzicht over de heu s,
magnifiek, de lucht afget j*
scherp. Zien we daar in
ige verte, bijna honderd is
meter naar het noorden,dl
onder Montpellier, niet
F-
Voor meer informatie: M .c
de la France, tel. 090011 '<J
0,50 p/m), e-mail: j
info.nl@franceguide.con jb
internet: www.francegui ag
Zie ook www.tourisme.fi