Ieder zijn kleur in
Neder band
GESPREK VAN DE DAG
RVD wil duidelijkheid van Privé na Soestdijk-foto'j
f
m K
Manager kan veel
van bavianen leren
Drager toont welk goed doel hij dient
1 1=3
DONDERDAG 27januafl 20(
Mat MAAR-. E-Ve~NJ
MENSELIJK
Een prikkelende klassieker wordt 80 jaar. Voor generaties kinderen was het een
zinnelijk en zoet vermaak. Duitse media besteden er uitvoerig aandacht aan:
het BRUISPOEDER is jarig. Het begon in januari 1925 met natron, wijnzuur
en wat water. De zakenman THEODOR BELTLE mengde daaruit het „priklirho-
nadepoeder voor alle lagen van de bevolking". Het poeder was bedoeld als
goedkoop alternatief voor de kostbare echte limonade uit citrusvruchten en sui
ker. Duitsers ontdekten echter andere manieren om het bruispoeder te consu
meren: direct uit het zakje in de mond, uit de hand gelikt of met wat spuug op-
geschuimd. Uiterst populgir bij jongeren zijn cocktails van het spul met wodka.
De jaarlijkse productie ligt inmiddels op ongeveer 100 miljoen zakjes. Het logo
van Ahoj-Brause met de lachende matroos siert T-shirts, glazen en tassen.
Catwoman met HALLE BERRY
maakt kans om tot SLECHTSTE
FILM van het jaar te worden uitge
roepen. Met zeven nominaties ver
sloeg de rolprent Alexander The
Great van Oliver Stone, die in zes
categorieën meedingt naar de zoge
noemde Razzies van de Amerikaan
se Golden Raspberry (Gouden Fram
boos) stichting. President George W.
Bush maakt goede kans om tot
slechtste acteur te worden uitgeroe
pen voor zijn 'hoofdrol' in de anti-
Bush-documentaire Fahrenheit
9/11Ook minister van defensie,
Rumsfeld, en de nieuwe minister
van buitenlandse zaken, Condoleez-
za Rice, doen een gooi naar de prijs
doordat zij in de film van Michael
Moore voorkomen. De winnaars van
de 25 jaar oude spotprijs worden op
26 februari bekendgemaakt, tradi
tiegetrouw een dag voor de uitrei
king van de wel felbegeerde Oscars.
Foto: Reuters
De single WE ARE THE WORLD
wordt opnieuw uitgebracht, deze keer
om geld in te zamelen voor slachtof
fers van aids en de zeebeving in Azië.
De hit uit 1985 geldt als de moeder
van alle liefdadigheidsliedjes die ge
zongen zijn door een groep beroemde
artiesten. De groep USA For Africa
brengt de single op 1 februari weer
op de markt als onderdeel van een
tweedelige dvd-set. Honderden radio
stations over de hele wereld gaan de
plaat morgen om 18.00 uur Neder
landse tijd draaien om de opname
twintig jaar geleden te herdénken.
Aan We Are The World deden ruim
veertig supersterren mee, onder wie
Bruce Springsteen, Ray Charles,
Diana Ross, Bob Dylan, Bette Midler,
Willie Nelson, Michael Jackson en
Stevie Wonder. De opbrengst van de
single destijds was bedoeld om te
helpen bij de bestrijding van de hon
ger in Afrika. Foto: Reuters
Nederlandse managers kunnen in
april op safari in Botswana om aap
jes te kijken. En daar steken ze het
nodige van op, belooft bioloog Pa
trick van Veen. De auteur van het
boek „Help, mijn baas is een aap!"
vindt dat managers door het gedrag
van bavianen te bestuderen, beter in
staat zijn veranderingsprocessen in
hun eigen organisatie vorm te geven.
Chris Yperman
Ik ben van mening dat het
beter is eenmaal in zijn
leven bedrogen te worden
dan nooit iets goeds te doen
Van Veen vergelijkt verhoudingen in
apenkolonies met sociaal gedrag op
de werkvloer: iedereen is druk bezig
een plekje te veroveren in de hiërar
chie. Maar de baviaan, noch de
werknemer is voorstander van ingrij
pende veranderingen.
In Botswana kan de manager met ei
gen ogen zien hoe het in strak hië
rarchisch georganiseerde bavianen-
groepen toegaat. Iedereen zijn plek,
het gaat er vreedzaam aan toe, totdat
het voedsel schaars wordt. Dan moet
de groep zich wel aanpassen. Het
zelfde gebeurt in een bedrijf, dat de
markt ziet veranderen.De oplettende
manager ziet in zo'n apenkolonie
bijvoorbeeld „wie wie vlooit". Het
zelfde gebeurt op de werkvloer, zegt
Van Veen: „Wie haalt de koffie, wie
kletst met wie. Allemaal relevante in
formatie voor degenen die met een
veranderingsproces te maken krij
gen." GPD
De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) twijfelt aan het week
blad Privé als gesprekspar tner in haar overleggen met de
pei;s over de privacy van het Koninklijk Huis. Het blad pu
bliceerde in de editie van 19 januari foto's van het interieur
van paleis Soestdijk, die overigens grotendeels oud waren.
De RVD zegt het in een brief aan Privé te betreuren „dat
Privé deze foto's heeft geplaatst zonder voorafgaande toe
stemming van de inmiddels overleden Prins Bernhard of
de familie van de Prins of zijn nabestaanden".
De RVD praat ook met de populaire weekbladen over de
mogelijkheden om afspraken te maken over de handha
ving van de privacy van de leden van het Koninklijk Huis.
Sinds de geboorte van prinses Amalia is dat actueler dan in
voorgaande jaren. Volgens de dienst is het „relevant te we
ten wat de inzet van Privé in die gesprekken is. Tot nu toe
immers lijkt Privé zich weinig aan te trekken van gerecht
vaardigde belangen van anderen", aldus de dienst aan Pri
vé. „Daar waar Privé zelf stelt op pagina 3 dat 'overname
zonder toestemming uitdrukkelijk voorbehouden' is,
vraagt de RVD zich af welke waarde Privé aan deze opmer
king hecht, nu Privé zelfheeft nagelaten deze toestemming
te vragen." De brief is te vinden op de site van het Konink
lijk Huis (www.koninklijkhuis.nl).
Privé plaatste eerder onder meer foto's uit een camera die
in Argentinië van prinses Maxima gestolen zou zijn e
to's van de binnenkant van het toen nog in staat van J
bouwing verkerende onderkomen van het prinselijk n
in Wassenaar. Prins en prinses waren in beide gevalld
duivels. De rechter beoordeelde de publicatie van de
van het huis als onrechtmatig.
Inmiddels ligt er een uitspraak van het Europees Hof]
de rechten van de Mens, dat vindt dat foto's van iema
privé-leven slechts gepubliceerd mogen worden als zi
doel hebben een 'openbaar debat' te stimuleren. Het
oordeelde in een zaak die de Monegaskische prinses
line had aangespannen tegen Duitse roddelbladen, a
Het Respect2AII-bandje. Foto: Ton Kastermans
Hét mode-item van het moment is
ongetwijfeld de polsband. De dra
ger toont ermee aan welk goed
doel hij dient, of zelfs welke identi
teit hij heeft. Maar polsbandjesland
is natuurlijk ook een miniatuurver
sie van het huidige gespleten Ne
derland: „Zo'n oranje bandje vind
ik echt iets vreselijks."
„Noem het gerust een hype", zegt
Jos Neijenhuis, bedenker van de
blauwe polsband om de verbon
denheid uit te drukken met de
tsunami-slachtoffers in Sri Lanka.
„Je laat ermee zien dat je ergens
voor bent, het helpt bij de geldin
zameling, en het staat nog leuk
ook. Ja, natuurlijk heb ik hem zelf
om." Het jaar van de polsband
begon afgelopen zomer, met de
gele armversiering van wielrenner
Lance Armstrong, bedoeld om
geld in te zamelen voor de kan
kerbestrijding.
„We hebben er tot nu toe wereld
wijd 31 miljoen verkocht, in zestig
verschillende landen", zegt Mi
chelle Milford van de Lance Arm
strong Foundation in Austin,
Texas.
De Nederlandse bandjes halen
geen Armstrongaantallen. Van het
oranje bandje, met de tekst res-
pect2all, zijn geen recente cijfers
bekend - wel dat er veel bekende
dragers zijn, zoals premier Balke
nende, popmuzikant Ali B. en ac
trice Victoria Koblenko. De ver
koop van het even bekende rode
bandje, 'de Band tegen Geweld',
loopt nog altijd erg goed, vertelt
Ingrnar Loman, coördinator van
deze actie. „Al is de grote hausse
die we kort na de introductie had
den wel voorbij. Wij schatten het
aantal verkochte bandjes op tus
sen de 100.000 en de 150.000."
Michelle Milford van de Lance
Armstrong Foundation prijst
vooral het feit dat de gele bandjes
de 'bewustwording' vergroten.
„Geel is de kleur van de hoop, het
bandje zegt dat men moed en
doorzettingsvermogen moet heb
ben, net zoals Lance dat had toen
hij zelf tegen kanker vocht. Dat
zoveel mensen de bandjes dra
gen, betekent bovendien hoop
voor mensen die kanker hebben,
dat ze niet alleen staan." Maar de
mens leeft niet van hoop alleen:
volgens Milford heeft de actie al
miljoenen dollars opgeleverd,
waarmee bijvoorbeeld weten
schappelijk onderzoek wordt be
kostigd.
Er zijn natuurlijk ook mensen die
denken: een bandje, Respect2all,
alsof je daarmee vrede krijgt in
Nederland, wat een onzin. Dat
laatste is ook een van de overwe
gingen van de bedenkers van de
nog kakelversere rood-wit-blauwe
band, gelanceerd door de politie
ke partij Forza! Nederland. Voor
zitter Paul Meijer van Forza! ziet
zijn bandje als een tegenhanger
van de oranje 'respectband'. „Dat
vind ik iets vreselijks. Respect2all,
wat betekent dat? Respect moet je
verdienen, dat krijg je niet zo
maar. Wij willen met de rood-wit-
blauwe bandjes tonen dat we trot
se Nederlanders zijn."
Het Forza!bandje is wel het duur
ste van allemaal: vijf euro. „Dat
lijkt veel, maar de oplage is nog
klein, en we hebben natuurlijk
drie kleuren in plaats van een. Er
schiet niet veel meer dan vijftig
eurocent over." En dat is voor een
goed doel, vindt Meijer tenminste:
„Onze partijkas kan dat geld best
gebruiken." Rest nog de kwestie
of het armsieraad een blijvend le
ven beschoren is. Ingmar Loman
van de rode band denkt van niet.
„Het is natuurlijk aan de consu
ment, als die er genoeg van heeft
houdt het op. Ik denk wel dat het
dit jaar nog doorgaat, maar dat
het binnen een paar maanden
minder zal worden. Vroeger had
je buttons, daar kun je dit wel
mee vergelijken. Zie jij nog wel
eens iemand met een button lo
pen dat de kernwapens weg moe
ten? Alles heeft zijn tijd."
Luuk Kortekaas
Geel, blauw, rood,
oranje, groen en
rood-wit-blauw
Geel: Initiatief van zesvoudig
Tour de Francewinnaar Lance
Armstrong om de kankerbe
strijding te ondersteunen. Op
druk: Live strong. Afgelopen
zomer droegen veel wielren
ners uit het peloton ook zo'n
bandje, daarna trok de verkoop
sterk aan. Aantal verkochte
exemplaren: 31 miljoen.
Blauw: Steun voor de tsunamr-
slachtoffers in Sri Lanka, Initia
tief van Fox Reizen, ChildRight
en de organisatie van de Va
kantiebeurs. Opdruk: 'Ik steun
Sri Lanka'. Geld gaat naar het
getroffen vissersdorp Dodan-
duwa. Verkoop: naar schatting
enkele tienduizenden exempla
ren.
Rood: 'De Band tegen Geweld'.
Initiatief van Ingmar Loman en
Joep van den Eijkel, naar aan
leidingvan de moord op Theo
van Gogh. Opdruk: Band tegen
geweld. Opbrengst gaat naar
projecten tegen geweld, een
keuze wordt later gemaakt.
Verkoop: naar schatting tussen
de 100.000 en 150.000 exem
plaren.
Oranje: Het 'respectbandje'.
Initiatief van onder andere
journalist Mark Blaisse, film-
producente Monica Vos, en ac
teur/fotograaf Thom Hoffman,
na de moord op Van Gogh. Op
druk: Respect2all, een samen
trekking die zoiets betekent als
'iedereen verdient respect'. Het
geld gaat naar het Oranjefonds,
dat als doelstelling heeft het
verlenen van steun voor initia
tieven op het gebied van maat
schappelijk welzijn, in het bij
zonder waar het gaat om pro
jecten die sociale cohesie be
vorderen. Verkoop: onbekend,
maar de aangekondigde oplage
bedroeg 1,5 miljoen exempla
ren.
Groen: 'Het Westbandje'. Initi
atief van Westlandse scholieren
die een nieuw product moes
ten bedenken. Opdruk: West-
land. Opbrengst gaat naar Azië.
Er zijn duizend stuks verkocht,
er komen 2500 extra exempla
ren aan.
Premier Balkenende met het
oranje bandje voor respect er|
tolerantie. Foto: ANP
Lance Armstrong met zijn
'livestrong' polsbandje.
.Foto: Reuters
Rood-wit-blauw: Initiatief v
nieuwe politieke partij Forz:
Nederland, uit weerzin tegei
het oranje bandje. Opdruk:
geen. Opbrengst: De partijki
Eerste oplage; vijfhonderd
exemplaren.
In Engeland zijn er overigen
ook blauwe en roze bandjes
Blauw wordt gedragen door
mensen die tegen pesten vai
schoolkinderen zijn, roze is I
doeld als steun aan mensen
lijden aan borstkanker.
Een man van vijfenvijftig jaar wordt weer vader.
De komst van het kind staat een rustige oude dag
in de weg. Hij moet weer van voren af aan begin
nen. Redt hij dat nog? Wordt het een ramp of
juist een zegening? Twijfels, herinneringen aan
zijn eigen jeugd en goede voornemens strijden
om voorrang. In dit feuilleton leest u in dertig af
leveringen hoe hij de lange weg naar het nieuwe
vaderschap aflegt. Vandaag aflevering 20.
Judith is vandaag uitgerekend. Als alles goed gaat, is
één en één vandaag drie. We tellen ons hele leven
op, maken de ingewikkeldste berekeningen, maar
dit is de belangrijkste rekensom die we kunnen ma
ken. We maken hem maar een paar keer in ons le
ven. Voor die rekensom zitten we nu op school. De
rest is bijzaak.
Haar buik staat op knappen, het lege knoopsgat van
de navel is bijna niet meer te zien. Dikker kan niet.
Als ze dikker wordt, stijgt ze op. Wanneer ik die buik
zie, moet ik denken aan hoe de wind soms in teke
ningen wordt voorgesteld. Een dik, bol gezicht dat
de bomen krom blaast.
Het is koud en bewolkt. Af en toe verschijnt er een
blauw wak in de grijze massa. Sara zal het kind
gaan heten. Daar waren we het verrassend snel over
eens. Alsof die naam ergens, in het grote magazijn
van het leven, al klaar lag. Judiths moeder is op be
zoek. Ze zal ongetwijfeld weer allerlei rompertjes en
kleertjes hebben gekocht voor Sara. Tweedehands.
Bij het zaakje tegenover het huis in Brugge, waar
tientallen truitjes, waarvan de stof wat is geplet, met
lege armen in de rekken hangen. Zo is ze ervan ver
zekerd dat het kind eruit gaat zien zoals zij wil. Een
Esprit-kind.
Ze heeft geen slechte smaak. En Judith vindt het al
lang best. Ze ziet die truitjes al lopen door de kamer,
met van die worstenbeentjes eronder.
Vanuit mijn werk rijd ik naar huis en ga nog even
naar Heemstede om bij de goede slager een voortref
felijke kantenklare maaltijd te halen: stoofpotje van
lamsvlees. Wat gebak, wat kranten, heerlijk. Dat
wordt een rustige avond, met het Cultureel Supple
ment van de NRC. Misschien komt er nog wel een
gedicht uit mijn pen. De eerste zin kreeg ik vanmor
gen al, vlak voordat ik wakker werd. Het paard
struikelt over zijn eigen lui.' Kan ik daar wat mee?
Daar móet toch wat in zitten?
Als ik thuiskom, zit Judith meteen bedrukt gezicht
op de bank. Praten kan ze niet. Ze heft alleen haar
wijsvinger zwakjes op van haar knie als ze me ziet.
De weeën zijn begonnen. Ze trekt wit weg in haar
gezicht, maar maakt weinig misbaar. Ze is een har
de voor zichzelf.
Met haar moeder nemen we de tijd op tussen de
weeën. We kijken daarbij naar de televisieklok. En
besluiten de verloskundige te bellen: een meisje van
hooguit tweeëntwintig jaar.
'Het gaat prima', zegt het meisje, nadat ze de vlies
dunne, rubberen handschoenen met een nijdige ruk
heeft uitgetrokken en in de vuilnisbak gooit. 'Er is al
ontsluiting, maar het kan nog wel een nachtje du
ren. Op de televisie zegt Baantjer: 'Maar ddn is het
moord,
Het meisje is fiog niet in haar K-Fordje gestapt of het
begin t pas goed. Judith loopt kreunend door de ka
mer. Haar moeder ondersteunt haar, een arm om
haar middel. Stilstaan kan Judith niet. Een lange,
voorzichtige wandeling door het huis. Iemand die
met een broosbenige zieke door een park loopt. Pas
op voor de oneffenheden, de kuiltjes. Kijk uit voor
die steen.
Judith wil dat haar moeder weggaat, omdat ze het
niet prettig vindt dat ze bij de bevalling aanwezig is.
Vindt ze te intiem. Maar die gedachte laat ze nu snel
varen. Ik ben blij dat haar moeder er is. Ze heeft zelf
vijf kinderen gekregen. 'En die floepten er zo uit.'
De weeën komen nu snel. Nogmaals wordt de ver
loskundige gebeld, nog geen halfuur nadat ze is
vertrokken.
'Ik had net mijn jas uit', zegt het meisje een beetje
gepikeerd als ze binnenkomt.
Er is al bijna volledige ontsluiting. Gatverdamme,
wat is dat toch een naar woord.
Tijd om naar het ziekenhuis te gaan is er niet meer.
En Judith kan niet boven in de slaapkamer bevallen
omdat het trapje dat daar naar toe voert te smal is
en ze bij calamiteiten niet op een brancard naar be
neden kan. Wat als de brancard klem komt te zit
ten? Dan zal het bloed van de trap afstromen. Een
rode loper van bloed.
Ik maak de grote keukentafel voor de bevalling in
orde, sleep een éénpersoons matras van het bed. Die
bind ik met breed plakband goed vast aan de tafel,
die ik tegen de muur aan schuif en van kussens
voorzie. Ik maak het aanrecht goed schoon, zorg
dat alles er hygiënisch aan toe zal gaan. Omdat de
tafel iets te hoog is, pak ik een spaanplaat en leg
die op een paar delen van een encyclopedie. Zo
heeft de verloskundige een opstapje.
Judith is door de weeën niet in staat op de ta
fel te klimmen, maar na enig proberen lukt
dat uiteindelijk. Haar moeder gaat aan de
rechterkant staan, ik aan de linkerkant.
De Heelmeesters van Rembrandt. De ver
loskundige staat aan het hoofd van de
tafel. Er komt straks een nieuw mens op
de wereld. Die wereld zal daar geen wen
teling minder om maken. De vogels in de
tuin fluiten niet, er verschijnt geen ster met
een staart aan de hemel. Maar voor ons zal
het de belangrijkste gebeurtenis in ons leven
zijn. We zullen het kind omhooghouden als
ons eigen privé-zonnetje en het stempelen met
onze zoenen. Ik zie de pijn op het gezicht
van Judith. Kom dan, Sara, laat niet zo
lang op je wach ten.
Eerdere afleveringen van deze serie
zijn te vinden op onze internet-site
