Crisis dreigt
in Servië om
Tribunaal
BUITENLAND
'Mensen haten Bush of ze houden van hem'
VS bereid Sacirbey uit te leveren aan Bosnië
Elf Nederlanders
dood door tsunami
De duivel gestenigd
Streepjescode
moet handel in
lijken stoppen
Solana niet naar Belgrado
WHO vreest menselijke
variant van vogelgriep
Machtsstrijd in Oekraïne verleden tijd Opwarming was oorzaak 'Grote Sterven'
ir privacy
itse bussen
■- Britse buspassagiers
I voortaan verhinderen
miand op de vrije stoel
en komt zitten. Als zij 25
toeslag op het bus-
letalen, worden ze niet
iet een onbekende opge-
De regeling gaat gelden
snelle intercityverbin-
Naar verwachting zul-
al vrouwen van de mo
id gebruik gaan maken,
ling moet deze zomer
sfeld niet
[Duitsland
ju - De Amerikaanse mi-
defensie Rumsfeld
bezoek aan Duitsland
L Rumsfeld zou volgen-
id in München een in-
iale conferentie bijwo-
len voor afzegging is
rifte van onder meer
rnrgers tegen Rumsfeld
lorlogsmisdaden. Ze
at bij het Duitse open-
nisterie (OM) in Karls-
i indieners van de
rillen dat Rumsfeld en
tal andere Amerikaanse
larissen worden ver-
egens marteling en oor
daden.
liljardste gaat
les promoten
L Het Chineesje Zhang
at zijn net verworven
le roem aanwenden om
te maken voor een lan-
iroducent van tissues,
ird op 6 januari aange-
ls de 1,3 miljardste in
de volksrepubliek,
is de familie Zhang
:ld met aanbiedingen
ijven die de zuigeling
itten voor adverten-
vrijdag 2i januari 2005
lad dagen
Ier water
Het enige wat voor- en tegenstanders gemeen hebben, is hun toonhoogte
door Ans Bouwmans
Washington - Eén ding is al
gauw duidelijk. De mensen met
de mooiste kaartjes voor de in
auguratie van president George
W. Bush, groot en met gouden
opdruk, hebben de slechtste
plekken. Maar dat maakt niet
uit, meent Sara (24) uit Virginia
die zes Congresleden achter de
vodden heeft gezeten om ze te
krijgen. „Ze waren gratis. Dit
moet je gewoon een keer mee
gemaakt hebben'" zegt ze. „Het
is een Amerikaanse traditie."
Duizenden mensen zijn naar
hoofdstad Washington gereisd
om feest te vieren. Het land
mag politiek diep verdeeld zijn,
dat kan hun vreugde over de
overwinning van George Bush
niet temperen. „Je kan het niet
iedereen naar de zin maken",
zegt Chris uit Atlanta. Een beet
je misprijzend kijkt hij naar
omstanders die gewapend met
banieren en plakkaten hun af
keer van Bush kenbaar maken.
Het is een beetje een ontvlam
bare mix in de lange, lange rij
voor de beveiligde ingang bij de
Derde Straat, die zowel toegang
biedt tot sta-plaatsen voor de
inauguratie als tot de 'geautori
seerde' demonstratieruimte
langs de route van de parade
over Pennsylvania Avenue. Als
de ene groep de favoriete slo
gan 'Nog vier jaar' aanheft, ant
woordt de andere kant met het
populaire 'Wie is er een terro
rist, Bush is een terrorist'.
„We zijn gewoon erg gepolari
seerd.
Mensen haten Bush of houden
van hem. Dat is wat je hier
ziet", zegt John, een verkoper
van anti-Bush buttons uit Pro-
Demonstranten draperen voor de inauguratie van Bush de Amerikaanse vlag op 1366 doodskisten om de
slachtoffers van de oorlog in Irak in herinnering te brengen. Foto: Reuters
vidence. Maar het is toch een
schone zaak dat iedereen hier
door elkaar kan lopen en de
twee kanten niet uit elkaar ge
haald hoeven worden, zegt hij.
Maar veel demonstranten me
nen dat het met opzet zo gere
geld is, om het hen moeilijk te
maken binnen de afgesloten
hekken te komen en 'de wereld
te laten zien dat we het niet al
lemaal eens zijn met wat Bush
doet'. Bij de rode en oranje in
gangen ten zuiden van het
Congresgebouw op Capitol Hill
wordt niet voorgedrongen. Hier
zijn de kaartjes niet gratis - be
halve als je ze gekregen hebt.
Hier lopen de vrouwen in bont
jassen, en levert een handvol
mannen het bewijs dat cow
boylaarzen echt onder een kos
tuum gedragen kunnen wor
den. Dicht op elkaar gepakt zit
iedereen in zijn beste warme
goed op een klapstoel, de voe
ten in de sneeuw. Je ziet de
voorkant van het bordes aan de
westzijde van het Capitool, en
dat is het enige wat er toe doet.
Want daar legt president
George Bush de eed af.
Het is koud, maar niet té. Sinds
1937 is 20 januari de vaste dag
voor de inauguratie - daarvoor
was het in maart - en het is wel
eens kouder geweest. In 1985
moest de herkozen Ronald
Reagan uitwijken naar binnen.
Als de marinekapel het 'Groet
aan de leider' begint te spelen,
verschijnt George Bush die om
twaalf uur precies de eed aflegt
waarmee hij president blijft.
Presidenten willen er goed uit
zien tijdens zo'n plechtige gele
genheid, maar Bush heeft geen
nieuw pak gekocht voor de
plechtigheid, zo wist de krant
Washington Post te melden.
Laura Bush heeft een winter-
witte creatie van ontwerper Os
car de la Renta aan, een feit dat
in de VS net zo veel aandacht
krijgt als de hoedkeuze van ko
ningin Beatrix bij de troonrede.
Bush draagt inmiddels traditie
getrouw de gouden manchet
knopen met de platina-vleugels
van de Marine erop, die hij van
zijn vader heeft gekregen.
Stop de oorlog, stop de oorlog,
klinkt het als Bush begint met
het 'ik zweer plechtig'.
Er klinken 21 kanonschoten en
de tweede termijn van Bush is
officieel begonnen. Zoals dat
hoort houdt Bush een inaugu
rele rede over zijn visie op de
komende vier jaar. In welspre
kende bewoordingen legt hij
zijn filosofie over het belang
van vrijheid in de wereld uit. Af
en toe verstoord door spreekko
ren en kreten in de verte gal
men zijn woorden over de tien
duizenden mensen voor het
Capitool.
Hart, hoop, trots, eenheid. En
vrijheid natuurlijk, het woord
dat 39 keer valt. Dan is het tijd
voor de parade. Voor de Bush-
fans die langs Pennsylvania
Avenue - de weg van het Capi
tool naar het Witte Huis - staan
opgesteld en hun politieke zege
willen vieren. Voor de mensen
die 'het' meegemaakt willen
hebben. Voor de demonstran
ten die Bush de rug toekeren als
hij in zijn slee met gevolg voor
bij komt rijden, ook al zal Bush
dat niet gezien hebben door de
haag van politiemensen die
voor de hekken staan opge
steld. Opnieuw zijn er spreek
koren te horen.
Het enige dat haters en liefheb
bers van Bush gemeen lijken te
hebben is hun toonhoogte.
Lg - Sinds vijf dagen is
it deel van Bagdad ver-
an drinkwater. Wat de
van de watercrisis is
lelijk, maar het ver-
bestaat dat opstande-
e hoofdwaterleiding
e stad hebben gesabo-
immige inwoners van
se hoofdstad geloven
aakse regering en het
I anse leger het water
ifgesloten om mensen
iren en hen aan te zet-
mmen bij de parle-
ftkiezingen op 30 janu-
■mmige wijken is hele-
In water, in andere
N de kraan een paar uur
ters Malawi
luxere auto
e - Rechters in het ar-
iwi zijn gisteren in sta-
aan. Zo willen ze de re-
wingen nieuwe luxe au-
vierwielaandrijving
aan te schaffen ter
ng van het oude wa-
De rechters zullen
en meer behandelen
regering de circa 25
ide auto's heeft vervan-
I rechter zei dat de sta-
iolging in belangrijke
ie moord zal vertragen.
[glione noemt
i een pedofiel
ie - De Italiaanse minis-
Buttiglione heeft de
der van de Groenen in
pees parlement, Daniel
ïndit, als pedofiel be-
q 1. In oktober vorig jaar
de het Europees parle-
benoeming van de Ita-
Europees commissaris
■nd met uitspraken over
tl tsualiteit ('een zonde')
tg ren ('die horen alleen
'm 1 te baren'). Cohn-Ben-
lestijds zijn grootste
J[<
ing van 84
10 oort de les
h Een 84-jarige Keniaan
ng is op een basis-
Kordt mogelijk van
Tstuurd, omdat hij de
il verstoort. De jonge
1 in zijn klas worden
[geleid door de grappen
oogbejaarde. Hun ou-
1 daarom dat de man
1 1 wil geen
kl van Stalin
ca»
;m|- De Russische hoofd-
^kou krijgt toch geen
*ld van de voormalige
osef Stalin naast de
se president Franklin
elt en de Britse pre-
ton Churchill. Het
ur erkent dat een
Stalin veel mensen
en en beperkt zich
een standbeeld van
anse en de Britse re
ders. De stad wilde
van de geallieerde lei-
hten als monument
inde van de Tweede
rlog, bijna zestig jaar
Mina - Ruim 2,5 miljoen moslims hebben gisteren tijdens de jaarlijkse bedevaart in Mekka het ritueel van het stenigen van de duivel uitgevoerd. Het ritueel in het nabijgelegen
Mina, waarbij de gelovigen stenen gooien naar drie pilaren die satan symboliseren, kostte vorig jaar het leven aan 251 pelgrims die in de drukte werden vertrapt. Dit jaar waren
er geen noemenswaardige problemen. De Saudische autoriteiten hebben 28 miljoen dollar geïnvesteerd om het ritueel veiliger te maken. Foto: EPA
san francisco/anp - De Uni
versiteit van de Amerikaanse
staat Califomië eist van zijn
medische faculteiten dat die
streepjescodes implanteren
in lichamen die beschikbaar
zijn gesteld aan de weten
schap. Volgens de Los Ange
les Times moet de maatregel
voorkomen dat de universi
teit opnieuw te maken krijgt
met schandalen over de ille
gale verkoop van honderden
lijken. Behalve de elektronica
die in botten moet worden
geïmplanteerd of eraan vast
gemaakt, moeten camera's
registreren wat er buiten
kantoortijd met de lijken ge
beurt. In de afgelopen tien
jaar is de universiteit zeker
vier keer in opspraak geraakt
door verdwijning van licha
men die ter beschikking van
de wetenschap waren ge
steld. Bij het laatste schan
daal werd het donorpro
gramma in Los Angeles stop
gezet en de directeur ontsla
gen. Hij zou lichaamsdelen
illegaal hebben verkocht aan
particuliere onderzoeksin
stellingen.
neW york-den haag/anp-afp - De Ameri
kaanse justitie heeft de uitlevering bevolen
van de voormalige Bosnische ambassadeur
bij de Verenigde Naties, Muhamed Sacir
bey.
Dat is vernomen in justitiebronnen.
De oud-diplomaat wordt verdacht van het
verduisteren van 2,5 miljoen dollar staats
geld. Bosnië heeft om de uitlevering van de
48-jarige Sacirbey gevraagd.
Sacirbey heeft van de Newyorkse rechter
Maas tien dagen gekregen om tegen het be
sluit in beroep te gaan. De Bosniër heeft
zowel een Bosnisch als Amerikaans pas
poort. Hij was in juli in afwachting van een
besluit over zijn uitlevering onder elektro
nisch huisarrest geplaatst. Bovendien
moest hij zijn paspoorten inleveren en een
schuldbekentenis tekenen.
Hij ontkent alle aantijgingen en zijn raads
lieden zeggen dat er geen geldig uitleve
ringsverdrag is tussen de Verenigde Staten
en Bosnië-Herzegovina. Verder zou Bosnië
geen bewijzen hebben geleverd van zijn
belgrado/anp-dpa - In Servië
dreigt een regeringscrisis om de
samenwerking met het Joegosla-
vië-Tribunaal. Vice-premier La-
bus en Gi7+, zijn partij van eco
nomische hervormers, dreigen
het kabinet te verlaten en het
daarmee ten val te brengen, als
niet binnen een week enkele
verdachten van oorlogsmisda
den worden uitgeleverd aan Den
Haag. Dit hebben Servische
kranten gisteren gemeld.
EU-buitenlandcoördinator Ja-
vier Solana heeft gisteren ver
rassend zijn bezoek aan Servië-
Montenegro afgezegd. Reden
voor de afeegging op het laatste
moment zou onenigheid zijn
over de uitlevering door Belgra
do van door het Joegoslavië-
Tribunaal gezochte verdachten.
Er bestaat geen kans een oplos
sing dichterbij te brengen voor
de vele problemen, zei een
woordvoerster gisteren. Solana
zou vandaag naar Belgrado rei
zen om daar de regering onder
druk te zetten om gezochte ver
dachten uit te leveren aan het
in Den Haag gevestigde VN-hof.
De Europese Unie bekijkt op 27
januari of Servië-Montenegro
rijp is voor verdere toenadering
tot de EU. Een voorwaarde
hiervoor is verbeterde samen
werking met het VN-hof in Den
Haag. Dat is met name op zoek
naar de voormalige Bosnisch-
Servische legerleider Mladic,
naar vier andere generaals en
naar de voormalige Kroatisch-
Servische president Hadzic.
De advocaat Jovan Simic, de
Tribunaal-adviseur van de Ser
vische president Tadic, heeft
gisteren aangedrongen op de
arrestatie van de verdachten:
„De regering moet hen oppak
ken. Ik denk niet dat een van
hen zich tot eind januari vrij
willig overgeeft." Leidinggeven
de politici van de partij van de
nationaal-conservatieve pre
mier Kostunica blijven echter
herhalen dat arrestaties niet
aan de orde zijn.
Waarschijnlijk veel peuters omgekomen
meulaboh/anp-rtr/dpa - Het
aantal Nederlandse doden als
gevolg van de zeebeving in Azië
op 26 december is donderdag
met twee opgelopen naar elf.
De twee nieuwe slachtoffers
zijn door het Rampen Identifi
catie Team (RIT) geïdentifi
ceerd in Thailand. Van de elf
doden overleden er negen in
Thailand, één in Sri Lanka en
één overleed tijdens de vlucht
van Thailand naar Brussel aan
de verwondingen.
Het aantal vermisten ligt op
'een kleine dertig', aldus Bui
tenlandse Zaken. Het aantal
niet-traceerbaren, van wie niet
zeker is of ze tijdens de tsunami
in de rampgebieden waren, is
geslonken naar ongeveer vijf
tien.
Hulpverleners aan de zwaarge-
troffen westkust van Atjeh heb
ben gisteren gezegd dat ze nog
maar relatief weinig kinderen in
de leeftijd tot zeven jaar jaar te
genkomen. Volgens Shannon
Strother van het VN-kinder
fonds Unicef lijkt het erop dat
de verwoestende vloedgolven
op 26 december vooral grote
aantallen peuters en kleuters
hebben gedood. Ze hadden
geen kans om tijdig weg te ko
men of zich ergens aan vast te
klampen. Strother baseert haar
uitspraken op ervaringen van
medewerkers die in de getrof
fen regio een vaccinatiepro
gramma tegen mazelen hebben
opgezet. „Wat we zien is dat
vooral de wat oudere kinderen
worden aangemeld. Er zijn niet
veel jongere kinderen". Het we
reldvoedselprogramma van de
Verenigde Naties (WFP) meldde
dat de verstrekking van voedsel
in de kuststreek tussen Banda
Atjeh en Meulaboh bijna vier
weken na de ramp nog zeer
moeilijk is. Op basis van satel-
lietbeelden is duidelijk dat
vrachtwagens grote delen van
de regio voorlopig niet kunnen
bereiken.
'Vaccin moet snel ontwikkeld worden'
vermeende misdaden. Sacirbey is in ons
land vooral bekend als een voormalige
vriend van Mabel Wisse Smit, de echtgeno
te van prins Johan Friso.
Ook was Sacirbey regelmatig in Nederland
als vertegenwoordiger van de regering in
Sarajevo inzake de genocideklacht die Bos
nië in 1993 tegen Joegoslavië aanspande bij
het Internationaal Gerechtshof.
Het VN-hof in het Vredespaleis begint in
februari 2006 met de inhoudelijke behan
deling van de zaak.
hanoi-genève/gpd-reuters - De
Wereldgezondheidsorganisatie
van de VN (WHO) waarschuwt
dat een nieuwe variant van het
dodelijke vogelgriepvirus, die
van mens op mens kan worden
overgedragen, steeds dichterbij
komt. Dit kan leiden tot een
wereldwijde epidemie met mil
joenen doden. De WHO doet
een dringend beroep op landen
en medicijnfabrikanten om snel
een vaccin te ontwikkelen.
Tot nu toe zijn nog geen bewij
zen gevonden dat het vogel
griepvirus (H5N1) dat sinds vo
rig jaar al aan 38 mensen het le
ven heeft gekost in Azië, van
mens op mens overgaat. Maar
recentelijk laboratoriumonder
zoek toont volgens de WHO
aan 'dat het virus dusdanig ver
andert, dat de kans op een pan-
demie steeds groter wordt'.
Waar de WHO bang voor is, is
dat het virus in een beest te
rechtkomt dat ook een mense
lijk griepvirus kan dragen, zoals
een varken. In dat geval kan een
nieuwe variant ontstaan die van
mens op mens wordt overge
dragen en zich in een mum van
tijd over de aardbol kan ver
spreiden. De gezondheidsin
stantie gaat ervan uit dat een
dergelijke pandemie 2 tot 7 mil
joen doden tot gevolg zal heb
ben. De laatste wereldwijde
griepepidemie was in 1968 en
kostte aan een tot vier miljoen
.mensen het leven. Aan de
griepgolf van 1918 bezweken
wereldwijd ruim 40 miljoen
mensen. Het baart de WHO
zorgen dat de ziekte op dit mo
ment vooral opduikt in de bin
nenlanden van Vietnam en
Thailand, waar virusdragers als
kippen en eenden zowel bin
nenshuis als buiten vrij rondlo
pen. ..Dergelijli^iitbraken zijn
moeilijk op te spGren en vergro
ten de kans dat het virus bij
mensen terechtkomt."
kiev/anp - De machtsstrijd in
de voormalige sovjetrepubliek
Oekraïne lijkt voorbij. Zondag
kan de pro-westerse Viktor
Joesjtsjenko (50) worden be
ëdigd als derde president sinds
de onafhankelijkheid. Daarmee
is de zogeheten oranje revolu
tie, verwijzend naar de politieke
kleur van Joesjtsjenko, succes
vol voltooid. Met de installatie
moet er een einde komen aan
het maandenlange conflict tus
sen Joesjtsjenko en zijn Mos-
kou-getrouwe rivaal Janoeko-
vitsj, die ook aanspraak maakte
op het presidentschap. De weg
naai- de inhuldiging van Joesjt
sjenko is geëffend door het
hooggerechtshof. Het hof ver
wierp ook het laatste beroep
schrift van Janoekovitsj, die op
26 december de herhaling van
de verkiezingen verloor. De
Russische president Poetin feli
citeerde Joesjtsjenko kort na de
uitspraak van het hof met diens
overwinning. Tijdens de tumul
tueus verlopen verkiezingen
steunde Moskou nog openlijk
diens tegenstander Janoeko
vitsj.
Poetin liet donderdag weten dat
hij veel waarde hecht aan een
goede relatie met het buurland.
Hij sprak over een van de be
langrijkste Russische prioritei-
washington/anp-rtr - Niet de inslag van een as
teroïde maar een geleidelijke opwarming van de
aarde lag 250 miljoen jaar geleden aan de basis
van het 'Grote Sterven'. Die conclusie trekken
ten. Naar verluidt brengt Joesjt- Australische en Amerikaanse wetenschappers na
sjenko meteen maandag een
bezoek aan Moskou, een dag na
onderzoek van bodemresten en fossielen in Au
stralië, China en Zuid-Afrika, aldus het blad Sci-
zijn installatie als opvolger van ence.
de als autoritair bestempelde Een kwart miljard jaar geleden stierf 90 procent
Leonid Koetsjma. Premier Bal- van het zeeleven en bijna driekwart van de plan
ten en dieren op land uit, zo hebben weten
schappers uitgevogeld. De oorzaak hiervan is al
geruime tijd onderwerp van felle wetenschappe
lijke debatten.
Vorig jaar maakten onderzoekers melding van
bewijzen voor een inslag van een gigantische as
teroïde voor de kust van wat nu Australië is. Die
inslag zou het leven op aarde voor een groot deel
kenende is een van de hoogge
plaatste gasten die de inaugura
tie zal bijwonen.
Tijdens de roerige verkiezings
periode eind 2004 was Neder
land als voorzitter van de Euro
pese Unie betrokken bij het
zoeken van een oplossing.
hebben weggevaagd. Wetenschappers van de
universiteit in het Australische Perth en de Ame
rikaanse universiteit van Washington zeggen nu
aanwijzingen te hebben dat het leven op aarde
destijds vooral leed onder klimaatveranderingen.
Ze wijzen op een toenemend gebrek aan zuurstof
in de oceanen, een warmere atmosfeer en op fos
siele resten die duiden op een meer geleidelijke
dan een abrupte beëindiging van de soortenrijk
dom.
Mogelijk speelden de uitstoot van broeikasgassen
door enorme vulkaanerupties hierbij een door
slaggevende rol.
De meeste experts zijn het er overigens wel over
eens dat het uitsterven van de dinosauriërs onge
veer 65 miljoen jaar geleden wel het gevolg was
van een asteroïde-inslag op het Mexicaanse
schiereiland Yucatan.