LEIDE
Winkelaanbod in Randstad groeit explosief
raten over de dood hoort bij het leven
sum
REGIO
'Afschaffing gesubsidieerde
banen leidt tot problemen'
Gekleed douchen met een studente voor 160 euro
Veel vraagtekens bij
nut van fïetsenkelder
R1
Leidse binnenstad in top vijf favoriete winkelcentra
vrijdag 21 januari 2005
e Duitse
wouw
lalt de tol
college
flyers uit
i. lirgemeester Lenferink
thouders De Boer,
Geertsema, Hessing en
ad delen deze morgen
tot kwart voor elf flyers
markt bij winkelcen-
Kopermolen in de Me-
Zij doen dit om Leide-
te nodigen voor een
er stadsgesprekken die
e ort plaatshebben over
e. De gesprekken vin-
ts op 24 januari, 10 en
tri en 9 maart in res-
ijk buurtcentrum De
Waag, buurthuis Mor
en Rijn en Vliet. Aan-
20.00 uur.
ngbouw
ontruiming
Jnmiddellijke ontrui-
ihet hoekpand aan de
wetstraat met de Ten
jat. Dat eiste woning-
jniging De Sleutels
n Vliet gisteren in kort
Den Haag. Volgens de
juw wordt de ruimte
als snackbar maar ge-
opslagplaats voor ge-
ederen, als illegale
en werd er rond het
afval gedumpt. De
rders, Leidenaars van
waren niet op de zit-
mseen politie-inval
het pand inderdaad
s opslag voor gestolen
de merkkleding. Bo-
onstateerde de politie
Ïoor het komen en
kopers van de kleding,
verkoop regelmatig
jartijen en werden er
toe ruiten van het be
id ingegooid. Volgens
Is van Zijl en Vliet
ïwonenden zich ge-
i voelen door de ge-
luurtbewoners durf-
igst voor represailles
ligen. De rechter
uitspraak.
door Erna Straatsma
denhaag/leiden - Ondanks de recessie groeit
het winkelaanbod in de Randstad explosief. De
bestedingen van consumenten zijn de laatste
vijf jaar ook toegenomen. Die conclusies trek
ken de bureaus Goudappel Coffeng en Into-
mart na een grootschalig onderzoek, in op
dracht van de provincies Zuid-Holland en
Utrecht. Uit het onderzoek blijkt dat de Leidse
binnenstad tot de top vijf van de populairste
winkelcentra in de Randstad behoort.
Het winkelaanbod in de Randstad is in vijf
jaar met 25 procent toegenomen. Dat is veel
meer dan het landelijk groeigemiddelde van
14 procent. Per hoofd van de bevolking zijn
de uitgaven met 15 procent toegenomen.
Voor niet-alledaagse aankopen zijn uitgaven
met 6 procent gestegen. De kleding- en
woonbranche hebben het moeilijk. De totale
winkelomzet nam toe met 20 procent: ook
daarmee scoort de Randstad hoger dan het
landelijk gemiddelde van 16 procent.
Consumenten spenderen hun geld steeds va
ker verder van huis. Een dag winkelen combi
neren ze vaak met andere activiteiten, zoals
horecabezoek of een bezoek aan commercië
le vrijetijdsvoorzieningen. Bestedingen via in
ternet zijn minimaal, nog geen één procent
van de totale uitgaven. De onderzoekers sig
naleren dat de gemiddelde winkel steeds gro
ter wordt. Dat geldt voor vrijwel alle bran
ches. In Zuid-Holland ligt 4,7 miljoen vier
kante meter oppervlak aan winkels, in
Utrecht 1,6 miljoen en in Noord-Holland 1,3
miljoen.
In de top 75 van favoriete winkelcentra doet
Leiden het heel goed. De top vijf wordt aan
gevoerd door Rotterdam-Centrum, Utrecht-
Centrum, Den Haag-Centrum en Veenen-
daal-Centrum. De centrumgebieden van gro
te en middelgrote steden domineren de rang
lijst, maar winkelgebieden aan de randen van
steden doen het ook goed. Rotterdam Alexan-
drium staat in de top 75 op de zevende plaats,
Haaglanden Megastores in Den Haag op 30
en Ikea Delft op de 35ste plaats.
In vrijwel alle dorpen is het winkelaanbod af
genomen. In sommige gemeenten soms meer
dan tien procent. Alleen in kernen met 3.000
tot 5.000 inwoners is de binding tussen con
sument en eigen winkels gelijk gebleven of
zelfs iets toegenomen. Het gaat dan vooral
om dorpen waar het centrum is herontwik-
keld of waar de supermarkt is uitgebreid.
WD-wethouder Geertsema is 'enorm tevre
den' over de uitkomsten van het onderzoek.
„Wij staan tussen Rotterdam en Den Haag en
dat is goed. Daar horen wij ook thuis." Geert
sema gelooft ook dat hij, met het rapport in
de hand, projectontwikkelaars en winkelke
tens ervan kan overtuigen 'dat er in Leiden
goed brood te verdienen is'. „Het rapport
toont dat aan." Maar Geertsema is ook ver
rast. „Uit vorige onderzoeken bleek dat de
beklanting vooral afkomstig is van de eigen
inwoners. Kennelijk heeft ons centrum toch
een grote uitstraling in de Randstad en doen
wij het in de regio beter dan wij dachten."
Het punt is alleen dat Geertsema niet weet
hoe die regio gedefinieerd moet worden. „De
mensen kunnen uit Rotterdam of Amsterdam
komen. Maar waar komen ze vandaan? Dat
wil ik graag nader onderzoeken.
Veiling van studentenvereniging Minerva voor Terre des Hommes levert 10.000 euro op
door Wilfred Simons
leiden - „We hebben een boot!"
Ongelovig kijken 'de doellies',
de meisjes van studentenhuis
Doelengracht 1-3 elkaar in de
sociëteitszaal van Minerva aan.
De boot is nèt geveild voor ne
gentig euro, maar de kans is
niet groot dat ze nu een sjieke
sloep of een een tiptop-salon
boot hebben. „Hij maakt een
beetje water, maar d'r kunnen
twintig man op", roept een be
woner van jongenshuis 'De
Schelp'. „Enne, voor we de
boot afleveren, maken we 'm
drijvend."
De huisboot van de Minerva-
nen was één van 46 items die
gisteravond op Minerva werden
geveild voor Terre des Hom
mes. De hulporganisatie heeft
ontwikkelingsprojecten aan de
oostkust van Sri Lanka, die door
de tsunami van Tweede Kerst
dag zwaar zijn getroffen. Twin
tig vissersdorpen zijn verwoest
en er zijn ontelbare doden.
Studenten van de Leidse stu
dentenvereniging Minerva be
sloten om een veiling onder de
leden te houden om de weder
opbouw te steunen. Volgens
woordvoerster Floortje Groen-
dijk wilden zij niet aan giro 555
doneren. „Daar gaat zoveel geld
heen. We wilden graag een con
creet ontwikkelingsproject
steunen." Met succes: na af
loop bleek dat de veiling 10.000
euro had opgeleverd. Daar bo
venop kwam nog het geld van
een eerdere inzameling (2500
euro) en een donatie van het
Minervabestuur (3000 euro).
De dure wijnen uit de kelder
van Minerva liepen aardig,
maar de best lopende veilingar
tikelen hadden - hoe kan het
anders - een erotisch karakter.
Zo besteeg de donkere adonis
Timon van studentenhuis Ra
penburg 7 de leestafel voor een
broeierige striptease, waarna hij
voor 110 euro werd verkocht
aan de meisjes van de Heren
gracht. Veilingmeester Jantien
van der Laan bood hem nog
even aan aan de keurige dames
van Terre des Hommes, maar
die kleurden dieprood bij de
gedachte alleen al. Bestuurslid
Marian van der Kroft van de be-
stuurskring Leiden moest niet
temin toegeven dat 'hij een lek
ker ding is'.
Het aanbod 'om te douchen
met de vrouwen van de Oude
Singel 50' was goed voor 160
euro. 'Na een brakke tentavond
behoefte aan een intensieve li
chamelijke schoonmaak? Een
huisgenoot van de Oude Singel
50 naar keuze doucht met jou!
Hierna kan je genieten van een
Uitgebreid Ontbijt!' 'Bert'
mocht zich de gelukkige noe
men en maakte meteen zijn
keuze: „Vivian!" Naakt! Naakt!
Voor 160 euro mag 'Bert' zich de gelukkige eigenaar noemen van een douchebeurt met Vivian op Oude
Singel 50. Foto: Taco van der Eb
moedigden de leden in de so
ciëteitszaal Bert en Vivan aan,
maar volgens Groendijk had
den de elles bij voorbaat al be
sloten dat de douchebeurt ge
kleed zou zijn.
Andere veilingartikelen van het
erotische type waren een
'naaktkalender' van de 'heerlij
ke bewoonsters van de Salo-
monssteeg' met 'gewaagde fo
to's', die in de praktijk neer
kwamen op zedig achter open
geslagen kranten verborgen ar
men en benen. Toch leverde de
kalender Terre des Hommes
400 euro op. De theekoppenset
van de 'dames van Herengracht
51' met daarop een foto 'van
twee bepaalde lichaamsdelen'
deed het met 360 euro ook
goed.
Van der Kroft en medewerkster
Elly Brinks van de Terre des
Hommeswinkel in de Burgsteeg
waren na afloop opgetogen.
„Nooit gedacht dat ik nog eens
een sociëteitsavond van Miner
va zou bijwonen", lacht Van
der Kroft. „Maar ik moet zeg
gen, het is erg gezellig. Echt
aanzienlijk leuker dan ik van te
voren had gedacht."
door Silvan Schoonhoven
leiden - Niet alle partijen in de
gemeenteraad zijn enthousiast
over de aanleg van een onder
grondse, bewaakte, gratis fïet
senkelder onder het Stadhuis
plein. Raadsleden twijfelen aan
de noodzaak van de stalling, de
plek waar die komt en de om
vang ervan. Wethouder Hille-
brand (PvdA) wil vooral 'tempo
maken' met de stalling. „We
krijgen al zo vaak te horen:
schiet nou eens op, maak eens
iets af."
Ruut Kieft (CDA) wil helemaal
geen haast maken met het gra
ven van de fïetsenkelder. Inte
gendeel, hij wil de noodzaak er
van nog nader laten onderzoe
ken en voorlopig nog geen kno
pen doorhakken. Hij sluit zich
aan bij D66, die in een motie
ook op meer onderzoek heeft
aangedrongen. Er is vooral twij
fel over de bezettingsgraad van
de kelder. Volgens voorspellin
gen zal de stalling maar voor 20
tot 25 procent worden gebruikt.
Fietsers zijn lui, stelde Jaques
de Coo (LWG/de Groenen) vast.
Ze stallen liever tegen een hek
of muurtje dan dat ze hun fiets
in de stalling neerzetten en ver
der lopen. „Fietsen staan nu
overal, behalve nou juist bij het
stadhuis."
De ChristenUnie en D66 zien
liever meer kleinere stallingen
op de plek waar bezoekers ook
moeten zijn, dan een grote op
een plek waar geen winkel is.
„Ga uit van ratio van fietsers",
stelt Filip van As (CU) voor.
„Het gaat om hele hoop geld en
dat moeten we goed besteden.
Je kan beter een stalling onder
de V&D aanleggen."
Hillebrand twijfelt niet aan de
investering en wil zo snel mo
gelijk beginnen met de aanleg.
„Verder duur onderzoek heeft
geen zin." Over de bezetting
maakt hij zich geen zorgen: „El
ke parkeergarage is berekend
op de piekmomenten. Het geeft
niet dat een groot deel leeg
staat op rustige tijden." Volgens
hem is er bovendien geen an
dere plek in de binnenstad
waar je een ondergrondse fiet
senstalling kan aanleggen. Hij
wil boven de grond zo weinig
mogelijk ruimte aan fietsen
kwijt zijn. Dat geldt vooral voor
de Breestraat, waar de ruimte
toch al schaars wordt als de
Rijn Gouwe Lijn komt.
Niet alleen de oppositiepartij
en, ook horecaondernemer Van
Leeuwen van grand café City
Hall is 'bang' voor de komst van
de kelder. Toen het plein op de
schop ging voor archeologisch
onderzoek, daalde zijn omzet al
met dertig procent. Hij vreest
bovendien dat zwervers en
junks bezit nemen van de stal
ling, als die af is.
Irendsen
vaar grote onderne-
i markt beheersen, is
ich plek voor kleinere
net meer oog voor de-
feconomische wet gaat
ue uitvaartwereld. In
Iomgeving wordt de
r begrafenissen en cre-
er en meer beheerst
ita. De hoogste tijd
hea Dijkstra en Marian
1 in Leiden en Leider-
[hun eigen uitvaarton-
g te starten.
irkte daarvoor vijf
.artonderneming
et Levendaal alvo-
werd overgenomen.
1 bedrijf, niks mis mee
jilde voor mijzelf be-
'e Valk gaf les aan
ivoedbare kinderen,
:oaching en counse-
:kte in Hospice Isoria
itage alvorens de op-
ondernemers te
,En daarna was ik bij
ngen in Katwijk en
Ir wel eens vliegende
ar ik wilde dolgraag
p bedrijf."
p zoeken naar de ba-
verdrietige familie,
het volgens de twee
isters om gaat. „Je
ilsprieten maximaal
Snel weten in welke
je bent terechtgeko-
'n wie de formele en
ile leiders binnen de
en goed kunnen
iet groepen", aldus
rant hoe vaak ge-
iet dat je met de di-
ie van een overlede-
il zit en de schoonfa-
bank allerlei aan-
'oor een begrafenis
lee moet je kunnen
it er moeten wél
in worden geno-
De Valk. „Zijn de
geregeld? Moet er
ijke komen? Dat
ïbrengen, dat is
gaat. „Veel men
suur lijk heel verdrie-
Jijkstra. „In feite
ïgen die zij zelf op
it even niet kunnen
Uitvaartbegeleidsters Marian de Valk (links) en Thea Dijkstra: „Als je de angst voor de dood voorbij bent,
is er een heleboel mogelijk. Maar je zal ons nooit horen zeggen: het moet zo. We zeggen wel: het kan
zo." Foto: Hielco Kuipers
doen. Dat geeft niet want na de
eerste schok is er nog tijd ge
noeg om te doen waar het alle
maal om gaat. Namelijk het af
scheid nemen van de overlede
ne. „We vangen de eerste schok
op. Tonen inlevingsvermogen
en laten de mensen persoonlijk
hun verhaal doen. Want in feite
moet je zo veel mogelijk aan de
familie overlaten als ze van de
eerste klap hersteld is."
Volgens De Valk en Dijkstra is
het goed om al tijdens het leven
stil te staan bij de dood. „De
mensen zijn vaak maanden be
zig met de voorbereidingen op
hoogtepunten in het leven zo
als geboorte en huwelijk. Maar
bij een overlijden moet er plot
seling van alles in vier of vijf da
gen worden geregeld terwijl het
enige zekere in het leven de
dood is", aldus De Valk. „Ge
lukkig is er meer en meer aan
dacht voor de dood. Dat komt
door tv-programma's maar ook
door het overlijden van beken
de Nederlanders. De dood is
meer bespreekbaar geworden."
Het betrekken van de nabe
staanden bij het afscheid van
hun overleden dierbare, is goed
voor de rouwverwerking, me
nen de onderneemsters. „Je
kunt zo veel doen met de fami
lie. Het lichaam van de overle
dene verzorgen, de kist versie
ren en dragen, kaarsen aanste
ken met de familie en samen
een bloemenhaag maken", al
dus Dijkstra. „Zo was ik ooit bij
een begrafenis en toen zei de
dochter van een overleden
moeder tegen mij dat mama al
tijd lippenstift op had. Ik zei
doe dat maar en dat was een
heel mooi moment."
Een andere mooie begrafenis?
„Er was een duivenliefhebber
overleden. Dan zit je met de
kinderen en kleinkinderen over
de begrafenis te praten en dan
kom je op het idee om op de
bégraafplaats de duiven van de
overledene los te laten. Zo ge
zegd, zo gedaan. Er was één
duif die als een soort eresaluut
nog een laatste rondje vloog.
Toen we na de begrafenis voor
de condoleance weer in de wo
ning kwamen, vlogen ook de
duiven weer de til in. Die begra
fenis klopte helemaal. Daar doe
je het voor."
Er kan veel bij een crematie of
begrafenis, volgens De Valk.
„Speciaal rouwdrukwerk, een
zachte kist, begrafenisbussen,
auto's met plek voor de familie,
naast de kist. En in Leiden kan
een rouwstoet over het water
naar Rhijnhof waar een rouw-
steiger is. Als we de angst voor
de dood voorbij zijn, is er een
heleboel mogelijk. Maar je zal
ons nooit horen zeggen: het
moet zo. We zeggen wel: het
kan zo."
Thea Dijkstra Uitvaartbegelei-
ding in Leiden, 5234040 en
Marian de Valk Uitvaartbege-
leiding in Leiderdorp, 5238864
presenteren zich zondag 23 ja
nuari om 13.00 in de aula van
de begraafplaats aan de Groe-
nesteeg.
Wethouder vreest 'bak met ellende' voor de stad
door Erna Straatsma
leiden - Wethouder Wim de
Boer (sociale zaken) ziet geen
kans alle gesubsidieerde arbeid
in Leiden te behouden. De
Groenlinks-bestuurder wil de
440 fte's graag behouden, maar
heeft daarvoor 'nauwelijks
speelruimte', zo verklaarde hij
in de subcommissie DZB.
Het rijk wil af van alle gesubsi
dieerde arbeid en werkt mo
menteel aan een afbouwrege
ling, die afloopt in 2007. Het
betekent dat de banen van 440
WlW'er s (Wet Inschakeling
Werkzoekenden), ID'ers (In- en
Doorstroombanen) en zogehe
ten 'opstapbanen' op de tocht
staan.
De Boer gaat er vanuit dat het
onmogelijk is om al deze werk
nemers aan een reguliere baan
te helpen. „Je houdt een cate
gorie over, waarvan je weet dat
het niets wordt op de arbeids
markt. Het is lastig om daar iets
mee te doen."
Wil Leiden gesubsidieerde ba
nen houden dan moet de ge
meente dat vanaf 2007 volledig
zelf bekostigen. Dat lijkt geen
haalbare kaart, omdat dat te
Servies
spaaractie
duur wordt. Daarnaast is in de
Leidse politiek geen meerder
heid te vinden voor het hand
haven van de huidige WIW- en
ID-banen, totdat alle betrokke
nen via natuurlijk verloop zijn
afgevloeid. „Het is lastig, want
er zijn mensen die de Wet Werk
en Bijstand rigide willen uitvoe
ren. Daar behoor ik overigens
niet toe."
De Boer verwacht dat de af
schaffing van gesubsidieerde
arbeid tot grote problemen
leidt. Organisaties als de On-
derwijswinkel (bijlessen aan
leerlingen) en de Fabel van de
Illegaal (begeleiding/advisering
illegalen) draaien volledig op
gesubsidieerde arbeid. Ook alle
banen van conciërges op scho
len zijn gesubsidieerd. „De bak
ellende die het in de stad ople
vert als deze diensten verdwij
nen is veel groter dan het be
drag dat we nu kwijt zijn aan
deze banen. Ik ben er van over
tuigd dat die mensen uiterst
nuttig werk doen. Leiden heeft
zo'n dertig conciërges en als die
weggaan komt hun werk neer
op de schouders van het onder
wijzend personeel. Maar: heeft
de gemeente geld om deze der
tig conciërges in dienst te ne
men? Nee."
CDA-raadslid Wim Bleijie stelde
voor om WlWers en ID'ers op
vrijwillige basis door te laten
werken, met behoud van uitke
ring. Daar leek De Boer weinig
voor te voelen. „Dan gaat het
meer om een zinvolle dagbeste
ding dan om werk."
Lees nu
Leidsch Dagblad
in de ochtend en
ontvang de eerste
2 weken gratis!
gjJa, ik neem een vast kwartaalabonnement en
ontvang de eerste 2 weken gratis!
Ik betaal: automatisch 56,2(
Naam
Adres:
per acceptgiro 56.70)
M DV
Postcode/Plaats:
Ttelefoonnr:
Geboortedatum
e-mailadres
Bank-/giro rekeningnummer*
1 bezorgcontrole)
Handtekening
Uitsluitend bij automatische it
I Mijn wereld, mijn krant.
Leidsch Dagblad
Stuur de bon in een ongefrankeerde envelop naar Leidsch Dagblad.
Antwoordnummer 127. 1800 VB Alkmaar, of bel 08O0 - 1711 (gratis)
E-mail lezersservices? hdc nl of surf naar www leidschdagblad nl
Deze aanbieding is geldig tot 31 maart 2005
Wij gaan zorgvuldig om met persoonsgegevens: m de colofon van de
krant vindt u nadere informatie.
Mijn wereld, mijn krant.
- Leidsch O Dagblad