Actiebolwerk Eurodusnie overwint 'midlifecrisis'
LEIDEN REGIO
Nachtegaal w
fors uitbreidt
'Maak woonwijk van bungalowpark Duinschooten'
Leidenaar wil onderzoek naar 'vrolijke schavuit' Bernhard
'De hele wereld bevindt zich in Leiden'
Kinderdisco en grote feestzaal in L
Bewoners vakantiepark tegen nieuwe plannen Noordwijkerhout
HDC972
woensdag 12 januari 2001
door Erna Straatsma
leiden - Eurodusnie schudt zijn
anarchistische veren af. Het ac
tiebolwerk uit Leiden verruimt
de blik en werkt aan een 'nieuw
politiek verhaal'. „Liberalisme
heeft ook goede kanten." Marco
van Duin blikt terug op een 'mid
lifecrisis' en licht de goede voor
nemens voor 2005 toe.
Eurodusnie werd in 1997 opge
richt als 'anarchistisch collec
tief. Aanleiding was de Eurotop
in Amsterdam. Actievoerders
protesteerden tegen het kapita
listische en ondemocratische
karakter van de Europese Unie.
De Leidse club werd vervolgens
een radicale loot van de 'anti-
globaliseringsbeweging'. Op lo
kaal niveau is Eurodusnie be
kend van de 'vrijplaatsen' aan
de Koppenhinksteeg, de Boer-
haavelaan en de Weggeefwinkel
(in de Koppenhinksteeg).
Marco van Duin is actievoerder
van het eerste uur. Hij heeft zijn
wortels in de anarchistische be
weging, maar vindt dat het tijd
wordt dat Eurodusnie de oog
kleppen afdoet. „De meeste ac
tievoerders van Eurodusnie
kwamen uit de anarchistische
traditie. Maar we hebben de af
gelopen jaren mensen binnen
gekregen van zo'n twintig ver
schillende nationaliteiten. Zij
worden aangetrokken door on
ze basiswaarden: een horizon
tale organisatiestructuur en on
ze afwijzende houding tegen
commercie. We merkten dat dit
veel meer mensen aansprak
dan wij dachten en dat die
groep geen anarchistische ach-
Eurodusnie kreeg in 2002 veel mensen op de been voor de demonstratie tegen het plan van de gemeente
om de 'Vrijplaats' aan de Koppenhinksteeg te slopen en op die plek appartementen te bouwen.
Archieffoto: Frans Roomer
tergrond heeft. Op het moment
dat je te maken krijgt met men
sen uit Burundi of Syrië, komen
je eigen waarden ter discussie
te staan. Waarom zijn jullie ei
genlijk vegetarisch, vroegen zij
zich bijvoorbeeld af. In Azië
heb je niet eens een anarchisti
sche beweging. Het was con
fronterend. Het leidde tot een
enorme, interne schok."
Buiten de muren van de vrij
plaatsen zag Eurodusnie de an-
ti-globaliseringsbeweging 'ver
worden' tot een instituut. „Dat
wij zijn vastgelopen heeft ook te
maken met het vastlopen van
die beweging. Het is een soort
karikatuur geworden, gecoupt
door de traditioneel linkse par
tijen. Ik denk dat ze een achter
hoedegevecht voeren, daarom
zitten al die linkse partijen ook
in een crisis."
„Ik was op een bijeenkomst in
Londen en zag daar een jongen
met een T-shirt van Lenin lo
pen. Kom op zeg, die tijd heb
ben we toch wel gehad. Daar
kun je nu echt niet meer mee
lopen. Bovendien: je kunt het
wel de hele tijd over het IMF
hebben, maar lokaal kunnen
wij veel meer betekenen. Waar
om zou je dingen mondiaal wil
len aanpakken: de hele wereld
bevindt zich in Leiden."
Is het nieuwe Eurodusnie nog
wel een linkse club?
„Daar wordt verschillend over
gedacht. Ik zal dat woord links
nooit gebruiken en heb het ook
nooit gebruikt. Ik denk dat je
voorbij moet gaan aan de dis
cussie 'links' of 'rechts'. Ik ben
ook blij met sommige aspecten
van het liberalisme, zoals indi-
Stappen jullie ook af van
re gewoonte om alles ana
te doen?
„Die gewoonte is inderda
overdreven, dat vind ik a
gaat ook veranderen. Op
website zie je al stukken s
waar de naam van de aut
bijstaat. Anonimiteit pasi
niet bij onze roep om eet
democratie."
„Anonimiteit heeft ook ti
ken met praktische zakei
wij posters gaan plakken
we het risico van een boe
we een naam onder die p
zetten. Eurodusnie is niel
niets een 'collectief en gi
rechtspersoon. Anders h
we allerlei juridische prol
men."
Voor acties kunnen jullie
vergunningaanvragen, n
ieder ander.
„Nee, dat doen we nou n
Ook in de toekomst niet.
willen ruimte creëren, in
breedste zin van het woo
Daarom hebben we ook
plaatsen'. Op het momei
je volledig als institutie g
werken, lukt het niet om
te scheppen. Je kunt niel
volgens de regels doen."
Hoe vergaat die burgerü
gehoorzaamheid?
„We bezetten wel eens ii
Blijft het daarbij, of zijn j
bereid tot radicalere actit
het Earth Liberation Fm
paar jaar geleden. Deze 1
me groepering stak in Le
omgeving tientallen ban
„Dat keuren we af. Zoiel
Eurodusnie nooit doen.'
lisse - Het Lissese hotel De
Nachtegaal wil de komende ja
ren vijf miljoen euro investeren
in een grote uitbreiding. De Hil-
legomse ondernemer P. Ruig-
rok, die het complex vorig jaar
kocht, wil onder meer het hele
appartementengedeelte 'opho
gen' tot vier verdiepingen. Ook
het restaurant en het zalencen
trum worden opgeknapt.
Volgens de nieuwe directeur
Van Damme trof hij bij zijn
aantreden in juni vorig jaar een
hotel/restaurant aan 'met een
oubollige uitstraling'. Daarin
wil hij verandering brengen.
Het appartementengedeelte en
het restaurant worden min of
meer gesplitst. Het restaurant
en de zalen blijven de naam De
Nachtegaal houden, maar de
appartementen krijgen de
naam Golden Tulip Lisse.
Ruigrok runt het grootste uit
zendbureau voor Poolse werk
nemers in de Duin- en Bollen
streek. Hij worstelt al jaren met
huisvesting voor zijn personeel.
Sinds begin vorig jaar huurde
hij een groot deel van de appar
tementen van de Nachtegaal.
Een klein half jaar later kocht
hij het hele complex. De vrees
voor overlast van de Polen,
werknemers met de Duitse na
tionaliteit, is ongegrond geble
ken, stelt directeur Van Dam
me: „Denk je dat we hier de top
van het Nederlandse bedrijfsle
ven te gast zouden hebben, als
we gasten hadden die overlast
veroorzaakten?"
Hij heeft bij de gemeente Lisse
vergunning gevraagd om op het
appartementencomplex twee
lagen te bouwen. De hotelvleu
gel moet bovendien éi
verdieping krijgen, w
De Nachtegaal in totaa
partementen en 52 hote
extra krijgt. Volgens
meente past die uitl
niet in het bestemming
is er in elk geval een or
nodig om deze dooi]
kunnen laten vinden,
ontheffing er komt, kar
woordelijk wethouder
Zwet nog niet zeggen.
In samenhang met de
van de nieuwe rotonde!
Duin, waarvoor De Na
een deel van het parket
moet opofferen, wil Va
me het restaurant een
gang geven. Daarmee vi
restaurant wat toegai
voor inwoners van Lissi
legom. Aan die toeganki
heeft hij al wat gedaan
kaart gezinsvriendelijk
ken, onder andere dot
service toe te voegen.
Bij het aantreden v
Damme had De Nacht
mensen in dienst. Nu
41 op de loonlijst plu
stagiairs, want het hol
middels erkend stagebc
worden. Van Dammi
over van de plannen,
nog een kinderspeell
een kinderdisco ('kuil
ouders rustig eten')
feestzaal in de kelder 1
gasten. In het zaleni
staan evenementen i
bruidsbeurs, concerten
toshows op het prol
„We willen De Nachteg
de sfeer geven, waarinl
ten zich thuis voelen
Van Damme.
KORT EN ZAKELIJK
Het Leidse bedrijf Markeur
Holding (met dochters als Mul-
tirent, Multilease en Motorhuis)
heeft per 1 januari de activitei
ten overgenomen van het
Schiedamse bedrijf Waldo B.V.
Dit bedrijf is Citroëndealer in
Schiedam en omstreken. Het
ruim 1300 medewerkers tellen
de Markeur Holding neemt ook
de dertien personeelsleden van
Waldo BV over, met uitzonde
ring van eigenaar H. van Dorp
en diens echtgenote. Het be
drijf nam vorig jaar oktober al
een Citroëndealer over in Rot
terdam. Nieuwe activiteiten
ontplooit Markeur Holding ook
in Pijnacker en Den Haag, ter
wijl het een showroom in Leid-
schendam uitbreidt. Daarmee
ontstaat voor het merk Citroën
één aaneengesloten verkoopge-
bied van Leiden tot aan Rotter
dam. Uitbreidingsplan)
noordelijke richting zijl
Markeur Holding wil C
komend jaar beter in di
zetten in Beverwijk, Ho
en Haarlem. Daarnaast
koopt Het Motorhuis 0
lac, Chevrolet/Daewoo
te, Hummer, Opel en S
Accountants- en belai
vieskantoor Bruinzeel 1
Graaf aan de Schiphol]
huist naar Rijswijk. Dit
gaat op in de vestiging
Arenthals Grant Thorni
Den Haag, dat onderde
Grant Thornton, een w
wijd netwerk van zelfst
opererende en onafhai
accountants- en advies
ren. De vier medewerk
Leiden verhuizen mee
Rijswijk.
door Bas de Rue
noordwijkerhout - De bewoners van het Noord-
wijkerhoutse bungalowpark Duinschooten zijn
fel gekant tegen de plannen van de gemeente om
permanente bewoning van vakantiehuisjes tegen
te gaan. Op Duinschooten moet je kunnen wo
nen, zegt de vereniging van eigenaars. Zij willen
dat de gemeente Duinschooten tot woonwijk be
stempelt in plaats van als vakantiepark.
De bewoners van het naastgelegen bungalow
park Sollasi uitten eerder al hun grieven tegen de
plannen van Noordwijkerhout. Bungaloweige
naars van Sollasi noemden onderdelen van de
gemeentelijke aanpak 'nauwelijks te verdedigen',
'onredelijk' en 'onacceptabel'. Op Sollasi staan
ongeveer 330 woningen, op Duinschooten
slechts zo'n 45.
Noordwijkerhout vindt dat het afgelopen moet
zijn met permanente bewoning van de bunga
lowparken. Die zijn er voor vakantiegangers en
dagjesmensen, niet om in te wonen, stelt de ge
meente. Noordwijkerhout wil daarom een per
soonsgebonden gedoogbeleid invoeren. Iedereen
die voor 1 september 2004 als bewoner op Duin
schooten of Sollasi ingeschreven stond, mag blij
ven. De rest moet verdwijnen. Met dit 'uitsterfbe-
leid' zal permanente bewoning van de huisjes
uiteindelijk tot de verleden tijd behoren.
Daar zijn de bewoners van Duinschoten het niet
mee eens. Zij willen het tegenovergestelde van
wat de gemeente van plan is. Noordwijkerhout
moet Duinschooten juist als woonwijk bestem
pelen, vindt de vereniging. „Duinschooten en
Sollasi kun je niet met elkaar vergelijken", zegt
voorzitter van de vereniging van eigenaren T. van
Adrichem. „Duinschooten is eigenlijk altijd een
soort kleine woonwijk geweest. De huizen zijn er
veel groter dan de bungalows van Sollasi. Ze zijn
prima geschikt om in te wonen. Onze huizen zijn
geen gelijkvloerse bungalows, maar hebben twee
verdiepingen. Ze voldoen aan de wettelijke nor
men voor een woning."
Argumenten van de gemeente dat permanente
bewoning van het park zwaar drukt op de natuur
in een 'kwetsbare en waardevolle omgeving',
wijst de voorzitter van de hand. De natuur heeft
juist veel meer te lijden onder de komst van toe
risten en dagjesmensen, denkt voorzitter Van
Adrichem. „Duinschooten als woongebied be
stempelen, betekent geen verlies voor de toeristi
sche sector. Het terrein heeft nu immers ook
geen functie als recreatiepark." De grond en de
huisjes zijn bovendien privé-eigendom van de
bewoners en ongeschikt voor gebruik als vakan
tieverblijf, stelt de voorzitter.
Noordwijkerhout is niet van plan om een stro
breed toe te geven. Toerisme in de gemeente
neemt af, schrijft het college in een reactie. Er be
staat weliswaar geen direct verband tussen deze
teruggang en de permanente bewoning, een sti
mulans is het natuurlijk niet, aldus B en W. Een
verlies aan recreatieterrein is bovendien niet
goed te maken, omdat Noordwijkerhout is inge
sloten door beschermde bollenvelden. Het colle
ge schrijft dat zowel Duinschooten als Sollasi als
woonwijk 'niet geschikt' is vanwege de ligging ver
buiten het dorp.
Het actiecentrum van Eurodusnie aan de Boerhaavelaan in Leiden, waar de anarchisten van het eerste
uur gezelschap kregen van mensen met twintig verschillende nationaliteiten, wat leidde tot een interne
en confronterende discussie over de koers van de club. Archieffoto: Henk Bouwman
vidualisme en de Verlichting."
Zijn de moorden op Pim For-
tuyn en Theo van Gogh van in
vloed geweest op jullie koerswij
ziging?
„Na de moord op Pim Fortuyn
kwam extreem-rechts meteen
in actie. Ze hebben onze ramen
ingegooid, folders in onze brie
venbus gestopt, hakenkruisen
gespoten. We hebben alles ge
had. Daarna werd het weer rus
tig. Nadat Van Gogh was ver
moord hebben we contact op
genomen met alle migranten
groeperingen in Leiden en ze
solidariteit en hulp aangebo
den."
Buitenstaanders zien jullie als
rechtstreekse verwanten van
Volkert van der G.: actievoerders
met extreme, radicale opvattin
gen.
Ach ja, in die hoek zat Ad Mel-
kert ook."
Jullie zitten niet met dat imago?
„Er zijn een hoop vooroordelen
over ons. We worden met van
alles en nog wat geassocieerd.
Maar ik heb gewoon een baan
en een zoon van veertien."
Als jullie toch met een 'schone
lei' willen beginnen, waarom
dan geen nieuwe naam?
„Dat was een van de langste
discussies die we hebben ge
voerd. Als je een nieuw verhaal
hebt, is een nieuwe naam niet
onlogisch. Aan de andere kant:
de naam Eurodusnie is wel heel
bekend. We hebben uiteindelijk
een pragmatische keuze ge
maakt en handhaven de naam
Eurodusnie."
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Tïmoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
Achtentwintig jaar heeft Leide
naar Sjaak van der Velden (50)
gewacht op genoegdoening.
Zelfs nu is het onduidelijk of hij
die krijgt. Toch waagt hij het
erop. Excuses wil hij, voor een
boze brief die het college van
bestuur van de Universiteit Lei
den hem op 21 juli 1976 stuur
de. Vólgens woordvoerder Wim
van Amerongen van de univer
siteit heeft het bestuur Van der
Veldens brief 'voor kennisge
ving aangenomen'.
Van der Velden werkt als histo
ricus bij het Internationaal In
stituut voor Sociale Geschiede
nis (IISG) in Amsterdam. In
een vorig leven was hij onder
meer eigenaar van café De
Tregter, staalarbeider bij Hoog
ovens en eigenaar van een tim
merbedrijf. Hij begon zijn le
ven in Leiden echter als stu
dent geschiedenis. In 1976
schreef hij een artikel over
prins Bernhard in de Histori
sche Informatie Courant (HIC),
het mededelingsblaadje van de
opleiding. Hierin probeerde hij
aan te tonen dat de prins zich
liet omringen door dubieuze,
deels nazistische vrienden. Ook
schreef hij over diens carrière
bij het Duitse chemieconcern
IG-Farben. Dat zou in de jaren
dertig een spionnennetwerk
hebben gehad dat 'onmisbaar
was voor de Duitse voorberei
dingen tot en het voeren van
de agressie-oorlog'. Bernhard
was daar volgens Van der Vel
dens artikel lid van geweest.
Het artikel lokte een unicum
uit in de Leidse universiteitsge
schiedenis. Het college van be
stuur schreef Van der Velden,
het opleidingsbestuur en de
HIC-redactie een boze brief,
waarin de publicatie 'ten zeer
ste werd afgekeurd'. Het artikel
was naar de mening van het
college van 'laag wetenschap
pelijk niveau', bevatte 'ernstige
Historicus Sjaak van der Velden. „De levenswandel van Bernhard roept vragen op die nooit beantwoord zijn." Foto: Hielco Kuipers
persoonlijke grofheden' en
schaadde de goede naam van
de universiteit 'ten zeerste'.
Van der Velden kan zich nog
goed herinneren hoe verbaasd
hij was. „Wij kregen nooit reac
ties op onze artikelen uit die
hoek."
Van der Velden geeft toe dat hij
dit artikel 'nu nooit meer zo ge
schreven zou hebben'. „Ik be
riep me op bronnen die achter
af dubieus zijn gebleken."
Toch roept de levenswandel
van Bernhard nog altijd vragen
op die nooit beantwoord zijn.
„We krijgen nu een beeld van
een vrolijke schavuit die van
bed naar bed rolde. Maar daar
achter schuilt een man die de
samenleving in een rechtse
richting probeerde te duwen.
Ik vraag alleen maar een dege
lijk historisch onderzoek waar
in al die geruchten over IG-Far
ben, de Greet Hofmansaffaire
en Lockheed nu eindelijk eens
bevestigd of ontzenuwd wor
den."
Van der Velden geeft toe dat hij
het eerherstel niet echt nodig
heeft. De ruzie is al 28 jaar ge
leden, hij is inmiddels kemig
als historicus gepromoveerd en
wordt door vakgenoten ge
waardeerd. „Ik vind het irritant
dat mensen ais Jeroen Krabbé
de prins zo prijzen. Hij lijkt
postuum wel een god. Iedereen
was zijn beste vriend. Ik vind
het een verkeerd beeld en
daarom heb ik besloten een
beetje te gaan stoken." Hij ver
wacht niet veel van zijn actie.
„Een briefje terug, daar zal het
wel bij blijven."
Wilfred Simons
