REGIO
Stevensbloem moet weer mooi worden
'Met een beugel eet je geen asperges
navraag
tij kunnen het beste via da&En °°k na
'iziek geld binnenhalen
tussen pen en pan
ia gisteren waarschijnlijk niet veel Nederlanders meer die de be-
van giro 555 niet kennen. De zeebeving in Azië is en blijft het
i gesprek van de
de grote televi
sieactie zijn er
nog steeds in-
^gen voor de slachtoffers. Zoals morgen in het Muziekhuis in
waar de recette van een muzikale dag geheel naar genoemd gi-
ner wordt overgemaakt. Elke actie voor de slachtoffers van deze
ifamp is zinvol, vindt
°HaY, coördinator van
jiekhuis.
vrijdag 7 januari 2005
^at nog wel zin, zo'n
in het Muziekhuis?
tfste mensen zullen
Memonnee toch al
erokken hebben?
efk zeker dat deze ac-
^eeft. Iedere euro is
,t|. Zelfs met een euro
nil wat worden ge-
Azië. Alles is daar veel goedkoper dan hier. Bovendien vragen
ajezoekers niet om geld te storten. Ze betalen gewoon toegang
;eld is dit keer niet voor ons zelf."
01
lan precies de bedoeling hoe steekt jullie actie in elkaar?
I envoudig. Het Inbeatween Festival stond al een tijdje ge
vlet overdag workshops voor muzikanten en 's avonds ver-
ide bands en dj's. We hadden al een tijdje nagedacht, hoe wij
a,iden bijdragen voor het goede doel. We zijn niet draagkrach-
»eg om een enorme storting te doen. Het leek ons daarom een
ee om de deuropbrengst op giro 555 te storten. Daar hoefden
lang over te praten, het was een kort gesprek."
cpit het toch dat muzikanten vaak heel actief zijn als het om
Ibeien gaat?
k dat ieder mens doet wat hij kan doen. Een grote muzikant
1 het best muziek maken. Hij weet dan dat er veel geld bin-
lt. Via entreekaartjes, cd's en dvd's die er van dat concert
5gemaakt. Dat is een vrij makkelijke manier om geld binnen
1, maar dat bedoel ik niet negatief. Voor het Muziekhuis ligt
5 iurlijk anders, wij zijn niet groot. Maar ook wij kunnen het
muziek geld binnenhalen voor het goede doel. En nou maar
cf|at er veel bezoekers op af komen."
Werman Joustra publiciteitsfoto
qUIT de archieven
up55, Vrijdag 7 Januari
- Dertig bij de laatste amnestie door de Sovjet-Unie vrij gela-
gren, die daarop naar West-Duitsland zijn gevlucht, komen,
"pïield, morgen voor een veertiendaags bezoek naar Leiden. Zij
be twee weken bij Leidse pleegouders worden ondergebracht.
;al van deze jongeren, voor het merendeel studenten, is door
'Duitse regering in staat gesteld om te studeren. Teneinde een
krijgen van het leven der Westerse wereld is dit beozek, dat is
id door de Nederlandse Vereniging van Ex-politieke gevange
ne bezettingstijd in nauwe samenwerking met het Nationaal
er bestrijding van het concentratiekampensysteem, georgani-
bt gezelschap, dat morgen tegen de avond in onze stad wordt
zal worden ontvangen in het 'Schuttershof.' Nadat de Zon-
familiekring is doorgebracht, wacht de jongeren in de ko-
«ee weken een afwisselend programma, met o.a. bezoeken
'u/ijk, Noordwijk, het parlementsgebouw in Den Haag, Schiphol
p ïrdam. In Leiden houdt men excursies naar de Hortus, de mu-
universiteit.
980, maandag 7 januari
•- De Leidse gehandicapte atleet Andre Moedig is zaterdag-
derscheiden met de jaarorde van de carnavalsvereniging De
meen. De rolstoelatleet kreeg de onderscheiding voor de vele
'"Js die de Nederlandse sprintkampioen op de 100 en 200 me
egelopen jaren heeft verricht op sportgebied.
1 mhief Leidsch Dagblad
i. n
10 I deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
i ml 2,50 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer
u Lv. HDC Media b.v., Postbus 2,1800 AA Alkmaar, onder vermelding van
agblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
Kj van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
pan binnen drie weken thuisgestuurd.
H COLOFON
tctie: T Klein en H de Wit
ail: directie.hdcuz@hdc.nl
^iredactie: Jan Geert Majoor,
an 'Adriaan Brandenburg
M tnail: redactie ld@hdc.nl
uisj
*OOR
s ^at 82. Leiden, tel. 071-5 356 356
jv bstbus 54,2300 AB Leiden,
tijden van de receptie zijn:
ten met donderdag
6.30 uur
ren >8.30 -12.30 uur
Pi
ob>7HJS64'S
uPx°7i-5 356 325
•M- ten -
Leidsch Dagblad
iten fax 023-515° 567
„JvERKOOP
Jm.b.t-
1 I813661
1 Sloed: 023-5 '5° 543
fl.J.fs-68i 3677
illhandel: 071-5 356 300
er (jaus kunnen contact opnemen
e-vT36
8!P
Gratis)
,M(5196800
1 e.^TEN
ipp^aling (acceptgiro)
der l'lleen aut 'nc*
p/j €216.90
jaai
t ons een machtiging verstrekken
tiatisch afschrijven van het
fsgeld ontvangen €0,50 korting
I PER POST
menten die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0.50
aan portokosten per verschijndag
Voor zaterdagabonnementen geldt €0.60 per
zaterdag
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07 30-17.00 uur; za: 08 00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12.00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie
tussen 12 00 en 13 00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen: uitsluitend
schriftelijk, uiterlijk één maand voor afloop van
de abonnementsperiode, ta.v. afdeling
lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.Voor
leveringsvoorwaarden abonnementen zie
www.leldschdagblad.nl of KvK-nummer
37014187.
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV. 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar
Ondernemers in winkelcentrum De
Stevensbloem kijken met een menge
ling van jaloezie en angst naar de re
novatie van de Luifelbaan in Leiden-
Zuidwest. In verval is de Stevens
bloem nog niet, maar de komst van
een compleet en aantrekkelijk winkel
centrum op een steenworp afstand
van de Leidse Stevenshof kan grote
schade doen, denkt voorzitter Nick
Westerbeek van de winkeliersvereni
ging. Met een lik verf, hoe nodig ook,
is het winkelcentrum er niet. Ook de
Stevensbloem moet vernieuwen, met
als uitgangspunt: 'lekker betaalbaar
voor het hele gezin'.
De Stevenshof is een wijk van gezin
nen. Bijna de helft van alle huishou
dens bestaat uit een ouderpaar met
één, twee of meer kinderen. Eender
de deel van de inwoners is jonger
dan negentien jaar, het hoogste per
centage van alle Leidse wijken. Bij
een gemiddeld gezin in de Stevens
hof komt jaarlijks 28.800 euro bin
nen. Daarmee ligt het huishoudin-
komen 4000 euro boven het Leidse
gemiddelde. De Stevenshof is over
weldigend autochtoon: 86 procent
van de 12.655 inwoners zijn Leide-
naars van oudsher. De Stevenshof-
bewoners werken vooral in de Haar
lemmermeer (Schiphol), Aalsmeer,
Den Haag of Rotterdam. De belang
rijkste Leidse werkgever is het
LUMC.
Uit deze schets blijkt al meteen wel
ke winkels aan een behoefte vol
doen. De bakker, de kapper, de twee
supermarkten, de twee drogisterijen
en de fietsenwinkel hebben altijd
klanten.
Vrijetijdskleding, mits scherp ge
prijsd, hoort erbij, weet Leiderdor
per Nick Westerbeek van kleding
zaak Panic Fashion. De winkelom-
zetten lopen in de pas met de lande
lijke economie. Landelijk zakten de
detailhandelverkopen in 2004 5 pro
cent in ten opzichte van het jaar er
voor. Westerbeek denkt dat dit ook
voor Panic Fashion opgaat. Bedrijfs
leider Patrick van der Laar van Van
Hulst Fietsen heeft de boeken over
2004 al opgemaakt en constateert
dat hij 7 procent minder omzet had
dan het jaar ervoor. Beide zeggen
heel tevreden te zijn als zij in 2005
gelijk draaien aan vorig jaar. „Het zal
zeker niet beter gaan", denkt Van
der Laar.
Vijf jaar geleden, tijdens de hoog
conjunctuur, was het allemaal iets
gemakkelijker. Weliswaar hadden de
winkels niet meer personeel dan nu,
maar de inkomsten waren rianter.
„Je verkocht een broek en dan zei de
klant: 'doe maar twee keer'. Nu ko
pen ze veel gerichter", aldus Wester
beek.
Een wandeling door het winkelcen
trum stemt niet vrolijk. De ruiten
van een glazen windscherm aan de
parkzijde zitten vol sterren. Hier en
daar mist een ruit. De witgèverfde
puien zijn overdekt met een zweem
van roest. Er hangt een sfeer van
stagnatie en van ücht verval. De loop
is er duidelijk uit. De supermarkten
van Albert Heijn en Digros, die ei
genlijk bedoeld zijn als publiekstrek
kers, zuigen alle klandizie naar zich
toe. Als de klanten hun winkelwagen
vol hebben, laden ze hun auto in en
gaan naar huis. Uitbaatster Esther
van Aken van schoonheidssalon an
nex fitnesscentrum Slender You Co-
resdé wil 'heel eerlijk' wel erkennen
dat zij de Stevensbloem 'geen aan
trekkelijk winkelcentrum' vindt.
Voorzitter Westerbeek van de winke
liersvereniging vindt ook dat het
winkelcentrum op het randje balan
ceert. De eigenaar moet nu ingrij
pen, anders dreigt achterstallig on
derhoud. „Het is niet meer mooi. En
als het niet mooi is, zijn de mensen
er niet zuinig op. Het trekt criminali
teit en vandalisme aan."
Er moeten zaken bij komen, vindt
Westerbeek. Een verswinkel met zui
vel en noten, een groenteboer, een
schoenenzaak, een telefoon- en
computerwinkel, misschien een sla
ger met fijne vleeswaren. Ook voor
een sportwinkel is, met zoveel jonge
bewoners, beslist klandizie, meent
hij. Er moet een jongerencentrum
komen, 'want voor de jeugd is hier
niets te doen'. Bovenal moet de Ste
vensbloem een lunchroom krijgen of
een café, met een terrasje aan de
parkzijde. Dan gaat het winkelcen
trum weer leven.
Maar de marges zijn smal. De Ste
vensbloem is opgezet als een buurt
winkelcentrum en het is de vraag of
er publiek is voor meer dan de 29
winkels die er nu zijn. Van de andere
kant trekt de Stevensbloem ook za
ken die daar eigenlijk niet thuisho
ren, maar die profiteren van de na
bijheid van de A44 en de redelijke
parkeergelegenheid. Slender You
Coresdé is er een voorbeeld van. Na
een grote verbouwing en uitbreiding
vorig jaar trekt de zaak klanten uit de
hele regio tussen Wassenaar en Sas-
senheim. Van Aken verklaart het
succes uit de aanwezigheid van fit
nessapparaten die elders niet te vin
den zijn, zoals de modernste power-
plates, afslankapparaten en de
'breedste zonnebank van het land'.
„Daar komen niet alleen Stevenshof-
bewoners op af."
Westerbeek heeft een heldere visie
op wat wel kan en wat niet. „Een
Hema of een Xenos redt het niet, la
ten we daar duidelijk over zijn. Luxe
winkels, een juwelier bijvoorbeeld,
moeten zich hier ook niet vestigen.
Ik denk meer aan zaken die kwaliteit
en service bieden tegen een redelijke
prijs, zoals een groenteboer die nét
een beter product heeft dan de su
permarkt. Lekker betaalbaar voor
het hele gezin, dat moet het uit
gangspunt zijn."
Het roer moet hoe dan ook om, daar
zijn alle winkeliers het over eens.
Hemelsbreed ligt de Stevensbloem
op twee kilometer afstand van de
Luifelbaan in Leiden-Zuidwest. Dit
winkelcentrum krijgt na de verbou
wing nadrukkelijk een functie voor
de hele zuidkant van Leiden. Als de
vernieuwde Luifelbaan een succes
wordt, kan de Stevensbloem daaron
der lijden, is de vrees.
De winkeliers praten met de ge
meente en met de eigenaar van het
complex over een facelift. Zo zouden
de bloemenkiosk en de zaak waarin
tot voor kort sportzaak De Zwarte
Wolf zat, gesloopt moeten worden
voor een uitnocÜgender entree.
„Weinig mensen weten het, maar de
Stevensbloem is verkeerd om ge
bouwd", zegt fietsenhandelaar Van
der Laar. „De hoofdingang zit aan
het park, maar daar komt nooit ie
mand. De mensen komen binnen
aan de achterzijde. Daar moeten we
iets aan doen.''
Op de plaats van de twee gesloopte
panden moet een pleintje komen en
ruimte voor twee dagwinkels met
versproducten. Dat moet sfeer in het
centrum brengen. De ondernemers
zijn optimistisch, maar ook geërgerd
over het trage tempo waarin alles
verloopt. „We praten maar en praten
maar", klaagt Esther van Aken. „In
de vier jaar dat ik hier zit, is er niets
gebeurd."
Wilfred Simons
Mijn leven is niet saai. Vijf kinderen (Fré, Marc, Sam,
Fleur, Olivier) in de leeftijd van 13 tot 24 jaar en mijn
man (Theo) zorgen voor veel leven in de brouwerij. Vier
dagen in de week ga ik naar de redactie van deze
krant. Of ik trek op zoek naar nieuws en achtergrond
verhalen de regio in. Een ingewikkeld bestaan? In Tus
sen pen en pan' bericht ik er wekelijks over.
„Denk jij dat Paul Mc
Cartney een beugel heeft
gehad?" Nog voordat ik
heb kunnen antwoorden,
zegt Olivier al: „Nee na
tuurlijk niet, er waren in
die tijd nog helemaal
geen beugels. Ziet zijn
gebit er verschrikkelijk
uit? Nee. Je moet deze fo
to zien. Hij lacht prach
tig"
Olivier heeft een afspraak
bij de orthodontist. Hij
moet beslissen of zijn
tanden gedurende an
derhalf jaar veranderen
in een ijzeren vesting. Hij
wil dat niet, want welke
gitarist die ook nog zingt
laat zich in zijn glorietijd
zo'n hekwerk aansme
ren? „Ik hoef geen film
ster te worden, maar een
popster."
Na de wetenschappelijke
uitleg van de orthodon
tist dat het allemaal niet
zo erg met zijn gebit is
gesteld, maar dat een
beugel nü veel ellende in
de toekomst kan voorko
men, maakt geen indruk
op Olivier. De orthodon
tist stelt hem gerust. Zijn
afwijking kan ook nog la
ter worden behandeld.
„Maar", voegt hij er aan
toe, „ik zou het leuk vin
den als ik straks kan zeg
gen dat ik een beroemd
heid heb behandeld."
Het is even stil. Onze
zoon vraagt uitstel: 24
uur bedenktijd. Hij blikt
of bloost hiet. Vandaag
laat hij het weten. „Ik zeg
nog dat zijn hoektanden
beter worden van een
beugel." Hij houdt zijn
oren dicht. Thuis pakt hij
onmiddellijk de gitaar.
Hij speelt en zingt Yester
day. Zittend op de leu
ning van de bank gooit
hij er al zijn emotie in.
Hij lacht na afloop
prachtig.
Als hij alweer buiten op
zijn skateboard staat - ik
houd mijn hart vast voor
zijn tanden - vibreren
mijn trommelvliezen op
een vriendelijke manier
na. Dat was de avond te
voren nog anders. Een
afspraak met mijn vrien
dennetwerk in de tot
Brasserie verbouwde
boerderij in de Hout
kamp in Leiderdorp le
verde twee overspannen
oren op. Niet van de ge
sprekken, maar van de
muziek die alles over
stemde. Het rustieke
pand heeft van binnen
een moderne metamor
fose ondergaan. Daar is
niets mis mee, alleen de
strakke aankleding in de
grote ruimte zorgt voor
veel nagalm. Het maakt
niet uit of je op de bank
bij de haard zit of aan
een tafel. De vorken,
messen en borden hoor
je in de keuken kletteren,
de stemmen van de aan
wezigen schallen en de
hard afgestelde lounge-
muziek komt daar nog
eens heftig overheen.
De overigens aardige
vrouwelijke ober noemt
het loungemuziek. Wij
krijgen er absoluut geen
ontspannen gevoel bij.
Zij moet zelf ook een
beetje lachen op het mo
ment dat ze het zegt en
herhaalt. Ze maakt excu
ses voor de lampen bo
ven ons hoofd die allerlei
spetterende discokleuren
uitstralen. Daar hebben
wij echter helemaal geen
last van, laten wij blij we
ten. „Zo oud zijn we nu
ook weer niet", roepen
we in koor.
Tegen elven in de regen
horen we niets meer.
Doodse stilte in het park.
De decibellen hebben
ons gehoor behoorlijk
aangetast. We gaan over
in gebarentaal, met een
armzwaai nemen we af
scheid van elkaar.
De volgende dag hoor ik
gelukkig weer goed hoe
boos Gerda Noordam
van de aspergekwekerij
in Woubrugge is. Zij mag
in haar leuke verkoop
huisje op de dijk in mei
en juni geen hammetjes
meer bij de asperges ver
kopen. Ook de eenvoudi
ge witte wijn en de sau
zen mag ze niet meer la
ten zien. Te commercieel
allemaal. „Eieren mag
nog net, omdat we zelf
kippen houden", zegt ze
droevig. „Ik begrijp het
niet. De klanten komen
allemaal uit de regio. De
hammetjes van de var
kens ook. De lokale wijn
boer vindt het leuk om
hier een flesje neer te zet
ten. Alles vloeit terug
naar de buurt. Zelfs het
toerisme pikt hierdoor
een graantje mee. Waar
gaat het over?"
Op hun familieboerderij
wordt hard gewerkt om
het hoofd boven water te
houden. Met hun witte
goud hebben ze vijf jaar
geleden Woubrugge op
de kaart gezet. Asperges
telen op veenland werd
eigenlijk voor onmogelijk
gehouden, daarom wer
den ze tot ver in Limburg
geprezen. Vader en zoon
vanwege de kwaliteit van
de asperges. De vrouwen
kregen een pluim vanwe
ge hun creatieve ver
koopacties. Gerda be
dacht met haar dochter
de leukste recepten,
spoorde de klanten aan
om eens iets uit te probe
ren, hield schilcurussen
en haalde een topkok
binnen om te laten zien
wat er allemaal met as
perges mogelijk is.
In juni, precies op het
feest van Sint Jan, wordt
de tent weer gesloten. De
familie gaat dan verder
met de uien. En juist die
uien leveren vandaag de
dag niets op. Toch laat
Gerda Noordam zich niet
ontmoedigen. „Ik wil ze
niet laten wegrotten in
de schuur. Zonde. De
mensen mogen de uien
gratis loeien halen. Ik
zet ze in mijn huisje in
balen van 5,10 en 20 ki
lo. Ik doe er ook weer
leuke recepten bij. Alleen
voor de verpakking vraag
ik een vergoeding."
Ik ga vandaag kijken. Op
de fiets langs de dijk zo
mooi, zo intens landelijk.
Boeren moet je koeste
ren. Voor je het weet
staat er een Brasserie en
is het over met het plat
teland. Dan heb ik niet
alleen problemen met
mijn oren, maar ook met
mijn ogen. Mijn eigen
wijze zoon denkt nog
steeds op zijn eigen wij
ze: „Wist je dat asperges
blijven hangen achter de
beugel?"
Saskia Stoelinga
Reageren?
s.c.m.stoelinga@>hdc.nl
Winkelcentrum Stevensbloem in Leiden 'is niet meer mooi', vinden de ondernemers. Een lunchroom, café en een jongerencentrum moeten de loop er weer in brengen. Foto: Hielco Kuipers
