Vooral kind
slachtoffer
van tsunami
ZEEBEVING
De weeskinderen van Sri Lanka vinden steun bij elkaar
in* v
Hulp aan overlevenden Atjeh
wordt een race tegen de klok
Een miljoeneen middenstipeen shirtje
en nog veel meer substantieels voor Azië
umacher geeft
miljoen dollar
)rca - Wereldkampioen
üle 1 Michael Schuma-
plijkt ook in het doneren
ampioen. De Duitse auto-
iur, die zich vaak inzet
goede doelen, heeft maar
3IO miljoen dollar ge-
ten behoeve van de
Joffers van de zeebeving in
QDe Amerikaanse filmregis-
?m>teven Spielberg en zijn fa-
doneren 1,5 miljoen euro
gjje slachtoffers van de zee-
di«-
1 A
use weerman
n uitgestuurd
cok - De belangrijkste me-
oog van Thailand is ont-
1, omdat hij niet heeft ge-
chuwd voor een tsunami,
eteoroloog wist dat voor
st van Sumatra een aard-
l met een kracht van 9 op
ïaal van Richter had
igevonden en dat deze
golven kon veroorzaken,
n spoedberaad van de
jrologen werd besloten
alarm te slaan, omdat dit
ristenindustrie zou kun-
chaden. De ontslagen
nan verklaarde dat Thai-
d meer dan driehonderd
iet meer door een vloed-
i geraakt.
edgolf treft
Somalië hard
»bi - Naar schatting 54.000
liërs zijn getroffen door de
jestende vloedgolven op
cember. Dat maakte de
ïigde Naties gisteren be-
Bijna 1200 woningen zijn
jest en zeker 2400 vissers-
1 zijn niet langer bruik-
Dat geldt ook voor drink-
reservoirs. Het aantal do-
n Somalië beloopt zeker
woensdag 5 januari 2005
'00 miljoen euro te verho-
'Bijna 40 procent van de doden'
n overleeft
t dagen op zee
lumpur - Acht dagen na
ebeving is op zee nog een
evende gevonden. Een
isisch containerschip red-
aandagavond een 23-jarige
ïesiër uit de Indische Oce-
De man dreef 160 kilome-
jor de kust van de Indone-
provincie Atjeh op
itakken en brokstukken,
an wist in leven te blijven
regenwater te drinken.
zin verliest
familieleden
MTEN - Een gezin uit
Ihten heeft zeker 35 fami-
ien verloren door de zee-
ng in Azië. Het gezin is van
prong afkomstig uit Sri
a. Sinds enkele jaren wo-
de vader, moeder en twee
iters in Drachten. Burge
ster P. van der Zaag van
vajlingerland heeft vorige
c een bezoek gebracht aan
jezin.
niilp Duitsland
'"ar 500 miljoen'
osijn - De Duitse regering wil
I jjulpbedrag voor de landen
loor de vloedgolven zijn ge
en, verhogen tot 500 mil-
eg euro. Tot dusver stelde
eejsland 20 miljoen euro voor
)t achtoffers van de beving
cjaihikbaar. Bronnen in Berlijn
n weten dat de regering-
vandaag vergadert
het voornemen de bijdrage
door onze correspondent
Bob Kroon
genève/gpd - Negenendertig
procent van de slachtoffers van
de tsunami zijn kinderen. Dit
heeft Unicef, het kinderfonds
van de VN, bekendgemaakt. For
meel zijn er volgens de VN nu
157.000 slachtoffers, inclusief
17.824 vermisten die zijn opgege
ven. Tweederde van de slachtof
fers is in Atjeh gevallen.
„Peuters konden niet snel ge
noeg wegrennen voor de aan
stormende vloedgolf, hadden
niet de fysieke kracht om de
druk van het water te weerstaan
of botsten op harde obstakels",
aldus Unicef in een rapport
over de ramp.
Unicef wil dat er bij de massale
hulpverleningsacties de hoog
ste prioriteit wordt gegeven aan
de opvang van kinderen die de
tsunami overleefden. Het gaat
dan om schoon water, sanitaire
voorzieningen, voedsel en me
dische verzorging.
Gezinshereniging is de tweede
prioriteit voor Unicef. Verder
moet alles in het werk worden
gesteld om kwetsbare minder
jarigen te beschermen tegen ex
ploitatie en seksueel misbruik,
zoals dat al in Sri Lanka is ge
beurd.
„Waar mogelijk moeten kinde
ren zo snel mogelijk weer naar
school, om ze een gevoel van
psychologische geborgenheid
te geven", aldus Unicef-direc-
teur Carol Bellamy. „Ik ben er
niet van overtuigd, dat er bij de
hulpacties voldoende aandacht
wordt besteed aan het lot van
de anderhalf miljoen kinderen
die door de ramp zijn ontwor
teld."
Volgens de VN is de mondiale
hulpverlening nu overal op
gang gekomen. Aan geld en
goederen is geen gebrek, maar
men worstelt nog steeds met
vervoers- en communicatiepro
blemen, vooral op Sumatra.
De betrokken VN-instanties
putten uit hun nood- of reser
vefondsen in de hoop dat het fi
nanciële gat later kan worden
gedicht uit de twee miljard dol
lar, die talloze regeringen geza
menlijk hebben toegezegd.
Overigens is men er bij de VN
niet zeker van dat al die toezeg
gingen ook snel in klinkende
munt worden omgezet.
De tweejarige Kadou uit de Srilankaanse stad Katukurunda overleefde de ramp, maar verloor zijn vader. Foto: EPA
door Dick Hofland
Colombo - Naar schatting tien
duizend kinderen in Sri Lanka
zijn wees geworden. Unicef
spoort ze op en zoekt of er nog
familieleden in leven zijn. Intus
sen pakt Dap, een oude onder
wijzer, het op zijn manier aan.
„De bereidheid onder kinderen
om elkaar te helpen is ontroe
rend."
Als de avond valt, kruipen de
kleinsten bij elkaar. Voor het
eerst in hun leven zijn ze bang
in het donker. Een meisje be
gint te huilen en roept om haar
moeder. Andere kinderen pro
beren haar te troosten. Hier
deelt iedereen hetzelfde lot. Al
deze kinderen hebben hun ou
ders verloren in de golven van
de zee en soms zelfs hun hele
familie. „Sommigen hebben ge
zien hoe hun vader en moeder
in een paar seconden in het
water verdwenen. Of ze waren
hun ouders kwijt en hebben de
lijken later op het strand zien
liggen."
Dap vertelt het terwijl er vijf
kinderen aan zijn benen han
gen. Zijn hele leven is hij on
derwijzer geweest, en nu, op
zijn oude dag, trekt hij zich het
lot aan van deze weeskinderen.
In Denyaya, in het zuidwesten
van Sri Lanka, richtte hij zijn
oude, vervallen schooltje in
voor de opvang. Met andere in
woners van het dorpje zorgt hij
voor water en rijst, matten en
palmbladeren, zodat de kinde
ren de komende weken kunnen
slapen en overleven.
„Het is het minste wat je kunt
doen", zegt Dap. „Of we ze
weer een toekomst kunnen ge
ven, weet ik niet, want zonder
je ouders is het leven zwaar. Ik
was al oud toen mijn ouders
overleden, maar ik vond het
verschrikkelijk. Het zijn de dier
baarste mensen in je leven. Hoe
moet het dan als je die al zó
jong niet meer hebt?"
Door de tsunami zijn er niet al
leen tienduizend kinderen om
gekomen, Sri Lanka kreeg er
naar schatting eenzelfde aantal
weeskinderen bij. Langs de hele
kustlijn van het eiland, ruim
zeshonderd kilometer, zwerven
ze op straat, meestal in groep
jes. Zoekend en vragend om
eten, drinken en onderdak.
Soms springen ze op een toe
vallig passerende truck en rij
den mee naar een dorp of stad
in het achterland waar alles nog
wel overeind staat.
De allerjongsten kunnen dat
niet, die zijn volledig afhanke
lijk van anderen. Unicef pro
beert de komende maanden zo
veel mogelijk van deze nieuwe
wezen op te sporen. Tevens
zoekt de organisatie of er nog
familieleden in leven zijn waar
bij ze kunnen leven. „Een wees
huis is de slechtste oplossing,
dat willen we niet," zegt Yas-
min Ali Haque. Zij leidt deze
operatie van het kinderfonds
van de Verenigde Naties.
Een geluk bij een ongeluk, zegt
ze, is dat 'alleen' de kustlijn is
vernield. Met uitzondering van
de zwaarst getroffen gebieden
is het binnenland vanaf zo'n
vijfhonderd meter landinwaarts
geheel gespaard. Daar wonen
vaak nog familieleden of beken
den van de kinderen, al is het
zeer verspreid. „In Sri Lanka
vormen de inwoners hechte ge
meenschappen", weet Ali
Haque, die zelf in Bangladesh
werd geboren en herkent hoe
de inwoners vooruit kijken na
een ramp. „De saamhorigheid
is enorm, mensen leven met el
kaar en weten dat ze op elkaar
kunnen rekenen. Zeker kinde
ren zijn overal en altijd wel
kom."
Ze heeft er dan ook veel ver
trouwen in dat de meeste we
zen redelijk snel in een wat ver
trouwde omgeving terecht zul
len komen. „Natuurlijk, je ou
ders zijn onvervangbaar, maar
kinderen zijn ongelooflijk sterk
en passen zich snel en goed aan
in nieuwe omstandigheden."
Vanuit de hoofdstad Colombo
hebben zich al honderden ge
zinnen gemeld om weeskinde
ren te adopteren. Ook uit het
buitenland komen verzoeken.
Maar officieel mogen kinderen
onder zestien jaar het land niet
uit, omdat de regering bang is
dat er misbruik van ze wordt
gemaakt. Die angst is er ook
voor de kinderen in opvang
kampen, er gaan zelfs geruch
ten dat daar weeskinderen wor
den verkracht. Unicef was net
een campagne gestart om ou
ders attent te maken op derge
lijke gevaren voor hun kinde
ren, met speciale aandacht voor
de kinderen in Tamil-vluchte
lingenkampen. Voorlichtings
folders wijzen er op, dat ouders
hun kinderen niet alleen moe
ten laten. Nu die ouders er in
zoveel gevallen niet meer zijn,
heeft Ali Haque haar hoop ge
vestigd op mensen als Dap. „Zo
zijn er gelukkig veel."
Dat zijn ook de mensen die we
ten hoe ze met kinderen moe
ten omgaan, die hebben ge
vraagd om speelgoed met de
voedselpakketten mee te stu
ren. „Het leven moet zo nor
maal mogelijk lijken", zegt Dap.
„Als je ze de hele dag aan hun
lot overlaat, wordt het alleen
maar erger."
Veel van deze kinderen zijn ge
traumatiseerd door wat ze heb
ben gezien en meegemaakt.
Volgens Ali Haque van Unicef
zijn er genoeg deskundigen om
ze in de toekomst te helpen met
die trauma's te leren leven. Dap
kiest vooralsnog voor de prakti
sche aanpak. Bij kinderen in
zijn dorp heeft hij gevraagd of
ze wat speelgoed konden mis
sen en daarmee doet hij nu
spelletjes met de weeskinderen.
Ook voetbalt hij met ze, al is
cricket de nationale sport, maar
dat is wat ingewikkeld om te
improviseren.
Zowel Ali Haque als Dap is lo
vend over de veerkracht van de
weeskinderen, die moeiteloos
nieuwe vriendschappen sluiten
en een groot inlevingsvermo
gen hebben. „Kinderen kunnen
elkaar op een ongelooflijk ma
nier steunen, ook zonder woor
den. De bereidheid om elkaar
te helpen is ontroerend." Als le
vend bewijst valt het huilende
meisje uiteindelijk in slaap in
de armen van een ander kind.
Meer belangstelling voor adoptie
De belangstelling voor een weeskind uit Azië
is de afgelopen dagen iets groter dan normaal.
Bij Nederlandse adoptie-organisaties zijn de
afgelopen dagen enkele tientallen telefoontjes
binnengekomen van mensen die informatie
willen over het adopteren van een kind. „Der
gelijke vragen komen vaak binnen na een na
tuurramp of door oorlog getroffen gebieden.
Mensen zijn geraakt door de beelden en willen
iets doen", aldus een woordvoerder van de
Stichting Adoptievoorzieningen. De stichting
zegt aan dergelijke verzoeken geen gehoor te
geven. „Een adoptieprocedure moet zorgvul
dig verlopen. In het geval van rampen moet
eerst worden uitgezocht of er nog familieleden
van de kinderen leven, In de chaos die heerst,
kunnen ouders en kinderen elkaar ook tijdelijk
uit het oog verliezen. Ook bij de Vereniging
Wereldkinderen kwamen enkele telefoontjes
binnen met vragen. Daaronder ook van men
sen die al bezig zijn met een adoptieprocedu
re. Zij willen vooral weten of ze door de zeebe
ving in Azië mogelijk eerder voor een kind in
aanmerking komen.
In dat geval wordt Duits-
'eij de grootste geldschieter.
Jjn (375 miljoen euro) en de
Staten (263 miljoen
hebben het meeste geld
,0Jezegd.
"wen voor Darfur
k nog mogelijk
j^HAAG - Hoewel de ramp in
op het moment op alle ter
gen domineert, blijft de actie
r Darfur gewoon doorlopen,
en op giro 555 komen welis-
r niet meer ten goede van
loor geweld geteisterde re
in Sudan, maar Nederlan-
1 hebben nog altijd de mo-
(kheid om hiervoor recht-
eks geld te storten op de re-
ingnummers van de grote
Organisaties. Tot nog toe
ben Nederlanders ongeveer
biljoen euro geschonken
r Darfur, aldus de SHO.
troep AzG
Onverstandig'
haag - De Samenwerkende
|porganisaties (SHO) vinden
)proep van Artsen zonder
tizen (AzG) om geen geld
ïr te storten voor hulp aan
rampgebied in Azië jammer
ïnverstandig. Er zijn binnen
>HO nog acht andere orga-
ities die staan te springen
nog veel meer geld. De SHO
it inmiddels ruim 26 mil-
euro binnengehaald. Art-
Czonder Grenzen heeft laten
en geen beroep te doen op
geld dat via 555 is binnen-
Dmen, omdat zij zelf vol-
nde geld heeft binnengekre-
voor de lopende en geplan-
bperaties in het noodgebied.
Colombo/ den haag/gpd - In het Indonesische
Atjeh komt hulpverlening eindelijk op gang,
maar het wordt een race tegen de klok om slacht
offers in afgelegen gebieden te helpen overleven.
Reddingswerkers troffen gisteren in moeilijk be
reikbare gebieden in Atjeh dorpen aan waar
tachtig procent van de inwoners zijn omgeko
men door de vloedgolf. Overlevenden zaten in
een volledig verwoeste omgeving, afgesloten van
de buitenwereld en leefden van kokosnoten. Zij
waren in zwakke gezondheid of ziek.
De kustplaats Meulaboh, in het westen van Atjeh,
is een week onbereikbaar geweest. Gisteren lukte
het een kleine landingsbaan te creëren waardoor
een klein vliegtuigje kon landen en een team eer
ste hulp goederen kon uitdelen en medische
hulp kon geven. Volgens een woordvoerder van
de hulporganisatie hebben in Meulaboh tiendui
zenden mensen direct medische hulp nodig.
Ook op Sri Lanka, waar 30.000 mensen zijn om
gekomen door de natuurramp, begint de hulp
langzaam op gang te komen. In diverse gebieden
hebben mensen inmiddels water en eten en in
regio's waar het risico op ziektes groot is, zijn in
middels duizenden ingeënt tegen onder meer ty
fus. Een aantal wegen is weer redelijk begaan
baar.
De hulp richt zich voor een belangrijk deel op de
steden, waardoor diverse dorpjes en gehuchten
in onder meer het zuidoosten nog wel zijn ver
stoken van de meest noodzakelijke voorzienin
gen. De kans dat daar de internationale hulpactie
te laat komt, is groot.
De hulpverlening in Atjeh stokte gisterochtend
enkele uren omdat een Boeing 737 de landings
baan van het vliegveld bij Banda Atjeh blokkeer
de. Het toestel was bij de landing op een buffel
gebotst en door zijn landingsgestel gezakt. Heli
kopters konden nog wel gewoon blijven vliegen.
Ook werd de hulpverlening gisteren in diverse
gebieden gehinderd door stortregens en over
stromingen. Toch bereikt de hulp volgens Jan
Egeland, VN-coördinator voor humanitaire hulp,
een meerderheid van de slachtoffers.
Nederland toont zich zeer be
trokken bij de ramp in Azië.
Overal worden initiatieven geno
men om geld voor de slachtof
fers bijeen te brengen of op een
andere manier hulp te bieden.
Een overzicht.
De PROVINCIE GELDERLAND
trekt 1 miljoen euro uit voor de
hulpverlening in Azië. Gelderland
is daarmee voor zover bekend de
eerste provincie die geld over
maakt op gironummer 555.
Mensen die bijvoorbeeld op het
werk of in de buurt hebben gecol
lecteerd voor de slachtoffers van
de zeebeving in Azië, kunnen dat
geld bij diverse banken GRATIS
STORTEN op giro 555. De bedrij
ven wijken daarmee af van het
beleid dat klanten normaliter
moeten betalen voor de storting
van contant geld.
Tal van PROMINENTE FRIEZEN
verschijnen vandaag en morgen
aan de biljarttafel om geld in te
zamelen voor Azië. Wie altijd al
eens tegen Henk Gemser, Wout
Zijlstra, Olaf van der Meulen,
Hans Anker of Joop Atsma had
willen biljarten, kan die wens te
gen betaling in vervulling zien
gaan.
Het vierde voetbalelftal van SVM
uit Marknesse veilt zaterdag TIEN
MIDDENSTIPPEN voor hulp aan
het rampgebied in Azië. Slechts
een witte stip is van de Flevo
landse club zelf. De overige mid
denstippen hebben de voetbal
lers in de oudejaarsnacht gesto
len bij de negen voetbalverenigin
gen in omliggende dorpen.
KONINGIN BEATRIX heeft een
'substantieel bedrag' overge
maakt naar giro 555, voor de
slachtoffers van de zeebeving in
Azië. Dat heeft een woordvoerder
van de Rijksvoorlichtingsdienst
gisteren meegedeeld.
Ajax-voetballer RAFAEL VAN
DER VAART heeft voor de slacht
offers van de zeebeving in Azië
twee gesigneerde voetbalshirtjes
ter beschikking gesteld. Ze wor
den vrijdag 14 januari geveild op
zijn oude school in Heemskerk.
Het gaat om een Oranje- en een
Ajax-shirtje.
Trijntje Oosterhuis, Acda en de
Munnik, Dinand Woesthoff, Blof,
Xanderde Buisonjé, Do en Birgit
Lewis treden donderdagavond op
tijdens een BENEFIETCONCERT
op de Dam in Amsterdam. Bezoe
kers kunnen tijdens het gratis
concert een machtigingskaart in
vullen voor giro 555, ten behoeve
van de slachtoffers in Azië. Het
concert duurt van 19.30 uur tot
22.00 uur.
Nederlandse ORTHOPEDISCH
Trijntje Oosterhuis. GPD
DESKUNDIGEN gaan een jaar
lang hulp bieden aan slachtoffers
van de zeebeving in Indonesië.
Onder auspiciën van de Neder
landse Orthopaedische Vereni
ging (NOV) vertrekt elke maand
een nieuw team behandelaars
naar Sumatra. Zo moet de zorg
voor langere tijd worden verze
kerd.
Cabaretier YOUP VAN 'T HEK
geeft een tweede benefietvoor
stelling voor de slachtoffers van
de zeebeving in Azië. De eerste,
op 21 januari in Carré Amster
dam, was zo snel uitverkocht dat
hij en Carré hebben besloten tot
een tweede voorstelling. Die is op
28 januari. De cabaretier speelt
zijn voorstelling 'Prachtige Papri
ka's'.
Meer dan achthonderd FITNESS
CENTRA organiseren vanaf mor
gen speciale activiteiten om geld
in te zamelen voor de slachtoffers
van de zeebeving in Azië.
Ook de REISBRANCHE komt in
actie. Met een benefietconcert,
collectes en de verkoop van spe
ciale polsbandjes tijdens de Va
kantiebeurs, volgende week in
Utrecht, wordt gid ingezameld.
Deels bestemd voor de wederop
bouw van een dorpje op Sri Lanka
en deels voor giro 555.
Vijf CARNAVALSCLUBS in de
Zuid-Limburgse Maasdorpen Itte-
ren en Borgharen en buurwijk
Limmel hebben de handen ineen
geslagen om geld in te zamelen.
Tijdens officiële activiteiten ver
hogen ze de prijs van een pilsje
met een dubbeltje voor het goede
doel.
CHEMIE- EN FARMABEDRIJF
DSM schenkt de grondstoffen
voor 150 miljoen antibiotica pil
len aan de regeringen van India,
Sri Lanka, Thailand en Indone
sië.
l'l||
rifMM
If I#
I# 4
1
rV|ii
In de rij voor drinkwater in de zwaar getroffen stad Banda Atjeh op Sumatra. Foto: Reuters
