'Wij Vosjannen hebben de
neiging om door te gaan'
Eindejaarsbijlage
Riet Vosjan,
van Warmond hetdebedoeling
Burgemeester M. J. Vosjan van Warmond geeft
vanavond om elf uur het stokje over aan wet
houder De Vroomen. Dan gaat ze naar huis.
Dan is het over. Lekker een glaasje drinken in
haar luie stoel en kijken naar het vuurwerk. Het
moment van oud naar nieuw is ze alleen. Heel
bewust. Hoewel ze haar werkzame leven altijd
goed heeft geregisseerd, valt dit afscheid van
het openbaar bestuur haar zwaarder dan ver
wacht. „Ik zit er vreemd genoeg dubbel in. Ik
besef het wel, maar weet nog niet zo goed wat
ik er mee aan moet. Toen ik in augustus dit
weloverwogen besluit nam, dacht ik dat het
nog wel even zou duren. Het is echter vliegens
vlug gegaan."
Riet Vosjan (65) weet dat na meer dan veertig
jaar werken het moeilijk is om zomaar in een
ander ritme te komen. Ze wil af van alleen
maar in haar werkkamer zitten, ze wil meer
gaan genieten. „Het moet nu mogelijk zijn
om weer een roman achter elkaar uit te lezen.
Dat deed ik niet meer om mezelf te behoeden
voor te weinig werktijd en te weinig slaap.
Een soort zelfbescherming, anders blijf ik le
zen tot het uit is. Ik heb besloten drie maan
den voor dat andere ritme uit te trekken. In
die periode blijf ik zeker nog in Warmond
wonen. Ik ga veel
fietsen en schrij
ven over alles
J wat ik heb mee-
SCheidend gemaakt: van
wethouder tot
bUrgemeeSter burgemeester
Uiteindelijk is
dat ik een huis
vind in de omge
ving van Ommen in Overijssel. Mijn geboor
tegrond. Daar denk ik zeker nog een mooie
tijd te hebben. Ik heb mijn vrienden en fami
lie nooit verwaarloosd."
„Ik had als waarnemend burgemeester nog
even door kunnen gaan. Zeker nu de herin
deling van Warmond met Sassenheim en
Voorhout een feit is. Alleen heb ik geen zeker
heid over het tijdstip waarop alles rond is. De
fusie is nu in gang gezet, maar wanneer het
definitief allemaal rond is, is nog onduidelijk.
Het streven is 2006, maar het kan met even
veel gemak ook een later tijdstip worden.
Voor je het weet zit je dan weer twee jaar ver
der. Vrienden rondom mij zeiden nadrukke
lijk: nu moet je eens aan jezelf denken. Ik ben
erg geschrokken toen mijn broer in 1998 op
62-jarige leeftijd overleed. Dat was voor mij
een teken. Wij Vosjannen hebben de neiging
om door te gaan."
Ze doet geen moeite om het te ontkennen. Ze
is een perfectionist, maakt altijd een plan.
„Een familietrek. Mijn vader en mijn broers
hebben dat ook. Het komt erop neer dat alles
goed geregeld moet zijn, niet zomaar iets aan
het toeval overlaten. Daarom leest ze altijd
alle rapporten van A tot Z en zorgt ze dat ze
op vergaderingen beslagen ten ijs komt. Dat
deed ze al toen ze raadslid in Ommen was.
Op 28-jarige leeftijd werd ze in die gemeente
na een kort raadslidmaatschap voor de Chris
telijke Historische Unie (CHU) de jongste
vrouwelijke wethouder van Nederland. Ze
hield dat 20 jaar vol. „Toen de eerste tassen
met stukken bij mij werden bezorgd, meende
de toenmalige burgemeester er een handlei
ding bij te moeten geven. Het lesje was als
volgt: lees het eerste hoofdstuk, het één na
laatste en de conclusies. Ik vond het onmid
dellijk een ondoordacht plan en deed het
niet. De stukken en rapporten volledig ken
nen is erg belangrijk."
Ze loopt gedreven naar haar kast in haar ka
mer van het gemeentehuis. Het archief is
keurig geordend. „Mijn opvolger, de nieuwe
waarnemend burgemeester Mare Witteman,
kan hiermee straks goed uit de voeten. Alles
zit erin. Toen ik in Warmond kwam, ben ik
begonnen met inlezen. Ik bivakkeerde de eer
ste twee maanden tijdelijk in motel Sassen
heim. Ik heb daar hard gewerkt. Ik vond me
in de vroege ochtenduren vaak terug met
mijn vrijetijdskleding aan, hoog in de kussens
met de bril in de nek, televisie nog aan en een
stapel rapporten naast me."
Ze neemt even de tijd en zegt dan: „Hoe je
het wendt of keert, als je als dame in zulke
functies terechtkomt, moet je je bewijzen. Ik
wil dus altijd mijn stukken goed kennen. Ik
wil mee kunnen praten over alle onderwer
pen. Vrouwen zijn in de voorbereiding, denk
ik, veel nauwgezetter dan mannen. Ik erger
me als mensen hun afspraken niet nakomen
of zonder reden te laat op vergaderingen ko
men. Ik merk dat mannen daarin soms wat
gemakkelijker zijn."
Ze moet lachen als ze het naar voren brengt:
„Openbaar bestuur is onvoorspelbaar. Toch
voel ik me er als een vis in het water. Het is
niet eenvoudig om voortdurend een visie te
hebben. Als bestuurder probeer ik steeds een
lijn uit te zetten en die op een gegeven mo
ment strak te krijgen. Je doet dat met elkaar.
Ook ik maak deel uit van dat raderwerk. Een
raderwerk waarvoor je moet zorgen dat het
voortdurend gesmeerd blijft met olie."
Foto: Hielco Kuipers
Vosjan heeft als burgemeester op die manier
succesvol geopereerd bij de herindeling in
haar vorige gemeente IJsselham, dat uitein
delijk fuseerde met Brederwiede en Steen-
wijk. „Ik wilde als laatste het schip verlaten
maar ik ging als eerste, omdat ik naar War
mond vertrok." Ze zegt het niet, maar ze laat
wel steeds tussen de regels door blijken dat
ze het jammer vindt dat ze haar laatste kar
wei in Warmond ook niet optimaal kan af
ronden. „Begrijpt u, dat is het dubbele in
mijn besluit om te stoppen."
Bij haar aantreden in Warmond, augustus
2000, werd onverwacht voor haar de herinde
ling al snel een 'hot item'. Zo 'hot' dat ze zelfs
is bedreigd. „Ik was niet bang, maar ik heb
me enige maanden niet echt plezierig ge
voeld. Toch hebben wij, de secretaris en ik,
een visie willen ontwikkelen. Ik had immers
al een herindeling in IJsselham achter de rug.
Ik kende het spel." Ze is nu wel tevreden over
de uitkomst van de ontwikkeling die ze steeds
in gang moest zetten. „Die herindeling was
onontkoombaar, dat zag ik ook wel. Ik ben
nu blij met Teylingen, omdat deze drie ge
meenten (Warmond, Sassenheim en Voor
hout) goed bij elkaar passen. Mijn enige zorg
is het personeel: ik hoop vurig dat al onze
mensen een plek vinden in de nieuwe organi
satie."
Riet Vosjan is open en hartelijk, maar zal niet
snel in haar ziel laten kijken. De meeste pro
blemen lost ze zelf op en daarnaast heeft ze
God de schepper. Ze zit graag in de kerk om
zich even terug te trekken. Wat te mediteren
en na te denken over de zaken die op haar af
komen. „Ik krijg dan weer de kracht om ver
der te gaan. Noem het maar een oppepper."
Nederlands Hervormd, haar kerkgenoot
schap, is de rode draad door haar leven,
evenals haar uitspraak: „Je bent er niet voor
jezelf, je hebt een taak."
Haar taak in het leven vat ze zeer serieus op.
Ze wil een optimaal bestuurder zijn en een
goed mens. 'Een goed mens zijn', heeft voor
haar alles fe maken met sociaal gevoel. Op
anderen letten. Dat is een duidelijke trek van
haar moeder.
„Mijn moeder hield het wel en wee in ons
dorp in de gaten. Als klein kind bracht ik bij
alle mensen in nood al pannetjes soep, en
ander lekkers om het leven wat aangenamer
te maken. Het was altijd gezellig bij ons thuis.
Dat dienstverlenende kregen we automatisch
in de opvoeding mee. En niet alleen ik, mijn
drie broers hebben het ook."
„Mijn vader was directeur van de Rabobank
en lid van de Christelijke Historische Unie.
Na mijn middelbare school ging ik op de
bank werken en werd ik lid van de jongeren
organisatie van de CHU. Dat was voor mij
een ongedwongen, maar logische stap. Toen
ik daama werd gekozen tot raadslid, heeft
mijn vader mij vele malen gewaarschuwd,
dat het politieke vak een veel te zware taak
zou zijn. Ik zou overspannen raken. Bij mijn
benoeming tot wethouder ben ik parttime
gaan werken bij de bank. Hij vond dat enorm
jammer en probeerde me ervan te weerhou
den. Ik deed het op de bank ook goed. Ik had
daar misschien ook wel een mooie carrière
kunnen maken. Het gekke is dat mijn moeder
op die momenten juist zei: „Je bent gekozen
in de politiek met heel veel stemmen, je moet
het doen. Je kunt het. Vandaag kan ik oprecht
zeggen: ik heb er geen moment spijt van ge
had."
„Mijn ouders zijn inmiddels allebei overle
den. Mijn moeder was al vroeg invalide, mijn
vader kreeg Alzheimer. Ik heb lang voor ze
kunnen zorgen. Dat was een geluk. We
woonden iets buiten Ommen in een huis met
een grote tuin. De liefde voor de natuur heb
ik daar ontwiJkkeld. Naast mijn geloof is de
liefde voor de natuur de andere rode draad in
mijn leven. Ik speelde als kind altijd buiten.
We observeerden de dieren, de jaargetijden.
Daarom ken ik nu alle vogelgeluiden en zie ik
aan de knoppen hoe laat het is. Ik sta stijf stil
als ik in mijn Warmondse tuin aan de Ma-
chenlaan de groen of de bonte specht hoor.
Ik ga er altijd vroeg uit om te observeren. Als
ik boer Van Rijn in Warmond met zijn koeien
over het water zie trekken, zie ik zoveel lief
de."
Het is niet voor niets dat ze voor haar aftre
den als burgemeester van Warmond al is ge
vraagd als voorzitter van het Nationaal Park
De Weerribben in Overijssel. Onlangs is dit
gebied zelfs uitgeroepen tot mooiste plek van
Nederland. „Ik wist dat natuurlijk al lang.
Vanuit mijn werk trok ik vroeger met een
fluisterboot rustig door dat waterrijke gebied
van de Weerribben op zoek naar karkieten of
purperreigers. Dat ga ik straks weer doen."
Voor ze het weet is ze al weer bestuurlijk be
zig: „De Weerribben mogen absoluut niet
verlanden. Samen met de Wieden bij Giet
hoorn zal dit in de toekomst het grootste
laagveenmoerasgebied van Europa worden.
Ook de rietcultuur moet in stand blijven." Ze
denkt dat ze in Den Haag daarvoor straks nog
veel zal moeten lobbyen. „Ik blijf dus ook
naar het Westen rijden."
„Nee, zelfben ik nooit getrouwd. Natuurlijk
denk ik daar wel eens over na, maar ik mis
het niet en ik ken het niet. Mijn leven is altijd
veel te goed ingevuld geweest." Lachend: „Ik
ben het gewoon vergeten. En eigenlijk denk
ik dat ik daar goed mee ben weggekomen. Ik
ben heel energiek. Ik doe alles zelf en op een
tijdstip dat het mij uitkomt. Als mijn hoofd
moe is, ga ik strijken. Als ik 's morgens helder
ben, sta ik vroeg op. Dat is een voordeel voor
mijn loopbaan geweest. Als je getrouwd bent,
houd je rekening met je partner of je gezin.
Dat hoef ik niet. En ik kan goed tegen alleen
zijn."
Saskia Stoelinga
WINNAARS
VERLIEZERS
Hartjeskaas
De hartjeskaas van familie Van Veen uit Zoeter-
woude geniet een ongekende populariteit. Al
driejaar vindt de kaas gretig aftrek, maar sinds
een bezoek van de koningin kan het bij de Zoe-
terwoudse kaasboer niet meer stuk. Dit jaar be
reikte het exclusieve streekproduct zijn hoogte
punt met als klap op de vuurpijl een megaorder
van 1200 hartjeskazen voor kerstpakketten.
2. Heieen Steens
Oud-wethouder Heieen Steens nam begin dit
jaar op bijna koninklijke wijze afscheid van de
politiek in Oegstgeest. Ze vertrok (met hulp van
een wachtgeldregeling) naar Frankrijk om daar
een glansrijk nieuw bestaan op te bouwen als
'burgemeester' van haar eigen camping.
3. Forescate
Forescate is van een droeve verliezer een ge
weldige winnaar geworden. Het clubhuis van
de Voorschotense hockeyvereniging werd door
brand verwoest, maar het optrekje dat Foresca
te daarvoor in de plaats krijgt, is wat vormge
ving en functionaliteit betreft ook direct één
van de modernste clubhuizen uit de regio.
4. Dirigent Peter Dijkstra
Peter Dijkstra nam afscheid als dirigent van het
Leiderdorps kamerkoor en kreeg de Zilveren
Speld van de gemeente toegekend. Volgens
burgemeester en wethouders had het muzikale
gezelschap zich onder zijn leiding ontwikkeld
tot een waardig ambassadeur van Leiderdorp.
Dijkstra, die het koor vanaf 1997 onder zijn hoe
de had, studeert momenteel aan het conserva
torium in Stockholm.
5. Het centrum
van Warmond
Het centrum van Warmond krijgt na jaren van
voorbehouden, bedenkingen en twijfels het
predikaat 'Beschermd Dorpsgezicht'. Er bestond
enige angst omdat in een beschermd dorpsge
zicht slopen en bouwen aan strengere richtlij
nen moet voldoen. Volgens de plaatselijke poli
tiek helpt het predikaat de toeristische aantrek
kingskracht van het dorp.
1. Meubelverkopers
De uitbaters van de meubelwinkels op het Lei-
derdorpse meubelplein en de Rijneke boulevard
in Zoeterwoude en Hazerswoude-Rijndijk zijn
als de dood voor de komst van Ikea. En dat
maakt deze middenstanders - hoe hun strijd
ook af moge lopen - op voorhand tot verliezers.
2. Wijk Poelgeest
Tachtig procent van de inwoners van nieuw
bouwwijk Poelgeest is verliezer. Een grote
meerderheid van de bewoners van de milieu-
wijk van Oegstgeest had geen behoefte aan
een tunnel onder het spoor naar de Leidse Me-
renwijk.Na jaren van getouwtrek tussen Oegst
geest en Leiden is de kogel door de kerk: de
tunnel wordt gebouwd.
3. Wielerliefhebbers
Wielerliefhebbers uit Zoeterwoude en omge
ving komen als grote verliezers uit de bus. Het
zit er dik in dat de traditionele wielerdag in
Zoeterwoude-Dorp dit jaar zijn laatste afleve
ring heeft gehad. Het wlelercomité stelde zich
zelf dit jaar op non-actief als reactie op de drei
gende onteigening van het huis van voorzitter
André Hilgersom.
4. Muzikale Leiderdorpertjes
Kinderen uit Leiderdorp met aanleg voor mu
ziek. Die kunnen in hun eigen woonplaats geen
muziekles meer krijgen. De gemeente trok af
gelopen najaar de stekker uit Rijnakkoord, de
plaatselijke muziekschool. Of het ook een ech
te, substantiële bezuiniging is, moet nog blij
ken. De plaatselijke overheid is aan wachtgel
den naar schatting anderhalf miljoen euro
kwijt.
5. Zwemmers 't Wedde
Zwembad 't Wedde in Voorschoten leidt jaar
lijks een verlies van circa zes ton euro, dus ook
in 2004. Toch besloot de gemeenteraad deze
'verliezer* niet op te doeken in het kader van de
bezuinigingen. De gemeente gaat wel op zoek
naar permanente activiteiten die zich op of
rond het complex kunnen afspelen en waar
mee de verliezen worden teruggedrongen.
