'De publiciteit heeft van mij
een levende icoon gemaakt'
Eindejaarsbijlage
JANUARI
Maribel Cisterna,
'buurvrouw' van
het Alphense
meisje Savanna
X
v
FEBRUARI
13:
1 Ondanks 40 arrestaties, charges van de ME en mas:
vernielingen in Leiden, beleeft de regio toch een 're
tief rustige' jaarwisseling. Bij het afsteken van illegaal
vuurwerk valt in Katwijk een dode en een zwaargewond
werd aangetroffen in de kofferbak van de
auto van moeder en stiefvader. Cisterna en
andere buren hadden verscheidene malen
tevergeefs om hulp gevraagd voor de peu
ter. Ze voelden zich 'bedrogen' en 'miskend'
door de hulpverlening. Cisterna wilde een
daad stellen en organiseerde de stille tocht
voor Savanna. „Niets is meer hetzelfde,
sindsdien."
Op de bank ïn de sfeervolle huiskamer van
de eengezinswoning speelt Charlize, de jong
ste van tivee dochters. Ze praat honderduit
en laat zien dat ze absoluut geen dommerdje
is. Bovendien heeft ze een humor die onge
kend is voor een 3-jarige. Ze moet nog om
zichzelf lachen ook. „Grappig hè, vind je
niet", komt ze zo nu en dan om bevestiging
vragen. Was Savanna ook zo''n heerlijk pittig
grietje geweest als ze in een ander gezin was
geboren? Charlize raakt verdiept in het spel
dat ze van sinterklaas heeft gekregen. Moe
der Maribel Cis tenia concentreert zich op
leven, die ik allemaal onlangs in de kranten
las. Dat zo'n hummel zo intens heeft gele
den. Ik heb hier een jongedame rondlopen
die ik af en toe wel eens achter het behang
zou willen plakken. Maar kindermishande
ling staat zo ver bij ons vandaan.
Ons gezin is hecht en de band met de rest
van de familie ook. Elke dag heb ik wel con
tact met mijn moeder. Voordat Savanna
stierf, had mam het regelmatig over haar
buurmeisje. We dachten overigens een tijd
lang dat het een jongetje was, zo armoedig
zag het eruit. Wanneer mijn moeder opbel
de met het verhaal dat er naast haar weer zo
werd gegild, nam ik die aanklacht niet altijd
even serieus. 'Oma's zijn zo gevoelig', dacht
ik dan. 'Die zoeken overal iets achter'. Ach
terafheb ik daar ontzettende spijt van. Van
daar ook die stille tocht. Geen geluid om Sa
vanna's leed te horen. 450 Deelnemers zijn
toen geteld. Van mij hadden het er nog veel
meer mogen zijn.
Ik kwam bijna dagelijks naar de flat van
mam. Even samen een bakkie doen, je kent
dat wel. Ja, ook ik heb me wel eens zoveel
zorgen gemaakt over Savanna dat ik de poli
tie belde. En mijn jongste zus, die nog thuis
woont, heeft ook een paar keer alarmgesla-
gen.
Het klinkt misschien vreemd, maar ergens
konden wij niet geloven dat Savanna echt
werd mishandeld. Als we overduidelijke be
wijzen hadden gehad, waren we beslist in
actie gekomen. Dan hadden we desnoods
het raam ingegooid als we het kind weer
hadden horen huilen. Dat is geen groot
spraak achteraf, dat is de simpele waarheid.
Mijn ouders zijn vanuit Chili naar Neder
land gevlucht. Ik was toen negen jaar oud.
Wij hebben Holland altijd geïdealiseerd als
het land waar de mensen op sociaal gebied
goed voor elkaar zorgen. 'Dit is Nederland',
zeiden mijn zussen, mijn moeder en ik te
gen elkaar als we het over Savanna hadden.
'Dat kind wordt heus wel in de gaten gehou
den'. Hadden ze ons nou maar gewaar
schuwd. Hadden ze maar gezegd dat het
WINNAARS
Alsof ze is uitverkoren tot de beschermheili
ge van het mishandelde kind. Zo reageren
mensen op Maribel Cisterna. De 31-jarige Al
phense haalde in september en oktober van
dit jaar krant en televisie als 'buurvrouw'
van de 3-jarige Savanna, het meisje dat dood
Of
haar verhaal.
„Mijn moeder
woont naast
het apparte
ment waar
Savanna is
gestikt. Wal
gelijk, al die
details over
haar korte af
schuwelijke
1. Busreizigers Rijnsaterwoude
Eigenlijk was 2004 voor hun een verloren jaar.
Dit hele jaar is er hun dorp namelijk geen bus
gestopt. Maar voor busreizigers uit Rijnsater
woude was 2004 ook het jaar van de grote om
mekeer. Een paar inwoners die niet van ophou
den wisten, kregen het voor elkaar dat de Inter-
liner die over de provinciale weg vlak langs het
dorp rijdt, een extra halte krijgt.
2. Bewoners Steekterweg
Tienduizenden auto's scheurden dagelijks voor
bij de huizen van de Steekterweg. En als ze niet
scheurden, dan stonden ze vast. Jarenlang sno
ven de bewoners van de Steekterweg in Alphen
de autogassen naar binnen. Een paar keer in de
week was er wel een aanrijding. Elk jaar vielen
er wel doden. Eindelijk, op dinsdag 18 mei,
kwam de verlossing. Rijksweg 11 tussen Alphen
en Bodegraven werd in gebruik genomen. En
dat betekent eindelijk rust op de Steekterweg.
3. Hoogmadese boerderij
Een grotere eer voor een oud Nederlands
bouwwerk is nauwelijks denkbaar. Een klassie
ke boerderij die wordt verplaatst naar het
Openluchtmuseum in Arnhem heeft het hele
maal gemaakt. De Hoogmadese boerderij van
oud-staatssecretaris Cees van Leeuwen die
sinds dit jaar compleet met zitkuil, inbouwkeu-
ken en tandenborstel tot museumstuk is verhe
ven, is dan ook onbetwist één van de grote
winnaars van 2004.
4. Jo de Graaff
Omdat het leven zo duur werd kon Jo de Graaff
(77) uit Rijpwetering zijn energierekening niet
meer voldoen. Hij en zijn 76-jarige invalide
vrouw zaten al weken in een koud huis, toen
spontaan een weldoener opstond. Deze man
uit Leiderdorp betaalde direct de achterstallige
termijnen.
5. Projectontwikkelaar Schaap
Projectontwikkelaar Cor Schaap heeft opnieuw
kunnen winnen van de gemeente Rijnwoude.
Niet alleen mag hij zestien villa's langs de Pro-
vincialeweg in Hazerswoude-Dorp bouwen, ook
kreeg hij dit jaar door een slimme deal voor el
kaar dat hij wat de gemeente betreft in ditzelf
de landelijke gebied nog eens vijftien huizen
mag bouwen.
VERLIEZERS
1. Molengroep Jacobswoude
De Windmolengroep Jacobswoude heeft verlo
ren. Zeven jaar heeft een groep van tientallen
boeren in Jacobswoude gestreden voor de
komst van windmolens langs de provinciale
weg. Een sterke lobby van tegenstanders kreeg
het dit jaar voor elkaar dat de molens uit het
streekplan werden geschrapt. Een hevig ver
deelde gemeenteraad besloot op 7 oktober zich
bij dat provinciale besluit neer te leggen.
2. Zwemdub Koudekerk
De Zwem- en Poloclub Koudekerk verloor haar
strijd op 29 april. Die avond besloot de gemeen
teraad het zwembad de Dolfijn definitief te
sluiten. De zwemcfub was de grootste gebrui
ker van het overdekte bad in Hazerswoude-
Rijndijk. Nu moet de dub uitwijken naar Leider
dorp en Alphen aan den Rijn,
3. Alphense Hooftstraat
Het gaat bergafwaarts in de Alphense Hooft
straat De middenstanders krijgen steeds min
der klanten in hun winkel als gevolg van de
bouwdrift van de gemeente elders in het Al
phense centrum. Daar bovenop heeft de ge
meente besloten alle coffeeshops te concentre
ren in de Hooftstraat, en dat werkt niet echt
bevorderend voor de andere winkeliers. In vijf
jaartijd zagen zij het aantal klanten met niet
minder dan een derde teruglopen.
4. Lezers De Boekenhof
Arme lezers van De Boekenhof in Koudekerk
aan den Rijn en de bibliobus in Benthuizen.
Nog hooguit een jaar mogen ze boeken lenen,
maar daarna moeten ze voor een boek toch
echt uitwijken naar Hazerswoude-Dorp of
-Rijndijk. De gemeenteraad van Rijnwoude
heeft het mes fors in de subsidie gezet en dat
gaan de mensen merken.
5. GroenLinks Alphen
De voltallige fractie van GroenLinks in Alphen
stapte in september van dit jaar op om met Al
phen Nu Anders voor zichzelf te beginnen. Frac
tieleider Ank de Groot zou haar stokje moeten
overgeven aan een opvolger omdat binnen GL
is bepaald dat mensen niet te lang aan het plu
che mogen kleven. De Groot en haar clubje be
weren dat er geen goede opvolgers zijn te vin
den.
een probleemgezin was dat naast mijn
moeder woonde. Dan hadden we veel beter
opgelet en adequater gereageerd.
Mijn moeder was veel met het gezin naast
haar bezig. 'Het klopt daar niet', zei ze vaak.
Wij werden er een beetje kriegel van. Kun je
je voorstellen hoe groot onze gevoelens van
onmacht, woede, wanhoop en verbijstering
waren toen we hoorden wat er met Savanna
was gebeurd? Vanuit die emoties heb ik
aanvankelijk ook gereageerd. Aan iedereen
die het maar horen wilde, vertelde ik dat het
schande was dat politie en hulpverleners
het kind hebben laten stikken. Een paar da
gen later hoorde ik dat Savanna letterlijk
door verstikking om het leven was geko
men. Waanzinnig.
Hoe meer we in die eerste dagen te weten
kwamen, hoe kwader we werden. Mijn
moeder raakte totaal ontredderd. Daarom
bleven mijn zussen en ik veel bij haar. Het
was heel heftig allemaal.
Foto: Hielco Kuipers
Uiteraard belden de journalisten bij mijn
moeder aan. Maar die was niet in staat de
pers te woord te staan. Zo kwam het dat ik
woordvoerder werd. Ook andere buren lie
ten de communicatie graag aan mij over. Er
was intensief contact tussen de buren on
derling. Er is veel besproken, ik deed echt
niet alles op eigen houtje. Dat er een stille
tocht moest komen, is in eerste instantie
ook niet mijn idee geweest. Het plan is in de
flat geboren.
RTL4, SBS6, VARA, NOS. Ik heb bijna alle te
levisiezenders gehad. Ik kreeg fanmail en
smeekbeden. Nu, weken later, word ik nog
steeds op straat herkend. Onlangs liep ik
boodschappen te doen. Voor mij liep een
moeder die het aan de stok had met een ei
genwijs klein ventje. Het jongetje was rond
uit irritant. 'Nu moet je ophouden', snauw
de de vrouw tegen hem. Plotseling zag ze
mij staan. Het schaamrood kroop op haar
wangen. 'Daar heb je haar', las ik van haar
gezicht af. Daarom stelde ik haar vlug ge
rust. 'Ik kan die van mij af en toe ook het
weet niet wat doen', zei ik. 'Dit maakt van
jou nog geen slechte moeder', benadrukte
ik een paar keer."
Charlize hoort het woord moeder: „Jij bent
mijn lieve mama", roept ze vanaf de bank
om weer verder te spelen met haar nieuwe
'discoautobus'. Even een dikke knuffel en
Maribel Cisterna gaat verder.
„Mensen beginnen een heilige van me te
maken. Er zijn mensen die zich aan me pro
beren vast te klampen. Er zijn mensen die
denken dat ik het allemaal weet en de
maatschappij wel kan verbeteren; er zijn
mensen die hopen dat ik hun problemen
wel kan oplossen en er zijn mensen die ver
onderstellen dat ik een soort barmhartige
Samaritaan ben en daarom mijn portemon
nee wel zal trekken. Kortom: de publiciteit
heeft van mij een levende icoon gemaakt,
een publieke strijdster tegen het kwaad.
Op dit moment kan ik daar helemaal niets
mee. Ik wil rust. We willen allemaal rust.
Dat hele verhaal heeft een onnoemelijke
impact gehad. Ons leven is op zijn kop
gezet en voorgoed veranderd. We heb
ben Charlize en Noëlla - onze oudste
dochter van negen - niet in het proces
willen betrekken. Toch hebben ze veel
meegekregen. Veel meer dan we aanvan
kelijk hebben gedacht.
Verder ben ik meegetrokken naar een we
reld die niet de mijne is. Ik heb dingen
over het leven ontdekt die ik helemaal
niet wilde weten. Bovendien zit Savanna
in me. Ik denk veel over dit meisje na. Ze
is even oud als Charlize. Praatte Savan
na? Groeide ze goed? Hoe was haar ka
rakter? Ik heb de familie, met wie ik enige
tijd intensief contact heb gehad, om een
foto gevraagd. Niemand had er één voor
me.
Heel even koesterde ik de illusie dat ik de
familie van Savanna kon helpen. Met een
enkele uitzondering daargelaten, zijn alle
familieleden op een bepaalde manier
slachtoffer van een afgrijselijke jeugd. Er
varingen zijn van generatie op generatie
aan elkaar doorgegeven. Wie deze vicieu
ze cirkel verbreekt? Voor Savanna is het
met haar dood opgelost. Maar hoe zit het
met haar babyzusje Rowena? Hoe goed
zal de wereld van de jeugdhulpverlening
voor haar zijn? Ik denk daar - en over
tientallen andere vraagstukken - de laatste
tijd veel na.
Mijn moeder wil graag verhuizen. Ze zegt
dat ze niet kan leven op een plek waar zo
veel verdorvenheid en negativiteit is opge
slagen. Ik begrijp heel goed wat ze bedoeld.
Ik schaam me om het te zeggen maar ik
haal haar liever naar mijn huis dan dat ik
nog naar de Castorstraat ga. Terwijl ik daar
vroeger elke dag was te vinden."
Vanaf de bank klinken verwijtende gelui
den. Charlize heeft geen zin meer om alleen
te spelen. Een paar minuten later komt
Noëlla uit school. De telefoon gaat, Noëlla
neemt op. „Nee, mama kan nu even niet
praten. Ze is al in een heel belangrijk ge
sprek. Over Savanna, weet je wel.
„Ik zei net al dat Savanna's dood de meisjes
heeft geraakt. Charlize zegt elke keer als we
naar mijn moeder gaan: 'Dat was Savanna's
huis'. Dan zit er een bepaalde spanning in
haar stemmetje. Op de een of andere ma
nier heeft de donkere kant van het mense
lijk bestaan een schaduw gevormd die we
nooit hebben gezien of gekend. Haat en hel
zijn dichterbij gekomen."
Tijd voor andere dingen. Maribel Cisterna
maakt wat te drinken, deelt iets lekkers uit.
„Nee, één snoepje. Als je echt honger hebt
mag je een boterham. "Ze heeft geen tijd
meer voor het verhaal van Savanna. Haar
eigen kinderen eisen haar op. „Terecht. Sa
men met mijn man heb ik een bedrijf. Daar
werk ik ook voor. De tijden dat ik met de
meiden samen ben, wil ik er ook voor hen
zijn. Ik ben voor verscheidene werkgroepen
en organisaties gevraagd. Ergens heeft mijn
manier van optreden vertrouwen gewekt. Ik
wil me graag inzetten voor kinderen die in
de knel zitten. Nu nog niet. Ik kan het nu
nog niet. En hoe ik het moet gaan doen,
weet ik ook nog niet. Ik heb dat hele drama
rond Savanna nog steeds geen plaats kun
nen geven."
Nancy Ubert
3 Het openbaar ministerie arresteert de Nederlandse
litair Eric 0. op verdenking van moord op een Irakes
plunderaar.
4 De beveiliging van de HSL-tunnel schiet ernstig tek
Honderden inwoners van Hazerswoude-Dorp en omj
ving nemen een kijkje in het afgesloten tunnelcomplex, r
Op het Haagse Ter >1
College schiet een
leerling de 49-jarige ad
junct-directeur Hans van
Wieren dood.
UDe verdwijning var
een echtpaar uit
Baarn gaat een nieuwe fa
in: journalist Peter R. de
Vries zet het onderzoeks
team op het spoor van ee
bevriende beheerder van
kinderboerderij.
Rob Oudkerk treec».
als wethouder van
Amsterdam. Na onthullir
over prostitueebezoek op
tippelzone aan de Theern
weg zegt de PvdA-fractie
vertrouwen in hem op.
O"] Inwoners van War-
L. 1 mond, Voorhout er
Sassenheim stemmen ov
de vorming van de nieuwe gemeente Teylingen. De inw
ners wijzen de fusie massaal af.
Personeel van het Marine Vliegkamp Valkenburg biedt
nister Kamp een reddingsplan aan.
5 De provincie Zuid-Holland begint een proef met grall
buslijnen 88 en 95 naar Den Haag.
9 Regionale ijsclubs voeren actie om 'hun' ijsbaan aa
de Leidse Vondellaan open te houden. I<
Kopers van een huis in de Leidse Vlietpoort word t
gedupeerd. Door het uitblijven van een bouwverj
ning worden alle koopcontracten voor de tweede keer 0 ei
bonden.
Een grote politiemacht di|
een inval in het Leidse Cl
Out Café. De agenten zoe p
naar wapens en drugs.
e
Het Katwijkse stra
blijkt hofleveranci
voor het Leidse museum
turalis. Na een buitrug
spoelt er nu een Maanvis
aan. (Foto: Hielco Kuiper la
O O Nederland en Thailand sluiten een akkoord over
L1L. verdrag dat het mogelijk maakt dat Nederlandse
detineerden in Thailand hun straf in eigen land uitzitte
O O Een 35-jarige oud-leerling van de Mgr. Hermus-
L. O school in Amsterdam steekt een 59-jarige docen
neer. Het slachtoffer wordt in de hartstreek geraakt ma
overleeft de aanslag.
Een 8-jarige leerling van groep 5 van de Herenw
school in Wassenaar wordt geschorst omdat hij e
vuurwapen op zak heeft.
Honderden Leiderdorpse scholieren protesteren
Den Haag tegen het uitzetten van asielzoekers.
Zeventig 'bezwaarde' dominees - onder wie twe<
Katwijk - beraden zich in Elspeet op hun toekon
binnen de Verenigde Protestantse Kerk in Nederland.
4Enric Hessing uit Voorburg is met ingang van 2 ma<
de nieuwe waarnemend burgemeester van Rijnwoui
6 Bij een bloedige aanslag in de metro van Moskou v;
tientallen doden.
8 Een noordwesterstorm raast over de Leidse regio, rr
de schade aan gebouwen valt mee.
9 Prins Bernhard pi
ceert een open br
in de Volkskrant, waa
hij zich verweert tege
een aantal aantijging
die hem al lang acht(
volgen.
UB ij opgravinge
de Leidse Hou
straat wordt een eeuv
oude schedel gevond
Het ROC in Le
den begint eei
school waar de eigen'
leerlingen hun rijbewijs kunnen halen.
1 A De LPF-fractie in de Tweede Kamer vindt het 'oii
1 H" grijpelijk' dat Harry Groen na 'al zijn affaires' noj
benoemd tot burgemeester van Noordwijk.
De dood van wielerlegende Marco Pantani schold
Italië.
De Limburgse politie doet op een aantal plaatset
vallen na de moord op drie Hells Angels in Oirsbj
1 O De gemeente Leiden moet de broekriem aanhal^
1 O Er verdwijnen 70 van de 1400 arbeidsplaatsen.
Het ministerie van volksgezondheid kondigt onderzoekr1
naar alternatieve genezers. Dat gebeurt in reactie op d|
dood van actrice Sylvia Millecam.
fdlr
Oud-directeur Rob Mantel van het Leidse uitzenf
bureau Luba overlijdt aan kanker. Hij werd 59 jafj
Officier van justitie Koos Plooy legt zijn werk neefje
na ernstige bedreigingen aan zijn adres.
De Katwijkse uitwateringssluis is de belangrijks^
veroorzaker van vervuild zeewater voor de kust.
Hevige sneeuwval veroorzaakt in het hele land e$1
verkeerschaos. (Foto: Dick Hogewoning)
Het stadhuisplein in Leiden geeft bij opgravinge|
eeuwenoude funderingen prijs.